Nieuw studiogebouw van de A.V.R.O.
Officieel In gebruik genomen.
Voor aanzicht van het nieuwe Studioge bouw
Het was vandaag: voor de AJgemeene
Vereeniging Radio Omroep en -voor haar
geboorteplaats Hilversum een hoogtijdag.
Vandaag n.l. werd het nieuwe studioge
bouw aan den 's-Gravelandschenweg no.
50, het „Studiogebouw 2" zooals het zake-
lyk wordt genoemd, officieel in gebruik ge
nomen.
Toen de A.V.R.O. in 1936 de „oude" stu
dio opende, zoo zei de directeur van het
omroepbedrijf, de heer Willem Vogt, o.m.
in zijn redevoering waarin hij de uitbrei
ding van de studio's toelichtte, dacht zij,
dat zij-voor langen tijd over meer dan vol
doende ruimten voor haar arbeid beschik
te. De nieuwe mogelijkheden, die echter
voor het bedrijf in 1936 beschikbaar kwa
men waren er vele. Doch werden de mo
gelijkheden aanstonds voor het bedrijf ge
bruikt en zij leidden tot een zoo intensief
studioleven, dat wilde men een ge
zonde ontwikkeling en ontplooiing der
verschillende nieuwe bedrijfs activiteiten
niét remmen over het stichten van
nieuwe lokaliteiten moest worden gedacht.
Het nieuwe studiogebouw is een geheel
zelfstandig gebouw, dat door een ruimen
tunnelgang. die onder het Melkpad door
loopt, met het oude gebouw is verbonden.
Welke waren nu meer in het bijzonder de
oorzaken, die tot deze 'uitbreidingen noop-
tèn?", vroeg de directeur zich in zijn
rede af.
Ten eerste de openstelling van de studio
voor het publiek, maar in engeren zin: de
openstelling voor de leden luistervinken.
De groote zaal, die ruimte biedt voor vijf
honderd toehoorders, was weldra eenige
malen per week dicht bezet met gasten.
Voorts bezochten 138.000 personen de stu
dio's, terwijl 137.000 bezoekers, verdeeld
over 274 avonden publieke voorstellingen
in de studio bijwoonden.
Weldra kwam men in alle opzichten
ï'uimte tekort.
Aan al de wenschen en noodzakelijkhe
den is thans door het gereed komen van
de nieuwe gedeelten volkomen bevrediging
geschonken.
De uitbreiding.
De garderobe is met 228 kapstoknum
mers uitgebreid. Het nieuwe restaurant telt
280 zitplaatsen. Er is een tweede con
certzaal gebouwd, uitsluitend voor omroep-
gebruik, dus zonder accommodatie voor
het publiek, die een inhoud heeft van
3787 m3, d.i. 762 m3 meer dan de „oude"
groote zaal.
Er is een nieuwe dansmuziek studio met
een inhoud van 928 m3. De technische
dienst krijgt de beschikking over de „oude"
discotheek voor meetkamer, terwijl een
nieuwe discotheek van 95 m2 oppervlak in
het poortgebouw gereed staat, d.w.z. 58
m2 grooter dan de tegenwoordige.
Voor de muziekoibliotheek is in het
poortgebouw een ruimte gereserveerd van
191 m2 oppervlakte, waardoor de stem
kamer, die tijdelijk in gebruik was geno
men als muziekbibliotheek, aan haar oor
spronkelijke bestemming kan worden te
ruggegeven.
Ten slotte zijn de begeerde werkkamers
voor leden van den staf en voor de arran
geurs eveneens in het poortgebouw ge
reed gekomen. Deze kamers zijn alle op
deugdelijke wijze geluidsvrij gemaakt.
Studiogebouw 2 is, behalve van een stem
kamer voor het orkest, van twee dirigent
kamers, en van een recreatieruimte voor
orkestleden voorzien, van een moderne
radiotechnische bedieningsinstallatie. Met
deze installatie kunnen de uitzendingen on
afhankelijk van die in het hoofdgebouw uit
worden gemanipuleerd. Vier afzonderlijke
programma's (over vier verschillende zen
ders) kunnen gelijktijdig worden be-
heerscht. Dit geschiedt van de technische
bedieningsruimte uit, waar men, door dik
ke glasruiten, vrij uitzicht heeft in de
beide studio's, die men via kleine dienst
trappen snel kan bereiken. Deze mogelijk
heid is belangrijk voor de taak, die de
A.V.R.O.reeds verzorgt en die zy hoopt
te krijgen voor de uitoefening van den
wereldomroep.
