Middenstandsproblemen.
ONGEWENSCHTE TOESTAND IN HET
SCHILDERSBEDRIJF.
DE WEG TOT VERBETERING
- Ondanks de tijdsomstandigheden is het
Economisch Instituut voor den Midden
stand met zijn arbeid in het belang van
den middenstand blijven voortgaan en zal
het deze, naar het zich laat aanzien, ook
in het vervolg blijven voortzetten. Dit
verdient te meer waardeering nu in de
toekomst de. middenstand dezen steun
meer dan ooit zal noodig hebben.
Overigens is er voor den middenstand,
met name voor het ambacht, nu ons land
meer dan ooit op eigen kracht is aange
wezen, zeker een belangrijke taak wegge
legd. Daarom is het te meer verheugend,
dat een nieuwe tak van het ambacht in
het onderzoekingswerk van het Instituut
is betroken: ditmaal het schildersbedrijf.
Helaas geeft het eerste nummer van
de dezer dagen verschenen Statistiek voor
het Schildersbedrijf een weinig rooskleurig
beeld van dezen ambachtstak. Ontstellend
is de mate, waarin de concurrentie in dit
bedrijf de winst van den ondernemer in
gevaar heeft gebracht. Wij spreken hier
van winst en bedoelen daarmede de beloo
ning van den ondernemer voor zijn arbeid
en zijn ondememersrisico. Of er werke
lijk winst is gemaakt laten wij daarbij in
het midden. In vele gevallen is daarvan
geen sprake. Zelfs komt het voor, dat de
kosten der materialen en loonen van per
soneel en ondernemer niet gedekt worden
door de ontvangen betaling. De onderne
mer geniet dan niet alleen geen loon voor
zijn arbeid, maar moet bovendien nog de
andere algemeene kosten, welke nu een-
maal aan elk bedrijf verbonden zijn, uit
eigen zak betalen
Het is alsof sommige schilderspatroons
öf zich niet bewust zijn, dat zij arbeid
verrichten, welke een belooning verdient,
óf dat zij gedreven worden door de be
geerte om toch maar te werken en de be
looning bjjzaak achten.
Van de 63 gevallen in deze statistiek
behandeld, komen slechts 18 tot een over
schot, nadat een matige belooning voor
den ondernemer in rekening is gebracht.
In sommige gevallen werden niet eens de
kosten van loon en materialen gedekt.
M.a.w. de arbeid van den ondernemer is
slechts ten deele en voor welk een
deelbeloond. Het overschot, dat in
deze 18 gevallen, na berekening van deze
matige belooning van den ondernemer en
zijn huisgenooten, overblijft is voorts
slechts in een paar gevallen van zoo
danige beteekenis, dat het kan gelden
als een vergoeding voor het risico voor
den ondernemer.
Van waar deze treurige toestand? De
oorzaken zijn natuurlijk van verschillenden
aard: te geringe omzet, te scherpe con
currentie tengevolge van de veelheid der
concurrenten, maar bovenal de onvol
doende kostprijsberekening.
'Het .tekort in dit opzicht is verbazing
wekkend. Het is 'n gevolg van de verwaar-
loozing van den administratieven kant van
het bedrijf. Een verschijnsel, dat schier
óveral in het middenstandsbedrijf valt te
constateeren. Men houdt niet nauwkeurig
aanteekening, gaat op schattingen en gis
singen af en komt daardoor faliekant uit.
Wat zou men denken van den kapitein,
die maar op goed geluk af en zonder
kaarten en kompas in zee steekt in de
verwachting, dat hjj de bestemmingshaven
wel zal bereiken Ons college voor de
rechtspraak in scheepvaartzaken, de Raad
voor de Scheepvaart, zou zulk een kapi
tein bij de eerste de beste gelegenheid de
bevoegdheid om een schip te besturen
voor goed ontnemen.
Niet anders is het met vele van de
kapiteins der zakenschepen gesteld. Zij
laten zich leiden, gelijk uit deze statistiek
weer blijkt, door de concurrentie en slaan
er een slag naar, wat de concurrent zal
berekenen. Daar blijven zij nog onder. Of
het economisch verantwoord is, wordt niet
overwogen. Nauwkeurig gecalculeerd wordt
er niet en na-calculatie na afloop van
het werk wordt slechts door enkelen toe
gepast. Men berekent dus niet alleen
vooraf niet of op zeer slordige wijze, of
men met de aannemingssom kan uitko
men, maar men weet zelfs niet na afloop
van het werk, of men de kosten er uit
gehaald heeft, laat staan een belooning
voor eigen arbeid en risico heeft ont
vangen.
