Provinciale Zeuwsche Courant
Middelburgsche, Vlissingsche»
Goesche en Breskensche Courant
Hoe het nieume Oïïiddetburg er uit zal zien.
183ste JAARGANG
NUMMER 125
DINSDAG 4
JUNI 1940
waarin opgenomen de
Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W. den Boer
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1—5 regels i 1.50, Iedere regel meer
30 cent. Bij abonnement speciale prijs.
Kleine advertenties: van 1—5 regels t 0.50,
iedere regel meer 10 ct, (max. 8 regels).
Dit nummer bestaat uit twee bladen
ABONNEMENTSPRIJS
18 cent per week of f 2.30 per kwartaal
Franco per post 2.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Zeker niet leelijker dan het oude en véeS
practischer.
Een groote verkeersader dwars door de stad
Vóór echter gedacht wordt aan den
„nieuwen" bouw van Middelburgs binnen
stad, wordt de activiteit gericht op de le
niging van de nooden van het oogenblik.
Eerst komen noodwinkels en noodwoningen
aan de beurt, en later pas het plan, dat
wij hierboven schetsten. En dat is goed
Er zijn weer grootsche perspectieven voor
onze stad geopend, maar eerst moet de
getroffen bevolking geholpen worden.
Men zij ex-van overtuigd dat hieraan
hard gewerkt wordt
Zeeland herstelt zich na moeilijke dagen. Er is weer botermarkt gehouden te Middelburg
en de boerinnen komen als van ouds haar kostelijke koopwaar verhandelen
Inlichtingen omtrent personeel
der zeemacht.
haast „op de stoep" zullen staan.
Naast het Stadhuis komt meer ruimte.
Om hét cachet te bewaren, komen daar
geen winkels meer, maar banken, kantoren
enz.
Ook verder komen er veranderingen aan
de Markt. De Lange Burg bijv. wordt om
gebogen én zal voortaan uitkomen recht
tegenover de Lange Viele. Aan die zijde
wordt een echt" winkelcentrum gecreëerd.
De Wal wordt geheel „gemoderniseerd",
als wij dit woord hier mogen gebruiken.
De Lange Burg, de Wal, de Lange Delft
zullen winkelstraten worden, waar men
ook werkelijk kan winkelen. De Lange
Burg en de Lange Viele zullen een flinke
verkeersader vormen dwars door Middel
burg. De Lange Burg zal daarvoor een
breedte krijgen van 15 meter.
Op de Oude Groenmarkt komt een
mooi plantsoen, dat de Abdijgebouwen ge
heel vrij laat, zooals dit met alle mooie
bouwwerken in de binnenstad de bedoeling
'is. Vandaar, dat ookde St. Pieterstraat
niet in haar vroegeren vorm tei-ugkeert.
De zijde, waar o.m. de drukkerij en de kan
toren van ons blad gevestigd waren, zal
goeddeels vervangen worden door plant
soen, zoodat de Abdij ook aan dezen kant
vrij straat.
De straatwanden om het Abdijcomplex
heen zullen geheel bestaan uit woonhuizen
om de ï-ust daar ter plaatse te handhaven.
VERHUIZING OP GROOTE
SCHAAL.
Zoo is het dus mogelijk, dat het komt
tot een verhuizing op'groote schaal. Wie
woonde in een buurt, waar nu een winkel
centrum geprojecteerd wordt, zal zich el
ders in de stad moeten gaan vestigen. Wie
een winkel had in een wijk, die nu bestemd
wordt voor niets dan. woningen, zal even-
eèns moeten uitkijken naar een ander punt.
Maar men kan ervan verzekèi-d zijn
zoo zeide ons ir. De Ranilz dat ieder,
die een winkel had, .een winkel terug
krijgt, en veelal op een gunstiger punt. Er
zal met ieders belangeö. rekening worden
gehouden. Niemand behoeft te vreezen er
slechter af te komen.
