Provinciale Zeeuwsche Courant t na tiSïEi "Miüir Middelburgsche, Vlissingsche, Goesche en Breskensche Courant De Zeeuwsdie getroffenen tot het Departement van Financiën. Eêb waarschuwing van den bevelhebber der weermacht in de Nederlanden. waarin opgenomen de 183ste JAARGANG NUMMER 153 ZATERDAG 6 JULI 1940 Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W. den Boer ABONNEMENTSPRIJS: 18 een' je- week ol 2.30 per kwartaal- Franco per post 2.50 per kwartaa'- Afzonderlijke nummers 5 cent. ADVERTENTIEPRIJS: Van 1-5 regels 1 50, iedere regel meer 30 cent. Bij abonnement speciale prijs Kleine advertenties: van 1—5 egels 0.50 iedere reqe> meer 10 ct (ma* 8 regels) POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG) Dit nummer bestaat uit vier bladen „Volledig herstel der schade een eerezaak voor het Nederlandsche volk". Snelle hulp is dubbele hulp. De Stichting „Getroffenen Oorlogsge weld Zeeland" heeft aan het Departement van Financiën te 's-Gravenhage het vol gende schrijven gezonden „Wij hebben de eer U hierbij de Stich tingsbrief met aanvullend reglement van de Stichting „Getroffenen Oorlogsgeweld Zeeland" te doen toekomen. Hieraan voe gen we nóg toe een toelichting betreffende de beweegredenen, die tot het in het leven roepen dezer Stichting hebben geleid en de doeleinden die ze nastreeft. Deze Stichting streeft er naar alle ge troffenen door oorlogsgeweld in Zeeland te organiseeren en het ziet er naar uit dat zulks weldra het geval zal zijn. Eén der eerste vraagstukken door onze Stichting bestudeerd betreft do behoefte aan credieten en gereed geld onder de ge troffenen, zoo lang liet vraagstuk van het financieele herstel niet principieel opge lost is. Onder 5e getroffenen zoowel als onder de niet gedupeerden, die van nabij de ramp meemaakten, leeft de overtuiging, dat even vanzelfsprekend als men het vond, dat het Nederlandsche volk gemeenschap pelijk de mobilisatie-uitgaven, de vergoe dingen voor inundatie en militaire vorde ringen droeg evenzeer een vlot en vol ledig herstel der schade door oorlogsgeweld veroorzaakt een eerezaak moet worden ge acht voor het geheele Nederlandsche volk. Een spoedig principieel besluit- hieromtrent achten wy van primaire beteekenis. De eer en saamhoorigheid van ons volk naar buiten en naar binnen gebieden zulks. Alleen in een dergelijk besluit kunnen de getroffenen de noodzakelijke basis vinden voor hun toekomstig materieel herstel. Niets kan beter hun moedeloosheid weg nemen, hun overtuiging, dat ze kinderen van onze volksgemeenschap zijn sterken en hun persoonlijke inspanning voor het her stel aanzetten. Intusschen is het ook aan de getroffenen wel duidelijk, dat het aanboren van en be schikbaar stellen van de hiervoor noodige middelen, evenals het juiste vaststellen der schadebedragen, gedegen studie en tijd vorderen. Ter overbrugging van de financieele moeilijkheden, waarin veel getroffenen tot dat tijdstip verlteeren, is een voor breede kringen bereikbare en niet drukkende cre- dietverleening, aangevuld met verstrekking van rentelooze voorschotten tot beperkte bedragen naar onze overtuiging noodzake lijk. Dat reeds zeer korten tijd na de ramp door het Departement van Financiën, met inschakeling van de z.g.n. Provinciale Stichtingen en Borgstellingsfondsen der Middenstandsbanken, credietverstrekking mogelijk werd, waardeeren de getroffenen ten zeerste. Ook de over het geheel vlugge wijze van behandeling van de credieten tot kleine bedragen, heeft hun volle instem ming. Groote behoefte aan credieten en gereed geld bestaat bij zeer veel getroffe nen, snelle hulp is hier dubbele hulp. De voorwaarden