DE GROOT-NEDERLANDSCHE ACTIE.
SPORT
Rechtszaken
Radioprogramma
Indrukken uit Vlaanderen van prof. dr. K. Heynderlckx.
Dezer dagen heeft prof. dr. K. Heyn
derikx, voorzitter van de Vlaamsch-Neder-
landsche vereeniging- „Hou ende trou",
met prof. dr. Kr. Speleers, uit Eindhoven,
die samen zitting hebben in het werkbe-
stuur van de „Groot-Nederlandsche actie"
een bezoelc aan Vlaanderen gebracht, het
geen verband hield o.a. met de voorziening
in de vacature van hoogleeraar in de oog
heelkunde aan de Vlaamsche universiteit
te Gent.
Omtrent dit bezoek gaf prof. Heynde
rikx, die te 's-Gravenhage woont sinds hij
om zijn talrijk gezin voor de ergste gevol
gen der Belgische jacht op de activisten
te kunnen beschutten, evenals vele honder
den lotgenooten, in November 1918 Vlaan
deren metterwoon heeft moeten verlaten,
zijn indrukken weer in een onderhoud met
een redacteur van het A.N.P.
De hoogeschool te Gent, die in 1816 door
koning Willem I werd gesticht, heeft tij
dens de Duitsche bezetting in den vorigen
wereldoorlog haar vroegere beteekenis
als Nederlandsche instelling herkregen en
toen werd dr. Speleers tot hoogleeraar in
de oogheelkunde aan die universiteit be
noemd, terwijl dr. Heynderikx als hoog
leeraar in het administratief recht werd
aangewezen. Slechts enkele jaren hebben
wjj zoo vertelde prof. H. ons dat
hoogleeraarsambt mogen bekleeden, want
nadat de Duitschers in November 1918
België hadden ontruimd heeft het Belgi
sche gouvernement, al wat het activisme
voor een zelfstandig Vlaanderen had opge
bouwd in Fransch-dollen, anti-Nederland-
schen en anti-Germaanschen haat neerge
haald en heeft tegen de activisten vonnis
sen geveld ,,d' une injustice faire hur-
ler" („onrechtvaardig om er van te bral
len"), naar het oordeel van wijlen den
Belgischen minister J. Renkin.
Als activisten hebben wij ons steeds op
het standpunt gesteld, dat het teniet doen
van deze benoemingen onwettig was en
toen dan ook onlangs de hoogleeraarszetel
in de oogheelkunde aan de Vlaamsche hoo
geschool weder vrjj was gekomen, hebben
wij het 'uit een oogpunt van Vlaamsche
waardigheid vanzelfsprekend geacht, dat
dr. Speleers dit ambt weder zou gaan be
kleeden.
Prof. Speleers, die thans ö4 jaar oud is
en te Eindhoven een schitterende lucra
tieve praktijk als oogarts en als specialist
in neus-, keel- en oorziekten heeft, brengt
door zijn terugkeer naar Gent evenals bij
zjjn ambtsaanvaarding in 1916 een be
langrijk financieel offer, doch hij ziet met
ons, activisten, hierin een eerherstel, dat
hem en zijn hem trouw ter zijde staande
echtgenoote tal van ernstige bezwaren
ter zijde doen stellen. Hier zat evenwel
voor het Belgische ministerie een netelig
vraagstuk aan verbonden.
De secretaris-generaal van het departe
ment van onderwjjs te Brussel, die de
taak van den gevluchten minister waar
neemt, was n.l. met den directeur van de
afdeeling hooger onderwijs aldaar van
oordeel, dat een nieuwe benoeming van
dr. Speleers diende plaats te hebben.
Dr. Speleers gaf echter te kennen, dat
hij er niet aan dacht zijn candidatuur te
stellen, n :h wenschte benoemd te wor
den, eenvoudig omdat hij reeds in 1916
wettig benoemd was, doch evenals zijn
lotgenooten-ambtenaren gewelddadig door
de Belgische regeering verhinderd werd
zijn ambt eind 1918 verder waar te nemen
en derhalve thans zonder meer in zijn
ambt opnieuw diende beroepen te worden.
