Provinciale Zeeuwsche Courant Middelburgsche, Vlissingsche, Goesche en Breskensche Courant BOTER, 0LSEM EN VETTEN OP DE B0Ü Rond 8(16 boerderijen zijn geheel of gedeeltelijk vernietigd. 183ste JAARGANG NUMMER 160 MAANDAG 15 JULI 1940 waarin opgenomen de Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W. den Boer ABONNEMENTSPRIJS; 18 cent per week of f2.30 per kwartaa' Franco per post f 2.50 per kwartaal- Afzonderlijke ADVERTENTIEPRIJS; Van 1—5 regels f 1.50, iedere regel meer 30 cent. Bij abonnement speciale prijs. Kleine advertenties van 1—5 regels f0.50, iedere regel meer 10 ct. (max. 8 regels). POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG), Dit nummer bestaat uit twee bladen Een half pond per persoon per week De secretaris-generaal, waarnemend hoofd van'hét departement van landbouw en visscherij maakt bekend, dat het nood zakelijk is gebleken' over. te gaan tot de distributie van 'margarine,' spijsvetten, spijsoliënen boter, met uitzondering van schapen- en geitenboter. Voorafgaand aan de definitieve regeling zal van heden, 15 tot en met 28 Juli a.s. een voorloopige distributie plaats vinden.Gedurende deze twee weken zullen de met „67" en „68" genummerde 'bonnen van het algemeen distributiebónboekje elk recht" geven op het koopen van 250- gram boter, óf mar garine öf vet, naai* keuze van den kooper. Het koopen van spijsoliën' voor consump tiedoeleinden zal gedurende deze twee weken verboden zijn. Bovendien zal met ingang van 15 Juli af geen room, op welke wijze ook vervaardigd en voor welke doel einden ook "bestemd, 'mógen worden be trokken, tenzij op dokters attest, waarvoor nog een nadere regeling zal volgen. De detaillisten', die gedurende het tijd vak van 15 tot en met 28 Juli a.s. boter, margarine óf vet verkoopen of afleveren, dienen de bij hen ingeleverde bonnen te plakken op opplakvellen, welke verkrijg baar zijn bij de plaatselijke distributie- diensten. Op een opplakvel mogen slechts bonnen, die alle hetzelfde nummer dragen worden geplakt. Gedurende de week van 15 tot en met 21 Juli zijn de detaillisten vrij in den aankoop van boter, margarine en vet. Te beginnen met de tweede week, dus met ingang van Maandag 22 Juli a.s., zullen de detaillisten echter uitsluitend hun voorraad kunnen aanvullen met toe- wijzigingen, welke zijtegen inlevering van de door hen ingenomen bonnen bij de plaatselijke distributiediensten kunnen verkrijgen. Deze inlevering kan geschie den op de voor hun vastgestelde inleve- ringsdageh; welke zullen vallen in het tijdvak van 15 Juli tot en met 5 Augus tus a.s. Iedei'e detaillist, wiens, codenum mer begint friet' een 1, kan eiken Maandag bonnen inleveren, iedere detaillist, wiens codenummer met 2 begint elke Dinsdag, enz. De distributiediensten reiken op grond van het aantal ingeleverde bonnen aan de detaillisten een aantal toewijzingen uit (in coupures van 2%, 10, 25 en 100 kilo gram) voor een overeenkomstige hoeveel heid boter, margarine en vet, in verhou ding naar keuze van den aanvrager. Aan den detaillist is de verplichting opgelegd op de achterzijde van de toewijzing ter stond zijn naam en volledig adres als „kooper" in te vullen. Eerst daarna zal hij de toewijzing kunnen gebruiken voor het bestellen van een nieuwen voorraad bjj grossier of fabrikant. De detaillist is verplicht de hoeveelheid boter, margarine en vet te bewaren op het adres, dat hij zelf op, de toewijzing heeft ingevuld. De opgeslagen hoeveelheden mogen dit adres slechts verlaten in geval van rechtstreek- sche aflevering aan den consument. Ver voer naar een andere opslagplaats is dus, behoudens toestemming van het centraal distributiekantoor, niet toégestaan. De grossiers kunnen de door hen van de detaillisten ontvangen toewijzingen bij den plaatselijken distributiedienst inleveren ter verkrijging van een „verzameltoewjj- zing". Met