Provinciale Zeeuwsche Courant
Middelburgsche, Vlissingsehe,
Goesche en Breskensche Courant
Churchill's verklaring van de Dakar-debacle
183ste JAARGANG NUMMER 234
WOENSDAG 9 OCTOBER 1940
waarin opgenomen de
Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W. den Boer
ABONNEMENTSPRIJS:
18 cent per week of f 2.30 per kv/artaaf.
Franco per post f 2.50 per kwartaal»
Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS;
Van 1-5 regels f 1.50» Iedere regel meer
30 cent. Bij abonnement speciale prijs.
Kleine advertenties van 1—5 regels f0.50,
Iedere regel meer 10 ci (ma». 8 regels).
POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG).
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSW AARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE N E P R LAND SC H E DAGBLA D P E R S";
8500 dooden door luchtbombardementen
Critiek van Lloyd George.
Churchill is gisteren in het Lagerhuis
ook ingegaan op het incident van Dakar.
Hij verklaarde, dat door een aantal vergis
singen, die op het oogenblik worden be
studeerd, bij een officieele enquête, noch
- de eerste lord der Admiraliteit, noch het
oorlogskabi'net er van in kennis waren ge
steld, dat Fransche oorlogsschepen de
Straat vari Gibraltar naderden. Het was
derhalve te laat geweest om ze" te verhin
deren door de Straat heen te varen. Chur
chill noemde vervolgens het aantal van
850.0 dooden en 13000 gewonden, die de
luchtaanvallen op Engeland tot Zaterdag
jl. geëischt hebben.
Ten aanzien van de door zekere kringen
gewenschte represailles tegen Duitschland
zeide Churchill Engelands doel moet zijn
om de Duitsche bekwaamheid om den oor
log voort te zetten een maximum van
schade te berokkenen.
Aan het slot van zijn rede zeide Chur
chill: „Al heerscht er ook vertrouwen in
ons hart, al'zien wij ook veel duidelijker
dan eenige maanden geleden onzen weg
door- alle moeilijkheden en gevaren, wij
mogen geen oogenblik den vreeselijken en
gevaarlijken toestand vergeten, waarin wij
ons bevinden. Wij willen niet het vertrou
wen verliezen, dat wij ons door voortdu
rende buitengewone inspanning kunnen
redden.
Niemand kan voorzien, niemand kan er
ook maar een denkbeeld van hebben, wel
ke wending deze vreeselijke oorlog zal ne
men.
Lange en donkere maanden van beproe
vingen en lijden liggen voor ons. Niet al
leen groote gevaren, maar ook talrijke
andere onheilen, ontberingen, fouten en
■teleurstellingen zullen zeker ons deel zijn.
De dood en het leed zullen onze reisgezel
len zijn, ontberingen ons kleed en stand
vastigheid en dapperheid ons eenige schild.
Wy moeten eendrachtig zijn en onver
schrokken, wij moeten onbuigzaam zijn."
De voormalige Britsche premier, Lloyd
George, oefent in het New-Yorksche blad
„Journal American" heftige critiek op de
oorlogsstrategie van de Londensche regee
ring, zoo meldt het D.N.B. uit New-York.
Op den Balkan, zoo constateert hij, speelt
Engelands politiek .in het geheel geen rol
meer. Roemenië heeft reeds afstand" ge
daan van de garantietoezegging van
Groot-Britannië eri het voornaamste deel
van den Roemeenschen petroleumuitvoer,
dat vroeger naar Engeland ging, wordt
thans door Duitschland afgenomen. Ook in
Egypte, zoo meent de critische ex-premier,
is Churchill er niet in geslaagd met het
oog op dén aanstaanden inval van de Ita
lianen een belofte van steun van de Egyp
tische regeering te verkrijgen. Eveneens is
ook in Britsch-Indië nietsgeschied om een
verzoening met de machtige partijen der
inheemschen teweeg te brengen. Engelands
diplomatieke' pogingen om Spanje neutraal
te houden zijn blijkbaar eveneens mislukt,
zoodat men moet constateeren, dat Enge
land in alle beslissende kwesties van oor
logsstrategie gefaald heeft.
