Kroniek van den dag
IVOROL-tanrïpasta; si@g altijd beter dara aSIe auicfere.
GEEN BELASTINGVERHOOGING IN
's-HEER ARENDSKERKE.
Tweede blad
PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Vrijdag 22 November 1940
Henderson heeft uit de school
geklapt.
Het is een veel gebezigde en vaak
schromelijk misbruikte en kwalijk toege
paste uitdrukking „Van. de dooden niets
dan goeds". Velen komen er daardoor toe,
bij een geopend graf dingen te zeggen, die
zij niet recht kunnen verantwoorden en
zij kunnen er toe bijdragen, dat er legen
den ontstaan, die in volkomen tegenspraak
zijn, met wat het leven van den afgestor
vene te zien heeft 'gegeven. Een begrafe
nis-plechtigheid kan daardoor ontaarden
in een demonstratie van onwaarachtigheid.
De zin van deze uitdrukking is ook een
geheel andere. Men zegge over de dooden
niets, tenzy op een nette manier. Zoo kan
men ook bij een geopend graf met allen
eerbied voor de majesteit van den dood
over het leven van den afgestorvene een
helder licht laten vallen.
Vanwaar deze aanhef? Omdat het gaat
om een doode. Een man, die in het inter
nationale gebeuren der laatste jaren een
rol van meer dan gewone beteekenis heeft
gespeeld en over wiens ware grootheid
en over wiens gebreken de geschiedenis
het beslissende oordeel zal spreken. Die
man was de onlangs ontslapen oud
premier van het Britsche rijk, Nevil
Chamberlain. t
Een staatsman timmert aan den weg en
ook na zijn dood, al naar gelang van zijn
daden, pleegt het licht van de publieke
belangstelling zich veelal niet te ver
plaatsen. Te minder is dat het geval, nu
het gaat om den man, die zoowel zijn
handteekening plaatste onder het Mün-
ehener aecoord als onder de oorlogsver
klaring van den derden September 1939.
Terwijl het oorlogsgeweld de kusten eh
de steden van Engeland beukte, terwijl het
machtige imperium op zijn grondvesten
wankelde is Nevil Chamberlain de eeuwige
rust ingegaan. En eerst nu komen de
hartstochten los om hem de verantwoor
delijkheid voor dezen oorlog -aan te wrij
ven. Chamberlain is geschiedenis gewor
den en reeds nu wordt het oordeel over
zijn daden geformuleerd en dat dit oordeel
verre van zachtzinnig is, is geenszins ver
wonderlijk.
Het oordeel Chamberlain kwam niet
naar München, om den weg te banen voor
een overeenkomst, welke aan Europa
eindelijk den vrede zou geven, waaraan het
zoo dringend behoefte had. Chamberlain
wilde den vrede niet, hij begeerde slechts
de vernietiging van Duitschland, dat als
beheerscher van het continent en beschik-
kend over de levensruimte, waarop het
aanspraak meende te kunnen maken, een
gevaarlijke concurrent voor Engeland zou
worden. München had voor den toenmali-
gen Britschen premier slechts de beteeke
nis van een uitstel. Het uitstel van wat
ook hij onafwendbaar achtte den oorlog.
Aldus in 't kort de opvatting, die in
de Duitsche en Italiaansche perscommen
taren tot uitdrukking is gekomen. Men
heeft het Chamberlain zeer kwalijk geno
men, dat hij als zijn eerste regeeringsdaad
na het accoord van München de Britsche
oorlogstoerusting in het Lagerhuis aan de
orde stelde. Op dat oogenblik begrepen de
as-mogendheden dat Engeland niet van
plan was een afbakening van de interes-
sensferen, gelijk zij die voorstonden te er
kennen, dat Engeland zich in Europa's
continent niet wenschte te desinteressee-
ren en de rechten der jonge mogendheden
niet wilde erkennen.