deze „verzameltoewijzing" kunnen zij op hun beurt boter, margarine of vet van hun leveranciers betrekken. Overeenkomstige regelingen, zooals die bjj de distributie van andere goederen Volgende week distributie van rijst, gort enz. Verkoop tijdelijk stopgezet. De secretaris-generaal, waarnemend hoofd van het departement van landbouw en visscherij, maakt bekend, dat op 22 Juli a.s. een begin zal worden gemaakt met de distributie van alle soorten rijst, ge broken rijst, rijstemeel, havermout, ha vervlokken, grutten, gort, maizena, gries- meel, marcaroni, spaghetti, vermicelli en puddingpoeders. Om te bevorderen, dat bij den aanvang van de eerste periode de winkeliers over voldoende voorraden zullen beschikken, is het noodzakelijk den verkoop en de af levering van de genoemde goederen aan den verbruiker stop te zetten van heden tot en met 21 Jüli a.s. De toewijzingen voor de detaillisten en Instellingen, zooals hotels en restaurants, zullen zooveel mogelijk in den loop van deze week worden uitgereikt. Er zullen vier soorten toewijzingen worden verstrekt en wel een voor de groep van' rijst, gebro ken rijst, en rijstemeel, eeu voor de groep van houvermo.ut, havervlokken, grutten en gort, een voor de groep van maizena, griesmeel en puddingpoeders en een voor de groep, van macaroni, spaghetti en ver micelli. Een toewijzing kan gebruikt wor den voor een of meer artikelen, welke be- hooren tot de op de toewijzing vermelde groep, naar keuze van den detaillist. De industrieën, welke een der genoemde artikelen verwerken, zullen voor het koo pen van deze artikelen vóór 22 Juli a.s. reeds getroffen zijn, ten aanzien van zie ken, buitenlandsche schippers, personen die in het verblijfsregister zijn ingeschre ven en personeel van groote instellingen, zullen bij de distributie van boter, mar garine en spijsvetten eveneens gelden. Er wordt op gewezen dat meer boter dan het rantsoen bedraagt, op medisch voorschrift slechts kan worden verstrekt, indien een verklaring van de daartoe aangewezen controleerende instantie wordt overgelegd aan-den plaatselijken distributiedienst. De z.g. instellingen, d. z. ziekenhuizen, gevangenissen, hotel-, café- en restaurant bedrijven, broodjeswinkels en cantines, welke een uitgesproken restaurantkarak ter dragen, zullen toewijzingen ontvangen. Hiertoe dienen de desbetreffende instan ties zich van hedenaf te wenden tot den 'plaatselijken distributiedienst. Hotel-, café en restaurantbedrijven, zie kenhuizen, gevangenissen, evenals de hier boven bedoelde broodjeswinkels dienen hun verbruik over de periode van 15 tot en met 31 Juli 1939 alsmede over de maand Augustus 1939 op te geven en aan de hand van de desbetreffende bescheiden aan te toonen. De instellingen zijn, even als bij de vorige distributies, verplicht alle bonnen van de vaste bevolking en zooveel mogelijk bonnen van de wisselende bevol king in ontvangst te nemen en bij den plaatselijken distributiedienst in te leve ren. Instellingen zullen, met uitzondering van ziekenhuizen en gevangenissen slechts in aanmerking komen voor boter. De vet- en olie verwèrkende industrieën, waaronder mede gerekend broodbakkers en banketbakkers, zullen van de Neder- landsche zuivelcentrale, afdeeling marga rine, vetten en oliën, toewijzingen ontvan gen. Bij de definitieve distributieregeling, welke blijkens het bovenstaande op 29 Juli a.s. in werking treedt, zullen even als zulks reeds bij de brooddistributie geschiedt zij, die zwaren en zeer zwa nen üchamelrjken arbeid verrichten voor extra rantsoenen in aanmerking komen. In verband met het aanvangen van de algeheele distributie van boter, margarine en spijsvet heeft de secretaris-generaal van het departement van sociale zaken aan de gemeentebesturen doen weten, dat de distributie van goedkoope margarine en bak- en braadvet aan