Omtrent liet personeel der zeemacht
wier betrekkingen nog niet bekend zijn
met het lot of de vreblijfplaats van hun
familielid, wórden inlichtingen verstrekt
door het bureau personeel der marine te
Den Helder.
s,Midelburg is,nooit geweest, wordt
nooit, zal en mag nóóit worden een
moderne stad".
Aldus de meening van den man, die
zeker een groot aandeel zal hebben
in den bouw 'van een nieuw Middel
burg, jhr. ir. J. de. Ranitz, inspecteur
der Volksgezondheid en Volkshuisves
ting.
Aan ir. De Ranitz een der auteurs
van het Streekplan Walchei-en is v<
zocht een plan te ontwex-pen voor den her
bouw van Zeelands hoofdstad. Ir. De Ra
nitz heeft reeds herhaaldelijk getoond veel
hart te hebben voox' de schoonheid van
oud-Middelburg. Het feit, dat hij tevens een
der ontwerpers is van het Streekplan Wal
cheren, is er borg voor, dat ir. De Ranitz
den herbouw van de Abdij-stad zal-plaat
sen in een groot verband.Hij zal- Middel
burg niet behandelen als op zichzelf staan
de plaats, maar als Zeeuwsch centrum,
zoodat de toegangswegen, welke tot dusver
nogal wat te wenschen overlieten, thans,
ongetwijfeldveel beter zullen worden.
GEESTDRIFT.
hei-geven, wat haar zoo typeerde.
architectuur, allerminst
De stad is gebouwd om de Abdij heen.
Daarnaar moeten wjj ons richten. Ons
bouwen moet vol zijn van piëteit voor het
schoone, dat het verleden ons heeft nage
laten. Wij moeten ons inspireei-en op het
schoone in het oude en daax-bij toch 2Öste
eeuwsche menschen blijven.
EEN „MIDDELBURGSCHE" STIJL
Welke stijl bij dit bouwen gevolgd moet
worden
Wij moeten als het ware een geheel
eigen, een „Middelburgschen" stijl schep
pen, vasthoudend aan wat wij hebben lee-
ren waardeeren. en daarbij gebruik makend
van onze moderne wetenschappelijke mo
gelijkheden. Het nieuwe Middelburg moet
de sfeer ademen van de oude stad en toch
geen anachronisme zijn, dat niet past in
dezen tijd.
De bouwei'S van straks zullen als zij
voldoende volmacht krijgen het in hun
macht, hebben om de stad logisch aan te
leggen.
Veel van het oude zal natuurlijk niet
meer terugkomen. Wij bouwen thans niet
meer drie vertrekken diep, waarvan het
middelste haast geen licht kx-ijgt. Wij tim
meren nu geen bedsteden meer, waarin te
weinig lucht komt. Wij weten maar al te
goed, dat het „oude" bouwen wel dikwijls
heel schildex-achtig, heel mooi was, doch
tegelijkertijd vele nadeelen kon hebben
voor degenen, die van den binnen kant
tegen de muren moesten opkijken, hun le
ven lang.
Wij hooren ir. De Ranitz een grootsch
plan ontwikkelen. Het is de bedoeling van
de spookachtige ruïnestad van dit oogen
blik weer een stad te maken, welke het
vreemdelingenverkeer tot zich zal trek
ken.
DE MARKT.
Wij hebben nu een gx-oot,e kans om het
px-obleem van de toegangswegen naar de
stad meteen radicaal op te lossen.
Zooals x-eeds is medegedeeld, ligt het in
het voornemen de Lange Burg te verbree-
den tot 15 meter. Deze straat zal dan
loopen over de Balans, verdér langs de
Noordwest-zijde van de vroegere St. Joris,
rechtdoor over het Molenwater naar den
Zuidsingel. Daar wordt de Koepoox-t ge
passeerd, waaromheen de weg zich tijde
lijk splitst, en tenslotte komt daar ter
plaatse de nog te ontwex-pen nieuwe weg
naar St. Laurens.
