RECHTBANK
TE MIDDELBURG.
Uit de Pers*
PREDIKBEURTEN
a it sLsxT'
(Zitting van Vrijdag 6 September 1940)
VERDUISTERING TE GROEDE.
A. B. de L., 58 jaar, landbouwer te
Groede, stond terecht wegens verduiste
ring, in het tijdvak van Mei tot 10 Juli
1940, van eenige rijwielen, een butagastoe-
stel, emmers, weckflesschen etc. Verdachte
beweerde de voorwerpen in den loop der
tjjden hier en daar gevonden te hebben.
Vooral de rijwielen hadden weinig waarde
meer.
De officier wees er in zijn requisitoir
op, dat in alle kranten uitdrukkelijk heeft
gestaan, dat gevonden voorwerpen moesten
worden ingeleverd, en achtte het wettig
en overtuigend bewijs geleverd. Hij eischte
2 maanden gevangenisstraf.
Verdachte verzocht deze straf om te
zetten in een geldboete.
Uitspraak 16 September a.s.
volgehouJ had, dat er geen verbod be
stond, had verd. geschoten.
De officier vond dat verd. zich al heel
gemakkelijk op de secretarie had kunnen
overtuigen, of de jacht af of niet verbo
den was. Hij eischte bevestiging van het
vonnis.
De verdediger, mr. Kuipers, zei dat
iemand gemakkelijk misleid wordt, wan
neer men tegenstrijdige berichten krijgt
Eerst mocht het wel, toen niet, daarna wel
en tenslotte weer niet. De boodschap om
mede te deelen, dat het niet mocht, is
misschien niet aan den vriend van verd.
overgebracht, en hier ligt volgens spr. de
kern van de zaak. De vriend van verd.
was dus volkomen te goeder trouw. Bij de
zitting te Oostburg is de man, die de
schuld van alles was, die verdachte heeft
gezegd, dat het jagen was toegestaan, ont
slagen van rechtsvervolging, terwijl verd.
veroordeeld is. Het feit is gepleegd, dit
staat vast, doch verd. was volkomèn te
goeder trouw. Spr. vroeg ontslag van
rechtsvervolging of een minimale boete.
Uitspraak 16 September, a.s.
ON-NATIONAAL EN ON-SOCIAAL.
Het weekblad De Waag schrijft:
Er zijn in de afgeloopen week eenige
processen gevoerd over beleedlgingen van
den Duitschen Führer en van het Duitsche
leger. Dat daar zeer zware straffen op
staan, spreekt vanzelf. De rechters heb
ben geenszins de maximumstraffen toege
past; blijkbaar hebben zij rekening gehou
den met het feit, dat er voor de Neder
landers, die zoo plotseling van de eene
wereld in de andere waren gerukt, van een
jammerlijk misleide wereld der dolle liaat-
propaganda in een wereld van rustige za
kelijkheid, nog wel eenige verzachtende om
standigheden zijn aan te voeren.
Het waren ook meestal zielige gevallen.
De meeste veroordeelden maakten een nog
al stumperigen indruk. Als de uitgespro
ken vonnissen er toe bijdragen andere
stumperds ieder volk heeft er wel een
bepaald percentage voorzichtiger te
doen zijn, dan is er, zuiver menschelijk
beschouwd, een groote winst.
Er zit echter voor de Nederlanders ook
een pijnlijke kant aan deze kwestie; er
zouden minder processen zijn als er min
der verklikkers waren. Nederlandsche ver
klikkers.
Nu mag men ons niet verkeerd begrij
pen, Mochten wij ooit wat hooren van
een sabotageplan of van een of andere
systematische fluisteractie tot het ver
wekken van onrust in het land, dan zouden
wij zelf geen oogenblik aarzelen om de
bevoegde autoriteiten in te lichten,
Maar als een vent om nu maar in
eens het uiterste geval te nemen bjj
zijn twintigste glaasje bier een gemeen
woord zegt over een groot Duitscher, dan
kunnen wij dat toch onmogelijk belangrijk
genoeg vinden om er de politie bij te ha
len. Wie dat wel doet bewijst den Duit-
schers zeer zeker ook geen dienst en in
ieder geval draagt hij er niet toe bij de
noodzakelijke goede samenwerking tusschen
Nederlanders en Duitschers tot stand te
brengen. Er is eon soort verklikking, dat
behalve afschuwelijk klein, ook volkomen
on-sociaal en on-nationaal moet heeten.
Christ. Geref. Kerk.
