OPBOUW
No. 57. 29 November 1946
TWEEDE BLAD
Van over de Grenzen
STRIJD
Plaatselijk Nieuws
Hitier en zijn trawanten joegen het Duitse
volk de oorlog in, met als doel: het verwer
ven van Lebensraum. De Führer aller
Germanen droomde ervan, door een reeks
van oorlogen, de gehele wereld aan zich
te onderwerpen. In plaats echter van een
wereldheerschappij, heeft Hitier het Duitse
volk een land vol puinhopen nagelaten,
waarin het met de Lebensraum aller ellen
digst gesteld, is Dat blijkt treffend uit de
berichten over voedsel- en woningnood in
Duitsland.
In 't bijzonder in de Britse zone is de
toestand heel ernstig. Er komen hier veel
gevallen van hongeroedeem voor. Tenge
volge van ondervoeding is de algemene
weerstand tegen ziekten aanmerkelijk af
genomen. Ook de woningnood is groot.
Het militair bestuur heeft aan eiken be
woner 4 vierkante meter „lebensraum"
toegestaan. In de praktijk heeft men echter
vaak nog minder als deze cel-ruimte.
In de rechtszaal te Neurenberg, die sedert
1 October j.l. niet meer gebruikt was, is een
nieuw proces begonnen. Ditmaal zitten 25
Nazi-doktoren in de beklaagden-bank. Ze
hebben zich gedurende het Nazi-regiem
aan allerlei wreedheden in de vorm van
„proeven" op levende mensen, schuldig
gemaakt. Na de voorlezing van de akte van
beschuldiging werd aan de beklaagden de
gebruikelijke vraag gesteld of zij schuldig
waren. En- ook thans klonk weer uit aller
mond: Unschuldig.
Op 13 December begint in Hamburg het
proces tegen de leiding van het voormalige
vrouwen-concentratiekamp „Ravensbrück"
In totaal waren er 16 beklaagden. Twee van
hen, de kampcommandant en de „arbeits-
führer" zijn uit hun gevangenschap ont
vlucht en nog niet opgespoord, zodat
waarschijnlijk 14 beklaagden, onder wie
vele vrouwen, zich zullen hebben te verant
woorden. Men verwacht dat het proces
ongeveer 7 weken zal duren. De 45-jarige
Haagse vroedvrouw, Neeltje Epker, is één
der voornaamste getuigen.
Nu we toch over processen schrijven,
vermelden we ook, dat in
Amerika:
het proces tegen Lewis, den leider der
stakende mijnwerkers, begonnen is. De
verdediger van Lewis heeft getracht aan te
tonen dat zijn cliënt niet door het federale
gerechtshof veroordeeld kon worden. De
openbare aanklager verklaarde 10 getuigen
te zullen oproepen om aan te tonen welke
ruïneuze gevolgen een voortzetting der
staking zou hebben. Deze gevolgen zijn
reeds nu ernstig. 80.000 arbeiders zijn reeds
werkloos en volgende week zal hun aantal
pl.m. 350.000 bedragen. Het aantal zal
tenslotte stijgen tot 100.000. Naar verluidt,
heeft Lewis echter geheime onderhandelin-
VERVOLGVERHAAL
door W. v. d. AKKER
1
Bert de Vries wordt vroeger uit zijn
slaap gewekt dan normaal. Het is nu niet
zijn vader, die onderaan de trap met:
•Bert, het is tijd joh", hem uit het rijk der
dromen tot de werkelijkheid roept, maar
een dof geronk, dat nu eens sterk, dan weer
zwak door het open raam binnenkomt.
Het vreemde, het ongewone treft hem.
Even ligt hij nog te luisteren, dan herkent
hijvliegtuigen. Niet maar een enkele, dat
zou voor hem, die betrekkelijk kort bij
Waalhaven woont, noch vreemd, noch
ongewoon zijn. Hij slaat de dekens weg,
springt uifbed en loopt naar het raam van
zijn kamertje om te zien wat er eigenlijk
gaande is. Lang wordt hij niet in het
onzekere gelaten. Hij ziet drommen vliegr
tuigen en hoort plotseling het zenuwachtig
ratelen van het afweergeschut. Hij begrijpt.