werkloozen op normale wijze kan voortgaan, zooveel mo gelijk met handhaving van de bestaande kwanta. Aangezien echter bij de algeheele distri butie het verkrijgen der hierboven ge noemde producten slechts kan plaats vin den door het afgeven der daarvoor be stemde bonnen, zullen ook de werkloozen en armlastigen voor het verkrijgen van goedkoope margarine en vet een gelijk aantal bonnen behooren in te leveren ten einde te voorkomen, dat deze categorie zich grootere hoeveelheden zonden kunnen aanschaffen dan de andere distributiege rechtigden. Aangezien bij de algeheele distributie de beschikbare hoeveelheid voorloopig 250 gram per persoon per week bedraagt zullen de werkloozen en armlastigen in aanmerkingen nemende de vastgestelde kwanta goedkoope margarine en vet veelal dus nog enkele bonnen van hun algemeen distributieboekje overhouden, waarvoor zij nog margarine en/of vet tegen den normalen prijs kunnen koopen. een vergunning kunnen aanvragen bij de Nederlandsche meelcentrale te 's-Graven- hage. Ten aanzien van de hoofdlijnen der eigenlijke distributie kan voorshands het volgende worden medegedeeld. Voor de eerste distributieperiode zullen vier bon nen van het algemeen distributiebonboekje worden aangewezen. Gedurende het tijd vak van 22 Juli tot en met 11 Augustus geeft één bon hiervan recht op het koopen van 250 gram rijst öf gebroken rijst öf rjjstemeel en één bon op het koopen van 250 gram gort.öf havermout öf havervlok ken öf grutten. Voorts zal gedurende het tijdvak van 22 Juli tot en met 8 September a.s. één bon recht geven op het koopen van 100 gram maizena öf griesmeel öf puddingpoeder en één bon op het koopen van 100 gram ma caroni öf spaghetti öf vermicelli. Het ligt in de bedoeling voor zeer jonge kinderen een toeslag op liet normale rant soen van bepaalde artikelen te geven. Een regeling hieromtrent is in voorbereiding en zal t.z.t. worden bekend gemaakt. Het heeft geen zin zich voordien om inlichtin gen terzake tot het Centraal distributie kantoor of de plaatselijke distributiediens ten te wenden. De detaillisten zullen evenals dit bij distributieregelingen van andere artikelen is bepaald de bonnen dienen te plakken op opplakvellen en deze in te leveren by de distributiediensten. Op basis van de ingeleverde bonnen zul len dan toewijzingen worden verstrekt, welke kunnen worden doorgegeven aan de grossiers. De fabrikanten zullen toewij zingen ontvangen van de Nederlandsche Meelcentrale, de instellingen, zooals ho tels en restaurants, van het Centraal dis tributiekantoor. de Partoucie te Lessac liefderijk zal blijven. Het is mijn meening, dat men. bij den bouw der boerderijen over het al gemeen meer aandacht zal moeten schen ken aan de aesthetische zijde. Al zijn dan alle boeren vrij In de keuze van hun ar chitect (behoudens goedkeuring van den Rijkscommissaris) er zal door onzen dienst terdege worden gelet op den nieuw-bouw. In bepaalde gevallen staat de architect geheel onder controle van onzen opbouw- dienst. Wij geven dan de algemeene richt lijnen aan. Zooals gezegd maken wij onder scheid tusschen defensie-schade en oorlogs schade, welke het gevolg is van maatrege len, genomen door de Nederlandsche mili taire autoriteiten op grond van de Oorlogs- wet, de Inundatiewet en de Algemeene Vorderingswet. Zij wordt vergoed volgens de bestaande wetgeving en geregeld door de commissie-Raaymakers, die haar taak op dezelfde wijze voortzet en afwerkt als voor den oorlog. Hier is recht op vergoeding van geleden schade. Daarentegen is de oorlogsschade het di recte gevolg van de oorlogshandelingen. Hieronder wordt begrepen alle schade door oorlogsgeweld, hetzij van Nederlandsche, hetzij van vreemde herkomst. In tegen stelling met wat wij zien bij de regeling van de defensieschade is hier van een ver goeding geen sprake. Dat neemt natuurlijk niet