VOOR GOEREE EN OVERFLAKKEE
CHRISTELIJK NATIONAAL STREEKBLAD Dinsdag en Vrijdag
nis
|EN
Rede van den heer A* Stapelkamp
iden
Waarom Soekarno niet?
Gevallen voor het Vaderland
Minister Mansholt in Brielle
Publicatie
Verlaagde prijs voor
Eendeneieren
.000,-
ratten als
In cent per
le gemeen-
|aar.
iade, naar
igetwijfeld
nationale
uw eigen
(bestreden.
Vden op de
|rte ernstig
bij xicb
iMen moet
Ijk maken,
In voer te
1 nachts de
|sresten op
met goed
■ren dicht,
kunnen
Jan roosters
Ind en sta
in dan nog
Tien, zullen
■den en het
V i
fok noodlg.
loot gebied
Ir ze in een
lover geheel
Irgevorderd
gevormd,
Itebesturen
Jrelijk steun
[vooral niet
[oeken, die
Dienst te
i Maart a.s.
luw aan de
gemeente
de Heer
van 10
lemeente-
aderdaad
ling, doch
Titing van
ILEN IN
|D.
de Brit-
agent van
gesteld op
|et contin-
zoodat
belangrijke
lelijkheden
IK.O.). 10
laardingen.
DINSDAG 25 Maart 1947
Prijs per kwartaal f 1,50
Losse nummers f 0,15
Advertentieprijs 12 cent per
mm. Bij contract
aanzienlijke korting
OPBOUW
Tweede jaargang - No. 88
Adres der redactie en Ad
ministratie Voorstr. A 239
Postbus 14
Middelharnis Tel. No. 332
Oommissie pan Redactie t Ds W. Anker, W. A. de Bakker, N. v. d, Brugge, A. van Eek, C. Edewaard, Mr. J. Groeneveld,
Ds. N, de Jong, C. P. Kijkuit, C. M. Vogelaar.
\P
li)
Iruiken.
aar.
10 kg.,
linden.
In een onlangs ontdekt romusha-graf
bij Palembang (romusha dwangarbei
ders) zijn thans honderden doodgemartelde
of verhongerde Javaansche dwangarbeiders
gevonden. Een haast onzichtbaar paadje
door een dicht rubberbosch voert erheen.
De Japanneezen hebben plankjes op de
graven gezet, doch onder de plankjes,
waarop slechts één nummer staat vermeld,
vindt men vier en meer slachtoffers begra
ven. Op verschillende plankjes hebben de
Javanen zelf de namen van begraven
kameraden geschreven.
Epn ooggetuige, een Javaansche jongen
van zestien jaar, die zelf ook als romusha
naar Sumatra werd overgebracht, beschreef
aan een Aneta-correspondent de verschrik
kelijke toestanden, welke in dit verscholen
kamp van duizend man geheerscht hebben.
Slechts enkele honderden ontkwamen den
dood door verhongering of mishandeling.
Alle begravenen zullen naar het eereveld
te Palembang worden overgebracht.
In de „aangeteekende nota", behoorende
bij het advies dat Dr. Van Mook op 3
September 1945 aan Lord Mountbatten
deed toekomen, lezen wij o.m.:
16 Augustus 1944: Soekarno doet per
soonlijk voor de radio een beroep op het
volk als arbeiders voor de Japanners aan
het front te werken. Hij zegt verder: „Onze
glorie ligt bij de Japanners. Wij staan met
de Japanners aan de zijde van het recht, de
rechtvaardigheid en de menschelijkheid."
De Minister van oorlog, de heer Fievez,
heeft Woensdagmiddag in de 'Tweede
Kamer mededeling gedaan van het aantal
gesneuvelde of aan bekomen verwondingen
overleden militairen op Java, Sumatra en
buitengewesten.
De verliescijfers waren tot 1 Augustus
1946: van de Kon. Landmacht 9 officieren
en 78 minderen; van het K.N.I.L. 8 offciie-
ren en 105 minderen (51 Nederlanders en
54 Indonesiërs); van de Kon. Marine 4
officieren en 44 minderen.
Van 1 Aug. 1946 tot 15 Maart 1947
waren de verliescijfers: Kon. landmacht 4
officieren en 105 minderen; K.N.I.L. 4
officieren en 72 minderen (45 Nederlanders
en 27 Indonesiëers); Kon. Marine 3 officie
ren en 17 minderen.
In totaal zijn over een periode van ander
half jaar op een totaal sterkte van rond
100.000 man gesneuveld of aan hun wonden
overleden: Kon. landmacht 13 officieren en
183 minderen; K.N.I.L. 12 officieren en
177 minderen (96 Nederlanders en 81
Indonesiërs); Kon. marine 7 officieren en
61 minderen.
