Provinciate Zeeuwsche Courant f Oplaag 12.700 ex. Middelburgsche, Vlissingsche, Goesche en Breskensche Courant Wij hebben kerels noodig 183ste JAARGANG NUMMER 228 W0ENSDAO 2 OCTOBER 1940 waarin opgenomen de Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W den Boer ABONNEMENTSPRIJS: 18 cent per week of f2.30 per kwartaal. Franco- per post f 2.50 per kwartaali Afzonderlijke nummers 5 cent. O TT ADVERTENTIEPRIJS; Van 1—5 regels f 1.50, reders regel meer 30 cent. Bij abonnement speciale prijs. Kleine advertenties van 1—5 regels f 0.50, Iedere regel meer 10 et- (max. 8 regels),, POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG). Dit nummer bestaat uit twee bladen. AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBUCITEITSWAARDE.iyGES TE I D DOOR D E V E R E E N I G I N G ,;D E N EP^ RL A ND SC H E DAGBLADPERS" Het is al weer eenige Jaren geleden, dat wij in een onzer provinciale hoofdsteden een circusvoorstelling bijwoonden. De be zoekers kwamen uit verren omtrek, want het circus, dat in deze hoofdstad 'zfln tenten had opgeslagen, genoot een wereld reputatie. De - voorstelling" werd gegeven voor wat men noemt een uitverkocht huis; de groote circustent was geheel be zet. Nu geviel het, dat eenige bezoekers, die een plaats op het schellinkje hadden bemachtigd, poogden een weinig voor uit te dringen, hetgeen uiteraard eenige deining veroorzaakte. Op dat moment kreeg een dame in onze omgeving het onzalige denkbeeld, .om te gillen: de leeuwen zijn losgebroken! En wat er toen gebeurde, kan men zich, nu het hier zoo nuchter wordt ver teld, niet voorstellen. De kreet van deze dame was de vonk, die de op hoogspan ning gebrachte aandacht van het talrijke publiek tot ontlading bracht in een paniek. De circusdirecteur had de egenwoordig- heid van geest, onmiddellijk een groot nummer in te lasschen, waardoor dit in cident zonder ongelukken verliep. Maar - het verschijnsel was geconstateerd: een paniek had de menschen aangegrepen op een oogenblik, dat er van eenige verwar ring geen sprake was. Paniek. Het is een verschijnsel, waar voor psychiaters wellicht een aanneme lijke verklaring kunnen geven en waarom trent men allerlei belangwekkende ver handelingen kan lezen, maar waardoor men toch niet afdoende bevredigd wordt. Men kan verstandige raadgevingen ver schaffen: bewaar uw gemoedsrust, kalmeer uw omgeving en al dergelijke fraaiighe den. Dat is „graue Theorie"," want de mensch, door een paniek bevangen, wordt dat zijns ondanks. En het ergste bij dit alles is, dat hij zijn omgeving infecteert.. We hebben de afgeloopen da gen In de goede stad Vlissingen de-paniek beleefd, als massaverschijnsel, gelijk men dit, voor dat het noodlot zich aan Middelburg vol trok, in de provinciale hoofdstad heeft medegemaakt. Wij kunnen de reactie van de bevolking op het verbijsterende ge beuren van dien Vrijdagnacht en van j.l. Donderdag zoo volkomen begrijpen. De eerste opwelling van zeer ve len is geweest: weg, zoover mogelijk weg, want Vlissingen is een bedreigde veste, de stad is oorlogstooneel geworden. We kunnen deze reactie ook tot op ze kere hoogte billijken. Velen hebben hun leven bedreigd gevoeld en wat In den nacht van 20 op 21 September en op den morgen van 26 September is ge beurd, werd maar al te gaarne geïnter preteerd als het begin van een massale vernietiging, waarbij niet alleen de mi litaire bezetting, maar ook de burgerbe volking, zoo zij in de stad zou blijven, tot slachtoffer van de bommen zou worden voorbestemd. Ziet, en hier staan we nu voor een nevenverschijnsel van de paniek: het ver schijnsel van de overdrijving, van