PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Tweede Blad
Woensdag 11 September 1940
Kantoortijden in
verband met de
verduistering.
Een practlsch schema.
Het centraal bureau van de vereenïging
van directeuren van electriciteitsbedrjjven
in Nederland heeft, volgens het U.D.; als
overdruk uit het maandblad „Electrotech-
niek" een publicatie verspreid, waarin de
kwestie van de verschuiving van werktijden
gedurende de wintermaanden als middel
ter vermgding of beperking van maatre
gelen, noodig voor het verduisteren van
dienstgebouwen, grondig wordt bekeken.
Door deze verschuiving boekt men tevens
het voordeel, dat het personeel zich naar
en van het werk kan begeven op tijden, dat
nóg genoeg daglicht voorhanden is. Boven
dien zal in de tijden, waarin luchtbescher-
mingsverlichting noodzakelijk is, beperking
van het energieverbruik noodzakelijk kun
nen zijn.
„Electrotechniek" heeft enkele schema's
Uitgewerkt, waarbij zooveel mogelijk, on
der behoud van den totalen normalen ar
beidstijd, in hoofdzaak door beperking van
de. middagpauze tot een half uur, den aan
vang van den werktijd op of na zonsop
gang, het einde van den werktijd voor of
op zonsondergang is gesteld. Weliswaar
zal na het begin en vóór het einde van den
werktijd toch kunstlicht gebruikt moeten
worden, in verband met de geringe hoeveel
heid licht gedurende -de wintermaanden
vlak na zonsopgang en vóór zonsonder
gang, doch de hoeveelheid daglicht is dan
echter wel zóó groot, dat door het gebruik
van kunstlicht op deze tijdstippen de doel
stelling van de verduisteringsmaatregelen
niet in gevaar wordt gebracht.
Bij de dan reeds of nog aanwezige hoe
veelheid daglicht zal nl. ook zonder de
aanwezigheid van kunstlicht vanuit een
vliegtuig alles op aarde kunnen worden
waargenomen. Het blad heeft een schema
uitgewerkt voor kantoorpersoneel, dat 7%
uur per dag werkt, nl. van 8.3012, van
13.3017.30. Deze normale werktijd zal
aangehouden kunnen worden tot 20 Octo
ber en na 8 Februari. Vóór 8 December
en na 18 Januari zal geen verkorting van
den werktijd behoeven plaats te vinden,
alleen een verkorting van de middagpauze
tot een half uur. Tusschen 7 December en
19 Januari ontstaat, doordat des morgens
een kwartier later wordt begonnen een
verkorting van den arbeidstijd, welke, in
dien des Zaterdags niet korter dan onder
normale omstandigheden wordt gewerkt,
over de geheele periode niet meer dan IVz
uur in totaal bedraagt.
Dit verlies kan zoo noodig op twee Za
terdagmiddagen worden ingehaald.
Voor kantoorpersoneel, dat per dag 8
uur wei'kt, en dat des morgens om acht
uur begint, geldt behoudens enkele wijzi
gingen, hetzelfde schema. Verkorting van
den werktijd treedt thans in tusschen 9
November en 19 Januari, en wel in totaal
Zooals bekend is volgens een verorde
ning van den secretaris-generaal van het
Departement van Justitie met ingang van
9 Sept. 1940 aan allen, die niet Rijks-
duitschers zijn, tot nader order verboden
zich tusschen 22 uur en 4 uur buitenshuis
te begeven in de gebieden die op boven
staande. kaart zijn aangegeven. Deze kaart
De toekomst van
Roemenië.
EEN STAAT VAN LEGIONAIRS,
AANGESLOTEN BIJ DE AS.
Horia Sima, de leider van de IJzeren
garde, heeft voor Duitsche en Italiaansche
journalisten gesproken over het toekom
stige bewind van Roemenië.
Roemenië, zoo betoogde Horia Sima, 'zal
in de toekomst een staat zijn van de legio
nairs. De legionairs hebben getoond dat zij
ondanks de langdurige onderdrukking niet
dood zijn maar een sterke beweging vor
men, welke thans het geheele volk omvat.
