Het voor en tegen van die inmaak.
KORTE PREDICATE
Er dient slechts sprake te zijn van aanvulling:
versche wintergroenten verdienen de voorkeur.
DE ARMEN.
Jezus, de scharen ziende, ging een groo
ie klok Ittiden: Zalig, zalig, zalig. En wie
kaar geluid hoorde, is geschrokken, omdat
alles anders is.
Zalig de armen van geest, want hunner
is het Konikrijk der hemelen.
Er is een farizeër in den tempel. Hij
is geestelijk rijk en dankt God daarvoor.
Er is een tollenaar achter een verren pi
laar. Een rijke tollenaar zou bidden: „Ik
dank U, God, dat ik ten minste niet zoo'n
huichelachtige farizeër ben. Maar de tol
lenaar uit Jezus' verhaal is geestelijk
arm: „O God, wees mij, zondaar, genadig".
Bezitloos. Hij heeft niets, niéts om zich op
terug te trekken, niets om trötsch op te
zijn, niets om op te hopen, dan werkelijk al
leen op de gratie van God. Hij staat met
ïeege handen. Dat is de arme van geest.
Niet de mensch met weinig verstand of
zonder fantasie, maar de mensch die met
lenaar uit Jezus' verhaal is geestelijk arm:
ïeege handen voor God staat. En ze opheft
als een bedelaar: geef me wat, ik ben
zoo arm. Zalig de'bedelaars.
Het leven brengt ons soms samen met
een meesleepende figuur, of een mensch in
grooté geestelijke worsteling. Hoe onoog
lijk komt je eigen leven je dan voor. Wat
doe je zelf? Krentenwegen? Napraten?
Je opwarmen aan andermans vuur? Je
denkt: o, als ik ook eensZie, dit is
het mt. Niet zeggen: o, als ik ook eens
maar je leege, leege, dorre handen zienen
ze opheffen, naar den Gever met het
groote hart.
Er zijn heden in de wereld vele handen
naar God uitgestrekt. Er wordt veel ge
beden, veel gevraagd. Ik weet niet hoe
God dat bekijkt. Maar ik weet: als Hij
ergens de leege, bedelende handen ziet,
dan legt Hij erin zijn grootste geschenk,
zuiver goud: het Koninkrijk der hemelen.
Hadden wij toch-liever iets anders gekre
gen. F-
Bevelan'se brieven
Zb is de wet.
Louw kwam op d' oeve 'èel wat vroeger
as dat 'n zelf verwacht
Deur welke oorzaeken, dat doet 'ier nie
ter zake, raae', dae kwam een dag, dat
'n mee z'n uusouwen op de straete stieng.
Figuurlik gesproke. Ie weunden in een
klein burgeruus en ie gin inkomsten.
Wat noe? Dat liep 'n 'êelen dag te
dienken en 'dat vroeg 'n ok an den notaris,
die z'n zaeken 'eregeld toen
ten dae voe de leste keer bie op kantoor
zat.
„Ja", zei die en ie pakten z'n wetboek,
„je voader is een bemiddeld man en 'ier,
volgens artikel 376, nêe-e 378, is die
verplicht om joe te onder'ouwen".
Daemae was Louw uut den brand. Ze
besprakke de toestand van oalle kanten
en ze rekenden uut 'oevee guldens ter
oalle weke nöodeg zou we weze om b'oor-
lik van te leven. Louw perbeerden om den
notaris der op an te stieren, mee die boo-
schap nae z'n voader, mae die dae ok
nie vee zin in die zei „gaet eest zelf
maer is prate, dat is beter".