Het betekent oorlog. Het betekent dat
Hitier voor de zoveelste maal zijn beloften
heeft geschonden.
Bert kleedt zich aan en gaat naar beneden.
Zijn vader en moeder komen ook reeds
aangekleed uit hun slaapkamer. Hij kijkt
naar hen, ziet dat ook zij het begrepen
hebben. „Die ellendige moffen" zegt pij,
van Genderen mocht Maandag wel zeggen,
dat we nooit bang behoefden te zijn, dat Ze
ons zouden aanvallen. Ik ben benieuwd of
gen aangeknoopt met de Mijn-eigenaren.
Toch is er over 't algemeen weinig hoop op
een spoedig einde van de staking.
Hoopgevend zijn wel de berichten over
de bijeenkomsten der Grote Vier in het
Astoria Hotel te New-York. In een besloten
vergadering, waaraan slechts de 4 Ministers
en hun tolken deelnamen, is Woensdag
tenslotte overeenstemming bereikt over de
kwestie Triest. Vooral de Amerikanen
waren zeer ingenomen met het resultaat,
dat de door Byrnes belegde bijeenkomsten,
opleverden.
In Lake-Succes, waar de politieke com
missie der V.N. de afgelopen dagen gede
libereerd heeft over de opgave der strijd
krachten, zowel binnen als buiten het land,
is gisteren tenslotte na een debat van 51/»
uur, besloten, dat alle leden vóór 1 Januari
a.s. volledige opgaven zullen verstrekken
van al hun strijdkrachten, benevens van
hun vloot en luchtbases.
Molotow wilde ook inlichtingen over de
bewapening, maar de commissie verwierp
dit Russische voorstel. Reeds tekenen zich
bij deze besprekingen de manoevres weer
af, die bij de ontwapenings-besprekingen
tussen de beide wereldoorlogen zo vaak
gehouden werden en die alle conferentie's
tenslotte op een mislukking hebben doen
uitlopen.
Een heel belangrijke conferentie wordt
thans belegd in
Engeland
over de toestand in Br. Indië, die zeer
dreigend genoemd kan worden. Brits
Indië bezorgt de Eengelse regering veel
hoofdbrekens. Hier staan 2 grote bevol
kingsgroepen ii.l. de Mohammedanen,
verenigd in de Moslim-liga en de Hindoe's,
in de Congres-partij, als water en vuur
tegenover elkaar. De wederzijdse moord
partijen zijn er het bewijs van. Door 3
Engelse kabinetsministers is op 16 Mei een
leidraad opgesteld, volgens welke de Indiërs
zelf hun lot konden bepalen. DeMoham-
medanen wezen haar echter van de hand.
De onderkoning, Lord Wavell, heeft sedert
dien eindeloze pogingen in het werk ge
steld om de beide groepen tot elkaar te
brengen. Zijn pogingen hebben echter
schipbreuk geleden. Thans is hij met 2
leden van elke groep, benevens 1 vertegen
woordiger van eèn derde groep, die al
aanstonds de Engelse leidraad van de
hand wees, naar Londen ontboden, ten
einde daar op nieuw te confereren. De
vertegenwoordigers der Congres-partij heb
ben echter voor de Londense uitnodiging
bedankt. Zij eisen voor zich, als sterkste
partij, het recht op om zelf te beslissen?, hoe
Indië bestuurd zal worden. Engeland kan
echter, om verschillende reden onmogelijk
de Mohammedanen loslaten om der wille
van de Hindoe's. Hoe deze kwestie opge
lost moet worden, is voorshands nog niet
te zeggen. Misschien wil Engeland, dat
zo trouw ter zijde gestaan heeft met be
middelaars, bij onze Indische moeilijk
heden op zijn beurt nu wel gebruik maken
van een Nederlands „hulpje in de huis
houding,," Succes" is dan verzekerd.
Spreuk van de week
Vijandschap wordt eerder door liefde
en grootmoedigheid dan door haat en
strijdlust opgeheven.
hij nu nog zo voor die lui is".
Berts ouders zeggen niets. Beter dan
Bert realiseren zij zich welke ramp Neder
land getroffen heeft. Zij hebben de vorige
wereldoorlog meegemaakt en horen ver
tellen en gelezen over de verwoestingen in
België.
