Provinciate losiwsshe Courant
Dommelsch iier is beter
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Courant
Hoemenië verbonden met de Spil.
183ste JAARGANG NUMMER 203
DINSDAG 3 SEPTEMBER 1940
waarin opgenomen de
Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W- den Boer
ABONNEMENTSPRIJS:
18 cent oer week of f 2.30 per kwartaal,
Franco per post t 2-50 per kwartaal-
Afzonderlijke nummers 5 cent.
O
ADVERTENTiEPRBJS;
Van 1—5 regels f 1.50. iedere regel meer
30 cent. Bij abonnement speciale prijs.
Kleine advertenties van 1—5 regels 10.50
Iedere 'egel meer 10 ci (max. 8 regels).
POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG)
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Hoe zal de toestand zich verder ontwikkelen
op den Balkan?
Zoo ls- dus Engeland definitief uitge
schakeld op de Roemeensche petroleum-
velden. Dat is de eerste conclusie, waartoe
men. komt, bij de beoordeeling van den
nieuwen toestand, ontstaan door de
Duitsch-Italiaansche scheidsrechterlijke
uitspraak. Ook de Roemeensche minister
van buitenlandsche zaken Manoilescu heeft
de toestand in dezen geest beoordeeld, toen
hij verklaarde: Roemenie zal zich in de
toekomst nauwer aansluiten by de mo
gendheden van de spil.
Inderdaad mag de overeenkomst van
Weenen gekenschetst worden als een be-
teekenisvolle Duitsche overwinning.
Zoo heeft zich ook Roemenië gevoegd
naar de wisselingen welke zich in Europa
afteekenen en die voor 't oogenblik een
uitsluitende orienteering op de as Rome-
Berlijn; te zien geven, waarbij niet uit het
oog mag worden verloren, dat in deze com
binatie dóór Berlijn den toon wordt aange
geven.
Een der episoden van de oorlogsgeschie
denis der afgeloopen maanden. Deze oorlog
heeft niet slechts te land, ter zee en in
de lucht gewoed. Daarvan spreken slechts
de uiterlijkheden. De felste strijd wel
haast woede op die kanselarijen van Euro
pa en Amerika. Deze strijd is fascineerend
door zijn onverwachte aspecten, door zijn
vaak gewaagde decorverwisselingen, door
zyn onberekenbaarheid. En deze oorlog
heeft op dit punt wel het een en ander te
zien gegeven.
HET VOORSPEL.
Reeds het voorspel, dat zich afspeelde op
de kanselarijen van Berlijn, Londen en Pa
rijs, dat een-dramatische episode opleverde
op den Berghof, tijdens het bezoek van
den Britschen ambassadeur Henderson aan
den Berghof, was van een ongewone span
ning. Het is dank zij de moderne techniek
niet langer meer-zoo, dat de diplomatie zich
onttrekt aan de aanschouwing van gewone
menschen. Ook de diplomatie heeft be
hoefte aan het uiterlijke vertoon. Onder
invloed van Duitsche en Italiaansche me
thoden is hierop nog sterker den nadruk
gelegd en speciaal Hitler is er sterk in
geweest, de diplomatieke onderhandelingen
voor een goed deel tot een aangelegenheid
van publiek belang te maken. De Duit
sche diplomatie kent niet in die mate de
terughoudendheid welke het kenmerk
mocht heeten van de Fransche.en de Brit-
sche diplomatie. Zoo heeft een ieder zijn
oordeel gekregen over tal van. diplomatieke
bemoeiingen, zoo heeft de openbare mee
ning het diplomatieke overleg ten deele
aan zich getrokken, nu de van hoogerhand
geïnspireerde pers veelal de opvattingen
van regeeringskringen tot gemeengoed
heeft gemaakt.
Hoe heeft de openbare meening meege
leefd met de reizen van Sumner Welles
naar de Europeesche hoofdsteden, hoe heeft
zij zich bezig gehouden met gissingen om
trent het doel der zending van Myran Tay
lor naar het Vaticaan. Heeft niet die
zelfde openbare meening sterk gereageerd
op de vredesboodschappen van vooraan
staande figuren? Men is er langzamerhand
toe gekomen, te denken, dat de diploma
tie geen geheimen meer had. Ten onrechte
overigens, al mag zeker worden gecon
stateerd, dat de openbare meening de laat
ste jaren grooter invloed dan ooit te voren
is gaan uitoefenen op de gedragingen der
diplomaten.