Dat gesprek Louw mee z'n voader
onder vier öogen. En dat viel nie mee. Den
ouwen 'êer nöoit vrekkig 'ewist, mae
dat was 'n toch te bar. Ie zei „ik be-
griepe nie 'oe da je 't vraege durft. Je
most jen öogen uut jen 'öod schaeme. Je
zusters stae van 's ochens ollef vuve in de
klompen, zelf löope 'k mee m'n ouwe
pöoten een 'êelen dag overoal achteran en
jie zou dae' iedere weke een 'andvol geld
op komme strieke zonder een slag uut te
voeren. Dan zouwe óns zeker voe joe
motte werke, èn voe je vrouwe die zou
dan 'eele mirreg as medam achter 't glas
zitte en de misjes, voe 'eur plezier, slave
onder de koeien. Je zu' ter nie van 'óore.
Ik za zelft wer is nae den notaris gae". En
dat dee 'n den anderen dag
Toen ten z'n belangen ezeid zei de
notaris wee „ja", en ie pakten z'n wet
boek wee, „ier, volgens artikel 382 bè je
nie verplicht om 'n ok mae' één cent te
geven". „Wat", zei de ouwsten en ie stak
z'n kop nae' voren, „wat mö 'k 'n geve,
volgens de wet?" „Gin cent", zei de no
taris, „maarrje mot 'n onder-
'ouwe. Je mot 'n eten en klèeren en onder
dek verschafte. Dus je kunt 'n gewoon
tuus laete komme, dan kan 'n werke voe
de kost". Den ouwen 'êer zat een stuit
vóór z'n te kieken, mee z'n luppen vast
op mekaere. Eindelik rees 'n op. „Dat
za' 'k dan nog is op m'n beraed 'ouwe",
zei 'n ie wees nae z'n 'oed „notaris,
bedankt voe jen inlichtegen".
Van de notaris gieng 'n i'egerecht nae
z'n avvekaat en die lei 'n êel dat geval
uut. Die pakten ok dadelik z'n wetboek
en wou vanselft gae „procedeeren" om de
zaak te „traineeren" en jóosje mag wete
wat voe' vremde woorden a ten nog meer
gebruukten. Mae z'n bedoelege was dan
om de zaak op de lange baene te schuven,
dan zou den in die tussentied meschien
wè wat gebeure, waedeur Louw z'n
„vordering" kwam te vervallen. Den
ouwen 'êer oplettend 'eluusterd, maer ie
daerom toch den 'elt nie begrepe van
oal die gróote woorden. Mae dat kwam
der niks op an ok, ie zei„oal die
praatjes, daer ik niks an. Het êenegste
dat a 'k wete wil is ditwat is recht?"
Nou, de wet was in dit geval zö elder as
glas „En", zei den avvekaat, toen ten
zag dat er toch niks voe z'n te verdienen
zou weze, „volgens mien gedachten, bè' je
dat, as voader wezende, ok zedelik
verplicht".
Dae kust 'n mee naer uus. Ie 'ieuw dat
nog een dag of drie op z'n beraed en toen
dêelden ie z'n vrouwe en dochters mee, dè.
Louw mee z'n vrouwe bie ulder in zou
komme weune.
Zö kwam Louw dan op d' oeve'êel
wat vroeger as dat 'n zelft verwacht
En ok in andere omstandegheden ie as
knecht en z'n vrouwe as werkster.
Zeeuwsche Kroniek
DE WESTKAPPELSCHE DIJK.
1540—1940.
n.
Op het ©linde van het vorige artikel schre
ven wij, dat in 1540 begonnen werd met
staketwerk of stikwerk aan te brengen tot
verdediging van den zeeoever. Palen in
dwarsrijen verdeelen den oever in vakken
of kisten, die met rijshout en steen gedeel
telijk worden gevuld. Met rijsbeslag en
krammatten waren dit tot in de 19de eeuw
de eenige verdedigingsmiddelen. Eerst in de
vorige eeuw werd het rijsbeslag door steen
glooiing vervangen.
Volgens een teekening van Jacob van
Deventer, een der oude Nederlandsche car
tografen, overleden in 1575, welke teeke
ning omstreeks 1550 moet zijn gemaakt, zou
het duin toen reeds over ongeveer 2000 m.
lengte als dijk bewerkt zgn, n.l. ongeveer
300 m. bezuiden den molen, die thans vóór
het dorp op den dijk staat, tot een kleine
100 m. benoorden den bekenden ijzeren
toren.