Ze gaan naar buiten, nu niet bekoord
door het prachtige schouwspel van de
opkomende zon en de heerlijke morgen
lucht; stil en somber staan ze daar, achter
de schuur, te kijken naar de vliegtuigen
met de hakenkruizen, die in grote zwermen
voorbij trekken. Nu en dan horen ze het
getik-tak van het afweer.
Bert gaat de schuur in en komt met zijn
fiets terug. „Ik ga naar 't dorp, misschien
hebben ze al wat door de radio gehoord".
Zijn vader knikt goedkeurend. In 10
minuten heeft hij het dorp bereikt. De
mensen staan in kleine groepjes te praten.
Bert rijdt naar zijn vriend Gerrit van Zan
ten. Door de achterdeur gaat hij naar
binnen. Gerrit zit bij de radio.
„Wat zeggen ze?" vraagt Bert.
„Niets dan dat er honderden Duitse
vliegtuigen boven ons land zijn. Ze geven
waarschuwingen en inlichtingen voor het
afweergeschut. Er zijn waarschijnlijk para
chutisten gedaald".
Gerrits moeder komt de kamer in en
wenst Bert goede morgen.
„Ook goede morgen mevrouw. Het
begin is echter niet best, vindt U wel?"
Ik geloof niet dat dë morgen zo goed zal
zijn en deze dag evenmin.
De wed. van Zanten glimlacht. Ze kent
Bert. Zijn tong is goed. Ze mag hem graag.
MIDDELHARNIS. In verband met het
nieuwe rangenbesluit is de heer Rijnders
opperwachtmeester der Rijkspolitie inge
deeld als Groepscommandant bij de Rijks
politie alhier, en is bevorderd tot Opper
wachtmeester de heer A. Terpstra wacht
meester te Melissant, terwijl enige wacht
meesters dezer afdeling bevorderd zijn tot
wachtmeester le klasse.
In het jaar '47 zullen de werkgeveis
de op dat jaar betrekking hebbende ver
zamelloonstaten, en (voorzover losse arbei
ders betreffende) de collectieve loonstaten
per kwartaal kunnen bijhouden en totali
seren.
Vanwege landbouwherstel zal dit
jaar voor de inundatiegebieden op het ei
land nog 3000 ton gips worden aangevoerd.
De eerste lading wordt spoedig verwacht.
Op de vergadering van de gem.
Zangvereniging de Volkszang is besloten
om een Nationaal Zang- en Muziekcon
cours te organiseren waarschijnlijk in Mei
1947 te Middelharnis. Dit concours zal
zonder kermisvermakelijkheid zijn.
Burger!. Stand over de maand Nov. 46
Geboren: Abraham, z.v. L. de Korte en
C. v. d. Linde; Jan, z.v. G. v. Lente en M.
Lodder; Clasina Jacomina Johanna, d.v.
C. W. C. v. Beekom en E. Bennewitz;
Nicolaas Cornejis, z.v. J. d. Jong en M.
Baak; Dirk Cornelis Krijn, z.v. B. Broere
en J. A. v. d. Est; Abraham Marinus, Z.v.
C. Jongejan en H. M. Dijkers; Jan Willem,
z.v. W. Peeman en G. P. Born; Leendert,
Z.v. J. v. Sliedregt en K. Buth; Hendrikus
Z.v. W. C. Kasteleijn en C. Cator; Marga-
retha Jannetje, d.v. A. C. v. Sliedrecgt en
N. Rameijs.
Ondertrouwd: A. W. v. Moort 23 j. en
H. Dubbeld 24 j.; J. de Leeeuw 40 j. en
J, Krijtenberg 39 j.; L, Witvliet 21 j. en
E. J. v. d. Sluijs 18 jaar.
Gehuwd: A. W. v. Moort 23 j. en H.
Dubbeld 24 jaar.
Overleden: C, Jordaan 83 j. wedn. van
A. J. v. Es.; K. Breeman 76 j. wed van A.
Schellius.
A.s. Zaterdag des 's avonds 7 uur
hoopt voor de Ger. Gem. op te treden
Ds. Blok van Zeist.