Ook I "t Argentijnsche weekblad „Criti
ca" publiceert, naar het A.N.P. meldt, een
opzienbarend artikel van Lloyd George,
die beweert, "dat Engeland grenzen gega
randeerd heeft, die het niet in staat was te
verdedigen en daardoor Polen en andere
landen opgeofferd heeft. De Bx-itsche ex-
premier schrijft woordelijk Engeland
heeft verrassende, vernederende diploma
tieke nederlagen geleden, zooals bijv. by de
poging tot een overeenkomst met Rusland
en de inmenging op den Balkan. Op onhan
dige wijze heeft het Noorwegen aangeval
len en daardoor de bezetting van dit land
door Duitschland uitgelokt. Het heeft de
domheid van Dakar begaan en zich daar
door de vijandschap van Frankrijk op den
hals gehaald. In het geval Egypte heeft
het een politieke fiasco geleden. Hij besluit
met te constateeren, dat de vijand over de
geheele linie triumfeert.
Critiek op de Egyptische regeering.
Uit Caïro wordt bericht, naar Stefani
uit Ankara verneemt, ontvangen, dat het
dagblad „El Ahram" een sehx-yven publi
ceert van den oprichter der Volksparty, de
oud premier Ismail Sidki Pasja, die open
lijk critiek uitoefent op de houding van
den voorzitter der Egyptische Kamer, Ah
med Maher Pasja, die Egypte in den oor
log zou willen meesleepen. De open brief
herinnert er aan, dat Italië oorlog voert
tegen Engeland en niet tegen, Egypte en
dat het strydt tegen een vijand, die ten
onrechte gebied van anderen bezet houdt.
Ismail Sidki Pasja herinnert er aan, dat
Nederland, België en Frankrijk niet den
oorlog verklaren aan Engeland, dat niette
min hun gebied door de Royal Air Force
doet bombardeeren.
Het is begrijpelijk, dat deze open brief
sensatie venvekt heeft in Egypte.
Wordt Caïro ontruimd?
Volgens berichten, die via Athene zijn
ontvangen, aldus het D.N.B., zijn de
Egyptische autoriteiten op aanwyzing van
het Britsche opperbevel sedert eenige da
gen begonnen met de ontruiming van
Caïro. De evacuatiemaatregelèn worden
met opvallende bespoediging ten uitvoer-
gelegd. Alle Egyptische bladen hebben een
oproep gericht aan alle autobezitters' om
hun wagen voor het wegvoeren der bevol
king ter beschikking te stellen. Verder
zouden sedert gisteren alle voorraden le
vensmiddelen in de levensmiddelenwinkels
door de autoriteiten in beslag genomen zijn.
Bij het begin van de evacuatiemaatregelen
zou het in verschillende wijken van Caïro
tot ernstige botsingen zijn gekomen. Over
het tenuitvoerleggen van de evacuatie Zijn
nog' geen verdere by zonderheden ontvan
gen.
DE AANVAL OP LONDEN.
Engelsche communique's.
Het communiqué van het Britsche mi
nisterie van luchtvaart en dat van veilig
heid, dat gisteren werd uitgegeven,, luidt
als volgt
Maandag hebben talryke vijandelijke
vliegtüigen Groot-Brittannië aangevallen.
Op Londen werden vijf aanvallen onderno
men. Tijdens twee van deze aanvallen
slaagde de vijand er in tot het gebied van
Londen door te dringen. Uit de tot dusver
binnengekomen berichten blijkt, dat tot vijf
uur 's middags verscheiden huizen in Zuid
en Oost-Londen Vernietigd werden, maar
het aantal slachtoffers niet groot was, hoe
wel enkele dooden te betreuren zijn. East-
Bourne, Dover en bepaalde andere steden
in het graafschap Kent leden schade. Twee
aanvallen richtten zich 's middags op Zuid-
west-Engeland. Over deze aanvallen zijn
geen berichten beschikbaar.
