Om fMcfacfe k@ahie
Het Diëng-plateau
Rechtszaken
Plunderingen toegelaten.
Reserve-kapitein vrijgesproken.
Voor den militairen krijgsraad te Utrecht
stond gistermorgen terecht een reserve
kapitein, die zich in de oorlogsdagen van
30 tot 15 Mei zon hebben schuldig ge
maakt aan het toelaten van plunderin
gen door de soldaten.
Het was op 11 Mei in Woudenberg ge
beurd, dat tijdens de evacuatie van de bur
gers eenige militairen een bij het station
staande kiosk door middel van het ingooien
van ruiten waren binnengedi-ongen en daar
allerhande artikelen, zooals sigaren, peper
munt, chocolade en koeken, hadden weg
genomen. De soldaten hadden grootendeels
deze lekkernijen onder de burgers verdeeld
en slechts een klein gedeelte zelf gehou
den. Een ambtenaar van de belasting, die
aanwezig was bij deze plundering, maakte
den kapitein, A. van W., op dit feit op
merkzaam, waarop deze hem zou hebben
toegevoegd „Als de jongens het niet doen,
dan doen anderen het wel. Ik heb nu geen
tijd om mij met zulke kleinigheden te be
moeien".
Ook een assistent-telegrafist van de Ne-
derlandsche Spoorwegen verklaarde, dat de
kapitein zich in dezen geest had uitgelaten.
PresidentHet komt mij toch raadsel
achtig voor, dat u, terwijl u wist, dat mili
tairen aan het plunderen waren geslagen,
niet eens de moeite nam om naar een agent
uit te zien, of om den zich nog in Wouden
berg bevindenden burgemeester te waar
schuwen.
Beklaagde Ik mocht mijn post niet
verlaten en ik vond op dit moment plun
dering van een kiosk zoo onbelangrijk in
vergelijking met de ontzettende dingen, die
zich uur na uur aan de Grebbelinie af
speelden, dat ik mij er eerlijk gezegd geen
zorgen over gemaakt heb, of mijn jongens
zich al of niet daaraan schuldig maakten.
President.; Dat is alles heel goed moge-
lijk, maar u had moeten begrijpen dat, waar
een paar van uw soldaten de vrijheid kre
gen om te plunderen, er op den duur geen
houden meer aan was geweest en er nog
veel meer dingen zouden gebeuren, welke
beslist ontoelaatbaar waren.
De commandant van den kapitein, een
majoor, verklaarde op een vraag van den
president, dat de kapitein inderdaad in
Woudenberg was gedomicilieerd, dat aan
wezigheid op zijn post zeer noodzakelijk was'
en dat hg het beslist zeer kwalijk zou hebben
genomen, als de kapitein uit de stelling zóu
zijn gekomen om zich te gaan bemoeien
met een zaak, welke de gemeente-politie
had moeten behartigen.
De auditeur-militair zeide in zijn requi
sitoir dat beklaagde opzettelijk heeft nage
laten in te grijpen, toen zijn soldaten aan
het plunderen waren. Hem kan dus ten
laste worden gelegd medeplichtigheid. Na
een nauwkeurig onderzoek zijn vier feiten
komen vast te staan De majoor heeft ech
ter gezegd, dat de kapitein zijn post niet
mocht vei'laten en dat deze op dien dag wel
iets anders te doen had dan voor politie
agent te spelen. Spr. eischte daarom we
gens gebrek aan bewijs vrijspraak.
Na afloop van de zitting deed de krijgs
raad uitspraak en sprak hem vrij.
Een eerste luitenant, die eveneens voor
den krijgsraad was gedaagd en wien ten
laste was gelegd, dat hij had toegelaten
dat er groote hoeveelheden limonade wer
den gestolen uit een fabriek, werd even
eens op grond van dezelfde overwegingen,
vrijgesproken.
SOLDAAT SCHOOT OP KAMERAAD.
Wegens poging tot doodslag is indertijd
door den Bosschen krijgsraad de 21-jarige
gewoon dienstplichtig soldaat A. C. M. ver
oordeeld tot een gevangenisstraf van twee
jaar en zes maanden met aftrek van de
preventieve hechtenis en tot ontslag uit
den militairen dienst zonder ontzetting van
dc bevoegdheid om bij de gewapende macht
te dienen.
