Er komt schot in het werk van de Stichting
Zeeland 1940.
Tweede Blad
PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Vrijdag 16 Augustus 1940
De 10.000ste inwoonster van Goes.
DE VERDUISTERING MOET
ZORGVULDIGER ZIJN
De politie zal strenger tegen
overtreders gaan optreden.
Van bevoegde Duitsche zijde schrijft
men ons
Den laatsten tijd moest herhaaldelijk
worden opgemerkt, dat de bevolking de
verduisteringsvoorschriften niet zorgvul
dig genoeg in acht neemt. Zoo komt het
nog steeds voor, dat in woningen bij ge
opend venster licht wordt aangestoken of
dat buitenshuis sterke zaklantaarns of
ander sterk licht wordt gebruikt. Voorts
worden meermalen automobielen opge
merkt, die met kilometers ver zichtbare
aangestoken koplampen rijden. Al deze
dingen vormen een grove inbreuk op de
verduisteringsdiscipline.
Met het oog op de langer wordende
nachten is het dringend noodig, dat de
verduisteringsvoorschriften door de bevol
king zotj nauwkeurig mogelijk worden na
gekomen. De politie heeft aanwijzing ont
vangen in de toekomst tegen overtreders
van de verduisteringsvoorschriften met
strenge straffen op te treden. In dit ver
band wordt er nogmaals op gewezen, dat
de verduisteringsvoorschriften uitsluitend
ter bescherming van de burgerbevolking
zijn uitgevaardigd. Het is daarom ieders
belang, .de voorschriften nauwgezet na te
komen.
De 300.000 Belgen in Zuid-
Frankrijk zullen naar hun land
kunnen terugkeeren.
De „Soir" publiceert een onderhoud van
den leider der Rexisten, Leon Degrelle,
met een verslaggever van het blad. Daar
uit blijkt, dat Degrelle de oplossing van
het Belgische vluchtelingenvraagstuk ter
hand heeft genomen. Daartoe is hij naar
het onbezette Fransche gebied gereisd en
heeft daar van den vice-premier Pierre La
val ten eerste de officieele bevestiging ge
kregen dat de schaduwregeering Pierlot in
de oogen van de Fransche regeering de jure
niet meer bestaat, en ten tweede de stel
lige verzekering, dat terstond maatrege
len genomen zullen worden om eindelijk te
bewerkstelligen, dat de 300.000 Belgen,
die zich nog in Zuid-Frankrijk bevinden,
ook tegen den wil van den aanhang der
„regeering Pierlot" aldaar, naar hun land
kunnen terugkeeren. De organisatie van
het vluchtelingenwerk heeft men terstond
ter hand genomen.
Naar de „Paris Soir" meldt hebben se
dert 1 Augustus bijna 600.000 vluchtelin
gen het onbezette gebied van Frankrijk
verlaten om naar hun woonplaatsen terug
te keeren. Van 1 tot 10 Augustus zijn 245
treinen met vluchtelingen de demarcatie
lijn. gepasseerd. In denzelfden tijd hebben,
naar het blad verder meldt, met auto's
en vrachtwagens 184.000 personen het on
bezette Frankrijk verlaten. Per fiets en
te voet deden dat 18.000 personen. Onder
de terugkeerenden bevonden zich 186.000
Belgen. De terugvloeiende beweging
heeft zich sedert 10 Augustus in het
zelfde tempo voortgezet. Toch bevonden
zich nog 3 tot 3.5 millioen Fransche vluch
telingen en 300.000 Belgen, alsmede een
millioen Fransche soldaten wier woon
plaatsen in de bezette Fransche gebieden
liggen, in het niet bezette deel van Frank
rijk.
De groote beslissing
nadert
(Bijzondere correspondentie.)
BERLIJN, 15 Augustus.
De landkaarten van Groot-Brittannië,
die hier te Berlijn achter vele winkelruiten
hangen, trekken in deze dagen bijzondere
belangstelling. De winkeliers geven met
roode speldeknoppen de steden aan, die
gebombardeerd zijn, en men moet zeggen,
dat de plaatsen in Zuid-Engeland nog
nauwelijks leesbaar zijn, daar zij schuil
gaan achter vele tientallen roode knoppen.