VLÏSSINGEN: 9.30 en 5 uur ds. W. Meynhout.
MIDDELBURG (Gasthuiskerk) 10 en 2.30 uur
ieesdienst.
BIEZELINGB vm. en nm. ds. Franssen.
Gerei. Gomecnto.
HOEDEKENSKERRE 9.30, 2 en 5 a iees
dienst
YERSEKE vm., nm. en av. ds. v. Stuyven-
berg.
WEMELDINGE 10, 2 en 5.30 uur ieesdienst.
Evang. Luth. Kerk.
Vrijzinnige Hervormden.
Gerei. Kerk (Hersteld Verband).
MIDDELBURG 10 en 6 uur ds. van der Vloed
van Zandvoort,
Vrije Evans. Kerk.
GOES 9.30 en 6 uur ds. v. d. Vis.
BATH 10 en 2.30 uur de heer Verboom.
YERSEKE vm. cn nm. Zendeling J. Bos uit
Samosir.
WEMELDINGE 10 en 2.30 uur ds. Wcrgcs.
Doopsgezinde Gemeente.
VLISSINGEN Geen dienst.
MIDDELBURG Geen dionst.
GOES 10.15 uur ds. M. de Boer van Vlissingen.
AARDENBURG: 10.30 u. ds. A. Mulder.
Nod. Herv. Kerk (Gerei. Bond).
MIDDELBURG (Lutherschc Kerk) G uur ds.
van Wingerden van Arnemuiden.
Waalsche Gemeente.
MIDDELBURG Geen dienst.
Ond-Gerel. Kerk.
COLIJNSPLAAT 10.30 en 7 uui
DE ONTWIKKELING IN
FRANKRIJK,
ARRESTATIEBEVEL TEGEN GAMELIN
EN REYNAUD VERWACHT,
Uit Vichy wordt aan het D.N.B. te Bern
gemeld, dat men aldaar het indienen van
een aanklacht en het uitvaardigen van een
bevel tot arrestatie tegen den vroegeren
opperbevelhebber van het Fransche leger
generaal Gamelin binnen zeer korten tijd
verwacht.
In het zelfde verband wordt ook de
naam van den vroegeren minister-presi
dent Reynaud genoemd.
HET VOLKSFRONT ROERT ZICH
WEER.
Lyon, de stad van Herriot als
brandpunt?
Het Fransche weekblad „Candide" be
spreekt het merkwaardige feit, dat de be
kende linksradicale politicus Herriot nog
steeds de belangrijke 'post van burgemees
ter van Lyon, op twee na de grootste
stad van Frankrijk bekleedt, zoo meldt het
D.N.B. uit Genève. In Lyon steken de aan
hangers van het Volksfront het hoofd
weer op, meent het tijdschrift. Ambtena
ren, die vrijmetselaars zijn, deelen openlijk
biljetten uit, waarin zij hun logebroeders
verzoeken alle bij kracht van wet ge-
eischte verklaringen tegen de geheime ge
nootschappen rustig te onderteekenen zon
der iets aan hun praktijken te veranderen.
De bevolking van Lyon, zoo betoogt het
blad, wordt in haar scepticisme tegen de
revolutie van Vicliy nog versterkt door het
feit, dat Herriot Paul Reynaud en Vincent
Auriol er niet voor terugdeinzen elkaar in
de bekendste restaurants van de stad
openlijk te ontmoeten.
DEENSCH EN DUITSCH VEE NAAR
DEN ELZAS.
Naar uit Straatsburg aan het D.N.B.
gemeld wordt, komen thans uit Denemar
ken en uit het Duitsche rijk groote trans
porten vee naar den Elzas om de door de
Franschen in talrijke Elzassische plaats
jes bijna geheel uitgeroeide veestapels
weer op peil te brengen. Een transport
van 11.000 stuks is reeds in den Elzas aan
gekomen.
Racüionibriek
ZONDAG 8 SEPTEMBER 1940.
JAARSVELD, 414,4 in. 8.00 N.C.R.V.,
12.00 V.A.K.A., 6.00 N.C.R.V., 7.00 V.P.R.O.
8.00—10.30 V.A.R.A.
8.00 2i\ A.N.P. 8.IC Schriftl., meditatie.
8.25 Orgel. 9.10 Gew. muz. 9.50 Ger. Kerk
dienst. Gew. muz. 12.00 V.A.R.A.-ork. 12.45
Ber. A.N.P. 1.00 Orkest. 1.40 Letterk.
overz. 2.00 Esmeralda en solist. 2.45 Tuinb.
halfu. 3.15 De Ramblers. 3.45 Orgel en
viool. 4.15 Voor de kinderen. 4.45 De Kre
kels. 5.15 Wekelijksche gedachtenw. (A.N.