Door de consequentie, welke Chamber
lain trok, was de vrede van München niet
anders, dan een verkapte oorlogsverkla
ring. - Op dat oogenblik begrepen de as-
mogendheden tevens, dat zij de conse
quentie van het Münchener accoord naar
letter en geest onmiddellijk moesten uit
werken. Zij konden daarbij gebruik maken
VR.i den voorsprong, dien zij op Engeland
hadden en tevens erkenden zij daarmede
dat tusschen de wederzijdsche opvattingen
een diepe klove gaapte. München had
haar niet kunnen overbruggen, haar inte
gendeel verbreed.
.De geschiedenis krijgt nu de vraag te
beantwoorden waarom voerde Chamber
lain een zoodanige politiek? Doch reeds
by zijn doodsbaar zijn daarover harde
noten gekraakt, gelijk men zich reeds lang
heeft bezig gehouden mat de ontleding
Van deze politiek. Zij is voor velen een
raadsel gebleven de sympathieën waren
verdeeld, naar gelang van de plaats welke
men aan een der zijden van de klove in
nam. Er is grond voor de opvatting, dat
Chamberlain's politiek aan een innerlijke
gespletenheid laboreerde. Nu wij reeds op
eenigen afstand het gebeuren wat beter
vermogen te overzien, kan te/ens worden
vastgesteld, dat Chamberlain's fout is ge
weest, dat hij op twee paarden tegelijk
heeft willen wedden. Vandaar, dat de Brit
sche politiek in de achter ons liggende
jaren veelal achter de feiten heeft aange
draafd.
De geschiedenis zal deze opvattingen
wellicht zuiveren van alle bjj-overwegin-
gen, welke haar nu, terwijl wy nog mid
den in de wanhoopsworsteling zitten, on
vermijdelijk moeten aankleven. Doch ge
zien vanuit den Britschen gezichtshoek was
dit het noodlot van Chamberlain hij kon
niet anders, hij moest op twee kansen te
gelijk spelen en nu de gebeurtenissen dezen
loop hebben genomen valt de verantwoor
delijkheid daarvoor op hem terug en in
hem op de Britsche politiek sedert 1918.
Chamberlain kwam niet naar München,
om den vrede te bedingen, hij kwam
slechts om een uitstel te bewerkstelligen.
Deze Duitsche opvatting heeft thans
steun gekregen van den voormaligen am
bassadeur te Berlijn, Neville Henderson,
die in een interview verklaarde, dat En
geland in September 1938 over zeer wei
nig vliegtuigen beschikte en dat de luoht-
afweer van Londen ten eenenmale ontoe
reikend was.
Henderson heeft uit de school geklapt,
wijl zjjn verklaringen schijnen te beves
tigen, dat m£n Londen geen vertrouwen
had in de Duitsche toezeggingen en dat
de Britsche politiek er slechts op was ge
richt, de uitbreiding van de Duitsche
levensruimte te stuiten ten koste van
Duitschland zelf. Er kan uit blijken, dat
men te Londen geenerlei verwachting
koesterde van een minnelijke schikking,
Er wordt een register van
erkende architecten ingesteld.
DOOR DEN BOND VAN NE-
DERLANDSCHE ARCHITECTEN
Het dagelyksch bestuur van den bond
van Nederlandsche architecten heeft thans
besloten tot het instellen van een z.g. ar-
chitectenregister, d.w.z. een register,
waarin allen kunnen worden opgenomen,
die op grond van hun vakbekwaamheid en
vakgeschiktheid erkend kunnen worden als
gerechtigd tot het voeren van den in ons
land nog steeds volkomen vogelvrijen titel
van architect.
Teneinde te voorkomen, dat in plaats
van den erkenden archltectentitel die van
„bouwmeester" nog vrij gebruikt zou
kunnen worden, zal aan de ingeschrevenen
in het architecten register voorloopig wor
den toegestaan den titel van erkend „ar
chitect" of „bouwmeester" te voeren. Het
is echter wel de bedoeling om, zoodra het
register den., daartoe noodigen omvang en
de rechtsgeldigheid heeft verkregen, den
titel „bouwmeester" als een bijzonderen
eeretitel te gebruiken.
