Provinciate Zeeuwsche Courant
q
?J
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Courant
Een keerpunt in de Franscli-Britselie
betrekkingen.
Oplaag 12.400 exempl.
183ste JAARGANG NUMMER 222
WOENSDAG 25 SEPTEMBER 1940
waarin opgenomen de
Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W den Boer
ABONNEMENTSPRIJS;
18 cent per weak of f 2.30 per kwartaal.
Franco per post f 2.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS;
Van 1-5 regels f 1.50, Iedere regel meer
30 cent. Bij abonnement speciale prijs.
Kleine advertenties van 1—5 regels f0.50,
Iedere regel meer 10 ct. (max. 8 regels).
POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG).
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
A ANGES-LOTEN BIJ. HÉT B URE A U VOO R* PU B L I Cl TE I TSWAAR D E, I Ijl GES TE L D DOOR DE VER EÉN I GIN G „D EN E D Ij'R LAND SC H E D AGB L AD PER
Britten doen aanval op Dakar
Gibraltar door de Franschen gebombardeerd.
De Éngelsche vloot is op de reede van
Dakar verschenen en heeft het vuur op de
stad geopend, teneinde zich van dit be
langrijke steunpunt meester te maken.
Uit Vichy meldt het D.N.B. dat de Fran-
sche minister van buitenlandsche zaken tij
dens een ontvangst der buitenlandsche
persvertegenwoordigers den aanval van de
Éngelsche vloot op Dakar en de beschieting
van de stad en de haven een schandaal
heeft genoemd.
Hf wees er op, dat deze aanval veel ern
stiger was, dan de beschieting der Fransche
vloot voor Oran. Toen had Engeland een
voorwendsel gevonden. Ditmaal ging het om
een directen aanval op hecht Fransch be
zit, op een Fransche haven en een Fransche
kolonie.
Deze aanval en de beschieting van Dakar
kunnen door niets worden gerechtvaardigd.
Maarschalk Pétain heeft terstond na de
ontvangst van de eerste berichten uit Da
kar, den vice-president Laval, den minister
van buitenlandsche zaken, Baudoin, den mi
nister van oorlog, generaal Huntziger, den
minister van marine admiraal Darlan en
den minister van koloniën, Platen bijeenge
roepen óm besluiten te nemen over de nood
zakelijke maatregelen.
Men is overeengekomen Dakar met alle
kracht te verdedigen en op dezen aanval
te antwoorden met dezelfde slagen. De
toestand is buitengewoon ernstig. Men
staat voor' een keerpunt in de' Fransch-
Engelsche betrekkingen. Frankrijks kracut
is nog niet zoozeer gebroken, dat het op
den Engelschen aanval niet doeltreffend
kan antwoorden.
Het Britsche eskader, dat gisteren het
vuur op Dakar opende, bestond, naar uit
Vichy wordt gemeld, uit twee slagschepen,
vier kruisers, een reeks torpedojagers, be
nevens 6 transportschepen en hulpkruisers.
In de haven van Dakar bevinden zich aan
Fransche zijde de onlangs daarheen ver
trokken zes oorlogsbodems, waaronder de
kruisers „Mont Calme", „Georges Leygues"
en „Gloire".
AANVAL OP GIBRALTAR MET 120
VLIEGTUIGEN.
Honderd-en-twintig in Marokko gestati-
onneerde Fransche vliegtuigen hebben, naar
het D.N.É. uit Vichy meldde, in aansluiting
op de beschieting van Dakar door Éngel
sche vlootstrijdkrachten bij wijze van re
presaille Gibraltar hevig gebombardeerd.
Op dat oogenblik was nog niet bekend,
of de Engelschen te Dakar zijn overgegaan
tot' een landingsactie.
Men vermoedt echter te Vichy, dat En
geland een drieste actie tegen de Fransche
koloniën in Afrika wil gaan ondernemen.
TWEE BRITSCHE
LANDINGSPOGINGEN
VERIJDELD.