P.) 5.30 De Golfbrekers. 5.45 Sportpr, 6.00
Wydingsw. 7.00 Stud'--dienst. 8.00 Ber. A.
N.P. 8.15 V.A.R.A.-orkest en solist. 9.00
Tooneel. 9.15 Bont programma. 10.15 Ber.
A.N.P., sluiting.
KOOTWIJK, 1875 m. A.V.R.O.-UitzeHding.
7.00 Ber. (Duitsch). 7.15 Ber. (Engelsch).
7.30 Gram. 8.00 Ber. A.N.P., Renova-septet.
9.00 Gram. 10.01 Morgenw. 10.15 Gram.
10.30 Omroepork. 11.15 Ber. (Engelsch).
11.30 Orgel. 11.45 A.V.R.O.-Amus. ork. en
solist. 12.30 Ber. (Duitsch). 12.45 Ber. A.N.
P., gram. 1.00 De Romanc. cn soliste. 2.00
Ber. (Duitsch). 2.15 Het Haagsch Matro-
zenkoor. 2.35 Gram. 3.15 Omroepork. en
soliste. (3.3Ó3.45 Ber. Engelsch). 4.05—
4.20 Cyclus. 4.45 Gram. 5.15 Wek. gedach
tenw. (A.N.P 5.30 Viool, zang en orgel.
6.15 Ber. (Engelsch). 6.30 A.V.R.O.-Mu-
setteork. 7.00 .Reportage. 7.30 „De Speellie
den" en een koor. 8.00 Ber. (Duitsch). 8.15
Ber. A.N.P. 8.30 Ber. (Engelsch). 8.45
Gram. 9.15 Ber. (Engelsch). 3-30 Gram.
10.00 Ber. (Duitsch). 10.15 Ber. A.N.P.
10.3010.45 Ber. (Engelsch), sluiting.
11.15—11.30, 0.15—0.30 en 1.15—1.30 Ber.
(Engelsch).
MAANDAG 7 SEPTEMBER 19-fO.
JAARSVELD, 414,4 m. V.A.R.A.-Uitz.
8.00 Ber. A.N.P., gram. 10.00 V.P.R.O.
Morgenw. '10.15 Declamatie. 10.35 Gram.
10.45 Zang met pianobegel. en gram. 11.15
Declamatie. 11.30 Orgel. 12.00 Ber. 12.05
Esmeralda en sol:st. 12.45 Nieuws- en econ.
ber. A.N.P., gram. 1.15 V.A.R.A.-ork. 2.00
Gram. 2.20 V.A.R.A.-ork. 3.00 Declamatie
3.30 Pianovoordr. 4.00 Gram. 4.30 Orgel.
5.15 Nieuws- en econ. ber. A.N.P. 5.30 Es
meralda, solisten en gram. 6.30 Voor de
kinderen. 7.00 Vragen van den dag (A.N.
P.). 7.15 Viool, cello en piano. 7.40 Lezing.
8.00 Ber. A.N.P. 8.15 V.A.R.A.-ork. en so
listen. 9.00 Decla natie 9.25 V.A.R.A.-ork.
en solisten 10.15—10.30 Ber. A.N.P., slui
ting.
KOOTWIJK, 1875 m. N.C.R.V.-Uitzending.
7.00 Ber. (Duitsch). 7.15 Ber. (Engelsch).
7.30 Gram. 8.00 Ber. A.N.P. 8.10 Schriftl.
en meditatie. 8.25 Gew. muz. 8.35 Gram.
9.30 Cello, piano en gram. 10-15 Gram. 11.15
Ber. (Engelsch). 11.30 Zang met piano en
gram. 12.15 Gram. 12.30 Ber. (Duitsch).
12.45 Nieuws- en econ. ber. A.N.P. 1.00 Or
gel en gram. 2.00 Ber. (Duitsch). 2.15
Haagsch trio en gram. 3.15 Gram. 3.30 Ber.
(Engelsch). 3.45 Gram. 4.15 Molto Canta
bile en gram. 5.00 Ber. (Duitsch). 5.15
Nieuws- en econ. ber. A.N.P. 5.30 Molto
Cantabile en gram. 6.15 Ber. (Engelsch).
6.30 Gram. 7.00 Vragen van den dag (A.N.
P.). 7.15 Ber. 7.30 Reportage. 8.00 Ber.