Het architecten-register zal worden aan
gelegd en beheerd door een architecten-
raad. Deze zal in normale gevallen bestaan
uit een viertal erkende architecten en een
voorzitter-niet-architect.
Het is daarbij geenszins de bedoeling,
dat alleen het gebruik van den titel zou
worden erkend, doch overigens de uit
oefening van het beroep niet met het voe
ren van dien titel gebonden zou zijn. In
tegendeel. De bond van Nederlandsche ar
chitecten staat op het standpunt, dat al
len aan wien het recht is toegekend tot net
voeren van den titel, ook de plicht moet
worden opgelegd zijn vak op correcte en
verantwoordelijke wijze uit te oefenen.
De architecten-raad zal voor alle inge
schrevenen in het register te dien aanzien
bindende voorschriften geven. Deze voor
schriften zullen in de eerste plaats berus
ten op de overweging, dat de positie, die
de architect behoort in te nemen, is die-
van den vertrouwensman van zijn op
drachtgever.
"Uit dien hoofde zullen aan alle erkende
architecten dezelfde regelen gesteld moe
ten worden als die, waaraan de leden van
den bond zich reeds vrijwillig hebben on
derworpen.
De positie van vertrouwensman bréngt
voor den architect eenerzijds mede het
zich onthouden van dienstaanbiedingen en
andex-e dei-gelijke vormen van onderlinge
concurrentie, anderzijds het afzien van al
le andere vergoedingen dan die, welke hem
rechtstreeks van den opdrachtgever toe
komen als honoraium voor zijn werkzaam
heden. Daarmee is tevens vastgesteld, dat
hij zich heeft te onthouden van alle daden
van koopmanschap c.q. van het verrich
ten van nevenwerkzaamheden, die daartoe
kunnen leiden.
Zoo zal het den erkenden architecten ver
boden zijn tevens op te treden als woning
bureau of makelaar, als aannemer, bouw
ondernemer of handelaar, hetzij persoonlijk
hetzij als directeur, beheerend vennoot of
commissaris van een firma of maat- of
vennootschap, welke als zoodanig optreedt.
Wie maakte de eerste
„zwaarder-dan-Iucht"-vlucht.
Santos Dumont tegen de gebroeders
Wright,
De Braziliaansche Aeroclub publiceex-t
een protest tegen het besluit der regeering
van de Ver. Staten,' den 17en December ter
herinnering aan den eersten „zwaarder-dan
lucht-vlucht der gebroeders Wright" te ma
ken tot dag der Pan-Amei'ikaansche vlie
gerij. In het protest wordt erop gewezen,
dat aan den Braziliaanschen vlieger Santos
Dumont de eer toekomt, le eex-ste „zwaar-
der-dan-lucht-vlucht" te hebben gemaakt.
Deze heeft in 1906 ten overstaan van een
officieele Fransche commissie deze eerste
vlucht gemaakt. Zelfs de meeste Ameri
kanen geven den Braziliaanschen vlieger
deze eer en beschouwen derhalve algemeen
den 23en October als hex-denkingsdag der
vliegerij.
doch dat men deze methode als uitstel
manoeuvre aanvaardde, zonder het eigen
lijke doel uit het oog te verliezen.
Heeft Chamberlain ook hierin op het
verkeerde paard gewed? Het gelijk is
thans in ieder geval aan de zijde van
Duitschland en Italië. De as is een Euro-
peesche realiteit. Dat heeft ook Chamber
lain erkend, doch slechts in negatieven
zin. Duitschland en Italië zullen nu de
wereld gaan toonen, dat de Britsche op
vatting, waarvan Chamberlain de expo
nent was, een vex-ouderde is en niet meer
van dezen tijd. De nieuwe Europeesche
ox-de, die door de toetreding van Hongarije,
straks wellicht van Roemenië en Bulga
rije, tot het Berlijnsche driehoeksverdiag,
iri Duitsch-Italiaanschen geest haar ver
wezenlijking nab\j komt, zal de onmoge
lijkheid der Britsche opvattingen moeten
ac'centueeren, liet harde oordeel over
Chamberlain moeten bevestigen.
