Oostburg heeft groote plannen.
Tweede Blad PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT Dinsdag 29 October 1940
Kroniek van den dag
Griekenland In den oorlog.
Het bericht, dat Italië en Griekenland
in oorlog zijn geraakt, komt als zoodanig
niet onverwacht. Wie de ontwikkeling der
laatste maanden nauwkeurig heeft ge
volgd, wie bovendien de berichten dien
aangaande met de noodige scherpzinnig
heid heeft bestudeerd, dien moest.het dui
delijk worden, dat het in den Balkan en
de omringende landen nog niet alles pais
en vrêe was wat de klok sloeg. Behalve
dan, dat het tusschen Boekarest en Boeda
pest niet ai te best boterde bij de ten uit
voerlegging van het accoord van Weenen,
moest het de aandacht trekken, dat de
Britsche diplomatie zich krachtiger roer
de, om toch nog iets van waarde te redden.
Het accooi'd van Weenen en de snelle
keer in den politieleen koers van Roemenië
waren, door de vlotte wijze, waarop dit
alles zijn beslag kreeg, reeds aanwijzingen,
dat er in den Balkan gevaar dreigde.
De gereserveerdheid van Griekenland en
Turkije, de maatregelen, welke door alle
betrokken partgen werden getroffen, om
de verworven posities te bevestigen of de
bedreigde stellingen te versterken droegen
er al evenmin toe bij, de overtuiging te
Vestigen, dat het Balkan-vraagstuk voor
eens en voor al was opgelost. Zoolang er
onzekerheden in de Balkan-conceptie der
as-mogendheden bleven als waarvan het
Dardanellen-probleem, zooals zich dat den
laatsten tijd ontwikkelde, teekenen ver
toonde, zoolang was het voor de as-mo
gendheden zaak, op hun qui-vive te blijven.
De gebeurtenissen in Griekenland staan
ook al weer niet op zichzelf. Zij hangen
zeer nauw samen niet slechts met wat zich
op en om den Balkan heeft afgespeeld,
deze gebeurtenissen, ook al zijn zij dan,
naar van Italiaansche zijde te verstaan
werd gegeven, een gevolg van Britsche
provocaties waarover zoo aanstonds
staan mede in verband met wat de as-
mogendheden zich omtrent de verhoudin
gen in het nieuwe Europa hebben voorge
steld.
Europa het continent wel te verstaan
moet een afgerond geheel worden,
waarin zich geen voor vreemde en dit con
tinent vijandige machten toegankelijke ge
bieden bevinden. Dit Europeesche conti
nent moet in zijn totaliteit vrij worden
gemaakt van den Angelsaksischen invloed,
zooals deze zich onder leiding van de aan
de overzijde van het Kanaal heerschende
kaste heeft ontwikkeld. Dit laatste is niet
zonder beteekenis. Men herinnere zich
slechts, hoe Hitier zich meer dan eenmaal
tot het Britsche volk heeft gericht,
om het tot een ander inzicht te brengen.
Zulks paste geheel in den gedachtengang,
welke Hitler voor en na heeft uitgestip
peld. Maar voor het oogenblik zijn er geen
aanwijzingen, dat het Britsche volk gehoor
geeft aan de Duitsche waarschuwingen,
laat staan dan, dat de Britsche leiders
daartoe geneigdheid zouden toonen.
Integendeel, Engeland roert zich op het
continent, zoowel in West als in Oost en
Zuid. Het telegram van den Britschen ko
ning aan Pétain is een veelzeggend gebaar,
op het oogenblik, dat de Fransche en Duit
sche staatslieden in beginsel tot overeen
stemming zijn gekomen over Frankrijlcs
plaats in de nieuwe Europeesche orde.
Heeft dit nu iets te maken met Grieken
land? Op het eerste gezicht bitter weinig,
maar bij nauwkeurige waarneming valt er
een relatie te ontdekken. Want het gaat
om de nieuwe Europeesche orde, die zich,
hoewel de oorlog met Engeland nog niet
ten einde is, reeds in de Duitsch-Italiaan-
sche persbeschouwingen en in de Duitsch-
Italiaansche politieke gedragingen scher
per begint af te teekenen.
Inderdaad is hier sprake van een groots
opgezette conceptie, waarin de fouten van
het verleden die hun plechtanker in den
Volkenbond zullen zijn herzien.