A.s. Donderdagmiddag zal Minister
Mansholt de grote Beurs te BRIELLE
persoonlij'k openen. Hieruit moge blij
ken dat onze Eilanden ook thans
belangstelling bij de Regering wek
ken.
Sanering van de financiën noodzakelijk
Samenwerking van de hedrijfsgenoten
Bedrijfsorganisa tie
Geen staatspensioen
Strijd voor sociaal recht
roeder
en di'
:gen snot
pen.
GEUS
jk 147 A
JEN.
Voor de Hulpcentrale van Anti-Revolu
tionaire Kiesverenigingen op Goeree en
Overflakkee sprak Zaterdag j.l. de heer
Stapelkamp over:
„SOCIALE VRAAGSTUKKEN".
De heer Stapelkamp ving zijn rede aan
met er op te wijzen, dat drie vraagstukken
thans het politieke leven beheersen nl.het
Indische, het financiële en het Sociaal-
ecnomische vraagstuk. Deze vraagstukken
zijn nauw aan elkaar verbonden. Zowel^het
Indische als het financiële vraagstuk is van
betekenis voor de Sociale vraagstukken.
Ons bedrijfsleven voelt nog maar al te
goed de gevolgen van de oorlog. Herstel
daarvan is dringend nodig. Voor dit herstel
zijn veel goed en grondstoffen nodig, die
we van het buitenland moeten betrekken.
Doch onze credietwaardigheid is slechts
klein, wat o.a. de laatste reis van minister
Lieftinck naar Amerika heeft bewezen,
welke reis geen succes is geweest. Geld
lenen is immers zakendoen. Men moet ver
trouwen in ons hebben, anders loopt men
niet het risico ons geld te lenen. Ook de
situatie in Indië werkt deprimerend tot ver
krijgen van crediet in het buitenland. In
een gesprek met Zwitserse financiers wees
men spreker er op, dat men eerst eens wilde
ifwachten hoe het in Indië verlopen zou.
Hebben wij het geld om aan rechtvaardige
sociale verlangens te voldoenDe gevaren
"oor inflatie zijn groot. Inflatie is het grote
jevaar voor de goede sociale verhoudingen.
Een regering die niet al het mogelijke doet
im de financien te saneren, voert een anti
sociale politiek. De bezwaren van A.R. zijde
legen het beleid van minister Lieftink zijn,
lat hij wel met voorstellen komt, maar niet
net een afgerond geheel van voorstellen,
"aardoor de gevaren geweken zijn. Het is
ils met een patiënt, die geopereerd is. Zo'n
patiënt is zwak, maar als de kwaal weg-
lenomen is, dan zal met versterkende
niddelen de patiënt langzaam aan weer
>pknappen. Maar als de chirurg na de
'peratie de patiënt mededeelt, dat hij er
'og lang niet klaar voor is, maar dat er nog
"el een operatie of misschien nog wel twee
f drie zullen moeten volgen, dan is het
vertrouwen voor de toekomst zeer geschokt.
Het Nederlandse volk is er niet zeker van,
dat minister Lieftinck nog niet meer ader
latingen zal opleggen.
In de eerste plaats is nodig sanering van
de financiën die het vertrouwen herstelt,
waardoor een waarachtige sociale politiek
gevoerd kan worden overeenkomstig de
normen van recht en gerechtigheid in het
Evangelie van Jezus Christus gesteld,
i ln de tweede plaats is nodig samenwerking
van allen, die bij het bedrijfsleven betrok-
ken zijn en uitgaande van de saamhorigheid
tussen werkgever en werknemer de liquida
tie van de klassenstrijdtheorie. Patroon en
arbeider moeten samenwerken aan het her
stel van onze welvaart. Het is een zegen
dat door middel van de Christelijke en R.K.
vakbeweging de rust in het bedrijfsleven
gehandhaafd is. Conflicten in het bedrijfs
leven houden thans grotere dreigingen in
dan voorheen. Als op bevel van John Lewis
de mijnwerkers in Amerika het werk neer
leggen, dan heeft dat ook voor ons land
grote gevolgen. Daarom ook dient door
A.R. gestreefd te worden naar rust en
goede samenwerking tussen werkgever en
werknemer.
De resten van de klassestrijd, d e vroeger
door marxistische arbeiders en door liberale
patroons werd gevoerd, moet volledig ge
liquideerd worden. Het sociale leven heeft
geleden, zowel onder het oud-liberalisme
als onder het marxisme.