Reeds wordt in de commentaren ver
klaard, dat zich een anti-Biitsch wereld-
bloc bezig is te consolideeren en waar
schuwend voegt men er aan toe, dat de
landen die nog neutraal zijn Zweden en
Zwitserland wel moeten inzien, welke
de consequentie is, zoo zij zich isoleeren.
In een schets, welke de „Popoio d' Italia"
gaf van de wereldordening wordt te ver-
staan gegeven, dat er van Madrid tot
Tokio een volledige overeenstemming te
dien aanzien bestaat en dat mei. met
name in de Vereenigde Staten mag beden
ken, dat hulp aan Engeland beteekent, het
op te nemen voor een verloren zaak.
Dat Engeland de juistheid van de
Duitsch-Italiaansche opvatting heeft ont
kend, dat het de kracht van die opvat
ting heeft miskend en de toekomst van
Europa van uit een verouderden gezichts
hoek heeft beoordeeld, dat wordt, naar
zoowel te Berlijn als te Rome wordt ver
klaard, bevestigd door de openhartigheid
van Henderson. De ambassadeur heeft de
nagedachtenis van Chamberlain willen
zuivei'en van legendevorming, H\j heeft
door uit de school te klappen, slechts het
tegendeel bereikt en daarmede nieuw
voedsel verschaft voor de vernietigende
•oordeelvelling over Chamberlain,
's HEER ARENDSKERKE. De Raad de-
dèr gemeente' kwam Vrijdagmorgen in
openbare vergadering bijeen onder voorzit
terschap van burgemeester El'enbaas.
De VOORZITTER doet mededeeling van
den brief van den directeur der districts
arbeidsbeurs, waarin aangedrongen wordt,
dat land- en tuinbouwers hun arbeiders
in dienst zullen houden. Anders volgt wel
licht uitzending naar Duitschland en heeft
men volgend jaar gebrek a an arbeids
krachten. Spr. zegt, dat het ook hier ont-
slagvex-gunningen regent. Hij heeft den
indruk, dat men meer kan doen. Intus-
schen weet men wat men nu wachtende is.
Daar is voldoende bekendheid aan gegeven.
Protesteerende luchtbeschermers.
Voorts is ingekomen een schrijven van
57 personen, behoord hebbende tot den
luchtbeschermingsdienst, die protesteeren
tegen de aanstelling van vier vaste lucht
wachters, zonder dat daartoe een oproep
is gedaan.
De VOORZITTER zegt, dat de benoe
ming niet geschiedt door B. en W., maar
door den burgemeester. Spr. is van mee
ning, dat hij gehandeld heeft zooals goed
is. Hij stelt dus voor, dit schrijven voor
kennisgeving aan te nemen.
Aldus wordt zonder discussie of stem
ming besloten. Op dezelfde wijze wordt een
wijziging gebracht in de gemeenschappe
lijke regeling voor den keuringsdienst van
vee- en vleesch -in den Keuringsdienst
Heinkenszand, 'en worden de vergoedingen
vastgesteld voor de bijzondere lagere scho
len in de gemeente, berekend tegen een
bedrag van 8 per leerling.
De afvallen-verordening,
De VOORZITTER doet dan mededeeling
van de afvallenbesluiten en de desbetreffen
de verordening, welke ter vaststelling aan
de gemeenteraden gezonden is. Spr. zegt,
'dat B. en W. van meening zijn, dat deze
verordening van geen zin is voor de ge
meente, zij willen dus ontheffing ver
zoeken. Het huishoudelijke afval gebruikt
men zelf voor klein en gx-oot vee, en de
cadavers en resten wox-den reeds door den
destructiedienst afgehaald.
De Raad gaat hiermede accoord.
Een vergeten belasting.