Na de opwindende dagen van den veld
tocht in Frankrijk was ev een stemming
ontstaan van rustig afwachten, maar op
het oogenblik worden de middagedities der
kranten met het nieuwe legeroericht den
verkoopers weer uit de handen gegrist. De
groote luchtslag vormt het gesprek van
den dag.
En algemeen ziet men er het voortee
ken in, van den beslissenden eindstrijd.
Men lacht om de pogingen van Churchill
om de verhouding der Engelsche en Duit
sche verliescijfers om te keeren. Men stelt
met voldoening vast, dat zelfs die buiten-
tandsche bladen in de Vereenigde Staten
en in Zwitserland bijv., die tot dusver aan
de Britsche berichten de voorkeur gaven,
thans aan de Duitsche legei berichten de
voornaamste plaats inruimen. Men ziet
hier heel goed in, dat dit geen gevolg is
van een plotselinge liefde voor Duitsch-
land, doch dat de bladen, die eerst uit
Polen, vervolgens uit Noorwegen en
Frankrjjk slechts Britsche successen wis
ten te melden, alles op gezag van het Brit
sche ministerie van voorlichting, ten op
zichte van de mededeelingen van deze
zijde langzamerhand sceptisch geworden
zijn. Veelbeteekenend in dit verband
noemt men het feit, dat president Roose
velt een marinemissie, onder leiding van
admiraal Gaghormley naar Londen ge
stuurd heeft, om de waarheid omtrent den
gang der krijgsverrichtingen vast te stel
len.
Intusschen gaat de strijd onverpoosd
verder. Hoe volledig alle krachten van
de luchtmacht op het oogenblik op den
aanval geconcentreerd zijn, blijkt wel uit
het feit, dat bjj de overhandiging van _de
maarschalkstaven aan de op 19 Juli Be
noemde generaal-veldmaarschalken, welke
plechtigheid in de werkkamer van den
Führer heeft plaats gehad, drie veldmaar
schalken van het luchtwapen niet aanwe
zig waren. Dat men den strijd thans weer
een ernstiger karakter toekent, spreekt
voorts uit het feit, dat te Berlijn het
dansverbod, dat nu de overwinning in
Frankrijk was opgeheven, gisteren weer is
ingegaan. Tot de neutralen worden door
de toonaangevende bladen ernstige waar
schuwingen gericht, om eindelijk een tee-
ken des tiids te verstaan, met name, wat
het Britsche navicert-systeem betreft,
wijst men er op, dat neutrale schepen, die
navicert aannemen, volgens het Volken
recht als vijandige of met den vijand heu
lende schepen behandeld kunnen worden,
en de Zwitsersche pers wordt gewaar
schuwd dat zij beter dan kritiek op ie
Duitsche houding tegenover Frankrijk uit
te oefenen, haar neutrale houding zou be
wijzen door een krachtig protest tegen het
overvliegen der Britsche vliegtuigen van
Zwitsersch gebied.
CANADEESCH MILITAIR VLIEGTUIG
VERONGELUKT.
Naar uit Ottawa gemeld wordt, is in
Britsch Columbia een Canadeesch militair
vliegtuig neergestort. Alle vijf inzittenden,
waaronder de leider van een eskader, kwa
men om het leven.
Toenemende spanning
tusschen Amerika en
Japan.
De spanning tusschen Amerika en Ja
pan neemt voortdurend toe, mede ten ge
volge van het feit, dat de Amerikaansche
regeering in den loop van de laatste we
ken verschillende maatregelen" heeft ge
nomen, die zonder eenigen twijfel tegen
Japan zijn gericht.
Zoo werden in het begin van Juli uit
voervergunningen ingevoerd voor alle
grondstoffen, die uit strategisch, oogpunt
van gewicht zijn, alsmede voor wapenen
en werktuigen. Eind van de vorige maand
is dit systeem ook uitgebreid tot petro
leum en daaruit bereide producten en
schroot.
