Het zaken doen
uw kindje
DAM PO
is in dezen êijjd geen sinecure l
Sint-Micoiaasfeesfi
de dagblad-annonce
Sint-Nicolaasnummer van de
Provinciale Zeeuwsche Courant
fl. 75.- aars prijzen
Tweede blad
PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Woensdag 20 November 1940
Kroniek van den dag
Diplomatiek intermezzo.
De spil is geen ij del -woord. Aldus Mus
solini, to?n hij j.l. Maandag, ter herden-
hing van den vijfden verjaardag der Vol
kenbondssancties het woord richtte tot de
kopstukken der fascistische partij. Deze
herdenking op dit gedenkwaardig moment
in de geschiedenis van ons werelddeel ging
in beteekenis verre uit boven het belang
eener formaliteit. Het heeft weinig zin, nu
.het optreden van den Volkenbond met be
trekking tot het Abessijnsche conflict aan
een beschouwing te onderwerpen, hoe ver
leidelijk zulks voor het treffen van verge
lijkingen ook is. Voldoende is vast te stel
len, dat bij die gelegenheid de ondoelma
tigheid van het Geneefsche instituut vol
ledig aan het licht trad en dat op dien
lSen November de sneeuwbal aan het rol
len is gebracht, die in zijn vaart naar
beneden niet te stuiten was, steeds grooter
afmetingen heeft aangenomen en tenslotte
als een lawine het kaartenhuis der Euro-
peesche samenwerking in puin heeft ge
worpen.
Wij staan thans tegenover geheel an
dere verhoudingen, een nieuwe orde. Dit is
maar niet een toevalligheid, geen oppor-
tuniteitsproduct, het oude complex van
verhoudingen en intriges is ineengestort,
niet zoozeer omdat het zjjn tjjd overleefd
heeft, maar omdat het buiten den tjjd stond
en omdat het uitging van een onjuiste
doelstelling. Het is waarlijk geen uitvin
ding van den laatsten tijd, dat de Volken
bond de kapstok was ten dienste van de
overwinnaars uit den wereldoorlog.
In dien Volkenbond was het beginsel der
vergelding verankerd, allen goeden bedoe
lingen ten spijt, het was de vastlegging en
de voortzetting van de acte der tegenstel
ling, die Versailles heette.
Daarom is het van zoo groot gewicht,
dat Mussolini in zijn redevoering van j.l.
Maandag heeft verklaard, dat de spilsta-
ten geen rancune-vrede beoogen. Duitsch-
land en Italië streven slechts naar de be
vestiging eener nieuwe orde, die een Euro-
peesche samenwerking volgens de begin
selen van billijkheid en rechtvaardigheid
zal bevorderen. In die nieuwe orde zal
voor bepaalde elementen, die in het oude
Europa den toon aangaven, geen plaats
meer zijn. Daarover heeft de Duce
geen twijfel laten bestaan de spil zal deze
orde bepalen en daarbij zal dan ook
sprake zijn van een uitschakeling van
storende krachten. Men moet de Duitsch-
Italiaansche these aanvaarden...... of haar
verwerpen. Een middenweg, een compro
mis is er niet, thans in ieder geval niet.
Ook daarop heeft Mussolini den nadruk
gelegd. De tijd van vergelijk, van een
vreedzame regeling is voorbij. Engeland
heeft zijn kans vergooid en wat de Duce
van Griekenland zei wij zullen het de
lendenen breken, dat geldt o'olc van En
geland,- dat gemeend heeft, verzoenings
pogingen, die ook van Italiaansche zijde
werden ondernomen, van de hand te moe
ten wijzen. Dat was Engeland's zaak het
heeft geweigerd daarop komt het ten
slotte neer de Duitsch-Italiaansche
leiding in dc zaken van continentaal
Europa te aanvaarden en te erkennen. Het
was 'de praemisse van de Italiaansche ver*-
zoeningspoging, gelijk Mussolini deed uit
komen, toen hij zei, dat Italië reeds in Mei
1939 ruim drie maanden alzoo vóór het
uitbreken van den oorlog zjjn weg had
gekozen.