Hoe zich dit alles zal ontwikkelen, valt
niet te zeggen, maar reeds zijn er, wat
West- en Midden Europa betreft, de vage
aanwijzingen van een ordening volgens het
beginsel der stam- en rasverwante staten-
groepen, waarvan respectievelijk Rome en
Berlijn de interessen-knooppunten zullen
worden. Ook wat de Balkan betreft en
aangaande Zuid-Europa valt een dergelijke
ordening te onderkennen, waarbij de Bal
kan na de bevolkingsuitwisseling, welke
daar is ingezet tot gemeenschappelijk
interessengebied voorbestemd scliijnt
naar reeds blijkt uit de nieuwe samenstel
ling van de internationale Donau-commis-
sie terwijl Zuid-Europa in de Italiaan
sche invloedssfeer staat te worden betrok
ken. Uit het feit reeds, dat Roemenië en
Bulgarije zich aanvankelijk gedesinteres
seerd hebben verklaard, blgkt deze schei
ding reeds.
Alleen in Britsche oogen bestaat een
zoodanige scheiding niet, terwijl moet wor
den afgewacht, hoe Moskou op een en
ander zal z-eageeren.
e
Het voorspel van de Grieksch-Italiaan-
sche verwikkelingen is bekend. Er is den
laatsten tijd sprake geweest van Griek-
sche-Albaneesche wrijvingen. Nieuw was
dit verschijnsel niet. Reeds vroeger was er
sprake van grens-incidenten en in den
laatsten tijd deden geruchten de ronde,
dat Engeland als tegenwicht tegenover de
Italiaansche bezetting van den Dodekane-
sus, begeerige blikken sloeg op steunpun
ten in Griekenland, met name op Korfoe.
Ongetwgfeld zal er over deze ontwikke
ling binnenkort wel een witboek verschij
nen, waaruit dan wel zal blijken, welke
plannen de Britsche diplomatie in haar
schild voerde. Voor 't overige zal men het
oordeel over deze tot nog toe duistere
Grielcsche zaak een zaak van zetten en
tegenzetten om de bezetting van de beste
steunpunten in den strijd om de Middel-
landsche Zee aan de geschiedenis moe
ten overlaten.
Ons thans bepalend tot de feiten als zoo
danig, valt allereerst te wijzen op de Itali
aansche motiveering. Rome beschuldigt
Londen van intriges, het verwijt Athene,
dat het daar geen weerstand aan heeft ge
boden en dus zijn neutraliteit op het spel
heeft gezet.
Zoo valt er een parallel te onderkennen
met wat zich in de droeve Meidagen met
betrekking tot België en Nederland heeft
afgespeeld. Ook hier was toch sprake van
een prijsgeven der neutraliteit en vanuit
Bedrijvigheid in het centrum van
West-Zeeuwsch-Vlaanderen.
Een geheel nieuw stadsdeel.
Het oorlogsgeweld heeft tot gevolg ge-,
had dat diverse gemeenten in ons land be
langrijke schade hebben geleden. Het is
daarbij echter een verheugend verschijnsel,
dat men niet bij de pakken is gaan neerzit
ten, doch onmiddellijk een aanvang heeft
gemaakt met plannen tot wederopbouw,
met het gevolg dat de meeste dezer getrof
fen gemeenten weer schooner uit hun asch
zullen verrijzen. Wanneer we bij onze on
middellijke omgeving blijven, dan denken
we aan Middelburg, aan Yerseke. In ons
blad heeft men uitvoerig kunnen lezen hoe
er in en voor deze gemeenten wordt ge
werkt en hoe dat werken ongetwijfeld
dankbare resultaten zal hebben.
Zoo staat deze tijd, ondanks vele moei
lijkheden, in het teelten van opbouw. Juist
onder deze omstandigheden komt eerst
recht tot uiting de gTOote energie en wils
kracht waarover ons volk beschikt. Het
„niet versagen" vindt thans allerwege toe
passing.
Niet versagen, deze woorden mogen zeer
zeker ook toegepast worden voor de ge
meente Oostburl;, een gemeente die hoege
naamd niet van het oorlogsgeweld heeft
geleden.. Dat wil echter niet zeggen dat men
daarom is ingedut, integendeel, Oostburg
is er zich van bewust dat er na dezen tijd
weer een andere, betere tijd komt en
dan moet men gereed zijn.