Twee Éngelsche landingspogingen bg Da
kar zijn, naar het D.N.B. uit Vichy meldt
Dinsdag in den vroegen ochtend door de
kustbatterijen en de in Dakar liggende
Fransche troepen verijdeld. Sindsdien duurt
de strijd tussclien de Franschen en Engel
schen ononderbroken voort.
De eerste Éngelsche actie, aldus verneemt
't D.N.B., geschiedde Dinsdagochtend vroeg
te één uur bij verrassing onder de bescher
ming van een dichten nevel, die het werk
van de Fransche verkenningsvliegtuigen
bemoeilijkte. De Engelschen hadden, voor
hun poging Rufisque gekozen, een kleine
haven, ongeveer 40 K.M. van Dakar gele
gen. Zij wisten echter het land niet te be
reiken. De tweede aanval werd eveneens af
geslagen en een Éngelsche kruiser zou hier
bij beschadigd zijn.
Aan boord van de zes transportschepen,
welke de Engelschen voor Dakar gecon
centreerd hebben, bevinden zich ongeveer
7000 man, die te zamen met de bemanning
van de Éngelsche oorlogsbodems aan de
landingspogingen deelnamen.
DE BOMAANVAL OP GIBRALTAR.
De Éngelsche militaire autoriteiten in
Gibraltar bevestigen volgens een Reuter-
bericht, dat" Dinsdag bommen op Gibraltar
zijn geworpen door vliegtuigen van Fran
sche typen zoo meldt het D.N.B. uit Lon
den. Er zijn een aantal dooden en gewon
den gevallen, terwijl ontploffingsschade en
branden zijn ontstaan. Het luchtalarm heeft
vier uur en vijf minuten geduurd.
SPAANSCHE PERSSTEMMEN
OVER DAKAR.
De Britsche overval naar het D.N.B. uit
Madrid meldt op Dakar wordt door de „In-
formaciones" 'n nieuwe piratenstreek ge
noemd, welke waardig aansluit bij de „hel
dendaad van Oran". De zeerooversmethoden
van Engeland sedert Drake vormen een
lange traditie. Wat een ras eenmaal in het
bloed zit, kan ook door eeuwen niet ver
anderd worden. Overigens is het typisch,
dat de Engelschen zich juist naar Centraal
Afrika begeven, ofschoon zij toch eigenlijk
in het moederland veel meer gelegenheid
hadden om met hun vijanden te strijden.
Maar klaarblijkelijk, aldus het blad, kunnen
krijgslieden van Z. M. den koning van En
geland niét klaar komen met Duitsehe vlie
gers en geven zij ér de voorkeur aan ver
afgelegen ooriogstooneelen op te zoeken.
El Alcazar wijst vooral op de politieke
strekking van het tegenwoordige Engelsch-
Fransché conflict. Volgens de opvatting
van dit blad bestaat tusschen Engeland en
Frankrijk de facto de oorlogstoestand.
Spanje is dubbel geïnteresseerd bij de ont
wikkeling in West-Afrika, 'aangezien het
daar ook belangen heeft te verdedigen.
EI Pueblo gelooft, dat de Éngelsche ac
tie niet zonder invloed kan blijven, op den
diplomatieken toestand.
FRANSCHE ACTIE TEGEN
ENGELSCHE VLOOT
Uit Tanger wordt aan het D.N.B. ge
meld, dat gisteren aan de Atlantische kust,
in de nabijheid van de grens tusschen
Fransch Marokko en de Spaansche zóne om
17 uur 30 zware bomontploffingen te hoo-
ren waren. Men veronderstelt, dat het hier
gaat om een Fransche actie tegen de Én
gelsche vloot, die na- de nederlaag voor
Dakar den terugtocht heeft aanvaard.
EEN DAGORDER VAN ADMIRAAL
DARLAN.
