IIIGISTEIIi SGIBLTE i TIIEME
HET WONDERE LEVEN DER SPINNEN.
ROGRAMMA'S
TEKSTBOEKJES
B! 1 L JETT1 I
REGLEMENTEN
Drukkerij Dan de Velde
Eendere spinnen, eendere webhen.
Hoe de spin zich tegen gevaar
beveiligt.
In dezen tijd van het jaar verschijnen
overal de spinnewebben. Op een goeden
dag vinden wij zoo'n mooi, glinsterend web
in de schuurdeur, aan het raam of tus-
schen de spijlen van het tuinhekje. En
wellicht hebben wij ons allemaal al eens
afgevraagd, hoe zulk een' web toch wel
wordt gemaakt. Want wanneer je het
eens goed bekijkt, kom je tot de ontdek
king, dat- het een wonderlijk regelmatig,
heel nauwkeurig gevormd bouwwerk is,
dat voor iedere spinnensoort weer anders
is, maar voor de verschillende leden van
één soort nimmer eenige verandering
ondergaat. v
Het zien bouwen van een spinneweb is
geen heksentoer. Vooral in den herfst, zal
het je best eensoverkomen, dat je een
spin ermee bezig ziet. Dus wat ik er nu
over ga vertellen, kun je precies contro
leeren in je eigen omgeving. Probeer het
maar eens, het levert je een prettig half
uurtje.
De stof, waaruit de draden worden ge
vormd, ontwikkelt zich in het spinnenlijf
en komt door een aantal kleine openingen
naar buiten, waar er direct een draad van
wordt gevormd. Daarna wordt de spinstof
hard en toch heel soepel, zoodat de spin
met behulp van haar kaken en pooten.het
web kan gaan maken. Wanneer wij dat
eens gaan bekijken bij een heel algemeen
voorkomende spin, de kruisspin, zien wg
dat het beest begint met het spannen van
een vrijwel horizontaal loopende draad,
die tusschen twee punten wordt vastge
hecht. Tusschen twee haakjes, als je niet
weet hoe een kruisspin eruit zietzij
heeft op haar donkerbruin bovenlijf een
duidelijk grijs kruis. Onder dien horizonta
len draad wordt het web gespannen, maar
dat kost nog heel veel tijd. Eerst komen
aan den eersten draad twee verticale, en
tenslotte onderaan nog een vrijwel hori
zontale draad, zoodat er een raam ont
staat, dat wel wat weg heeft van een
scheeve ruit. Dan volgen de spaken, de
hoofdverbindingen dus, die allemaal naar
eenzelfde punt loopen, het middelpunt van
het web. Zoo is dan het geraamte van het
nieuwe spinneweb gereed.
Al de tusschendraden, die hierna ont
staan, zijn van één enkelen draad ge
vormd, dié als een heel lange spiraal door
en over alle spaken wordt geslingerd,
steeds in de richting van het middelpunt,
totdat tenslotte dat punt is bèreikt.
Nu is er een web. Maar daar vliegt nog
geen vlieg in De vangdraad ontbreekt na
melijk nog. Dat is een speciaal geconstru
eerde draad, die zeer dicht bezet is met
vele tienduizenden kleverige druppeltjes,
een niet te schatten aantal. Er is eens een
geleerde geweest, die hééft uitgerekend,
hoeveel van die druppeltjes er in het web
van een vrij kleine spin zitten. Hg kwam
maar liefst tot 120.0Ö0
Als die vangdraad, die eveneens spiraal
vormig loopt, gelegd is, dan kan de eerste
spiraaldraad verdwijnen.
Het vangen va/n de vliegen.