De Duitsche autoriteit in België bleek
deze opvatting te deelen. Het departement
te Brussel heeft er nu dit op gevonden,
dat dr. Speleers wordt „belast" met den
leergang in de oogheelkunde en de leiding
van de oogheelkundige kliniek, welke bij
de Vlaams xhe hoogeschool te Gent be
hoort. Aangezien men niet met een der
gelijke taak belast kan worden, wanneer
m3n geen benoeming als hoogleeraar
heeft verkregen, is hierin een volledige
erkenning van de wettigheid der vorige
benoeming van prof. Speleers te zien.
Dit eerherstel strekt ons, Vlaamsche
activisten, tot groote voldoening, zoo zei
prof. Heynderikx.
Op onze vraag of prof. Heynderikx
eventueel een hervatting van zijn taak als
hoogleeraar in het administratief recht
zou wenschen, antwoordde deze ontken
nend, doch om geen andere reden, dan dat
hij ter wille van den zwaren strijd om
het bestaan sinds 18 jaar, wetenschappe
lijke arbeid heeft moeten verzaken en
tevens uithoofde van zijn gezondheid, zulk
een taak niet meer op zich zou leunnen
nemen.
Wat ons bezoek aan Vlaanderen intus-
schen het meest onze aandacht trok, zoo
ging prof. Heynderikx voort, dat is de
algemeene aandrang bij de bewuste
Vlaamsche bevolking om weder met Ne
derland een staatkundig geheel te vormen.
Het heeft hen diep getroffen, dat in
Vlaanderen, waar tot voor korten tijd de
groot-Nederlandsche gedachte zelfs door
het Vlaamsch-Nationaal-Verbond slechts
schroomvallig, althans als propaganda
middel, ter sprake werd gebracht, deze
thans algemeen naar voren is gekomen.
En dat nog wel terwijl voor de burgerlijke
bevolking geen enkele treinverbinding,
noch telefoonaansluiting functioneert
sedert de krijgsverrichtingen van de laat
ste maanden, zoodat" er weinig contact
tusschen de verschillende plaatsen be
staat. Het is de natuurlijke drang, die het
Vlaamsche volk tot deze uitingen brengt,
want Noord-Nederland vergete het niet
't is de „moeder" die tot het „kind"
terugkeert. Hoewel overtuigd, dat Vlaan
deren eenmaal weder met Rijks-Nederland,
waarmee het in het begin van de 19e eeuw
en in vorige eeuwen verbonden is geweest,
zou worden hereenigd, had prof. H. niet
durven verwachten, dat hij dit zelf nog
zou beleven.
Plan tot Invoering van een
arbeidsdienst In Frankrijk.
De „Paris Soir" meldt, dat de Fransche
minister voor de jeugd en het gezin,
Ybarnegaray, een omvangrijk plan uit
werkt voor de invoering van een arbeids
dienst.
Een gedurende eenige maanden samen
leven van jonge menschen uit alle lagen
der maatschappij, en uit de verschillende
beroepen zou, naar het 'blad schrijft, even
als aan gene zijde van den Rijn, ook in
Frankrijk vele problemen kunnen oplos
sen. De arbeidsdienst zou gebruikt worden
voor landbouw-, wegen- en braggenarbeid
en voor werkzaamheden tot verfraaiing
der steden.
FlnschRussische
overeenkomst.
Ten aanzien van de jongste overeen
komsten tusschen de Finsche en Sovjet-
Russische regeering verneemt het D.N.B.
van goedingelichte zijde te Moskou het
volgende
Tusschen den chef der regeering en
minister van buitenlandsche zaken, Molo-
tow en den Finschen gezant te Moskou,
Paasikivi is dezer dagen een overeenkomst
onderteekend, die, voor zoover thans be
kend, drie verschillende complexen van
problemen omvat.
1. Met betrekking tot het regime over
de Aalandseilanden is overeengekomen,
dat deze eilandengroep gedemilitariseerd
zal blijven. De verdedigingswerken, waar
van tijdens den Finsch-Russischen oorlog
begonnen is, zullen gesloopt worden. Van
Finsche zijde is verder de toezegging ge
geven, dat de Aalandseilanden niet aan
een de2'de mogendheid zullen worden af
gestaan. Bovendien krjjgt de Sovjet-Unie
het recht, zich regelmatig door een gevol
machtigde te overtuigen van den militai
ren toestand op de Aalandseilandengroep.