De Fransche minister van marine, admi
raal Darlan, heeft een dagorder voor de
Fransche vloot uitgegeven, waarin hij het
volgende zegt
„Op den 14den Juli heeft Churchill open
lijk verklaard, dat de Britsche vloot nooit
meer Fransche oorlogsschepen zou aanval
len. Eveneens heeft De Gaulle zijn mislei
den troepen plechtig beloofd, dat hij nooit
meer de wapens tegen zijn vaderland zou
opnemen. Niettemin hebben de Engelschen,
gesteund door De Gaulle, Frankrijks kolo
niën, speciaal Dakar, aangevallen, onder
het voorwendsel, hen te beschermen. Te
Dakar bevinden zich sleohts Franschen
Dakar wordt door niemand bedreigd. De
Engelschen jaagden dus hun persoonlijk
belang na, door te trachten, zich van dezeu
sleutel tot het Zuidelijk deel van den At-
lantischen Oceaan meester te maken. De
nieuwe Éngelsche aanval loopt op de uit
hongering en vernietiging van Frankrijk,
alsmede op de verminking van zijn impe
rium uit. De Fransche strijdkrachten te
land, ter zee en in de lucht hebben de lan
dingspogingen afgeslagen en zijn tot repres-
sailles overgegaan. De regeering rekent
voor de verdediging van het koloniale rijk
op de vloot".
EEN COMMUNIQUÉ VAN
DE GAULLE.
De Londensche radio heeft, naar het
D.N.B. uit Stockholm verneemt, een zoo
genaamd communiqué van den gewezen
Franschen generaal De Gaulle verspreid.
Daarin wordt gezegd, dat de marine-batte
rijen van Dakar het vuur op afgezanten van
De Gaulle geopend hebben. Een Éngelsche
landingspoging is opnieuw door de Fran
sche kustbatterijen verijdeld. Twee schepen
van de vloot van De Gaulle hebben zware
schade opgeloopen. Ook zijn er slachtoffers
aan de zijde van De Gaulle te betreuren.
Generaal De Ga'ulle heeft zich tengevolge
van den tegenstand der Franschen terug
getrokken.
COMMUNIQUÉ VAN DE FRANSCHE
ADMIRALITEIT.
De Fransche admiraliteit publiceert in
zake de gebeurtenissen bij Dakar het vol
gende communiqué
Op 23 September verscheen een Britsch
eskader, bestaande uit twee pantserkrui
sers, verscheidene kruisers en torpedoja
gers en troepentransportschepen voor Da
kar. Toen de Fransche autoriteiten geen
gevolg wenschten te geven aan den eisch
van den vroegeren generaal De Gaulle om
de stad over te geven en het door hem
gestelde ultimatum was afgewezen, open
de het Britsche eskader het vuur op Da
kar. Tijdens den strijd werd een van onze
duikboöten, de „Persee" tot zinken ge
bracht toen zg op heldhaftige wijze tot
den aanval op een Britschen kruiser over
ging. Deze kruiser werd getroffen. Het
grootste deel van de bemanning der duik
boot kon gered worden.
Op hevel van De Gaulle werden vier
landingspogingen in Rufisque en twee an
dere meer ten Oosten van Dakar onder
nomen. Al deze pogingen werden verijdeld.
Daarop richtte de Britsche admiraal Dins
dag om 1.30 uur een tweede ultimatum
aan de Fransche overheid, waarin hij ver
klaarde zich genoodza&lct te zullen zien
zelf met de Britsche strijdkrachten Da
kar aan te vallen, indien de stad zich
niet voor 24 September 6 uur in den
ochtend zou hebben overgegeven. De ves-
i tingwerken zouden vernield en de stad
Nederlandse!* Roode Kruisschip
bij Schouwen door Engelsch
oorlogsschip beschoten.
ZEVEN NEDERLANDERS
GEDOOD.
Het A.N.P. meldt uit Den HaagIn den
nacht van 22 op 23 September heeft zien
in de nabijheid van het eiland Schouwen
een gebeurtenis afgespeeld, die opnieuw de
onscrupuleuze strijdwijze van de Engel
schen aantoont. Een Nederlandsch Roode
Kruisschip werd daar, ofschoon de kentee-
kenen van het Roode Kruis verlicht en van
veraf te zien waren, door een Engelsch
oorlogsschip beschoten. Zeven Nederlan
ders verloren hierdoor het leven.