de nei ging om nu maar aanstonds het aller ergste te veronderstellen, zooals die dame in het circus, die de leeuwen al hoorde brullen. De reactie is te billijken, tot op zekere hoogte, want inderdaad, zij is niet zonder bedenkingen. En zij, die nu de verschrik kingen van de bombardementen de opeen volgende dagen zonder incidenten zagen voorbij gaan, zij zullen zich thans wellicht gaan afvragen: wat hebben wjj gedaan? Ja, zeker, wat hebben wtf ge- gedaan? De bominslagen hebben een groote ravage aangericht; 'we behoeven dit alles niet nogmaals in den breede .uit te meten. Er zijn gedeelten van Vlissingen zoo niet onbewoonbaar, dan toch uiter mate onveilig geworden, zoodat het niet raadzaam geacht kan worden, dat de menschen daar overnachten. De gemeente lijke overheid heeft deze wijken doen ont ruimen; zij liggen te dicht bij de militaire doelen, om veilig te kunnen worden ge noemd. De bewoners hebben elders een onderdak gevonden, waax zij betrekkelijk veilig zijn. Veilig? Is er waarlijk nog iemand, die in 'gemoede durft beweren, dat het elders op het eiland Walcheren minder onveilig zou zjjn, dan in het be- dreigde Vlissingen? Deze overweging mag zeker niet over het hoofd worden gezien: wanneer de bevolking de stad thans ver laat, maakt zij Vlissingen en tegelijk ge heel Walcheren tot oorlogsgebied. Wjj willen maar al te gaarne de uit zonderingsgevallen toegeven: ouden van dagen, zieken, gebrekkigen, aanstaande moeders en kinderen, die voor een groot deel van hun leven een moreele knauw kunnen krijgen. Maar daarnaast bedenke men, dat vluch- ten-in-panielc niet hetzelfde is als het veege lijf redden. Integendeel: paniek is een negatieve levensuiting. Daaraan kan men een oogenblik toegeven, als nörm, als levenshouding want dit den-nacht-el- ders-doorbrengen is een levenshouding - is deze paniek ten eenenmale verwerpelijk. Er" zijn menschen na de verschrikking van de vorige week in de stad gebleven. Dat was geen. bijzondere verdienste, het was evenmin onverantwoordelijk. Maar wat zou men er van zeggen, indien de leden van den luchtbeschermingsdienst, van de brand weer, de politiebeambten, de doktoren en verpleegsters, indien de overheid de biezen had gepakt en het land was ingetrokken. Zij moesten blijven, want de plicht ge bood hun te blijven. Zij moesten bewakings diensten verrichten, hulp en bijstand ver- leenen. Zij mochten zich niet overgeven aan een paniek en waarlijk, van hen is wel heel wat zelfbeheersching ge vraagd. Maar zij bleven, ook die kerels van de brandweer, die daar, terwijl de hel boven hun hoofden scheen losgebroken, een brand bluschten, die tot een ramp had kunnen uitgroeien. Dat wareji de kerels en zulke kérels hebben .we noodig. Dringend noodig, vooral in dezen tijd, nu iedereen geroepen is, om het zijne bij 'te dragen tot den opbouw van stad en land. Laten we het nu maar, in het aanzicht van al deze feiten, - nuchter en misschien wat cru zeggen: en heeft zich in Vlissin gen een geest geopenbaard, die, hoe ver dedigbaar en begrijpelijk ook onder den indruk van recente gebeurtenissen, wan neer hij en daar begint het op te ge lijken! tot een levenshouding wordt, niets meer gemeen heeft met den geest van de kerels, waarvan ook zoo menige bladzijde uit de roemruchte historie van Vlissingen gewaagt. Er is inderdaad sprake van een vlucht voor de verantwoordelijkheid, een verzaken van plichten tegenover zich zelf en tegen over de gemeenschap, die Vlissingen heet. Wanneer het koopend publiek wegloopt, zoodat vele winkeliers, die bederfelijke voorraden in huis hebben, ernstige be drijfsschade lijden en die