Met deze uitbreiding van haar werk
ruimten is de A.V.R.O. thans volkomen
toegerust voor de taak, waarvoor zij is
gesteld en ook voor die, welke men haar
in de toekomst, op omroepgebied, zou
willen toevertrouwen. Zij is er van over
tuigd, dat haar geheele omroepuitrusting
wat moderniteit, uitgebreidheid en doel
treffendheid betreft, voor die van geen
enkele omroepmaatschappij ter wereld be
hoeft onder te doen, zoo besloot de heer
Vogt zijn' inleidend woord.
Bij het bezichtigen van het fraaie
nieuwe gebouw, dat architectonisch vol
maakt aansluit by en harmonieert met de
oude studio, gaf de architect, de heer
B. Merkelbach, een toelichting over de
uitvoering van het bouwwerk en de daarbij
geldende overwegingen.
Studio van een vioolvorm.
De nieuwe groote studiozaal zou uit
sluitend bestemd zijn voor een orkest van
30 tot 40 man zonder publiek, zoodat de
geluidprojecteerende vorm die de bestaande
studiozaal heeft, hierbij niet bruikbaar
was. In de bestaande studiozaal moest
niet uitsluitend rekening worden gehouden
met het geluid, dat de microfoon zou be
reiken, doch er moest ook zorg gedragen
worden, dat het geluid de vijfhonderd in
de zaal en op het balcon aanwezige per
sonen goed bereikte. Toen wij dan ook
met den acoustisch adviseur, den heer J.
W. Janzen, deze problemen bespraken,
bleek, dat bij een objectieve bestudeering
een zeer merkwaardige vorm voor de
nieuwe groote studiozaal ontstond.
Deze, door den heer Janzen aangegeven
vorm vertoont nl. veel overeenkomst met
een viool. Het uitgangspunt van zijn stu
dies was een zoo gelijkmatig mogelijke ge-
luidsverdeeling te krijgen.
Daar de studio's evenals de bestaande
niet. van ramen voorzien zyn, was wederom
mechanische ventilatie noodzakelijk. De
ventilatie in de groote studio heëft een
capaciteit van 6.000 m3 per uur, die in
de kleine studio van 2.000 m3 per uur.
De acoustiek.
Over de acoustiek en de technische ap
paratuur diende de heer J. M. Madsen,
chef van de technische inrichtingen van
voorlichting.
Gedurende den bouw zijn na iedere phase
van de bewerking der studio's de nagalm-
tyden door den technischen dienst van
de A.V.R.O. gemeten, hebben de orkesten
proef gespeeld en werden gramofoonopna-
men gemaakt. Deze nagalm tijden, waar
onder men verstaat den tijd, waarin een
afgebroken toon uitklinkt tot een milli-
oenste van zijn sterkte, zijn direct afhan
kelijk van het absorbeerend vermogen der
wanden, vloer, plafond en. alle in de stu
dio's aanwezige materialen. De metingen
b.v. van de oorspronkelijke betonnen
dansmuziek studio geven voor de lage
tonen waarden van 10 tot 12 seconden
en voor de hooge 3% seconde. Het aan
brengen van absoi'beerende" materialen
komt dus voornamelijk neer op het terug
brengen van den nagalmtijd der lage to
nen, waarbij door gunstige keuze van - het
materiaal zoo weinig mogelijk de nagalm-
tijden der hooge tonen beïnvloed moeten
worden. Typeerende constructies voor het
absorbeeren der lage frequenties zijn dan
ook in de beide studio's de plafonds. Ver
der in de dansmuziek studio de bolvormige
voorwand en in de groote studio de beide
korte wanden en de in zigzagvorm aange
brachte vrij trillende boards.