Op 27 December van het vorig jaar had
hij te Babberich (gemeente Zevenaar) twee
schoten gelost op een kameraad, J. K., met
wien hij de wacht moest betrekken. M. had
den vorigen dag oneenigheid gehad met K.-
Toen. deze het kwartier verlaten had en
zich in de richting van de Duitsche grens
begaf, had M. zijn geweer geladen, was K.
gevolgd en had op ongeveer 20 meter af
stand op K. twee schoten gelost. Het eer
ste, schot trof K. in den linkerschouder en
het' tweede miste den belaagde rakelings.
Het hoog militair gerechtshof, waarvoor
M. in hooger beroep heeft tex-echt gestaan,
heeft dezer dagen het vonnis van den Bos
schen krijgsraad bevestigd.
Laffe poging tot oplichting.
Tegen twee verdachten twee
jaar gevangenisstraf geëischt.
Voor de Rotterdamsche rechtbank stond
gisteren een verdachte terecht, P. R. uit
Rotterdam, die zich met zijn broer aan
een ergerlijk feit had schuldig gemaakt.
Op 15 Juni van dit jaar had een jonge
vrouw te Schiedam*' wier echtgenoot zich
in krijgsdienst be ond en van wien zij in
lang niets had gehoord, een advertentie in
een krant geplaatst waarin zij een be
looning uitloofde voordengene, die nadere
aanwijzingen omtrent de verblijfplaats van
haar man zou kunnen geven. Verdachte
had zich daarop bij de familie van den
vermiste aangemeld en vei'teld, dat de ver
miste zich in Duitsche krijgsgevangen
schap bevond. Verdachte zou nu voor zijn
terugkeer kunnen zorgen, maar daarvoor
was een costuum noodig. Verdachte zou
dit costuum dan naar een café te Schie
dam brengen, alwaar een man wachtte,
die hiertoe opdracht had gegeven. Deze
onbekende zou ook voor de terugkomst van
den vermiste zorgen. Later bleek dat deze
onbekende de broer van den verdachte
was. De familie vond het geval wat
vreemd en mengde de politie in het geval,
die spoedig had uitgemaakt, dat ver
dachte een poging tot oplichting had
gedaan. Deswege stond hij heden terecht.
Tegen beide verdachten eischte de offi
cier van justitie twee jaar gevangenisstraf.
Op 16 September a.s. zal de rechtbank
vonnis wgzen.
Land- en Tuinbouw
Afdeeling Zeeland C.8.T.B.
VERGADERING TUINBOUW-
COMMISSIE.
Maandag jl. vergaderde de tuinbouw-
commissie der. provinciale, afdeeling Zee
land van den Christelijken Boeren- en
Tuindersbond te Goes.
Na de gebruikelijke opening door den
voorzitter, den heer B. Koole van Souburg,
zeide spr. niet breedvoerig te willen stil
staan bij betgeen er de laatste maanden in
en buiten ons land gebeurd is.
De toekomst is donker, doch hopelijk
kan ook onze organisatie en ook onze
tuinbouwcommissie medehelpen aan den
op- en voortbouw van ons economisch le
ven.
Er werden enkele mededeelingen gedaan
onder meer betreffende de
Ontslagverordening arbeiders.
Deze levert ook voor het tuinbouwbedrijf
verschillende moeilijkheden op. Het is ge-
wenscht, dat voor elk bedrijf een vaste
kern van arbeidskrachten aanwezig is en
men voor het overige vrij is in het aan
nemen en ontslaan van arbeiders.
Reeds werd in de afgeloopen week door
de provinciale organisaties op land- en
tuinbouwgebied een bespreking gevoerd
over de normen, die hierbij zullen moeten
gelden.
Een en ander brengt vanzelf hoogere
kosten mede, hetgeen in de richt- en mi
nimumprijzen tot uitdrukking moet komen.
Organisatie in den tuinbouw.
Een plan om te komen tot nauwere sa
menwerking op technisch gebied inzake
tuinbouwaangelegenheden werd besproken;
hieraan zal zoo groot mogelijke medewer
king wox'clen vex-leend.