weg. dat in de geleden schade door de overheid zeer zeker een tegemoetkoming zal worden verleend. De laatst-genoemde schade wordt' geregeld door de commissie Van Leeuwen. De schadeloosstelling voor ooriogsgeweldschade heeft plaats in natura. Men doet er goed aan, hieraan geen overdreven eischen te stellen noch hier voor al te groote verwachtingen te koes teren. Wij zien het herstel van het platteland als een geheel en in groot verband. Door den gebouwendienst is bereids een grond plan opgemaakt. De boeren hebben ge legenheid kleine afwijkingen hierin aan te brengen, maar wijzigingen van beteekenis komen, ten koste van den betrokkene. Het bouwplan met kostenbegrooting kan echter ook door den eigen architect wor den opgemaakt, doch bij de beoordeeling van zijn plan wordt tevens met de waarde van wat er is vernield, rekening gehouden. Nader zal worden bepaald welke schade loosstelling of welk crediet kan worden verleend. Bij het bouwen zal rekening moeten worden gehouden met de toekom stige ontwikkeling van het landbouwbe drijf. En men is ook gebonden aan de ver gunning om over het daartoe noodige bouwmateriaal te mogen beschikken. Dit werk moet gezien worden als een onder deel van het geheele opbouw-progranr en uit dien hoofde moet ervoor gewaakt wor den, dat er geeu materiaal-verspilling plaats zal vinden. Bij het opmaken van het landbouw-her- stelplan is tevens vastgesteld wat bouw land en wat grasland zal worden, omdat men met de gewijzigde omstandigheden in de landbouwconjunctüur, zoowel als met de natuurlijke ligging en de geaard heid van de terreinen, terdege rekening wil houden. Voor de landerijen zal tevens de meest gewenschte verkaveling en ont watering in aanmerking worden genomen. Wij moeten er op bedacht zijn, zoo be sloot de heer Van Eek het onderhoud dat wanneer al deze werken voltooid zijn, de agrarische capaciteit van Nederland voor zooveel thans mogelijk op een na- tionalè basis moet zijn geplaatst, beter in staat om den nieuwen tijd in te giaan." Etenstijd bij de Nederlandsche vluchtelingen, die op het Chateau waren opgenomen Aan de voorbereidingen voor den opbouw wordt hard gewerkt. Door „defensie-schade" eenerzijds en door de zoogenaamde „oorlogsgeweld- schade" anderzijds, zoo vertelde de heer A. D. van Eek aan een A.N.P.-verslaggever, zijn in ons land rond achthonderd boerde rijen geheel of voor een zeer groot deel vernietigd. Het is zaak, dat bij den alge- heelen wederopbouw in de eerste plaats gedacht wordt aan onzen landbouw en dat dus zoo spoedig mogelijk daadwerkelijk hulp wordt geboden aan die boeren, die door den oorlog have en goed hebben ver loren. Dat de regeeringscommissaris voor de belangen van de boerenbevolking een open oog heeft, blijkt reeds uit het feit, dat de directe leiding voor het herstel dei- landbouwbedrijven is opgedragen aan het bureau ontruiming van het regeerings- commissariaat voor den akkerbouw en vee houderij, welk bureau daarin kan samen werken met den cultuur-technischen dienst, de diensten van de directie van den land bouw en den gebouwen dienst van de Wie- ringermeer. Dit uiterst belangrijke deel van het opbouwprogram is toevertrouwd aan de leiding van den heer A. D. van Eek, hoofd van de bouwkundige afdeeling der directie der Wieringermeer te Alk maar. De heer van Eek heeft voor de uit voering van zijn taak zitting genomen in het gebouw van den cultuur-technischen dienst aan den Maliesingel te Utrecht. Er wacht, aldus de lieer van Eek, het bureau zeer veel arbeid. Van de ongeveer achthonderd boerderijen, welke door den oorlog vernietigd zijn, vielen er alleen al in de provincie Utrecht (met haar Grebbe- linie) ruim driehonderd ten offer aan de krijgsverrichtingen. Een centrum van vernielingen ligt voorts in het gebied van Maas en Waal en dan natuurlijk ook in de Peel. In de omstreken van