In den nacht van Zondag op Maandag
lag het Nederlandsche Roode Kruisschip
dwars van Schouwen yoor anker, toen te
gen 3.15 's morgens een Engelsch oorlogs
vaartuig lichtkogels afschoot. De kapitein
van het Roode Kruisschip verlichte hierop
het op het schip aangebrachte groote ken-
teeken van het Roode Kruis en liet de sire
ne loeien. Ondanks dit werd het schip toch
door de Engelschen onder vuur genomen.
Het kreeg eèn voltreffer in de ketelinstal
latie, welke ontplofte. Bij het te water
laten van een bo.ot verdronken zes leden
van de bemanning. Door het ontploffen van
den ketel werd een man gedood, één zwaar
en drie andere licht gewond. Het schip
moest de haven binnengesleept worden.
De militaire bevelhebber in Nederland,
de generaal der luchtmacht Fr. Christian
sen, heeft als eerste hulp den achterblijven -
den van de aan den Engelschen overval ten
offer gevallen zeven Nederlanders een be
langrijk bedrag ter beschikking gesteld.
„De as kent geen
compromis".
Officieus wordt uit Berlijn gemeld
In den strijd van de as bestaat geen
compromis, dus ook geen compromis
vrede. De strijd tegen Engeland wordt op
alle fronten gestreden.
Deze beginselen zijn van welingelichte
zijde in verband met de beëindiging van de
jongste besprekingen te Rome in het licht
gesteld. Deze besprekingen, zoo werd hier
aan toegevoegd, hebben alle vraagstukken
bestreken, die voor de overmeestering van
Engeland van belang zijn, waarmee ook
alle in het buitenland opgelaten proefbal
lonnetjes, die met bovengenoemde begin
selen in strijd zijn, wel juist gekarakteri
seerd zijn.
Het feit, dat in den strijd van de as
geen compromis en dus ook geen compro
misvrede bestaat en dat de strijd tegen
Engeland aan alle fronten gevoerd
wordt, geldt niet alleen naar voorts in
politieke kringen te Berlijn vernomen
wordt voor de militaire maar ook voor
de politieke acties van de as. De bespre
kingen te Rome hebben zich derhalve na-
tuurlglc ook niet tot de militaire aspecten
beperkt. Het geniale, dat men er ongetwij
feld eenmaal in zal erkennen, ligt voor
de opvattingen hier hoofdzakelijk daarin,
dat midden onder het militaire conflict
met Engeland reeds met het hoogste ver-
antwooi'delijkheidsbesef de nieuwe poli
tieke organisatie in groote trekken vast
gesteld is.
Deze nieuwe organisatie, zoo werd ver
klaard, waarover thans de strijd gaat,
wordt daardoor gekenmerkt, dat precies
het tegendeel van de doeleinden der
machtspolitiek van den tegenstander
vormt en vervuld is van het streven om
alle staten, die den zin van de huidige ge
beurtenissen begrijpen, en alle volken, die
de benoodigde levenskracht en den benoo-
digden wil in zich dragen, tot gelijkge
rechtigde leden van de Europeesche ge
meenschap te maken.
Uit dit oogpunt draagt de huidige oor
log, naar betoogd werd, het karakter van
een ordeningsoorlog, die het. oude laat
sterven en het nieuwe doet ontstaan. Deze
oorlog is thans reeds beslist, omdat het
nieuwe Europa reeds duidelijk waarneem
baar bestaat.
Éngelsche brandplaatjes en
bommen.
In de provincie Drenthe in de omge
ving van Smilde en in Friesland nabij
Opsterland zijn brandplaatjes gevonden.
Nabij Delfzijl zijn eenige Éngelsche
bpmmen neergekomen. Er is geen noe
menswaardige schade aangericht.
AUTO TE WATER GERAAKT.