Op die teekening staat ook de in 1540
gelegde binnendijk. Door zijn ombuiging in
het Zuiden in Z.O. richting was hij 300 m.
langer en sneed het dorp, waar nu de dijk
het dorp afsluit. Wij zullen zien, dat deze
binnendijk in den loop der jaren vervormd
is tot den tegenwoordigen zeedijk.
Bij eiken eenigszins krachtigen storm
werd groote schade aan den buitendijk toe
gebracht. Groote oppervlakten rijsbeslag
werden vernield, de steenbedekking op vele
plaatsen weggeslagen en het staketwerk
uitgerukt, zoodat groote gaten in den dijk
werden geslagen. Dan was er weer werk
voor de Westkappelsche dijkwerkers. Vooral
de vloed van 1 November 1632 gepaard
gaande met hevigen storm bracht veel
schade aan. De Staten van Walcheren be
kwamen nauwelijks middelen tot herstel
ling. De oude zand- of buitendijk werd weer
overgehaald en kwam meer landwaarts te
liggen.
Het is te verwonderen, dat de dijk in de
vier eeuwen, welke hij nu reeds bestaat,
slechts tweemaal is doorgebroken, n.l. in de
jaren 3532 en 1682. Van den eersten door
braak is niet veel bekend. Wel weten wij,
dat door den vloed van 2 Nov. 1532 bijna
geheel Zeeland is geteisterd. Zoo werd b.v.
geheel Noord-Beveland overstroomd en bleef
het eiland 65 jaar drijvende. Toen kon ech
ter nog van geen eigenlijken Westkappel-
schen dijk sprake zijn, maar meer van een
aan den voet versterkte duinrij met er ach
ter de in 1483 versterkte ware of weerdijk
van 480 m. lengte.
Meer weten wij van den doorbraak in
1682.
In de maand Januari stormde het ver
scheidene dagen achtereen uit het N.N.
Westen. Op den 26sten dier maand was er
een bijzonder hooge vloed. In het stedelijk
archief van Westkapelle staat aangetee-
kend „Des namiddags te twee uren brak
de Westkappelsche dijk door, als wanneer
het zeewater alhier vele landen heeft over-
loopen, tot vier getijen achter malkander,
bij het laatste getij braken de duinen op
het zuïdeinde door."
De dijk brak alzoo door bij, de aansluiting
der duinen. Er ontstond een gat van onge
veer 20 roeden breedte. Ofschoon dadelyk
met man en macht gewerkt werd, kon niet
verhoed worden, dat 4 getijen het land in
stroomden, Dus meer dan 2 dagen bleef het
gat open en stroomde het zeewater het land
in. Voor den 5den vloed was het gat eerst
dicht.
Op vele andere plaatsen van den dijk wa
ren er groote gaten in geslagen, zoodat bij
nieuwe stormen doorbraken werden ge
vreesd. Van uit de omliggende dorpen wer
den mannen, paarden en karren geprest
voor den dijk. Alle landlieden waren echter
niet dadelijk, gewillig om de zoo hoog noo-
dige hulp te verleenen. De inwoners van
Domburg hadden zelfs geweigerd. De Sta
ten van Walcheren deden hun daarom een
proces aan.
Op den 22sten Januari 1682, dus vier da
gen voor dat de dijk doorbrak, was de nieu
we commies of opzichter van de Vijf am
bachtenwatering (Noordwatering) Isaac
Gilles in functie getreden. Ofschoon
alzoo pas in dienst, schijnt hij zóó flink op
getreden te hebben, dat hem als belooning
in vrij gebruik een perceel weiland werd
afgestaan, achter de doorbraak gelegen. Al
zijn opvolgers tot het midden der vorige
eeuw hebben de wei in gebruik mogen ne
men. In 1856 werd het weiland door het pol
derbestuur verkocht. Langen trjd is het bij
de Westkappelaars bekend geweest als het
commiezenweitje. Wel wordt nog een weitje
aldaar het materialen- of magazijnweitje
genoemd.
