Provinciale Zeeuwsche Courant
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Courant
De Hongaarsch-Roemeensche betrekkingen.
Oplaag ruim 12.
waarin opgenomen de
183ste JAARGANG NUMMER 198
WOENSDAG 28 AUGUSTUS 1940
Uitgave dei Firma s F. van de Velde Jr en G. W den Boer
ABONNEMENTSPRIJS:
18 cent oei week of 2.30 per kwartaal,
Franco per post I 2 50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENTtEPRüSc
Van 1-5 regels 11 50. iedere regel meep
30 cent. Bij abonnement speciale prijs.
Kleine advertenties van 1-5 regels 10 50.
iedere -egel meer 10 ct (max 8 regels).
POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG)
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Zullen Duitschland en Italië ingrijpen?
Het einde van Groot Roemenië is in
zicht, maar erg vlot gaat het niet, nu de
delegaties te Turnu Severin geen basis
voor een regeling hebben kunnen vinden.
Roemenië heeft begrepen, dat het practisch
is overgeleverd aan zijn buren. Het kan er
weinig tegen uitrichten, maar de gebeur
tenissen van de laatste dagen hebben wel
duidelijk gemaakt, dat de Roemenen niet
van plan zijn, zich onder den voet te la
ten loopen.
Br is reeds eerder op gewezen, dat de
regeling der Balkangeschillen niet slechts
een zaak is van de Balkan-Staten alleen.
Speciaal Roemenië is door zijn delfstoffen-
rijkdom een speculatieobject van de groo-
te mogendheden, die daarbij allen in meer
of mindere mate geinteresseerd zijn.
Nu komt daar thans nog een overweging
bij. Het is in het belang van de ordening
welke de spilmogendheden zich in 2iuid
Oost-Europa hebben gedacht, dat het Bal
kanprobleem, zooals het er thans ligt, snel
wordt opgelost.
Nadat Duitschland en Rusland het
Poolsche vraagstuk hadden geliquideerd,
deed zich spoedig het Balkan-probleem in
zijn vollen omvang gelden. In de eerste
plaats doordat Duitschland ook de Balkan
in zijn politieke orienteering had opgeno
men, maar in niet mindere mate, doordat
ook Rusland duidelijke avances maakte in
de richting van den Balkan, waar in de
derde plaats Italië zich als sterk geïn
teresseerde aandiende.
Hier waren dus de bondgenooten tege
lijkertijd concurrenten. Slechts werden zij
tot elkaar gebracht in hun afweerpolitiek
tegen de Britsche invloeden. Roemenië had
bovendien een Britsche garantie en er was
dus alle aanleiding om vroeg of laat een
uitbarsting in het Balkanbekken te vree
zen.
Tenslotte heeft Roemenië, de ernst van
den toestand begrijpend en tot het inzicht
gekomen, dat 's lands nationale bestaan
op het spel stond, de politiek van half
slachtigheid laten varen. Tijdig is men in
Roemenië tot het inzicht gekomen, dat het
onderhouden van vriendschappelijke be
trekkingen met alle oorlogvoerenden een
politiek is, welke ten verderve voert. Te
meer, waar de vriendschap van Engeland
slecht in overeenstemming was te brengen
met een Duitsch-Roemeensche vriendschap.
Hoe het zij, Berlijn is er in geslaagd, Roe
menië langzamerhand van de geallieerden
in het Westen los te weeken. In dat op
zicht heeft de gevolmachtigde voor econo
mische aangelegenheden, dr. Clodius, die
door de Wilhelmstrasse naar de Balkanlan-
den was gezonden, daar zeer verdienstelijk
werk gedaan. Want behalve, dat hij in
Boekarest accoorden van vèr gaande strek
king heeft afgesloten, heeft zijn optreden
er uiteindelijk veel toe bijgedragen, dat
Roemenië de Britsche garantie heeft afge
schreven en een politiek is gaan voeren,
welke op de as was afgestemd. Ongetwij
feld heeft ook de slappe Britsche houding
ten aanzien van de Russische aanspraken
daartoe veel bijgedragen, al mag het niet
onwaarschijnlijk worden geacht, dat het op
treden van den nieuwen Britschen ambas
sadeur in Moskou, Sir Stafford Cripps aan
de resolute Balkan-politiek van het Kreml
niet geheel vreemd is geweest. Tenslotte
gebeurt er achter de schermen meer, dan
men weet en het is te begrijpen, dat er
Engeland veel aan moet gelegen zjjn, Rus-
ladn en de as-mogendheden juist op den
Balkan tegen elkander in het harnas te ja
gen.