Londen heeft geweigerd, het heeft
„nooit" gezegd. Daartegenover is thans
het „nooit" van de spil geplaatst. Het
gaat er nu om, wiens „nooit" het zal win
nen, een compromis is er niet, noch voor
Rome en Berlijn, noch voor Londen. Dit
laatste kan voor het imperium een harde
noodzakelijkheid zijn, uit Churchill's mond
heeft de afwijzing van het compromis
zeker zoo vastberaden geklonken als Maan
dag uit dien van zijn tegenstander in de
Middellandsche Zee. al heeft de Britsche
premier nog dezer dagen verklaard, dat hij
zich over de Engelsche doelstelling niet
kan uitlaten. Zijn „nooit" heeft niettemin
geklonken.
De conceptie van de spilpolitiek is in
de eerste plaats negatief, voorzoover het
Eingeland's positie betreft een nieuwe
Europeesche orde, zonder Engeland, de
vernietiging van het imperium. Daarop
valt voor het oogenblik het accent, zoowel
wat het militaire aspect van den.,strijd be
treft, alsook ten aanzien van de diploma
tieke voorbereidingen. Want ook bij deze
laatsten gaat he. er om, den Brit schaak
mat te zetten, hem zijn resources te ont
nemen. Dat was de strekking van het
veelvuldig contact der leidende staatslie
den van Duitschland en Italië, waarin ook
de regeeringschefs een werkzaam aandeel
namen. Dat was ook de strekking van het
Driehoeksverdrag en van het bezoek van
Molotof aan Berlijn, van Antonescu aan
Rome, van Hitier aan Pétain en aan
Frarco. Overal datzelfde doel Engeland
verdrijven, zijn diplomatieke autoriteit,
voor zoover nog aanwezig, ondermijnen en
zijn invloed op economisch terrein afdam
men en af snoeren.
Daar n was echter tevens een positief
element gelegen. Duitschland en Italië
rekening houdend met de uitschakeling
van Engeland en hoezeer deze overtui
ging aan kracht heeft gewonnen, blijkt
wel uit de reacties van de pers op de
jongste Britsch-Amerikaansche overeen
komst inzake het afstaan van steunpun
ten, waarin een symptoom van de nade
rende ineenstorting van Engeland moet
worden gezien bouwen de, spilstaten aan
hun nieuwe Europeesche orde. Dat men
zich daarover in het huidige stadium van
den oorlog in vage bewoordingen uitlaat
is op grond van deze tweeledige gericht
heid der Duitsch-Italiaansche maatregelen
alleszins begrijpelijk.
Toch valt er. naar aanleiding van de
jongste diplomatieke besprekingen wel het
een en ander waar te nemen over, wat
men zou kunnen noemen, een nieuwe coa
litie. Het is ongetwijfeld lastig zich van
de ontwikkeling een juist beeld te vor
men. De kaleidoscoop heeft de laatste we
ken verrassende wentelingen gemaakt en
in het Europeesche mozaïek, dat men reeds
De garnalen-vissclierij in oorlogstijd.
HET VISCHGEBIED AANMERKELIJK INGEKROMPEN.
DE VISSCHERS GAVEN DEN MOED NIET OP.
DE ROOMPOT WEER
VRIJGEGEVEN.
Hóewei aanvankelijk de perspectieven na
den oorlog voor de Zeeuwsche garnalen-
visscherjj niet bijster gunstig waren, kan
thans worden geconstateerd, dat zij zich,
na eenige tegenslag, in belangrijke mate
hersteld heeft. Nadat vanwege de Duit-
sche marine-autoriteiten precies bekendge
maakt was, welke wateren door de gar-
nalenvisschèrs konden worden bevischt
bleek, dat in de wateren nabij Veere, het
Veersche Gat en den Roompot, vrij wat-
garnalen waren te vangen. Zoo langzamer
hand kwam ook de handel weer op orde,
tengevolge waarvan de bestellingen bij het
agentschap Veere van het Verkoopkantoor
voor Garnalen zoo groot werden, dat er
naast de vaste aldaar gestationneerde gar-
nalenvisschers nog plaats was voor vaar
tuigen van andere agentschappen, t.w.