Drie dooden.
Gisteravond laat is door tot nu toe on
bekende oorzaak een auto in een sloot bg
Oudesluis gereden. De drie inzittenden, een
ongeveer twintigjarig meisje en twee hee-
ren, kwamen hierbij om het leven. Men
vermoedt, dat de bestuurder door de duis
ternis is misleid. De auto kwam uit de
richting Schagen.. De politie heeft de zaak
in onderzoek.
bezet worden. De gouverneur heeft op dit
ultimatum geantwoord:
„Frankrijk heeft mg Dakar toever
trouwd en ik zal het tot' het uiterste ver
dedigen".
"-r r-.-V
- - y-
..immissmm -"sai
Kostbare voorraad voor koude dagen. - Het kolentransport geschiedt voor een
belangrijk gedeelte per schip. Een sleep uit het Limburgsche kolengebied
passeert een der rivieren (Foto Pax-Holland)
DE HEER J. M. VAN BOMMEL VAN
VLOTEN HEEFT BEDANKT ALS LH)
VAN BE PROVINCIALE- EN
GEDEPUTEERDE STATEN.
'ae neer J. m. van
Bommel van Vloten, heeft met ingang van
1 November a.s. ontslag genomen als lid
van de Provinciale en Gedeputeerde staten
van Zeeland.
De heer Van Bommel van Vloten, die
zittinghad voor de Liberale Staatsparty,
behoorde tot de op den voorgrond tredende
figuren in deze colleges en bg tal van
vraagstukken en voorstellen trok zijn oor
deel de aandacht en was zijn woord vaak
doorslaggevend.
Een onderhoud met den heer
Van Bommel van Vloten.
In een kort onderhoud, dat wij met den
heer Van Bommel van Vloten, naar aan
leiding van dit bedanken, mochten hebben,
deelde hij ons mede, dat zijn toenemende
werkzaamheden hem noopten „uit de po
litiek" te gaan. Zeventien jaar heb ik er
in gezeten, aldus de heer Van Vloten van
1923 tot 1931 als lid van den Goeschen
Raad en daarna als lid van de Provinciale
Staten, terwijl ik ook dadelijk als Gedepu-
teerde werd gekozen.
De heer Van Vloten wees er op dat hij,
van wijlen zijn oom Walter Kakebeeke,
niet alleen nog verschillende administraties
overgenomen had, maar intusschen ook
directeur van de suikerfabriek „Dintel-
oord" geworden was. Voorts brengen ook
zijn correspondentschap van de Nederland
sche Bank en de verschillende administra
ties die hij reeds verzorgde, den noodigen
arbeid mede, zoodat er niet voldoende tgd
rest om de provinciale kwesties goed te be
hartigen. En in gewone omstandigheden,
aldus de heer Van Vloten, moet men als
Gedeputeerde voor de provincie zeker een
halve week reserveeren.
Bovendien hoopt de heer Van Vloten
binnen kort in het huwelijk te treden en
ook dit brengt zijn plichten mede.
De heer Van Vloten merkte voorts op,
dat hij, evenals in den Goeschen Raad, van
begin af als Gedeputeerde in het bijzonder
bij de financiën was betrokken geweest.
Met mr. Stieger behandelde hg afdeeling I
(financiën) waaronder de begrooting der
Staten en ook alle gemeentelijke financiën
ressorteeren.
Onder ons gesprek bleek wel, dat in de
achterliggende 10 jaar vele belangrgke
zaken door het provinciaal bestuur ver
werkt werden, als het tot stand komen der
Z.E.G.A.M.de reorganisatie der Zeeuwsch
Vlaamsche Tramwegmaatschappg het
groote werk voor de Noord-Bevelandsche
brug, waar vooral de heer Van Vloten zich
persoonlijk zeer voor interesseerdede
provinciale vloot werd in die jaren bgna
geheel vernieuwden één van de eerste
zaken, waai- de heer Van Vloten zich
voornameiyk persoonlijk aan wijdde, was
de opzet van de financiering der wegen
verbetering, waaruit voortkwam het „we
genfonds" en het „wegenonderhoudsfonds".