De Noordweg heeft dan afgedaan als
verkeersweg, daar hij gaandeweg door. de
lintbebouwing onbruikbaar was gewor
den.
Tegenover de uitmonding van de Lange
Burg op de Markt ligt straks de Lange
Viele.
Deze loopt rechtdoor tot het Militair
Hospitaal. Daar komt een schuine door
braak door het Domburgsch Schuitvlot,
waartoe eenige huisjes naast het Hospitaal
zullen moeten worden gesloopt. De Lange
Viele-Buitenbrug wordt iets verlengd en
op den Tramsingel komt een nieuwe rechte
aftakking naar Koudekerke.
Zoo komt er een vlotte verbinding tus-
scb£n Vlissingen en St. Laurens via een
breiden verkeersader dwars door Zeelands
hoofdstad. Toch zal deze verkeersader zich
De gevel van de Provinciale Bibliotheek aan de Lange
bleef gelukkig behouden, zoodat wederopbouw van dit historisch monument
verzekerd is
weer moeten aanpassen aan het specifieke
karakter van de stad. Hier liggen nog
vele problemen.
Men zal het begrijpelijk vinden, dat ook
de Gravenstraat niet meer in den vorm
terugkeert, zooals wij kenden. Deze nauwe,
bochtige en toch drukke straat past niet
meer in onzen tijd. De Gravenstraat wordt
dan ook verbreed en iets omgelegd, zoodat
zjj uitkomt recht op den as van het Stad
huis, waardoor weer een der vele gevaar
lijke ki-uispunten verdwijnt.
Andere straten, welke verlegd worden,
zijn de Oude en de Nieuwe Kerkstraat. De
Oude Kerkstraat komt meer naar den
kant van de Lange Burg. terwijl de Nieu
we Kerksti'aat ongeveer op de plaats van
de Oude Kex-kstraat komt. De uitmonding
ervan wordt echter gericht op den zijgevel
van de Nieuwe Kei-k, welke waarschijnlijk
wordt herbouwd.
Zop wordt er overal naar gestreefd om
alles, wat in onze stad nog aan moois ge
spaard is gebleven, in zjjn' maximum aan
schoonheid naar voren te brengen. De
Lange Delft wordt ter plaatse van de
Provinciale Bibliotheek iets verbreed, zoo
dat dit gebouw ook beter zal uitkomen.
EEN GEDURFD PLAN.
Wat ons zoo ontvouwd is wij konden
het hier slechts in korte trekken Weer
geven is een gedurfd maar heel mooi
plan. Inderdaad indien ooit, dan is het
nu de kans om van Middelburg met alles
wat ons aan moderne wetenschap en aan
hedendaagsch materiaal ten dienste
staat, weer een mooie stad te maken.
„Mooier dan zij geweest is", hopen som
migen. Wij helpen het hun hopen. Maar
leelijker wordt het zeker niet.
Tenslotte alles is nog plan. Alles ver
keert nog in het stadium van voorstellen.
Maar de betrokkenen hebben goeden moed,
dat de Regeeringscommissaris voor den
wederopbouw het werk hier zal willen
aanvatten in den geest en volgens de richt
lijnen, welke de plaatselijk bij uitstek be
kende autoriteiten hebben uitgestippeld.
Ook een financieringsschema is reeds
opgesteld. Te zijner tijd hopen wij daarover
nadere mededeelingen te kunnen doen.
Wij waren in de gelegenheid ir. De Ra
nitz zijn ideeën over hoe het toekomstige
Middelbux-g er moet uitzien, te hooren uit
eenzetten. En wat ons daarbij het meest
trof, was zijn groote geestdx-ift voor dit
werk. De ontwerper teekende voor ons
geestesoog een nieuwe stad, die. zeker veel
zal missen van wat thans onherstelbaar
verloren is gegaan, maar die aan den an
deren kant veel mooier, veel logischer en
veel doelmatiger zal Wolfden opgebouwd.