De Staten van Walcheren hadden veel
beslommeringen en zorgen voordat al de ge
teisterde dijken, in het bijzonder de West
kappelsche dijk, voldoende hersteld waren.
Behalve de genoemde doorbraak in het
Zuiden hadden ook de duinen op het noord
einde van den dyk veel geleden, zoodat men
den dijk in 1683 moest verlengen met 20
roeden en 4. jaar later nog met 70 roeden.
De geheele lengte van den dijk bedroeg toen
reeds 870 roeden of 3132 meter.
Door al die hoognoodige herstellingen was
de behoefte aan contante penningen groot.
Om hierin te voorzien moest boven het ge
wone dijkgeschot 2 gulden extra ordinair op
het gemet betaald worden. Wie niet op tijd
betaalde, werd gedreigd, dat zijn landerijen
zonder eenige rechtsvordering zouden wor
den verkocht.
Ook aan werkvolk was gebrek, zoodat
ai'beiders werden geworven uit Noord-Bra
bant. Het heeft eenige jaren geduurd, eer
het polderbestuur de financieele moeilijkhe
den, ontstaan door de verwoesting aan den
dijk, te boven was gekomen.
De Staten van Zeeland, als toezichthou
dend college, daar zij de vroegere rechten
van den graaf tot zich hadden getrokken,
waren voor de toekomst niet gerust met de
herstelling van den dyk. Zij drongen daar
om bij de Staten van Walcheren er op aan,
dat er een inlaagdrjk moest worden gelegd
tot meerdere zekerheid op de plaats, waar
de dijk bijzonder was verzwakt. Het polder
bestuur had daarin geen lust en scheen zich
niet de wet te laten voorschrijven. Het be
weerde den ouden dijk voldoende te kunnen
herstellen en dat de kostbare inlaag achter
wege kon blijven. De heeren van Zeeland
handhaafden echter hun meerderheid en aan
de inlaag werd begonnen. Toen hieraan voor
17.500 was verwerkt, stelden de Staten
van Walcheren aan die van Zeeland voor
het werk te stakén. De laatstenstemden
De tijd voor „de inmaak" begint weer
te naderen. Het laat zich aanzien, dat
menige huisvrouw, die weleer niet zoo
licht geneigd zou zjjn, tijd en geld te be
steden aan het conserveeren van groen
ten, in de gegeven omstandigheden, aan
leiding zal vinden zich de vraag te stel
len, of het wellicht thans toch niet de
voorkeur verdient tot deze of gene ver-
duurzamingsmethode haar toevlucht te ne
men.
Bij de beantwoording van deze vraag
zal moeten worden onderscheiden tusschen
het gezin, dat over een eigen moestuin
beschikt, en het' gezin,dat voor zijn
groente-voorziening geheel op rechtstreek-
schen aankoop is aangewezen. Wie zelf,
geheel of ten deele, zijn eigen groenten
kweekt, zal in het zomergetijde licht een
overschot hebben, dat wanneer men het
niet aan anderen wenscht uit te deelen,
alleen door conserveering voor een nuttige
bestemming behouden kan blijven. Hier is
dus verduurzaming, d.w.z. drogen, inzou
ten of steriliseeren, de aangewezen op
lossing.
Evenwel moet uit een oogpunt van goede
voedselvoorziening in dit verband aan
stonds worden opgemerkt, dat de kweekers
van eigen groenten er verstandig aan zul
len doen zorg te dragen, dat hun grond
gedurende het koude jaargetijde in ge
noegzame hoeveelheid en verscheidenheid
versche groenten blijft opleveren. Wie zich
hierop instelt zal vanzelf minder behoefte
hebben aan geconserveerde groenten, ter-
wijl een moestuin, die ingericht is op een
groentevoorziening, die zich over het gan-
sche jaar uitstrekt, trouwens ook minder
groote overschotten in de zomermaanden
zal laten, daar de beschikbare grond over
een gooter aantal gewassen moet worden
rdeeld.