Er moeten dan eenige wijzigingen ge-
bracht worden in de gemeentebegi'ooting
1940, o.a. omdat, over 5 jaar, nog belas
ting betaald moest worden voor het ver-
eenigingslokaal, zijnde ruim 97. Men
heeft vex-geten dat op te geven, men heeft
ook nooit een aanslag gehad. En blijk
baar heeft de een of ander dat ontdekt. Na
onderzoek zagen B. en W. van protest af
en leek het hun beter te 'betalen. Voorts
kwam bericht binnen, dat de gemeente
over 1940 geen rijksbijdrage in de werkloo-
zenzorg krijgt welke bijdrage op 2730
was geraamd, dit, omdat de post met
5950 verminderd kon worden, waarmede
deze onder het bedrag komt, dat het Rijk
aan de gemeente een bijdrage toekent. Dit
omdat de uitgaven der gemeente zooveel la
ger waren dan geraamd was. Intusschen
beteekent een en ander toch nog een voor
deel, daar nu van de eigen geraamde uit
gavenpost een som van 2219, naar „on
voorzien" overgebracht kan worden.
De begrooting voor 1941.
Aan de orde is nu de behandeling der
gemeentebegrooting 1941.
De VOORZITTER wijst er op, dat men
steeds achteruit boert. Uit de batige slo
ten blijkt, dat deze achtei-uitgang plm.
6000 per jaar bedraagt. Dit is hoofd
zakelijk te 'wijten aan de verlaagde uit-
keering uit het werkloosheidssubsidiefonds,
(meer dan 3000), den achteruitgang der
havenrechten en der keurloonen. Intus
schen baren de financiën nog geen zor
gen, doch B. en W. denken toch, dat vol
gend jaar, dus voor 1942, maatregelen
noodig zullen zijn, b.v. een kleine belasting
verhooging. Doch dit is nog verweg. Kijkt
men naar de schulden, dan ziet men, dat
de gemeente deze weinig heeft. En de
schulden die er zijn, daar staan bezittingen
tegenover. Het salaris van den ambtenaar
ter secretarie, den heer Pik, is met 100
per jaar verhoogd. De post bestratingen is
met 1000 verlaagd, omdat praktisch alles
gedaan is wat gedaan moest worden. B.
en W. bestudeeren de aanschaffing van
een motorbrandspuit. De aanschaffing van
een groote spuit, die de deskundige wen-
schèlijk achten, is zeer kostbaar. B. en W.
zullen daar in een volgende vergadex-ing op
terugkomen.
Vervuilde sloten.
Onder nadere uiteenzettingen der pos
ten wordt nu de begrooting behandeld. Er
wordt door één lid geklaagd over het wer
pen van vuil- in de sloten. Andere leden
opperen dezelfde bezwaren.
De VOORITTER merkt op, dat men
niet schijnt te beseffen, dat dit niet mag.
Er zal ingegrepen moeten worden.
Het gymnastiekonderwijs.
De VOORZITTER wijst er op, dat men
in voorgaande jaren vrijstelling verzocht
van de verplichting tot het geven van
gymnastiekonderwijs op de scholen. Dit
is nu niet meer mogelijk. Wat 's Heer Hen
drikskinderen betreft, daar is geen lokaal
over. En het gaat niet aan om daar een
lokaal te bouwen. Mogelijk is er, met me
dewerking, nog een oplossing te vinden.
Anders zullen de kinderen naar 's Heer
Arenskerke moeten komen. De openbax-e
school te 's Heer Arendskerke heeft twee
lokalen over. Als het achterste lokaal ver
beterd wordt, kunnen de aan elkaar gren
zende lokalen 1 en 2 vrijkomen en kan
men daar door het uitbreken van den
tusschenmuur, één groot gymnastieklokaal
verkrijgen. Te Lewedorp is er geen lokaal
school vrij en goed voor een gymnastiek
lokaal in ox-de te maken. Daar zullen ook
de kinderen van de andere school gymnas
tiek krijgen. Het gymnastieklokaal zal
echter vrij van de school komen. Verder
is er nog' de kwestie van aanschaffing ma
teriaal enz. B. en W. zullen in een vol
gende Raad met omschreven voorstellen
komen.