Oostburg, zoo gunstig gelegen in het
centrum van Westelijk Zeeuwsch-Vlaande-
ren, is een gemeente waar veel en belang
rijke handel wordt gedreven. In welke ge
meente met minder dan 3000 zielen treft
men zoo'n groote bedrijvigheid, vindt men
zoo'n verscheidenheid van hotels, café's en
winkels, vindt men een R.H.B.S. en een
ambachtsschool, vindt men zoo'n modern
geoutilleerd ziekenhuis enz. als in Oost-
burg?
Belangrijke marktplaats.
Dat alles dankt Oostburg zeker in
de eerste plaats aan haar handel. De we-
kelglcsche marlet op Woensdag is alom be
kend, niet alleen in Zeeuwsch-Vlaanderen,
doch door het geheele land. Hier wordt
handel gedreven, hier rolt het geld en
de gemeentenaren trekken daarvan de
vruchten. Het vee, dat hier iedere week
wordt verhandeld, staat bekend als het
beste vee van ons land. De paardenmark
ten in Juli zijn mede alom bekend. Reeds
eerder heeft de gemeente maatregelen moe
ten treffen tot uitbreiding van het markt
terrein, doch deze uitbreiding bleek slechts
een tijdelijke oplossing te brengen. Met
groote energie gaat men in Oostburg ver
der werken in het belang van de gemeente
dezen gedachtengang valt de situatie,
waarin Griekenland zich thans bevindt,
zeker een vergelijking te treffen. ToCh ligt
het Grielcsche geval iets anders. Immers,
Griekenland heeft een Britsche garantie en
de regeering te Athene heeft deze garantie
nimmer geannuleerd.
Reeds vroeger hebben wij er op gewezen,
dat het conflict, zoo het zich meer naar
het Oosten van de Middellandsche Zee zou
%rerleggen en de teekenen wijzen inder
daad in die richting zich in eersten aan
leg zou concentreeren om de positie van
Griekenland en Turkije, in tweede instantie
ook om de positie van Zuid-Slavië, waar
thans een groote politieke activiteit valt te
signaleeren. Öriekenland wordt thans het
kind van de. rekening op den achttienden
verjaardag van den opmarsch naar Rome
is de actie tegen het land der oude be
schaving ingezet. En wat zal het lot van
Griekenland zijn? Het is voor het oogen
blik geen actueele vraag, omdat hier Italië
en Engeland hun strijd voeren om de be-
heersching van de Middellandsche Zee
posities, omdat hier in Griekenland de
machtsstrijd om het Europeesche conti
nent, gelijk die sinds den vorigen oorlog
steeds heeft voortgeduurd tot een nieuwe
uitbarsting is gekomen.
De bespreking, die op dezen zelfden dag
te Florence tusschen Hitler en Mussolini
werd gevoerd verheldert het onmiddellijke
verband tusschen den strijd in het Westen
en dien in het Oostelijke bekken der Mid
dellandsche Zee. Zij verheldert tevens, hoe
de spil-conceptie van het nieuwe Eiiropa
zich niet kan bepalen tot West-Europa
alleen, maar hoe dit continent in zijn tota
liteit in deze ordening betrokken is.
s
Nu is de vraag, hoe anderen zullen rea-
geeren. Niet slechts Engeland en de Bal-
kanlanden. Hun houding schijnt voor het
oogenblik afgebakend tot resp. deelname
en onzijdigheid. Maar naast deze twee zijn
daar Turkije en Rusland als belangheb
benden. Belanghebbenden, omdat het hier
in het bijzonder gaat om de petroleumrijk-
dommen van Roemenië, van Batoem, van
Mosoel. En een blik op de kaart is vol
doende, om duidelijk te maken, dat zij
reeds geografisch en strategisch tevens,
partij zijn in deze nieuwe ontwikkeling.
En dan is daar Japan, dat nog onlangs
nauw aan de spilstaten werd verbonden.