Duitschland heeft aan de regeling van
het Bessarabische vraagstuk zijn goedkeu
ring gehecht, zij het ook, dat door het af
staan van de Boekowina de Duitsch-Roe
meensche grensscheiding werd opgeheven.
Er kan niet aan getwijfëld worden dat
Duitschland en Italië er het grootste be
lang bij hebben, de rust op den Balkan te
bewaren en tegelijk de Britsche invloeden
in dit gebied uit te schakelen.
Daarv.oor is het noodig, niet slechts de
belangensferen af te bakenen, maar te
vens een regeling van de grensconflicten
en van de bevolkingsmoeilijkheden te be
vorderen.
Daardoor zouden niet slechts de Balkan
vraagstukken worden geregeld, met uit
schakeling van Britsche invloeden, tevens
zou daardoor de Balkan sterker worden
gebonden aan de as.
In deze ontwikkeling is thans een ha
pering gekomen door het onderbreken der
Hongaarsch-Roemeensche besprekingen.
Het schijnt wel zoo te zijn, dat Roemenië
niet bereid is zich zonder meer neer te leg
gen bij de Hongaarsche verlangens.
In dit verband trekt ook het optreden
van de IJzeren Garde de aandacht. Deze
ontwikkeling mag zeker met groote be
langstelling worden afgewacht, vooral
waar er aanwijzingen zqn, dat Duitschland
en Italië zich met de zaak zullen bemoeien.
Zjj zullen niet langer de welwillende toe
schouwers ztjn, maar daadwerketjk ingrij
pen. Daartoe zjjn thans de gezanten te Boe
dapest en Boekarest resp. naar Rome en
Berlijn ontbonden om rapport uit te bren
gen, terwijl Ciano en Von Ribbentrop bo
vendien de ministers van buitenlandsche
zaken van Hongarije en Roemenië voor
een bezoek aan Weenen hebben uitgenoo-
digd.
De strekking van deze uitnoodiging kan
niet onduidelijk zjjn.
Er is alle reden om aan te nemen, dat
de as-mogendheden, die in October 1938 te
Boedapest een ontwerp voor de regeling
van het Balkan-vraagstuk aanvaardden,
thans willen ingrijpen en zoowel Roemenië
als Hongarije tot de orde zullen roepen.
Hongarije heeft reeds eerder van Ber
lijn een wenk gekregen, zijn aanspraken
onder de gegeven omstandigheden te ma
tigen, met de toezegging bovendien, dat
na den oorlog volledig recht zal worden
gedaan. De eischen welke Hongarije stel
de, wettigen de veronderstelling, dat men
zich in Boedapest van dezen wenk niet
veel heeft aangetrokken. Wellicht dat Von
Ribbentrop en Ciano graaf Csaky, thans
voor een compromis kunnen vinden. Het
moet onwaarschijnlijk worden geacht, dat
zjj de Duitsch-Italiaansche opvatting nu
dwingend zullen willen doorzetten. Want
dat zou wel eens kunnen beteekenen, dat
de lont in het kruit wordt gestoken.
De berichten uit de Balkanlanden, op
het oog onbeteekenend, maar in werke
lijkheid alle van groote beteekenis ma
ken het duidelijk, dat er kapers op de kust
zijn. En die Kapers zullen geen gelegen
heid laten voorbijgaan, om de aandacht af
te leiden van andere bedreigde punten, als
de Zuid-Oostkust van Engeland, of de
kust van Britsch Somaliland.
Berlijn en Rome zullen er thans veel
voor over hebben, de uitbreiding van het
conflict naar den Balkan te voorkomen.
Daarvoor is veel diplomatiek vernuft ver-
eischt, naar het zich laat aanzien.