Deze toestand is funest, zoowel voor
den ondernemer als voor zijn klant. Voor
den eerste zal het fiasco wel spoedig
blijken, als de crediteuren geen geduld
meer willen of kunnen oefenen. Voor de
laatsten blijken de nadeelen pas later.
Het ligt toch voor de hand, dat op deze
wijze de weg geopend wordt voor minder
■scrupuleuze ondernemers, die trachten
door minderwaardig werk te leveren toch
aan hun winst te komen. De gevolgen
openbaren zich voor den klant evenwel
pas later en te laat bedenkt hij, dat hét
voordeeliger ware geweest den hoogsten
in plaats van den laagsten inschrijver het
werk op te dragen. Nu moet hij de ge
volgen van minderwaardig werk aan den
lijve, of liever aan zijn eigendom, voelen.
Economisch is dit evenmin in het be
lang van den klant als van den onder
nemer en mitsdien tegenover de gemeen
schap eveneens niet verantwoord. Verspil
ling van materiaal en arbeid, verwaar-
loozing van het gebouwde, zijn de ge
volgen en uiteindelijk krijgt de gemeen
schap de lasten daarvan te dragen en zal
zij toch moeten zorgen voor den onder
nemer, die het niet heeft kunnen bolwer
ken. Ongeacht nog de stroppen voor de
leveranciers, welke deze toch ook weer op
de gen of andere wijze op de gemeen
schap moeten verhalen.
Het is dus in elk opzicht gewenscht,
in dezen toestand verbetering te brengen,
al ware het alleen maar om te komen
tot een economische aanwending van de
arbeidskracht van ons volk in de weder-
opbouw-periode.
Deze statistiek wijst hiertoe den weg.
Nauwkeurige boekhouding, nauwkeurige
prijsberekening en vooral nauwkeurige na
calculatie, welke de gemaakte fouten aan
het licht brengen, worden als eerste ver-
eischte gesteld. Dus rekenen en narekenen.
Het eerste voorkomt lukraak aannemen
van werk tot eiken prijs, het tweede
leert fouten en vergissingen vermijden.
Het spreekt vanzelf, dat deze statistiek
niet bij deze twee punten blijft' staan. Zij
geeft ook practische aanwijzingen om dit
doel te bereiken.
Een ander belangrijk punt- is de op
brengst van' het loon, dat per uur be
taald woi'dt. Aan de hand daarvan kan
berekend worden, wat elk der werkzame
personen per uur presteert en tevens, of
deze prestatie een overschot laat. Ook
hiei-voor geeft de statistiek aanwijzingen.
De weg tot verbetering kan gevonden
worden door deze aanwijzingen voor de
administratie nauwkeurig te volgen. De
vragenlijst aan het slot geeft zelfs een
gedetailleerd plan voor de boekhouding.
Zuiver boekhoudkundige uiteenzettingen
kunnen hier niet gegeven worden terwïlle
van de ruimte, evenmin als een bespre
king van het uitvoerige cijfermateriaal:
daarvoor raadplege men deze uitgave,
welke voor geringen prijs overal verkrijg-
(Nadruk verboden).
Mr. M. VISSER.
De torpedeering van den
Griekschen kruiser.
ITALIË GEEFT ENGELAND DE
SCHULD.
Naar aanleiding van de torpedeering
van den Griekschen kruiser „Helli" ver
klaart men in verantwoordelijke Romein-
sche kringen, dat het na de tendentieuse
insinuaties van de Britsche pers, die ook
door een Amerikaansch blad gepubliceerd
ztjn, gemakkelijk is, de perverse en laffe
manoeuvre te reconstrueeren, die wederom
op touw is gezet door hen, die er belang
bij hebben, alles te doen om den brand te
steken in het kruitvat van den Balkan.
De torpedeering van de „Helli" is een
nieuw bewijs van het cynisme, waarmede
de Engelsche kliek onder leiding van
Churchill den oorlog voert. De pogingen,
andere volken ertoe te brengen, zich voor
Engeland op te offeren, zijn mislukt en de
overwinningen van de wapens der as heb
ben de plannen, die beoogden, de onrecht
vaardigheden van Versailles voor altijd
voort te laten bestaan, verijdeld. Daarom
neemt Engeland zijn toevlucht tot alle
middelen, zelfs de wanhopigste, in de
hoop het vuur aan te wakkeren en den
internationalen toestand te verergeren.