voor grootere credieten echter worden herhaaldelijk aangevuld en gewij zigd. Steeds opnieuw worden gegevens ge vraagd en verstrekt, waardoor deze cre- dietverleening helaas ten zeerste wordt opgehouden. De gedupeerden zijn verder in hooge mate verontrust over de beginselen waar van deze credietverstrekking uitgaat en door de voorwaarden, die gesteld zijn. Ook de basis wordt door hen nog onvoldoende ruim geacht. Onder de getroffenen leeft de overtui ging, dat elke hulp aan hen dient te wox-- den gedragen door het beginsel, dat de getroffenen als leden van onze volksge meenschap recht hebben op daad werkelijke hulp bij hun moeilijkheden. De thans geldende voorwaarden 5 rente met mogelijkheid tot verhooging, en aflossing in 5 jaren voor credieten ten behoeve van bedrijfsmiddelen, zijn met dit beginsel absoluut in strijd. Personen en bedrijven toch, die deze credieten behoeven, hebben allen meer of minder groote geldelijke verliezen geleden, zoodat ze ook by credietverstrekking onder zeer billijke voorwaarden zitten met a. oude lasten plus lasten voor het nieuwe bedrijf b. extra lasten voor het crediet c. een onvolledig bedrijf met als regel sterk verminderde inkomsten. Van byzondere concurrentiemogelijkhe den als gevolg van gunstige credietvoor- waarden kan bij niemand van hen sprake zyn, en de mogelijkheid tot' credietopne- ming onder de geldende voorwaarden der geldmarkt bij de oude bankrelaties bestaat slechts in uitzonderingsgevallen. Dat de primaire gedachte van deze cre dietverstrekking was hooge rente en korte aflossingstermijnen, 'terwijl daarop se cundair .volgde de mogelijkheid van ver zachtingen in speciale gevallen, heeft de gedupeerden ongemeen verontrust. Op den voorgrond komt daardoor de financieel zoo veilig mogelijk gestelde transactie, in plaats van wezenlijke hulp, terwijl daarop volgt de mogelijkheid tot verzachting, die vooral zalworden uitgebuit door hen, die het gemakkelijkst op de gemeenschap steunen. Moreel is het niet te verdedigen, dat men de enkelen, die in de groote Neder-, landsche samenleving getroffen zijn, gelden van die samenleving leent op voorwaarden, die vóór alles blijk geven van een voor zichtige financieele politiek, met het risico, dat diezelfde vaderlanders door de later te blijken onmogelijkheid aan die voorwaarden te voldoen, geplaatst zullen worden in een positie, welke hun groote moeilijkheden, mogelijk de schande van een faillissement, niet zal besjparen. Men moet niet uit het oog verliezen, dat in een drang om weer te beginnen, menig credietnemer zich de zwaarte van de verplichtingen niet vol doende zal realiseeren of wel den stelregel huldigt „Als het zoover is kunnen we weer zien". Beide factoren zullen er niet toe bydragen het peil van den midden stand, dat eenmaal hoog was, te hand haven. Het is onjuist de spaarzaamsten en de zuinigsten zware lasten te laten dragen en hen, die minder persoonlijke verantwoorde lijkheid zouden hebben, later ontheffingen te geven. Dringend verzoeken wij daarom de cre- dietverleening met terugwerkende kracht spoedig op veel redelijker voorwaarden te organiseeren. Wy achten als regel een renteloos crediet voor het eerste jaar, daarna hoogstens 3 rente en een aflos- singstermyn die veel langer is, byv. tot 35 jaar, noodzakelijk. In geen geval mag het rentepercen tage achteraf kunnen worden verhoogd. Ten opzichte van de credieten voor her stel en opbouw koesteren wij ten op zichte. van den rentevoet dezelfde wen- schen. Ten opzichte van de aflossing achten wij gewenscht te bepalen, dat ter keuze van den credietnemer, de verplich te aflossing* de eerste 5 jaren kan ach