Provinciate Zurich* Courant Middelburgsche, Vlissingsche, Goesche en Breskensche Courant Hitier doet nogmaals een beroep op Engeland'® gezonde verstand. Be Mpverleening aan de getroffenen door oorlogsgeweld. 183ste JAARGANG NUMMER 165 waarin opgenomen de Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W. den Boer ABONNEMENTSPRIJS 18 cent per week of f2.30 per kwartaal. Franco per post f 2-50 per kwartaal- Afzonderlijke nummers 5 cent. ADVERTENTIEPRIJS; Van 1—5 regels f 1.50, iedere regel meer 30 cent. Bij abonnement speciale prijs. Kleine advertenties van 1—5 regels 10.50, iedere regel meer 10 ct. (max. 8 regels). POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG). Dit nummer bestaat uit vier bladen Voortzetting van den oorlog zou namenlooze ellende over millioenen menschen brengen. In de veenderijen van de Peel nabij Helenaveen in Noord Brabant wordt nu de turf gestoken, welke een kostbare vervan ging van steenkool voor den komenden winter beteekent. Uitgespreid wordt het product gedroogd en opgestapeld. ipj om verzonden te worden. Men geve zooveel mogelijk hulp in den vorm van geld. Het bestuur der stichting „Getroffenen Oorlogsgeweld Zeeland" schrijft ons het volgende Ongeveer twee maanden zijn verloopen sedert het oorlogsgeweld over ons anders zoo rustig agrarisch gewest Zeeland ging en daar zijn diepe sporen achterliet. Vele duizenden gezinnen verloren hun geheele materiele bezit of leden zeer ernstige scha de. Hoewel deze gebeurtenissen hun stem pel drukten op de leden der gedupeerde gezinnen is er sindsdien veel gebeurd en in voorbereiding, dat voor hen moedgevend is. De mooie en christelijke deugd der lief dadigheid is en wordt nog steeds in ruime mate beoefend. Veel treffende en tastbare bewijzen van medegevoel van persoon tot persoon en van gezin tot gezin, in vormen die niet buiten gever en ontvanger traden, hebben hun verblijdenden en bemoedigen den invloed in de gezinnen der getroffenen uitgeoefend. Maar ook op meer officieele wijze demonstreert zich, dat de liefdadig heid een deugd is, die in Nederland nog sterk onder het volle leeft. In vrijwel alle getroffen plaatsen, ook in Zeeland, hebben zich spontaan hulpcomité's gevormd, die inzamelingen van geld en goederen orga niseerden en die daarmede, in vele geval len aangevuld met gaven uit niet-getroffen gemeenten, heel wat oogenblikkelijke be hoeften hebben kunnen bevredigen. Het is begrijpelijk, dat het lang niet altijd mogelijk was iedereen goederen te geven van gelijke of van gewenschte kwaliteit en soort. Het zou echter verkeerd en ondank baar zijn achteraf op de zoo goed bedoelde distributie van goederen kritiek uit te oefenen. Belangeloos en met groote toewij ding hebben velen zich ervoor gespannnen om de inzameling en distributie zoo goed mogelijk te doen verloopen. Intusschen is de vorm van hulp, die be doelt de minst kapitaalkrachtigen bijstand te verleenen in hun oogenblikkelijken nood ook nu nog volstrekt onmisbaar. En het is gelukkig, dat de bronnen waaruit zulks kan geschieden, nog niet zijn uitgeput. De opbrengst, der nationale collecte, aangevuld met bjjdragen uit het Nationale Fonds voor Bijzondere Nooden, kan hiervoor worden aangewend. Waar zeer velen uit de kringen der getroffenen door verstrekking van be dragen van 50 tot ongeveer 300 uit den eersten oogenblikkelijken financleelen nood kunnen worden geholpen, moet worden gehoopt, dat'bjj ontoereikendheid der ge melde fondsen, aanvulling uit de middelen van het herstelfonds zal kunnen plaats vinden. Deze hulpverleening staat onder leiding van het Provinciaal Comité voor Hulp en Herstel terwijl de distributie door de plaat selijke comité's plaats heeft. De belange- looze toewijding van al deze comité's staat boven eiken twijfel. Jammer genoeg echter heerscht' er óver het beginsel dez.erhulpverleening voor- hands nog meeningsverschil tusschen ver schillende comitéleden en de groote massa der getroffenen. In de uitvoerende instanties wordt hier en daar sterk gevoeld voor steun in den vorm van goederen. De gedupeerden