De onmogelijkheid om Amerikaansche
dividenden te incasseeren.
Tweede Blad
PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Zaterdag 2S October 1940
Financieel Economisch Overzicht
Een onderzoek voor verkoop op de beurs
wordt ingesteld»
AMSTERDAMSCHE BASMK N.V.
Gevestigd te AMSTERDAM
KAPITAAL 55.000.000,—. RESERVE 31.500.000,—,
BIJKANTOOR MIDDELBURG.
WIJ VERHUREN LOKETTEN IN ONZE ONDERGROND-
SCHE KLUIS-INR1CHTING IN DIVERSE AFMETINGEN
VAN 6,— PER JAAR AF.
Ingang kantoorSIA1PELHUISSTRAAT 4.
Kroniek van den dag
De nieuwe fase.
Het bezoek van Rijkskanselier Hitier
aan Frankrijk, waar hij besprekingen
heeft gevoerd met vooraanstaande Fran-
sche regeeringsautoriteiten, waarbij voor
al zijn gesprek met Laval de aandacht
heeft getrokken, terwijl hij tevens de ge
legenheid had den leider van het nieuwe
Spanje te ontmoeten, heeft, naar het
schjjnt een nieuwe fase ingeleid in de diplo
matieke ooi-logvoering tegen het Britsche
rijk. Reeds eerder is er de aandacht .op ge
vestigd dat de strijd niet alleen aan de
militaire fronten wordt gevoerd, maar
bovenal ook op diplomatiek terrein. De
veelvuldige besprekingen van de Duitsche
en Italiaansche staatslieden, zoowel te
Rome als Berlijn, de reizen van de Bal
kanstaatslieden en van Spaansche minis
ters, alsmede de activiteit, welke er op dit
gebied door de Britten aan den dag wordt
gelegd, hebben het accent meer op dezen
kant van den oorlog verlegd.
Opzienbarender, dan de onverwachte
ontmoeting aan den Brenner, nu eenige
weken geleden, was het plotseling bezoek,
dat het Duitsche staatshoofd aan Frank
rijk bracht. De gereserveerdheid, welke de
Duitsche en de Italiaansche pers ten aan
zien van het besprokene in acht namen,
was bovendien zeer in het oog vallend en
op grond daarvan mocht men reeds aan
stonds aannemen, dat er belangrijke beslis
singen op til zijn. Dat er nu aanstonds van
bepaalde verdragen sprake zal zijn, be
hoeft daarom nog niet te worden aange
nomen. De betrekkingen speciaal tusschen
Spanje en het Derde Rijk zijn reeds be
paald en het valt niet te denken, dat daar
in voorloopig een nadere wijziging zal ko
men. Het is gevaarlijk, zich te dien aan
zien aan voorspellingen te wagen, te meer,
waar men niet weet, wat er tijdens het
bezoek van Summer aan Berlijn is verhan
deld. Het feit echter, dat deze na zijn
terugkeer de. portefeuille van buitenland-
sche zaken heeft overgenomen, kan echter
wel worden gezien als een aanwijzing, dat
de politiek van het nieuwe Spanje zich
meer en meer op de as zal oriënteeren. Dit
beteekent ook al weer niet, dat Spanje nu
onmiddellijk de'zijde van de spil zal kiezen
en ook aan den oorlog zal gaan deelne
men.
De besprekingen van Hitler met Laval
en met Franco zijn niet van elkander te
scheiden. Zij houden verband met den
oorlog tegen het Britsche imperium, niet
alleen, maar ook met de houding, welke
Amerika tegenover de Europeesche ver
wikkelingen aanneemt. Er lean niet langer
aan worden getwijfeld, dat de Vereenigde
Staten zich sterk geïnteresseerd weten bij
dit conflict getuige wel de uitspraken
van vooraanstaande staatslieden en de
maatregelen, welke ter ondersteuning van
het Britsche verzet worden genomen aan
de overzijde van den Atlantischen Oceaan.