Wij zullen hier op aarde geen heilstaat
krijgen. De zonde blijft, en daarom zuilen
ook de botsingen blijven. Maar God vraagt
van ons te strijden vobr recht en gerechtig
heid. Wij belijden dat God werkgever en
werknemer naast elkaar heeft geplaatst. Wij
hebben de aardbodem, naar Gods bevel, te
bebouwen en te bewaren. Dat is Chr. eco
nomie. Wij moeten het werk van Sikkel,
Talma en Kuyper voortzetten.
Organisatie van het
bedrijfsleven.
Ten opzichte van de bedrijfsorganisatie
verschilt ons standpunt sterk met dat van
de Partij v. d. Arbeid, die functionele de
centralisatie voorstaat en het verschilt ook
met dat van de Katholieken, die uitgaan
van het subsidairiteitsbeginsel. Wij gaan
uit van het beginsel der souvereiniteit in
eigen kring. Het maatschappelijk leven
moet in staat worden gesteld zijn eigen
rechtsregelen te stellen. Wij wensen be
drijfsorganisatie om te komen tot goede
sociale verhoudingen en om te blijven uit
de absolute staatsmacht. Wij kunnen alleen
van al de overheidsmaatregelen afkomen, als
we met alle kracht streven naar bedrijfs
organisatie. Komt deze niet, dan worden de
maatregelen ons van boven opgelegd. Wij
moeten waken tegen de bedrijfsorganisatie
die de Partij v. d. Arbeid voorstaat, die de
bedrijfsorganisatie wil maken tot een ver
lengstuk van de overheidsarm. Wij komen
dan tot het staatssocialisme. De overheid
dient dan pas op te treden, wanneer, het
bedrijfsleven in gebreke blijft.
Voorziening voor de
oude dag, enz.
Wij zullen ook moeten komen tot het
vraagstuk van de voorziening van de oude
dag, invaliditeit, weduwen en wezen. Het
is een hoon dat thans een ouderdomsrente
van f 3,wordt uitgekeerd. Dit bedrag is
nog hetzelfde als voor de eerste wereld
oorlog, toen het gemiddelde loon 10,
bedroeg, terwijl het nu 35,40,be
draagt. Wanneer de A.R. voor deze dingen
geen oog heeft, heeft ze, om het nu eens
heel scherpte zeggen, geen bestaansrecht
meer. De A.R. partij moet opgeroepen wor
den tot een strijd voor sociaal recht en.uit
gebannen moet worden het mammonnisme.
Sinds Talma is er in ons land daaraan
weinig of niets gedaan.
Van den socialistischen minister Drees
hebben wij, wat dit betreft, niet veel ver
wachtingen. Door zijn beleid bewegen zich
de Raden van Arbeid op het terrein der
armenzorg. (Dit is niet het terrein van de
staat.) Maar wij strijden niet om armenzorg
maar om recht. Recht op pensioen. Gegn
staatspensioen, zoals de Partij v. d. Arbeid
dat wil en zoals ook het Nationaal-Socialis-
me dat voorstond, maar een pensioen, ver
kregen door het in een bepaalde van sparen
door de arbeiders en een bijdrage uit liet
bedrijf. Het is een oneer voor den arbeider,
als hij oud zijnde, de hand moet ophouden
voor de staat. Dit bevorderd, ondanks alle
geroep van dit kabinet, de spaarzin niet.
Het is een stap terug. De arbeiders worden
gedegradeerd tot het hand-op-houden, tot
mensen zonder verantwoordelijkheid. Zo
verkrijgt men .ook nooit een goede zeker
heid.
Opleiding der arbeiders.
Het zal nodig zijn dat wij kwaliteits
producten kunnen uitvoeren. Concurrentie
met massaartikelen is o.a. gezien de levens
standaard in andere landen onmogelijk.
Voor kwaliteitsartikelen is er een behoor
lijke kans. De artikelen van Fhilips bewij
zen het. Dit geldt ook voor de land- en
tuinbouw. Wij hebben daarvoor vak
bekwame arbeiders nodig. Voorheen is het
gebeurd, dat we ondanks de vele werk
lozen meer geschoolde arbeiders uit Jiet
buitenland moesten betrekken."'" Door am-
bachts- en nijverheidsscholen zal een dege
lijke theoretische grondslag moeten worden
gelegd, terwijl de opleiding in de practijk
in het bedrijfsleven zal moeten worden vol
tooid.
College van Rijksbemiddelaars.
Spr. liet ernstige critiek horen op het
College van Rijksbemiddelaars. Al komen
werkgevers en werknemers tot een overeen
komst, het college beslist uiteindelijk. Dit
is een stukje van geleide economie, dat in
de toekomst tot grote .spanningen kan lei
den. Het N.V.V. en de E.V.C. juichten dit
ingrijpen van de staat toe. (Staatssocialis
me). We gaan echter de verkeerde weg op.
