T
f
te
Nederl.
b elloops
besloten
J razzia
jigesteld
\endien
Iran de
Iwacht.
ekomst
Ikon U
lor U\v
lampen
>n. Al-
iij het
In, dat
Idorps-
lheb ik
.S.B.-
razzia
t>en ze:
ntje de
want
ts zijn
aen ze
aar dat
lingen
trsteu-
zijn
lordeel
sweis,
goed
Iwezen
of in
Klijk te
lan de
He ook
het-
»r legt
Ivaarin
landers
eft nu
bpt in
Vort is
Pleiter
bunaa!
ft. De
iezen
In te
hulp
door
|zj een
ga dier
jstantie
harnis
luvsse
tuitsen
kgende
bongen
\ld tot
p ijzigd
nelen-
Yosten,
lufac-
lij zo-
I nttrok
oathi-
zijn
pnom-
ptrad.
liitsers
hij
dan
teer-
luiten
lid
laaide r
Itoont,
pymp-
ze er
hoe-
ge-
aet zo
lezegd
|n van
naar
krsoon
Ingen.
als
Ift toe
|t zich
maar
hem
feiten
Pleiter heeft 17 verklaringen opgevist
om de goede daden van Spee aan te tonen.
Hij beheerste de Duitse taal en al was het
maar om een fiets terug te krijgen, men
kwam bij hem. Dat de Duitsers die bij
hem ingekwartierd waren goederen be
trokken was eigenlijk logisch. Spr. acht
voorts dat N.S.B. functionarissen gebruik
van Spee gemaakt hebben door hem op
handige manier voor de N.S.B. in te schrij
ven. Dat blijkt wel uit het feit dat hij
automatisch weer werd afgevoerd. Hij had
een geweldige grote radio, die hij op geen
andere manier wist te behouden dan door
aanvrage. Dit alles geschiedde in 1940, een
reden te meer om voor deze verdachte
onmiddellijke vrijspraak te vragen.
Niet ingaande op de voorgewaande
domheid van Spee, veroordeelt het Tribu
naal hem tot 2 jaar gevangenisstraf, dit
is tot 11 Mei 1947, ontzettingen uit ambt
en kiesrecht, verbeurdverklaring van 1,000.
en een radio-toestel.
W. van Eek, landbouwer te Stellendam
heeft al eens terecht gestaan, maar het
toen gewezen vonnis is door den fiateur
niet goedgekeurd. Het gaat er om of
bekl. zich desbewust heeft gedragen in
strijd met de belangen van het Nederl,
volk, hetgeen moet blijken uit de omgang
met de Duitsers.
v. Eek begint heftig de beschuldiging te
bestrijden. In 1943 heeft hij in belang van
de boeren geholpen bij de paardenlevering,
d.w.z. advies gegeven. In 1945 was hij
bij burgm. Vogelaar ontboden, maar dat
was door een goede burgm. die geholpen
moest worden.
Ik heb wel veel last gehad met die
Duitsers, vooral omdat ik geen woord
Duits kende, later is Moyses genomen en
ik ben terzijde gesteld de Jager kwam 7
April '45 op Stellendam stappen en hij
dook toen nog onder ook, hoe kan die nu
getuigen, v. Eek ontkent dat hij streek-
boerenleider was of Ortsbauerführer. Het
publiek noemde me zo. De bezittingen van
v. Eek bedragen 20.000,v. Eek zelf
weet het niet, hij geeft maar uit zolang hij
heeft. Het P.V.C. heeft alles verkocht, zelfs
de boedel waar zijn kinderen recht op had
den. Hij moet nu naar de overbrugging.
Volgens de gegevens van het P.V.C.
bezit v. Eek nog 9.000,—.
Mr. Verhoeven merkt hierover op dat
dit zo maar niet gaat, waarop de vertegen
woordiger van de P.V.C. zegt dat dit op
deze zitting niet ter sprake komt.
Mr. J. W. W. v. d. Hoeven valt in zijn
verdediging de aanklagers Moyses en Klink
aan. Misschien hebben deze mensen boter
op hun hoofd. Moyses was door de D.W.
aangesteld om paarden te vorderen waar
mee hij veel verdiende, Klink was wijk-
hoofd van de N.V.D. met al geen figuren
om stenen naar een ander te werpen.