(Duitsch). 8.15 Ber. A.N.P. 8.30 Ber. (En
gelsch). 8.45 Gew. muz. 9.15 Ber. (En
gelsch). 9.30 Gram. 10.00 Ber. (Duitsch).
10.15 Ber. A.N.P. 10.30—10.45 Ber. (En
gelsch), sluiting. 11.1511.30, 0.150.30 en
1.15—1.30 Ber. (Engelsch).
Leger des Hcile.
VLISSINGEN 7.80 Bidstond en 10 uur Heili
gingssamenkomst 3.30 uur openluchtmeeting
7.30 uur Verlossingssamenkomst leider kapt,
J. Hoevers.
MIDDELBURG: Vm. 10 uur Heiliging-, nm. 7.30
uur Verlossingssamenkomst. Leider: Adjudant
G. Koolstra.
•)ES. 7 30 uur Bidstond; 10 uur Heiligings-
>5lenst 4 uur Openluclitmeeting 7.30 uur Ver-
lossingssamenkomst.
Met oninbare chèques betaald.
J. R,, 42 jaar, handelaar te Schoondijke,
was oplichting ten laste gelegd. Verd. had
de echtgenoote van een zekeren L. weten
te bewegen, hem een party aardappelen te
leveren, waarvoor hij drie oninbare post-
chèques had afgegeven, tot een totaal be
drag van 1550, wetende dat zyn saldo
bij den postchèque- en girodienst onvol
doende was.
Getuige L. was in militairen dienst en
kon dus niet altijd thuis zijn. Hij had met
verd. afgesproken de aardappelen te zul
len leveren tegen contante betaling en
zijn vrouw dienovereenkomstig orders ge
geven.
De vrouw als getuige gehoord (zij is een
familielid van verd., doch volgens den pre
sident te ver om van invloed op het ge
tuigenis te zyn) verklaarde, dat haar een
contract was voorgelegd, dat alleen door
verd. geteekend was. De vrouw meende dat
de zaak hiermede in orde was.
Pres. „Vond u het niet zonderling, dat
verd. u drie chèques heeft gegeven, in-
plaats van het heele bedrag op één
chèque?"
Get. „Neen, het kon best zyn, dat hij
het heele bedrag niet direct bjj de hand
had".
Verdachte beweert afgesproken te heb
ben met L. een week na levering der aard
appelen te zullen betalen, en had het daar
bij ook over de chèques gehad. Hij zou dan
vérder de zaak met de echtgenoote van L.
afhandelen.
Pres. „U hebt maar chèques afgegeven,
terwijl U geen geld op de giro had. Dat is
fout".
Verd. „Is dat een fout?"
Pres. „Een zeer ernstige zelfs".
Op de vraag van den president aan get.
L. of er over chèques gesproken was, ant
woordt hij ontkennend.
Verd. zegt echter, dat er wèl over ge
sproken was. Er waren geen derden by het
onderhoud aanwezig geweest.
Na eenige arbeiders van verdachte ge
boord te hebben, merkt de officier in zijn
requisitoir op, dat verd. kunstgrepen heeft
toegepast om aan de aardappelen te ko
men. Spr. had echter niet den indruk dat
verd. de bedoeling heeft gehad de aard
appelen in het geheel niet te betalen. Maar
het afgeven van ongedekte chèques is zeer
ernstig. Daarom eischt hij een gevangenis
straf van 5 maanden.
De verdediger, mr. Van der Weel, stelt
voorop, dat verd. formeel een fout heeft
begaan. Verdachte heeft hierover zijn spijt
betuigd. Spr. vond dat met de constatee
ring van deze fout, de zaak niet was af
gedaan. De entourage van het geval en de
wijze van afwikkeling moeten onze aan
dacht hebben. Spr. toont met vele voor
beelden aan, dat het zijn cliè'nt er niet om
te doen is geweest L. te benadeelen, en
vond dat vertraging in de afwikkeling,
oorzaak van de ellende is geworden. Verd.
had voldoende middelen en crediet. Spr.
concludeert, dat verd. geen opzet heeft
gehad, te goeder trouw heeft gehandeld
en verzoekt de rechtbank, bij de uitspraak
hiermede rekening te willen houden.
Uitspraak 16 September a.s.
EEN AANRIJDING.