Vandaag is het een jaar geleden, dat
Frankrijk en Engeland den oorlog aan
Duitschland verklaarden. Het is thans niet
de plaats om zich te gaan verdiepen in
wat er werkelijk aan deze oorlogsverkla
ring vooraf is gegaan. Doch wel schijnt het
juist te veronderstellen, dat de diplomatie
van het Kreml op den gang van zaken,
welke zijn tragische ontknooping vond in
de oorlogsverklaring van den derden Sep
tember zeer sterk de hand heeft gehad. De
toekomst zal leeren, welke de oogmerken
zijn geweest van Molotoff, toen hij
sterk Aziatisch g< rienteerd een uit
gesproken Europeesche politiek ging voe
ren.
We zouden deze politiek ideologisch
kunnen bezien en dus kunnen wijzen op
het wereldrevolutionaire beginsel van de
Russische politiek. Voor 't.oogmblik mogen
we als de practische doelstellingen van
Rusland slechts aangeven: het venster
naar den Atlantischen Oceaan en een ver
grooting van invloed op den Balkan.
Het eerste punt heeft reeds voor een
belangrijk deel verwezenlijking gevonden,
hét tweede doel is in beginsel bereikt, toen
Roemenië een belangrijk gebied afstond
aan den machtigen buurman, die meer ont
ving, dan hij bij den vrede van Brest
Litowsk moest afstaan.
De concurrentie op den Balkan.
Wanneer we nu wederom de aandacht
vestigen op het Balkanprobleem, dan ge
schiedt zulks, wijl juist deze Balkanvraag
stukken in de diplomatieke overleggingen
der laatste maanden zoo'n belangrijke rol
hebben gespeeld.
De Balkan, niet langer meer een ge
sloten eenbeid, uit zijn politiek even
wicht gestooten, dreigde te worden en
dreigt dat ook nu nog steeds, zij 't in min
dere mate de speelbal der elkaar be-
concurreerende mogendheden. Ja, zoo sterk,
dat zelfs de asgenooten hier behalve bond-
génooten ook concurrenten schenen te
zijn, gelijk reeds vroeger uiteengezet werd.
Is de concurrentie nu, na de beslissing
van Weenen uitgeschakeld? Het zou be
paald voorbarig zijn, zulks nu reeds aan
te nemen. Slechts dit valt te constateeren,
dat de Duitsch-Italiaansche concurrentie
met 'het oog op de recente ontwikkeling
is uitgeschakeld. Een ontwikkeling, die te
zien heeft gegeven, hoe Rusland zijn doel
stellingen in het Balkan-bekken wenscht
te verwezenlijken.
Een. vertraging der Hongaarseh-Roe-
meensclie ondex-handelingen bergde in zich
het gevaar, dat andere geïnteresseerden
concurrenten dus zich met het Roe
meensche geval zouden gaan bemoeien.
Dat hebben Duitschland en Italië voor
komen. Zij hebben door hun optreden de
concurrentie schaakmat gezet en Roe
menië aan zich gebonden, zoo verklaarde
de minister "van buitenlandsche zaken,
maar hij verzuimde niet te constateeren:
dit is een dag van rouw voor Roemenië.
Roemenië was een groote Balkan-mo-
gendheid, die echter bij de verdragen meer
had gekregen dan v. aarop het met eenigen
schijn van recht aanspraken kon laten
gelden.
Duitschland en Italië hebben dezen vuur
haard van verwikkelingen gedoofd. Maar
bovendien hebben zij aan Roemenië een
garantie gegeven. Zy is, zoo werd te Ber
lijn verklaard, tegen niemand gericht, ten
zij tegen een onbekende.
Wie is deze onbekende concurrent? Ach
ten Berlijn en Rome dan nog steeds een
Engelsche bedreiging een wezenlijk gevaar
voor hun positie op den Balkan Of wordt
met deze vage verklaring wellicht gedoeld
op Rusland? Hoe dat ook zij, uit het
officieele Berlijnsche commentaar valt af
te leiden, dat Duitschland en Italië de
opvatting zijn toegedaan, hun concur
rent (en) wel te hebben overtroefd, maar
nog niet te hebben uitgeschakeld.