Londen heeft zich overigens gehaast,
Donderdagavond te verklaren, dat zich in
de nabijheid van de haven Timos geen
enkele Britsche duikboot bevond en dat
daarentegen wel Italiaansche duikbooten
in dat gebied varen. Dit vormt het be
wijs, dat de Britsche admiraliteit getracht
heeft, een voorsprong te krijgen, teneinde
de verdenkingen, die na het precedent van
het mailschip „Athenia" licht ten nadeele
van Engeland zouden kunnen rijzen, af te
wenden.
25 dooden bij de Engelsche
luchtaanvallen op Noord-Italië.
Naar Stefani uit Rome meldt is er thans
een officieele lijst gepubliceerd met de na
men der slachtoffers van de Engelsche
luchtaanvallen op Milaan, Turijn en Ales
sandria. Te Milaan zijn 7 mannen en 5
vrouwen, allen burgers, gedood en 46 per
sonen gewond. Te Turijn zijn er 8 gewon
den en 1 doode, tc Alessandria 12 dooden
cn 14 gewonden.
Mexïcaansche olie voor
Engeland
Het te Mexico verschijnende Amerikaan-
sche blad „Daily New Deal" beweert uit
geloofwaardige bron vernomen te hebben,
dat Dinsdag tusschen de Mexicaansche re
geering en een agent van de te New-York
vertoevende Britsche inkoopcommissïe een
overeenkomst gesloten is, waarbij Mexico
maandelijks 200.000 vat ruwe olie en 8000
ton benzine aan Engeland tegen contante
betaling zal leveren. Voor het vervoer van
de olie zouden Amerikaansche tankschepen,
die onder Mexicaansche vlag zouden varen,
gebruikt worden. De leveringen zouden ever
ongeveer drie weken uit Tampico beginnen.
Engelsche schepen
getorpedeerd.
Op het eiland St. Miguel, dat deel uit
maakt van de Azoren zijn gisteren 15
opvarenden van het Engelsche tankschip
„British Fame" aangekomen. Het schip
meet 8406 br. reg. ton. Volgens verklaring
van deze zeelieden is het schip verleden
week Maandag op 200 mijl ten zuiden
van St. Miguel door een duikboot getorpe
deerd. De kapitein van het schip is aan
boord van de duikboot genomen. Voorts
zijn 35 man, die eveneens poogden in red
dingsbooten lana te bereiken tot nu toe
nog niet aangekomen.
Mackay Radio meldt, dat het Britsche
vrachtschip „Clan Mcphee" (6628 b.r.t.)
ten Westen van Ierland is getorpedeerd.
JODEN VERLATEN EGYPTE.
Het D.N.B. meldt uit Rome De Joden
beginnen Egypte te verlaten. De „Messag-
gero" maakt melding van het aanstaande
vertrek van den leider der „Société Oriën
tale de Publicité", Oswald Finney naar Ca
nada. Eigendom van deze maatschappij is
het Joodsche blad te Cairo „Bourse iDgyp-
tienne", welks hoofdredacteur, Jean Lugol
al eenigen tijd geleden naar Syrië is ge
gaan. Finney heeft zijn vermogen van 3
millioen pond sterling reeds naar Canada
overgemaakt. In zijn gezelschap zal de
bedrijfsleider van de maatschappij Henri
Haim reizen. Talrijke andere Joden staan
op het punt Egypte te verlaten.
Gemengd Nieuws
ONGEVEER 2900 NEDERLANDERS
TE HAMBURG.
Het aantal Nederlanders te Hamburg
wordt, naar men vandaar aan bet Neder-
landsche Perskantoor te Berlijn schrijft, op
het oogenblik op 2900 geschat. Vroeger
was de Nederlandsche kolonie te Hamburg
grooter en het kwam wel voor, dat er over
de 5000 Nederlanders verblijf hielden. Een
vast getal noemen is moeilijk, want de
Nederlandsche bevolking van de Hansestad
was steeds zeer vlottend, een gevolg hier
van, dat een groot gedeelte van de Neder
landers voor scheepvaartbelangen te Ham
burg verblijf hielden. Slechts een betrekke
lijk klein gedeelte der Nederlanders was lid
van een vereeniging en het kwam voor, dat
te Hamburg een nationaal feest werd ge
vierd, waarbij de meeste Nederlanders niét
van de partij waren.