Daarnaast maakte de heer Van Vloten in
de achterliggende jaren deel van verschil
lende commissies uit, als lid of voorzitter,
en ieder zal zich nog herinneren, dat hg
in dit opzicht we denken bgv. aan de
Het einde van den zomertijd.
Volgens de verordening betreffende den
zomertijd van 23 Januari 1940 zal voor de
gebieden van het Groot Duitsehe Rijk op
6 October des ochtends om drie uur de
zomertgd eindigen. Op dien datum zullen
de openbare klokken des nachts om drie
uur gesteld worden op twee uur.
WEDEROM ENGELSCHEN
BOVEN BERLIJN.
In den nacht van 24 op 25 September
hebben eenige Britsche vliegtuigen weder»
om een poging ondernomen om Berlijn aan
te vallen. Krachtig luchtafweervuur ver
hinderde den aanvaller om gericht zgn bom
men neer te werpen. In verschillende bui-
tenwgken werden eenige woonhuizen door
bommen getroffen, waardoor slachtoffers
vielen onder de bevolking. Brandbommen
vielen ook op een ziekenhuis, maar richtten
door het krachtdadige ingrijpen der veilig
heids- en hulpdiensten geen schade aan.
Verdere bgzonderheden omtrent den om
vang der schade kunnen op het oogenblik
nog niet worden medegedeeld.
VERGELDINGSAANVAL OP
CAMBRIDGE.
Naar goed ingelichte kringen te Berlijn
mededeelen, is de vergeldingsaanval op
Cambridge in den nacht van Maandag op
Dinsdag met de zwaarste strijdmiddelen
ten uitvoer gelegd. Behalve een groot aan
tal dynamietbommen van middelzwaar
kaliber en brandbommen, werden ook de
zwaarste bommen neergeworpen, die zicht
baar groote schade hebben aangericht.
Door Duitsehe verkenningsvliegtuigen
worden de berichten van de aanvallende
vliegtuigen bevestigd, dat in het stadsge
bied van Cambridge verwoestingen en
branden zgn ontstaan. Des ochtends was
uit verscheiden brandhaarden een uitge
strekte vuurgloed ontstaan, waardoor
groote deelen van het land in een rookwolk
waren gehuld. Deze onmiddellijke vergel
ding wordt van bevoegde Duitsehe zijde
de eenige mogelijkheid geacht den
Engelschen het waanzinnige van hun aan
vallen op plaatsen, zooals de universiteits
stad Heidelberg, bg te brengen.
Z.V.T.M. en de Z.E.G.A.M. vaak voor
„heete vuren" stond, dochsteeds zegevie
rend uit den strijd kwam.
De heer Van Vloten verzekerde ons dan
ook, dat hij zgn arbeid altgd met veel ani
mo en genoegen verrichtte en wel den in
druk had, dat hetgeen hij deed gewaar
deerd werd en dat hij het algemeene ver
trouwen genoot. Zelfs met de enkelen,
waarmede hij in de Staten wel eens in
scherp debat kwam, kon hij buiten de
Statenzaal op vriendschappelgke wijze om
gaan.
Ook voor de verschillende functies, die
hij als gevolg van zgn lidmaatschap der
Gedeputeerde Staten bekleedde, bedankte
hij of zal hij bedanken, deelde de heer Van
Vloten ons nog mede. De meer-particulie-
ren arbeid zal al zijn tijd vergen. Voorts
zal hij, na zijn huwelijk, het huis bewoond
door wglen zijn oom Walter Kakebeeke
betrekken.
Tenslotte vertelde de heer Van Vloten
ons nog, dat zftn opvolger op de lijst de
heer C. G. Hage, te St. Maartensdijk is en
dat, naar zijn meening, zijn opvolger in
Gedeputeerde Staten o'p de gewone wijze
door de Provinciale Staten benoemd zal
worden.
