Landbouw
Vogelbescherming
UIT OUDE PAPIEREN
<2>
In ons blad
Voor ieder wat
Het eigen huis
DE WONDERLIJKE AVONTUREN VAN KOPPIE KOPIJ
alle
Inden,
van
heb-
zijn
|en.
ben
1. De
Ifaald,
|of bij
}t ge-
Jchine
bij
itsen.
dat
tillen
Ipport
foneel
ïmers
:rmee
[voord
Ikwarrv
vorst
Idade-
[n. Hij
aan
bor te
[■ereist
)rt zal
bn dat
fi ge-
Jensen
rnnen
een
lieente
moet
Idelijk
Iets te
hier
eld is.
eens
|in de
als
lan de
Ikraan
vlam-
Men
het
vater-
niet,
Irden-
I gum-
In ge-
Izaten.
lidelijk
lieuwe
f; deze
II naar
]>ij den
een
I dade-
|t zo'n
enkele
[werkt
[P. de
lij den
|iding.
g ge-
Zijn.
|n de
met-
kn de
I reor-
[18-19
Ibben.
Jlat er
[spro-
i toen
toen
leging
lijgen.
Ir ligt
Inging
lenaar
iitge-
Id om
fn de
wor
gende
met
|n?
«e ge
in dat
linnen
tering
|bouw
et af-
leven-
Ishok-
okken
en te
J/ijnen
Inhéid
iwen,
zijn,
laten
ver-
De Heer Kroon wou eerst een oplossing
zoeken en dan verbieden.
De Heer de Vos Azn. wil eerst een met
de mensen praten en een minnelijke
schikking zoeken.
Dit idee wordt door de Heer v. Es ge
steund.
Tenslotte werd toch besloten om geen
toestemming meer te geven tot bouw van
schuren. Een verzoek van de woningbouw
vereniging om de afgebrande terreinen
werd voorlopig aangehouden.
Rondvraag
De Heer de Vos Azn. vroeg vooral stren
ger op te treden tegen het storten van vuil
bij de voormalige redoute aan de Oude-
landse dijk. Dit is een speelplaats voor
kinderen. Zoals reeds in vorige vergade
ringen gedaan, zegde de Voorz. alle mede
werking toe, voor het beteugelen dezer
overtredingen. Hoofdzaak aldus dhr. de
Vos is het gebrek aan een goede gemeente
politie.
De Heer v. Es vroeg hoe of het stond met
verbetering der weg Ooltgensplaat-hoek-
Sluisse haven. De voorz. deelde mede dat
in een onderhoud met een vertegenwoor
diger der Bataafse Mij. was gesproken over
deze weg. Deze deelde mede dat de kosten
40 a 50 ct. per m2 zouden bedragen. Dit
komt dan op 15000,in de kom der
gemeente zou het op 30 ct per m- komen.
Men zou er dan de eerste 10 jaar hoege
naamd geen kosten aan hebben.
De Heer v. Es drong aan om spoedig met
concrete voorstellen te komen en dan te
trachten een geldlening aan te gaan. Zoals
deze zaak thans is, is het onhoudbaar.
Alle raadsleden waren dezelfde mening
toegedaan en drongen er op aan, prijsop-
vraag te vragen.
Omtrent het overnemen van de Birma-
weg door de Provincie was nog geen bericht
binnengekomen.
Nadat er nog enkele vragen waren gesteld
sloot de Voorz. met een woord van dank
deze vergadering.
Regeling premie voor uitgevroren
perceelen
Tengevolge van de uitwintering van een
groot deel van de tarwe en gerst komt de
zaaizaadvoorziening van deze gewassen
voor den oogst 1947/1948 in gevaar. Ten
einde te bewerkstelligen, dat de landbou
wers de uitgezaaide en gedeeltelijk uit
gevroren perceelen tarwe en gerst in stand
houden en deze als zaaizaad oogsten, zal
een premie worden verstrekt, opdat hier
uit geen geldelijk verlies voor de landbou
wers zal voortvloeien.
In verband hiermede is besloten, dat
voor de perceelen wintertarwe van de
rassen Juliana, Imperial II A, Staring C.B.,
Jubilé, Prins Hendrik en Alba, die als
elite en/of origineel zaaizaad zullen worden
geoogst, een premie wordt verstrekt van
250,per ha. Voor wintergerst van alle
rassen zal voor die perceelen, die worden
geoogst als elite en/of origineel zaaizaad
een premie worden gegeven van 250,—
per ha. Voor de perceelen wintergerst, die
worden geoogst als le nabouw, resp. 2e
en andere nabouw zullen de premies
150,resp. 100,bedragen.
Na g;edkeuring van den N.A.K. zullen
bavengenoemde premies worden uit
betaald.