Breskens en Vlissingen. Dit waren dan uit
sluitend de op Walcheren wonende gama-
lenvisschers, want de Breskensche bleven
in hun eigen woonplaats. De te Veere aan
gevoerde garnalen waren niet alleen be
stemd voor de garnalenpellerijen te Arne-
muiden, doch ook o.a. voor Stellendam en
Brouwershaven. Het benzinevraagstuk, dat
bij het vervoer naar die plaatsen 'n groote
rol speelt, noodzaakte echter het Verkoop
kantoor om naar een andere, voor deze-"
plaatsen meer geschikte aanvoerhaven om
te zien. De oplossing werd gevonden door
Zierikzee als tijdelijke aanvoerplaats aan te
wijzen. Een aantal visschersschepen kreeg
opdracht om de vangsten in Zierikzee te
lossen, vanwaar de garnalen werden ver
voerd naar Brouwershaven! Aangezien daar
wel een agentschap van de Nederlandsche
Visscherijcentrale is gevestigd, dat dus
ïv~S 1 Wrijf dan koel, rug t
Dampo.Wondorlijk z<
.Pol 50'ct. Tube 40 i
oals dal helpt!
t. Doos 30 cl.
meende te kunnen definieeren, zijn ver
schuivingen opgetreden, die het aspect
hebben gewijzigd, al is er dan in het
grondmotief geen verandering gekomen.
Naar Mussolini's uitspraak de spil is
geen ijdel woord. De omtrekken zijn ook
nu nog te vaag, om bepaalde conclusies te
trekken, maar de diplomatieke hoogspan
ning. welke thans in Europa heevscht, is
te opmérkeljjk, dan dat men er geen aan
dacht aan zou besneden. Men lette slechts
op het veiiband Molotofs bezoek aan
Berlijn, Antonescu's reis naar Rome, Mus
solini's onthulling over het Grieksche aan
bod van hulp aan Engeland en Frankrijk
en thans een conferentie van Hitler en
von Ribbentrop met den Spaanschen mi
nister van buitenlandsche zaken, Sumer,
en koning Boris van Bulgarije op den
Berghof. Suner reisde via Parijs naar
Berchtesgaden, na in de Fransche hoofd
stad met zijn collega Laval te hebben ge
confereerd. En tot slot zullen thans in
Weenen Hongaarscli-Duitsch-Italiaansche
besprekingen worden gehouden, waarbij het
in hoofdzaak zal gaan over Hongarjje's po
sitie in de nieuwe orde, zooals deze voor
Zuid-Oost-Europa is voorzien. Hier grijpen
oorlogs- en vredesdoel in elkander en het
blijkt wel, hoe de activiteit van de spilsta
ten geheel continentaal Europa omvat. De
eerste teekenen van de Europeesche orde
ning zijn aanwijsbaar, een grootsch opge
zette coalitie, waarvan de Essener National
Zeitung constateert, dat zij gericht is tegen
Engeland.
Na dezen oorlog zullen wij het verband
volkomen duidelijk zien. Na dezen oorlog
moet het vredesdoel van deze conceptie
eerst recht naar voren komen. Maarschalk
Görings orgaan legt nu den vollen nadruk
op Engeland. Maar de ontwerpers hebben
er rekening mede gehouden, dat er na
dezen oorlog van Engeland, het trotsche
Albten, niet veel meer over zal zijn.
En zoo zal de oorlogscoalitie van thans,
na de uitschakeling van Engeland haar
vredestaak kunnen opvatten, de Europee
sche samenwerking gebaseerd op de sa
menwerking van de spilstaten, Duitschland
en Italië.
beschikt over de noodige installaties voor
het zeeven enz. en waar zich ook pellerijen
bevinden, was hiermede het vervoersvraag
stuk opgelost. Alles ging goed; de garna-
lenvisschers konden te Zierikzee zoowel als
te Veere iederen dag duizenden kilogram
men garnalen afleveren, totdat op last
van de Duitsche marine-autoriteiten de
Roompot tot verboden vaarwater werd ver
klaard. Dit geschiedde nu enkele weken ge
leden en hiermede was tegelijkertijd de
garnalenvisscherij voor Zierikzee en Veere
zoo goed als afgeloopen.
De wateren voor Brouwershaven.