De Raad gaat met deze plannen ac
coord en na nog eenige besprekingen wordt
de gelieele begx-ooting vastgesteld sluiten
de met 144.024 en een post onvoorzien van
1392.—.
De VOORZITTER merkt nog op, dat de
uitgaven niet te laag en de inkomsten niet
te hoog geraamd zijn.
Schaarschte bouwmaterialen.
In de bouwvoorschriften wordt een (toe
gestane) wijziging gebi-acht, zoodat ander
dan het voorgeschreven, mits even deug
delijk, materiaal gebruikt mag worden.
Dit met het oog op de schaarschte aan ze
kere materialen.
Electrificatle „Graszode".
De VOORZITTER herinnert, dat de heer
Vex-mue in een vorige x-aad informeerde
naar de kosten van electrificatie in zijn
omgeving (Graszode). De heer Vermue
ging zelf op onderzoek uit, naar het ver
bruik daar en kwam tot een gegarandeerd
verbruik van 369 per jaar. Als de P.Z.
E.M. op de gedane voorstellen in wil gaan,
zou daardoor de P.Z.E.M. en de gemeente elk
70.per jaar bijgepast moeten worden.
De gemeente wil dat voor 15 jaar doen.
Aan den Oud-Kraayertschen dijk zou, vol
gens de toegezegde gax-anties 22 per jaar
bijgepast moeten worden. Wil men ook
aan de andere zijde (Vlaamsche weg) de
zelfde garanties stellen, dan moet totaal
216.15 bijgepast worden om rond de
„Graszode" alles te electrificeeren. Dat is
heel wat, doch B. en W. willen er_toe
overgaan mits de garanties, door allen in
gelijke mate, vei"zekerd worden. De één
moet niet meer betalen dan de ander.
De heer VERMUE zal er nog eens op
uittrekken. Hij is intusschen dankbaar voor
de toezeggingen en den ai-beid van B. en
W. De andere leden betuigen hun instem
ming met deze electrificatieplannen.
Molestverzekering.
De VOORZITTER zet dan uiteen, dat
B. en W. het sluiten van :en verzekering
tegen molest-risico overwogen. Er zou dan
aan gemeente-eigendommen, voor 328.000
verzekerd moeten worden. Spr. zet de
voordeelen en de risico uiteen. Men kan
b.v., in de schade aan anderen berokkend,
een groot bedrag moeten bijdragen, zonder
dat men zelf iets noodig heeft of trekt.
B. en W. meenen echter zelf de risico niet
te mogen dragen. Zij willen voorts ook,
om de bijzondere bepalingen van elk, de
risico over drie maatschappijen verdeelen,
en stellen voor 125.000 te verzekeren
bij de „Nieuwe Molest risico", 125.000 bij
de „Ondex-linge Oox-logsschade Verz. Mij.",
en 76,000 bij de „Plattelands Verz. Mij".
De heer LINDENBERGH wil 'één verze
kering bij de laatste Mij. sluiten, hetgeen
de VOORZ., namens B. en W. ten sterkste
ontraadt.
De Raad gaat in het algemeen met het
voorstel tot het sluiten van een molest
verzekering accoord en verwerpt het voor
stel van den heer Lindenbergh, met alleen
de heeren Lindenbei-gh en Op 't Hof voor.
Eenheid onder het hotel
personeel.
Fusie van bestaande organisaties een
feit geworden.
De persdienst van het N.V.V. meldt:
Met ingang van 15 November j.l. is de
fusie van kracht geworden tusschen den
„Bond van Hotel-, Café- en Restaurant-
pex-soneel in Nedei-land" en den „Neder-
landschen Geneefschen Bond van Hotel-,
Café- en Restaurantpex-soneel". Uit deze
beide .bonden is thans als nieuwe organi
satie naar voren gekomen de „Nederland
sche Bond van Hotel-, Café- en Restau-
rantpersonecl".