Teeltregeling 1941.
Omtx-ent deze teeltregeling is nog niets
bekend de commissie was van meening,
dat een teeltplan, ook iix vex'band met den
export van meerdere producten, niet zal
gemist kunnen worden.
Het is noodzakelijk, dat de tuinbouw-
pi'Oducten op de tuinbouwbedi'ijven geteeld
woi'den; naar de commissie meent hebben
verschillende kleinere tuinders behoefte
aan eenige uitbreiding' van de teeltopper
vlakte, waartegexx geen overwegende be
zwaren kunnen bestaan;
Voor den tuinbouw op de gemengde be
drijven is ook een x-egeling noodzakelijk
er zal gepleit worden voor eenige uitbrel»
ding van de teelt van vroege aardappelen,
het jaar 1933 zal hierbij als basis kunnen
dienen.
Prijzen en steun.
Er is voor de tuinders wel eenige ver
ruiming gekomen door de vergrooting van
den export, al zijn we al weer over het
hoogtepunt heen. dit jaar. Bovendien laat
het zich aanzien, dat de druivenoogst dit
jaar zal tegenvallen.
Voor de pruimen is een betere regeling
noodig, als er een minimumprijs vastge
steld is, dient deze ook te worden gehand
haafd. In verband met een en ander werd
er door verschillende commissieleden nog
eens op aangedrongen, dat alle telers eens
meer zouden letten op de kwalitexts-
eischen.
Eenig px-ijsverschil tusschen enkele boon
soorten, namelijk de wagenaars- en prin-
cesseboonen, leek de commissie om meer
dan een reden wenschelijk.
Er zal nog eens op worden aangedron
gen, dat ook steuixuitkeeringen plaats zul
len vinden op producten, die voor het uit
breken van den oorlog, 10 Mei, te weinig
hebben opgebx-acht.
Benzine.
De benzine wordt steeds schaarscher,
een aanmerkelijke bezuiniging door gerin
gere toewijzing was daarom voor de
maand September redelijk te verwachten.
Thans blijkt echter' de vermindering in
de toegewezen hoeveelheid of in talrijke
soox'ten, namelijk de wagenaar- en prin-
zjjn, dat bijv. een gedeelte van het glas-
bedrijf waarschijnlijk bijna stopgezet zal
moeten worden.
In verband met de voedselvoorziening
zou dit hoogst ongewenscht zijn, reden
waarom op een, zij het geringere toewij
zing moet worden aangedx-ongen.
EEN GESCHENK VAN
AMERSFOORTSCHE GEËVACUEERDEN.
Een deputatie van ex-geëvacueerden uit
Amei'sfoort heeft zich gisteren naar Hens-
bi-oek (N.-H.) begeven, om het gemeente
bestuur van deze gemeente een geschenk
aan te bieden als blijk vair erkentelijkheid
en waardeering voor de verleende gastvrij
heid.
KNAAP OVERREDEN.
Gistermiddag i„ de 9-jarige J. Hoogen-
dam te Vlaardingen bij net weifelende over
steken van de straat door een pex;sonenauto
aangereden. Hij liep daax'bij zware verwon
dingen op en overleed kort nadat hy in het
ziekenhuis was opgenomen.
Tempel op het
De eex'ste zware regenbuien van de re
genmaanden hebben het fijne stof uit de
lucht neergeslagen. Als bij tooverslag zijn
Midden-Java's blauwe bei'gen uit de vlakte
te voorschijn gekomen. Van de reede te
Semarang zijn het er tien. Ze liggen in
een lange boog van 250 km. lengte. Het
zijn alle vulkanen. Eenige er van vertoo-
nen den karakteristieken kegelvox'm. En
kele zijn xxitgedoofd, rustig. Sommige niet.
Bex'ucht is de Merapi voor zijn telkens
tei'ugkeerende uitbarstingen. Om zijn top
zweeft een wolk, niet gevormd door wa
terdamp, maar door gassen, die hij uit
stoot. Die grillige bex-g wordt door den
vulkanologischen dienst voortdurend be
waakt om bij vex-hoogde uitwerking, kans op
uitbarstingen, de bevolking te waax-schu-
wen te vluchten.
