Provincials Zeanrscbe Courant
Middelburgsche, Vlissingsche»
Goesche en Breskensche Courant
De Birmaweg door de Emgelseliei.
opengesteld.
Oplaag 13.300 ex. j
183ste JAARGANG NUMMER 243
ZATERDAG 19 OCTOBER 1940
waarin opgenomen de
Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W. den Boer
ABONNEMENTSPRIJS
18 cent per week of f2.30 per kwartaal.
Franco per post f 2.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS;
Van 1 -5 regels f 1.50, Iedere regel meer
30 cent. Bij abonnement speciale prijs.
Kleine advertenties van 1—5 regels f0.50,
Iedere regel meer 10 ct. (max. 8 regels).
POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG).
Dit nummer bestaat uit vier bladen
A A MGES L O TE N B I J HET BURE AU VOOR P UBLICITEITSWAARDE, IljJGEST.ELD DOOR DE VEREENT GING „DE N E D RLANDSCHE DAGBLADPERS
Japansche vliegtuigen hebben den weg
gebombardeerd.
De Engelschen hebben gisteren den Bir-
maweg weer opengesteld voor den aanvoer
van oorlogsmatriaal naar China. Men zal
zich herinneren, dat eenige maanden ge
leden deze weg werd gesloten, na een over
eenkomst tusschen Japan en Engeland. Nu
Japan een driehoeksverdrag met Duitsch-
land en Italië heeft aangegaan, heeft En
geland gemeend als antwoord hierop den
sluitingstermijn van den Birmaweg niet te
moeten verlengen. China, dat geen moge
lijkheid meer heeft zijn aanvoeren via de
kuststrook te betrekken, heeft thans weer
een gunstige gelegenheid zijn oorlogsmate
riaal aan te vullen. Te begrijpen valt, dat
zulks een doorn in het oog der Japanners
is. (men zie de Kroniek van den dag).
Volgens een bericht, dat te Tokio uit
Londen is ontvangen, wacht men in toon
aangevende kringen der Britsche regeering
met een gevoel van onbehagen af, welke
politieke gevolgen de heropening van den
weg door Birma zal hebben. Londen heeft
slechts onder zeer zwaren druk van de
Vereenigde Staten tot de heropening be
sloten, daar men van meening is, dat de
hulp, welke de Chineesche regeering hier
door krjjgt, in geen verhouding staat tot de
mogelijke gevolgen voor den algemeenen-
toestand in het Verre Oosten.
OOK DE STAKING VAN HET
GOEDERENVERKEER
OPGEHEVEN.
Volgens een officieele mededeeling van
de regeering te Hongkong, zal de drie
maanden gelden, tegelijk met het sluiten
van den weg door Birma met Japan aan
gegane verplichting om het geheele goe
derenverkeer met China te staken, worden
opgeheven. De gouverneur van Honkong
verklaarde naar aanleiding hiervan, dat
het uitvoerverbod voor oorlogsmateriaal
zooals wapens en munitie, dat begin 1939
werd uitgevaardigd, echter van kracht
blijft.
JAPANSCHE DREIGEMENTEN.
Over het algemeen goed ingelichte krin
gen te Tokio, aldus Associated Press, zijn
van meening, dat Japan misschien geweld
zal gebruiken en wel niet alleen op het
Chineesche gedeelte van den weg door Bir
ma, doch ook tegen de Britsche kolonie te
Hongkong voor het geval weer een begin
zou worden gemaakt met de wapenleve
ranties aan China via Hongkong. Beide
wegen zijn voor de Japansche bommenwer
pers gemakkelijk te bereiken.
Birmaweg door Japanneezen
gebombardeerd.
Intusschen wordt uit Sjanghai gemeld,
dat Japansche vliegtuigen Vrijdag den
Birmaweg in de provincie Yoennan, enkele
uren nadat deze heropend was, hebben ge
bombardeerd en een voor het verkeer be
langrijke brug zwaar beschadigd hebben,
zoo meldt het opperbevel van de Japansche
vloot uit Zuid-China. Voorts werden fa-
brieksinstallaties op tien kilometer ten
westen van Mengtse in Zuid-oostelijk
Yoennan met bommen bestookt en werd
aldaar groote schade aangericht.