Wee de vlieg, die nu in aanraking, komt
met een van de kleefdruppeltjes. Bij
iedere beweging, die zij maakt om los te
komen, wordt zij dieper in het net van
de kleefstof getrokken en door de bewegin
gen, die zij daarbij maakt, gaat het heele
spinneweb trillen. Dan komt de spin, die
al dien tijd maar rustig in het midden
van haar web heeft gezeten op die trillin
gen af. en slaat haar kaken in het achter
lijf van het slachtoffer. Hierbij spuit zij
eén soort gif, waardoor de gevangen
vliegen onmiddellijk dood zijn, zoodat het
einde van die dieren heel wat minder ver
schrikkelijk is dan op een normalen vlie
genvanger, je weet wel. zoo'n kleverige-
reep papier, die je wel eens in de huizen
ziet hangen. Is het slachtoffer eenmaal
dood, dan zuigt de spin haar uit.
Een rechtgeaarde spin doodt lang niet
alle insecten, dié in haar web verzeild ra
ken. Volhardende én heel geduldige na
tuuronderzoekers hebben kunnen' waarne
men dat wespen en bijen, die in het web
verzeild waren geraakt, door de spin zelf
zoo gauw mogelijk werden bevrijd, door
dat zij een paar draden van haar web door-
beët. Trouwens, het zou voor de spin vrij
gevaarlijk zijn, om een wesp te gaan
bijten, die in haar web is gekomen. Het
gif van een wespensteek is namelijk
meer dan voldoende om een kruisspin t^
dooden.
Ook de spinnen hebben hun vijanden.
En wanneer de kruisspin, de soort dus
waar wij het hier alleen over hebben, ge
vaar ziet naderen, laat ze zich snel aan
een langen draad uit haar web zakken tot
halverwege den grond. Als het gevaar
voorbij is kruipt zij wel weer naar boven.
Wanneer echter het gevaar'heel ernstig is,
laat zij zich vanuit haar positie aan den
draad soms plotseling op den grond vallen,
door den draad door te bijten en dan houdt
zij zich verder dood, totdat zij er volkomen
zeker van is, dat het dier, waarvoor zij
gevlucht is, voor goed is verdwenen.
De kruisspin houdt er nog een wel zeer
eigenaardige gewoonte op na, die zeer
waarschijnlijk dient om zich aan het oog
van haar vijanden te onttrekken. Zij kan
plotseling haar web en zichzelf in een zoo
razendsnelle schommelende beweging bren
gen, dat zij vor het ongewapende oog nau
welijks meer zichtbaar is.
Dat zijn een paar grepen uit het won
dere leven der kruisspinnen, uit een leven
waarvan je zelf in je allernaaste omgeving
heel veel kunt waarnemen. Ilc zei reeds,
dat er nog verschillende andere soorten
spinnen zijn, die weer op een geheel andere
wijze leven. Wellicht kunnen wij het daar
over eens een volgende maal hebben. Want
deze zoo algemeen geminachte dieren
leven in een wondere wereld, een wereld
waarvan wij maar heel weinig weten. Maar
dat weinige is voldoende, om ons te doen
inzien dat hief nog heel wat vraagstukken
liggen, die niet maar zoo één, twee, drie
kunnen worden opgelost.
(Nadruk verboden).
De zee zorgt voor
verrassingen.
DUIKBOOT LOOPT OP EEN
ONDERZEESCHE ROTS.
Klippen die driemaal verschijnen en
driemaal verdwijnen.
Aardbevingen en uitbarstingen
van vulkanen roepen' niet alleen
aan de oppervlakte van de aarde,
doch ook op den bodem van de
zee vaak buitengeiooon sterke
veranderingen te voorschijn.
Drie volkomen op zichzelf staande mel
dingen leveren 'hiervan het bewijs. De
eerste is afkomstig van een Duitsche duik
boot, de tweede komt uit New York en de
derde uit Tokio. Allé drie loopen zij over
hetzelfde onderwerp, ohderzeesche geberg
ten.. In een bericht van den 26en Septem
ber 1940 wordt gemeld, dat een Duitsche
duikboot in een haven aan de Duitsche
kust landde met een ingedrukten en sterk
beschadigden boeg, omdat zij op een
onderzeesche rotsbarrière was gestooten.