Ongeveer in het midden der x*ij verheft
zich het „Prahoe gebergte". De vorm doet
den Javaan denken aan een omgekeerde
prahoe (spreek uit prauw)Van daar de
naam. Op zyn top ligt het Diëngplateau,
beroemd om zijn natuurwonderen en zijn
oudheden. Sissend en blazend komen er
op tal van plaatsen vulkanische gassen
uit den bodem te voorschijn. Die bodem is
daar heet.
Toeristen koken er wel ens een eitje in.
Zonder gids is het bezoeken dier plaatsen
levensgevaarlijk. Zeer bekend is het doo-
dendal, een kegelvormig dal, waarin zich
vaak het doodelyk koolzuurgas bevindt.
De gids 'daalt er met brandende lucifers
in af. Wij volgen, belangstellend toeziend
of de vlam wordt uitgedoofd. Gebeurt dit
niet, dan dreigt er geen gevaar. Soms
dooft de vlam dicht bij den grond. Den
rechtopstaanden mensch hindert dit niet,
wel kleine dieren. Ik heb er eens het uit- 1
Diëng-plateau.
gedroogde lichaam van een kat zien lig
gen, die vermoedelijk op kruipende dieren
had geaasd.
Naast veelkleurige meertjes en fantas
tisch geel-rood gekleurde rotsblokken trek
ken Hindoe-oudheden de aandacht. Het
plateau was van pl.m. 500 tot pl.m. 1000
jaar na Christus een geliefd bedevaarts
oord. Duizenden en duizenden geloovigen
bezochten het elk jaar. De weg er naar
toe was stijl en vermoeiend. De monniken
legden trappen aan, waarvan de resten
nog bestaan. Er ontstond een stad. Op het
plateau namen rivieren hun oox-sprong.
Door vulkanische oorzaken werd de afvoer
belemmerd. Er dr :gd gevaar voor de
stad. De monniken groeven een lange tun
nel voor den afvoer van het water. Dat
was een mislukking. Die tunnel bestaat
nog. Het water rees, er ontstond een
moeras, de stad werd verkten, de tem
pels vex-vielen, enkele bleven staan. Ik re
produceer de best bewaarde, eenigën tijd
geleden gerestaureerd.
In het begin dei- vorige eeuw vestig
den ex- zich Javanen. Ze stichtten dorpjes.
Een er van is hekend, omdat het 't hoogst
gelegen Javaanache dox-p is: op ruim 6000
voet! De menschen wonen niet veilig
op het plateau. Kort geleden heeft een
gloeiende modderbandjir een heel dorp ver
nield, waarbij alle bewoners in de grootste
haast moesten vluchten en al hun bezit
tingen: huisjes, vee, have en goed achter
laten.' Een tiental vond er den dood.
Midden-Java dankt zijn groote vrucht-
baarheid aan de uitbarstingen der vul
kanen. Tevens zijn onoverti'offen schoon
heid, waarvan de bewoners der dichtbij
gelegen heuvelstad Semarang zoo veel ge
nieten.' H. F. TILLEMA.
Zeeuwsche mosselen.
Het is weer enkele jaren
geleden, dat we buiten
de gewone berichten, over
verzendingen, prijzen enz.
iets over de Zeeuwsche
mosselen in ons blad schx-e-
i'en. Toen waren er weken
/an feilen strijd over het
inkoopkantoor. Daax-vóór
was er, wat den handel
hetx'eft, niet veel goeds over
te schrijven. Want ze brach
ten nauwelijks de vracht op
exx de visschers maakten
de handelaai's daarvan een
verwijt, en de handelaax-s
Wierpen de schuld op de
visschers, die tevens hande
laars waren, en op de
straacverkoopers, en op de
maatregelen die België
nam. Enfin, men stak de
hoofden bij elkaar, van re-
geeringszijde greep men in
en het inkoopkantoor zou
de zaak in het x-eine bren
gen.