Zou de oorlog zich ook tot Spanje uit
breiden, dan zou de kans op een meer
positieve Amerikaansche stellingname
geenszins ondenkbaar zijn, ook al heeft
Roosevelt dan met nadruk verklaard, dat
er geen enkele overeenkomst bestaat,
waardoor het gevaar van een Amerikaan
sche deelname aan eenig conflict zou wor
den vergroot. De bespreking aan de
Fransch-Spaansche grens mag ongetwij
feld ook worden opgevat als een waar
schuwing aan het adres van Washington.
Doch dit is slechts een nevenverschijnsel,
althans voor het oogenblik, het accent
valt geheel op Frankrijk. Ook al weet men
niet, wat de Führer met Laval heeft be
sproken, zeker is wel, dat niet slechts de
regeling der Fransch-Duitsche betrekkin
gen ter sprake is 'gekomen, maar dat bo
vendien de toekomst van Frankrijk in het
veld der gedachtenwisseling is betrokken.
De groote vraag, waarvoor de regeering te
Vichy zich ziet geplaatst, is welke de
plaats zal zijn, die dit land in het nieuwe'
Europa van straks zal innemen. De hui
dige koers van Europa wordt geheel be
paald door het „te Berlijn gesloten drie-
hoéksverdrag en nu gaat het er maar om,
hoe Frankrijk in dit stelsel kan worden
ingeschakeld. "Uit de omstandigheden, dat
Hitier persoonlijk naar Fontainebleau is
gekomen, valt in de eerste plaats op te
maken, dat men te Berlijn het uitbreiden
van den diplomatieken oorlog tegen Enge
land tot Frankrijk van groot belang acht.
Doch daarnaast rnoet een meer positief
doel hebben voorgezeten en wel het stre
ven, om reeds thans Frankrijk's positie te
regelen. Men zou wellicht kunnen spreken
van een aparten vrede met de regeering
te .Vichy. Immers op deze wijze zou Frank
rijk geheel in het Duitsch-Italiaansche
vaarwater geraken. Ook na de rede van
Churchill, waarop wij reeds wezen mag de
ontmoeting van het grootste belang wor
den geacht en zeker is er den Duitschers
veel aan gelegen, om de wereld thans
ervan te overtuigen, dat het geenszins de
bedoeling van Berlijn is, gelijk Churchill
verklaarde, Frankrijk te vernederen en
zelfs voor de toekomst uit de Europeesche
politiek als groote mogendheid uit te
schakelen. Op grond van Duitsche verkla
ringen, kort na het sluiten van den wapen
stilstand, zou men zulks kunnen veronder
stellen. De komst van Hitier zelf schijnt
als,.een démenti op deze veronderstellingen
te kunnen worden opgevat. Zoo ligt het
voor de hand, dat Hitler en Laval het in
hoofdzaak gehad hebben over de binnen-
lan.dsche ordening van Frankrijk, waartoe
de regeering te Vichy reeds de eerste ver
ordenende bepalingen heeft uitgevaardigd.
De besprekingen te Fontainebleau heb
ben duidelijk gemaakt, dat men van Duit
sche zijde er alles op zet, om reeds thans
de .bevoegdheden in Europa nauwkeurig af
te bakenen en deze afbakening dienstbaar
te maken aan de campagne tegen Enge
land.
VERSIERING VAN OORLOGSGRAVEN.
Het comité ter versiering van oorlogs
graven in Nederland is deze week begon
nen met het beplanten der oorlogsgraven
met bloembollen.
De graven van in ons land gesneuvelde
militairen worden thans met narcissen-,
crocussen-, hyacinthen-, vroege tulpen-,
late tulpen- en Darwintulpenbollen be
plant, welke tegen het voorjaar in bloei
zullen staan. Het comité ter versiering van
oovlogsgraven in Nederland streeft naar
een blijvende piëteitvolle versiering der-
graven.
Molesfverzekering.