In wat wij hier ten behoeve van hen,
die zelf een moestuin hebben, opmerkten,
ligt feitelijk ook reeds het antwoord be
sloten voor hen, die door aankoop van een
deel van den zomerschen overvloed hun
groente-voorziening voor het aanstaande
wintergetij alvast voor een deel zouden
willen dekken. Want de raad aan de zelf-
tuinders gegeven om een goede verschei
denheid van wintergroenten te kweeken,
steunt uiteraard op het feit, dat ook
voor de koopers deze groenten in genoeg
zame variatie verkrijgbaar zullen zijn.
Het moet nu maar eens uit z\jn met <lc
legende, dat de winter ons dermate be
perkt in onze voedselkeuze, dat wjj er
eigenljjk zonder de verduurzaamde levens
middelen niet zouden kunnen komen.
Zonder veel moeite kan men in den
winter tien a veertien achtereenvolgende
dagen lang iederen dag een nieuwe groente
óp tafel brengen, waai-bij zoowel wat uiter
lijk, smaak als yoedende bestanddeelen be
treft, variatie genoeg wordt geboden. En
het is nu wel allang: gemeengoed gewor
den, dat een voeding met versche groenten
de voorkeur verdient boven het gebruik
van verduurzaamde levensmiddelen. Daar
mede wil natuurlijk niet gezegd zijn, dat
inmaakgroenten geheel vermeden dienen te
worden. Wel is het echter duidelijk, dat zij
aanvulling moeten blijven en dat het stre
ven van iedere huisvrouw erop gericht
moet zgn, ook in den winter zooveel moge
lijk versche groenten op den disch te bren
gen. Savoye kool, wortelen, winterandijvie,
roode kool, spruitjes, koolraap, boerenkool,
bieten, uien, witlof, groene kool, knolsel
derij, prei en schorseneeren ziehier
eenige namen opgesomd om er aan te her
inneren, dat ook het wintertij inderdaad
een goede verscheidenheid van versche
groenten levert, .die bij een wat gevarieerde
bereidingswijze (ook de eenvoudige kook
kunst laat nog ruimte tot menig nieuw
avontuur) het verlangen naar „inmaak"
nauwelijks zal doen rijzen.
De nuchtere feiten voeren ons dan ook
tót een drietal gevolgtrekkingen:
a. Het koude jaargetijde biedt een vol
doende verscheidenheid aan versche groen
ten en de tegenwoordige omstandigheden
zullen in dit feit geen verandering bren
gen.
b. Wie uit eigen moestuin een overschot
heeft, waarmede hij op andere wijze geen
raad weet, zal uiteraard evenals voorheen
bedacht moeten zijn op conserveering, doch
dient tevens zijn bebouwingsplan in dier
voege te herzien, dat in ruimere mate naar
het kweeken van wintergroente wordt ge
streefd, waardoor vanzelf een beter even
wicht wordt verkregen tusschen de pro
ductie in zomer- en wintertij.
c. In de onzekerheid van de tegenwoor
dige omstandigheden zullen vele huisvrou
wen zich zonder eenigen voorraad niet
veilig voelen en dus meer dan gewoonlijk
op het gebied van conserveering willen
doen. Het is van groot belang dat diegenen
onder de huisvrouwen, die zich thans voor
het eerst met inmaken gaan bezighouden
mislukkingen en daardoor verspillen van
kostelijke etenswaren, geld, tyd en arbeids
kracht trachten te voorkomen door zich te
houden aan wat de ervaring aan de vele
huisvrouwen, die dit regelmatig plegen te
doen omtrent de huishoudelijke conservee
ring heeft geleerd.
Dan is drogen de wyze van bewaren, die
zeker het minst kosten met zich brengt,
maar die, buiten de fabriek om, slechts in
jaren 1532 en 1682. "Van de eerste door-
nu toe.