De komende besprekingen in
Weenen.
Van semï-officieele zijde wordt uit Ber
lijn gemeld:
Het feit, dat tot de Weensche besprekin
gen tusschen den Rijksminister van bui
tenlandsche zaken Von Ribbentrop en den
Italiaanschen minister van buitenlandsche
zaken Graaf Ciano de ministers van bui
tenlandsche zaken van Hongarije en Roe
menië zijn uitgenoodigd, leidt tot de gevolg
trekking, zoo verklaart men in politieke
kringen alhier, dat de aangekondigde be
sprekingen betrekking hebben op de kwes
ties welke tusschen Hongarije en Roemenië
moeten worden opgelost.
Bij de besprekingen welke destijds in
Salzburg met de staatsheden van het Euro-
peesche Zuidoosten gehouden zijn, hebben
de as-mogendheden Duitschland en Italië,
zooals bekend, op de noodzakelijkheid ge
wezen, dat de tusschen Hongarije, Bulga
rije en Roemenië bestaande ethnographische
en territoriale vraagstukken in den zin der
gerechtigheid en eerlijkheid en in het be
lang van een wederzijdsche stabilisatie van
den vrede in dit gebied moeten worden op
gelost. Terwijl de RoemeenschBulgaar-
sche onderhandelingen, zaoals men weet,
gunstige vorderingen maken, is er tusschen
Hongarije en Roemenië tot dusver nog geen
accoord tot stand gekomen. Het zou er
thans om gaan, het Hongaarsch-Roemeen
sche vraagstuk in den geest van de grond
gedachten welke de rechtstreeks betrokke
nen destijds bij de besprekingen te Salzburg
hebben erkend en rekening houdende met
de inmiddels opgedane ervaringen nog eens
met de ministers van buitenlandsche zaken
van Hongarije en Roemenië te behandelen.
CIANO EERST NAAR SALZBURG.
Graaf Ciano zal zich, naar het D.N.B. te
Rome verneemt, eerst naar Salzburg bege
ven, vanwaar hij tezamen met den rijks
minister van buitenlandsche zaken naar
Weenen zal reizen.
De Bulgaarsch-Roemeensche
onderhandelingen.
De Bulgaarsche pers constateert op
nieuw, dat de teruggave van het zuiden
der Dobroedsja aan Bulgarije een feit is,
waartoe definitief is besloten. Van de zit
ting der financieele commissies der beide
delegaties zal het afhangen, of de onder
handelingen nog in den loop van deze week
kunnen worden gesloten.
Een Roemeensch-Italiaansch
handelsaccoord.
Gisteren zijn in Krajova de onderhan
delingen tusschen Roemenië en Bulgarije
voortgezet. De wederzijdsche juridische en
financieele vakcommissies hielden gemeen
schappelijke vergaderingen. De onderhan
delingen worden vandaag voortgezet.
i>E BULGAARSCHE BEZETTING
DER ZUIDELIJKE DOBROEDSJA.
Naar het D.N.B. te Sofia verneemt, zal
met de bezetting der Zuidelijke Dobroed
sja door de Bulgaren uiterlijk begin Oc
tober begonnen worden. Het gerucht, dat
de Bulgaarsche regeering reeds begin Sep
tember wilde binnentrekken, zou niet op
Profiteerend van de daartoe thans betere weersgesteldheid is een begin gemaakt met het rooien van de winter
aardappelen. Jong en oud helpt mede om den oogst binnen te halen. (Foto Pax Holland).
Het tijdelijk verbod voor veriiandelen van
kaas is ingetrokken.
Nadere maatregelen ter reguleering van den kaashaiidel.
VASTSTELI ING VAN
MAXIMUMPRIJZEN.
Het rijksbureau voor de voedselvoorzie
ning in oorlogstijd maakt bekend, dat de in
het op 19 dezer verschenen persbericht aan
gekondigde maatregelen ter reguieering
van den kaashandel en de kaasprijzen met
ingang van heden in werking zijn getreden.
Deze maatregelen houden het volgende in.
REGULEERING VAN DEN
HANDEL.