terwege blijven. Vervolgens zou de af lossing 2 per jaar moeten bedragen met de mogelijkheid voor den crediet nemer om dit aflossingspercentage te verhoogen. Een zakenman, die een crediet opneemt van ƒ20.000 op deze voorwaarden, plaatst zichzelf voor moeilijkheden (het eerste jaar 1000.rente, ongerekend de aflos sing) vooral in plaatsen met neergaande koopkracht door vertrek van vele inwoners en verminderde inkomsten van anderen, waaraan onmogelijk het hoofd te bieden zal zijn. Nu kan men aanvoeren, dat het verleende crediet verrekend wordt met een eventueele schadeloosstelling, maar de on zekerheid van de grootte dier schadeloos stelling doet de positie der credietnemers geen goed. De middenstander zal zich door een dergelijk crediet binden tegenover het Rijk, zonder van verdere hulp van het Ryk iets af te weten. Verrekening der credieten met schade loosstellingen en eventueele financieele te gemoetkomingen achten wij op zichzelf redelijk. Wat betreft de mogelijkheden om credie ten te verkrijgen, achten wij deze nog te beperkt. Credieten zijn noodig behalve voor be- drijfsbenoodigdheden voor herbouw en voor herstel aan beschadigde gebouwen, voor het lichten van schepen, herstel van sche pen, aanvulling of aanschaffing van on misbaar meubilair, vervanging van verlo ren of vernielde werktuigen, verloren vee, enz. De ons tot heden bekende mogelijkheden voor credietverleening huldigen niet deze ruime opvatting, welke wij noodzakelijk achten, willen alle gedupeerden de moge lijkheid verkrijgen weer te komen tot dra gelijke levensomstandigheden en bestaans mogelijkheden. De boer, de schipper, de arbeider, de ambtenaar, de caféhouder, de menschen uit de vrije beroepen en de ge troffenen zonder beroep moeten evengoed als de middenstander, de handelaar en de fabrikant over redelijke credietmogelijkhe- den voor verschillende behoeften kunnen beschikken. Wij dringen daarom ernstig aan op ver ruiming der credietmogelykheid in een zeer nabije toekomst. VOOR HEN, DIE NIETS HEBBEN. Hoewel zulks waarschijnlijk niet op het terrein van. Uw, instantie ligt, willen we hjer kort ook het vraagstuk van de ver strekking van beperkte geldelijke bijdragen aan de armeren onder de getroffenen be handelen. Onder hen zijn velen die door hun gel delijke positie en geringe inkomsten onmo gelijk in staat zijn te komen tot het aller noodzakelijkste herstel van wat voor huis vesting, meubilair en kleeding of bestaans- bron onmisbaar is, personen, die ook niet in staat zijn hiervoor byzondere verplich tingen op zich te nemen. Ook voorziening in. dezen oogenblikkelij- ken nood achten wy dringend noodig. Wij achten het gewenscht, dat deze groep preferent is voor het ontvangen van rentelooze voorschotten op toekomstige herstelvergoeding, allereerst uit de mid delen van het Nationaal Hulpcomité en zoo noodig ook uit die van het Wederopbouw- fonds. Wij ondersteunen met warmte den arbeid van het Nationaal Hulpcomité 1940 onder leiding van mr. dr. Frederiks, dat bedoelt de Nederlandsche liefdadigheid ten behoeve der getroffenen te mobiliseeren. Met kracht verzetten we ons echter te gen de gedachte, dat de steun aan de fi nancieel zwakke oorlogsgeweldslacht'offers ook nu nog het karakter van liefdadigheid blijft behouden. Dus verdeeling der bedra gen door liefdadige commissies én giften in den vorm van liefdadigheid, hetzij in geld, hetzij in goederen voor byeengebracht geld gekocht. Dat leidt er toe, dat het eergevoel gekwetst wordt van hen, die door eigen arbeid en spaarzaamheid zich hun bezit hadden verworven, dat personen die altijd in groote mate op de gemeenschap vege teerden, zich