Nu de lente nadert achten wij het noodig
de bijzondere aandacht te vragen voor de
bescherming der vogels. Het is bekend, dat
vogelbescherming kan worden beschouwd
als een voornaam onderdeel der bosch
bescherming. Als zodanig heeft zij voor
bosrijkestreken een grote betekenis. Ook
de landbouw heeft aan de nuttige vogels
zózeer behoefte, dat vogelbescherming niet
enkel gevraagd, maar geëist mag worden
van de ganse bevolking. Echter is het besef
van deze plaats niet diep genoeg tot ieder
doorgedrongen, vooral de jeugd misdraagt
zich vaak jegens de vogels. Wij willen aan
nemen dat dit minder aan wreedheid jegens
de dieren dan aan verkeerd gerichte belang
stelling is toe te schrijven. Die belangstel
ling uit zich vooral door het uithalen van
vogelnesten. In de lente gebeurt het, dat
kinderen zich tooien met een snoer van
ledige vogeleieren, alle verkregen door ver
storing van nesten. Dit is ten zeerste af te
keuren. Met klem wordt gewaarschuwd
tegen wreedheid en nestverstoring.
Het zou te prijzen zijn indien aan de
jeugd geleerd werd in de winter te voede
ren, nestblokken of nestkastjes te plaatsen,
in tuinen vogelnestjes aan te leggen.
Het zou voor land- en tuinbouw voor
deel brengen.
Spreuk van de week
Een rein geweten is meestal
eengevolg van een slecht herinne
ringsvermogen.
XXII
Over een oud landbouwprodukt
In het voorafgaande artikel besprak ik de
bereiding van de meekrap. Thans wil ik
eerst een opsomming geven van de soorten,
welke in de handel gebracht werden. Men
naakte onderscheid tusschen vier soorten,
n.l. 1 de onberoofde, hieronder werd ver
staan de fijn gestampte krap, die onmiddel
lijk in vaten, oorspronkelijk in balen, ver
pikt werd, 2 de soort twee ep één. Tijdens
het stampen brak eerst het buitenste ge
deelte der wortels. Dit gedeelte werd na
zeving verwijderd, waarna de rest gestampt
werd. De beide soorten werden afzonderlijk
gehouden. Het eerst verkregen produkt is
van minder kwaliteit en werd het Gemeene
genoemd. Dit omvatte ongeveer 1/s van
degeheele hoeveelheid. Het betere gedeelte
werd aangeduid met de naam krap. De
derde soort werd met de naam één en één
aangegeven, in plaats van '/e tot de
gemeene te rekenen, werd onder die soort
de helft gerekend. De vierde soort was de
muilen een nog fijnere en zuiverder soort
meekrap.
Wie waren de bezitters van de meestoven
Deze waren boeren, die zelf meekrap ver
bouwden. De meestoof was dus een soort
coöperatieve fabriek. Aan het hoofd ston
den' 16 hoofdparticipauten. Deze hielden
eenmaal per jaar de zoogen. stoafrekening.
Hieronder verstond men de jaariijksche
vergadering der aandeelhouders, waarin
de winst of verliesrekening bekend gemaakt
werd. Deze vergadering vond plaats met
de noodige feestelijkheden en eindigde
meestal in een groote drinkpartij.
De teelt van de meekrap, die waarschijn
lijk afkomstig is uit de oostelijk Middel-
landste Zeelanden, is in deze streken reeds
in de Middeleeuwen uitgeoefend. Het
waardevolle produkt, want men maakte
er een roode kleurstof, die noodig was bij
de lakenververij - van, werd vooral geteeld
op de Zeeuwsche en Zuid Hollandsche
eilanden. Zeer velen vonden dan ook een
bestaan in deze arbeidsintensieve cultuur.
Na dejoereiding in de meestoven, waarvan
ar op Goeree en Overflakkee verschillende
waren ging het produkt bijna geheel naar
de markt te Rotterdam. Nu waren uit
handelskringen steeds klachten vernomen
over de onreinheid van de aangevoerde
meekrap. In het begin der 16e eeuw waren
reeds door Karei V in verschillende plaat
sen college's van keurmeesters ingesteld.
In de keuren was bepaald, dat in honderd
po ld krappen slechts 2 pond aarde mocht
voorkomen. Voor de onberoofde en ue
gemeene bedroegen deze hoeveelheden resp.
acht en twaalf pond. De keurmeesters
keurden de waar door een gedeelte van
het produkt in water uit te wasschen en
d:t daarna te proeven. Ik ben cr tot op heden
niet in geslaagd te \fjnden of een dergelijk
college, dat o.a. in Zierikzee en Brieile
voorkwam, ook op Flakkee aanwezig was.