Thans is de „Nederlandsche kolonie in
Groot-Hamburg" opgericht, met het doel,
alle- Nederlanders in één organisatie
onder te brengen. Of dit gelukken zal, zal
de toekomst moeten leeren. Den leider van
de vereeniging, den heer Willem Huybers,
onder de Nederlanders te Hamburg alge
meen bekend, zal het zeker niet aan
ijver ontbreken. In de dezer dagen in het
Curio-huis gehouden bijeenkomst vertelde
de heer Huybers, die zoojuist uit Nederland
was teruggekeerd, hoe het er thans in het
vaderland uitzag. Overal had spr. een zoe
ken en tasten naar nieuwe vormen waarge
nomen. tjjd der partijen en van den par-
tijenstrijd scheen in het vaderland voor al
tijd voorbij. Wij hebben er, aldus spr.,-vroe
ger 35 gehad dat blijkt te veel van het
goede te zijn geweest. Het is thans de
hoofdzaak, dat Nederland zelfs eeu nieu
wen politieken weg vindt, die slechts in
vertrouwen en samenwerking met Duitsch-
land bewandeld zal kunnen worden. Met
Duitschland is, aldus sr., zoowel politieke
als economische samenwerking noodzake
lijk. Daar zijn thans inderdaad haast alle
Nederanders van overtuigd. Spr. hoopte
alle arische Nederlanders in de „Neder
landsche kolonie" te kunnen ontmoeten,
onverschillig tot welke politieke richting
zij vroeger mogen hebben behoord. De
nieuwe vereeniging zal vooral op cultu
reel en maatschappelijk gebied werkzaam
zijn. Iedere Nederlander is welkom en zal
kunnen meewerken, en wanneer hij moei
lijkheden ondervindt, zal de nieuwe organi
satie hem met raad en daad terzijde staan.
Spr. sprak vervolgens een woord van dank
aan den Zweedschen consul-generaal, die
zich met de waarneming der belangen van
de Nederlandsche staatsburgers belast. De
avond werd opgeluisterd met muziek van
den „Gaumusikzug 1" en door Kammer-
sanger Josef Groenen.
DISTILLEERTOESTEL IN BESLAG
GENOMEN.
De gemeentepolitie van Leek (Gr.) heeft
in de tot deze gemeente behoorende buurt
schap Zevenhuizen een volledig distilleei--
toestel in. beslag genomen hij den heer. H.
V. Het "toestel en een 'hoevëelheid aTcóhol7
zijn naar den rijksontvanger- te Leek. over
gebracht. Tegen V. is proces-verpaal op
gemaakt.
PAKKETVERKEER
MET DUITSCHLAND.
In afwqking van 'een vroeger bericht
wordt medegedeeld, dat in het verkeer
met Duitschland thans gewone pakketten,
dringende pakketten, pakketten met ex
pressebestelling en pakketten, waarbij de
afzender de invoerrechten voor zijn reke
ning neemt, toegelaten zijn.
Rembourspakketten zijn nog niet toege
laten.
SPOORWEGONGELUK IN
NOORD-ITALIË.
Op de ljjn VareseLuino zijn Donder
dagavond twee treinen br een bocht met
elkaar in botsing gekomen. De beide elec-
trische locomotieven schoven in elkaar.
Van de ongeveer 300 reizigers werd een
vijftigtal gewond. Van tien hunner is de
toestand ernstig.
„GRASMAALTLJDEN" EN ENGELAND.
„De Engelsche gazons hehooren op de
ontbijttafel". Onder dit opschrift maakt
de „Evening Star" gewag van het gebruik
van gras voor de menschelijke voeding,
waarna het blad de indrukken van een
deelnemer aan een „grasmaaltijd" schil
dert. Goed klaargemaakt, bijv. met toma
ten en kruiden, aldus de Engelsche zegs
man, is gras zoowel smakelijk als voed-
COLLECTE VOOR HET DUITSCHE
ROODE KRUIS.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn Volgens
de tot dusver bekende berichten heeft de
vijfde huiscollecte, welke op 3 en 4 Augus
tus is gehouden voor het oorlogshulpwerk
van het Duitsche Roode Kruis bijna 38.6
millioen rijksmark opgebracht. In vergelij
king met den vijfden offer-Zondag van
„Kriegswinterjiilfswerk" is het resultaat
24.7 millioen rrjksmark of 178 hooger.
ONEERLIJKE HUISKNECHT
AANGEHOUDEN.
Op het politiebureau Daniël Meyerplein
te Amsterdam wordt een jongeman vast
gehouden, beschuldigd van diefstal. Deze
24-jarige wandelde gisterochtend in gezel
schap van een dame op de Nieuwe Heeren-
gyacht. Zjjn optreden kwam de politie ech
ter zoo verdacht voor, dat hij opgebracht
werd. De jongeman bleek huisknecht te
Hilversum te zijn geweest. Bij zijn vertrek
naar de hoofdstad had hij zich echter ver
schillende huishoudelijke artikelen toege
ëigend, zooals tafelzilver en voorwerpen uit
het keukengerei.