Mooier: want wat er over is aan oude
schoonheid in onze stad. zal nu speciaal naar
voren worden gebracht. Ontsierende aan
bouwsels, steenen „puisten" zullen niet
meer worden toegestaan. De kleine leelijke
huisjes, bijv. die tegen de Abdijkerk waren
aangebouwd en deze kex-k practisch aan
het gezicht onttrokken, zijn weg en blijven
weg. Zoo zal er door de geheele stad op
gewerkt worden om het mooie extra te la
ten uitkomen en het leelijke te doen ver
dwijnen.
Intusschen, al is het voor degenen, die
Middelburg hebben zien branden, nog ver
heugend veel, wat er is overgebleven aan
oud schoons, er moet toch practisch een
heele nieuwe binnenstad gebouwd worden.
Hoe nu denkt men zich die? Thans is er
helaas door een zeer dx-oeve oorzaak
alle kans om een stad te bouwen zónder de
nadeelen, die men van het „voor-oorlog-
sche" Middelbux-g had leeren kennen, zooals
te nauwe, te bochtige, te onpractische
stx-aten enz.
Ir. De Ranitz zet zijn denkbeelden daar
over als volgt uiteenMiddelburg zal
nooit een groote stad of een industi-iestad
worden. Dit is op te maken uit de ge
schiedenis, uit de ex-varing, de toestanden
op het gebied van werkgelegenheid, ar
beidsloon, tx-ansport, bevolkingsstatistieken,
economische, statistieken en dergelijke.
Daarom is het dan ook verantwoox-d onze
stad het laat-middeleeuwsche karakter te
De Markt wordt mooier dan zij geweest
is. Er is weinig fantasie voor noodig om
hierin met den ontwerper mee te gaan.
Wij allen weten, dat de Markt maar één
geheel gave mooie zijde bezat, de zijde van
het Stadhuis. Er wox-dt op géwerkt om
juist dien kant ook beter te doen uitko
men de Markt wordt, van het Stadhuis
af gerekend, langer. Zoo zal men een be
ter uitzicht krijgen op dit in binnen- en
buitenland beroemde bouwwerk, dat op
zichzelf x-eeds tallooze vreemdelingen trok.
De weekmarkt komt verder van het Stad
huis af te liggen, zoodat het gezicht daar
op niet meer belemmerd wordt door de
kramen en tenten. De tx-ottoirs wox-den zes
meter breed. Er zal zoodoende ruimte zijn
voor caféterrassen, waar men buiten kan
zitten om het Stadhuis te bewonderen en
het gezellige marktgedoe te aanschouwen.
Zeker zal de nieuwe Max-kt meer in over
eenstemming zijn met de waardigheid van
het Stadhuis. Hiertoe zal ook medewerken
liet feit, dat de bodekarren niet meer
Telefoonverkeer weder
in meer normale banen.
Zeeuwsch-Vlaanderen nog
onbereikbaar.
Groote afstandsverkeer is moeilijk.
Het telefoonverkeer in' Nedex-land begint
zich meer en meer van de in den oox-log
geleden schade te hex-stellen. In 14 van
de 20 telefoondisti-icten, waarin ons land
is verdeeld, zijn alle netten thans bereik
baar. Onder deze bevindt zich sedert en
kele dagen ook weder het distx-ict Maas
tricht.
Nog niet bex-eikbaar zijn Zeeuwsch-
Vlaanderen, en 25-tal plattelandsnet-
ten in het distx-ict Nijmegen en enkele
kleine netten m de districten 's-Hertogen-
bosch, Rotterdam, Venlo en Zwolle.
In verband met het beperkt aantal be
schikbare intex-locale vex-bindingen blijft
het vei'keer met Rotterdam en dat op
groote afstanden, in het bijzonder waar
rivieren, moeten worden gekruisd, aan
groote vertraging onderhevig.
DE FRANSCHE GENERAAL GOUFFET
Naar „Le Jour" meldt is de Fransche
generaal en commandant van een leger
corps, Gouffel, op 16 Mei gesneuveld.