Een bewind van legionairs beteekent een
groote geestelijke omwenteling. Het grond-
leggende denkbeeld is de natie. In buiten-
landsch politiek opzicht sluit de beweging
der legionairs zich onvoorwaardelijk bij de
as aan. Aan deze grondgedachte van de
buitenlandsche politiek, welke Codreanu
zelf nog heeft vastgelegd, wordt niet ge
tornd, de overwinning van de beweging der
legionairs in Roemenië beteekent, dat de
as aanwezig is aan den Donau en dat een
stabiele ordening in het Donaubekken en
op den Balkan plaats vindt. De Engelsche
invloed in Zuidoost-Europa is daardoor
bijna volledig verwijderd. Engeland heeft
in Roemenië niets meer te vertellen. De
betrekkingen tot Duitschland en Italië
moeten volgens den wensch der beweging
van legionairs ook op de gemeenschappe
lijke denkbeelden en de nauwe kameraad
schap welke in den gemeenschappelijken
strijd ontstaan is, gegrondvest zijn.
In binnenlandsch politie.k opzicht strijdt
de legionairsbeweging tegen 't Jodendom,
tegen de vrijmetselarij, en de plutocratie.
De beweging heeft nauwgezette oplossin-
gen voor alle vraagstukken van volk en
staat voorbereid. Deze oplossingen, welke
grootendeels nog aan Codreanu zelf, den
oprichter der beweging, te danken zijn,
zullen thans verwezenlijkt worden.
Over de gebeurtenissen der laatste da
gen verklaarde Sima, dat ex-koning Carol
de opwinding van het volk heeft willen
uitspelen tegen de asmogendheden en te
gen de beweging der legionairs. Met be
hulp van de politiek zijn er. protestbetoo-
gingen georganiseerd welke tegen de as
mogendheden gericht waren en welke de
onhoudbaar geworden positie van den ko
ning moesten redden.
Hoewel de ijzeren garde niet voldoende
was voorbereid, heeft zij dit oogenblik
moeten gebruiken, hetgeen zij tenslotte
met succes gedaan heeft. De beweging der
legionairs is voor de monarchie onder ko
ning Michael. Met de leiding van den staat
in den persoon van generaal Antonescu,
die de overwinning van de legionairsbewe
ging volkomen heeft gemaakt, is zij het
geheel en al eens.
33 uur. Indien vanaf Zaterdag 9 November
tot en met Zaterdag 18 Januari ook des
Zaterdagsmiddags wordt gewerkt, zal dit
verlies nagenoeg geheel worden ingehaald.
geeft nauwkeurig weer de .lijn, met inbe
grip van de plaatsen welke onder de be
treffende verordeningen vallen.
Van jongstleden Maandag af is dus in
de kustzóne géén verkeer, ook geen voet
gangers-verkeer meer tusschen de boven
vermelde- uren.
Oproerige geest in
Zuid-Afrika.
Het schrikbeeld van een opstand
van het zwarte proletariaat.
Men meldt ons uit Johannesburg t
Het begint er hier hoe langer hoe meer
naar uit te zien, dat wij aan den voor
avond staan van de ernstigste crisis, die
Zuid-Afrika ooit heeft beleefd. Het is een
veelbeteekenend feit, - dat thans bijna, de
helft van het parlement achter generaal
Hertzog staat, die den eisch heeft gesteld,
zonder verwijl vredesonderhandelingen
aan te ltnoopen met Duitschland en Italië.
Dit is te opmerkelijker, wanneer men
weet, dat dit voorstel in den loop van
dezen zomer bij slechts een derde van het
parlement in goede aarde viel.
Hoogst bedenkelijk is ook de omstandig
heid, dat het begint te gisten onder het
zwarte proletariaat in de Unie. Hierbij
moet men niet uit het oog verliezen, dat
tegenover de ruim 2 millioen blanken niet
minder dan 6.6 millioen kleurlingen en
770.000 inboorlingen van gemengd bloed
staan. En van deze 2 millioen blanken zijn
meer dan 350.000 tot de grootste ellende
vervallen, geestelijk en lichamelijk ver
zwakt en dat in een land, waar het
goud en de diamanten om zoo te zeggen
voor het oprapen liggen. Daarenboven
daalt het geboortecijfer van de blanke be
volking gestadig.