Ten einde een juiste verdeeling van de
aanwezige voorraden kaas, zoomede van
de hoeveelheden nog te bereiden kaas te
bereiken, is het verhandelen van kaas aan
de volgende voorschriften gebonden
1. De geheele kaasproductie moet worden
verhandeld via den groothandel. In verband
hiermede is de verkoop van kaas door de
producenten rechtstreeks aan den consu
ment verboden.
2. De producenten moeten de door hen
bereide kaas binnen een bepaalden termijn
verkoopen, behalve voor zoover betreft een
hoeveelheid boerenkaas, bestemd voor nor
maal eigen huishoudelijk gébruik. Voor zoo
ver men gewoon was, de kaas via een
markt aan den groothandel af te zetten,
moet zulks nu ook blijven geschieden.
3. Het rechtstreeks bij producenten in-
koopen van kaas is alleen toegestaan aan
die handelaren, die georganiseerd zijn bij
de Nederlandsche Zuivelcentrale en in het
bezit zijn van een daartoe strekkende ver
gunning. Deze vergunningen kunnen wor
den verstrekt aan handelaren en aan han
delaren-producenten, die aan bepaalde
eischen omtrent omzet of opslagruimte
voldoen.
Ten einde nu een overzicht te hebben
van de beschikbare hoeveelheden kaas is
voorts aan genoemde handelaren en hande
laren-producenten met vergunning een
aanmeldingsverplichting opgelegd. Deze
verplichting heeft betrekking op alle door
waarheid berusten. Evenwel is het niet uit
gesloten, dat een symbolische machtsover
neming op een vroeger tijdstip overeen
gekomen zal worden.
Gisteren is te Boekarest een nieuw
handels- en betalingsaccoord tusschen Roe
menië en Italië onderteekend.
Dit accoord stelt nieuwe quota voor den
handel vast en bevat een nieuwe regeling
voor het betalingsverkeer.
Het accoord wordt op 1 September van
kracht.
De Mohammedanen in Bosnië
en Herzegowina.
De leider van de 900.000 zielen tellende
Bosnische Mohammedanen heeft aan jour
nalisten te Agram verklaard, zoo meldt
het D.N.B. uit Belgrado, dat de Moham
medanen in Bosnië en Herzegowina bij
hun eisch volharden om een eigen vierde
autonomie bestuurseenheid naast Kroatië,
Servie en Slowenie te verkrijgen. Dit zou
overigens niet de belangen van het Kroati
sche volk schaden.
hen wekelijks ingekochte of zelf bereide
kaas. Deze aanmeldingsverplichting betee-
kent, dat de handelaar, resp. producent van
de door hem betrokken resp. bereide hoe
veelheden opgave moet doen aan de cen-
trale en dat hij daarover niet mag beschik
ken alvorens daartoe van de centrale toe
stemming te hebben ontvangen. Na ont
vangst van de opgave zal de centrale we
kelijks aan de hand van de hoeveelheden
kaas, noodig voor uitvoer, zoomede voor
gebruik en eventueelen opslag in het bui
tenland vaststellen, welk percentage van
de aangemelde hoeveelheid bij haar moet
worden ingeleverd. Daarnaast kan de cen
trale, indien zij zulks noodzakelijk acht,
van de resteerende aangemelde hoeveelheid
nog laten inleveren. Nadat de leveringsver
plichtingen zijn vastgesteld, kan het res
teerende der aangemelde hoeveelheden door
de centrale voor den handel worden vrijge
laten.
Teneinde ook de thans aanwezige voor
raden kaas in de regeling te kunnen be
trekken is een gelijke aanmeldingsverplich
ting met overeenkomstige gevolgen gelegd
op allen, die bij het in werking treden der
nieuwe maatregelen derhalve op 28
Augustus kaas in een hoeveelheid groo-
ter dan 500 kg. in voorraad hebben. Ook
deze oude voorraden mogen derhalve niet
verhandeld en afgeleverd worden, dan na
dat de centrale deze heeft vrijgelaten.
Deze maatregelen zullen, naar ver
wacht wordt, tot een regelmatiger voor
ziening van de binnenlandsche markt lei
den, waardoor te ruim of te gering aan
bod met de daaraan verbonden prijsfluc
tuaties kan worden voorkomen.