Bovenal mag Washington niet uit het oog
worden verloren. De reactie van het Witte
Huis mag met eenige spanning worden af
gewacht. Want al heeft Roosevelt ver
klaard, dat er geen enkele afspraak be
staat, de politieke gedragingen van den
President hebben duidelijk gemaakt, dat
men ook zonder afspraken, zeer ver kan
gaan met zgn sympathieën, verder dan
met een strikte neutraliteit in overeen
stemming is te brengen. En na wat zgn
satelliet Huil dezer dagen als zijn mee
ning ten beste heeft gegeven, is het te
minder twijfelachtig, aan welke zijde de
gevoelens van het officieele Washington
staan.
De gebeurtenissen in Griekenland wer
pen problemen op, waarvan de draagwijdte
nog niet valt te overzien. Dat zg zullen
bijdragen tot een spoedige beëindiging van
den Europeeschen oorlog, schijnt voorals
nog niet aannemelijk.
en het getuigde zeer zeker van groote wils-
kracht dat de jaarlijksche markt van vet-
vee, handelsvee enz., welke gehouden wordt
op den vóórlaatsten Woensdag in Septem
ber, ondanks groote moeilijkheden, dit jaar
toch is gehouden. In alle andere plaatsen,
behalve naar wij meenen op Texel, werden
deze markten uitgesteld in verband met
den bijzonderen toestand. De markt werd
ook nu een succes doch zij bracht opnieuw
duidelijk aan het licht dat er een tekort
aan ruimte is.
Nu had Oostburg reeds een uitbreidings
plan, met welker uitvoering al deze proble
men zouden zijn opgelost.
Het uitbreidingsplan.
Wij hadden dezer dagen over dit uitbrei
dingsplan een langdurig onderhoud met den
actieven gemeente-secretaris, den heer M.
A. Aalbregtse. Tijdens dit onderhoud bleek
ons dat onze zegsman één van de grootste
voorvechters is voor de belangen van Oost
burg, aan welke gemeente hij met hart en
ziel is verknocht geraakt. Oostburg kan
trotsch zijn op zoo'n gemeente-secretaris.
Van hem vernamen wg dat door de ge
meente, ten behoeve van het uitbreidings
plan, terreinen zijn aangekocht ter waarde
van 25.000. Op deze terreinen zal wor
den aangelegd het Joseph Dedelplein. Dit
plein zal door een nieuwen weg worden
verbonden met de thans bestaande Markt,
daar waar de muziektent staat. Daarnaast
zal er een weg worden aangelegd vanuit de
Nieuwstraat naar het nieuwe plein, langs
welken weg, door de instelling van een
éénrichtingsverkeer, de nieuwe veemarkt
zal kunnen bereikt worden.
De nieuwe veemarkt.
Deze nieuwe veemarkt zal voorzien wor
den met eeu keuringsbaan van 85 meter
lengte en twee banen van 100 M. lengte.
De keuringsbaan komt te liggen tusschen
het Evangelisatielokaal en het tegenwoor
dige weitje van Babijn. Het uitbreidings
plan zal worden begrensd door den pasto-
rietuin van de Ned. Herv. Kerk tot achter
de woningen van de Violetstraat en van de
tuinen aan de Langstraat tot achter de
Nieuwstraat tot een eind in den boomgaard
van R. de Miliiano aan de zijde van de
Violetstraat.
De bebouwing.
Tusschen de open tuinen van de Lang
straat en de vrij blijvende terreinen van
het Joseph Dedelplein, zal worden ge
bouwd, terwijl het mede in de bedoeling
ligt om achter de Nieuwstraat te gaan
bouwen tot in de Violetstraat. Door deze
bebouwing, die echter nog wel even zal
duren, zal men hier loggen een gesloten
bebouwing, waarbij men heeft gedacht aan
de vestiging, aldaar van café's en winkels.
Aan de uitvoering zal alle zorg worden
besteed. Zoo zullen deze huizen voortuinen
krijgen van 4 meter lengte, terwijl men
langs den weg linden zal planten. Alzoo
wordt dit een bijzonder fraai en aantrek
kelijk gedeelte van Oostburg. In het midden
achter de Langstraat, met het uitzicht op
het Joseph Dedelplein, komt het nieuwe
postkantoor met directeurswoning. Dit ge
bouw zal een breedte beslaan van 52 meter.