Bekl. valt onder de rubriek van mensen die
slechts in contact kwamen met de Duitsers
om op te komen voor Hollandse belangen.
Het vorderen van paarden in Stellendam
eiste een krachtig figuur om dit op recht
vaardige manier te doen geschieden, v. Eek,
een flink persoon, achtte men daartoe ge
schikt. Dit geeft vrienden en vijanden.
De vijanden brachten hem in internering.
Kwade tongen beweren dat v.Eck„Deutsch
freundlich" was. Dit wordt in een dorp
vlug gezegd, maar te bewijzen valt het niet.
Pleiter concludeert dat deze beschul
digingen vervallen zullen worden ver
klaard. Ten onrechte was deze man 1 jaar
geinterneerd.
Uitspraak over 14 dagen.
B. Geldhof, wonende te Herkingen
geinterneerd te Numansdorp, komt even
eens opnieuw voor. De vorige veroordeling
luidde 41/2 jaar. Hogere instanties gingen
niet accoord met het vonnis, omdat er te
weinig bewijzen waren voor het verraad in
de piloten kwestie en in de zaak van Best
man.
De President loopt nog eens de waslijst
langs en komt tenslotte aan de vlieger
kwestie. Onder het raam van Hogewerf zou
Geldhof gezegd hebben: „Witvliet, Klem
en Wisse worden binnenkort gearresteerd".
Bekl. ontkent dit ten stelligste.
President: Huizer heeft het ontkend,
Melissant ontkent het, wie s nu de
schuldige?
Geldhof: Huizer is de man; absoluut!
Ik heb er geen schuld aan. Bij de tweede
landing was hij vlug gaan waarschuwen
dat er een piloot was.Bestman was zijn
goede vriend en die had hij niet verraden.
Er zullen wel N.S.B.-ers geweest zijn die
het wel wisten. Melissant heeft er ook geen
schuld van. Dat er elementen als Huizer
in de N.S.B. zaten, wist bekl. niet. Nu heeft
hij spijt erbij te zijn gegaan.
President: Ja, omdat je vast hebt gezeten.
Geldhof: Die Koole in Dirksland was
ook zo'n mooi iemand. Bij de W.A. was hij
2 dagen geweest, maar hij vond het mar
cheren niet leuk.
De echtgenote L. Polder leeft met 4
kinderen van enige gemeentesteun. Zij was
geen N.S.B.-ster, maar haar man kon ze
er niet van terug houden. Zij heeft er geen
verstand van of het landverraad was.
Mr. den Hollander noemt de gronden
waarop bekl. is veroordeeld erg zwak. Het
nader onderzoek heeft uitgewezen dat de
werkelijke schuld bij een ander ligt. Deze
man is pas gaan praten toen hij veroordeeld
was. Melissant verklaart dat Huizer in
Ouddorp geweest is. Klem heeft eveneens
de naam van Huizer horen noemen. Rie-
dijk verklaart ook dat Geldhof het niet
heeft gedaan Coop heeft nooit een brief
van Geldhof ontvangen over deze kwestie.
Alle verklaringen wijzen nu op Huizer,
terwi'l Geldhof of van deze zaak niets af
wist.
Het aangeven van Bestman staat ook
niet vast. Mogelijk heeft Geldhof Bestman
niet eens gezien.
j Het Tribunaal mag niet rekenen met
de toevallige d.a.v. arrestatiepoging. Uit
eindelijk blijft slechts over de rompslomp
van kleine schulden der N.S.B.-ers, gezien
in het licht van den tijd. Volgens de normen
is deze man al over zijn tax, met 2 jaren
kampstraf. Pleiter vraagt dan ook directe
inv ri j heidstelling
j Het Tribunaal wil over deze zaak eens
ernstig nadenken, wanneer het verraad
niet vast komt te staan, zal Geldhof spoedig
vrij komen.