De aanvallen van honderden Duitsche
bommenwerpers en jagers op het Zuid
oosten en Zuidwesten van Engeland en de
nabije omgeving van Londen duurden bijna
zonder onderbreking voort. Deze hevige
aanval volgdeop den rustigen nacht, die
Londen sedert het begin van den luchtoor
log beleefd had. In het gebied van Londen
werd op vele plaatsen luchtalarm gegeven.
Enkele menschen werden gedood, een zeker
aantal gewond en vele anderen werden on
der het puin begraven. De voornaamste
aanvallen waren op het graafschap Kent
en de kustgebieden gericht. Op verschillen
de steden en dorpen in het Zuidoosten van
Engeland werden bommen geworpen.
Hét communiqué van het ministerie van
luchtvaart luidt als volgt
De later binnengekomen berichten om
trent de luchtaanvallen van den vijand van
gisteren melden, dat in een stad in het
Zuidwesten van Engeland en aan enkele
handelsgebouwen in twee stadsdeelen van
Londen schade aangericht werd. Het aan
tal der tot dusver opgegeven, slachtoffers
is tamelijk hoog.
Het ministerie van luchtvaart meldt:
In den nacht van Maandag op Dinsdag
zijn boven Groot-Brittannië uitgebreide
vijandelijke luchtaanvallen gedaan. In Lon
den en omgeving alsmede in verschillende
steden van Noordwest Engeland werden
hommen uitgeworpen. In Wales, Schot
land en andere deelen van Groot-Brittan
nië werden eveneens bommen uitgeworpen.
Een industrieële installatie in een stad in
het Zuidoosten werd beschadigd.
DE KRACHT DER DUITSCHE
AANVALLEN.
ONVOLDOENDE
SCHUILGELEGENHEID IN ENGELAND.
In welingelichte kringen te Berlijn wijst
men nadrukkelijk op de zware aanvallen,
die de Duitsche luchtmacht de laatste da
gen heeft ondernomen, zoo meldt het D.N.B.
Het herfstweer heeft de kracht dier aan
vallen niet verminderd, doch wel bemoei
lijkt het de Britsche luchtbescherming in
ongedachtemate. Uit alle berichten blykt,
dat de Britsche autoriteiten ten aanzien
van de bescherming der bevolking voor
onoplosbare problemen staan. Eenige wijken
zijn vrijwel uitgestorven, doordat de bevol
king geëvacueerd is of dag en nacht in de
schuilkelders zit en nauwelijks nóg het
daglicht ziet. De arbeiders begeven zich
voor 't grootste deel niet naar huis, om
dat het verkeer gedurende de voortdurende
aanvallen stilstaat. Bovendien verdiént het
geen aanbeveling, dat de arbeiders naar
huis gaan, omdat hun woonwijken in de
nabijheid van groote fabrieken en docks en
in de onmiddellijke gevarenzöne liggen.
Terwijl dit reeds een volkomen ontwrich
ting van het gezinsleven beteekent, die
uiterst nadeelig voor de stemming moet zijn,
is volgens berichten van alle kanten in de
onvoldoende ingerichte schuilgelegenheden
en in de ondergrondsche stations een bijna
ondragelijke noodtoestand ontstaan. Hier
rijzen gevaren, die de Engelschen met al
hun vaardigheid in de improvisatie, niet
kunnen overwinnen. De toenemende koude
en vochtigheid zijn juist hier geen bondge-
nooten der Engelschen, maar eerder van
de Duitschers.
REPRESAILLES TEGEN DE
BEHANDELING VAN
DUITSCHERS IN INDIE.
RUIM 100 PERSONEN GEVANGEN
GENOMEN.