Dit kon zeer goed ontbreken want in de
kringen der Rotterdamsche handelaars
werd vaak geklaagd over het ontbreken
van keurmeesters in bepaalde gebieden
In 1698 klaagde men over het quaiijk
recdex (d.i. bereiden) van de meède, zelfs
met vermenging van kleij, sand en andere
vuyligheden. In 1806 werd de keuring
landelijk geregeld.
In Rotter lam woonden de factoors, de
commissionnairs in meekrap. Zij droegen
dus zorg voor de verkoop van de aange
voerde millioenen ponden meekrap. De
factoors namen door uitboring monsters
uit de vaten. Deze werden bewaard in
kleine busjes, die tezamen weer opgesloten
werden in een groctere bus. Op de beurs
toonden zij op een zwart geschilderd
plankje de meekrap, welke zij uit de mon- j
sterbusjes stortten.
De zeer belangrijke meekrapteelt en
hand -1 was echter buitengewoon wissel-
vallig. Velen verdienden schatten, maar
anderen werden volkomen ten gronde
gericht. De oorzaak was de groote schom- j
meling in dè prijzen ten gevolge van slechte
cogstresultaten of onmogelijkheid de mee- j
krap naar het buitenland te verhandelen, I
als gevolg van oorlogen Hier beneden is
een staatje afgedrukt van prijzen van de I
meekrap per 100 pond in verschillende
jaren ter beurze van Amsterdam.
1703 fl 8,83 (Spaansche successieoor
log)-
1718 fl 17,—
1722 fl 9,—
1732 fl 15,—
1738 fl 9,50
1743 fl 22,50
1748 fl 13,— .(Oostenrijksche succes
sieoorlog)
1756 fl 24,—
1761 fl 11,50 (zevenjarige oorlog)
1767 fl 33,50
1774 'fl 13,13
1777 fl 28,42
1783 fl 12,(4e Engelsche oorlog)
1788 fl 30',—
1795 ;l 14,29 (oorlog met Frankrijk)
Plet produkt was hoofdzakelijk bestemd
voor óe uitvoer. Het leeuwendeel ging
over Rotterdam, terwijl kleinere hoeveel
heden over Amsterdam verscheept werden.
Enkele cijfers die op die uitvoer betrekking
hebben, zijn voor die twee havens uitge
drukt in duizenden ponden.
Jaar Rotterdam Amsterdam
1739 3618 1842
1790 4177 256S
179! 4251 2976
1792 3679 2997
De uitvoer was vooral gericht naar
Frankrijk. De meeste koopvaarders gingen
naar St. Valéry aan de Somme. Daarnaast
werd het produkt vervoerd naar Engeland,
Duitschland en de Oostzeelanden.
Na plm. 1780 werd de uitvoer naar
Frankrijk van steeds minder beteekenis.
Dit was het gevolg van de steeds belang
rijker wordende teelt van meekrap in
Frankrijk. In deze streken werd ook meer
zorg aan het produkt besteed en spoedig
zou blijken d?t wij een zware concurrent
in die Fransche meekrap zouden krijgen.
Toen Frankrijk steeds minder van ons
produkt kocht, moest men elders zijn geluk
beproeven en de Engelsche markt werd
voortdurend belangrijker voor de Neder-
landsche meekrapteelt. Ernstig was evenwel
dat het Hollandsche monopolie aangetast
werd.
Nadat ons land door de Franschen bezet
was, geraakten wij in oorlog met Engeland
en dit had funeste gevolgen voor onze handel
m.a. voor die van meekrap. Spoedig tracht
ten de Franschen de handel nog meer te
vernielen door hun belastingstelsel. De
meekrap werd belast met 5 livres, hetgeen
op de beste soorten nog wel te dragen was,
maar voor de mindere soorten neerkwam
ap een algeheel uitvoerverbod naar Fran
krijk in dexloor Frankrijk bezette gebieden.
Dit moest de nekslag worden voor de
handel maar beteekende tevens een ruinee-
ring op groote schaal van de meekrapbeuw
in ons land.
(slot volgt)
Vervolg verslag van de vergadering.
Vervolgens behandelde spr. verschillende
voordelen van een bouwkascontract, waar
uit de grote waarde van de Rohyp wel zeer
duidelijk bleek.
1. Het verstrekken van een hypotheek
tot ten minste 80 der waarde van het
onderpand. Dit is veel meer dan ooit enige
hypotheekbank of particulier verstrekt.
2. Van de zijde van de Rohyp is de
hypotheek onopzegbaar. Zij die met hypo
theken te maken hebben kunnen deze
bepaling het beste op haar waarde schatten.