Jillis Looij, los-werkman te Middel-
harnis, 36 jaar, wien ten laste gelegd wordt,
dat hij hulp of steun aan den vijand heeft
verleend door:
het geregeld kopen van Vova, Nationaal
Dagblad en Ontwakend Volk,
door aan J. P. Mast en diens zoon E. Mast
de door hemzelf verzonnen leugen te ver
tellen, dat de burgemeester van den Bom
mel in een brief aan een N.S.B.-instantie
verzocht had J. P. Mast op een zwarte lijst
van de N.S.B. te plaatsen, door het bekend
worden waarvan het vertrouwen van de
goede Nederlandse burgerij en daarmee
haar weerstandskracht werd ondermijnd,
door in Juni '44 in dienst te treden bij
de Landwacht en met een jachtgeweer als
hulplandwachter dienst te doen bij con
trole van reizigers, onderduikers en illegale
geschriften;
door zich in Juli '42 als lid op te geven
bij de N.S.B., lid N.V.B., waarbij hij deel
genomen heeft aan een vormingscursus;
door plaatselijk leider te zijn van het
N.A.F.;
verder heeft hij blijk gegeven van zijn
N.S.B.-gezindheid door op een formulier
van de N.V.D. als politieke richting in te
vullen: N.S.B., en als liefhebberij op te
geven: Propaganda;
door bij den kringleider v. Houten een
klacht in te dienen over de dienst op het
postkantoor te den Bommel, o.m. inhouden
de, dat de stationhouder politieke gesprek
ken voerde, waarop door het N.S.B.-hoofd,
afd. personeel P.T.T. bij den stationhouder
een onderzoek werd ingesteld;
door vriendschappelijke omgang met den
N.S.B.-er en C.C.D.-controleur K. v. d.
Linden.
Tenslotte heeft hij voordeel getrokken
door als hulplandwachter twee fietsbanden
toegewezen te krijgen.
De hagelbui.
Bekl. erkent dat de ten laste legging ten
dele juist is. Hij bekent mede, dat hij ge
ruchten verspreid had over de zaak van
Mast. Voor de landwacht heeft hij zich niet
zelf opgegeven. Hij kwam op de haven en
toen moest hij koffers controleren als hulp
bij de marechaussee. Mulder en Vos waren
Zijn opdrachtgevers. Hij droeg een Jan
hagelspuit zonder patronen. Toen hij op
dracht kreeg om onderduikers te arresteren,
was hij er uitgestapt. Het hageltijdperk
duurde 6 weken.
Looij: Ik werd in Mei '40 opgepikt om
dat ik mijn A.R.-beginsel hoog hield. Voor
nihil werd ik opgepikt.
Pres.: Maar u werd later lid van de
N.S.B.
Looij: Daar heb ik ook spijt van. Uit
wraak heb ik dat niet gedaan, want wraak
zit er vandaag nog niet.
Hij was ook lid van de W.A., maar vol
gens hem wist hij in de bezetting niet wat
W.A. was.
Pres.: U ging aan alle mogelijke Duitse
instellingen, maar toch wist u amper waar
Duitsland lag.
Op het formulier van de Volksdienst had
hij ingevuld, dat zijn grootste liefhebberij
„propaganda-maken" was.
Over de dienst van het Postkantoor te
Den Bommel diende hij een klacht in bij
kringleider van Houten. Hij had geschreven
dat de dienst niet vlot verliep, omdat er op
het postkantoor politieke gesprekken wer
den gevoerd. Zelf had hij het niet opge
merkt, maar dat kwam uit aanklachten der
bevolking.
Geleidelijk geeft Looij deze schurken
streek toe.
Met v. d. Linden (C.C.D.-er) was hij
bevriend.
Looij: Hij kwam bij ons binnen van de
honger, hij kwam tenminste bij ons vreselijk
eten.
Dat hij bandenbonnen kreeg voor de
partij gaf hij toe.
De Heer Kreeft merkt op dat de enigste
Bommelse N.S.B.-er was. Hoe kwam hij in
contact met de anderen.
Looij: Door het N.A.F. Ik wou tenslotte
niet lauw zijn en koos volledig de N.S.B,,
waarvan ik nu spijt heb.
Zijn echtgenote, J. Verkerke, die alle
terechtzittingen met een ironisch glim
lachje bijwoonde, wist niet of ze in gemeen
schap van goederen was getrouwd; nu bezat
ze in elk geval niets.
I
Mr. Briet pleit voor dezen delinquent.