Reguleering van de prouductïeen
de prijzen.
Het is gewenscht gebleken, .de mogelijk
heid te openen ook voor de productie van
kaas regelen te stellen. Op grond hiervan
zal de productie van bepaalde soorten
fabriekskaas kunnen worden verboden of
wel voorgeschreven. Een zoodanig ver
bod wordt dezer dagen voor de productie
van 30 -f- kaas gesteld.
Ten einde aan een verdere verhooging
van de kaasprijzen een einde te maken,
zijn thans voor de inkoopsprijzen van
kaas bij den producent maximum-prijzen
vastgesteld. Bij de bepaling van de gros
siers- en detailprijzen van kaas kan wor
den uitgegaan rekening houdende met
een eventueelen aftrek voor de gebruike
lijke kwaliteitsverschillen van deze of-
ficieele maximumprijzen, welke door de
grossiers resp. winkeliers verhoogd mo
gen worden met ten hoogste het bedrag
der op 9 Mei j.l. voor den tusschenhandel
en den detailhandel geldende marges.
BEPERKING KOOPEN VAN
KAAS DOOR DEN CONSU
MENT GEHANDHAAFD.
In verband met de vermelde nieuwe
maatregelen is het op 18 dezer ingestelde
vervoer- en aflevcringsverbod van kaas
ingetrokken. Het voorschrift echter, dat
aan den consument slechts kg kaas
per keer mag worden verkocht, is echter
gehandhaafd.
les.
VERSTERKING VAN HET
CULTOREELE LEVEN IN
NEDERLAND.
Maatregelen binnenkort te
verwachten.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen,
kunnen binnenkort van overheidswege ver
schillende maatregelen verwacht worden tot
versterking van het cultureele leven in Ne
derland.
Zoo wordt door het departement van on
derwijs, kunsten en wetenschappen met de
algemeene Ned. kunstenaars organisatie
(N.O.K.) overleg gepleegd over een pro
gramma voor staatsprijzen voor letterkun
de, dramitische kunst, toonkunst en film
kunst naast de reeds bestaande prijzen voor
beeldende kunsten en bouwkunst.
Ir. S. L. Louwes directeur-
generaal van de voedsel
voorziening.
Bq beschikking van den secretaris-gene
raal, waarnemend hoofd van het departe
ment van landbouw en visscherij, van 27
Augustus 1940, is met ingang van denzelf
den datum aan ir. S. L. Louwes, regeerings-
commissaris voor den akkerbouw en de
veehouderij, hoofd van het rijksbureau
voor de voedselvoorziening in oorlogstijd,
den persoonlijken titel van directeur-gene
raal van de voedselvoorziening verleend.
Beperking van het motorverkeer.
De in ons nummer van gisteren gepubli
ceerde maatregelen betreffende stopzetting
van het autoverkeer met Nederlandsche
auto's gedurende den nacht, hebben naar
het A.N.P. nader mededeelt, betrekking
op alle motorverkeer. In het bewuste be
richt dient derhalve overal „motorvoertui
gen" in plaats van „auto's" gelezen te wor
den.
De overeenkomst van
Constantinopel.
Engeland heeft haar volgens Rome
geschonden.
In Italiaansche politieke kringen ver
klaart men, in zake den toestand in
Noord-Afrika, dat Groot Brittannië niet
alleen Egypte hoewel dit land niet in
staat van oorlog is tot oorlogsgebied
verklaard heeft, doch ook de overeenkomst
van Constantinopel geschonden heeft. Deze
overeenkomst bepaalt, dat het Suezkanaal
in vredes- en in oorlogstijd neutraal en
voor alle landen open moet blijven. In
Egypte en in het gebied van het Suez
kanaal is dus een toestand ontstaan welke
volkomen onwettig is en waarvoor ook de
vertegenwoordigers van Egypte klaarblij
kelijk mede verantwoordelijk zijn. De open
bare meening van Italië is van oordeel,
zoo verklaart men, dat deze dubbelzinnig
heden verklaard moeten worden, aldus het
D.N.B. te Rome.