v/eer zullen opdringen en dat velen in allerlei vormen zich zullen probee- ren te bevoordeelen. Dringend verzoeken wy alle vormen van steun te geven in den vorm van geldelyke voorschotten op later eventueel nit te kee- ren. schadeherstel. In geen geval moeten voor ingezameld geld goederen gekocht worden, ter verdeeling. Wanneer ieder weet, dat latere verreke ning plaats heeft, zal de gedachte van pre ferentie voor de materieel zwaksten alge meen gemakkelijk aanvaard worden, nie mand in zyn eer getast zijn en cumulatie van steunvormen bij enkele getroffenen worden voorkomen. Verstrekking van geld stelt de gedupeer den in staat hun noodzakelijke behoeften naar eigen keuze en onder eigen verant woordelijkheid te dekken. Tot slot willen wij opmerken, dat we de overtuiging kregen, dat zoowel in de in stanties voor credietverstrekking als in die voor het herstel en voor de liefdadigheid, de leiding en de leden met groote werk kracht en toewijding de belangen der ge troffenen trachten te behartigen. De critiek op de maatregelen doet niets af aan onze groote waardeering en dankbaarheid voor die belangelooze toewijding en bedoelt, let tende op de tegenwoordige en toekomstige belangen van onze volksgemeenschap, op onze saamhoorigheid en op den naam van ons vaderland naar buiten, op een hoog plan mee te werken aan het herstel". De bevelhebber van de weeimaeht in de Nederlanden, generaal der vliegers Fr. Christiansen, maakt bekend: Er is misbruik gemaakt van de in de geschiedenis zonder voorbeeld zijnde lank moedigheid en grootmoedigheid, waar mede de Führer de soldaten van een vij andelijke weermacht vrije beweging heeft toegestaan en de demobilisatie ten uit voer liet brengen, in plaats van hen in ge vangenschap te laten wegvoeren. Indien krijgsgevangene Nederlandsche militairen niet in staat zijn, de hun toe gestane vryheid te waardeeren, dan ligt daarin een smadeloos gebrek aan disci pline jegens de bezettingsmogendheid, die het Nederlandsche leger weinig eer aan doet. Generaal Winkelman heeft nagelaten hiertegen op te treden en daardoor bewe zen, dat hy zijn positie en den toestand niet zoo heeft opgevat, als ieder, die nuchter denkt, moest venvachten. Hij is daarom, zooals reeds is medege deeld, ontheven uit zijn functie als op perbevelhebber der zich in demobilisatie bevindende Nederlandsche land- en zee macht en in krijgsgevangenschap ge bracht. Bovendien hebben de voorvallen van den laatsten tijd en in het bijzonder de gebeur tenissen der laatste dagen mij aangetoond, dat talrijke Nederlanders niet meer weten, of ook niet willen weten, in welke ondubbelzinnige toestand zij zich be vinden na de neutraliteitsschennis door hun vroegere regeering en de overwinning der Duitsche wapenen. Ik beperk mij er toe, deze houding te kenteekenen door enkele voorheelden, die hier volgen, om eens en vooral grove en gevaarlijke vergissingen onmogelijk te maken 1. Uit het karakter van talryke Engel- sche bombardementen kan onomstootelyk worden opgemaakt, dat zij berusten op in lichtingen van Nederlandsche zyde. Ik wensch er geen twyfel over te laten be staan, dat een dergelyke handelwijze met alle middelen, waarover de Duitsche or ganen beschikken, zal worden opgehel derd en volgens de Duitsche landsver- raadwetten, welke voor den oorlog ver scherpt zyn, zal worden gestraft. Deze wetten treffen ook degenen, die een dergelijke handelwijze opzettelyk niet aangeven of daarbij zelfs hulp verleenen. Dat geldt ook voor handelingen tegen de belangen der Duitsche weermacht als zoo danig en tegen instellingen van verkeer, bedryf en industrie. Verder moeten de Nederlanders