De Balkan is in de afgeloopen maanden
het tooneel van een diplomatieken strijd
geweest, waarvan de kansen geregeld wis
selden.
Niet slechts. Roemenië is in het spel. het
gaat om. de beheersching van geheel Zuid-
Oost Europa. Volgens verklaringen van
maarschalk Goering is de Duitsche petro-
leumvoorziening ook vanuit Roemenië vei
lig gesteld. Dat is tegelijk een teeken, dat
andere geïnteresseerden zich niet onbetuigd
zullen laten.
Engeland streeft er naar, het Derde
Rijk ook in het Zuid-Oosten te blokkeeren.
Maar daarvoor is het afhankelijk van de
stemming in Griekenland en Turkije.
Dat is tegelijk een verklaring voor de
schermutselingen op politiek terrein, voor
de aanslagen waarvan we zoo nu en dan
hooren.
De geheime diensten voeren zich.
Hoe zal zich de toestand op den Balkan
verder ontwikkel ;n? Het is niet te voor
spellen, omdat niemand weet, hoeveel con
currenten er zijn, of de Baikanstaten, waar
onder ook Roemenië nog een woordje zul
len meespreken en tenslotte, hoe de laat
ste troeven zijn verdeeld.
Voor 't oogenblik heeft Berlijn een groo-
ten slag geslagen. Het heeft zoowel Roe
menië als Hongarije aan de as verplicht.
Maar het was, naar 't schijnt, niet de
laatste slag.
Dan zal het uiteindelijk moeten blijken,
dat Chamber-lain in München op het ver
keerde paard heeft gewed.
Bommen bij Drachten.
Gistermorgen zijn in de nabijheid van de
centrale werkplaats der Nederlandsche
Tramweg Maatschappy te Drachten (Fr.)
vyf brisantbommen gevallen. Een van deze
kwam naby een boerderij terecht, waardoor
alle ruiten vernield werden.
Bovendien werd in de omgeving een twin
tigtal brandbommen neergelaten. Een hier
van ging door dak en plafonds van een par
ticuliere woning en kwam in het gelyk-
straatsche gedeelte terecht. Een begin van
brand werd met zand gebluscht. Een an
dere brandbom sloeg door het dak van de
werkplaats der N.T.M., doch veroorzaakte
geen schade.
Andere brandbommen richtten geen scha
de aan. Persoonlijke ongevallen kwamen
niet voor.
Bommen in den Wierlngermeer.
Zondagmiddag vier uur hebben Engel
sche vliegtuigen dertien brisantbommen in
den Wieringermeer uitgeworpen. Ze kwa
men in een weiland terecht en richtten
geen materieele schade aan.
Pensioen voor
verwanten van
overleden militairen.
Er wordt voorlooplg een voor
schot van 100 verstrekt.
Het is niet mogelijk gebleken vóór 31
Augustus 1940 op alle aanvragen om pen
sioen ten behoeve van.verwanten van over
leden of invalide militairen een beslissing
te nemen. In verband hiermede heeft het
hoofd van het afwikkelingsbureau van het
departement van. defensie de volgende voor
zieningen getroffen.
1. Aan de weduwen of kinderen van Sn
den krijg gevallen militairen of van mili
tairen, die in den krijg zijn verwond ge
raakt en aan hun verwondingen zijn overk
leden, zal omstreeks 10 September 1940 een
voorschot op pensioen worden verleend ten
bedrage van 100,.indien althans door
of ten behoeve van belanghebbenden een
pensioenaanvrage werd ingezonden en door
den burgemeester van hun woonplaats in
gevolge het daartoe dezerzijds gedaan ver
zoek reeds de noodige inlichtingen aan het
afwikkelingsbureau van het departement
van defensie werden verstrekt.
2. Aan de weduwen of kinderen, hiervóór
bedoeld, door wie of ten behoeve van wie
een pensioenaanvrage werd ingezonden,
doch te wier aanzien de burgemeester van
hun woonplaats nog geen inlichtingen
heeft verstrekt, zal een voorschot, als in
het eerste lid vermeld, worden verleend,
zoodra de in dat lid bedoelde inlichtingen
zullen zijn ontvangen.