In den allerlaatsten tijd nu is daarbij ge
komen het volledig uitvoerverbod voor
vliegtuigbenzine. Zooals kapitein Okuma,
de woordvoerder van de Japansche marine,
verklaarde, „kan er geen twijfel aan be
staan of al deze maatregelen zijn uitslui
tend of in hoofdzaak gericht tegen Japan,
dat ongeveer 70 pet. van zijn behoefte aan
schroot, meer dan 50 pet. van zijn petro
leum en een groot deel van zijn vliegtuig-
benzine (die het den laatsten tijd in steeds
grooter hoeveelheid gebruikt) uit de Ver
eenigde Staten betrekt". Volgens dezen
spreker zou „de internationale terugslag
zich niet laten wachten".
Het Japansche blad „Nitsji Nitsji" wil
deze houding van Amerika vergelden met
het afsnijden van den Amerikaanschen in
voer uit Oost- en Zuid-Oost Azië, waarbij
het zinspeelt op „Amerilca's afhankelijk
heid van den invoer van rubber uit Ne-
derlandsch-Indië". Hoe Japan dezen in
voer zou kunnen afsnijden, is voorioopig
echter een raadsel
Hiervan afgezien is de toon, dien de
Japansche pers tegen de Vereenigde Sta
ten aanslaat, nieuw. Men zou er uit kun
nen opmaken, dat de aangekondigde her
ziening der Japansche buitenlandsche poli
tiek ook een frontwijziging tegenover
Amerika insluit. Het heeft er derhalve den
schijn van, dat Amerika, door de econo
mische afhankelijkheid van Japan van de
levering van grondstoffen door de Ver.
Staten te gebruiken als middel tot het uit
oefenen van politieke pressie, in Japan het
gevoel heeft versterkt, dat het absoluut
noodzakelijk is voor dit land, om zich aan
dien knellenden greep te ontwringen. Het
middel daartoe zou dan zijn, het scheppen
van een „groot Aziatisch economisch ge
heel". Heeft men het eenmaal zoo ver ge
bracht, dan zou het door de „Nitsji
Nisji" aanbevolen middel in toepassing te
brengen zijn doch eer ook niet.
ItaHaansche luchtaanval op
Malta.
Een speciale luchtvaartcorrespondent van
Stefani meldt, dat gisteren Italiaansche
luchtstrijdkrachten de militaire installaties
van het vliegveld Alfaro op Malta met vol
ledig succes hebben aangevallen. Loodsen
en opslagplaatsen wei-den vernield en in
brand gestoken door zware bommen en
brandbommen. Ook de enkele op den grond
staande vliegtuigen werden gebombardeerd.
Toen zy hun opdracht hadden volvoerd,
werden de Italiaansche bommenwerpers
aangevalen door vier Hurricane-jagers. De
afdeelingen jagers, die de Italiaansche bom
menwerpers begeleidden, kwamen onmid
dellijk tusschenbeide en konden na een
kort gevecht vrij baan maken. Een En-
gelsch toestel werd neergeschoten. De be
stuurder kon zich redden door middel van
zjjn valscherm.
verzonden in een enveloppe, waarop een
horizontale streep is getrokken. Boven de
streep staat „An die Kinderalction Nie-
derlandeOstmark, Kneuterdijk 20, Den
Haag'. Onder de streep komt de naam van
het kind, de naam van den gastheer, het
straatnummer en de plaatsnaam. De brief
wordt volgens binnenlandsch tarief ge
frankeerd. Hij is in twee dagen ter plaatse.
Indien er ouders zijn, die vinden, dat de
kinderen te weinig terug schrijven, kunnen
bij de genoemde Kinderaktion in Den
Haag hulp vinden.
Het is onnoodig levensmiddelenpakket
ten te zenden. De kinderen hebben heusch
genoeg. Dergelijke pakketten worden niét
meer verzonden. Eens in de veertien dagen
kunnen de ouders bij wijze van hartelijk
heid een pakje van ten -hoogste een pond
sturen.
Meer melk- en gevulde
chocolade.
Dezer dagen heeft een contactcommissie,
gevormd 't de fabrikanten van chocolade
artikelen, overleg gepleegd met de be
voegde autoriteiten om te komen tot een
oplossing voor het gebrek aan grondstof
fen. voor deze industrie, nu de cacaoboo-
nen niet meer aangevoerd kunnen worden.