De industrie, de landbouw, de goud- en
diamantmijnen zijn uitsluitend aangewezen
op zwarte arbeidskrachten. De helft der
inboorlingen houdt verblijf in z.g. reser
vaten, met gedeeltelijk zelfbestuur. Zjj
verdienen veel minder dan de blanke
werknemers. Deze laatsten genieten een
gemiddeld loon van 400 pond sterling per
jaar. Di kleurlingen brengen het echter
hoogstens tot 45 pond. De kleurlingen, die
hun levensonderhoud verdienen in den
landbouw, krijgen zelfs in den regel niet
meer dan 6 pond per jaar, waarvan dan
nog 1 pond belasting afgaat
De sterk verminderde koopkracht van
het pond heeft tot gevolg gehad, dat de
groote massa der inboorlingen aan ellende
is prjjs gegeven. Het is hier en daar dan
ook reeds tot samenscholingen en plaat
selijke ongeregeldheden gekomen. Alles
wijst er op, dat er een hoogst oproerige
geest heerscht onder de zwarte bevolking.
Wellicht is het oogenblik niet meer ver af,
dat een opstand uitbreekt. En deze moge
lijkheid baart des te meer onrust, wijl een
deel van de blanke bevolking op bevel
van de regeering de wapens heeft ingele
verd, .zoodat zij bij een oproer onder de
inboorlingen machteloos zou staan. En
wat dit zou beteelcenen, weet men hier
slechts al te goed.
Wil ex-koning Carol zich in
Canada vestigen
Groote aandacht $vordt, naar Reuter
meldt, te Ottawa gewijd aan de berichten
volgens welke ex-koning Carol van Roe
menië het voornemen heeft zich in Canada
te vestigen. Voor zoover men uit officieele
kringen kan vernemen, zal men de komst
van den ex-koning naar het dominion
geen moeilijkheden, in den weg leggen.
Immigratie-ambtenaren verklaarden ech
ter, dat men niet zal toelaten, dat me
vrouw Lupescu den ex-koning zal verge
zellen.
Inmiddels verneemt het D.N.B. te Boe
karest, dat ex-koning Carol naar Portugal
is vertrokken, waar hij zich met toestem
ming van de Portugeesche regeering de
finitief zal vestigen.
Toenemende schaarschte van
ijzer en staal in Engeland.
Volgens berichten uit vakkringen in En
geland, die in Duitschland sterk de aan
dacht hebben getrokken, aldus het A.N.P.,
worden de omstandigheden bij de voorzie
ning van de Engelsche markt met ijzer en
staal voortdurend moeilijker. Reeds weken
lang is het bekend, dat de Britsche ijzer
industrie niet meer in staat is, de hoeveel
heden bouwijzer te produceeren, welke noo
dig zjjn om slechts eenigermate de scliade
te herstellen, die dag aan dag door de
Duitsche bomaanvallen is aangericht. Nu
de oude voorraden opgebruikt zijn, begint
het uitvallen van de vroeger zeer groote
leveranties van halffabrikaten door België
voelbaar te worden. Aan de levering van
erts uit Spanje is een einde gekomen, daar
niet voldoende scheepsruimte beschikbaar
was en de Duitsche blokkade te doeltref
fend was om de transporten nog te kunnen
laten doorgaan. Volgens berichten uit Ame
rika zijn de Engelsche aankoopen van
schroot tot de helft teruggeloopen. De. be
schikbare schepen zijn dringender noodig
voor het vervoer van afgewerkte producteii.
Thans streeft de Engelsche regeering er
volgens het A.N.P. naar, met alle middelen
de productie van binnenlandsch erts te
vergrooten. In Duitschland weet men, dat
dit een vergeefsch middel is. Duitschland
heeft vier jaar noodig gehad om met ge
bruikmaking van alle middelen de eigen
ertsproductie merkbaar te doen stijgen.