Naar men weet verkeeren de houders
van Amerikaansche en andere buitenland-
sche fondsen en eveneens aandeelen in
Indische ondernemingen, onder de hui
dige omstandigheden in de onmogelijkheid
om de dividenden, die op dergelijke fondsen
worden of zouden worden gedeclareerd hier
te lande te incasseer-en. Voor Indische
fondsen is deze kwestie op het oogenblik
niet actueel. Immers de jaarverslagen wor
den gewoonlijk in de eerste helft van het
jaar gepubliceerd en alsdan worden ook de
dividenden betaalbaar gesteld. Eerst in
het voorjaar van 1941 zou zich dus voor
deze maatschappijen de moeilijkheid kun
nen voordoen, dat zij wel winst hebben
gemaakt, doch dat deze winst, die in Indië
werd verkregen niet naar Nederland zou
kunnen worden overgemaakt, zoodat de
houders van de betreffende aandeelen geen
dividend zouden kunnen ontvangen.
Van meer direct belang is de kwestie
evenwel met betrekking tot Amerikaan
sche' fondsen. En aangezien de nominale
waarde, die voor Nederlandsche rekening
aan deze fondsen worden gehouden, niet
minder dan c.a. 450 millioen bedraagt, is
het duidelijk, dat het uitblijven van divi
dendbetalingen voor de gezamenlijke be
zitters van deze fondsen een groot onge
rief is. Wij doelen hierbij niet op de spo
radische gevallen, waarin zulke fondsen
tijdelijk voor speculatie zijn gekocht, maar
wjj hebben meer het oog op zulk bezit,
waarbij de houders op de opbrengst dezer
fondsen geheel of gedeeltelijk zijn aange
wezen. Het is immers gewoonte van
velen, die over een groot of klein vermo
gen beschikken om het kapitaal gedeelte
lijk in Nederlandsche obligaties of aan
deelen en gedeeltelijk in Amerikaansche
fondsen te beleggen. Men deed dit vroe
ger veelal uit een oogpunt van risicover-
deeling. Vallen nu de dividenden van Ame
rikaansche ondernemingen geheel weg, dan
beteekent zulks natuurlijk een sterke ver
mindering van het inkomen. In Amerika
bestaat de gewoonte om de dividenden,
voor zoover er behoorlijke winsten worden
gemaakt, per kwartaal of ook wel per
halfjaar te betalen. Sedert 10 Met zijn er
dan ook vele maatschappijen geweest,
die in Amerika dividenden hebben betaal
baar gesteld, zonder dat de waarde hier
van voor de in Nederlapd gehouden aan
deelen naar ons land kon worden over
gemaakt. De administratiekantoren, die te
gen de in haar bezit zijnde origineele aan
deelen certificaten hebben uitgegeven, zul
len eerst na den oorlog over deze dividen
den de beschikking krijgen en kunnen ook
eerst dan deze gelden als dividend op de
certificaten betaaibaar stellen.
Nu heeft men het denkbeeld geopperd om
voor deze dividendbewijzen een markt te
vormen. Hierdoor zouden de betrokken
houders in de gelegenheid zijn om de in
Amerika gedeclareerde dividenden voor
verkoop hier te lande te gelde te maken.
Daax-door zouden zjj dus niet meer behoe
ven te wachten, totdat de dividenden tot
na den oorlog werkelijk betaalbaar wor
den gesteld. De koopers van zulke divi
denden krijgen dus een papier, dat eerst
na den oorlog inwisselbaar zal zijn. Het
spreekt van zelf, dat zij daarvoor belang
rijk minder zullen betalen dan het bedrag,
dat later op deze dividendbewijzen zal
kunnen worden geïnd. In de eerste plaats
weten zij niet hoe lang het nog kan duren,
alvorens deze papieren in contanten zullen
kunnen worden omgewisseld. Zij zullen
Zich dus een ruime marge willen verzeke
ren. Bovendien moet de Amerikaansche
belasting van 16en Nederlandsche
couponbelasting worden afgetrokken. Een
andere onzekere factor vormt de koers,
waartegén de dollar zal moeten worden
afgerekend. Degeen die dus deze dividenden
wil verkoopen om aan geld te komen, zal
er rekening mede moeten houden, dat
hij belangrijk minder aan dividend ont
vangt, dan wanneer hij tot na den oorlog
zal willen wachten. Het is ook nog niet
zeker of het plan doorgaat, daar het op
het oogenblik in studie is. Wij meenen,
dat het een veel eenvoudiger weg zou zijn,
dat degenen, die over contanten willen be
schikken om enkele van de Amerikaansche
stukken, die zjj bezitten te beleenen. In
dien na den oorlog dividendbetaling zou
afkomen, dan kunnen zij met de opbrengst
daarvan de beleening weer aflossen.