3. Is pensioen aangevraagd in een ander
geval dan in het tweede lid bedoeld, dan
zal de bui-gemeester ook na 31 Augustus
1940 met de uitbetaling van kostwinners
vergoeding doorgaan tot het tijdstip, waar
op een beslissing op de pensioenaanvrage is
genomen. De na 31 Augustus 1940 uitge
keerde vergoedingsbedragen komen in min
dering van het pensioen, indien dit wordt
toegekend. Wordt geen pensioen toegekend,
dan zal geen terugvordt ring van uitbetaal
de kostwinnersvergoeding -plaats hebben.
Mocht een pensioenaanvrage niet vóór 31
Augustus 1940 gedaan zyn, dan wordt na
dezen datum geen vergoeding meer uitbe
taald, althans niet zonder dat daartoe
machtiging is verleend door het afwikke-
-lingsbureau van het departement van de
fensie.
Vermiste militairen.
4. Ten aanzien van vermiste militairen
zal de burgemeester aan het hoofd van het
afwikkelingsbureau een staat van inlich
tingen, weergevende de tegenwoordige ge
zinsomstandigheden, doen toekomen. Na
ontvangst daarvan wordt nagegaan, of er
voldoende reden is tot doorbetaling van
kostwinnersvergoeding. In afwachting van
de beslissing van het hoofd van het afwik
kelingsbureau te dezer zake zal de burge
meester de uitbetaling van vergoeding
voortzetten. Tot de vermisten behooren ook
gerekend te worden zy, omtrent wier ver
blijfplaats inmiddels nadere, zij het wel
licht vage gegevens bekend zyn geworden,
doch die nog niet hier te lande zijn terug
gekeerd.
Militaire pensioenen verhoogd.
De normen der pensioenen lig
gen tusschen 350 en 850 gld.
De beteekenis van de nieuwe veror
dening inzake de militaire pensioenen is,
naar de Tel. verneemt, dat het weduwen-
pensioen voor nabestaanden van dienst
plichtigen en korporaals wordt verhoogd
van 350 tot 500 gulden 'sjaars. Voor on
derofficiersweduwen lag het pensioen tus
schen 400 en 850 gulden; dit zal thans
varieeren tusschen 500 en 850 gulden.
De weduwe dus van een dienstplichtige
of korporaal krygt 500 gulden, zoo zij geen
kinderen heeft. Elk kind heeft recht op
weezenpensioen ten bedrage van 100 gul
den, tot het totaal van weduwen- en wee
zenpensioen 80 procent van den pensioen
grondslag, zijnde 1000 gulden, heeft be
reikt. Is er dus één kind, dan bedraagt
het totaal pensioen 600 gulden, bij drie
of meer kinderen 800 gulden.
Voor de ouders van ongehuwde kostwin
ners was onder meer reeds bepaald, dat
aan hen tot den dood van den langstleven
de een pensioen zou worden uitgekeerd
tot het bedrag, waartoe de overledene in
de kosten van levensonderhoud placht bij
te dragen, tot een maximum van 40 pro
cent van den grondslag. Dit maximum is
nu verhoogd van 280 op 400 per jaar.
Het weduwenpensioen komt te verval
len, indien de weduwe hertrouwt. Niet
echter het weezenpeusioen, dat wordt uit
gekeerd tot het 21ste levensjaar. Komt
de tweede echtgenoot te overlijden, dan
gaat het recht op weduwenpensioen op
nieuw in.
Wanneer een der kinderen den meer
derjarigen leeftjjd heeft bereikt, wordt,
indien het gezin uit meer dan drie kin
deren bestond, de verhouding tusschen
weduwen- en weezenpensioen opnieuw
herzien, zoodat men toch aan het maxi
mum van 80 procent van, den grondslag
komt.
Het maximum invaliditeitspensioen, dat
wordt uitgekeerd wanneer de militair
voor 100 procent, blijvend ongeschikt tot
werken is, is behoudens eventueel toeken-
Waardenburg is een begrip geworden in het reizigersverkeer tusschen Noord en
Zuid. De dagelijksche drukte aan dit stationnetje, dat nieuw leven is ingeblazen,
evenaart die van menig ander spoorwegknooppunt (Foto Pax-Holland)
Wie 't eerst komt oersl D« reizigers voor h-e» Zuiden, die zoo luist
het stationnetje van Waordenburg hebben verlaten, wm'den zich aan do gereed
staande autobussen voor den verderen tocht nesr de pont (Foto Pax-Holland)
DE ITALIAANSCHE AANVAL
OP KENYA.