Het tweede bericht uit New York meldde,
dat op grond van vroegere opmetingen,
gedaan in de Golf van Alaska, was vast
gesteld dat de zeebodem op die plaats vol
komen vlak was bij nieuwe metingen is
thans, op 300 kilometer ten Zuiden van
het eiland Kodiak, een 22 kilometer lange
bergketen ontdekt, die zich tot ongeveer
3000 meter boven den zeebodem verheft
en waarvan de hoogste top ongeveer 1500
meter onder den waterspiegelblijft. In het
bericht uit" Tokio werd medegedeeld, dat
volgens de onderzoekingen van Japansche
vorschers den bodem van de Sagani-
baai na de laatste aardbeving ongeveer
400 meter is gedaald.
Deze berichten staan niet alleen. Ten
O: van het eiland Martinique werd in het
jaar 1833 een rg. klippen zichtbaar, die na
twee jaar weder spoorloos waren verdwe
nen. Ongeveer 30 jaar later.doken zij
weer op, maar 18 zeemglen verder in Wes
telijke richting, om drie jaar later opnieuw
te vex-dwijnen. In het jaar 1876 doken zij
ten derde male op. Twee en twintig jaar
lang bleven zij ditmaal boven water toen
verdwenen zij even'plotseling als zij waren
gekomen, en na dien tijd heeft, men ze
niet meer teruggezien. Op de plaats echter
waar zij het laatst zijn gezien, bleek bij
peiling niet minder dan 4680 meter water
te staan.
Marktberichten
Veilingsvereeniging „Zuid-Beveland", Goes.
Veiling van Zaterdag 5 October 1940.
Groote veiling zure kroetappels 5,10
5,30 per 100 kg.
Kleine veiling: Sterappels 18,22 extra,
17—20 A, 15—16 B, 12 C. per 100 kg.
Appels.' Bauman's Reinetten 78,50, Bis
marck 48, Cox Oranje Pippin 1039,
Goudreinette 823," Joathan 616, Nota
risappels 7,5018, Present v. Engeland 6
12, Zure per 100 kg.
Zoete appéls Campagnezoet 58, 'Gel-
dersche Holaart 9,5014, Pomme d'Orange
8,5.021, Kroet en valappels' 1.508 per
100 kg.
Peren: Legipont 2425 extra, 2223 A,
20 B. Doyenn. du Cornice extra 2933, 33
36 A, 27—33 B, 15—22 C, Beurre Capiau-
mont 49 Br. Clairgeau 3,5016, Br. Lix
510 Br. Supe'rfin 11, Conférence 616,
Dorothea Royal 6, Groene Chaumontel 3
5,50, Gieser Wildeman- 714, Jodenperen 6
8, Mai-ia Louisse 810, Nauveau Poiteau
510, Pondsperen 59, Soldat Laboureur
1015, St. Reuy 59.50, iWnterlouwtjes
511, Kroet en valperen 19 per 100 kg.
ten 8,50—10, per 100 kg. Hazen 2,90, Pa-
Diversen: Blauwe Druiven 2542, Toma-
trijzen ,0,36 beiden per stuk.
Radioprogramma
Dinsdag 8 October 1940.
JAARSVELD. 414.4 M. AVRO-UITZ.
8D0 Ber. ANP, gram. 10.00 Morgenwij
ding. 10.15 Gram. 10.30 Voor de vrouw.
10.35 Omroepork. 11.00 Wenken voor de
huishouding. 11.20 Omroepork. 12.00 Ber.,
gram. 12.15 Puszta-ork. 12.45 Nieuws- en
economische ber. ANP. 1.00 Ensemble Jon-
ny Kroon en soliste. 2.00 Cyclus. 2:10 Zang
met piano. 2.35 Piano. 3.00 Declamatie.