Een andere kwestie, die in vex-band met
de oorlogsomstandigheden in toenemende
mate de aandacht vraagt, betreft de ver
zekering tegen oorlogs (molest) risico.
Aanvankelijk waren het voornamelijk de
huiseigenaren, die zich zorgen maakten
over de gevolgen van bominslag, en andere
oorlogshandelingen. De ervaringen, die Rot
terdam heeft opgedaan hebben echter wel
geleerd, dat ook particulieren, die geen
huizen bezitten, doch die wel een inboedel
hebben te verliezen verstandig doen om
tegen dit risico een verzekering te sluiten.
De meest bekende is wel de Nieuwe Mo-
lestrisico van Centraal Beheer te Amster
dam, doch deze heeft het nadeel, dat daarin
alle verzekerden worden ondei-gebracht,
met inbegrip dus van fabrieken, fabx-ieks-
installaties enz. Deze staan natuurlijk eex--
der bloot aan luchtaanvallen dan particu
liere woonhuizen en daar een verzekering
van dezen aard slechts kan worden ge
sloten op ondei'linge basis, zou de parti
culier medebetalen aan het risico van
groote fabrieken. Maar er zijn ook in
stellingen opgericht, die zich meer speciaal
bezig houden met woonhuizen en inboedels.
Wat deze laatste betreft, werd er dezer
dagen opgericht de Werknemers Onder
linge Molestverzekering te 'Amsterdam
(Woma). Deze verzekering geschiedt op
z.g. collectieve basis. Hoewel ieder zich
individueel ook kan verzekeren is de bedoe
ling in hoofdzaak, dat werknemers van
een bepaalde ondenxeming zich collectief,
d.w.z. op één polis verzekeren. Het voor
deel is, dat dan geen minimumpremie moet
Worden betaald, doch een halfjaarlyksche
voorschotpremie van 75 cent per 1000.
Indien men dus een inboedel van 4000
verzekert, betaalt men per halfjaar S
voorschotpremie. Bovendien verbindt men
zich dan om na afloop van het halfjaar
een omslagpremie te betalen, die echter
nooit meer dan 4 per 1000 kan be
dragen, in het hierboven genoemde geval
dus 16 per halfjaar. Uit deze omslag
premie wordt dan de schade vergoed aan
hen, die het slachtoffer zijn geworden van
molest. Hiex'bij valt op te merken, dat
luchtaanvallen wel zeer hevig zouden moe
ten zijn, indien de deelnemers inderdaad
4 per 1000 omslagpremie zouden moe
ten betalen. Intusschen heeft men natuur
lijk geen volkomen zekerheid, dat men in
geval van oorlogsschade inderdaad het
volle bedrag vergoed krijgt. Mocht de
totale schade per halfjaar van de geza
menlijke deelnemers n.l. zooveel bedragen,
dat deze grooter is dan het totale be
drag, dat ten hoogste aan omslagpremies
kan worden ontvangen, dan zouden zij,
die schade hebben geleden natuurlijk met
een gedeeltelij Ice ergoeding genoegen moe
ten nemen. Het ligt in de bedoeling, dat
deze verzekeringen collectief worden ge
sloten, tex-wijl de directie of de bedrijf-
chef zorgt voor het innen vaxx de premies
en voor afrekening met de maatschappij.
Een andere instelling, die zich bij voor
keur op particuliex-e objecten toelegt is
de Renovatum, Algemcene Onderlinge
Waarborg Genootschap te Amsterdam. De
ze bex-ekent voor inboedels in gewone stee-
nen huizen 40 cent per mille, met een
minimum van 2.50 per half jaax\ Kosten
bij toetreding 20 cent per 1000.