Kerknieuws :Zondag I December '46
Ned. Herv. Kerk: v.tb. 10 en n.m. 6 uur
Ds. A. Vroegindeweij van Loon op Zand.
Ger. Kerk: v.m, 10 en n.m. 6 uur Ds.
P. A. Zeilstra.
Chr. Ger. Kerk: v.m. 10 en n.m. 6 uur
Leesdienst.
Ger. Gem: v.m. 10 en n.m. 2.30 en des
's avonds 6.30 uur Cand. de Wit van Gouda.
A.s. Zaterdag zal in de H.B.S. dhr.
A. J. Jansen Jr, voor de leerkrachten der
Lagere Scholen een causerie houden over
de moderne methodiek bij het onderwijs in
Nederlands in de laagste klassen van de
H.B.S.
Tot bestuursleden der Oranje Ver.
„Ons Vorstenhuis" werden gekozen de
heren: W. Both, J. Louwerse, J. Oud en
J. Peeman.
De Ned. Herv. Kiesvereniging „Cal-
vijn" heeft in haar vergadering van 22 Nov.
candidaat gesteld voor notabel der Ned.
Herv. Kerk de heren W. Both, C, P. Kijk
uit, A. v. d. Nieuwendijk en P. Snijder.
SOMMELSDIJK. Dinsdagmiddag sloeg
het paard van melkboer den Hollander
op hol in de Van Aerssemstraat.
Op den hoek St.-Joris-Doelstraat-Dub-
Zijn eerlijkheid en openheid trekken haar.
„Ja Bert" zegt ze, „we hebben er dikwijls
over gesproken en verwacht, dat men ons
land niet ontzien zou, maar als het komt
valt het toch tegen".
„Mijn broer zit in Limburg. Gisteren
kregen we juist een brief van hem. Misschien
is hij nu al volop aan 't vechten", antwoordt
Bert.
Dan luisteren ze weer naar de waarschu
wende stem van den omroeper. Hier en
daar zijn er al parachutisten gevonden en
neergeschoten, maar nog meer dalen er.
Na een poosje fietst Bert naar huis en
vertelt wat hij te weten gekomen is. „Ze
worden bij bosjes neergeschoten", zegt hij.
„Het zal ze niet meevallen. Ze moeten
niet denken, dat ze alleen kunnen vechten".
Ze schikken aan tafel en eten zwijgend
hun boterhammen.
„Ik wou dat ik maar niet afgekeurd was,
dan kan je tenminste wat doen" denkt
Bert hardop.
„Het beste is maar te gaan werken. Ga
vanmiddag nog maar eens luisteren, mis
schien is er dan wat meer bekend", ant
woordt zijn vader.
Samen gaan ze naar het land. Ondanks
de uitgebroken wrede oorlog moet het
werk doorgaan. De bieten moeten gewied,
straks gedund; de zakken met kunstmest
staan gereed om de grond als 't ware tot
vruchtbaarheid te dwingen. Zal men ook
dit jaar weer oogsten? Zal men in staat
zijn de oogst binnen te halen? De Vries
voelt meer dan ooit de onvastheid van het
aardse bestaan.
Vrouw de Vries, alleen achtergebleven,
bele Ring zwaaide de wagen tegen een
aldaar staande paal en sloeg om. De geheele
inhoud der melkbussen vloeide over de
straat. Het ongeval liep af met materiale
schade.
Woensdag reed dhr. Oosterling uit
M'harnis met een tractbr met aanhang
wagen door de Van Aerssenstraa: toen
deze laatste losraakte en tegen de woning
van dhr. Nipius terecht kwam. Het geheele
raamkozijn werd uitgerukt en de ruit
verbrijzeld, Een heele schadepost, daar
glas slecht verkrijgbaar is.
Ned. Heiv. Kerk: v.m. 10 u. dh,.
Baart van Dirksland en n.m. 6 uur Ds. van
Asch.
DIRKSLAND. Kerknieuws: Ger. Gem:
v.m. en n.m. Leesdienst.
DIRKSLAND. Tot contable van de
Districtsraad Consumentencrediet alhier
is benoemd dhr. F. den Eerzamen.
De uiensortering „Dirksland" is j.l.
Maandag met haar werkzaamheden be
gonnen. De gedraaide uien zijn voor export
bestemd.