schade-is-on der de huidige omstandigheden dubbel zwaar wanneer daarnaast zakenmen- schen hun winkel, al om zes uur sluiten, en dat op Zaterdagavond omdat zij elders overnachten, dan is de liefde voor Vlissingen wel heel ver te zoeken. Vlis singen, dat al zoo zwaar getroffen is moeten nu Vlissingers een handje helpen om het nog erger te maken?! Inderdaad, het verschijnsel, waarvoor wij ons nu sedert eenige dagen gesteldzien is in hooge mate bedenkelijk, het getuigt van een ontstellend sociaal wanbegrip. Neen, in dezen tijd hebben wij kerels noodig. Dat zijn menschen, die weten, dat zij uit 'hoofde van hun stadsburgerschap verplichtingen hebben tegenover die stad. Iedere Vlissinger, of hij nu burgemees ter of groentekoopman is, schilder of po litieman, gemeenteambtenaar of loopjon gen en vul nu alle denkbare be- roepen maar in is verantwoordelijk voor de toekomst van deze stad. Een stad met inwoners, die zich tot dit besef niet weten op te werken, heeft geen toekomst. Een volk dat leeft, zoo staat te lezen op het. monument bij het sluitgat van den Afsluitdijk, houwt aan zijn toekomst. Zooals wij onlangs schreven: iedereen, in welke functie ook, heeft tot plicht, te staan in de plaats, waartoe hij geroepen is. Plicht is een harde meesteres. Zij is door velen in de jaren,* die achter ons lig gen te vaak verkeerd begrepen. Zouden die velen de teekenen nog niet begrepen hebben We hebben kerels noodig! Dat zü aan treden! En dat geldt waarlijk niet alleen voor Vlissingen. Bommen op Nederland. TE EEST EN AALTEN. Het A.N.P. meldt dat in den afgeloo pen nacht Engelsche bommen zijn geval len te'Eist (Bet.). Een brandbom viel op het terrein van de betonfabriek van den heer Van Dijk aan den Mermsche weg. Het personeel heeft den bom tijdig onschadelijk ge maakt. Vier bommen vielen nabij de Willemsstraat. Een trof de woning van den heer G. Peters, welk huis gedeeltelijk werd vernield. De vrouw werd licht ge wond. De woning naast die van de familie Petez-s werd beschadigd. Voorts viel een bom in het nabijgelegen weiland, waar het projectiel een g-ooten trechter sloeg. Een andere kwam niet tot explosie. Bij de Vork is een hom ontploft, welke geringe schade aanrichtte. In een boom gaard en een weiland achter het huis. van den beer Van de^Pol :s een aantal bom men ontploft, waardoor enkele trechters werden geslagen. Van verscheidene huizen werden de ruiten vernield. Gisteravond is in Aalten eveneens een aantal bommen neergekomen. Een drietal kwam terecht in een boschje tegenover de woning van den heer Stronks op De Haard. Alle ruiten aan de voorzijde wer den vernield. Een andere bom sloeg een trechter van ongeveer vijf meter doorsnede juist voor het huis van den heer De Vries, hoofd der Christelijke nationale school te De Haard. Ook hier sloegen alle ruiten stuk, terwijl de voordeur werd vernield. Per soonlijke ongelukken kwamen niet voor. Ook weer bommen op Amsterdam. BT den afgeloopen nacht verschenen ook" wederom Engelsche vliegtuigen boven Am sterdam. Zjj trachtten huizen in het Noor delijk stadsdeel te treffen. De bommen kwamen echter terecht aan den binnen kant van een dijk. De dijk werd licht be schadigd, terwijl ruiten van woningen in de omgeving sprongen. Bovendien is vannacht een uitgebrande lichtkogel in den tuin van het perceel Derde Helmerstraat 88 gevallenHet projectiel, dat geen schade veroorzaakt heeft, is van morgen door deskundigen verwijderd. In het West Nieuwland te Ouddorp zijn gisteren 3 hommen gevallen, welke eenige schade aan de gewassen veroorzaakten. Persoonlijke ongelukken zijn niet voorge komen. In den afgeloopen nacht