van het volgende nota nemen Wie een mogend heid, die met Duitschland in oorlog is, in eenigen vorm voordeelen verschaft, be richten doet toekomen of op andere wyze bevoordeelt, brengt tegelykertijd het le ven en den eigendom van zyn eigen volltsgenooten in gevaar en benadeelt liet. 2. Tot de dwaze menschen van deze soort behoort ook hy, die uiting geeft aan een gezindheid, welke de gerechtvaardigde trots van den Duitschen soldaat en van den Duitschen mensch kwetst. Als bevel hebber der weermacht in de Nederlanden beschouw ik een dergelijke houding als een téeken, dat de Duitsche maatregelen tot beveiliging van en het bewaren van de rust in de Nederlanden niet begrepen zijn, of dat men ze niet wil begrypen. Als dergelijke gevallen noem ik onder anderen de volgende a. de veelvuldige overtreding van den bevolen groetplicht tegenover leden van de Duitsche weermacht door geünifor meerde leden van de zich in demobilisatie bevindende Nederlandsche land- en zee macht. Ik herinner er aan, dat de bevry- ding uit de krijgsgevangenschap, die be rust op de voorzorgen en de welwillend heid van den Führer; door mij op ieder oogenblik ongedaan kan worden gemaakt en ongedaan zal worden gemaakt voor ieder, die zich in het vervolg aan zyn groetplicht onttrekt of zich van dien plicht slordig k w ij t. Voor het brengen van den groet wordt de Duitsche maat staf aangelegd, die er van uit gaat, dat hij, die de discipline overtreedt, ook niet verdient een goed stryder te worden ge noemd. b. Hy, die of hy soldaat of burger is het aanzien van Duitsche soldaten of gezagsdragers schaadt, of tekort schiet in zijn achting voor de Duitsche symbolen, zal voortaan streng ter verantwoording worden geroepen. Handtastelykheden tegen leden der Duitsche weermacht worden even tueel met den dood ge straft. Ik waarschuw verder voor elke demon stratie voor de vroegere Nederlandsche re geering of leden daarvan. De Duitsche weermacht heeft Nederland moeten bezet ten, omdat de vroegere Nederlandsche regeering neutraliteitsschennis heeft be gaan. Ik wensch, dat dit niet wordt vergeten. De bevelhebber der weermacht in de Nederlanden, CHRISTIANSEN, generaal der vliegers. Welke bonnen geldig zijn. Dc volgende bonnen van de distributiekaarten zijn momenteel geldig Bon 75, geldig tot en met 12 Juli, recht ge vende op 2/2 ons tarwemeel of zelfrijzend bak meel. Bon 80, geldig tot en met 26 Juli, recht ge vende op 1 KG. suiker. Bon 85, geldig tot en met 2 Augustus, recht gevende op 2/2 ons koffie of /2 ons thee. Broodbonnen 51 tot en met 60, geldig tot en met 14 Juli, recht gevende op het koopen van 2000 gram brood (de' bonnen 41 t/m 50 zijn nog geldig tot 19 Juli). Petroleumzegel „2" geldig t/m 14 Juli, recht gevende op 2 liter petroleum. DOODELIJK ONGEVAL OP ONBEWAAKTEN OVERWEG. Gistermiddag om ongeveer half vyf is op den onbewaakten overweg in den straatweg tusschen Noord- en Zuidbarge (gemeente Emmen) een doodelijk ongeval gebeurd. De touwhandelaar Martens, uit Nieuw Buinen, kwam met een zwaar beladen transport- rywiel uit Zuid' Barge, waar hy verschillen de landbouwers had bezocht. Uit de richting Emmen naderde de trein, die om 16.29. uur te Zuid Barge moest aankomen. Martens heeft waarschynlijk den trein te laat opge merkt, hy bevond zich al op den overweg toen hy het gevaar pas bemerkte. Vermoe- delyk tengevolge van den schrik kwam hij met zijn rijwiel te vallen juist voor de loco motief. Hy werd gegrepen en ongeveer vijf tig meter meegesleurd. De man was op slag dood. VLISSINGEN VerzorScSe Bimers Klein Menu 12.25 Groot Menu (3.50 Zaterdag en Zondag geopend tot 12 uur. DIWER.CONCERT Weer