Maar daarna ontbrandde
al spoedig een nog fellex-e
strijd. Men sprak van com
binaties, ondeskundige en
partijdige beslissingen,
steekpenningen, enz. Ex-
werden vergaderingen be
legd, vinnige artikeltjes ge
schreven, en er waren ee
nige weken van zoo hevi-
gen stx-ijd, dat men die
niet licht zal vergeten. We
jnogen wel bewei-en, dat
die strijd mede afgesloten
werd door een zestal arti- Eet meer mosselen.
geheel onpartijdige en over
zichtelijke wijze een beeld
van den wex-kelijken toe
stand gaf. We hadden er reizen voor ge
maakt naar Tholen, Bruïnisse, Philippine
en Yerseke (waar vooral de kern van
het verzet zetelde)we hadden de menschen
waar de zaait om draaide gesproken, en
xiit wat we daarna konden schrijven,
bleek overduidelijk, dat er index-daad veel
reden was tót cx-itiek.
Dadelijk daarop kwam een grondige wij
ziging in leiding' en organisatie en sinds
dien marcheex'de de mosselcultuur betei\
Aan den gemeentelijken vischafslag te Amsterdam werden
Nog geen boter
tot den Böom.
Maar als het „heter" gaa
altijd nog niet zeggen, dat het
wil dat
*oed" gaat.
In dit geval beteekende het meer „minder
slecht". Maar, dat kon het gereorganiseer-
de inkoopkantoor niet helpen. Daarover
was men nu wel tevreden. De kwestie is
meer, dat de mossel altijd een meer of
min miskend artikel is geweest. 1-Iet
bracht eigenlijk nimmer zooveel op, dat
van een behoorlijk loonende cultuur kon
gesproken worden. De mossel was een
vólks-artikel, en burgers en „meer-gegoe-
den" ti'okken ex- „hun neus voor op". Ter
wijl, uit den aard der zaak. al die geheel
of gedeeltelijk gesloten grenzen en af
spraakjes tusschen verschillende landen
er ook al niet toe bijdroegen om onze
Nederlandsche mosselcultuur omhoog te
Jn het veen kijkt men niet op een turfje". De eerste Zeeuwsche mo'ssulsn, welke Dinsdag
morgen aan den gemeentelijken vischafslag in Amsterdam werden aangevoerd, worden rauw
genuttigd (Foto Pax-Holland)
helpen. En de oox-log- maakte 't nog erg-
Eet meer mosselen.
We kregen toen een reclame-campagne
voor de mosselen, en, zooals elke reclame
voor een goed artikel rijke vx-uchten
draagt, zoo was het ook hier. Die reclame
deed de omzet stijgen. De mosselwerd
een „artikel" en wij gelooven, dat de
mossel een „gx-oot" artikel zal worden.
Gisteren schreef 'onze cóx-respondènt te
Yex-seke over de mosselen: „het gaat ex-
op lijken, dat het een buitengewoon goed
seizoen zal worden" en wij zouden er de
vraag op willen laten volgen: hoe kan het
ook anders? Dit is wat schraal en dat is
wat moeilijk te krijgen, maar zoolang er
nog mosselen .zijn, is er eigenlijk
nog alles! Daarom is deze tijd voor
de mossel buitengewoon gunstig. De
mossel krijgt nu haar groote kans.
En de mossel verdient die kans!
Er waren vroeger menschen, 'die
hun neus optrokken als ze het woord
„mossel" hoorden. Precies alsof
ze die mossel met schelp en al op
moesten- eten. -Of, als sprak m
óver een dier dat op -eenigerlei- wijze
onzindelijk leeff., Zooals het varken
b.v, Terwijl de mossel, al staat ze
boek als „weekdier", nauwelijks een
dier is. De mossel leeft eigenlijk
meer als een plant, en ze voedt zich
met zeewater. Kan men zindelijlter,
hoogstaander „etenswaar" hebben?
Alleen, men moet mosselen leex-en
eten. Als elke delicatesse. De één
lust ze gx-aag met mosterd, de ander
met een uitje of augurkje, de één
wat zuurder, de ander wat minder
zuur. De één heeft ze het liefst
versch, de ander ingemaakt. En een
dei'de vindt, dat er niets boven ge
bakken mosselen gaat. Maar elk, die
ze eenmaal heeft leeren eten, die
beaamt, dat de mossel werkelijk
een delicatesse isEn dan in het
bijzonder: de vette mossel uit de
Zeeuwsche stx-oomen!