Deze Japansche bomaanvallen op den
Birmaweg, schrijft de Kokoemin Sjimboen,
toonen aan, dat Japan vastbesloten is op
den Engelschen maatregel dienovereenkom
stig te antwoorden. De opening van den
weg via Hongkong beteekent een nieuwe
inmenging en openlijke uitdaging van Ja
pan, waarop slechts een antwoord moge
lijk is. De Mikajo Sjimboen constateert,
dat de opening van den weg door Hong
kong niet meer alleen als een onvriendelijke
maar als een vijandelijke houding be
schouwd moet worden. Engeland moet
daarom wel weten, dat Japan besloten is
uit zelfverdediging en om den weg yan
leveranties naar den vijand te blokkeeren,
tot wapengeweld over te gaan.
DE BETEEKENIS VAN DEN
BIRMAWEG.
China zal dus wederom langs dezen weg
oorlogsmateriaal uit Britsch-Indië ontvan
gen. De aanvoer gaat van Rangoon per
spoor tot Lasjio en te water langs de
Irwadi tot Bhamo.
Van Lasjio tot Bhamo gaat een weg
tot de grens en van daaruit begint de
eigenlijke Birmaweg die langs grillige
bochten tot Joennan (Koenming) voert.
Koenming is een verdeel-centra van wa
pens naar Tsjoengking en midden-China,
vroeger ontving eerstgenoemde stad de wa
pens via Hanoi (Fr. Indo-China), maar
sinds de Japanners deze stad bezet houden
is dit uitgesloten.
De Birma-weg is een staaltje van onge
looflijke werldust der duizenden Chineesche
Koelies die het klaar gespeeld hebben, zon
der moderne machines, een weg te banen
door moeilijk bergterrein en deze geschikt
te maken om er zwaar materiaal over te
vervoeren.
Om het wegdek te effenen werden zelfs
pletrollen uit de wanden der rotsen gebro
ken.
Het bijgaande kaartje geeft een goed
overzicht over dezen weg. Ook de vloot- en
vliegsteunpunten der Japanners in de Zuid-
'Chineesche Zee, o.a. de Paracel en Spat-
ley-eilanden.
Het brood wordt één cent
duurder.
Aangezien de richtprijzen voor den oogst
1940 zijn verhoogd, moeten thans ook de
taxnve- en roggeprijzen hooger worden. Met
ingang van Maandag a.s. zullen deze als
volgt zijn tarwebloem 16.20, tarwemeel
14.05 en roggebloem 16.20, alles per
100 kg.
Mede tengevolge van de stijging der bak-
kerijkosten zal de broodprijs verhoogd moe
ten worden. Dit zal echter tot 1 cent per
brood van 800 gr. beperkt blijven.
Voorts zijn ook nog enkele maatregelen
ten aanzien van bruinbrood en melkbrood
getroffen. Op een en ander komen wij
Maandag nader terug.
Amerikaansche zaakgelastigde
uit Berlijn teruggeroepen.
Uit Berlijn meldt het D.N.B.: De zaak
gelastigde der Vereenigde Staten, Alexan
der Kirk, is uit Berlijn teruggeroepen, De
zaken der ambassade worden waargenomen
door een ambassaderaad.
Nieuwe boter- en
vefbonnen.
Geen boter meer op vetkaart met
reductie.
BINNENKORT EEN BON VOOR
SPIJSOLIE.
De seeretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van landbouw
en visscherij maakt het navolgende be
kend met betrekking tot de distributie
van boter, margarine, spijsvet en spijs
olie.
De nieuwe distributieperiode voor boter,
margarine en spijsvet zal niet, geljjk de
vorige, acht weken duren, in den vervol
ge zal iedere week een bon van de boter-
kaart en van de vetkaart worden aan
gewezen. De geldigheidsduur .van deze
bonnen zal, evenals het geval is met de
bonnen van de vleeschkaart, twee weken
zijn.
Gedurende het tijdvak van Zaterdag 19
tot en mêt Vrijdag 25 October a.s. geeft
de met „13" genummerde bon van de bo-
terkaart recht op het koopen van een
halfpond boter. Van de vetkaart geeft ge
durende genoemd tijdvak de met „13" ge
nummerde bon recht op het koopen van
een half pond margarine of boter.