Pleiter concludeerde dat beschuldigde
niet bij de W.A. was geweest. Een normaal
i mens ging niet bij de N.V.D. Dat deze
man hierop als liefhebberij niet invulde
i duiven, is begrijpelijk, misschien begreep
hij de strekking niet van de vraag, hij leefde
in elk geval in N.S.B.-zin en vulde in als
liefhebberij: propaganda. De klacht over
i den stationhouder is betrekkelijk door an
deren uitgelokt. Van dezen stationhouder
gewerd ik inmiddels een verklaring waaruit
blijkt aat die hem niet ongunstig gezind is,
v. d. Linden heeft pleiter ook verdedigd,
en deze werd naar huisgezonden, zijn vriend
Looij heeft zeer zeker niet meer op zijn
geweten. Pleiter vindt dat in de-dagvaarding
het een uit het ander voortvloeit. Er is zeer
gezocht om Looij iets ten laste te leggen.
Pleiter wijst er ook op dat uit een brief van
de Burgemeester blijkt dat Looij Mei '40
per vergissing is gearresteerd, Looij die
veel ter kerke ging in de Geref. kerk, vond
in de kerk een Bijbel, waarop een haken
kruis getekend was; een ouderling van die
kerk zêi hem: „Jij hoort nier niet". Dit was
voor Looij het keerpunt in zijn leven. Hij
voelde veel voor de Landarb. organisatie;
toen deze org. overging in het N.A.F. werd
hij secr.-penningm» over 128 leden op den
Bommel. Hij hielp aan een betere loon
regeling meewerken, een loonregeling die
later werd geroyeerd, en waardoor hij na
reclame hierover, uit het N.A.F. werd gezet.
De kwalificaties van dezen man, die luiden
laf, diefachtig, leugenachtig en vurig N.S.
B.-er, vindt spr, ten onrechte gebezigd.
Verbalisant Mulder zegt in zijn rapport dat
hij niet heeft gezien dat Looij op kleinig
heden lette bij de koffercontrole. Hij is ook
veel voor de Weermacht gevorderd; men
nam hem als de eerste, dat is hen niet
kwalijk te nemen. Maar het stelt Looij in
een slechter daglicht. Met hulp van Looij
kwamen Berkhof en Auperlee niet in Duits
land terecht. Pleiter kan hierbij nog talrijke
verklaringen voegen. Op grond van dit
pleidooi vraagt spr, voor zijn cliënt vrij
spraak.
Uitspraak over 14 dagen, te 9,15 uur.
T. v. d. Wende, landbouwer te
Goedereede wordt ook opnieuw berecht
Bij wijn en vrouwen
Ook v. d. Wende is volgens den fiateur
te zwaar gestraft. Uit de talrijke verbalen
is gebleken dat bekl. niets liever zag dan
wijn en vrouwen en dit was bij de Duit
sers te vinden.
President: U was nogal in connectie met
de Duitsers hè. Waarom noemde U v, d.
Tol als rijwielhersteller.
v. d. Wende: Ik heb nooit met de Duit
sers te maken gehad en v. d. Tol heeft hij
natuurlijk niet aangegeven, v. d. Tol heeft
het persoonlijk verklaard, maar bekl. ont
kent het pertinent.
Verschillende landbouwers heeft hij met
insperring bedreigd, maar het wordt ont
kend.
v. d. Wende zou de Hollanders wel eens
willen zien die kunnen verklaren dat hij
met de Duitsers gedronken heeft. Hij houdt
wel van een borreltje, maar was nog nooit
dronken.
De burgemeester heeft het persoonlijk
gezien.
i v. d. Wende: Misschien heeft hij het
gedaan, ik niet. Al verklaren 12 burgem.
het. Hij ontkent ook dat hij leider van de
Landstand was of er voor gewerkt heeft.
Hij heeft de functie nooit aanvaard, maar
de bewijzen liggen op tafel, met kracht
moet v. d. Wende zijn eigen bekenning in
de oren worden gefluisterd, waarop deze
wel erkent dat hij leider van de landstand
geweest is, maar werk verrichtte hij niet.
i Door de vele klachten van de landbou-
I wers is hij ertoe gekomen, om in het be
lang van de boeren te werken, bij het
bemiddelen van de paardenvorderen. Hij
kreeg daarvoor een aardig centje. De laatste
67.000,zijn niet meer in zijn handen
gekomen, v. d. Wende kreeg nog 3 van
dit bedrag. Hij had de boeren wijsgemaakt
dat daarvan 2 omzetbelasting zou moeten
worden betaald.