Op deze wijze werd iedere studio stap
voor stap den nagalmtijd voor het geheel
te meten frequentiegebied (van 60 tot
ca. 8000 per sec.) teruggebracht op voor
de groote studio ca. 2 sec. en voor de
dansmuziek studio op ca. 1,3 sec.
Uitwisseling op
cultureel gebied op
komst.
Honderd werklooze Nederland-
sche musici vinden emplooi in
Duitschland.
Men meldt ons uit Den Haag
Dat- is het nieuws, dat wjj dezer dagen
mochten vernemen Dat dergelijke plannen
bestonden, hadden wij wel reeds gehoord,
maar nu komen ze definitief tot uitvoering.
Dr. Schmidt-Burgk, Kultur-refeirent aan
het Rijkscommissariaat, heeft er ons iets
over verteld.
De dienaars van de lichte muziek hebben
het in ons land verre van gemakkelijk. Wjj
hebben er eigenljjk altjjd te veel gehad voor
de geringe mogel.. xheden in een ltlejn land
als het onze. En dat is er sedert den oorlog
natuurlijk niet beter op geworden, integen
deel. Er is vroeger reeds zoo veel over ge
schreven, er is zooveel geklaagd over de
werkloosheid onder de musici, dat wij het
f' 'c als bekend mogen veronderstellen.
Er is nu een nieuwe kans gekomen. Men
is begonnen uitvc ring te geven aan de plan
nen voor een „cultuur-uitwisseling" met
Duitschland door aan honderd Nederland-
sche musici gelegenheid te bieden in
Duitschland aan het werk te gaan. Daar
voor zullen niet in de eerste plaats geheele
ensembles worden gekozen en zeker niet die,
welke werk hebben, maar iedere bekwame
musicus zonder werk komt hiervoor in aan
merking.
In Duitschland is voor hen plaats en zjj
zullen dus alle kansen krijgen op geregeld
werk, die ze maar kunnen verlangen. Want
door den oorlog is er in - Duitschland een
ernstig tekort aan dit soort artiesten, ter
wijl bovendien een aantal ensembles gere
geld optreedt voor de ontspanning van mi
litairen.
Ook tooneelspelers en zangers.
De uitwisseling van cultureele krachten
beperkt zich niet tot de lichte kunst. Ook
voor tooneelspelers en zangers worden nieu-
v. e mogelijkheden geopend. Zoo gaat dezer
dagen de zangeres Ria Focke met een vast
engagement naar de staatsopera te Berlijn,
waar zij vooral in opera's van Wagner zal
optreden, en een jong tooneelspeler gaat
zich aan het Burgtheater te Weenen verder
bekwamen in tooneelspel en regie. Beiden
gaan, zooals vrjj bjj een ontmoeting konden
constateeren, vol enthousiasme in Duitsch
land .an het werk, vooral omdat hun ginds
de gelegenheid wordt gegeven, rustig ver
der te studeeren zonder het jachten, dat
het leven, vooral van den tooneelspeler in
ons land gewoonlijk kenmerkt. -
Wanneer men weet, dat Berlijn alleen
reeds meer dan veertig theaters telt, die
door vaste gezelschappen worden bespeeld,
is het duidelijk, dat hier veel meer mogelijk
heden zjjn dan in een klein land als het
onze.
Groote volkstheaters worden
gebouwd.
Eén van de ernstigste bezwaren voor
het verkrijgen van een behoorlijk bestaan
door den tooneelspeler en opera-zanger "is
een gevolg van het feit, dat de schouw
burgen veel te klein zijn. Omstreeks het
jaar 1800 brachten een twintigtal arties
ten en technisjhe krachten een stuk in de
zaal, die een paar honderd menschen kon
herbergen. Wanneer bjj de tegenwoordig
zooveel uitgebreidere éischen 120 menschen
bjj een uitvoering in touw zijn, kan hun
in een kleine zaal nimmer een behoorlijke
recette worden gewaarborgd. Daarom heeft
men in Duitschland nu veel grootere the
aters, die verscheiden duizenden toeschou
wers kunnen bevatten, gebouwd, en daar
mee zjjn tevens kansen geboden voor een
groot aantal kunstenaars, die, zooals ge
zegd, nu ook in Nederland worden ge
zocht.
Ongetwijfeld een begin van een uiterst
belangrijke nieuwe toekomst voor velen
in ons land.