Men is het, volgens de N.R.Ct volko
men eens geworden over de maatregelen
die genomen moeten worden en men ziet
een weg om de chocoladefabrieken nog
geruimen tijd op normale kracht te laten
werken. Daartoe zal men moeten komen
tot een onderlinge verdeeling van de hoe
veelheid beschikbare grondstoffen, waar
van het gevolg zal zijn dat de pure cho
colade schaarscher wordt en dat er meer
melk- en gevulde chocolade in den han
del gebracht zal worden. Men wil namelijk
de industrie zooveel mogelijk intact laten
cn dus dezelfde hoeveelheid producten af
leveren. Aangezien de hoeveelheid cacao-
boonen evenwel beperkt is, zal men meer
andere grondstoffen moeten verwerken.
Dit is zeker toe te juichen, aangezien de
voedingswaarde van melkchocolade groo
ter is dan van pure chocolade.
Pakketpost met Duitschland
weer toegestaan.
Met ingang van Donderdag is het verkeer
met dringende pakketten, ijlpakketten en
rembourszendingen tusschen Nederland en
Duitschland opengesteld.
Prïna Jacomina de A unck met haar moeder. Prina Jacomina is op deze
foto 4 dagen oud en zooals men ziet maken moeder en dochter
het uitstekend.
Overstrooming van Gele rivier
eischt duizenden slachtoffers.
Domei meldt uit KaufengDe Gele
rivier, waarvan het peil de laatste dagen
op ontstellende wijze was gestegen, is bui
ten haar nieuwe bedding getreden, tenge
volge waarvan duizenden personen zijn
verdronken. Een groot aantal boerderijen
is door de aanstormende watermassa's
weggevaagd.
Op verscheidene plaatsen aan den wes
telijken oever van de nieuwe Gele rivier is
de dijk bezweken. Het geheele gebied tus
schen den Loenghai-spoorweg en de oude
Gele rivier staat onder water.
WALLACE AFGETREDEN .S
AMERIKAANSCH MINISTER VAN
LANDBOUW.
Het D.N.B. meldt uit Washington De
democratische candidaat voor het vice-
presidentschap der Ver. Staten, Wallace,
heeft zijn ambt van minister van land
bouw neergelegd.
Het gaat den kinderen in de
Oostmark goed.
37 maakten het te bont en zijn naar huis
gezonden.
De ervaring, met de Nederlandsche kin
deren in de Oostmark;.opgedaan, zijn bijna
over de geheele lijn, goed. De kinderen ma
ken het uitstekend en de pleegouders zijn
in het algemeen overrun gedrag tevreden.
Het is natuurlijk, dat onder de ongeveer
7000 uitgezonden kinderen eenige gevallen
tan heimwee zjjn voorgekomen. Iedereen,
dit zich zjjn kinderjaren voor den geest
kan halen, zal dit begrijpen. Ouders van
dergelijke kinderen doen dan ook goed daar
heel rustig op te reageeren en hun kroost
aan te moedigen zich brj de nieuwe omge
ving aan te passen. Het is te betreuren,
dat 37 kinderen uit de Oostmark moesten
worden teruggestuurd, omdat zij zich
slecht gedroegen. Zij waren ofwel onzinde
lijk, ofwel ongezeggelijk, ruw of oneerlijk.
Dit aantal is echter klein vergeleken bij de
vele andere kinderen, die ook hun gasthee-
ren tot genoegen strekken.
Nogmaals wordt er aan herinnerd, dat
brieven aan de kinderen moeten worden
Huisvlijt in den Langendijk, waar jong en oud, meehelpt bij den inmaak
van boonen. (Foto Pax-Holland.)
In totaal is thans ruim 855.000 aan credieten
toegezegd.
Wij hebben eens geïnformeerd, hoe het
thans staat met het verstrekken van cre
dieten door de „Stichting Zeeland 1940".