daar entegen wenschen, voor zoover het bedrijfs middelen, kleeren en de meeste huishoude lijke behoeften betreft, steun in den vorm van geld. Slechts enkele artikelen als bijv. dekens, lakens, enz., in natura verstrekt, verwerven blijvende waardeering. De getroffenen bestaan niet allereerst uit personen, die vroeger afhankelijk wa ren van steun of liefdadigheid. Herstel der nu geleden schade door oorlogsgeweld is en wordt ook vrijwel algemeen aangevoeld als een moreele plicht der Nederlandsche volks gemeenschap. Elke daad, die nu voor dat herstel gedaan wordt, drage dan ook een voor de getroffenen eervol karakter en houde rekening met de redelijke verlangens van de getroffenen zelf. Ook de vrouw van den arbeider, die haar inboedel kwijt is, wil zich naar eigen keuze weer een nieuw milieu scheppen. Ook de keuze van te dragen kleeren bepaalt men liefst zelf. De verantwoordelijkheid voor herstel of nieuwe opzet van eigen huishouding of be drijf late men aan de getroffenen. Zij kun nen die verantwoordelij kheid in vrijwel alle gevallen ten volle dragen. Bovendien alt men hen door herstel op die basis uit hun passiviteit en gevoel van afhankelijkheid. Men geve daarom van nu af aan ook de hulp in oogenblikkelijken nood zooveel mo gelijk in den vorm van geld. Dat eenige zekerheid gevraagd wordt dat de gelden op de juiste wijze worden besteed, kan voor geen der getroffenen een bezwaar zijn. Niet alleen zal een dergelijke wijze van steunverleening veel meer blijvende waar deering vinden, ook de middenstand in de getroffen plaatsen, die dikwijls zoo ernstig werd getroffen, zal hiermede gebaat zijn. Het werk van de vele comitéleden, die met zooveel toewijding hun energie en tijd aan deze nuttige zaak geven, wordt onein dig veel dankbaarder. De plaatselijke comité', die zich met ver zoeken om steun tot het Provinciaal comité wenden, zullen derhalve wel doen wanneer zij geld en geen goederen vragen Het Pro vinciale comité zal met dezen wensch zeker ernstig rekening houden. Dat de minst kapitaalkrachtigen voor •dezen vorm van steun preferent zijn, daar mee gaan zeker alle gedupeerden accoord. Tenslotte is het dringend gewenscht, dat van nu af alle vormen van steun uitgaan van de grondgedachte, dat hetgeen ver strekt wordt niet anders is dan een voor schot op later eventueel te ontvangen vol ledig herstel. Zoo wordt voorkomen, dat cumulatie van steunvormen plaats vindt terwijl de hulp een voor de getroffenen veel eervoller vorm aanneemt. Het bestuur van de Stichting Getroffenen Oorlogsgeweld Zeeland weet, dat er in de kringen der gedupeerden groote waardee ring heerscht voor de krachtige actie van velen, die hulp inoogenblikkelijken nood nastreven. Het hoopt van harte, dat de bronnen, waaruit deze hulp moet worden geput nog rijkelijk zullen worden aangevuld en dat de vorm, waarin hulp wordt ver strekt geen bitterheid, doch een blijvend gevoel van groote dankbaarheid zal kunnen achterlaten. Gisteravond om 7 uur is de Duitsche Rijksdag bijeengekomen voor het aanhooren van een redevoering van Hitier. Wij geven hier een korte samen vatting van deze rede. Elders vindt men een zeer uitvoerig uittreksel er van. Van het begin van den oorlog in het Westen af, zoo zeide de Führer, lag een doorbraak van de Maginot-liniè in het voornemen. Eerst, toen zeker was, dat de tegenstanders een, inval in het Ruhr-gebied wenschten uit te voeren door Nederland en België, volgde op 10 Mei een tegenaanval oyer de grenzen van beide staten. Hitier ontwikkelde de beginselen van de uitgevoerde operaties, loofde leiding en troep, om er vervolgens aan te herinneren, dat van het begin af aan twee punten op zijn buitenlandsche 'programma hadden gestaan. 1. De oprechte vriendschap met Italië. 