3. Het recht om meer af te lossen dan
het overeengekomen bedrag zonder rente
boete. Bij hypotheekbanken is het meestal
niet mogelijk tussentijds een gedeelte af te
lossen. Het gunstigste geval is, dat men het
gehele bedrag kan aflossen ten koste van
1 of 2 renteboete. Dat hierdoor scheve
toestanden ontstaan, is duidelijk. Een
particulier die 10,of 15,per maand
meer.zou kunnen aflossen, dan hij verplicht
is, mag dit niet doen. Meestal zullen deze
bedragen, die voor aflossing kunnen worden
gebruikt daardoor worden opgemaakt.
4. De hypotheek wordt overal verstrekt,
ook in kleine plaatsen en op het platteland.
In normale gevallen verstrekken de hypo
theekbanken alleen maar hypotheken in de
grote steden.
5. Hypotheken worden ook op erfpacht
grond verstrekt. Ook dit is iets, waarvoor
de hypotheekbanken in vele gevallen geen
interesse hebben.
6. Aflossing in gelijkblijvende annuïtei
ten. Hierdoor is de schuld in belangrijk
kortere tijd gedelgd dan met enig andere
methode. Er is geen enkele hypotheekbank
in Nederland die deze wijze van aflossen
toestaat.
7. Het systeem van maandelijkse aflos
singen. Voor de meeste mensen is het veel
eenvoudiger om maadelijks een bedrag
te betalen, dan dit een half jaar of een jaar
op te sparen.
8. Bij nieuwbouw kan de hypotheek als
bouwcrediet fungeren. Hierdoor worden de
kosten van een apart bouwcrediet of actie
voor een tweede hypotheek bespaard.
9. Het recht op hypotheek. De in de
oorlog reeds meermalen uitgesproken ver
wachting, dat na de oorlog het geld schaars
en de vraag groot zou zijn, zal ontegenzegge
lijk bewaarheid worden. Natuurlijk gaan
rijk, gemeente en wederopbouw voor; daar
na zullen instellingen, die belangrijke be
dragen willen opnemen op grote complexen,
liefst in een grote stad, geholpen worden
en zal er voor particulieren niets over
blijven. Alleen de Rohyp, waardoor men
zich van een hypotheek verzekert, brengt
in deze moeilijke omstandigheden uitkomst.
Na aangetoond te hebben, dat het
bouwkaswezen in het buitenland, speciaal
in Engeland en Amerika gemeengoed is
geworden - in Engeland is één van de vier
huizen een bouwkashuis en in Amerika
één van de drie - besloot de spreker zijn
inleiding met de vraag te stellen of het toeval
was, dat de Bouwkassen ontstaan zijn, juist
nu ze zo hard nodig zijn. Welke vraag hij
beantwoordde met er op te wijzen, dat
toen het internationaal verkeer het nodig
maakt de wisselbanken ontstonden; daarna
werden de handelsbanken opgericht, ban
ken voor belenen van effecten, hypotheek
banken, financieringsinsteliingen voor au
to's en dergelijke. Steeds zijn voor nieuwe
behoeften nieuwe ondernemingen ontstaan,
alleen voor het eigen huis was geen finan
ciële instelling. De Rohyp is er trots op het
bouwkaswezen in ons land te hebben inge
voerd en op het ogenblik de oudste en
verreweg de grootste instelling van het
land te zijn.
iMW-ïtVi
Toen Kees Knip op zijn motor was weggestoven om meneer Brom te gaan waarschuwen en de politie
te halen, had Koppie een stuk hout gepakt, dat in een hoek van de kelder stond en daarmee gewapend
was hij naar boven gegaan. Nu zat hij vlak bij de deur van de vestibule op een hoge stoel en wachtte op
de dingen die komen gingen. Hij had Kees Knip verteld, dat de rovers vanavond om tien uur waarschijnlijk
weer een bank zouden gaan plunderen. Dat had hij begrepen, toen Krijn, de kastelein van café „Knolraap",
de twee andere mannen opdracht had gegeven, om tien uur op de afgesproken plaats te komen. Hij zag
op een klok, die aan de muur hing, dat het nu kwart over tien was. Dan konden de rovers direct hier zijn.
Slim had tenminste gezegd dat ze weer hierheen zouden komen en dat ze dan een Zeereis gingen maken!
Maar dat zou Koppie wel eventjes verhinderenHij was niet bangEn dat stuk hout was een stevig wapen
HuHij had het koudWat duurde het langEn het werd al aardig donker. Wie zou die geheimzinnige
chef eigenlijk wel zijn Stil 1 Hoorde hij voetstappen. Er kwam iemand naar binnenHij had geen sirenes
gehoord, dus zouden het de rovers wel zijn 1 Nu ging het beginnenKoppie stond nu rechtop op de stoel
de lat stevig in zijn handen. Daar ging de deur langzaam open! Een man kwam de vestibule binnen.
patsZo hard hij kon, sloeg Koppie het stuk hout op het hoofd van den man, die zonder een kik op de
grond viel.