De bonnen, welke op 25 October nog
niet gebruikt zijn, blijven voorts nog gel
dig tot en met Vrijdag 1 November a.s.
Reductie op den prijs van .boter bij af
gifte van bepaalde bonnen der vetkaarten
zal in den vervolge niet meer worden ver
leend. Deze tegemoetkoming komt geheel
te vervallen. Hiertegenover staat', dat de
bonnen van de vetkaart recht zullen ge
ven op boter of margarine naar keuze. De
houders van vetkaartag, voor wie de bo-
terprijs een bezwaar oplevert, kunnen dus
margarine koopen.
De toewijzingen voor „boter" geven uit
sluitend recht op het koopen van boter,
terwijl de toewijzingen voor „margarine"
recht geven op het koopen van boter en
margarine tot een gezamenlijke hoeveel
heid, als aangegeven op het toewijzings
formulier. De onderlinge verhouding der
hoeveelheid boter en margarine staat ge
heel ter keuze van den detaillist.
Tenslotte wordt er op gewezen, dat
binnenkort een bon der vetkaart zal wor
den aangewezen voor het verkrijgen van
vet of boter of margarine en een bon
voor spijsolie of boter of margarine. Van
de boterlcaart zal dan een bon worden aan
gewezen voor het verkrijgen van spijsolie
of boter.
Nadere mededeelingen hieromtrent zul
len binnenkort worden gepubliceerd.
Southampton onder bommenregen. Een luchtopname van het vliegveld der
Engelsche havenstad tijdens het bombardement door een Duitsch vliegtuig
eskader. Duidelijk zijn de explosies op den grond waar te nemen (Foto Weltbild)
Jongeman bij steekpartij te Baarland doodelijk
getroffen.
Viér jaar en zes maanden tegen den verdachte geëischt.
In den avond van Zondag 1 September
kwamen eenige jongens van Kwadendam-
me naar Nisse. Onder Baarland kregen zij
een woordenwisseling met de gebroeders
Z, uit deze gemeente. De ruzie liep zoo
hoog, dat messen werden gebruikt, waarbij
de 24-jarige B. Huige uit Nisse een steek
in de borst kreeg, waaraan hij is overleden.
De 24-jarige J. M. Z. stond gisteren, zoo
als gemeld, voor de Middelburgsche recht
bank als verdacht deze steek te hebben
toegebracht.
Na heropening van de zitting werd des
middags eerst gehoord dr. J. P. L. Hulst
uit Leiden, als getuige-deskundige, ge
hoord. Deze verklaarde sectie op het lijk
van het slachtoffer te hebben verricht. Er
waren steekwonden in de borst, in de ar
men, in den rechterschouder en in een
wang. De borstwond heeft den dood ten
gevolge gehad, doordat kort na den steek,
door druk van het in het hartzakje uitge
treden bloed, hartamponnade intrad. Get.
zei verder, dat hij bloed heeft aangetrof
fen op het mes van verd., en dat geen bloed
geconstateerd is op het mes van diens
broer. Met het mes van den broer zouden
bovendien wonden van anderen aard zijn
ontstaan.
Op een vraag van den president of de
doodelijke wonde in de borst toegebracht
is door een beweging van beneden naar
boven of door een beweging van boven
naar beneden antwoordde dr. Hulst, dat
z.i. een beweging van beneden naar boven
heeft plaats gevonden. Er' moet met groote
kracht zijn gestooten.
Mr. Bloemers vroeg of de wond in de
wang een steekwond of een snijwond was.
Dr. Hulst„Een steekwond".
Mr. Bloemers „Is het slachtoffer ge
stoken toen het lag of stond?"
Dr. Hulst „Naar mijn meening staan
de".
De verdediger, mr. F. W. Adriaanse,
vroeg of het mogelijk is, dat het slacht
offer in het mes is gevallen en dat de
dood tengevolge van den val is ingetreden.
Dr. Hulst achtte, gezien de richting van
den steek, deze mogelijkheid zeer klein.
Als de man vallend in het mes terecht zou
zijn gekomen, zou de wond bovendien niet
zoo herig zijn geweest. Het mes zou dan
nl. op de borstkas zijn afgeschampt.
Het requisitoir.