Naar verluidt, heeft de Sovjet-Russische
regeering voor de oplossing van dit vraag
stuk twee varianten voorgesteld:
1. Of de Aalandseilanden worden gede
militariseerd en de in aanleg zijnde verde
digingswerken worden gesloopt, öf de ver
dedigingswerken kunnen worden voltooid,
doch dat met actieve deelneming der Sov
jet-Unie. De Finsche regeering heeft de
eerste variant gekozen.
2. Het tweede vraagstuk der Sovjet-
Russische-Finsche overeenkomsten betreft
den vrjjen doortocht van een beperkt aan
tal Sovjet-Russische troepen, alsmede de
militaire uitrusting en verzorging door de
Sovjet-Unie over land via Finland naar
de Sovjet-Russische marinebasis Hangoe.
Voor den doortocht over land moest een
regeling worden gevonden, daar de Fin
sche zeeboezem tijdens den winter maan
denlang dichtgevroren ligt en de verbin
ding tusschen Sovjet-Russisch gebied en
Hangoe via de zee gedurende dezen tijd
niet mogelijk is.
3. Tenslotte is nog een overeenkomst
getroffen over de teruggave van die ma
chinerieën, apparaten en fabrieksinstalla-
ties aan de Sovjet-Unie, die na het be
ëindigen van den Russisch-Finschen oorlog
uit de door de Sovjet-Unie bezette ge
bieden in strijd met de bepalingen van het
vredesverdrag zijn weggehaald.
Relletjes te Londen
De Spaansche bladen, berichten met vette
koppen over relletjes in de straten van Lon
den en over toenemend verzet der Engel-
sche bevolking tegen de dictatuur van
Churchill.
Het Spaansche blad Pueblo schrijft in
dit verband, dat in Engeland de overtuiging
veld wint, dat de voortzetting van den oor
log zonder twijfel zelfmoord beteekent. Het
is duidelijk, dat Duitschland Engeland in
een onhoudbare positie heeft gedrongen.
Wanneer Hilter nog talmt men den aanval
op Engeland, dan is dit alleen omdat hij van
het Europeesche verantwoordelijkheidsbe
sef doordrongen is. Hitier zou Europa liever
opnieuw opbouwen dan gedwongen zijn, de
krachten in een oorlogsduel te verspillen.
Aan deze positieve houding heeft Engeland
zijn laatste adempauze te danken.
EEN MINUUT STILTE PER DAG IN
ENGELAND
De Petit Dauphinois meldt, dat de Engel-
sche premier op het oogenblik een ontwerp
bestudeerd, dat voor geheel Engeland iede-
ren dag een minuut verplicht stilzwijgen
bepaalt. Een soortgelijk stilzwijgen is reeds
in de Engelsche legers in gebruik.
Amerikaansche critiek op de
Engelsche politiek.
Het D.N..B. meldt uit New York:
In de New Yorker Enquirer publiceert
William Griffin een hoofdartikel, waarin hij
onder het opschrift: „Beleediging van on
ze intelligentie" polemiseert tegen het ant
woord van Halifax op het vredesaanbod
van den Führer. Het feit, aldus schrijft hij,
dat Halifax duidelijk heeft gezinspeeld op
Amerikaansche sympathieën voor Enge
land beteekent een kras geval van inmen
ging in de aangelegenheden der Vereenig-
de Staten met het doel, de openbare
meening in Amerika te beïnvloeden.
Griffin wijst dan op de karakteristieke
Engelsche schijnheiligheid, waarop de vro
me woorden van Lord Halifax eenerzijds en
het Engelsche dingen naar de gunst van
het atheïstische Sovjet-Rusland- anderzijds
een buitengewoon schril licht wei-pen. De
grootste huichelarij beleeft men echter,
wanneer Halifax en zijn geestverwanten
over het zelfbeschikkingsrecht der volken
prediken, die door het Britsche rijk ge
welddadig onderdrukt worden, "vormen het
treffende antwoord op de pogingen van
Halifax, die de Vereenigde Staten er van
wil overtuigen, dat Engelands strijd het
behoud van de menschelijke vrijheid geldt.
De leering, die het Amerikaansche volk
uit dit alles moet trekken, aldus besluit
Griffin zijn artikel, is, dat het zijn van
God gegeven verstand moet gebruiken om
de Vereenigde Staten te behoeden voor het
ongeluk, waarin Engeland en de Britsche
vijfde colonne het willen storten.