Een uiterst kwetsbaar fint in Engelands
Koloniaal bezit.
Het Italiaansche koloniale leger heeft,
naar de oorlogscorrespondent van het D.
N.B. in de Middellandsche Zee meldt, na
de verovering van Britsch Somaliland een
nieuwen opmarsch in Zuid-Oostelijke rich
ting ingezet. De troepen, die in den sector
tusschen Mojale, Dolo en Daba in de Brit-
sche kroonkolonie Kenya waren binnen
gedrongen, hebben de belangrijke stad
Boena bezet. Voor het eerst in de geschie
denis van het Britsche koloniale rijk in
Oost-Afrika wordt Kenya door vijandelijke
troepen bedi-eigd.
Kenya neemt een bijzondere plaats in bij
de structuur van het Britsche Koloniale
rijk in Afrika, dat zich uitstrekt van de
Middellandsche Zee tot Zuid-Afrika. In het
hart van Afrika gelegen, vormt Kenya den
centralen schakel tusschen Egypte, den
Soedan en de zich naar het zuiden uit
strekkende koloniën Tanganyika (Duitsch
Oost-Afrika), Oost- en Zuid-Rhodesia en
de TJnie van Zuid-Afrika. Alleen het bezit
van Kenya waarborgt Engeland de ver
bindingslijn CairoKaapstad, die van stra
tegisch en economisch belang voor de
handhaving van het koloniale gebied is en
eerst in den wereldoorlog definitief tot
stand kwam.
De Italiaansche aanval is dan ook tegen
een uiterst kwetsbaar punt gericht. Kenya
J heeft een oppervlakte van 582.000 vierltan-
ning van z.g. „smartegeld" van 490
per jaar gebracht op 780.
Het eerste artikel der verordening heeft
tot doel de bepaling, die tot dusver gold
voor de pensioenen van officieren, thans,
nu een aantal hunner per 15 Juli op non-
actief is gegaan, ook te doen" uitstrek
ken tot de nonactiviteitstractementen der
officieren en wachtgelden van de onder
officieren.
ten K.M. en een zielental van 2.800.000.
Door de bezetting van Boena zijn de Ita
liaansche troepen 90 K.M. in Kenya door
gedrongen. De grensstreek tusschen Abes-
sinië en Kenya die thans door de Italianen
bezet is, is eenige dagen geleden op bevel
van den gouverneur-generaal van Kenya
ontruimd. Vijftigduizend inboorlingen, no
maden van hetzelfde ras als de menschen,
die het hoofdbestanddeel der bevolking van
Italiaansch en Britsch Somaliland uitma
ken, moesten in allerijl het gebied, waar
zij sedert eeuwen gevestigd waren, verla
ten. De Italianen rukken thans op in een
droog en zandig woestijngebied. Pas veel
zuidelijker begint de rijke, vruchtbare
hoogvlakte, die de Britsche kroonkolonie
haai- waarde verleent. Door de verovering
van Boena hebben de Italianen zich van
een belangrijk knooppunt verzekerd. In
Boena komen de weinige karavaanwegen
van dit woestijngebied samen, vandaar lei
den zij naar het 600 k.m. verder gelegen
Nairobi. Het bezit van deze weinig be
gaanbare wegen is van de grootste stra
tegisch beteekenis.
Op 150 kilometer ten zuiden van Boena
ligt Wajr, van waaruit de Engelsche
luchtmacht Abessinië en de Italiaansche
stellingen aan Indischen Oceaan en. Roode
Zee aanvalt. Zuidelijk van Wajr beginnen
de eindelooze oerwouden en moerassen, die
bekend zijn door de jacht op groot wild.
Strategisch gezien begint de beslissende
stryd om het bezit van Kenya pas ten zui
den van Wajr in het langgerekte stroom
gebied van de Tana. Tot dusverre was de
Engelsche tegenstand, naar gemeld wordt,
uiterst gering.
Drie Engelsche vliegtuigen in
Duitschland -"ergeschoten.
Uit Berlijn meldt het D.N.B.: Nacht
jagers en luchtdoelgeschut hebben van
nacht drie vyandelijke vliegtuigen boven
het ryksgebied neergeschoten. Naar men
voorts verneemt, drongen de Britsche
vliegtuigen niet ver door en werd er geen
Schade aan militaire doelen aangericht.