F. G., 47 jaar, caféhouder te Seroos-
kerke, was in hooger beroep gekomen van
het vonnis van den kantonrechter te Mid
delburg, van 17 April 1940, waarby hy'
wegens overtreding der motor- en rijwiel-
wet was veroordeeld tot een geldboete van
8 of 4 dagen hechtenis, met toewijzing
der civiele vordering ad 8.50.
In November van het vorig jaar was
verd. twee met paarden bespannen wagens
vooi'bygegaan en had daarbij den voorsten
wagen aangereden. Daarbij waren drie
spaken van een achterwiel gebroken.
De voerman van den aangereden wagen
stelde zeer aanschouwelijk de toedracht
van de zaak voor. Met veel gebaren deelde
hjj mede, dat hij was aangereden vóór hy
op een dam kon uitwijken. De weg was te
smal om elkaar zoo te passeeren.
Hierna ontwikkelde zich een levendige
discussie tusschen den president en verd.
over verkeerstechniek.
De officier eischte bevestiging van het
vonnis.
De verdediger, mr. Kuiper, wees op de
tegengestelde verklaringen van den voer
man voor den kantonrechter en thans voor
de rechtbank. Spr. kon zich niet voorstel
len, dat iemand als verd., die al jarenlang
auto rijdt, zich aan zoo'n beginnelingen-
fout zou schuldig maken. Spr. vroeg vrij
spraak voor zijn cliënt.
Uitspraak 16 september a.s.
OP WILDE ZWANEN GESCHOTEN.
F. E. de M., 47 jaar, gemeente-secretaris
te Aardenburg, was in hooger beroep ge
komen van het vonnis van den kantonrech
ter te Oostburg, van 25 April 1940, waar
bij hij wegens overtreding der jachtwet
was veroordeeld tot een geldboete van
50 of 10 dagen hechtenis met verbeurd
verklaring van het niet in beslag genomen
TE VER NAAR LINKS GEREDEN
J. S., 40 jaar, garagehouder te Middel
burg, was in hooger beroep gekomen tegen
het vonnis van den kantonrechter te Mid
delburg van 24 April 1940, waarbij hij
wegens overtreding der motor- en rijwiel-
wet, was veroordeeld tot een geldboete van
10 of 5 dagen hechtenis.
Verd, reed op den Nieuwen Vlissing-
schen weg in December van liet vorig jaar.
Verd. had zijn rechter richtingwijzer uitge
stoken en wilde het hek bij zjjn schoon
vader indraaien. Volgens den bestuurder
van den militairen auto, die hem een se
conde later van achteren aanreed, was
hij hierbij op het linker weggedeelte ge
komen. Door de gladheid er lag veel
sneeuw op den weg was get. tegen
den wagen van verd. aangereden.
De vrouw van verd., die mede in den
wagen zat, verklaarde dat haar man niet
op het linker weggedeelte was geweest.
Verd. schoonmoeder legde dezelfde ver
klaring af, zij het ook ietwat pertinenter.
De officier eischte bevestiging van het
Op 20 Februari jl, had getuige B. verd.
met nog twee heeren schoten zien lossen
op wilde zwanen. Verd. gaf het feit toe,
doch wist niet dat de jacht op wilde zwa
nen ongeoorloofd was. First was verd,
van meening, dat h_i jagen op wi'de zwa
nen verboden was, maar toen zijn vriend
Uitspraak 16 September a.s.
FLESSCHEN OLIE GESTOLEN.
P. A. B„ 31 jaar, werkman te Sluiskil,
stond terecht wegens diefstal. Hem werd
ten laste gelegd, dat hij op 20 Mei 1940
te Terneuzen heeft weggenomen eenige
flesschen olie, toebehoorende aan G. P.
Dhert.
Verd. .bad volgens een get. eenige
flesschen slaolie in een tasch meegeno-
Get. had hem nog gewaarschuwd.
Verd. beweerde dat de militairen den
winkel aan het plunderen waren en dat
hij de flesschen niet had weggenomen,
doch gekregen van een Belgisch officier.
Pres.: „Waarom had u een tasch bjj u?"
Verd.: „Om boodschappen te doen."
De pres. vond het zeer toevallig dat hy
juist een boodschappentasch bij zich had.
Op de waarschuwing had verd. get. toe
geroepen: „Als ik ze niet neem, neemt
een ander ze."
De officier wees er op dat verd. be
kend staat als brutaal, onverschillig en
arbeidsscbuw. Hy achtte het ten laste
gelegde bewezen en eischte een gevange
nisstraf van 5 maanden.
Uitspraak: 16 September a.s.
Kapitein van den Opbouwdienst
beleedigde Hitier.