ATHLETIEK
De nationale kampioenschappen
voor B-klassers.
DOBBELAERE VAN MARATHON
DERDE OP DE 5000 METER.
Te Amsterdam werden gistermiddag de
Nederlandsche kampioenschappen voor de
B-klassers gehouden.
De 100 meter werd gewonnen door den
A.C.C.-er Witte de beide Groningers, Vo
renkamp en Van Cooten, gaven blijk, het
sprinten eveneens goed onder den knie te
hebben.
De 200 meter leverde een overwinning op
voor Lutteraan, die met klein verschil Tak
ken en Assink achter zich liet. Deze loo-
pers gingen gelijktijdig over den eind
streep.
Op de 400 meter, werd de Alkmaarder
Breek kampioen na een spannenden strijd
met Stuivenberg uit Leiden. Koel van de
Meteoor wist op werkelijk fraaie wijze de
800 meter te winnen. Elsinger en Eckhardt
gaven hem goed partij en langen tijd was
het lang niet zeker wie zou winnen. Met
een goede spurt ging Koel tenslotte als
eerste over de eindstreep.
Evers, die als favoriet op de 1500 meter
startte, liet zich echter door den Arnhem
mer Wouters verrassen. Met een felle
spui't wist deze het kampioenschap te ver
overen.
Uit de verschillende resultaten blijkt, dat
de K.N.A.U. ook in de andere distx-icten
aardige ltx-achten heeft en voor de toe
komst niet bang behoefde te zijn.
Op de 5000 meter werd Dobbelaere van
Marathon, Vlissingen, goede derde.
De uitslagen luiden
100 meter 1. en kampioen J. Witte (A.
A.C.) 11.3 sec.; 2. A. van Cooten (A.V.G.
'26); 3. Vorenkamp (A.G.V. '26) beiden
11.4 sec.
200 meter: 1. en kampioen M. Lutteraan
(A.V. '23) 23,7 sec. 2. J. Assink (Vole-
wijekers); 3, G. W. Takken (Quick) beiden
23,8 sec.
400 meter 1. F. Breek (A.V. '37) 54,3
sec. 2. C. Stuivenberg (Holland) 54,4 sec.;
3. P. H. van der Drift (P.E.C.)
800 meter 1. D. Koel (De Meteoor) 2
min. 7,1 sec.; 2. J. Elsinger (A.V.'23) 2
min. 7,1 sec.; 3. J. Hei-mans (Haarlem).
1500 meter: 1. E. Wouters (U.D.I. Arn
hem) 4 min. 21,2 sec.; 2. D. Evers (A.V.
'23) 4 min. 21,5 sec.; 3. J. Walther (Vole-
wijekers)
5000 meter 1. A. M. de Rooy (Px-o Pa-
tria) Rotterdam 16 min. 30 sec.; 2. J.
Overdijk (A.A.C.) 16 min. 31.6 sec.; 3. G.
Dobbelaei-e (Marathon) 17 min. 10.5 sec.
4 x 100 meter estafette: 1. A.V. '23 46,5
sec. 2. Pi-o Patria 47 sec. 3. A.V. '23.
4 x 400 meter estafette 1. A.V. '23; 2.
A.A.C. 3. Haax-lem.
Discuswerpen 1. A. K. ten Bruggencate
(A.V. 1937) 38.865 meter; 2. M. I-I. v. d.
Kluft (Haarlem) 35.43 meter.
Speerwerpen 1. J. van Markensteyn
(D.O.S.) 54.835 meter2. G. Weyenberg
(Quick, Nijmegen) 52.15 meter.
Iiogelstooten: 1. J. Appel (de Trekvo
gels) 12.74- meter; 2. N. de Gx-aaf (Zaan
land 12.57 'meter.
Verspringen: 1. J. Markesteyn (P.P.)
6.30 meter; 2. J. Avis (A.A.C.) 6.17 metei\
Hinkstapspi-ong: 1. 'R. Voi'enkamp (A.V.
G. '26) 13.27 meter; 2. G. A. van Doorn
(N.P.S.B.) 13.25 meter
Duitschland wint van Italië.
De dames athletieldandenwedstrijd tus
schen Duitschland en Italië, welke gisteren
in Parma (Italië) werd gehouden, leverde
een overwinning op voor de Duitsche gas
ten. Duitschland behaalde 53 punten tegen
Italië 31 punten. Hierbij werden vier nieu
we records gevestigd, waarvan een
Duitsch en dx-ie Italiaansche records.