Engelsclie vlieg tuigen boven ons land. In den afgeloopen nacht heeft een En» gelsch vliegtuig vergeefs getracht een aan val op Amsterdam te doen. Toen het ver scheen, schoten tal van stralenbundels der zoeklichten omhoog en weldra was het toe stel in het licht gevangen. Het luchtafweer geschut werkte hevig. Tot ver in den om trek waren de zware knallen te hooren. De Engelschman kreeg geen gans aan te vallen en nam, vermoedelijk getroffen, snel de vlucht. Op verschillende plaatsen der stad zijn granaatscherven neergekomen, voorname lijk in het westen. Een jongeman, die zich toevallig op straat bevond, werd door een granaatscherf in het gelaat getroffen. Na verbonden te zijn in het zittingslokaal van den G.G. en' G.D. aan de Hendrik de Keyserstraat, kon hij naar huis terugkeeren. Het publiek heeft zich over het algemeen goed aan de dezer dagen- gegeven waar schuwing om zich niet op straat te begeven, gehouden. Brandend Encjelsch toestel stort op huizen te Haarlem. Ook Haarlem heeft weer te lyden gehad van de gevolgen der Engelsche bomaanval len op ons land. In den afgeloopen nacht omstreeks half vier verscheen boven de omgeving van Haarlem een Engelsch bombardementsvlieg tuig, dat door luchtdoelgeschut onder vuur werd genomen. Een granaat trof doel met het gevoig dat het toestel in brand vloog en in een buitenwyk van de stad op een land weg neerstortte. De voorkant van het vlieg tuig botste tegen eenige kleine huisjes langs dien weg, die daardoor eveneens in brand geraakten. Gelukkig waren te voren de bewoners door het gedreun van het afweergeschut wakker geworden. Tot hun groote ontstel tenis zagen zy het brandende vliegtuig recht op hun huizen afkomen, en hals over kop namen zij in nachtgewaad de vlucht naar het achter de woningen gelegen weiland, waarbij zij genoodzaakt waren door een breede sloot te waden. Allen wisten zich echter in veiligheid te stellen. Zeven huizen werden door het vuui" aangetast. De Haarlemsche brandweer, die met zeer veel materiaal ter plaatse kwam, wierp enorme watermassa's in de vlammenzee, doch kon niet verhinderen, dat deze woningen totaal uitbrandden. Het duurde eenigen tyd, voordat het branden de vliegtuig gebluscht was. Men moest daarby met groote voorzichtigheid te werk gaan, daar telkens de zich in het toestel bevindende lichtkogels en munitie ont ploften. DERTIG BOMMEN OP BARNEVELD. Te Barneveld heeft een Engelsch vlieg tuig in den afgeloopen nacht een dertig tal bommen geworpen. Vijf daarvan kwa men in de onmiddellijke nabijheid van een boerderij terecht en sloegen groote kra ters in den weg en in het weiland. Een sloeg vlak voor de deur van de woning in den grond, och ontplofte gelukkig niet. De boerderij werd beschadigd. Per soonlijke ongevallen kwamen niet voor. Tal van brandbommen kwamen in het open veld terecht, waar zij uitbrandden, zonder schade aan te richten. De politic heeft de omgeving afgezet. In de onmiddellijke omgeving bevinden zich geen militaire objecten. OOK AANVAL OP DEVENTER. Een Engelsch vliegtuig heeft hedenmor gen van groote hoogte een aantal bom men op Deventer geworpen. Een dei- bommen kwam terecht in de buurt van eenige schepen, waarvan er een licht werd beschadigd. Een tweede richtte weinig schade aan, een derde vernielde den ach tergevel en een deel van het dak van een klein niet-militair bedrijf. Van de hier aanwezige arbeiders werden er zes gewond. Vier arbeiders» moesten in het ziekenhuis worden opgenomen. In de om geving werd verder nog een dak van een woning beschadigd en móest een aantal ruiten het ontgelden.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1940 | | pagina 2