HERRINGEN. Van de 15 dienstplich
tigen, ingeschreven voor de lichting '47
zijn er twee voorgoed ongeschikt verklaard.
Aan C. van der Velde, alhier, dienst
plichtige van de lichting '45, die inmiddels
in werkelijken aienst is gekomen, is op zijn
verzoek door den Minister van Oorlog
voorloopig uitstel verleend van eerste
oefening.
De burgemeester vestigt er nogmaals
de aandacht op, dat het zonder zijn toe
stemming verboden is woningen te ver
huren.
Personen, die voor een woning in aan
merking wenschen te komen kunnen zich
op de gemeente-secretarie daartoe aan
melden.
Burgerlijke Stand over de mnd. Nov.
Geboren: Marina Huiberdina, d.v. A. W.
Soeteman en A. Dorst; Adrianus Stoffel,
Z.v. S. v. d. Velde en K. H. Visbeen.
Gehuwd: P, van Wezel en Jannetje van
Wageningen.
Vertrokken: L. Markus naar Dirksland;
P. Slis met gezin naar Berkel en Rodenrijs.
Ingekomen: A. W. Keijzer met gezin
van Sommelsdijk.
Voor de lichting 1944 van den dienst
plicht zuilen 6 personen worden ingeschre
ven.
MELISSANT, Raadsvergadering op
Vrijdag 29 dezer om 7 uur n.m.
Burgm. en weth. roepen sollicitanten
op voor de betrekking van helpster bij het
onderwijs in de nuttige handwerken aan
de O.L. school. Nadere inlichtingen op het
aanplakbord.
- Burgm. en weth. wenschen aan te
besteden het vervoeren van grond enz.
voor de uitbreiding van de algemeene
begraafplaats. Nadere inlichtingen op het
aanplakbord en bij den gemeente-architect.
Op de Vrijdagavond gehouden leden
vergadering van de Chr. School werd
in de plaats van dhr. A. Groenendijk; die
om gezondsheidredenen had bedan.t, ge
kozen de heer K. Blokland. Inplaats van
den heer D. Israël, die eveneens bedankte,
werd gekozen de heer A. Both.
Het vroegere Hoofd van de Chr.
School, den heer K. J. G. van de Wal is
te Driebergen in den ouderdom van 77 jaar
overleden.
Kerknieuws. Ned. Herv. Gem. 10 uur
en 6 uur: Dhr, van Teilingen uit Leiden^
denkt onder het afdrogen van het vaatwerk
aan Berts woorden: „Ik wou dat ik maar
niet afgekeurd was". Dan zouden nu allebei
haar zoons gemobiliseerd zijn. Twee zoons
op wie ze misschien lang in angstige
onzekerheid zou moeten wachten. Toch
begrijpt ze B|rt zo goed. Bert heeft haar
karakter. Ze ziet nog de verbeten trek op
zijn gezicht, toen hij vanmorgen vroeg
beneden kwam. Bert wilde doen...
Als Bert 's avonds voor de derde maal
van het dorp komt is zijn schoonzuster
thuis. Een klein jaar geleden was Gré
getrouwd met Piet de Vries. Sinds was Piet
meer van huis geweest dan thuis. In het
laatst van Augustus was hij als dienstplich
tig soldaat gemobiliseerd. Een paar keer
was hij een week thuis geweest om zijn
zaken in orde te brengen. Nu wist ze hem
aan het front. In Limburg zou hij als een
der eersten tegenover de vijand komen te
staan. Hij zou moeten vechten, hij zou
vechten... Verder durfde ze niet goed te
denken.
Voordat het gezin de Vries naar bed
gaat, later dan gewoonlijk, neemt vader de
Vries evenals andere avonden de Bijbel.
Hij leest met me^r kient dan anders.
Aandachtig luistert men. God is een toe
vlucht en sterkte, Hij is krachtelijk bevon
den een hulp in benauwdhedendie
de oorlogen doel ophouden... De Heere
der heirscharen is met ons, de God Jacobs
is ons een hoog vertrek.
Gré drinkt deze woorden in. God kan
ook Piet beveiligen. Een gebed stijgt op uit
haar hart.
(Wordt vervolgd).