werden in Nij megen zware hominslagen gehoord. Naar het A.N.P. verneemt is te middernacht een achttal bommen neergekomen in het open veld te Wijk, tusschen Nijmegen en Dru- ten. Er zou geen ernstige schade zijn aan gericht De 50ste Engelsche bom op Rozenburg. Voorts is in den afgeloopen nacht de vijftigste Engelsche bom sedert den aan vang van de bombardementen op het eiland Rozenburg neergekomen. Hij be hoorde tot een serie van zeven brisant- bomnien. Twee projectielen ontploften niet. De bommen, die wel tot ontploffing kwamen brachten groote schade toe aan een villa in het centrum. Verder werden verscheidene woonhuizen beschadigd, ter wijl het electrisch net en het telefoonnet werden gestoord. Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor. Een .schaapachtige" distributie puzzle Wol op de bon en vleesch zonder bon. Schapen zijn altijd bijzondere dieren geweest (Foto Pax-Holland) De opbouwdienst wordt ingekrompen. Korporaals en manschappen ouder dan 25 jaren en onder officieren ouder dan 35 jaren worden ontslagen. In de komende dagen zal een reorgani satie van den opbouwdienst ten uitvoer worden gelegd, welke een. aanzienlijke ver mindering van de personëelsterkte zal me debrengen. In de periode van 8 tot 15 October zul len geleidelijk uit den opbouwdienst ont- "slagen worden alle korporaals en man schappen ouder dan 25 jaar en onder officieren ouder dan 35 jaar. In overeenstemming met deze vermin dering van de sterkte zal ook een aantal officieren den opbouwdienst verlaten. Van het ontslagen personeel zal ruim de helft werkzaam gesteld kunnen worden bij de luchtbescherming, en wel op een arbeidscontract in een normaal burger lijke verhouding. Voorts zullen nog ongeveer 1500 man, hoofdzakelijk onderofficieren, plaatsing kunnen vinden bij politie en brandweer-. De aanmelding voor werk in Duitsch- land blijft verder onbeperkt opengesteld. Bij de z.g. órganisatie-Todt voor den aan leg van wegen kunnen ongeveer 5000 man in den leeftijd van 2535 jaar werk vin den. Bij genoegzame animo hiervoor bestaat het plan allen samen te brengen in Neder landsche korpsen onder Nederlandsclie of ficieren en onderofficieren. Werkkrachten in den landbouw zullen in aanmerking kunnen komen voor kolo nisatie in Frankrijk onder leiding van Ne- derlandsche deskundigen. Het resteerende deel van den opbouw dienst, dat in 18 korpsen zal worden inge deeld, elk ter sterkte van circa 1000 man, zal tevens de encadreering en de kern van vast personeel vormen voor een Neder- landschen arbeidsdienst, waarvan de in stelling door den commandant van den opbouwdienst, majooor J. N. Breimese, in ons land zal worden voorbereid. GEEN TRAMS MEER NA 21.30 UUR. De rijksinspectie luchtbescherming maakt op verzoek der Duitsche autoritei ten bekend, dat het tramverkeer iu het gehee2e land-met ingang van hedenavond 2 October 1940 om 21.30 wordt beëindigd. De Belgische binnenscheepvaart. Bij hun terugtocht uit de omgeving van Doornik hadden de Engelsche troepen 27 bruggen over- de Schelde laten springen, nl. 12 vaste bruggen, tien hefbruggen en vijf kleine vaste bruggen voor voetgangersver keer. Tevens werden in de rivier 82 binnen vaartschepen tot zinken gebracht, waarvan er thans zestig reeds weer' gelicht zjjn. Tegen 15 October hoopt men met de op ruimingswerkzaamheden geheel gereed te zijn. Van 16 September af heeft men de vaart kunnen hervatten op het gedeelte tusschen -liet kanaal van Peronnes en het plaatsje Antoing, doch binnenkort zal de rivier opnieuw bevaarbaar zijn van de Fran- sche grens tot aan Doornik. Wat de scheep vaart op de Schelde in de provincie Hene gouwen betreft, deze hoopt men te kunnen hervatten tusschen 15 en 31 October. De bemanning van een Duitsch luclit-eskader ontvangt haar bevelen op een dei- vliegvelden aaii het Westelijk front, alvorens te starten. .