Het ontbreken van bepaalde soorten kwa
liteitserts, die voornamelijk uit Zweden en
Noorwegen betrokken worden, doen de kwa
liteit van het Engelsche staal voortdurend
minder worden. Met de overgebleven ge
ringe resten worden legeeringen met de
eigen ertsen vervaardigd, die van metal
lurgisch standpunt bezien echter niet die
samenstelling bezitten, welke een onberis
pelijke kwaliteit der eindproducten waar
borgt. Deze Engelsche ontwikkeling wordt
in Duitschland ook daarom met bijzondere
belangstelling gevolgd, omdat de overeen
komstige Duitsche toestanden alleszins
gunstig zijn.
GRAAF DE BROQUEVILLE
OVERLEDEN.
De vroegere Belgische minister-president
Graaf de Broqueville, een der vooraan
staande politici in en na den wereldoorlog,
is op 80 jarigen leeftijd overleden.
Schooltijden V.H.O. M.O.
ZOO NOODIG OOK OP VRIJE
MIDDAGEN.
De Secretaris-Generaal van het Dep. van
Onderwijs heeft den volgenden omzendbrief
gezonden aan de directeuren van Rijks
H.B.S.en en een afschrift er van aan de
besturen der gemeentelijke en bijzondere
inrichtingen voor V.H.O. en M.O., met het
verzoek te handelen overeenkomstig het
in den brief voorgeschrevene:
„Indien de voorschriften voor de ver
duistering in den komenden winter van
kracht blijven, zullen, aangezien met het
oog op de zeer hooge kosten algeheele
verduistering van de schoolgebouwen ach
terwege zal dienen te blijven, de school
tijden op de Rijks hoogere burgerscholen
zoodanig vastgesteld moeten worden, dat
de lessen bij daglicht gegeven worden.
Voorts is het wenschelijk, dat bij het be
palen van de tijdstippen van begin en einde
der lessen met de heen- en terugreis van
buitenleerlingen zooveel mogelijk rekening
wordt gehouden.
In vei-band met het een en ander noodig
ik u uit den rooster van iesuren voor den
cursus 19401941 van uw school zoodanig
in te richten, dat de lessen niet vóór 9
uur aanvangen en om 15.30 geëindigd zijn.
Indien dit in het briang van het onderwijs
wenschelijk is, dient ook over de vrije
middagen van thans voor het onderwijs
beschikt te wórden".
De speciale' Japansche afgezant
op 12 September in Batavia.
Naar Domei meldt heeft het Japanscne
departement van buitenlandsche zaken een
officieel telegram ontvangen van den Ja-
panschen consul-generaal te Batavia, Sai-
to, waarin wordt medegedeeld, dat Ichizo
Kobayasji, de speciale afgezant van Japan
naar Nederlandsch-Indië, op 12 September
a.s. aan boord van de „Nisjo Maru" in
Batavia zal aankomen.
De „Nisjo Maru" zal naar Batavia op-
stoomen vergezeld van drie Nederlandsche
marinevliegtuigen. Een honderdtal Neder
landsche soldaten zal als eerewacht op de
kade voor Kobayasji staan opgesteld. Na
verwelkoming door een persoonlijken ver
tegenwoordiger van den gouverneur-gene
raal van Nederlandsch-Indië, andere voor
aanstaande Nederlandsche autoriteiten en
ongeveer 150 leden van de Japansche kolo
nie, zal Kobayasji in een auto, welke hem
speciaal door de Nederlandsche overheid
ter beschikking zal worden gesteld, naar
het Hotel des Indes rijden, waar hij zijn
intrek zal nemen. Denzelfden avond zal de
Japansche afgezant een bezoek brengen
aan den gouverneur-generaal, die terstond
daarop, volgens het protocol, het bezoek
zal beantwoorden.
WEDER REMBOURSZENDINGEN EN
POSTKWITANTEES UIT DUITSCHLAND.