Marine en Leger
Zeemacht.
Bij besluit van den generaal-majoor N.
T. Carstens, daartoe gemachtigd door den
bevelhebber van de Duitsche Weermacht
in Nederland is:
A. wegens opheffing van hun betrekking
eervol ontslag uit den zeedienst verleend:
1. met ingang van 1 September, aan de
officieren van administratie der 2e klasse
S.' Groot en L. C. R. Homing en aan den
officier van administratie der 3e klasse
A. L. Vriens;
2. met ingang van 15 September aan den
officier van den Marinestoomvaartdienst
der 2de klasse M. C. Schol;
B. met ingang van 15 September aan
den officier van den Marine-stoomvaart
dienst der 1ste klasse H. J. Takens, eer
vol ontslag uit den zeedienst verleend
wegens langdurigen dienst.
De groote Ooncert-stiU
Ingezonden Stukken
EEN LAAKBARE HANDELWIJZE VAN
EEN COÖPERATIE.
Op Woensdag 14 Augustus werd een
vergadering gehouden door de landbouw-
vereeniging te Rilland, waarin o.a. bespro
ken werd de aankoop van kunstmeststof
fen in verband met de te verwachten hoe
veelheid.
Dit onderwerp werd behandeld door den
heer Alink, zaakvoerder der Coöp. aan-
koopvereeniging te Wemeldinge. Genoem
de heer deelde mede, dat redelijkerwijs
mocht worden verwacht dat 70 der
stikstof meststoffen, in het vorige jaar
verbruikt, voor den landbouw' beschikbaar
zou zyn.
Daar door genoemde coöperatie, be
halve aan haar leden gewoonlijk ook aan
niet-leden wordt verkocht, deelde de heer
Alink mede, dat besloten was dit seizoen
n i e t te verkoopen aan niet-leden, waar
door de volle hoeveelheid ter beschikking
komt van de aangesloten vereenigingen,
dus deze op het volle kwantum zouden
kunnen rekenen. Verder maakte de heer
Alink den handel verdacht, door te dur
ven beweren, dat deze niet verkocht, ten
einde t.z.t. hoogere prijzen te kunnen ma
ken. Direct heb ik den heer Alink hier
over aangevallendat het besluit abso
luut in strijd is met de gestelde wijze van
opbouw en zijn voorstel overeenkomt met
diefstal, daar door hem de hoeveelheid
kunstmeststoffen voor niet-leden wordt
overgeheveld naar de leden.
Een niet-lid is welkom in normalen tijd
bij deze coöperatie, doch zoodra door by-
zondere omstandigheden een billijke ver
deeling moet plaats hebben, worden de
niet-leden in den hoek getrapt en wordt
hun rechtmatig aandeel der kunstmest
stoffen zonder blikken of blozen aan an
deren verstrekt.
Ik geloof wel te mogen zeggen dat een
dergelijke handelwijze door tot oordeelen
bevoegde personen niet zal worden goed
gekeurd.
Wat het tweede punt van den lieer
Alink betreft, zijnde laster op den handel,
hier kon ik direct niet tegen ageeren,
daar my de gegevens op dat moment ont
braken.
Daar ik als lid der N.S.B. weet wat
laster beteekent, daar wij dit voorheen
zeer dikwijls aan den lijve hebben onder
vonden, zoo heb ik mij tot verschillende
betrouwbare handelaars in kunstmest
stoffen gewend en het is my gebleken dat
vele landbouwers en landbouw-vereenigin-
gen nu reeds een belangrijke hoeveelheid
van de benoodigde kunstmeststoffen heb
ben aangekocht bij den handel. Is het nu
de bedoeling van den heer Alink, om de
niet-leden-cliënten, dit jaar maar zonder
kunstmest te laten boeren, bf verwacht
hij soms van den handel, dat deze die
cliënten weer in dank terugneemt; om
kans te loopen hen straks door zoet ge
fluit weer te verliezen?
Ik meen, dat de heer Alink nog niet
voldoende doordrongen is van den ernst
van den teggnwoordigen toestand en dat
zy die een schakel vormen in het huidige
productie-apparaat terdege moeten door
drongen zijn van hun verantwoordelijk
heid.