Door het Kriegsgericht tot anderhalf jaar
gevangenisstraf met aftrek van voorarrest
veroordeeld.
Voor de Duitsche militaire rechtbank te
Utrecht stond Vrijdagmiddag terecht de
44-jarige kapitein A. van den Opbouw
dienst, voorheen leeraar aan de militaire
academie te Breda. Hem is ten laste ge
legd den Flihrer van het Duitsche Rijk
opzettelijk beleedigd te hebben door op 16
Juli van dit jaar tijdens een rede op het
fort ,,'t Hemeltje" naby Utrecht tegenover
den troep a.o. het volgende gezegd te heb
ben De woorden van een hoogstaande
vrouw als Koningin Wiihelmina zyn toch
altijd nog beter te achten dan hetgeen de
schilder uit Duitschland zegtToen de
kapitein zei puntje puntje enz. en daar
mede kennelijk iets onaangenaams be
doelde tegen den Führer van het Duitsche
Rijk, ging een deel van den troep lachen,
kennelijk begrijpend, wat de kapitein daar
mede bedoelde en inderdaad was de kapi
tein van plan geweest iets onaangenaams
te zeggen. Doch omdat hij begreep, dat hij
daarmede wel eens buiten zijn boekje zou
kunnen gaan, had hy maar gezegd puntje
puntje enz. Op deze woorden was door
een dienstplichtigen chauffeur in samen
werking met eenige andere soldaten, die
bij den troep aanwezig waren en mede
hadden geluisterd naar de rede een aan
klacht ingediend en hiervoor moest kapi
tein A. gistermiddag voor de militaire
rechtbank verschijnen.
De zitting heeft onafgebroken acht uur
lang geduurd.
Na een uitvoerig getuigenverhoor, waar
bij verschillende getuigen verklaarden, dat
de kapitein meerdere malen in beleedigen-
den z>'n over den Führer en de Duitsche
weermacht had gesproken, verkreeg de
aanklager het woord die een gevangenis
straf van drie jaar eischte.
De verdediger, mr. Van Woelderen, be
toogde dat verdachte niet de bedoeling
heeft gehad opzettelijk den Führer en daar
door de Duitsche weermacht te beleedigen.
Spr. vroeg uiterste clementie voor verd.
Nadat het Kriegsgericht een uur in
raadkamer was geweest, werd het vonnis
over hem uitgesproken en werd hy ver
oordeeld tot een gevangenisstraf voor den
tyd van 1 jaar en 6 maanden, met aftrek
van twee maal drie weken voorarrest.
De burgemeestersvacature te
Hilversum.
Naar de Zaanl. van welingelichte zyde
verneemt, komt voor de benoeming tot
burgemeester van Hilversum zeer ernstig
in aanmerking het oud-lid van de Tweede
Kamer der Staten Generaal /an het Ver
bond vpor Nationaal Herstel, mr. dr. W.
M. Westerman, oud-raadslid van de resi
dentie en oud-directeur van. de Rotterdam-
sche Bankvereeniging.
DE BANuEN TUSSCHEN LANDBOUW
EN INDUSTRIE.
Aan een artikel van drs. B. M. Schweers
in „Nederlandsch Fabrikaat" ontleenen
wy het volgende:
In ons economisch leven zyn de ver
schillende bronnen van bestaan zoo sterk
met elkaar verweven en er zijn zoo veel
banden, die de verschillende terreinen in
het bedryfsleven samen binden, dat het
moeilijk, zoo niet onmogelyk is om met
absolute' zekerheid scheidingslynen daar-
tusschen te trekken en uit te maken tot
welken bestaanstak een bepaald bedrijf of
een bepaald persoon moet worden gere
kend.
Tusschen het landbouwende en industri-
eele gedeelte van onze bevolking bestaat
een wederzydsche verhouding van klant.
De kun stmestfabrikant, de broeikas- en
kistenfabrikant, zij zijn afhankelijk van
den gang van zaken in den landbouw.
Maar ook omgekeerd worden veel land
bouw- en veeteeitartikelen gebruikt door
hen, die werkzaam zijn in industrieën, die
een bestaansgrond hebben ook buiten on
zen landbouw om, b.v. scheepswerven,
steenkolenmijnen. De plattelandssmedery-
en en wagenmakeryen zijn te beschouwen
als verzorgingsbedryven van den land
bouw en den tuinbouw de veeteelt
rondom onze groote steden als verzorgers
van de bevolking in de industrieele centra.