Als represaille tegen de behandeling
van Duitschers in Ned.-Indië zijn de Duit
sche autoriteiten hier te lande eergisteren
begonnen met de gevangenneming van een
aantal personen, die. op grond van hun po
sitie of van hun relaties met Ned.-Indië
geacht kunnen worden voor Indië een be
grip te vertegenwoordigen. Hun aantal be
loopt ruim 100.
Indien deze tegenmaatregel geen effect
heeft, zal tot de aanhouding van een groo-
ter aantal worden overgegaan. Onder de
aangehoudenen bevinden zich geen vrou
wen.
Geen zelfstandig Polen in de
toekomst.
Onze Berlijnsche correspondent meldt
Generaal-gouverneur Frank heeft ter
herinnering aan de parade, die op 6 Octo
ber 1939 te Warschau voor den Führer
plaats vond, verklaard, dat de Duitsche
leiding veel rechtvaardiger is, dan alle
Poolsche leidingen, die tot dusver in dit
gebied geregeerd hebben. Hij kondigde twee
feiten van belangrijke principieele beteeke-
nis aan. In de eerste plaats de Poolsche
republiek van "Versailles zal nooit meer in
den vorm van zelfstandige staat ontstaan.
De souvereiniteit zal, evenalsin het ge
heele Duitsche rijk, door den Führer. en
Rijkskanselier worden uitgeoefend. In de
tweede plaats de Polen zullen de moge
lijkheid hebben, om overeenkomstig hun
nationaal karakter te leven. Zij zullen in
de nieuwe Europeesche ordening hun be
staansrecht kunnen bewijzen, indien zij on
verdroten arbeiden.
Aardbeien inOctober! Het lijkt vreemd, doch het is waar. De vruchten
gedijen goed in de kassen van het laboratorium voor tuinbouwplantenteelt
van de landbouwhoogeschool te Wageningen. Ze worden door speciale
■lampen bestraald.
Distributie van vaste brandstoffen.
EEN OVERZICHT VAN DE OMREKENING.
Vandaag zal een aanvang worden ge
maakt met de distributie van vaste brand
stoffen, zoodat uitsluitend tegen afgifte
van daartoe aan te wijzen bonnen vaste
brandstoffen kunnen worden betrokken.
Voor aftrek van de op 29 September
aanwezige voorraden werden voor alle
omrekeningsfactoren in acht genomen:
1 eenheid 1 hl (max. 75 kg) anthra-
ciet, steenkolen, industrie- of
eierbriketten;
H 2% hl kolenslik;
}i 2 hl. (max. 100 kg.) cokes
(ook gascökes)
H 110 kg. bruinkoolbriketten;
450 stuks (200 kg) bagger-
turf;
M 300 stuks (195 kg) persturf;
h 175 kg fabrieksturf;
n= 200 kg overige soorten turf.
Bovendien moest worden opgegeven de
hoeveelheid huisbrandolie, welke men in
voorraad heeft, waarbij 1 1. huisbrandolie
gelijk staat met 0,018 eenheid.
Nadat deze omrekening heeft plaats ge
had zijn bij de uitreiking der kaarten een
met den voorraad onver-eenkomend aantal
bonnen daarvan verwijdend, zulks in ver
band met het feit, dat per bon voor een
nader aan te geven periode een eenheid
vaste brandstoffen zal worden beschikbaar
gesteld. Voor elke eenheid van den voor
raad is dus een bon van de kaart ge
scheurd.
Aangezien steeds de laagstgenummerde
bonnen zijn verwijderd zullen zij, die over
geen of een geringen voorraad beschikken,
in de eerste plaats in de gelegenheid zijn
de benoodigde brandstoffen te betrekken,
waardoor een zoo rechtvaardig mogelijke
verdeeling van den voorraad vaste brand
stoffen wordt gewaarborgd.
Eerst daarna komen zij aan de beurt,
die by den aanvang van de distributie reeds
over een voorraad beschikten. Met na
druk wordt allen verbruikers aangeraden
hun brandstoffen zooveel mogelijk van hun
gewone leveranciers te betrekken.