In het midden der 18de eeuw werd de
inlaagdijk vergraven, zoodat er tegenwoor
dig niets meer van te zien is.
Wij zouden uit de 18de en de 19de eeuw
verscheidene jaren kunnen opnoemen, waar
in de dijk bijzonder zwaar geteisterd werd.
Steeds was hetzich terugwijkende verde
digen.
Door de buitengewone groote schade in
de jaren 1862 en 1863 moest de Polder Wal
cheren een geldleening sluiten van 300.000
tot verbetering der werken en tot herstel
ling der schade aan den Westkappelschen
dijk. Ook staat het jaar 1883 met een
zwarte kool aangeteekend.
;(Slot volgt).
R. B. J. d. M.
weinige gevallen kan worden gevolgd.
Slaboonen vormen het meest bekende
voorbeeld. Ze worden afgehaald, aan een
stevigen draad geregen en in de zon ge
hangen, hetzij buiten (liefst onder een
afdak) hetzij binnen voor een raam (bijv.
op zolder). Zoodra de boonen „rammelen"
van droogte, worden ze in goed sluitende
trommels opgeborgen en op een drooge
plaats bewaard.
Ongeveer op dezelfde wijze kunnen in
vierde parten gesneden appelen aangeregen
worden, echter zóó, dat tusschen deze zeer
waterrijke stukjes telkens, door middel van
een knoop in den draad, een kleine afstand
wordt bewaard, waardoor de lucht er beter
door kan waaien en het vlugge drogen dus
bevorderd wordt. De appeltjes zijn klaar,
als ze taai en samengeschrompeld zijn.
De hier te lande van ouds bekende in
maak in het zout vraagt niet om een na
dere beschrijving alleen mag worden op
gemerkt, dat toevoeging van een ruime
hoeveelheid zout (30 procent van het
groentengewicht, dus bijv. 3 kg. zout op
10 kg. schoongemaakte groente) een groo
te werkbesparing medebrengt. De groente
in het vat vraagt dan feitelijk geen toe
zicht Ket anders gebruikelijke telkens op
nieuw schoonmaken van de bovenlaag en
het toevoegen van zout vervalt.
Regels voor het steriliseeren van groente
en zacht fruit (vruchtenmoes, tomaten)
zijn voor de huisvrouw, die dit werk ieder
jaar pleegt te verlichten, evenmin noodig.
Wel mag den raad worden gegeven, om
de voor de flesschen voorbereide groenten
een oogenblik in een ruime pan met flink
kokend water op te wellen (plm. 10 mi
nuten). Door dit „blancheeren" wordt het
gewenschte slinken van de groente op een
betere manier bereikt dan door het opzet
ten met een bodempje water. Het in de
pan achtergebleven water kan gebruikt
worden voor het bijvullen van de flesschen.
Voor het conserveeren van zacht fruit
denke men ook aan de jambereiding. De
suiker kan zeer wel geheel of ten deele
door blanke stroop worden vervangen, mits
men in het oog houdt, dat voor elk ons
suiker, dat men wenscht te vervangen, on
geveer 1 y2 ons stroop moet worden bijge
voegd.
Voor het overige onthoude men zich
van het ontwikkelen van een overmate
ijver op „inmaak"-gebied. Daardoor wordt
de gezinsvoeding en de gezinsgezondheid
gedurende de wintermaanden eer geschaad
dan gediend.
Van vrouw tot vrouw.
HELPSTER vraagt
De zoon van 'mijn vriendin is plotseling
blind geworden. Ik weet, dat sómmige
blinden tegenwoordig zeer zelfstandig blij
ven, doordat ze zich, met behulp van een
geleidehond, alleen op straat kunnen bewe
gen. Waar kan ik een dergelijlcen hond
krijgen, tot wie moet ik mij richten?