Iedere groep, zoowel die der landbou
wers als die der in de industrie werk-
zamen, is sterk gebaat bij de koopkracht
van de andere groep.
Een deel der industrie kan worden be
schouwd als een voortzetting van den
landbouw. Men denke aan de aardappel
meel- en strookartonindustrie, aan de beet-
woi-telsuiker- en gecondenseerde melkfa
brieken, aan de zuivel- en conserven-
bedryven.
Toch is die industrie, zelfs al verwerkt
zij landbouw- en veeteeitproducten, in heel
vele gevallen wel degelijk als een zelf
standig lid in ons economisch leven te
beschouwen en werkt zij zelfs op haar
beurt weer dikwyls stimuleerend in op den
landbouw. Zoo heeft b.v. de aardappel-
meelindustrie de aardappelteelt in de
Veenkoloniën sterk geprikkeld. Voor de
strookartonindustrie gold, dat zij niet al
leen een factor van beteekenis was bij
instandhouding van de tarweteelt in Gro
ningen, maar dat zij de grondstof stroo
zelfs dikwyls van buiten het eigenlyke
industriegebied aanvoerde. Men denke ver
der aan den stimulans, dien de bierbrou
weryen gaven tot de verbetering van de
kwaliteit van de Nederlandsche gerst en
aan de suikerindustrie, die een ontzaglyke
prikkel gaf aan den verbouw van suiker
bieten zoowel kwalitatief alskwantitatief.
Ook hier weer een sterke wederzydsche
samenhang en wisselwerking.
Bij de opkomst van onze industrie sinds
het begin dezer eeuw, leverde de land
bouwende bevolking de noodige arbeids
krachten. Anderzijds,hield dit in, dat de
landbouwbevolking profiteerde van de uit
laatklep in den vorm van nieuwe werk
gelegenheid, die de zich sterk ontwikkelde
industrie, en in mindere mate ook handel
en verkeer, boden voor de jongere gene
raties. Het platteland immers kon voor
het jaarlijksche bevolkingsoverschot slechts
gedeeltelijk werk vinden in landbouw en
veeteelt.
Een aanrakingspunt vinden wij verder
in het gemeenschappelyk belang van land
bouw en industrie by een goed function-
neeren van onze maatschappelijke en eco
nomische voorzieningen. Wy noemen
slechts goed onderwys en goede sociale
zorg, een behoorlijk geregeld verkeers
wezen met goede wegen en transportmid
delen, een ontwikkeld bankwezen, econo
mische voorlichtingsdiensten enz. enz.
Wy kunnen rustig concludeeren, dat
landbouw en industrie en trouwens alle
andere bronnen van bestaan niet op zich
zelf kunnen worden bezien. Zij hebben alle
belang bij eikaars welvaart.
ZONDAG 8 SEPTEMBER 1840.
Ned. Herv. Kerk op Walcheren.
AAGTEKERKE 10 en 3 uur ds. Panhuise,
ARNEMUIDEN 10 en 3 uur ds. H. K, van
Wingerden.
BIGGEKERKE 10 uur ds. Bartlema.
DOMBURG 9.30 uur ds. F. G. H. Nicolal,
GAPINGE 10 uur ds. de Bie.
GRIJPSKERKE 10 uür ds. H. A. van Loon
2.30 uur ds. Gümink van N.- en St. Joosland.
KLEVERSKERKE 10 uur ds: Fagel.
KOUDEKERKE 10 uur ds. Reus 2.30 uur ds.
Warners.
MELISKERKE vm. en nm. ds. Bakker.
NIEUW- EN ST. JOOSLAND 10 uur ds. Gij-
mink 2.30 uur ds. H. A. van Loon.
OOST- EN WEST-SOUBURG 10 uur en
uur ds. Spijkerboer.
OOSTKAPELLE 10 en 2.30 uur ds. F. Don.
RITTHEM 10 uur ds. D. J. Vossers 2.30 uur
ds. H. Bartlema.
ST. LAURENS 9.30 en 2 uur ds. Simoons.
SEROOSKERKE 10 uur ds. Visser 2.30
ds. F. G. H. Nicolai (Doopsbed.).
VEERE 2 uur ds. P. Fagel,
VROUWENPOLDER 2.30 uur ds. de Bie.
WESTKAPELLE vm. en nm. ds. Reus.
'T ZAND 10 uur ds. Warners 6 uur ds. Dippel,
ZOUTELANDE 9.30 en 2 uur ds. Oosthoek.
Ned. Herv. Kerk op Zuid- cn Noord-Beveland.