(Foto Weltbild). HET UITGAANSVERBOD OTTER- TREDEN. In Den Haag zijn vanaf 10 September de datiun waarop het uitgaansverbod van kracht werd tot eind September tegen 335 personen een proces-verbaal opge maakt, wegens het zich na 22 uur op straat bevinden zonder uitgaansvèrgunning. Gedistilleerd mag 1 cent per glaasje duurder verkocht worden. De omzetbelasting in hotels en restaurants. Nu de verhooging van de omzetbelasting is ingegaan, blijkt onder de hotel- en de restauranthouders eenige verwarring te zijn ontstaan in de wijze waarop zij de omzetbelasting op het publiek moeten ver- halen. Met name meenen sommige restaura teurs gerechtigd te zjjn een toeslag van 4 c/o ook te heffen op prijzen van drank (koffie, thee, enz.), welke als losse verte ring, d.w.2. buiten menuverband worden genuttigd. Horecaf meldt ons, dat zulks niet toelaatbaar is. Met deze wijze van handelen zou men het gevaar loopen in botsing te komen met het verbod van prijsverhooging. Wel is thans van hooger hand toege staan den verkoopsprijs van gedistilleerd met één cent per glas te verhoogen. Voorts bestaat er onder het publiek verwarring omtrent de portie vleesch, waarop het krachtens zijn vleeschbonnen in een restaurant recht heeft. Het publiek heeft recht op het volle gewicht aan vleësch (rauw gewogen), dat verhield staat op de bonnen, waarvan de restaura teur afschrift verzoekt. Daarom is de res taurateur verplicht op de kaart bij elk gerecht, waarin vleesch wordt verwerkt te vermelden, hoeveel gram vleesch het be vat. Gebruikt men in een restaurant vleesch- waren (broodjes met ham, worst enz.), dan kan men op zijn bonnen aldaar de zelfde hoeveelheid verkrijgen als bij zijn slager. De nieuwe orde in Noorwegen. Een nadere toelichting. In de Staatscourant voor de bezette Noousche gebieden publiceert de Rijkscom missaris de verordening betreffende de ge committeerde Staatsraden. In een principieele bepaling wordt tot uitdrukking gebracht, dat de gecommit teerde Staatsraad belast is met de leiding van het ministerie, waarvoor hij is aan gesteld. Hij is den Rijkscommissaris voor het ordelijke beheer van zijn ressort ver antwoordelijk. Binnen het kader van de geldende rechtsvoorschriften kan hij alle bestuursbeslissingen nemen. Zijn bevoegd heid strekt zich ook uit op de beslissingen, die tot dusverre vielen onder de bevoegd heid van den koning, de regeering of het Storting. De gecommitteerde staatsraden kunnen binnen het kader van hun ressort door verordening recht vormen. De be kendmaking der voorschriften geschiedt in de Noorsche Staatscourant, die thans weer verschijnt. Bovendien kunnen de ge committeerde Staatsraden ambtenaren be noemen. De onafhankelijkheid der gerech ten wordt niet geraakt door de nieuwe orde. De uitoefening van het recht van gratie berust bij den gecommitteerden Staatsraad. TERUGBETALING OP POSTSPAAR BANKBOEKJES. Terugbetaling op spaarbankboekjes van niet-ingezetenen (personen, die niet binnen het Nederlandsche bezette gebied woon plaats hebben, niet gewoonlijk daar verblij ven, noch aldaar kantoor houden) mag voor zoover het te goed niet als vijandelijk vermogen moet worden aangemerkt, nader zonder vergunning van het deviezeninsti- tuut, plaats vinden aan de betreffende in leggers of hun gemachtigden binnen het Nederlandsche bezette gebied.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1940 | | pagina 5