TWEE ITALIAANSCHE
BERGTOURISTEN VERONGELUKT.
Twee bekende bergtoeristen uit Turrijn,
een eerste luitenant van de militaire school
voor alpinisme in Aosta en zijn vriend die
in het gebied van den Mont Blanc een
tocht ondernamen, zijn dood in een afgrond
aangetroffen na dagen lang vermist te
zijn geweest. Blijkbaar zjjn zij door een
steenlawine gegrepen en in de diepte ge
slingerd.
PREDIKBEURTEN
ZONDAG 18 AUGUSTUS 1940.
Ncd. Herv. Kerk op Walcheren.
AAGTEKERKE 10 uur cand. H. G. Beneder.
ARNEMUIDEN 10 en 3 uur ds. H. K. van
Wingerden.
BIGGEKERKE 10 uur ds. Spijkerboer van Sou
burg.
DOMBURG 9.30 en 2 uur ds. F. G. H. Nicolaï.
GAPINGE 9.30 uur ds. Visser.
GRIJPSKERKE 10 uur ds. Van Loon.
KLEVERSKERKE 2 uur. ds. P. Fagel.
ds. Kelder.
KOUDEKERKE 10 uur ds. Warners 2.30 uur
MELISKERKE ds. Bakker.
NIEUW- EN ST. JOOSLAND IQ uur ds. Gij-
mink 2.30 uur ds. Bartlema van Ritthem.
OOST- EN WEST-SOUBURG 10 uur ds. W. J.
J. Bakker 2 uur ds. Spijkerboer.
OOSTKAPELLE 10 en 2.30 uur ds. F. Don.
RITTHEM vrn. ds. Bartlema.
ST. LAURENS 9.30 uur ds. Reus van Westka-
pelle 2 uur ds. Panhyise.
SEROOSKERKE 10 uur 2r.30 uur ds. N.
Visser.
VEERE 9.30 uur ds. Fagel.
WESTKAPELLE vm. leesdlenst 2 uur ds.
D. J. Vossers van Vlisslngen.
'T ZAND 10 uur ds. Dippel; 6 uur ds. Warners.
ZOUTELANDE 9.30 en 2 uur ds. W. Oosthoek.
VROUWENPOLDER 2.30 uur ds. Van Loon.
Ned. Herv. Kerk op Zuid- en Noord-Beveland.
BAARLAND 10.30 uur ds. Wagner 3 uur ds.
Dagevos.
BIEZELINGE 10 uur ds. J. de Vries van Goes;
2.30 uur ds. J. Zandee van 's H. H.kinderen.
BORSSELE 10.30 en 3 uur ds. Bunjes.
DRIEWEGEN 10.30 uur ds. Van Burgeler.
ELLEWOUTSDIJK 10.30 uur ds. Van Willens-
waard.
GOES 9.30 uur ds .Steinz 5 uur ds. Korevaar.
"s GRAVENPOLDER 10.30 uur de lieer Over-
gauw 3 uur ds. Van Voorst Vader.
HANSWEERT 9.30 en 6.30 u. ds. Plaggemara.
's HEERENHOEK Geen dienst.
's HEER ABTSKERKE 10.30 en 3 uur cand.
Schakel van de Bilt.
's HEER HENDRIKSKINDEREN 9.30 uur ds.
Zandee.
's HEER ARENDSKERKE 10 uur ds. Van der
Waa 2.30 uur ds. Wagner.
HOEDEKENSKERKE vm. en m ds. Huls
bergen.
YERSEKE (Geref. Kerk) vm. en nm. ds. Bons.
KAPELLE (In Obadja) 10 uur ds. Hoogenraad.
KAMPERLAND vm. en nm. ds. Tonsbeek.
KATTENDIJKE vm. ds. Lammers.
KATS 2 uur ds. Hansen.
KLOETINGE 9.30 en 2 uur ds. Boersma.
KRABBENDIJKE vm. en nin. ds. Baarslag.
KORTGENE vm. en nm. ds. v. d. Most van
Spijk.
KRUININGEN 10 en .2.30 uur ds. Mortier.
NIEUWDORP vm. leesdienst nm. ds. Van der
Waa.
NISSE 10.30 uur ds. Van Voorst Vader 3 uur
ds. Drost van 's Heer Abtskerke.
OUDELANDE 10.30 uur cn 3 uur ds. Matzer
van Blois.