Intusschen worden er den laatsten tijd
zoo veel van dergelijke ondernemingen
opgericht, dat zich de wenschelijkheid voor
deed daarover een zekere controle uit te
oefenen. Volgens dezer dagen vei-scheneix
berichten zou er binnenkort een verorde
ning verschijnen, die waarschijnlijk wel op
een staatscontrole zal uitloopen.
Op de beurs is de stemming deze week
minder levendig geweest, dan wij den
laatsten tijd gewend waren. De operaties
van de speculatieve groepen, die langen
tijd de koersbeweging nebben beheersclxt
eix die naar het heette ten deele voor
Duitsche rekening zijn geschied, zijn plot
seling verminderd en hoewel de ingetreden
reactie over het algemeen niet groot was,
sluiten de koersen toch meerendeels eeni
ge procenten beneden de vorige week. Om
vangrijke winstnemingen zijn er dus niet
geweest en over het algemeen is men van
oordeel, dat op den langen duur eerder een
verdere stijging van de koersen is te ver
wachten dan een min of meer belangrijke
terugslag. Men grondt deze ir. lening op de
overtuiging dat er ook in de toekomst
steeds belangrijke kapitalen ter beschik
king zullen komen van de markt, vooral
omdat de spaargelden in veel mindere mate
dan in nox-male omstandigheden kunnen
worden aangewend tot het koopen van ver-
bruiksgoederen.
Nadat gedurende geruimen tijd slechts
zeer geringe belangstelling voor Ameri
kaansche fondsen heeft bestaan, is er
deze week in deze afdeeling een belang
rijke opleving ingetreden. De reden daar
van is waarschijnlijk, dat de oorlogsvoor
bereidingen in Amerika een zeer gx-oote
bedrijvigheid in verschillende takken van
industrie heeft te weeg gebracht, in het
bjjzonder in de staalnijvei'heid.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop in de afgeloopen week.
4 Nederland 1940 II 96%, 96%, 96%.
3—3% Nederland 1938, 88, 86%, 87%, 87
3 Ned. Indië 1937 A, S3%, 82, 82%.
Yoxxngleenïng 38, 35%, 38%, 39, 37%.
Lever Bros 129%, 120%., 127, 130, 127%.
Philips 197%, 186, 192, 189%.
Beth. Steel 69% 68%. 73%, 73.
Rep. Steel. 19, 19%, 2H/16i 203/l6.
Kon. Petroleum 235, 239, 233%, 238, 236%.
A'dam Rubber 223, 215, 218, 217%.
Deli Batavia Rubber 170, 166, 168%.
Ned. Scheepv. Unie 146%, 141%, 144, 143.
H.V.A. 406, 396, 398%.
Deli Bat. Mij. 153%, 150.
Senembah 174, 172%.
YERSEKE HERSTELT ZICH.
En zal schooner uit de asch
herrijzen.
Het schijnt wat overdreven, te schrijven
dat Yerseke „schooner uit de asch" zal
herrijzen. Het wekt den indruk, als ver
brandde zoowat geheel Yerseke in de oor
logsdagen die Zeeland teisterden. En ten
slotte waren het slechts een zeventigtal
panden van de meer dan duizend, die ver
woest werden. Maar tochallen die
Yerseke dadelijk na deze ramp bezochten,
zullen, als wij, diep onder den indruk ge
weest zijn. Het was erg, doch het scheen
nog erger. Omdat de ramp het hart van
Yex-sekeg etroffen had, met als middelpunt
de kerk, wier ruïne al een zeer droevigen
aanblik bood.
Als men nu Yerseke bezoekt en de ruïne
van de kerk en de zeventig panden bekijkt,
dan is de indruk heel anders. Men moge
ïxog het harde lot aanvoelen, dat de bewo
ners en eigenaars der panden trof, men
weet, ex' waren geen slachtoffers bij te
betreuren, en in den matericelen chaos is
reeds een begin van orde. Stukken muren
zijn geslooptpuin en verbrande inboe-
delsresten wex-den opgeruimd honderden
nog bruikbare steenen werden gebikt en
staan in ordelijke rijen. Yerseke liquideert
met spoed den chaos die de ooxiog naliet.