Wij vernamen, dat het aantal crediet-aan-
vragen, waaromtrent bereids een beslis
sing is genomen, ruim 250 bedraagt. Het
totaal-bedrag van de verleende credieten
is 855.510, en wel aan bedrijfscredieten
771.750 en aan bouwcredieten 83.760.
Het aantal ingekomen aanvragen, om
een regeeringscrediet voor het herstel of
den wederopbouw van door oorlogsmolest
getroffen gebouwde eigendommen is nog
zeer beperkt. Vermoedelijk vindt dat zjjn
oorzaak in het feit, dat geen bouwcredie
ten worden verleend, alvorens de zekerheid
is verkregen, dat belanghebbende bouwver
gunning verkrijgt.
Wat de nog niet toegestane aanvragen
betreft, mag er wel eens op gewezen
worden, dat dit veelal gfootere bedragen
betreft, die soms veel onderzoek noodig
maken, terwijl er andere gevallen zijn,
v waarbij de aanvragende firma in moeilijk
heden verkeert ten onzichte van eigen
domsrechten of anderszins.
Zooals reeds met een enkel woord is ge
meld, had het bestuur der Stichting op 2
Augustus een bespreking met den thesua-
rier-generaal van het departement van
financiën. Het resultaat van die bespre
king is geweest, dat het bestuur gemach
tigd werd de rente ten aaru en van de
oorlogsmolestcredieten van minder dan
10.000, voor zooveel het eerste jaar van
de credietverleening betreft, terug te bren
gen van 5 tot 2 procent. Voorts werd het
stichtingsbestuur op zjjn verzoek gemach
tigd, om ten aanzien van de zekerheids
stellingen voor de richtige terugbetaling
van de opgenomen gelden, de grootst mo
gelijke soepelheid te betrachten. Het ge
volg daarvan is geweest, dat de meeste
credieten van niet meer dan 5000 zjjn
verleend, zonder dat directe zekerheid
voor de terugbetaling is geschied.
Aanvankelijk werd van de verleende
credieten slechts een zeer matig gebruik
gemaakt. Thans gaat er evenwel geen dag
voorbij, of er worden belangrijke bedragen
uitbetaald. Dit moge blijken uit de cijfers
over het tijdvak van 7 tot en met 15 Aug.,
deze zjjn de volgende 7 Augustus
2514.01; 8 Augustus 25.118.27; 9 Au
gustus 2140.09; 10 Augustus 11.029.54;
12 Augustus 2365.85; 13 Augustus
ƒ956.35; 14 Augustus 8684.47 en 15 Au
gustus 1715.8C. Dus in 8 dagen
54.624.38, of gemiddeld 6.828 per dag.
De samenwerking tusschen de bankiers
eenerzijds en het stichtingsbestuur ander
zijds laat niets te wenschen over, en het
is zeker in de eerste plaats daaraan toe te
schrijven, dat op zulk een vlotte wijze ge
werkt is kunnen worden.
Wij meenen goed te doen er ook nog
eens de aandacht op te vestigen, dat de
oorlogscrediet-aanvragen van schippers
worden behandeld door de Stichting Rot
terdam 1940. Voor zoover deze aanvragen
bij de Stichting Zeeland zijn ingekomen,
zijn zijn ter afdoening aan de Stichting
Rotterdam doorgezonden. Als het ant
woord wat lang uitblijft, zal dit dus niet
aan de Stichting Zeeland 1940 verweten
kunnen worden. Deze doet alles wat in
haar vermogen is, om de „klanten" spoe
dig te helpen het is uiteraard buiten
haar schuld als een getroffene niet direct
gebruik maakt van het hem toegestane
crediet.
Wat de aflossingstermijn van 5 jaar be
treft, zij er nog eens op gewezen, dat als
het Rijk kan besluiten tot het uitkeeren
van een schadeloosstelling, waarvoor toch
ook de schadevergoedings-commissies zijn
ingesteld, het crediet wel in eens zal zijn
afgelost en inzake de aanvankelijk zeker
hooge rente was toch ook van beteekenis,
dat het Rijk de gewone credietverleening
niet in den weg mocht staan, wat wel hei-
geval zou hebben kunnen zijn als direct
een lage rente was genoemd.