Na een korte pauze was het woord aan
den officier van justitie, mr. Van der
Minne. Deze noemde deze zaak al zeer een
voudig. Op een avond liepen eenige jongens
op den dijk, die tegenover het huis van
verdachte ligt. Er vielen eenige woorden,
er ontstond opwinding, klappen wei-den uit
gedeeld. Het is natuurlijk niet goed te
praten, dat de broeders Huige en hun vrien
den verd. en zijn broer hun uitdaging op
hardhandige wijze eens zouden afleeren,
maar voor verd. was er niet de minste
reden om er met het mes op los te stor
men. Verd. en zijn broer hadden naar huis
moeten gaan. Inplaats van zulks te doen
zijn ze, althans verd., gaan steken, met het
gevolg, dat een jongen om het leven kwam.
Dat degene, die terecht staat de dader is,
achtte spr. al zeer duidelijk. Het blijkt uit
zijn mes, waarop bloedsporen zijn aange
troffen, en uit zijn verklaring, kort na de
daad, tegenover get. Geus gedaan. Nu
construeert hij weliswaar een val van het
slachtoffer, maar zoowel uit de vele ver
wondingen, die zqn toegebracht, als uit de
richting der steken, en uit de kracht
waarmee de steek in de borst is aangeko
men, blijkt dat verd. Huige opzettelijk
heeft doodgestoken. Hoewel verd. gunstig
bekend staat, achtte de officier een strenge
straf wenschelijk. Hij eischte een gevan
genisstraf van 4 jaar en 6 maanden.
Het pleidooi.
Verdachte's raadsman, mr. F. W. Adri
aanse, noemde deze strafzaak heel wat
minder eenvoudig dan zij den officier wilde
voorkomen. £üij herinnert aan de zaak,
waarbij een boer in Zeeland vele jaren ge
leden, een buurman neerschoot, omdat deze
hem aanviel. In deze zaak weigerde de
rechtbank te Middelburg destijds noodweér
aan te nemen, doch de Hooge Raad bleek
een andere opvatting toegedaan.
Pleiter ging na hetgeen verdachte ten
laste is gelegd, en wees erop, dat geen der
getuigen verdachte met zijn mes heeft zien
steken. Verdachte zelf zegt, dat hij alleen
weet, dat hij zijn mes bij de vechtpartij
open in de hand hield, en hij veronderstelt,
dat, toen hij achterover viel, Huige mede is
gevallen en in het mes terecht is gekomen.
Volgens dr. Hulst is dit vrij onwaarschijn
lijk, gezien de richting van de box-ststeek.
Tevenover diens ppvatting staat echter de
opvatting van Gross-Höpler, dat een me
dicus uit een wond niet kan uitmaken uit-
wellce lichting de steek werd toegebracht.
Als verdachte kort na den dood van
Huige aan getuige Geuse zou hebben ver
klaard (hij ontkent dit echter) dat hij zou
hebben gestoken, dan is deze verklaring
nog niet van veel waax-de, omdat zij onder
dwang, en in hevigen gemoedstoestand
werd afgelegd.
Pleiter bestreed vei-volgens de opvatting,
dat de opzet om te dooden zou kunnen wor
den afgeleid uit het feit, dat verdachte
zijn mes had getrokken, voordat hij Werd
aangevallen.
In het tweede gedeelte van zijn pleidooi
kwam mr. Adriaanse tot de mogelijkheid
van noodweer. Verd. beroept zich erop, dat
hij zich heeft verweerd tegen een onrecht-
matigen overval. Wat toch is gebeurd
Twee jongens, 'die flink wat gedronken
hebben, fietsen langs het huis van de ge
broeders Z. 150 meter voorbij het huis leg
gen zij hun fietsen neer. Waarom? Ze wil
len de gebroegers Z. wel eens afrossen. Al*
vorens daartoe over te gaan wachten ze
tot hun mede-feestgenooten zijn gearri
veerd. Als die er zijn, trekken de eerst
aangekomenen, de geestelijke vaders van
het vechtpartijtje hun jassen uit. Hieruit
blijkt wat zij van plan waren. Een motief
om te gaan vechten hadden zij niet, maar
ze waren brooddronken en dus strijdlustig.