BAARLAND: 10.30 uur en 3 uur ds. Dagevos.
BIEZELINGE 10 en 2.30 uur ds. van Steen-
berge.
BORSSELE 10.30 en 3 uur ds. Bunjes.
DRIEWEGEN 3 uur ds. Van Burgeler.
ELLEWOUTSDIJK 10.30 uur ds. Van Willens-
waard.
GOES 9.30 uur ds Stelnz G uur ds. Korevaar.
's GRAVENPOLDER 10.30 uur de heer Kraak
3 uur ds. Renting.
ïlANSWEERT 9.30 en 6.30 u. ds. Piaggemars.
H.Av.) ds. Drost
's HEER HENDRIKSKINDEREN vm. en nm.
ds. Zandee.
's HEER ARENDSKERKE 10 uur ds. Kore
vaar: 2.30 uur ds. van Willenswaard.
HOEDEKENSKERKE vm. en nm. ds. Huls
bergen.
YERSEKE (Geref. Kerk) vm. ds. Bons nm.
de heer Overgauw.
KAPELLE (in Obadja) 10 uur ds. Sickesz.
KAMPERLAND vm. leesd.nm. ds. Kluive:
KATTENDIJKE 10 uur geen dienst 2.30
ds. Bons.
KATS 2 uur ds. Hansen.
KLOETINGE 9.30 cn 2 uur ds. Bocrsma.
KRABBENDIJKE vm. en nm. ds. Baarslag.
KORTGENE vm. en nm. (Doop) ds. van
Most van Sp(jk.
NIEUWDORP vm. en nm. ds. Wagner.
NISSE 10.30 eri 3 uur ds. Blanson Henkemans
van Groesbeek.
OUDELANDE 10 en 3 uur ds. Matzor van Biois.
OVEZANDE 10.30 uur ds. Van Burgeier
van Woerden 2.
RILLAND 10
ds. Sickesz.
SCHORE 10 en 2.30 uur ds. Postma.
WAARDE vm. en nm. ds. Hoogenraad.
WILHELMINADORP 9.30 uur ds. Tonsbeek
2 uur ds. Steinz.
S5^5~piNGE_:_10_en 2 uur ds. A. de Bruijn.
i nm. ds. van Dijk.
WOLPHAARTSDIJK v
Ned. Herv. Kerk In Zeenwsch Vlaanderen.
BRESKENS 9.30 uur geen dienst 5:30 uur ds.
Goudswaard.
GROEDE 9.30 uur ds. G. J. Derksen.
HOOFDPLAAT 10.30 uur ds. M. R. Pijester
NIEUWVLIET 11.15 uur ds. Goudswaard
Breskens.
SCHOONDIJKE 10 uur ds. J. A. Swart
ST. ANNA TERMUIDEN2 uur ds. Beukenhorst.
SLUIS 10 uur ds. Beukenhorst.
ZU1DZANDB 10.30 uur ds. Everts.
Goref. Kerken op Walcheren.
ARNEMUIDEN: 10 en 3 uur ds. H. Scholing.
2'30 uur ds- de Graaft
GRIJPSKERKE 10 en 2.30 uur ds. Kraan.
ST. LAURENS 9.30 en 2 uur ds. Koning.
MELISKERE 10 en 3 uur ds. Vreugdenhil.
OOSTKAPELLE 10 uur cand. Swierts 7 uui
ds. Van Andel.
SEROOSKERKE vm. en nm. ds de Kluis
SOUBURG 9.30 en 2 uur ds. Van Andel
VEERE 9.30 en 2 uur ds. Smitt.
Goref. Kerken op Zuid- en Noord-Beveland.
BOMSmum "ST? 3
DRIEWEGEN 10.30 en 3 uur ds Franéen
GOES 9.30 en 5.30 uur ds. van der Vest
•s GRAVENPOLDER: vm. en nm. cand de Roe.-
KAMPERLAND 10 en 3 uur ds. Kuüper
KRUININGEN 10 en 2.30 uur ds. J Koolstra
NIEUWDORP 10.30 en 3 uur ds. E Beukema'
RILLAND 10 en 2.30 uur ds. Van Hérwijnen
WEMELDINGE 9.30 en 2 uur ds. M. P Van
wISSENKERKE 9.30 en 2 uur ds. Oostenbrink
WOLPHAARTSDIJK: 10.30 en 3 uur ds Van
Heiningen.
Geref. Kork In Zeenwsch-Viaanderen.
SCHOONDIJKE 10 en 3 uur ds. De Vries Jr.