2. Het streven om betrekkingen van gelijkheid met Engeland te bereiken. De Führer zeide hét te betreuren, dat het hem niet gelukt was, om de gewenschte beirekkingen met Engeland te bereiken, voor beide landen zou dit een zegen geweest zijn. Des te grooter is de vreugde, dat de vriendschap met Italië wel tot stand Is gekomen. Het genie van Mussolini heeft hier groote verdiensten gehad. De Führer wees vervolgens op de voordeelen die het Rijk van de houding van Italië heeft gehad en'hij maakte duidelijk, dat Italië's besluit om in den oorlog ie gaan, geheel uit vrijen wil is genomen. Na dankbaarheid aan het adres van Italië tot uitdrukking te hebben gebracht, werd vastgesteld, dat de samen werking tuSschen de beide landen, politiek en militair totaal is. Hitier sprak zijn overtuiging uit, dat de overwinning het onrecht, dat de beide volken hebben ondergaan, zal herstellen. Van groote beteekenis waren Hitler's uiteenzettingen betrekking hebbend op de toekomst. Uit de rede blijkt, dat de Duitsche weermacht na de overwin ningen sterker is dan ooit te voren, sterker dan op den tienden Mei het geval was. Van den toestand der bevoorrading van leger en volk kan hetzelfde gezegd worden. De voeding van het volk is voor den duur van den oorlog verzekerd. De Führer sprak over de hoop, die vijandelijke staatslieden koesterden nopens een verwijdering tusschen Duitschland en de Sovjetunie, zij maken verkeerde gevolgtrekkingen. Hitier wees daarna nog eens op zijn op 6 October van het vorige jaar aan Engeland en Frankrijk gedaan aanbod; hij had toen blijk gegeven van het goede inzicht in de komende gebeurtenissen. Hoewel hij toen wist, hoe de verdere ontwikkeling zou zijn, had hij niet anders gevraagd dan den vrede. De lieden, die bij de wapenindustrie geinteresseerd waren, wilden anders. Vervolgens kwam Hitier te spreken over hetgeen thans komen gaat. De lieden, die bij de wapenindustrie geinteresseerd zijn, zullen naar Canada gaan, doch het volk blijft in Engeland. Hij bracht naar voren, dat het niet zijn be doeling was oorlog te voeren, doch een nieuwen socialen staat op te bouwen met een hooge cultuur. Hitler wees in dit verband op een rede, welke Churchill onlangs gehouden heeft, waarin deze had gezegd, dat Hitier den oorlog wilde. De Führer zette uiteen wat de gevolgen zullen zijn. Hij zeide dat het Duitsche antwoord namelooze ellende over millioenen menschen zal brengen. Hierdoor zal een groot wereldrijk vernield worden en het is nimmer zijn doel geweest dit rijk te vernietigen. Doch deze strijd kan slechts tot de volkomen vernietiging van een van de beide strijdenden leiden. Churchill mocht ge- looven dat dit Duitschland zou zijn, hij, Hitier wist, dat het Engeland zou zijn. In een nogmaals uitgesproken, laatste beroep op het verstand zeide de Führer met nadruk dat hij geen reden zag waarom de oorlog verder gevoerd zou moeten worden. Het is mogelijk dat Churchill dit laatste beroep aan zich voorbij zal laten gaan, van Duitschen kant is echter in ieder geval deze laatste gelegenheid geboden. belangstelling in verband me j& waar de reusachtige palmboomen Uit New York wordt gemeld: DeRijksdagrede van den Führer met haar laatste beroep op het verstand van Engeland, wekt het g.Gotste opzien in de Vereenigde Staten. Vol' spanning kijkt het geheele Amerikaansche publiek naar Lon den, welks antwoord van fatale beteekenis zal zijn voor de ontwikkeling der wereld geschiedenis, zooals men ook in de Ver eenigde Staten duidelijk inziet. De redevoering van Hitler is door tal rijke Amerikaansche stations uitgezonden en door milioenen Amerikanen gehoord on danks den korten termijn, waarop zij was aangekondigd. Onder geweldige opschriften, die het al ternatief van Engeland: vrede of verwoes ting, ondubbelzinnig tot uitdrukking bren gen, publiceerden de late edities van de New Yorksche kranten Vrijdagavond nog de gedenkwaardige redevoering van Hitier in groote uitvoerigheid. Daarbij worden uiteraard de tot Engeland gerichte pas sages op den voorgrond geplaatst. De As sociated Tress, die den volledigen tekst van de rede heeft gepubliceerd, legt den nadruk op Hitiers waarschuwing voor de verwoesting van een wereldrijk, wanneer Engeland vast houdt aan voortzetting van den strijd. Amerika wacht met spanning op het antwoord van Londen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1940 | | pagina 1