De groep verbruikers, welke de woningen
van particuliere personen omvat (formu
lier „a"), is verdeeld in verbruikers, die
stoken met haarden en kachels en ver
bruikers, die stoken met centrale ver
warming.
Aan verbruikers, behoorende tot de
gx-oep „a", „haarden en kachels", zijn, al
naar gelang zij 1 tot en met 4- of 5-
en meer vertrekken in gebruik hebben,
kaarten verstrekt met respectievelijk 16-
en 21 bonnen, elk voor een eenheid, met
verstande, dat een aantal bonnen, gelijk
aan het aantal eenheden van den voor
raad per 29 September is ingehouden.
Aan verbruikers behoorende tot de gx-oep
„a", „centx-ale vex-wax-ming", zijn, al naar
gelang zij 1- tot en met 6- of 7 en meer
vertrekken in gebruik hebben, kaarten
verstrekt met respectievelijk 36- en 48 bon
nen, elke voor een eenheid.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat voorloopig voor kookdoeleinden
geen extra rantsoenen brandstoffen be
schikbaar kxxnnen worden gesteld.
Het aantal bonnen, dat aan de vex--
bruikers van de gx-oepen b, c en d is uit
gereikt, is door de bx-andstoffen-commissies"
vastgesteld. Hierbij is o.a. rekening ge
houden met de te verwarmen ruimte en
met het vroeger verbruik. Behalve zij,
die op 25 of meer aandeelen per distribu
tieperiode aanspraak kunhën maken, ont
vangen al deze verbruikex-s bonnenkaarten
voor het geheele stookseizoen, terwijl aan
degenen met een toegewezen verbruik van
25 of meer eenheden toewijzingen per dis-
ti-ibutieperiode door de distribxxtiediensten
zullen worden verstrekt.
De kleinindustrie.
Voor de gx-oep „e", „kleinindustx-le",
wordt maandelijks door de brandstoffen-
commissie de toegestane hoeveelheid vast
gesteld. Vex-bruikex-s, die vaste bx-andstof-
fen verstoken voor de voortbeweging van
vaartuigen, welke in de rivier- en bin-
nenvaart en in de slèepvaart worden ge
bruikt, en voor de voortbeweging en aan
drijving van zandzuigers, drijvend bagger-
materieel <3x drijvend overslag-, hijsch- en
heimaterieel, dienen 'echter een verguhning
voor het koopen van de benoodigde brand
stoffen niet aan te wagen bij de brand
stoffen-commissie, maar bij het secx-etariaat
of het agentschap van een bevrachtings
commissie. Hiex-van zyn uitgezonderd de
veerdiensten, veerponten en de zeescheep
vaart, waax-voor wel een vergunning moet
worden aangevraagd bij de brandstoffen-
coxnmissie.
Op de te verstrekken bonnenkaarten,
bonnen of toewijzingen, staat al naar ge
lang met haarden en kachels of met cen
trale verwarming wordt gestookt, vermeld
het woord „brandstoffen" darx wel het
woord „cokes".
Met nadruk wordt er de aandacht op
gevestigd, dat men tot nader aankon
diging ook op de met „cokes" gemerkte
bescheiden alle soorten brandstoffen zal
mogen betrekken. Op iedere met „cokes"
gemerkten bon kan dus inplaats van 2 lü
cokes ook b.v. I hl anthraciet of 450 stuks
baggerturf worden gekocht.
Voorzoover de brands tof fenpositie zulks
noodzakelijk mocht maken, kan echter na
der worden bepaald, dat de met „cokes"
gemerkte bescheiden uitsluitend recht zul
len geven op het kooopen van „cokes".
Voor de installaties, welke niet met cokes
kunnen worden gestookt, doch waarvoor
cokeskaarten zyn uitgereikt, zal te dien
tijde een nadere regeling worden getroffen.
Ten aanzien van de bevoorrading van
handelax-en kan nog worden medegedeeld,
dat zeer bixmenkort een nadere publicatie
zal volgen.