Dordrecht zijn bijna dertig boerderij en zoodanig beschadigd, dat het beter is ze maar geheel opnieuw op te bouwen. Ook in Zeeuwsch-Vlaanderen en overig Zeeland zijn de vernielingen groot en verder liggen in het algemeen verspreid overal in den lande boerderijen, welke oorlogsschade hebben gekregen. In de voornaamste vernielingscentra zijn zooals elders in dit nummer wordt ge meld districtsbm-eaux opgericht. De ver- spreidliggende beschadigingen vallen recht streeks onder de werkzaamheden van het hoofdbuz*eau te Utrecht. De schade moet worden opgegeven. „Wat is nu het eerste wei*k geweest, toen u opdracht kreeg de schade aan de boerderijen te herstellen", zoo vroegen wij den heer van Eek? „Om te beginnen hebben alle betrokken burgemeesters van de gemeenten, waar boerenhoeven veniield waren, formulieren gekregen, waarop de boeren allerlei mede- deelingen kunnen doen omtrent den aard van de vernielingen. Van zeer vele boeren mochten wij al diz*ect opgaven ontvangen met gedetailleerde berekeningen over de beschadigingen, maar het kan geen kwaad er nogmaals op te wijzen,dat deze foi*mu- lieren zoo spoedig mogelijk moeten woz*den ingeleverd, want eerst dan kunnen we pas een goed ovei*zicht krijgen van alles, wat er door den oorlog is vernield. Som mige boeren schijnen zelfs n nog de kat uit den boom te willen kijken en af te wachten of wij wellicht bij hen komen. Dit moge misschien vreemd klinken, maar de feiten zijn er om te bewijzen, dat het zoo is. Overigens is het verzamelen van gege vens voor ons bijzaak. Wij zijn een dienst. Hier wordt practiscbe arbeid verricht. Wat te doen is feitelijk straks een nieuwe boerderij kant en klaar afleveren aan den gedupeerden eigenaar. Onze dienst zou den bouw zelf ter hand kunnen nemen, doch men heeft het beter geacht, dat wij ons beperkeiz tot het geven van algemeene richtlijnen en daarbij tot het houden van toezicht. De bouw van nieuwe boerderijen. Het is goed nu reeds na te gaan of bij den wederopbouw moet worden overgegaan tot den bouw van boerderijen vaiz een ander type en zoo ja, welk type dan het meest geschikt is. Want zooals u weet, kent ons land vele voi*men van boerderijen. In de pi*ovincie Utrecht is veelal het Hilde- type in gebruik, dat in veel overeenkomt met het Saksische boerenhuis. In de Frie- sche schuur daarentegen, die ingesteld is op den akkez-bouw, zien wij geheel andere voi*men, welke vrijwel gelijk zijn aan de Groningsche boei-derijen, doch bijv. weer veel afwijken van den bouw van de Noord- Hollandsche boerdeiij. In de Wieringenneer hebben wij nog andei*e boerderijen gebouwd, waaz*mede wij goede ervaringen hebben opgedaan. Maar wij kunnen en willen dat type niet zoo maar aan andere pz*oviizcies opdrin gen Wjj dienen rekening te houden met de verschillende wijzen van bodemgebi*uik en zelfs als wy daai*mede geen rekening hielden, dan nog zouden wij het bei*oem- de Wieringermeei*-type niet overal willen bouwen, om de eenvoudige reden, dat de hoei*en in bepaalde streken aan hun eigen boerderij-bouw gewend zijn en het een in breuk öp de traditie zou zijn, als wij over al dezelfde boerderijen neer zouden gaan zetten. Iedere streek heeft baar eigen boerenhoeven en het is allerminst ons plan om daarvoor in de plaats nu maar een uniforme boerderij te zetten, hoe goed die op zichzelf ook is. Wat wij wel zullen doen is, de bestaande typen verbeteren en daar bij komen ons de ervaringen uit de Wie ringermeer uitstekend van pas. Wat veranderen zal op dc boerderij. Om een voorbeeld te noemen: Alle hooibergen kunnen vervallen, want de ruimte in de door ons te bouwen schu ren zal gemakkelijk den geheelen hooioogst kunnen bevatten. Men mag echter wel aan nemen, dat de dubbele stal met deel in het midden, in de grasstreken behouden

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1940 | | pagina 1