Als het college de lonen lager vast stelt als
de bedrijfsgenoten overeengekomen zijn,
zullen spanningen Optreden. De taak van
het college is alleen op te treden bij con
flicten. Door deze geleide economie zullen
de arbeiders niet meer zelf hebben te be
palen waar men arbeiden wil, maar de over
heid zal zeggen waar je 't meest profijtelijk
bent en zal beslissen waar je gaat werken.
Alleen in een noodtoestand is dit te aan
vaarden.
Spr.. besloot zijn rede met te waarschu
wen tegen het communisme, dat aan de
poorten van ons vaderland staat en herin
nerde aan de rede van Truman, die blijk
gaf de gevaren van het communisme te
onderkennen. In wezen is het hetzelfde als
het Nationaal-Socialisme.
Wij moeten daartegen appelleren bij ons
volk, niet door alleen christelijke woorden
te spreken, maar ook door practisch te doen.
De A.R. moet van sociale bewogen
heid getuigen) pleiten voor herstel van
he* geschonden recht, hefgeen voert
tot meer Christelijke verhoudingen in
het sociale leven» In ons persoonlijk
leven, in de Kiesverenigingen, in onze
politiek tonen dat wij A.R. zijn, die naar
Kuijpers woord op het le Chr. Sociaal
Congres radicaal zijn in het bestrijden
van de sociale zonden. Geen mammon
nisme, maar sociaal in die zin, dat we
de beginselen van Gods Woord willen
toepassen in de sociale politiek.
Beantwoording vragen.
Na de rede van den heer Stapelkamp
werd gelegenheid opengesteld vragen te
stellen of opmerkingen te maken, waarvan
velen gebruik maakten.
Bij de beantwoording der vragen wees
de heer Stapelkamp er op, dat de A.R.
Kamerfractie deze week voor grote moei
lijkheden zou komen te staan in verband
met de wet Drees ten opzichte van de
oudendag-uitkeering. De vorm die minister
Drees voorstelt .is verwerpelijk. Daar hij
niet bereid is met een beter voorstel te
komen, dat beantwoord aan de eis van het
recht, zou bij verwerping van deze wet de
ouden van dagen nog langer in moeilijke
omstandigheden blijven verkeren.
Spr. merkte op dat de regering de eis
stelt samen te werken met de E.V.C. Door
de andere vakorganisaties is dit steeds ge
weigerd.
Het voorstel van de Stichting v. d. Land
bouw betreffende bedrijfspensioen in de
Landbouw juichte spreker toe. De regering
staat er aanvankelijk afwijzend tegenover.
Zij wil staatspensioen. Ook de voorziening
voor de oude dag voor de kleine zelfstan-
heden vraagt de aandacht.
Spr. wees er tenslotte op, dat we terug
moeten tot het dragen van eigen verant
woordelijkheid. Het staatssocialisme, dat
de staat wil laten zorgen van de wieg tot
aan het graf, verlaagd de mens tot wezens
Zonder enige verantwoordelijkheid.
We moeten in het offensief. Progressieve
sociale politiek in de goede zin. Na Kuyper
en Talma is er aan de Sociale vraagstukken
niet die aandacht besteed, die wenselijk
was. Ons bezit is geen eigendom. Wij zijn
slechts rentmeesters. Wij moeten arbeiden
in waarachtige sociale en economische zin
naar het Evangelie van Jezus Christus.
In vérband met de bepaling van den Min.
van Sociale Zaken, dat arbeiders, die wei
geren een los- of los-vastdienstverband aan
te gaan niet in de overbruggingsregeling
mogen worden opgenomen heeft een be
spreking plaats gevonden met de vertegen
woordigers van landbouwers- en landar
beidersorganisaties.
Als resultaat daarvan juichen de bedoelde
vertegenwoordigers het vrijwillig sluiten
van vaste- en los-vaste dienstverbanden van
harte toe.
Zij dringen er bij de werkgevers op aan
Zooveel mogelijk deze dienstverbanden ter
stond aan te gaan en verzoeken de arbeiders
deze schriftelijke overeenkomsten te tee
ltenen.
Door deze dienstverbanden verkrijgen
alle bedrijfsgenooten de zekerheid, waar
naar jaren reeds gestreefd wordt.
De Directeur,
N. v. d. BRUGGE.
De detaillist mag aan den consument per
stuk resp. 13 en 12 cent in rekening bren
gen.
Voor tweede soort eendeneieren en uit
val zijn de prijzen voor beide gewichts
klassen/ 1,per 100 stuks onderscheiden
lijk 1 cent per stuk lager dan de boven
genoemde prijzen.