En heel spoedig zal men nog verder
gaan. Een kort bericht, gisteren in ons
blad, meldde reeds dat de plannen voor den
wederopbouw vaste vormen aannemen, en
in een onderhoud, dat wij gisteren met bur
gemeester Gunning hadden, bleek ons, dat
die plamxen voor een deel reeds vaststaan
en dat nu met spoed aan den wederopbouw
kan worden begonnen.
Evenals elders zal men ook te Yerseke
uit het kwade het goede doen voortkomen.
En in de tientallen jaren toen dat „kwade"
groeide, exx men maar raak bouwde zonder
voldoende op schoonheid of doelmatigheid
te letten, heeft ook Yerseke haar deel ge
kregen. Met als centrum den leelijken kerk
toren, die zoo schril afsteekt bij de ook nu
nog schoone resten van de oorspronkelijke
kei'k.
We kregen van bux-gemeester Gunning
het nieuwe stratenplan te zien, dat aan
sluit op den bestaanden bouw, en dat thans
voor een groot deel verwezenlijkt kan wor
den. In de eex'ste plaats zien we daarop, dat
de kerk nu „ontmanteld" zal worden. De
huizen, die de kerk omsloten, en die ver
woest werden, zullen niet weder opgebouwd
worden. En eenige die bleven staan zullen
mettertijd ook verdwynen. De kerk zal daft
vx'ij komen te liggen en door plantsoen om
geven wox-den. Dat is de eex-ste groote
winst.
Een tweede bezwaar te Yerseke was, dat
het grootere, doorgaande verkeer, door de
smalle Noordzandstraat moest, die tevens
winkelstraat is. Deze straat zal nu van dit
verkeer ontlast worden door een 10 M.
breede straat, die tegenover het postkan
toor, van de Damstx'aat afbuigt (bij het
pand van den heer Padmos) en dan met
een lichten rechtschen boog naar de Oude
Torenstx-aat voert. Deze zal dan eveneens
tien meter breed worden.
De Noordzandstraat zal dan meer loop
straat worden, en om dit nog meer te
accentueeren ware er éénrichtingsverkeer
in te voei'en. Die breedere, rustige verkeers
weg zal de tweede winst zijn.
De derde winst kan genoemd wox-den de
projectie van een winkelcentrum, dat ge
vormd zal wox-den door Noordzandstraat,
Kerkplein, Lepelstraat en Wijngaardstraat,
benevens Vierstraat. Deze worden negen
meter breed. De winkelstraten zullen dus
als centrum een driehoek van korte straten
hebben, die een gezellige rondwandeling
mogelijk zal maken. Als nxen zich indenkt/
dat dit winkelcentrum dan zal voeren langs
het raadhuis en de door een plantsoen om
geven kerk, dan kan men zich ook voor
stellen, dat daar een aantrekkelijk geheel
zal ontstaan.
Voor de verwezenlijking van dit geheel
zal een enkel pand onteigend moeten wor
den, enkele punten zullen pas in de toe
komst „af" gemaakt kunnen worden,
en... ieder, die zijn pand verloor, zal niet
op dezelfde plaats een nieuw pand, of een-
Vestiging van banketbakkers
bedrijven zonder vergunning
verboden.
Blijkens een beschikking van den se
cretaris-generaal van het departement
van handel, nijverheid en scheepvaart be
treffende de uitvoex-ing van de Vestigings
wet Kleinbedrijf 1937 is het vex-boden een
inrichting, bestemd of mede bestemd voor
de uitoefening van het banketbakkersbe
drijf, ondex-scheidenlijlc van het banket-
verkoopersbedrijf, voorzoover die uitoefe
ning betreft, te vestigen zonder vergun
ning van den secretaris-generaal, wnd.
hoofd van het depax-tement van handel,
ijverheid en scheepvaart.