Met ingang van 15 September a.s. kun
nen aangeteekende brieven en pakketten
weder onder rembours van Duitschland
naar Nederland worden verzonden. Boven
dien wordt de dienst der invordering van
kwitanties van Duitschland naar Nederland
op dien dag heropend.
In omgekeerde richting bestaan beide
verkeersmogelijkheden voorloopig nog niet.
Het gebruik van houten vaten bij
den inmaak.
WAAROP GELET MOET WORDEN.
De Voedingsraad schrijft ons Het is
gebleken, dat bij vele huisvrouwen onze
kerheid bestaat omtrent de vaatwerken,
welke dienst kunnen doen bij het inzouten
van groenten of het bereiden van zuurkool.
Daarom zij er op gewezen, dat wie zich van
een houten vat wil bedienen, zijn keuze
dient te vestigen op tonnen van eikenhout
of van beukenhout, daar andere houtsoor
ten zich voor dit doel minder goed leenon.
Naast Keulsche potten zijn glazen vaten of
flesschen met wijden hals, zoomede goed
geëmailleerde emmers, eveneens bruikbaar.
Voor men houten vaten in gebruik neemt,
borstelt men ze goed met heet sodawater
uit, waarna eenige malen met ruim schoon
water wordt nagespoeld. Nu worden de
vaten geheel met kokend water gevuld,
drie dagen lang laat men ze met dit water
gevuld staan en eerst als men dan nog
eenmaal met schoon water heeft nage
spoeld, heeft men alles gedaan om met
behulp van houten vaten goede inmaak-
resultaten te bereiken.
Nogmaals wordt er onder de aandacht
gebracht, dat onder alle omstandigheden
versche groenten de voorkeur verdienen
boven inmaak. Dit geldt in het bijzonder
voor het inzouten van groenten. Meer dan
eenmaal in de twee weken behooren gezou
ten groenten feitelijk niet op den gezins-
disch te worden gebracht. Wie reeds snij-
boonen in het zout inlegde, zal verstandig
doen daaraan geen andijvie of andere voor
dit doel in aanmerking komende groente
soort toe te voegen. Een hoéveelheid van
twintig kilogram versch gewicht is vol
doende om een gezin van man, vrouw cn
twee kinderen tusschen 2 en 10 jaar gedu
rende den winter van tijd tot tijd gezouten
groenten te doen nuttigen, zonder dat daar
mee aan deze gerechten een ruimere plaats
wordt verleend dan uit een oogpunt van
goede en gezonde voeding gewenscht mag
heeten.
De zuurkool, die alleszins een voortref
felijk gerecht is, staat hier natuurlijk bui
ten. Hierop wordt, zoodra de tijd daar is,
uitvoerig teruggekomen.
DAT HOORT NIET BIJ DEN
OPBOUWDIENST.
DIEFSTAL VAN THEE EN KOFFIE.
Bij een der detachementen van den
Opbóuwdienst te Ede, werd een vrij be
langrijke hoeveelheid thee en koffie ver
mist. Door het vinden van enkele thee
blaadjes op een stroozak vond de politie
een spoor, dat leidde naar de woning van
eenige soldaten, die met verlof waren en
onderscheidenlijk te 's-Gravenhage, Am
sterdam en Nijmegen verhieven. Het re
sultaat der huiszoekingen was verrassend
en de drie soldaten werden daarna gear
resteerd.
De hoofdschuldige werd te Ede gevat.
Deze man van den Opbóuwdienst nam de
waren weg uit de provisiekast, waarvan
hjj op het bureau den sleutel had weten te
bemachtigen. Voor de artikelen, welke hij
ontvreemdde, had hij door tusschenkomst
van de drie gearresteerde soldaten een
afzetgebied in verschillende steden gevon
den voor thee, koffie, boter, vet en leer.
Jan Pijnenburg, de bekende Tilburgsche wielrenner, heeft zijn laatsten
wedstrijd gereden., Pijnenburg's laatste groet als wielrenner op de Bossche
wielerbaan. (Foto Het Zuiden),
Beperking van het verkeer in de kustzone.