Eenige garnalenvisschers hebben nog ge
probeerd om in de wateren voor Brouwers
haven, die niet verboden zijn, de vissohe-
rij voort te zetten, 'doch de onbekendheid
met de vischgronden aldaar noodzaakten
hen hiermee op te houden. Zij moesten van
af Zierikzee door het Keeten, Mastgat,
Zijpe en de Grevelingen Brouwershaven
bereiken, aangezien de weg buitenom ver
boden was. Het schijnt te zijn voorgeko-
mem dat de enkele Arnemuidsche en Vlis-
singsche vaartuigen hun netten hadden uit
geworpen op een verzonken dorp, dat zich
daar onder water moet bevinden. De net
ten raakten in de ruïnes vast en met veel
moeite konden zij deze met belangrijke
schade loskrijgen. Dit deed de maat over-
loonen en zij besloten de visscherij daar te
beëindigen.
Geprobeerd werd vervolgens om een bo
terham te verdienen met garnalen visschen
in de vrijgelaten wateren bij Veere. De
kwaliteit van deze zgn. binnengarnalen en
ook de hoeveelheder bleken van zoodanigen
aard té wezfen, dat hiermede geen behoor
lijke resultaten konden worden bereikt.
Naar een andere gelegenheid moest dus
worden gezocht.
Goede resultaten op de Schelde.
Deze werd weer gevonden. Ongeveer
vanaf Juli werd immers door de Bresken
sche garnalenvisschers gevischt op de ree-
de van Vlissingen en bij Hoofdolaat. Of
schoon in voorgaande jaren op deze plaat
sen vrijwel nooit eenige visscherij werd uit
geoefend en er ook niet was, bleek nu, dat
de garnalen als het ware rekening hielden
met het verbod om buiten de lijn kerkto
rens VlissingenBreskens te visschen De
ruim 20 Breskensche garnalenvisschers
boekten althans op deze plaatsen goede
resultaten als men nagaat, dat zij dikwijls
tusschen de 100 en 200 kilogram garnalen
binnenbrachten. Bovendien waren deze gar
nalen van zeer goede kwaliteit, in tegen
stelling met die te Veere, terwijl zij in het
andere geval .niet voor export naar België
gebruikt zouden kunnen worden. Aangezien
de garnalen verwerkt moesten worden in pel
lerijen te Arnemuiden en ook in andere
plaa tsen in Holland, waarvoor-t vervoer per
spoor moet geschieden; lag het voor de
hand om nu Vlissingen aah ,të wijzen als
aanvoerplaats. De gewone garnalenvissche
rrj voor die stad, die daar al sinds jaar
en dag geschiedt, is daar met een korte
hervatting in het laatst van Juli, Augustus
en begin September, practisch stilgelegd,
doordat de omgeving van de Vissc.liersha-
ven reeds meerdere malen van 'n bombar
dement te lijden heeft gehad.
Sedert Vrijdag j.l. vischt nu een
wisselend aantal vaartuigen, dat varieert
naar de gedane bestellingen, voor het
agentschap Vlissingen van de Nederland
sche Visscherijcentrale. Tot op lieden zijn
er inderdaad veel garnalen gevangen. Dit
is des te merkwaardiger, omdat voorheen
de garnalenvisschers er niet aan dachten
om in het zicht van de thuishaven garnalen
te gaan visschen. Het was immers gebrui
kelijk om eerst eenige uren te varen naar
bepaalde vischgronden waar dan de netten
werden uitgeworpen.
Te Breskens is er sinds het begin der
garnalenvisscherij steeds een ruime aan
voer van de 2000 tot de ruim 3000 kilo
gram daags. Ep worden in het algemeen
matige prijzen gemaakt. Den eenen - dag
gaan de garnalen graag weg en den an
deren dag traag, zoo is de handel!
Niet naar buiten
Intusschen wordt er in visscherskringen
niet op gerekend, dat. het vangen van gar
nalen gedurende de komende wintermaan
den mogeljjk zal blijven op de beperkte
vrijgelaten plaatsen op de Schelde. Het is
al een oude waarneming, dat, wanneer de
vorst in het land komt de garnalen dieper
water zoeken, -hetgeen beteekent een gar-
nalentrek naar de zee. In andere jaren
konden de visschers, vooral degenen die
grootere schepen bezaten, de l garnalen in
Vooral van onze winkeliers vereischt het den vollen mensch.