Erika Ibiess uit Berlijn benadex-de in de
80 meter horden op 0,1 seconde na het
wex-eldrecord, dat op naam staat van de
Italiaansche athlete Claudia Testoni.
WIELRENNEN
Wals wint van Schulte.
In het Goffex-stadion te Nijmegexx werd
gistel-middag een interessant programma
gegeven. De hoofdschotel waren de wed-
sti'ijden achter groote motoren, waaraan
de sfcayez-s Wals, Schulte, Bosland en de
Gx-aaf deelnamen. De strijd werd hoofdza
kelijk gestreden tusschen Wals en Schulte.
In beide manches hebben zij elkander de
ovex-winning geenszins cadeau gegeven.
De eerste manche won Schulte met op 30
M. gevolgd door Wals, de tweede manche
won laatstgenoemde met Schulte op de
tweede plaats met 540 meter achterstand.
Totaal uitslag1. Wals, 2. Schulte, 3.
Bosland en 4. De Graaf.
De ixitdagingsx-ace tusschen Wals en
Schulte achter groote motox-en over 20 km.
werd eveneens door Wals gewonnen in 18
min. 1,6 sec., Schulte volgde op 230 meter.
Derltsen neemt revanche op Van Vliet.
Op de Zaansehe wielex-baan nam Derltsen
gistermiddag uitstekend revanche op Van
Vliet. Hij won van den wereldkampioen de
beide sprintx-itten en om de overwinning
nog sprekender te doen zijn sloeg h\j Van
Vliet ook nog in de tydrace over een
baanronde met vliegende start.
Koppelwedstx-ijd over 50 km. (300 ron-
den) met 4 klassementen 1. Van Vliet
Van der Vooi-t 8 punten, ty'd 1 uur 13 min.
20 sec 2. DerltsenBakker, 16 punten
3. Van AnxsterdamBraspenninx, S pun
ten.
ZWEMMEN
Nieuw Nederlandsch record op do
10 x 100 M. borstcrawl.
Gisteren is het de Haagsclxe H.Z. en P.C.
er iix geslaagd het record op de 10 x 100
M. estafette box-stcrawl voor lxeeren, dat
ten name van de zwemvex-eeniging het Y
te Anxsterdam staat, met een tijd van 11
'min. 6,4 sec., met niet minder dan 13,2 sec.
te vex-betex-en en aldus te brengen op 10
min. 53.4 sec. Zy dankt dit px-achtige suc
ces aan de volgende zwemmers Ruim-
schotel, Pley, Thomas, Box-gnxan Brouwer,
Holsbergen, De Gx-oot, Den Hammer, Van
Manen, Weyhenke en Van der Hoek,
waax-van Thomas de snelste was met den
waarlijk mooien tijd van 1 min. 2,6 sec.
Gemiddeld werd dus een tijd gemaakt
van 1 min. 5.3 sec.
DUITSCHE AUTO BIJ NACHT IN
HET Y GEREDEN.
Vier militairen verdronken.
Vannacht is bij de pont Valkenweg in
Amsterdam Noord een ernstig ongeluk ge
beurd, dat .aan vier Duitsche militairen het
leven heeft gekost.
Een gesloten personenauto van de Duit
sche luchtmacht, waarin vijf militairen za
ten, is, komende van de Meeuwenlaan, te
water gereden. Het was om dien tijd zeer
duister en het regende. De bestuurder heeft
waarschijnlijk niet gezien, dat hij reeds op
den oprit van de pont reed. De pont was
juist vertrokken en halverwege het IJ. De
auto, die ^en vrij groote snelheid moet heb
ben gehad, sloeg over den kop en verdween
onder water. Zij kwam op het dak te lig
gen. Drie der inzittenden wisten een ruit
te verbrijzelen en een deur te openen, waar
door zij uit den auto konden komen. Een van
hen, een 28-jarige Obergefreiter, die ver
wondingen aan hand en hals had, wist zich
zwemmende boven te houden. Gelukkig
meerde juist de tweede pont, die van de
De Ruyterkade kwam. Een 36-jarige va
rensgezel, Pieter Riedeman, wist den Ober
gefreiter met de hulp van een politieagent
op den wal te brengen. Den beiden anderen
militairen die de auto hadden weten te
verlaten kon echter geen hulp meer wor
den geboden. Een van hen is nog gezien,
doch waarschijnlijk door de strooming, ver
oorzaakt door het schroefwater van de mee-
rende pont, onder de remmingsbalken van
de westelijke pontfuik gex-aalct exi verdron
ken.