W. P. VAN GORSEL.
Rilland Bath, 31 Augustus 1940.
AUTOBUSDIENST GOES—
MIDDELBURG.
's-GRAVENHAGE, 30 Aug. 1940.
Zeer geachte heer Hoofdredacteur,
Van de week werd ik verrast door een
mededeeling in Uw blad, waarbij aan Uwe
lezers werd duidelijk gemaakt, dat we
gens de schaarschte aan motorbrandstof
de autobusdienst GoesMiddelburg min
der kilometers per week mocht rijden en
waarbij ook aansloot de mededeeling, dat
het verboden was reizigers van Goes naar
Middelburg te vervoeren.
Dit bericht was m.i. slechts ten deele
juist en ik verzoek U beleefd het met
het onderstaande te willen aanvullen
Op de beslissing van de Commissie Ver
gunningen Personenvervoer, waarin inder
daad staat, dat het verboden is reizigers
over het geheele traject van Goes naar
Middelburg te vervoeren, staat beroep
open bij den Secretaris-Generaal, waarne
mend Hoofd van het Departement van
Waterstaat. Naar ik zeker vtaet is de
ondernemer J. van Fraassen bij den Secre
taris-Generaal in beroep gegaan. Het be
sluit van de Commissie, waarvan U Uw
lezers in kennis stelde, is dus niet onher
roepelijk, maar kan straks nog worden
gewijzigd.
Ik mag U tevens wel opmerken, dat het
4e uitvoeringsbesluit van den Secretaris-
Generaal, krachtens hetwelk de bedoelde
beslissing werd genomen, uitgaat van de
noodzaak tot brandstofbesparing. Het
geeft geen enkele besparing, indien een
autobus toch mag rijden van Goes naar
Middelburg en indien tusschen de eind
punten geen reizigers mogen worden ver
voerd.
Naar mijn meening is de dooi' U mede
gedeelde beslissing van de Commissie dan
ook onjuist en heeft hier meer het coördi
natieplan 1942 de Commissie voor oogen
gestaan (door haar zelf opgemaakt) dan
de uitvoering van genoemd 4e uitvoerings
besluit van den Secretaris-Generaal.
In elk geval is het laatste woord in
deze zaak niet aan deCommissie, maar
aan den Secretaris-Generaal van Water
staat, welke geadviseerd zal worden door
den Raad van State.
Met veel dank voor de plaatsing,
Hoogachtend!,
KRAAK STEEMANN,
Beer. v. d. Ned. Bond, van Autobus-
HOOFDPRIJZEN STAATSLOTERIJ.
Treklring van 2 September 1940.
3e Klasse le Lyst.
2000 No. 19977
1500 No. 15522
1000 No. 10841 14303
400 No. 21875 23468
200 No. 19150
100 No. 2279 4114 7962 13S20 15071
20420 20916
Onze Bureaux zijn gevestigds
MIDDELBURG
BIERKAA111 I Radste-. Tal 269
Admlnlstr-;Tel.139
V1ISSINGEN
Redactie en Adm..- Walstraai 58-60
Telefoon 10 (2 lijnen)
GOES
Redactie en Adm.: Turfkade 15
Telefoon 2863
SOUBURG
Kanaalstraat 45, Telefoon 35
BRESKENS
Dorpsstraat 35, Telefoon 21
BurgerlijkeStand
VLISSINGEN.
Van 29 Aug.2 Sept.
Getrouwd D. M. de Regt, 29 j. en B,
P. Bolier, 23 j.
Geboren Adrianus Cornelia, z. v. A. C.
de Kaait en E. E. Brandenburger. Saartje
Krina Jacoba, d. v. J. Cruise en J. J.
Meyer.
GOES.
Geboren j Jan Josephus, zoon van Pleter
Maria van Eikeren en Elisabeth van Klom
penburg.
OndertrouwdJan Bastiaan van Fraas
sen, 24 j., jm. en Dina Landman, 21 j., jd. te
Kapelle.
Overleden Magdalena Goedhart, 54 j.,
echtgen. van Simon Schram.
ZOUTELANDE.