De regeling van de werkloozenkas, die
aan den „Genver" vei-bonden was, wordt
door den nieuwen bond overgenomen. Een
nadere beslissing zal nog worden geno
men met betrekking tot den wachttijd en
de seizoenuitkeering. Zooals bekend, is ook
deze fusie een logisch gevolg van de aan
sluiting van de Nedexiandsche Vakcentx-ale
(N.V.C.) bij ht Nederlandcch Verbond van
Vakvex-eenigingen (N.V.V.)
ZITTINGSDUUR LEDEN DER RADEN
VAN ARBEID VERLENGD.
Bij besluit van den secretai-ia-generaal
van het departement van sociale zaken is
de zittingsduur van de tegenwoordige
werkgevers en arbeidersleden en de plaats
vervangende werkgevers- en arbeidersleden
van de raden van arbeid met een jaar ver-
lengtj.
HET UNIE-FIETSVLAGGETJE.
De voorzitter van den stedelijken Raad der
Nederlandsche Unie te Amsterdam, de heer
C. Brink, verzoekt aan alle wielrijders in
de hoofdstad, die in het bezit zyn van
een Unie-tietsvlaggetje, voorloopig daar
mee hun fiets niet te tooien.
Er is twijfel gerezen over de vraag, of
dit vlaggetje al dan niet onder het uni-
formverbo'd Valt. Zoolang dit niet is vast
gesteld,kan het voeren van dat teeken
moeilijkheden leiden. Reeds is het
eenige malen voorgekomen, dat fietsen,
- die van zulk een vlaggetje voorzien waren,
over en zal er een gebouwd moeten wor- in beslag genomen werden.
den. Er zal daar ook een lokaal bij de
-R.K. school moeten komen. En voorts
moet er dan een plaats voor brandweer
materiaal komen. Lewedorp breidt zich
steeds uit, en daarmede de behoeften. Te
Nieuwdorp zijn twee lokalen van de R.K,
Inmiddels is elders een proefproces aan
hangig gemaakt, teneinde een gei-echtelijke
uitspraak in dezen uit te lokken. Het is
goed het resultaat van dat pi'oces, dat on
getwijfeld bekend zal worden gemaakt, af
te wachten.
Kerknieuws
De kanselafkondiging.
Kort geleden werd van den kansel der
Nederlandsche Hex-vormde kerk de vol
gende verklaring afgelezen:
„Op verzoek van de algemeene synode
der Nederlandsche Hervormde Kerk wordt
aan de gemeente medegedeeld, dat namens
de navolgende protestansche kerken in Ne
derland, te weten:
1. De Nederlandsche Hervormde Kerk,
2. De Gereformeerde kerken,
3. De Christelijk Gereformeerde kerk,
land in Hersteld Verband,
4. De Gereformeerde kerken in Neder-
5. De Remonstrantsche broederschap,
6. De Algemeene Doopsgezinde Sociëteit,
een adres is gericht aan den rijkscommis
saris voor het bezette Nederlandsche ge
bied, in welk adres deze kerken eenparig
uiting geven aan de ernstige bedenkingen,
die zy uit beweegredenen van barmhartig
heid en op gronden aan de Heilige Schrift
ontleend, koesteren tegen de onlangs uit
gevaardigde voorschriften, waax-bij de be
noeming en bevordering van ambteixaren
en andere personen van Joodsche bloede, in
Nederland wordt verboden, met dringend
verzoek aan den rijkscommissaris te willen
medewerken tot de üitx-ekking van boven»
bedoede voorschriften."
Nadien1 bleek, dat deze bekendmaking
niet de instemming van al de genoemde
kerkgenootschappen had. In „Evangelie en
Volk" waarin eenige critische artikelen
inzake deze afkondiging verschenen, werd
medegedeeld, gflatde deputaten der Geïn
formeerde kerken voor correspondentie met
de hooge overheid aan alle predikanten on*
der mededeeling van het aan den rijks
commissaris gedane verzoek hadden ver
zocht geenerlei publicatie ter zake te doen.