Een lichtpunt in onze moeilijke dagen is evenwel het goeie oud-
Hollandsche
Mèt of zónder bon koopen wil het publiek tóch als de verjaardag
van den braven bisschop nadert.
Voor de neringdoenden komt het er nu op aan, leiding te geven aan
den smaak en de verlangens van hun clientèle en deze in overeen
stemming te brengen met wat mogelijk is.
Hoe kan men deze ieiding, zulk een suggestie-ten-goede, op de
koopers uitoefenen?
Door het reclamemiddel, dat juist nü het doeltreffendst is gebleken j
Een unieke gelegenheid om vrijwel het geheele publiek in onze
Zeeuwsche steden en dorpen te bereiken is de plaatsing van een
advertentie in het speciale
dat Dinsdag 26 November a.s. zal -verschijnen.
Immers, dank zij de attractie in den vorm van een prijsvraag, die wij
aan dat nummer verbinden, zullen de advertenties, die daarin opge
nomen worden, nog nauwkeuriger worden geraadpleegd dan
gewoonlijk reeds het geval is.
Het staat al onzen abonné's vrij, de oplossing van de Sint-Nicolaas-
prijsvraag aan ons in te zenden en aldus deel te nemen aan den
wedstrijd, waarvoor wij
hebben beschikbaar gesteld.
De hoofdprijs bedraagt .25.Voorts zijn er drie prjjzen van 10.
vier pryzen van 2.50 en tien prijzen van 1.Deze prijzen
bestaan uit waardebons, te besteden bij onze adverteerdei'S.
Om de juiste oplossing te vinden, is het voor de lezers en lezeressen
noodzakelijk, ook de advertenties in de na de Sint-Nicolaas-krant
verschijnende nummers na te gaan, en wel tot en met 4 December a.s.
Hierdoor is de adverteerder niet gebonden aan de plaatsing van een
advertentie in het speciale Sint-Nicolaas-nummer alléén, maar kan
hij, met evenveel effect, eveneens in de overige vóór 5 December
verschijnende nummers adverteeren. H.H. winkeliers raden wij dan
ook uitdrukkelijk aan, het niet bij de plaatsing van één 'advertentie
te laten, dochin de periode tot Sint-Nicolaas meermalen te
adverteeren.
Als tegemoetkoming in de kosten stellen wij de neringdoenden in de
gelegenheid tegen gereduceerde prjjzen te adverteeren.
Voor hun advertenties berekenen wij van 22 November af tot en met
4 December maximaal slechts 15 cent per regel, de helft dus van het
normale tarief. Onze geregelde adverteerdei'S, die volgens contract
niet boven 16 ct. per regel komen, genieten voor advertenties in
hetzelfde tijdsbestek een korting van 10
Zakenmenschen, denkt dus eens goed na, wat U voor Sint-Nicolaas
hebt aan te bieden en benut deze buitengewoon doeltreffende en
goedkoope reclame-gelegenheid.
Ontwerpen voor pakkende advertenties en desgewenscht
illustraties stellen wij U gratis ter beschikking.
Onze vertegenwoordigers verstrekken U gaarne alle inlichtingen, die
U nog mocht verlangen.
Neemt een kloek besluit
Adverteert in het speciale
SINT-NICOLAAS-NUWBIMER
van de Provincia'e Zeeuwsche Courant
hun trek volgen naar buiten. Of dit nu
mogelijk zal zijn staat te bezien. Wel heb
ben wij vernomen, dat pogingen worden
aangewend om een grooter vischgebied van
de Duitsche autoriteiten vrij te krijgen,
doch als vaststaand mag wel worden aan
genomen, dat garnalenvisscherij naar de
verre gronden uitgesloten is.
Na al de ervaringen van de achter ons
liggende maanden zal echter den moed
niet worden opgegeven. Hel zou toch moge
lijk kunnen zijn, dat dat mooie, blinkende,
zilveren vischje, de schardijn of sprot, de
wateren van de Schelde komt bezoeken.