Vanzelfsprekend is bij dit uitbreidingsplan
de noodige aandacht besteed aan breede en
goed bestrate toegangswegen. Zoo zullen
de hoofdtoegangswegen tot het nieuwe plein
6 meter breed worden, de nieuwe straat
achter de Violetstraat 5 meter, terwgl er
tevens een toegang komt vanuit de Koe
pelstraat. Aldaar zal een trottoir worden
aangelegd van 5 M. breed. Aan de zijde van
de Nieuwstraat komt een ruim parkeerter
rein, dat evenals het Joseph Dedelplein een
plaveisel met klinkerkeien zal krijgen.
Nieuw stadsdeel.
Zoo zal dan in Oostburg een geheel nieuw
stadsdeel ontstaan, dat ongetwijfeld fel zal
afsteken met het thans nog bestaande ter
rein aan de Markt. Dit terrein zal, zoo men
ons verzekerde, mettertijd eveneens vrij ko
men, zoodat men ook daar een mooiere
ruimte zal krijgen. Mettertijd zullen dan
ook zeker wel de kleine huisjes aan de
achterzijde van de kerk moeten verdwijnen,
daar deze oude huisjes allerminst bij de
suwe omgeving zullen passen. Keulen en
Aken zgn echter niet op één dag gebouwd
men mag zeker groote bewondering
hebben voor het groote doorzettingsvermo
gen van Oostburg's gemeentebestuur, dat
het aandurft in dezen tijd tot de uitvoering
van zoo'n grooot werk over te gaan. Het
werk zal half November begonnen worden
onder leiding van de Ned. Heide Maat
schappij en zal ongeveer 7 maanden duren.
De uitvoering zal circa 50.000 kosten.
De ingezetenen van Oostburg behoeven
echter niet bevreesd te zgn dat de uitvoe
ring van dit werk tot gevolg zal hebben dat
de belastingen hooger worden. Naar men
ons verzekerde is de financieele draag
kracht der gemeente groot genoeg om toch
zeker de rente te kunnen betalen, terwijl
ook de middelen voor aflossing geen onop
losbare problemen zullen vormen.
Uit het bovenstaande moge blijken dat
Oostburg een groote verandering zal onder
gaan, een verandering, die tevens een groo
te verbetering zal blijken. De redeneering
van hen die Oostburg's wel en wee behar
tigen, dat er na dezen tijd weer een anderen
tijd komt en dat men dan gereed moet zijn,
getuigt van een gezond verstand.
Nog eenige dagen en dan zal Oostburg
sen nieuwen burgemeester hebben, een
burgemeester die,, naar hij ons verzekerde,
met groot enthousiasme zijn taak zal aan
vaarden in het belang van zgn eerste ge
meente, waarover hij de leiding krijgt. Een
burgemeester die met zgn 29 jaren het
groote voordeel van de jeugd bezit. Hem
wacht een schoone taak, nl. zijn gemeente
te maken tot één van de belangrijkste han
delscentrums, niet alleen van Zeeuwsch-
Vlaanderen, doch ook van de geheele pro
vincie en zoo-zioodig ook van ons land,
Het resultaat van een der jongste bombardementen door Engelsche vliegers
op de hoofdstad, waarbij' een tweetal woningen volkomen verwoest werd
(Foto Pax-Holland)
In 1940 ruim 80.000 over
nachtingen in jeugdherbergen.
In 1940 overnachtten in de Nederland-
sche Jeugdhex-bergen 80.000 trekkers.
Wanneer men de omstandigheden in
aanmerking neemt, die allerminst bevor
derlijk waren voor een vrij en zorgeloos
trekken en zwerven door ons land, en
daarbij bedenkt, dat om verschillende re
denen een aantal jeugdherbergen aan het
gebruik onttrokken bleef, dan beteekenen
deze 80.000 overnachtingen heel veel.
Beschouwt men de cijfers afzonderlijk,
dan blijkt dat het centrale deel van ons
land veel bezoek heeft ontvangen, soms
zelfs meer dan in andere jaren het geval
was. De gebieden langs onze kusten en
grenzen, de deelexx die verder van de
groote wooncentx-a verwijderd liggen, wor
den weinig of niet bezocht.
De Jeugdherberg Centrale kan, ondanks
de 45 van het aantal overnachtingen
uit vroegere jaren met voldoening terug
zien op het seizoen. Het jeugdherbergwerk
en daarmede tevens de liefde van onze
jeugd voor eigen land en volk en hun lust
tot gezond reizen en trekken heeft deze
toets in ernstige tijden doorstaan.