De brandweer ax-riveerde met een kraan
wagen. Na een uur kon de verongelukte
auto op den wal worden gebracht. De lij
ken van een vliegerluïtenant en van een Ge
treiter konden worden geborgen. De beide
andere slachtoffers waren eveneens een
luitenant en een Getreiter.
LIJKEN AANGESPOELD OP
SCHIERMONNIKOOG.
Op het Noox-dex-strand te Schiermonnik
oog zijn vijf lijken aangespoeld, waaronder
dat van een Franschen officier. De stoffe
lijke resten vex-lceeren In vergaanden staat
van ontbinding, zoodat zij geruimen tijd in
het water moeten hebben gelegen.
Voorts zijn groote hoeveelheden hout aan
gespoeld, welke naar mer. vexmoedt, afkom
stig zijn van een schip, dat op een mijn is
geloopen. Eenigen tijd geleden heeft men in
zee een zware ontploffing gehoord.
DESERTEURS VAN HET ENGELSCHE
LÜCHTWAPEN.
Uit Toronto wordt gemeld, dat twee de
serteurs van het Britsche luchtwapen als
blinde passagiers aan boord van een
Noorsch vrachtschip in een Canadeesche
haven zijn aangekomen, waar zij werden
gearresteerd. Zij verklarden, volgens de
Canadian Press, dat zij er tusschenuit ge-
tx-okken waren, „omdat zij den buik vol
hadden."
DEGRELLE TE PARIJS.
Volgens een bericht in de Soir bevindt de
Belgische rexistenleider Degrelle ziclx te
Pax-ys. In tegenstelling met alle vx-oegere
berichten, werd hij tot Maandag j.l. xnet
zijn medegevangene, den x-existischen afge
vaardigde Wyns, vastgehouden in het con-
centx'atiekamp van Vernet d'Ariège, waar
hij de gemeenste behandeling moest onder
gaan. Ir. dit zelfde kamp worden ook thans
nog verscheidene bekende Belgische journa
listen vastgehouden.
DOODELIJK VERKEERSONGELUK.
Zatei-dagmiddag reed een vi-achtauto be
laden met steenen te Wekerom nabij Ede
over den rijksweg. Bij het inhalen van een
anderen vrachtwagen slipte de zwaar be
laden auto in den berm van den weg. De
chauffeur M. verloor hierbij de macht
over het stuur, waarna de wagen met
een zwaren klap tegen een langs den weg
staande paal botste. De 50 jai'ige A. K.
uit Harskamp, die naast den chauffeur in
de cabine zat, werd onder de zware steen
massa bedolven. Zwaar gewond werd hij
opgenomen en overleed na enkele oogen-
blikken aan de bekomen verwondingexx.
AFSCHERMING VAN RIJWIEL
LAMPEN.
De A.N.W.B. vestigt er de aandacht van
de wielrijders op, dat aan de gegeven ver
duisteringsvoorschriften nauwkeurig moet
worden voldaan en dat door de politie tegen
de overtreders van die voorschriften proces
verbaal zal worden opgemaakt.
Het is natuurlijk het beste om gebruik
te maken van koplantaarns en afschexmers
van een der door de Inspectie voor de lucht
bescherming goedgekeurde soorten. Andere
dan deze mogen niet in den handel worden
gebracht, maar de handel is nog niet in
staat aan de behoefte van de millioenen
wielrijders te voldoen. Daarom kan men
zich voorioopig op de volgende wijze hel
pen:
1. voor wat de koplichten betreft: door
bij toepassing van normale koplantaarns
voor rijwielen ten minste de achterste helft
van den ballon der gloeilamp in de lan
taarn (het deel dat aansluit aan den lamp
voet) deugdelijk zwart te lakken, voorts de
lichtdoorlatende opening der lantaarn zoo
danig af te dekken, dat slechts licht kan
worden uitgestraald door een hoilzontale
spleet van 2x1 cixx, waarvan de boven
zijde niet boven het midden der lantaarn
ligt en tenslotte de lantaax-n zoo te rich
ten, dat het midden vaix den lichtbundel het
wegdek op een afstand van 5 m vóór het
rijwielpad '.reft,
2. voor wat do achterlichten betreft: door
de bovenste helft van de lichtdooxiatende
opening van een van het Rijkskeurteelcen
voorzien rijwielachtex-licht goed af te scher
men. Dit kan op handige wijze gebeuren
door over het achterlicht een stukje bin
nenband te schuiven.