3.15 Philharmonisch kwartet. 4.00 Gram.
4.45 Stefanescu's ork. 5.15 Nieuws- en eco
nomische' ber. ANP. 5.30 AVRO-Amuse-
mentsork. en soliste. 6.30 VPRO: Jeugduitz.
6.45 Ber. 6.30 Gram. 7.00 Vragen van den
dag A.N.P.. 7.15 Orgelspel. 7.40 Causerie.
8.00 Ber. ANP. 8.10 Omroepork. en .soliste.
8.55—9.00 Ber. ANP, sluiting.
KOOTWIJK. 1875 M. NCRV-UITZ.
7.00 Ber, Duitsch. 7.15 Ber. Engelsch.
7.30 Gram. 8.00 Ber. 'ANP-. 8.10 Schriftle
zing en meditatie. 8.25 Gewijde muziek (gr.
pl.). 8.45 Gram. (9.009.15 Ber. Duitsch).
9.45 Spaarne-sextet en gram. 11.15 Ber.
Engelsch. 11.30 Gram. 12.30 Ber. Duitsch.
12.45 Nieuws- en economische ber. ANP.
1.00 Orgelspel en gram. 2.00 Ber. Duitsch.
2.15 Viool, piano en gram. 3.00 Gram. 3.30
Ber. Engelsch. 3.45 Celesta-ensemble en
gram. 5.00 Ber. Duitsch. 5.15 Nieuws- en
economische ber. ANP. 5.30 RVU Cyclus.
6.00 Gram. 6.15 Ber. Engelsch. 6.30 Gram.
7.00 Vragen van den dag (ANP). 7.15 Ber.
7.30 Ber. Engelsch. 7.45 Reportage of mu
ziek. 8.00 Ber. Duitsch. 8.15 Ber. ANP,
gram. 8.30 Ber. Engelsch. 8.45 Gewijde
muziek ,(opn.) 8.559.00 Ber. ANP, slui
ting.
Staatsloterij.
(Trekking van Vrfo'dag 4 October,
5e Kasse 5e Ljjst,
Prgzen van 70.
1033 1038 1125 1145 1500 1551 1586 1754
1775
1813 1972 2133 2261 2400 2442 2651 2715
3003 3006 3296 3308 3430 3457 3572 3685
3807 4223 4358 4534 4653 4673 4708 5546
5663 5769 5824 5987 6073 6103 6189 6256
6499 6535 6547 6790 6805 6962 7030 7187
7229 7278 7423 7539 7642 7797 7951 7980
8026 8061 8126 8175 8321 8487 8544 8630
8940 9026 9045 9147 9158 9184 9254 9256
9271 9371 9374 9445 9466 9480 9482 9506
9568 9570 9580 9761 9805 10002 10025 10173
10218 10302 -10306 10307 10380 10432 10507
10642 10791 10885 10982 11025 11043 11104
11123 11149 11291 11293 11296 11442 11456
11509 11581 11796 11860 11997 12050 12122
12293 12337 12365 12697 12722 12953 13037
13055 13143 13270 13304 13316 13337
13392 13538 13552 13707 13763 13896 13934
13972 13979 13998 14065 14379 14465 14560
14569 14642 14803 14906 14968 15049 15072
15084 15199 15499 15580 15583 15731 15837
15858 15967 16415 16444 16476 16639 16909
16931 16934 17323 17924 17986 17989 17999
18002 18068 18174 18275 18328'18373 18398
18429 18435 18602 18626 18820 19339 19391
19780 19968 20257 20374 20466 20520 Y0560
20743 20977 21035 21075 21107 21152 21185
21729 21787 21S67 22148 22482 22520 22546
22548 22798 22801 22827 23016 23019
23098 23254 23259 23451 23602 23615 23663
23741 23858 23876 23974 24094 24124 24184
24445 24534 24640 24698 24753 24936 24975
24985
Nieten.