Onder de uitoefening van het banket
bakkersbedrijf wordt voor de toepassing
van deze beschikking verstaan
a. het ten behoeve van het publiek ver
vaardigen van
1. groot of klein gebak, als taarten,
taartjes, koekjes, petit-fours en banket
2. schuim-, slagroom-, suiker- of dra-
gantwerk
3. fondant, borstplaat, chocolade of mar
sepein
4. ragoutwei'k
b. het ten behoeve van het publiek veiv
vaardigen, gepaard gaande met den ver
koop aan het publiek, van producten, als
onder a genoemd, tenzij deze uitsluitend
of in hoofdzaak bestemd zijn voor ver
bruik ter plaatse van dien verkoop.
Burgerlijke Stand
GOES.
Overleden Paulina Hendrika Tollenaar,
4 mnd. te Wissenkerke Cornelia de Puijt,
6 j., echtg. v. Lieven Snoep Jacobus Brug-
geman, 79 j., wedn. van Huberdina Ver-
meuie.
KLOETINGE.
GeborenCornells Jan, zoon van. S,-
Leys en A. D. Kosten.
Ovex-ledenA. Deurloo, 80 jaax', te
Bergen op Zoom, weduwnaar van W<
Beeke. A. Dek, 54 jaar, weduwe van
H. Bouwens, Q. Tholenaar, 76 jaar,
echtgenoot van J. Huizey.
zelfde, pand als er stond kunnen doen op
bouwen. Het pex-soonlijk belang zal hier
bij het belang' van het geheel eenigermate
achtergesteld moeten worden. Uit den
aard der zaak zal men echter wel alles
doen om de getroffenen zooveel mogelijk
te gerieven en hen niet nog xxxeer te du
peeren. Wie b.v. een winkel had in het
nieuwe wïnkelcentrxim, exx gaarne op on
geveer dezelfde plaats weder opbouwt, die
zal men zeker ter wille zijn. En wie b.v.
een eenvoudig huis had op een stuitje
grond in erfpacht, die zal men weer op
dezelfde wijze probeeren te helpen, enz. eixz.
Alleen zal men zich dan aan zekere bepa
lingen moeten onderwerpen. Men kan niet
bouwen wat men wil, zonder meer. Ex' zal
echter ook gestx-eefd wox-den om de ge
vaarlijke eenvormigheid te vermijden, en
zoo zal men b.v. keuze uit zeven archi
tecten kunnen maken.
Met dit alles is reeds eexx begin gemaakt.
Er zijn besprekingen gevoerd met men-
schen die er bouwen zullen, reeds plaatsen
bepaald enz. Maar uit den aard der zaak
moet het initiatief verder van de belang
hebbenden uitgaan. De hoogere instanties
geven slechts leiding.
Het sluitstuk.
Het sluitstuk van dit alles zou een mooie,
weder opgebouwde kerk zijn, maar burge
meester Gunning deelde ons mede, dat ten
deze nog niets vaststaat. Wel zal de kerk
ook herrijzen, maar lxoe, moet nog nader
uitgemaakt worden. In elk geval zal men
het schoone, oude schip moeten behouden.
De toren zal wel afgebroken moeten wor
den. Niet alleen is met dezen toren geen
fraai geheel te veriarijgen, maar hij toont
ook velerlei gebreken. En toch kan Yer
seke xxiet zönder toren. Het mooist zou,
zijn, als mèt de restauratie van het schip,
er een toren bijgebouwd kon worden, zoo
als er eens een stond, geheel bij dit schip
passende.
Dat was de wensch van burgemeester
Gunning en dat zal zeker ook de wensch
van geheel Yerseke zijn. Een stad, een dorp,
moet een toren hebben. En zéker een vis-
schersdorp als Yerseke. Voor een vis-
schersdorp is een kerktoren ook een ba
ken.
Wïj hopen, mèt bux-gemeester Gunninng,
dat Yerseke, hoe dan ook, dit sluitstuk
Tijdens een Engelschen luchtaanval op Berlijn werd een der bommenwerpers
neergehaald. De resten van het toestel worden opgeruimd
(Foto Weltbild)