Geboren Maria de Witte, d. v. Janis de
Witte en Katharina de Visser. Jan Geel
hoed, z. v. Jacob Geelhoed en Maatje
Geldof. Jan Louws, z. v. Willem Louws en
Willemina Melis. Neeltje Pietemella Wis
se, d. van Jacob Wisse en Leuntje Kor-
nelia Boogaard.
OverledenMaarten van Sluijs, 68 j.,
echtgen. van Johanna Crjsouw. Gerard
Sturm, 75 j., echtg. van Pietemella Looise.
VEERE.
Van 131 Augustus.
Getrouwd Pieter Johannes Lako, kan
toorbediende, jm. 22 j. en Maria Mersie,
zonder'beroep, jd. 24 j.
WISSENKERKE.
2330 Augustus 1940.
Overleden Sara Pelle, 84 j., weduwe van
Cornelis Schrier.
Marktberichten
GOES, 31 Aug. Groote veiling: dubb.
princesseboonen 9.3010.55, zure kroet-
appels 1.50 per 100 kg.
Kleine veiling: Appels: Mancks Codlin
extra 14, A 13—14, B 10—14, C 5.50—6.50;
Transp. de Croncels 1416, A 1316,
B 1012, C 8; Zigeunerinnen extra 15
22, 17—23, 14—22; Codlin Keswick 24;
Clasieappels 13; Const, de Groot 1.504;
Cox Pomona 213; Gansebout 4; Gulder-
ling 25 James Greeve 817 Jacq. Le-
bel 3.506; Bismarck 24.50; Tuinzoet 7;
The Queen 4.50; Signe Tillish 48; Roode
Ribbeling 2.508.50; Zoete Ribbeling 8;
Oranje reinetten 27; Lindenappels 3.50;
Peren: Br. d'Amanlis extra 11, A 8.5011,
B 8—10, C 7 Clapps Favorite extra 12.50,
A 11.70, B 9; Br. Hardy extra 15, A 15
16, B 1315, C 10 Tr. de Vienne extra
14—17, A 14—16, B 12—14, C 9—11;
Br. de Merode 2—7; Speltperen 2—2.50;
Souv. de Congres 28; Scharlakenperen
23 Seign. d'Esperen 314 Vijgeperen
26; Wittebroodspeer 23; Will. Du-
chesse 37; Br. Wilhelmina 1.505; Br.
Lebrun 25.50; Duifjesperen 16; Ber
gamotten 23,50; Calleboutsperen 1.503;
Jutten 315; Marg. Marillat 210. Prui
men: Abrikoospruimen 1.6010; BL Wijn
pruimen 7,508,50; BI. Abrikoospruimen
410; Belle de Louvain 2,505; Burbank-
pruimen 24; Blauwe Kwetsen 24; Gele
Eierpruimen 110; Jeffersonpruimen 4.50
13; Kirkespruimen 210; Catalonieprui-
men 27; Reine Victoria 2.2010.35;
Monarch 211 Perzikpruimen 28 R.
Claude (groene) 917; Reine Claude d'Al
ton 214; Reine Cl. Violette 35.50; Ra-
demakerspruimen 29.50; Roode Eierprui
men 27.50; Pruimen (val.) en kroet
0,402, alles per 100 kg.
Diverse bl. druiven 1813; frambozen
35 per 100 kg; meloenen 816, perziken
34.50 per 100 stuks.
BRESKENS. Gem. Vischmyn, 31 Aug,
Aangevoerd door 18 vaartuigen 1096 kg.
garnalen. Export 3449 ct. per kg.
AMSTERDAM S CUE AARDAPPELEN-
PRIJZEN.
2 September 1940.
Noordholl. muizen, groote 4.805.20
kleine 3.00 Noordholl. bl. eigenh. 4.80
Noordholl. eigenheimer^ 3.00 Noordholl.
bonte eigenh. 4.00 Noordholl. bintjes 4.00
4.40 Zeeuwsche blauwe 4.005.00 id.
bonte 4.405.40 id. bl. eigenh. 4.80 id.
eigenh. 4.60 id. bintjes 4.20 duizand-
aardappelen 4.806.40, alles per 100 kg.
Aanvoer 538.000 kg.
Abonneert U
op dit blad.