1006
1079
1091
1092
1096
1104
1117
1124
1210
1226
1317
1353
1419
1425
1429
1505
1653
1662
1672
1736
1738
1760
1784
1798
1805
1824
1852
1866
1876
1922
2003
2046
2059
2098
2138
2143
2196
2200
2320
2334
2338
2401
2403
2427
2437
2487
2509
2530
2555
2623
2809
2816
2836
2850
2856
2891
2946
3008
3025
3054
3076
3087
3090
3095
3124
3167
3186
3206
3207
3219
3231
3239
3247
3295
3332
3345
3370
3401
3404
3499
3512
3613
3622
3701
3708
3840
3899
3962
4089
4103
4115
4128
4201
4273
4275
4277
4303
4360
4371
4388
4412
4422
4461
4602
4612
4614
4617
4652
4660
4759
4768
4847
4866
4878
4889
4941
4955
5017
5056
5130
5132
5210
5234
5294
5315
5373
5423
5435
5553
5555
5581
5650
5662
5678
5679
5742
5748
5754
5787
5815
5827
5833
5886
5895
5928
5931
5988
5989
5995
6009
6052
6056
6057
6083
6153
6168
6196
6204
6205
6261
6321
6389
6413
6449
6505
6506
6522
6523
6566
6573
6616
6646
6683
6711
6843
6866
6900
7021
7116
7212
7245
■7283
7301
7325
7338
7359
7369
7382
7417
7500
7505
7530
7535
7547
7573
7627
7663
7714
7726
7782
7804
7971
8009
8103
8111
8112
8162
8174
8274
8325
8343
8352
8361
8384
8541
8613
8621
8657
8693
8694
8764
8768
8849
8897
8939
8949
8966
8969
9003
9006
9012
9055
9063
9112
9150
9222
9230
9243
9251
9278
9279
9328
9368
9388
9448
9499
9501
9537
9541
9542
9643
9651
9662
9673
9684
9685
9705
9770
9772
9785
9787
9798
9811
9820
9842
9848
9867
9870
9882
9936
9942
10168 10184 10207 1Ó247
10255
10373 10383 10453 10460 10463 10516
10577 10632 10637 10654 10733 10734 10740
10756 10764 10782 10828 10846 10871 10899
10915 11001 11010 11029 11046 11095
11117-11137 11181 11190 11205 11219 11268
11272 11274 11282 11302 11319 11335 11339
11356 11367 11385 11423 11454 11461 11632
11701 11736 11790 11831 11832 11867 11870
11877 11878 11942 11943 11956 11988 12001
12029 12039 12076 12085 12170 12194 12264
12352 12370 12386 12396 12434 12438 12502
12547 12560 12576 12610 12640 12689 12773
12836 12851 12854 12859 12869 12880
12971 12978 13003 13009 13060 13113 13156
13167 13183 13188 13214 13282 13320 13323
13342 13373 13395 13433 13444 13504 13690
13701 13806 13845 13942 14006 1402JT 14116
14148 14157 14172 14208 14238 14248 14298
14302 14324 14325 14331 14358 14459 14477
14538 14604 14615 14635 14643 14678 14741
14743 14744 14755 14758 14766 14773 14774
14808 14837 14843 14845 14878 14883 14907
14964 14970 15057 15066 15088 15090 1510^
15172 15191 15252 15303 15325 15466 15467
15550 15573 15593 15608 15629 15652 15695
15828 15862 15884 15898 15938 15863 16057
16077 16089 16095 16134 16141 16175 16206
.16214 16251 16317 1639S 16402 16414 16458
16465 16469 16480 16492 16570 16637 16662
16664 16695 16699 16712 16726 16737 16750
16766 16796 16801 16814 16840 16858 16908
16968 ,16985 17010 17021 17042 17063 17113
17119 17164 17232 17238 17260 17266 17320
17395 17419 17421 17427 17506 17512 17548
17602 17625 17651 17714 17719 17729 17767