OVEZANDE 3 uur ds. Van Burgeler.
RILLAND vm. en nm. de heer Hoekendijk.
SCHORE 10 en 2.30 uur ds. Postma.
WAARDE nm. ds. Hoogenraad.
WILHELMINADORP 9.30 uur ds. Kluiver
2 uur ds. Steinz.
WEMELDINGE 10 en 2 uur ds. A. de Bruön.
WOLPHAARTSDIJK vm. de heer Kraak
nm. ds. Lammers.
Ned. Herv. Kerk in Zeeuwscli Vlaanderen.
BRESKENS 9.30 uur geen dienst 5.30 uur ds.
Goudswaard.
CADZAND 3 uur ds. Staal.
GROEDE 9.30 uur ds. G. J. Derksen.
HOOFDPLAAT 10.30 ds. M. R. Pliester.
NIEUWVLIET 11.15 uur ds. G. J. Derksen.
SCHOONDIJKE 10 uur ds. J. A. Swart.
ST. ANNA TERMUIDEN2 uur ds. Beukenhorst.
SLUIS 10 uur ds. Beukenhorst.
ZUIDZANDE 10.30 uur ds. Everts.
GoreL Kerken op Walcheren.
.ARNËMUiDEN 10 en 3 uur cand. Swierts.
GAPINGE 10 en. 2.30 uur ds. de Graaff.
-GRIJPSKERKE 10 en 2.30 uur cand. Baas.
ST. LAURENS 9.30 uur leesdienst av. ds. de
Graaff.
MELISKERKE 10 en 3 uur ds. Meester.
OOSTKAPELLE 10 uur leesdienst 2.30 uur
ds. Hommes.
SOUBURG 9.30 en 2 uur ds. Th. H. van Andel.
VEERE vin. ds. Speys nm. ds. de Vries.
VLISSINGEN 9.30 en 5.30 uur ds. F. Pijlman
van Hoek.
Gerot. Kerken op Zuid- en Noord-Bcveland.
BAARLAND 10.30 en 3 uur cand. v. d. Zande.
BORSSELEN 10.30 en 3 uur ds. E. Beukema
van Nieuwdorp.
DRIEWEGEN 10.30 en 3 uur leesdienst.
GOES 9.30 en 5.30 uur ds. van do Vegt.
's GRAVENPOLDER vm. en nm. ds. v. Egmond
HEINKENSZAND 10.30 en 3 uur ds. Booy.
YERSEKE vm. en nm. ds. Koster.
KAPELLE 10 en 2.30 uur ds. Scheele.
KRABBENDIJKE vm. en nm. ds. Ros.
KAMPERLAND 10 en 3 uur ds. Van den Ende.
KRUININGEN 10 en 2.30 uur ds. J. Koolstra.
NIEUWDORP 10.30 uur leesdienst 3 uur ds.
van Heiningen
RILLAND 10 en 2.30 uur leesdienst.
WEMELDINGE 9.30 en 2 uur ds. M. P.. van
Dijk.
WISSENKERKE 9.30 en 2 uur ds. Oostenbrink
WOLPHAARTSDIJK 10.30 uur ds. Heiningen
3 uur leesdienst.
Gerot. Kerk In Zceuwsck- Vlaanderen.
SCHOONDIJKE 10 en 3 uur ds. De Vries Jr.
Christ. Geret. Kerk.
VLISSINGEN 9.30 en 5 uur leesdienst.
MIDDELBURG (Gasthuiskerk) 10 en 2.30 uur
cand. H. van Leeuwen van Rijswijk.
BIEZELINGE vm. en nm.
Geret. Gemeente.
VLISSINGEN 9.30, 2 en 6 uur Preeklezen.
MIDDELBURG (Segeerstraatkerk) 9.30 uur ds.
A. Verhagen 2 en 6 uur preeklezen.
WESTKAPELLE 9.30, 2 en 6 uur leesdienst.
KRABBENDIJKE 10, 2.30 en 6.30 uur ds. 3.
van den Berg.
BIEZELINGE vm. en nm. leesdienst.
GOES 9.30, 2 en 6 uur Leesdienst.
's GRAVENPOLDER 10, 2.30 en 6.30 uur Lees
dienst
HOEDËKENSKERKE 9.30, 2 en 5 tl. lees
dienst
YERSEKE vm„ nm. en av. ds. v. Stuyven-
berg,
WEMELDINGE 10. 2 en 6 uur leesdienst.
Evang. Lath. Kerk.
MIDDELBURG (Luth. Kerk) 9.10 uur ds. C. F.