Het gemeentehuis.
Wellicht dat hij het gedaan kan krijgen
dat ook het gemeentehuis de zoo hoog noo
dige uitbreiding zal ondergaan. Zooals de
toestand nu is, is deze bijna' onhoudbaar.
De secretarie is reeds lang te klein, de ge
meente-secretaris kan zich de weelde van
een eigen vertrek niet veroorloven, de ka
mer van den burgemeester voldoet niet aan
de eischen en in de raadszaal zetelen na
genoeg dagelijks de distributie-ambtenaren,
waardoor ook deze zaal er den laatsten tijd
niet is op vooruitgegaan.
Met deze opsomming hebben we tevens
de geheele inrichting van het gemeente
huis geschetst, daar immers de bovenver
dieping in gebruik is bij het kantongerecht.
Dat ook hier spoedig verandering in moge
komen.
Ir. J. E. F. de Kok overleden.
Maandag is in het Roode-Kruis-zieken-
huis te 's-Gravenhage in den ouderdom van
58 jaar overleden Ir. J. E. F. de Kok. di
recteur-generaal van de Nederlandsche
Maatschappij tot Exploitatie van Petrole-
umbronnen in Ned.-Indië.
Ir. de Kok werd 6 Januari 1882 te Maas
tricht gebo2'en. Na de H.B.S. te hebben af-
geloopen koos hij aanvankelijk de militaire
loopbaan en ging hij naar de Academie te.
Breda. Hij verliet deze instelling als 2e
luitenant bij het leger over zee.
Afgekeurd voor militairen dienst ging
hij aan de technische hoogeschool te Delft
studeeren. In 1908 behaalde hij het diploma
van scheikundig ingenieur, met lof. Reeds
in het jaar van zijn promotie trad hij in
dienst bij de Bataafsche Petroleum Maat
schappij. Spoedig klom hij op tot chef van
de scheikundige afdeeling van dit wereld
concern en toen dr. Colrjn in 1921 uit de
directie trad sprak het vanzelf, dat de
heer De Kok hem zou opvolgen. Aldus
geschiedde en toen in 1936 de heer Deter-
ding zijn ontslag nam, verleende het collega
van commissax-issen van de Nederlandsche
Maatschappij tot Exploitatie van Petrole-
umbronnen in Nedex-landsch-Indië N.V. aa.n
den heer De Kok den persoonlijken titel
van directeur-generaal.
Groot aanzien verwiex-f de heer De Kok
zich in den kring van de burgerluchtvaart.
Eerst op middelbaren leeftijd ging hij het
vliegen leeren. In korten tijd behaalde hij
zijn brevet en ging toen verscheidene groo
te tochten maken, steeds vergezeld van
den heer Schmidt Crans. Zoo vloog hij o.a.
naar Nederlandsch-Indië en naar Zuid-Afri
ka. Deze uitzonderlijke prestaties van een
sportvlieger vestigden de aandacht van de
geheele wereld op zijn persoon.
Hij werd o.a. voorzitter van het college
van commissarissen van de K.L.M., voor
zitter van de Nedei'landsche Vereeniging
voor luchtvaart, van het Nationaal Lucht
vaart Fonds, het fokkerfonds en het lucht
verdedigingsfonds. Herhaaldelijk trad de
heer De Kok nu in het openbaar op om de
belangen van deze instellingen onder het
publiek te bepleiten. Van den belangi-ijken
financieelen steun, dien hij verleende, spre
ken allen, die met hem samenwerkten, vol
erkentelijkheid, maar de heer De Kok
waakte er altijd voor dat daarvan niets
openbaar werd.
Tenslotte zij vermeld, dat ir. De Kok
ridder in de orde van den Nederlanclsclien
Leeuw was en dat hij als directeur-gene
raal van de Nederlandsche Petroleum
Maatschappij vei-schillende commissax-iaten
in buitenlandsche petroleummaatschappijen
vervulde.
D.W.S.—-Feijenoord was Zondag de groote wedstrijd in de hoofdstad. Een aanval
van Feijenoord-op het doel van-D.W,S, (Foto Pax-Holland),