De broeders Z. stonden op hun erf, toen
de zeven aanvallers oprukten. Zij hadden,
natuurlijk kunnen vluchten, maar dat doet
men als flinke boerenjongens niet. Het
doorvoeren van de leer van afzien van elk
verweer, kan ook de wetgever nooit heb
ben bedoeld. Tegen den aanval, die een be
dreiging op het lijf beteekende en die werd
uitgevoerd door zeven kerels tegen twee
man, wapenden gebroeders Z. zich met het
mes.
Pleiter vroeg zich af of het mes hier ter
verdediging geboden was. In soortgelijke ge
vallen is gewapende afweer door rechter
lijke instanties meermalen volkomen aan-
vaard. In de bekende zaak Boesch werd
noodkeer tegen huisvredebreuk aangeno
men.
Hierna stelde mr. Adriaanse de vraag of
verdachte de toelaatbare grenzen heeft
overschreden, en zoo ja of deze overschrij
ding dan gedekt wordt door drift, althans
heftige gemoedsbeweging.
Noodweer-exces van de heftige gemoeds
beweging dient echter door de rechtbank te
worden geconstrueerd. Pleiter verzocht de
rechtbank zulks te willen overwegen.
Hij eindigde zijn uitvoerig pleidooi met
te wijzen op het volkomen smetteloos ver
leden van verdachte en van diens ouders, en
hij drong aan op ontslag van rechtsvervol
ging.
De officier van justitie meende, dat van
noodweer niet kan worden gesproken, daar
verdachte de aanvallers tegemoet is getre
den, en zelf tot den aanval ovei-gegaan is.
De president bepaalde de uitspraak op
Maandag 28 October.
Uitzonderings
maatregelen tegen
Joden in Frankrijk.
In de Fransche Staatscourant is een
wet gepubliceerd, welke bepaalt, dat bui-
tenlandsche onderdanen van Joodsch ras
terstond op besluit van de bevoegde pre
fecten in concentratiekampen kunnen
worden ondergebracht. Een speciale com
missie, die is toegevoegd aan het ministe
rie van binnenlandsche zaken, wordt belast
met de organisatie en het beheer over deze
concentratiekampen. Buitenlandsche Joden,
die niet in concentratiekampen worden
ondergebracht kunnen eeS gedwongen ver
blijf toegewezen krijgen.
Joden kunnen voorts geen staatsbetrek
kingen en openbare ambten bekleeden. De
vrije beroepen mogen door Joden nog
slechts worden uitgeoefend onder zekere
voorwaarden en volgens een verhoudings
getal. Als Jood wordt hij beschouwd, die
van drie Joodsche grootoudei's afstamt of
van twee Joodsche grootouders, wanneer de
echtgenoot Jood is.
De Joden zijn uitgesloten van het ambt
van staatshoofd af tot het beroep van on
derwijzer1, bedrijfsleider, directeur of se
cretaris generaal in alle monopole bedrij
ven of bedrijven met staatsconcessie. Alle
overige ambten voor Joden staan slechts
open, wanneer zij in den wereldoorlog heb
ben gevochten, in den oorlog 1939/'40 on
derscheiden zijn, of in het legioen van eer
voor militaire verdiensten zijn opgenomen.
De volgende beroepen worden echter on
voorwaardelijk voor Joden verboden
directeur, hoofdi-edacteur en redacteur
van dagbladen, tijdschriften, persagent
schappen en periodieken met uitzondering
van zuiver wetenschappelijke publicaties,
directeur, administrateur en bedrijfsleider
bij ondernemingen, die zich bezig houden
met het vei-vaardigen, verhuren en vertoo-
nen van films, regisseur, opname-leider,
spelleider, directeur, administrateur en be
drijfsleider in schouwburgen en bioscoop-
theaters. Dezelfde bepaling geldt voor den
radio-omroep.
Uit Vichy wordt gemeld In bevoegde
kringen wordt er op gewezen, dat de wet
niet is ontstaan uit on-Fransche overwe
gingen. In de laatste jaren hebben de Jo
den in alle zenuw-centra van het nationale
leven een dusdanige bedrijvigheid ont
plooid, dat zelfs zonder oorlog en zonder
nederlaag een uit drang tot zelfbehoud
ontsproten actie tegen de Joden zou zijn
ontstaan.