Nolte. Vroegdienst. „Op den drempel van een
nieuw tijdperk".
VLISSINGEN 10.30 uur ds. C. F. Noltc.
GROEDE 10 uur da. M. P. Stol.
VrUzinnlge Hervormden.
VLISSINGEN Geen dienst.
Geret, Kerk (Rersteld Verband).
MIDDELBURG 10 en 6 uur ds. Tor Sclicgget
van Amsterdam.
Vrijo Evang. Kerk.
GOES 9.30 en 6 uur de heer Praas.
BATH 10 en 2.30 ur de lieer Klarenbeek.
YERSEKE vm. en nm. ds. Mooy.
WEMELDINGE 10 en 2.30 uur ds. Werges.
DoopBgezindo Gemeente.
VLISSINGEN Geen dienst.
MIDDELBURG 10.15 uur mej. ds. S. E. Tref
fers van Utrecht.
GOES 7 uur mej. ds. S. E. Treffers van Utrecht
AARDENBURG mevr. E. J. v. d. Broecke—
de Man.
Ned. Horv. Kerk (Geret. Bond).
Waalsche Gemeente.
MIDDELBURG Geen diens.
Van onze Boekentafel
lederen dag een goede daad, door
Valentine. Uitgave Kruseman, Den
Haag.
Het spijt ons, dat we dit boek gelezen
hebben, niet alleen om de profanie, waar
mede de auteur nu en dan heeft gemeend
zjjn humoristische talent te moeten be
wijzen, maar ook om de groote leegte, die
het onmogelijke verhaal achterlaat.
De grootste lengen, door Lola Stein.
Uitgave Kruseman, Den Haag.
Dit verhaal is psychologischbeter ver
antwoord ook de details zijn beter ver
zorgd. De schrijfster heeft zich zeer ernstig
ingeleefd in haar probleem, dat wel een
hypermodern vraagstuk genoemd mag wor
den man, vrouw en vriend van deze
vrouw, welke vriend tevens de -vriend is
van de zuster van den man. En wie het slot
wil weten de vriend trouwt niet met de
vrouw van den man, doch met diens zuster.
Het raadsel van de geknoopte sjaal,
door M. G. Eberhart. Uitgave Kru
seman, Den Haag.
Een detectiveroman en dus ten minste
één moord en een detectievein dit -liet
buitenmate boeiende verhaal een gewezen
detective die voor een bevredigende op
lossing moet zorgen.
Gedichten in proza, door Iwan
Toergenjew. Uitgave Wereld-
Bibliotheek, Amsterdam.
Deze keurig verzorgde bloemlezing, ver
taald en ingeleid door Aleida G. Schot, is
als het ware een terugblik van den Russi-
schen schrijver Toergenjew (overleden
1883) in zijn ouderdom. Somber en trooste
loos, vool weemoed en soms verbittering.
Zonder het te zeggen zegt Toergenjew van
zijn leven- het was al ijdelheid.
Radioprogramma
Zondag 18 Augustus.
JAARSVELD, 414,4 M.
8,00 NCRV. 12,00 VARA. 6,00 NCRV,
7,00 VPRO. 8,00—10,30 VARA.
8,00 Ber. ANP. 8,10 Schriftlezing, Medi
tatie. 8,25 Gew. muz. (gr.pl.). 8,55 Gram.
9,30 Orgelconc. 10,10 Gew. muz. (gr.pl.)»
10,20 Evang.-Luth. Kerkdienst. 12,00 VA
RA-ork. 12,45 Ber. ANP. 1,00 Lezing. 1,15
VARA-ork. 2,00 Letterk. overz. 2,20 De
Ramblers. 2,50 Tuinbouwpraatje. 3,15 Es
meralda en solist. 3,45 Cello en orgel. 4,15
Gram. 4,30 Voor de kinderen. 5,00 Gram.
5,15 Wekelijksche gedachtenuitwisseling (A
NP). 5,30 De Golfbrekers. 5,40 Reportage.
6,00 Wijdingswoord. 7,00 Studiodienst. 8,00
Ber. ANP. 8,15 Cabaretprogr. 9,15 Ra-
diotooneel. 9,30 VARA-ork, en solist. 10,15
Ber. ANP, sluiting.
KOOTWIJK, 1875 M. AVRO-UITZ.
7,00 Ber. (Duitsch). 7,15 Ber. En-
gelsch). 7,30 Gram. (Om S.,00 Ber. ANP).