„Getuige a decharge" J. Struik, Comm.
te Ouddorp, verklaart op een vraag van
den verdediger, dat v. d. Wende met inzet
van eigen veiligheid probeerde om aard
appelen voor de Hollanders te laden, daar
bij het werk van de Duitsers ten achter
zettende.
i D. Sandifort lanb. te Goedereede even
eens als getuige opgeroepen verklaart onder
ede, dat op de reeds bekende vergadering
v. d. Wende niet als leider v/d landstand is
benoemd. Op een volgende vergadering is
v. d. Wende benoemd, niet omdat hij dat
zo graag wou, maar aan het verzoek heeft
hij op aandringen van ons voldaan. Op een
volgende vergadering werd hij bemiddelaar
bij paardenvordering, daarvoor kreeg hij
een honorarium. Er was ook al eens tuig
gevorderd en wij hebben dat via v. d. Wen
de uitbetaald gekregen. Volgens verkla
ringen van getuige was v. d. Wende niet
pro-Duits.
Aan kapitaal bezit T. v. d. Wende
15.000,—.
De echtgenote W, Witte merkte bij haar
verhoor op, dat er voor dat haar man dat
werk verrichtte, nooit geen Duitsers aan
huis kwamen.
j Pleiter Mr. Verheul heeft het bevreemd
dat v. d. Wende gearresteerd is. De arre-
statie geschiedde op aanklacht van den heer
I Smeding. Deze vindt het nu pijnlijk een
aanklacht te hebben ingediend. Pleiter
wijst erop dat de meeste feiten uit de dag-
i vaarding niet bewezen zijn. Als hij vriend
schappelijk met de Duitsers zou zijn omge-
1 gaan dan zou dit toch in het belang ge-
weest zijn van de boeren. De benoeming
als buurtboerenleider ging niet uit van de
i landstand maar van de boeren. De achter-
gehouden 3 acht Pleiter niet een voor-
deel trekken uit de Duitse toestand. Spr.
meent dat aan v. d. Wende groot onrecht
is geschied. Pleiter vraagt vrijspraak op
de ten laste gelegde feiten, subs uiterste
clementie.
v. d. Wende merkt nog op dat hij nu ook
nog het beheer over de Staatsgronden is
afgenomen.
Uitspraak over 14 dagen.
SCHAAKRUBRIEK
No. 46.
Adres: A. WAGNER, Jaagpad 40, Delft.
Ditmaal weer de oplossingen van vier
weken. No. 39 1. Tb8-d8. No. 40 van
Willems 1. Lc7-b8. Het oude probleem van
Meredith was nog niet zo gemakkelijk.
1. Ld6-c7 strandt op 1-; Pd3 x b4.
Nu is veld c5 toegankelijk voor de zwarte
koning. Ook 1. Dh3-g3 faalt; immers na
1-; Pd3-f4- is er geen matzet. De oplossing
is 1. Dh3-h5. Nu wordt e3 een vluchtveld
en na 1-; Pd3-f4 volgt 2. Dh5-h8 mat.
De sleutelzet van het promotie probleem
van Töngren is 1. Dd5-c4. Bij het proberen
van 1. Dc5-e4 zien we dat dit foutief is
wegens 1-; e2 x dl P.
De ladder wordt nu:
39 40
Bijdragen Binnenvisscherij.
De Minister van Landbouw, Visscherij
en Voedselvoorziening heeft bepaald, dat
voor het tijdvak van 1 Juli 1947 tot en met
30 Juni 1948 de bijdrage voor binnen-
j- visschers bedragen:
a. voor aanvragers van een groofce
vischakte A., van een groote vischakte B. en
van een kleine vischakte 1,
b. voor aanvragers van een hengelakte
j f 0,50.
c. voor hen, die de visscherij met één
hengel uitoefenen 0,50.
I Van No. 45 worden gevraagd: sleutelzet,
dreiging en de verschillende varianten,
j Inzenden voor 18 April.
i No. 45.
S. S. Lewmann. - Moskou.
L. Jordaan. 40
B. Vis. 17
J. L. Braber. 4
B. Boeter. 0
2
2
2
2
2
2
41
-1
-1
2
42
2
2
2
Totaal.
45
22
12
0
De maandelijkse prijs gaat dus naar
IL. Jordaan.
a bcdefgh
Wit geeft mat in 2 zetten.