Eveneens deelde „Evangelie en Volk" me
de, dat in de Christelijke Gereformeerde
kerk bij de desbetreffende deputaten de
grootste verbazing over de bovenbedoelde
afkondiging heerschte.
Gisteren werd van officieele zijde de
aandacht gevestigd op een publicatie van
prof. dr. H. H. Kuyper in de Heraut (der
Gereformeerde kerken), waarin professor
Kuyper verklaarde, dat de Gereformeerde
kerken niet tot kanselafkondiging waren
overgegaan, wijl het in strijd is met de di
plomatische usantie om hangende een aan
de overheid gericht verzoek, aan dit ver
zoek publiciteit te geven en voorts een der
gelijke afkondiging licht als een mani
festatie kanworden opgevat en dan bo
vendien nog gevaren voor hen, die dit af
kondigen kan bevatten, die ongewenscht
zouden moeten geacht worden.
Van Duitsche officieele zijde werd gis
teren verklaard, dat deze mededeelingen
van prof. Kuyper, volkomen terecht waren.
En men van officieele zijde met verwijzing
naar deze verklaring hier alleen nog aan
toe te voegen had, dat besluiten der over
heid als het onderhavige slechts na zorg
vuldige voorbereiding worden genomen en
er geen sprake van kan zijn, dat men op
verzoeken als hier een vermeld werd, zou
kunnen ingaan. Het verzoek in quaestie
moest ter zijde Worden gelegd.
Voorts werd nog medegedeeld, dat op
het moment der kanselafkpndiging het
betreffende verzoek den rijkscommissaris
nog niets eens bereikt had.
De noodcollecte.
Het bedrag, dat bij den quaestor-gene
raal van de algemeene synode der Neder-
landsche Hervormde Kerk voor de nood-
collecte is ontvangen, is tot 162.750.32
gestegen.
LEGER DES HEELS.
De commandant van het Leger des Heils,
Bouwe Vlas, deelt in de „Strijdkreet" me
de, dat de raad van toezicht en advies,
die in het leven is geroepen om den com
mandant bij te staan, voorloopig zal be
staan uit de heeren mr. H. de Bie, mr. P.
D i e 1 e nx a n, mr. E. E. Menten en mr.
H. A. Warmelink. De raad zal nog wor
den uitgebreid.
Geen voorschottoewijzingen
voor nieuwe detaillisten.
De secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van landbouw
en visscherij maakt bekend, dat in het al
gemeen ten behoeve van nieuw te openen
detaillisten zaken geen voorschottoewij
zingen van in distributie gebrachte goede
ren meer zullen worden verstrekt. Voorts
wordt er op gewezen, dat geen voorschot-
toewijzingen uitgereikt zullen worden aan
reeds gevestigde zaken, welke voornemens
zijn soorten goederen, waarin zij tot nu
geen handel dreven, te gaan verkoopexu
Henri J. van Abbe f
Gisteren vond te Eindhoven onder enor
me belangstelling de begrafenis paats van
den heer Henri J. van Abbé, oprichter en
directeur van de Karei I-fabrieken aldaar.
Onder de autoriteiten, die de plechtig
heid bijwoonden, merkten wy o.m. op prof.
dr. W. Martin als vertegenwoordiger van
den waarnemend secretaris-generaal van
het departement van onderwijs, kunsten
en wetenschappen, burgemeester A. Ver
dijk en de wethouders van Eindhoven, die
mede als bestuur van het stedelijk van
Abbe-museum aanwezig waren.
Na de plechtige Requiemmis in de Stra-
tumsche kerk, volgde in den namiddag de
bijzetting van het stoffelijk overschot in
de grafkapel van de familie van Abbe op
„Eikenburg".
Op verzoek van den overledene werd
hierbij niet gesproken. Meer dan twaalf
bloemstukken dekten de baar.
Een zoon van den overledene, de heer
Jan van Abbe, daixkte voor de betoonde
belangstelling.