Antwoord Te Amsterdam bevindt zich
de school, waar geleidehonden voor blinden
worden afgericht, een stichting van het
Nederlandsche Geleidehondenfonds, waar
van het secretariaat zich bevindtMidden
weg 333, Amsterdam (O.), Tel. 55553. Hoe
zeer deze school in een behoefte voorziet,
blijkt wel uit het feit, dat in 1939 37 hon
den werden afgeleverd, tegen 27 in het
daaraan voorafgaande jaar Als U moge
lijk eens in Amsterdam komt, dan zoudt U
de school eerst eens kunnen bezichtigen,
het loont de moeite. Richt U daarvoor uw
aanvrage aan de administratrice, mej. dr.
Joha W. de Stoppelaar, eveneens Midden
weg 333.
SCHILDERESJE vraagt
Ik zou zoo graag eens rustig buiten wil
len schilderen. Kunt U me soms raad geven
waarheen ik het best kan gaan, liefst niet
zoo ver van huis
Antwoord Zoek Westkapelle eens op,
een dorp, dat op vele schilders groote aan
trekkingskracht uitoefent. Charley Toorop
werkt er graag en dikwijls, ze zeide dezer
dagen, dat het er mooi is van leelrjkheid.
Maar misschien, misschien, ben je voor de
waardeering van schoone leelijkheid nog
een beetje te jong.
HUISMOEDER vraagt 3
Ik heb een aardig „flatje", 't Heeft ech
ter één bezwaar, een groot bezwaar, dat
vooral in dezen tijd dubbel geldt, er is zoo
weinig bergruimte. Ik heb niet zulke groo
te voorraden, maar ik heb groente en jam
gesteriliseerd, wat ik anders nooit doe. Nu
zit ik met de berging. Weet U er raad op
Antwoord U hebt natuurlijk een veran
da achter uw flat en op die veranda een
werkkast, die gewoonlijk alleen gebruikt
wordt voor het bergen van allerlei voor
werpen, die U evengoed weg kimt doen, de
enkele bruikbare buitengesloten. U laat in
den wand van die werkkast een gat ma
ken, waarvoor U horretjesgaas timmert.
Hierdoor krijgt U een frissche „vliegen
kast" en met wat overleg kunt U hier heel
wat Weckflesschen koel op een paar plan
ken bewaren. U moet tegen den winter wel
controleeren of ze niet te koel staan. Dan
zult U ze naar binnen moeten verhuizen.
Tegen dien tijd komt raad.
NELLEKE vraagt
Ik zou zoo dolgraag een lange pantalon
op de fiets willen dragen. Vooral als het
waait, is 't zooveel gemakkelijker en war
mer dan die korte rokken van tegenwoor
dig. Maar „men" vindt dat hier gek, en dus
durf ik het experiment niet goed aan.
Antwoord Als je nu eens begon de pan
talon aan te trekken en er overheen een
lange mantel te dragen, dan wennen de
menschen er aan, dat ze inplaats van kou-
senbeenen bedekte beenen zien. En als het
heel warm is, heb je er niet zoo'n behoefte
aan. Als je er dan mee wil doorgaan en je
mantel je te warm is, laat je hem doodge
woon uit. Als je je zelf er dan niets meer
'van aantrekt, wed ik, dat geen mensch er
SCHAKEN
REDACTEUR J. M. MULLIÉ.
Boekbespreking.
Bij de bekende uitgevers maatschappij
G. B. van Goor en Zonen te 's-Graven-
hage, is zoo juist een nieuw standaard
werk van dr. M. Euwe verschenen, ge
titeld „Het Eindspel". We kennen van dr.
Euwe zijn thans eigenlijk als onmisbaar
werk „Theorie der Schaakopeningen",
en volgens hetzelfde recept, n.l. een uit-
uitgaaf in twaalf afzonderlijke deeltjes,
verschijnt nu een Théorie van het eind
spel. Deeltje één tot en met vijf zijn
gereed.
Voor hen, die nog geen prospectus
in handen kregen (men vrage dit by zijn
boekhandelaar of rechtstreeks by den uit
gever), laten we hieronder een overzicht
volgen van den opzet van het werk:
Deel 1: De Koning alleen. 2. Stukken
tegen pionnen I; 3, Stukken tegen pion
nen H; 4. Stukken tegen stukken I; 5.