Gedurende de maand October geven
de met 01, 02 en 03 gemerkte bonnen
van de „bonkaart distributie vaste
brandstoffen-haarden, kachels", alsme
de de met 01, 02, 03, 04, 05 en 06 ge-
gemerlcte -bonnen van de „bonkaart
distributie-centrale verwax-ming", en
voorts de met „brandstoffx, één een
heid, eerste pexiode", alsmede de met
„cokes, één eenheid, eerste pex-iode"
gemerkte bonnen elk recht op het koo
pen van één eenheid vaste brandstof
fen, als boven aangegeven.
Vérder geven gedurende de maand
October de met 04, 05 en C6 gemerkte
bonnen van de „bonkaart distx-ibutie
De wasscherijen en de
zeepdistributie.
Voor iedere 8 kg. droog waschgoed een
geldige zeepbon verplicht.
De secretaris-genex-aal, waarnemend
hoofd van het departement van handel,
nijverheid en scheepvaart, maakt bekend,
dat met ingang van gisteren zoowel de
wasscherijen als het publiek en instellingen
verplicht zijn voor iedere 8 kg.
droog waschgoed, welke gewasschen moet
worden, de geldige zeepbon in ontvangst
te nemen c.q. af te geven.
Deze maatregel moest genomen worden
om aan de ongewenschte concux-rentie van
de wasscherijen onderling, met betrekking
tot het al dan niet in ontvangst nemen van
bonnen van het publiek, een einde te ma»
ken.
Voorts wordt er op gewezen, dat het
noodzakelijk is, dat alle wasscherijen
hij het rijksbureau voor chemische produc
ten (sectie zeep) Laan Copes van Gatten-
burch 16 te 's-Gravenhage worden inge
schreven.
Wasscherijen, welke nog niet zyn
ingeschreven dienen zich onverwijld
schriftelijk tot het bovengenoexxxde rijks
bureau te wenden.
Marine-reserve opgeroepen in de
Ver. Staten.
De Amerikaansche minister van marine,
Knox, heeft de marine-reserve, die onge
veer 28.000 man telt, voor den actieven
dienst bij de vloot opgeroepen. Daardoor
krijgt, naar het D.N.B. meldt, de Ameri
kaansche vloot een sterkte van 239.00Q
man; de grootste sedert den wereldoorlog.
De data van opkomst zullen, naar offi
cieel wordt medegedeeld, binnen eenige da
gen gepubliceerd worden. Dienovereenkom
stige bevelen zijn reeds Zaterdag aan de
commandanten van de 15 vlootdistricterx
gezonden.
Het oproepen van de marine-reserve'
loopt evenwijdig met dat van de staats-
militie, waartoe men onlangs is overge
gaan. Het verschil is, dat de militie slechts
voor één jaar is opgeroepen, terwijl de
mai'ine-reserve voor onbepaalden tijd in
dienst komt.
De opgeroepen marine-reserve bestaat
uit 120S officieren en 11.000 manschappen
van de vlootreserve, ongeveer 6500 reser
visten en ongeveer 9000 leden van de xna-
rinecorpsresei-ve.
vaste brandstoffen haarden, ka
chels" elk recht op het koopen van
één eenheid turf, als boven aangege
ven.
Met nadruk wordt er echter de
aandacht op gevestigd, dat deze met
04, 05 en 06 gemex-kte bonnen in
den loop van het stookseizoen alsnog
zullen worden aangewezen voor
het koopen van steenkolen of andere
vaste brandstoffen. Men heeft dus dc
keus om hierop thans turf of later
andere brandstoffen" te betrekken.
De "aan de houdex-s van identiteits
kaarten uitgex-eikte toewijzixxgen ge
ven gedui-ende de maand October
recht op het .koopen van het daarop
vermelde aantal eenheden.
De met „autoanthraciet" gemerkte
bonnen geven uitsluitend recht op
het koopen van 1 hl. (maximaal 75
kg.)_ anthracietnootjes IV of V.