Het is al meer oorlog geweest. Als er
eventueel schardijn zou komen dan kan
deze visch, bij den liuidigen stand van za
ken, door aankoopen voor den export mis
schien nog een belangrijke bron van in
komsten voor de visschers gaan vormen.
Zoo juist vernemen wjj van bevoegde
zijde, dat de Duitsche marine-autori
teiten hebben besloten de Roompot vrij
te geven, zulks op verzoek van het
"Verkoopkantoov voor Garnalen. Ver
moedelijk zal dit tengevolge hebben,
dat weer een zeker aantal vaartuigen
naar deze wateren zal worden gesta
tioneerd, hetzij te Voei'e, hetzij te Zie
rikzee. Toch zal de aanvoer te Vlis
singen niet geheel stopgezet kunnen
worden, in verband met de verzending
per spoor naar Holland.
Hei startsein is gegeven en de manschappen van een der Italiaansche vliegtuigbases
gaan in de booten, om naar de machines te varen, welke op eenigen afstand ver-
ankerd liggen. (Foto WéltbUd).
De keiier van Japan tijdens
de parade te Tokio bij de
nationale feesten
(Foto Weltbild)
EEN GEHEIMZINNIGE VERDWIJNING.
Sinds Dinsdag 12 November wordt te
Breda vermist de 47-jarige heer P. B. G.
van Aart, eigenaar van een aldaar geves
tigd kleedingmagazijn. Er bestaat ernstig
vermoeden, dat de heer Van Aart niet
vrijwillig is vedöwenen, doch in handen is
gevallen van menschen, die zich bij hem
als handelaars hebben voorgedaan, doch
wien het in werkelijkheid te doen is ge
weest om het geld van den heer Van Aartj
De Bredasche recherche en ook die van
Rotterdam en Den Haag zijn druk aan het
werk.
Zaterdag 9 November kreeg de heen
Van Aart bezoek van den heer v. d. B.
uit Bussum. eigenaar van een ongeregeld
kleedingmagazijn aldaar. Deze beweerde
in Den Haag twee kettinghandelaars te
kennen die een partij wollen jumpers bui
ten de textieldistributie om zouden kun
nen leveren. Den volgenden dag is de heer
Van Aart met v. d. B. naar Den Haag ge
gaan om onderhandelingen met de ket
tinghandelaars aan te knoopen.
Vast staat dat de heer Van Aart en v.
d. B. samen met den trein van 8.32 uur
uit Breda in de richting Rotterdam zijn
vertrokken. De heer Van Aart had een
dagretour naar Den Haag genomen en
had dus kennelijk de bedoeliiig nog dien
zelfden avond terug te keeren. Maar dit is
niet geschied.
Den volgenden dag heeft de Bredasche
politie zich met v. d. B. in verbinding ge
steld. Deze' verklaarde den heer Van Aart
te hebben gebracht naar een café in Den
Haag, waar hij hem met twee ketting
handelaren in verbinding had gebracht.
De namen der kettinghandelaren waren
hem echter niet bekend. Toen bleek, dat
de jumpers niet in Den Haag doch in Rot
terdam waren opgeslagen, zijn de heer
Van Aart en v. d. B. met de beide ketting
handelaars naar Rotterdam gereisd, v. d.
B. is toen in een hem volgens zijn zeggen
onbekend café achtergebleven. De heer
Van Aart zou later in het café terugko
men, doph toen hij 's avonds 7 uur nog
niet terug was, is v. d. B. naar Bussum
gegaan zonder zich om zjjn zakenrelatie
te bekommeren. De heer Van Aart had
1000 bjj zich.
Britsche bommenwerper in
Zuid-Slavlë verongelukt.
"Uit Belgrado wordt bericht: een twee-
motorig vliegtuig van het type Blenheim
is Maandagmorgen 4 uur, naar het bu
reau Avala meldt, tegen een berg bij
Danilovgrad in de banaat Zetska gevlo
gen. Het toestel ontplofte en geraakte in
brand. Tot dusver zjjn vier lijken gevon-
den, waarvan er twee geïdentificeerd
kouden worden, t.w. de bestuurder Benet
Crapord en een zekere Savage Frederic.
Toen het toestel neerviel, zijn alle bom
men, uitgezonderd een, geëxplodeerd.