Stukken tegen stukken H; 6. Stukken
tegen stukken of pionnen I; 7. Stukken
tegen stukken of pionnen II; 8. Pion
nen-eindspelen. 9 t/m 12 Practische eind
spelen.
Uit het voorwoord citeeren we: „Met
deze Theorie der Eindspelen", het eerste
uitgebreide hoek over eindspelen in de
Nederlandsche taal, heb ik getracht een
samenvatting te geven van de theoreti
sche eindspelen, om daarnaast de prac
tische eindspelen meer in den vorm van
een leerboek te behandelen". Handig is
het, dat ook dit belangrijke en voor eiken
schaker onmisbaar werk, weer in afzon
derlijke deeltjes verschijnt. Dit maakt den
aanschaf gemakkelyk, en bovendien kan
men bij kleinere wedstrijden, propaganda-
avonden e.d. de boekjes als prijzen be
nuttigen.
Ter illustratie geven we thans enkele
voorbeelden ontleend aan dl. 3: De stryd
van Koning pion tegen Koning -j-
paard. De partij met het paard vecht
natuurlijk steeds voor remise. Zie dia
gram:
a bede fgh
Met wit aan zet is het na 1 Kc 7 uit,
maar ook met zwart aan zet is de pro
motie verzekerd
a) 1.Pe5—d7+ 2. Kb8—c8! Na
2 Kc7 zou 2Pc5! 3. b8D en Pa6+,
met remise volgen.
Pd7b6-f- 3. KcSd8 en wit
wint.
b) 1Pe5—c6+ 2. Kb8—c7 Pc6—
b4. 3. Ke7b6 Pb.4— d5+ 4. Kb6—a5 (of
a6, b5 of c6) Pd5e7 5. Ka5b5 en wint.
Tegen den c-, d-, e-, of f-pion is de
taak van het paard gemakkelijker. Zie
onderstaand diagram; wit aan zet wint,
doch zwart aan zet maakt remise.
Wit.
abode fgh
Wit aan zet wint met 1 Kd7.
Zwart aan zet speelt
1Pf5—e7+! (niet 1Pd6+?,
wegens 2 Kd7 Pc4 3 Kc6! Pe5+ 4 Kb5
Pf7 5 Kc5! en wint).
2. Kc8d8 of 2 Kd7 Pd5 en remise
2 Pe7—c6+ 3 Kd8—e8 Pc6—a7 en
remise.
We kunnen door zoo'n enkel voorbeeld
natuuriyk slechts een poover beeld geven
van den inhoud, maar wie dr. Euwe's ma
nier van schrijven kent, weet van te
voren reeds, dat alles af is zonder meer.
Met belangstelling zien we de verdere
deeltjes tegemoet.
erg op heeft. Er is toch eigenlyk heel©»
maal niets tegen
EINDEXAMEN vraagt
Ik heb zoo juist eindexamen gedaan et
nu weet ik nog niet, wat ik zal beginners
Ik woon in de stad, maar voel niets voor
een „stads"beroep. Ik vind 't heerlijk om
buiten in den tuin te werken, maar myn
familie beweert, dat het geen meisjeswerk
is. Wat vindt U daarvan?
Antwoord Dat is een moeilijk vraag,
die je me daar voorlegt. Maar misschien
voelt je familie er wat meer voor, als ze
weet, dat er in Rijswijk eed* meisjestuin
bouwschool bestaat, Huis te Lande, die al
sinds jaren meisjes voor den tuinbouw
opleidt. Je kunt er ook worden opgeleid tot
tuinbouwleerares, tuinarchitecte of tot
assistente in een biologisch instituut. Maar
dat is weer meer een „stads"beroep! Tuin
bouw behoort tot de vakken, die nu meer
dan ooit een kans hebben. Ook voor meis
jes.