ERNSTIG MIJN ON GELUK EN
JOEGOSLAVIË.
Elf dooden en ruim vijftien gewonden zijn
te betreuren bij. een mijnongeluk in de
Servische my'xi Sweti Alexander bij de
stad Aleltsinax. Het ongeluk ontstond door
uitstroomend methaangas, dat voor de eer-
ste maal in deze mijn werd waargenomen.
Het reddingswerk is nog niet geëindigd,
zoodat nog op meer slachtoffers gex-ekend
moet worden.
ARBEIDERS ZONDER
VERGUNNING ONTSLAGEN,
De Amsterdamsche kantonrechter, mr.
de Vries Feyens, heeft Zaterdagmorgen
een viertal zaken behandeld van werkge
vers, die voor de afkondiging van het ver
bod van ontslag van arbeiders ontslagen
hadden gegeven en de arbeiders niet meer
in dienst hadden genomen.
De eerste zaak was tegen den eigenaar
van een kofferfabx'iek. Hij had op 10 Mei
een los arbeider, die reeds 3^ jaar voor de
firma gewerkt had, ontslagen, wegens slap
te. Het bedrijf had aldus de werkgever
tijdens de mobilisatie reeds stex-k ge
leden doch was door het uitbreken van
den ooi-log totaal .am gelegd.
De kantonrechter was de overtuiging
toegedaan, dat de werkgever althans de
situatie ontslaan door den oorlog even
had moeten aanzien. Inmiddels had deze
van het districtshoofd van de arbeids
inspectie de vereischte vex-gunning - tot
ontslag gekregen.
De ambtenaar van het O.M., mr. Hat-
tink, eischte 15.— boete subs. 5 dagen
hechtenis. Het vonnis was gelijkluidend.
De tweede zaak was tegen den eigenaar
van een foto-atelier. Deze had een in
zijn dienst zijnde fotograaf op 11 Mei
ontslagen na een woordenwisseling.
De wex-ltgever stelde zich op het stand
punt, dat de fotograaf ongeschikt voor
zijn werk was. Hij had lxem reeds voor
den ooi-log willen ontslaan, doch dit was
om financieele redenen niet mogelijk ge
weest. Overigens had de werkgever- den
fotograaf een uitstekend getuigschrift ge
geven. Op 3 Juli had hij van de ax-beids-
inspectie toestemming voor het oxxtslag
gekregen. De ambtenaar van het O.M.
meende, dat hier van willekeur gesproken
kon worden en achtte de bepaling juist
gemaakt voor dergelijke gevallen. Hij vox--
derde 50.— boete, subs, één maand
hechtenis. De kantonrechter veroordeelde
den wex-kgever tot 50.boete of 10
dagen hechtenis.
De eigenaar van een cliché fabriek,
die hierna voor het hekje verscheen, had
op x-espectievelijk 11 Mei, 25 Mei en 8
Juni de ai'beidei's M, v.d. S. en K. ontsla
gen. Zijn omzet was gedaald tot 20 procent
en temeer, daar hij juist in Februai-i zijn
vennoot had uitgekocht, verkeerde hij in
een financieel moeilijke positie. Voor M.
en K. was hem later vergunning ver
leend. Voor het ontslag van v.d. S. had hij
de vereischte vergunning thans echter
nog niet ontvangen. Het O.M. vox-derde
in zake het ontslag van v.d. S. een vooi-
waardelijlcen lxechtenisstraf van 10 dagen
met een px-oeftijd van een jaar en de
bijzondere bepaling, dat de arbeider weer
in dienst moet worden genomen en scha
deloos moet worden gesteld voor het
geldende loon, een bedrag van 264.
Wegens het verleenen van onrechtmatig
ontslag. Aan heide andere arbeiders vor-
dei-de de ambtenaar in beide gevallen
10.boete. De cliché fabrikant werd
dienovereenkomstig veroox-deeld.