9.00 Leden Omroepork. en de Ned. Bach-
ver. en solisten (opn.). 10,00 Morgenwij
ding. 10,15 Gew. muz. (gr.pl.). 10,30 Syl-
vestre-trio. 11,15 Ber. (Engelsch). 11,30
Gram. 12,30 Ber. (Duitsch). 12,45 Ber.
ANP, gram. 1,00 AVRO - Amusementsork.
en soliste (opn.). 1,50 Gram. 2,00 Ber.
(Duitsch). 2,15 Verkorte operette „Boc
caccio" (opn.). 3,15 Ber. (Engelsch). 3,30
Omroepork., solisten en gram. 5,15 We
kelijksche gedachtenwisseling (ANP). 5,30
Pianosoli. 5,45 Orgelspel. 6,15 Ber. (En
gelsch). 6,30 Twilight Serenaders (opn.)„
7,08 Cyclus. 7,28 AVRO-Amusementsork.,
koor en solisten (opn.). 8,00 Ber. Duitsch).
8,15 Ber. ANP. 8,30 Ber. (Engelsch),
8,45 Gram. met toel. 9,15 Ber. (Engelsch).
9,30 Gram. 10,00 Ber. (Duitsch). 10,15
Ber. ANP. 10,3010,45 Ber. (Engelsch)
en sluiting. 11,1511,30; 0,150,30 en
I,15—1,30 Ber. (Engelsch).
Maandag 19 Augustus,
JAARSVELD, 414.4 M. KRO-UITZ.
8,00 Ber. ANP. 8,05 Wij beginnen den
dag. 8,15 Gram. 10,00 VPRO: Morgen
wijding. 10,15 Gram. 11,30 Godsd. cause
rie. 12,00 Ber. 12,05 Gram. 12,15 Frans
Wouters en zijn Caliente-ork. 12,45 Ber.
ANP, gram. 1,15 KRO-ork. 2,00 Vrou
wenuur. 3,00 Gram. 3,45 KRO-Melodis-
ten en solist (4,304,45 Gram.). 5,15 Ber.
ANP. 5,30 Rococo-octet. 6,00 Gram. 6,15
Musiquette en soliste. 7.00 Vragen van
den dag (ANP). 7,15 Ber. 7,20 Voor de
jeugd. 7,35 Gram. 7,45 Reportage. 8,00
Ber. ANP. 8,15 KRO-ork., KRO-Melodis-
ten en solisten. 9,15 Gram. 9,35 Radio-
tooneel. 10,10 Wij sluiten den dag, 10,15
Ber. ANP.
KOOTWIJK, 1875 M. NCRV-UITZ.
NRCV-Uitzendlng. 7,00 Ber. (Duitsch).
7.00 Berichten. (Duitsch). 7.15 Berich
ten (Engelsch), 7.30 Gramofoon. 8.00
8,25 Gew. muz. (gr.pl.). 9,00 Gram. 10,00
Trio Beute-Zepparoni-Hemerik en gram,
II,15 Ber. (Engelsch). 11,30 Gram. 12,30
B*r. (Duitsch). 12,45 Ber. ANP. 1,00
Cymbaal-sextet en gram. 2,00 Ber.
(Duitsch). 2,15 Cymbaal-sextet. 2,45 Gram.
3,15 Ber, (Engelsch). 3,30 Zang met
piano en gram. 4,15 Gram. 5,00 Ber.
(Duitsch). 5,15 Ber. ANP. 5,30 Orgel
conc. 6,15 Ber. (Engelsch). 6,30 Gram.
7,00 Vragen van den dag (ANP). 7,15
Ber. 7,30 Reportage of muziek. 8,00 Ber.
(Duitsch). 8,15 Ber. ANP. 8,30 Ber. (En
gelsch). 8,45 Gram. (9,159,30 Ber. En
gelsch). 10,00 Ber. (Duitsch). 10,15 Ber.
ANP. 10,3010,45 Ber. (Engelsch) en
sluiting. 11,1511,30; 0,150,30 en 1,15
1,30 Ber. (Engelsch).
Ond-Gcrel. Kerk.
COLIJNSPLAAT 10.30 en 7 uur ds. Kraayeveld,
Leger doB HoUs.
VLISSINGEN 7.30 Bidstond en 10 uur Heili
gingssamenkomst 3.30 uur opcnluehtmeeting
7.30 uur Vorlossingssnraenkomst.
MIDDELBURG: Vm. 10 uur Heiliging-, nm. 7.30
uur Vorlossingssamenkomst. Leider: Adjudant
G. Kooistra.
GOES 7.30 uur Bidstond 10 uur Helllglngs-
dienst 4 uur Openluchtmeeting 7.30 uur Ver»