17768 17802 17829 17853 17886 17941 18011
18030 18176 18183 18194 18266 18296 18297
18311 18314 18393 18421 18611 18650 18667
18739 18761 18764 18866 18937 18964 18971
18972 18984 19007 19020 19027 19123 19251
19284 19289 19317 19356 19359 19400 19473
19479 19495 19517 19542 19574 19580 19642
19643 19667 19682 19758 19771 19779 19786
19802 19805 19816 19843 19855 19906 19930
19965 19996 20006 20032 20089 20123 20151
20252 20284 20371 20528 20566 2Ó570 20602
20641 20675 20730 20753 20786 20809
20810 20817 20836 20842 20864 20873 20879
20923 20926 21062'21080 21116 21134 21175
21180 21256 21261 21271 21331 21340 21361
21422 21463 '21481 21503 21517 21521 21618
21621 21650 21764 21831 21833 21866 21869
21896 21979 22017 22021 22093 22104 22111
22129 22156 22173 22258 22290 22328 22339
22379 22383 22428 22491 22507 22549 22572
22574 22597 22651 22666 22762 22784 22808
22818 22834 22855 22864 22890 22894 -22925
22936 22958 22992 23005 23072 23195 23221
,23481 23548 23651 23655 13662 23693 23697
23698 23701 23706 23720 23730 23748 23802
23842 23844 23857 23931 23950'23960 23968
23973 23975 24077 24078 24095 24120 24158
24165 24232 24256 24347 24362 24444 24451
24517 24565 24606 24637 24670 24730 24731
24840 24845 24869 24875 24877 24915 24935
Bij de" 5e klasse 4e lijst is gebleken dat
1851 m.z. met 70 en dat 21037 m.z. 21027.
1851 m. z. met 70 en dat 21073 m.z. 21027.
14875 16807 21646
De puirihoopen zijn thans uit Rhenen verdwenen. De vrijgekomen terreinen
worden voor den wederopbouw geëgaliseerd. (Foto Pax Hofland).
machines...
en gereedschappen van
allerlei aard, al zijn ze
tonnen zwaar, kunt V
voordeelig koopen of
tegen goeden prijs ver-
koopen via onze rubriek
„Kleine Advertenties".
Een vijandelijk vliegtuig is gesignaleerd en de
Duitsche waarnemer bespiedt door den kijker
nauwkeurig de beweging van de machine
(Foto Weltbild)
HOOFDPRIJZEN STAATSLOTERIJ.
(Trekking van heden,
5.000,— 15645
1.000,— 3765 9069 6629
400,— 14121 23941
200,— 1623 2830 5374 7435 112-
11305
100,— 2332 3123 4278 5893 9440
9804 10909 10957 11115 14365
15164 15677 177,08 18359 21981
24504
IN HET HUIS MET DE RQ0DE PILAREN - MIDDELBURG
Flacons üoorsclhe
rrsedacinale levertraan
FLACONS JECOVITOL ZONDER SON
NU, ja nu meer dan ooit, is het de' tijd om „VENEKA" Papier-
waren te koopen.
Al de '„VENEKA" artikelen zijn nog van de bekende goede
kwaliteiten en prijzen als vóór 1 Mei 1940.
„VENEKA" artikelen voor kantoor- en huishoudelijk gebruik.
Alleen bij
FRANS TIMMERMAN,
Walstraat 44 Tel. 76 VLISSINGEN Scheldestraat 7.
Telefonisch aangesloten onder No. 5593.
FÖTOHANDEL P8ET VREKE
KORTE DELFT 2 MIDDELBURG
Met ingang van lieden
's avonds om 7 uur gesloten.
Vela vereenlglngen laten hur»
drukwerk bij ons vervaardigen!!
Waarom? Omdat zij prijs stellen
op smaakvol uitgevoerd drukwerk
tegen billijke prijzen!!
Walstraat 58-60 Telefoon 10 (2 lijnen)