De laatste zark was tegen den eigenaar
van een handelsonderneming, welke in
hoofdzaak scheepsleveranties verzorgde.
Deze had zijn magazijnchef op 8 Juni ont
slagen en aangesteld als vertegenwoordi
ger op provisiebasis. Het was de eenige
employé, die ontslagen was op grond van
het feit, dat de man tevens een pension
hield en dus volgens zijn wex-kgever bij
verdiensten had. De man had als ver
tegenwoordiger niets bereikt en wenschte
in zijn oude positie hex-steld te worden.
Volgens zijn zeggen had de handelaar den
teruggang in zaken kunnen vooi'komen,
zoodat inkiimping niet noodig was geweest.
De werkgever had vergunning voor ontslag-
tot October a.sa gekregen. Het O.M. vor
derde 20.boete, subs. 10 dagen hech
tenis. De kantonrechter veroordeelde den
handelaar tot 100,boete, subs. 20
dagen hechtenis, daar deze niet geneigd
was den magazijnchef schadeloos te stel
len voor het niet ontvangen salaris gedu-
i-ende den tijd, dat de vergunning niet was
afgekomen. Op grond van het feit, dat de
man aldus de werkgever niet ont
slagen was, doch slechts van functie was
veranderd.
Enkele van deze zaken zullen waarscliijn-
lijk in hooger bex-oep nogmaals berecht
xvox-den.
Dinsdag SO Juli 1940.
JAARSVELD 414,4 M. AVRO Uitzending.
8.00 Ber. ANP. gram. 9.15 Omroeporkest
en soliste (opn.). 10.00 Mox-genwijding.
10.15 Gram. lu.30 causerie. 10.35 Ensemble
Jonny Kroon. 11,00 Huishoudelijke wen
ken. 11.20 Ensemble Jonny Kroon en or-
gelspel. 12,45 Bei'. ANP. 1.00 AVRO-Amu-
sements-ork. 2.00 Huishoudelijke wenken.
2.10 Pianov. 2.40 Cyclus. z.5ü Concertge-
bouw-oi-k. en solisten (Opn.). 3,55 Palla-
dians. 4.45 AVRO-Dansox-kest. 5.15 Ber.
ANP. 5.30 AVRO-Aeolian-oi-k. en solist
(Opn). 6.25 Gram. 6.30 VPRO Jeugduitz.
6,45 Hawaiian-Serenadex-s, orgelspel en
gram. (7.007.15 Vraben v. d. dag. 7.15
7.20 ANP ber.) 7.35 Cyclus. 8.00 Ber. ANP.
8.15 Gram. 8.30 Cyclus. 8.45 AVRO-Amuse-
ments-ox-k. en solist. 9.20 Radiotooneel.
9.35 Omroepork. en declamati-ice. 10.15 ca.
10.30 ANP, sluiting.
KOOTWIJK. 1875 M. KRO-Uitzending.
7.00 Ber. (Duitsch). 7.15 Ber. (En-
gelsch). 7.30 Wij beginnen den dag. S.00
Ber. ANP. 8.15 Gram. (11.15-11.30 Ber.
Engelsch). 12.00 Rococo-octct. 12,30 Bex-.
(Duitsch). 12,45 Ber. ANP. 1.00 KRO-
Melodisten (1.45-2.00 Gx-am.; 2.00-2,15 Ber.
Duitsch). 3.00 Gram. 3.15 Bei'. (Engelsch) w
3.30 KRO-oiic. (4.154.30 Gram.) 5.00 Bei'.
(Duitsch). 5.15 Ber. ANP. 5.30 Musiquette
en soliste. G.15 Bei\ (Engelsch). 6.30 RVU:
Psychologische causerie. 7.00 Vragen van
den dag (ANP). 7.15 Gi-am. 7.20 Repor
tage. 7.35 Gram. 8.00 Ber. (Duitsch). S.15
Ber. ANP. S.30 Ber. (Engelsch). S.45
Gram. (9.15-9.30 Ber. Engelsch). 9,40 Wij
sluiten den dag. 9.45 Gram. 10.00 Ber,
(Duitsch). 10,15—10.30 Ber. ANP. 10.30-
10.45; 11.15-11,30; 0.15-0.30 en 1.15-1.3Q
Ber. (Engelsch)
