Het zoute bedrijf
Bemesting en bouwplan
v
Christelijk Buitengewoon
Onderwijs
Centrale Veiling
Middelharnis
Distributienieuws.
Een klein ei voor de kinderen
Ons Flakkeesch
AARDAPPELEN
De teelt vau aardappelen hebben wij
steeds geremd, niet zoo zeer, omdat zij niet
zouden groeien, maar omdat de cultuur van
dit gewas nu eenmaal op het „zoute"
bedrijf veel bezwaren met zich mede brengt.
Aan den eenen kant zijn er de bezwaren
van een diepere grondbewerking, waartoe
het maken der bedden al gauw aanleiding
geeft. Aan den anderen kant de risico's van
wegrotten van den poter bij veel regen in
het voorjaar en optreden van veel ziek
eveneens bij overmaat vocht later in den
zomer. Onze gronden, zelfs onze lichte
„brakke" gronden, zijn nu eenmaal minder
doorlatend dan voorheen, hetgeen voor de
teelt van aardappelen ernstige gevolgen kan
hebben. Indien wij daarbij bedenken, dat
met de teelt aanzienlijke bedragen (kost
baar pootgoed) aan den grond worden
toevertrouwd, wordt het duidelijk, dat wij
ons terdege moeten bezinnen eer te begin
nen en zeker niet al te veel op één kaart
mogen zetten.
Aardappelen zijn bijzonder riskant voor
den „zouten" boer; het afgeloopen seizoen
heeft het ons hardhandig laten blijken.
Nu mag men zich door één slecht oogstjaar
ook weer niet al te veel laten afschrikken.
Indien Augustus niet zoo nat was geweest,
zou de oogst er ongetwijfeld geheel anders
hebben uitgezien. Onder de gemeente
Oolthensplaat in het Oostelijke gedeelte
van het „brakke" gebied van Noord-Flak-
kee is men best tevreden met de verkregen
resultaten; in het midden van Flakkee
ondervindt men echter eveneens in het
„brakke" gebied veel moeijkheden. Het
verschil in regenval, onder voor het optre
den van Phytophthora overigens gunstige
omstandigheden van temperatuur, laat ait
uiteenloopend resultaat goed verklaren.
Er is weliswaar ook in de „droge" pol
ders veel ziek. Het staat echter vast, dat
het gewas in de „natte" polders als geheel
genomen ernstiger heeft geleden. In de
„natte" polders liggen bijzondere risico's voor
de teelt van aardappelen door de gebrekkiger
doorlatendheid van den bodem, ook nog in de
eerstvolgende jaren
Het gaat er nu om deze risico's tot een
minimum te beperken door doeltreffende
Cultuurmaatregelen.
a. Teelt alleen aardappelen op lichten
grond. Hier toch is het structuur-
verval bij goede bewerking en begip-
sing gering. Valt de structuur onver
hoopt toch tegen, ziet dan ook zonder
aarzeling van de cultuur af. Beter een
goed gewas gerst, dan aardappelen
voor meer dan de helft ziekl
b. Legt den poter hoog in het bed. De poter
dient hooger te liggen, dan de voor
tusschen de voren, bedden. Bij veel
icgen, waarbij niet zelden water
tusschen de voren zal blijven staan,
ligt de poter dan niettemin betrek
kelijk droog. Op deze wijze wordt
wegrotten vermeden. Een en ander
bereikt men door veel aanaarden.
Opdat men daarbij niet te ver gaat,
waardoor de grondbewerking te diep
wordt, verdienen 5 a 10 cm. breedere
bedden dan normaal gebruikelijk,
overweging.
c. Snijdt den poter niet, eveneens ter
vermijding van wegrotten bij veel
regen na het poten. Indien de grootte
van het pootgoed snijden onvermij
delijk maakt, snijdt dan vroegtijdig,
zoodat de snijvlakken volledig inge
droogd (verkurkt) zijn, alvorens tot
poten wordt overgegaan.
d. Houdt rekening met de uiteenloopende
gevoeligheid voor Phytophthora bij de
verschillende rassen. Geeft voor Uw
zoute" gronden minder gevoelige ras
sen de voorkeur. Bedenkt, dat Bintje
buitengewoon gevoelig is voor Phvtoph-
thora, zoowel in blad als knol;
Eigenheimer eveneens, zij het ook iets
minder dan Bintje. Bedenkt ook, dat
Furore en in het bijzonder Alpha,
Bevelander en Wilpo behoorlijk resi
stent zijn tegen het „kwaad" zoowel
in blad als knol.
e. Spuit,wanneer de weersomstandigheden
daartoe maar eenigzins aanleiding
geven! Spuit zorgvuldigSpuit veel
vuldig^.
De Rijkslandbouwccnsident v or
Noord Zeeland Goeree en Overjlakkee,
Ir. C.W. C.v. BEEKOM.
OPOE HERFST BIJNA 105 JAAR
Op Zondag 8 December hoopt de oudste
inwoonster van Rotterdam, bekend als
Opoe Herfst, haar 105den verjaardag te
vieren.
NIET ALS DE ANDEREN.
(vervolg.)
Heb ik in vorige artikelen getracht om
aan te tonen, dat er voor veleh, die niet zijn
als de anderen, nog mogelijkheid bestaat
voor 'n verstandelijke ontwikkeling en
karaktervorming, mits dit geschiedt volgens
bijzondere methoden en behandeling, thans
wordt even Uw aandacht gevraagd voor
hen, die niet opvoedbaar zijn, waarbij
hoogstens'enige dressuur iets vermag. Ze
kunnen nimmer enige inrichting'van onder
wijs bezoeken en zijn het best op hun plaats
op een in richting^als 's Heerenloó, Lozen-
oord of de Mr. Willem van den Bergstich
ting te Noordwijk. Hun ontwikkeling reikt
hoogstens tot dat van een kind van 2 jaar.
De vooruitzichten zijn wel somber: in het
gunstigste geval leert het lopen en misschien
dat het zelf gaat eten. Met veel geduld,
toewijding en dressuur is het mogelijk ook
nog zover te krijgen, dat het zindelijk
wordt, doch hiermede is men aan het einde
van de „ontwikkeling". Is het 'n jaar of
zeven, dan ligt het nog de gehele dag liefst
op z'n rug en spartelt wat met de beentjes.
Lopen kan het dan nog in het geheel niet,
hoogstens in een hoek van de kamer rechtop
zitten. Praten kan het ook niet, en het ver
staat U ook niet. Het kijkt maar steeds
dezelfde kant op, en barst zo nu en dan
uit in hevige huil-buien. Uit zichzelf doet
het de hele dag niets. Spelen kan het niet;
het mooist gekleurde speelgoed, beweegbaar
of niet, het vermag zijn aandacht niet te
trekken. Is er toch nog contact met de om
geving? Het lijkt van niet, al is het zeer
gehecht aan de moeder, die het voortdurend
helpt. Helpt vader, of een der zusjes hem
eens, dan wordt het rood van kwaadheid,
of Weigert het aangeboden voedsel.
Toch is hij niet, of slechts weinig lichame
lijk minder ontwikkeld dan anderen van z'n
leeftijd. Het hoofd is wat groot, de oogjes s
zijn klein en staan wat diep. Kijkt men het
in de ogen, dan merkt mén dat alle uitdruk
king ontbreekt: ze „leven" niet. Dat het
hoofd in verhouding van de andere lichaams
delen zo groot is, en dit bij de geboorte
reeds Was, heeft aanleiding gegeven tot de
theorie, dat toen de hersentjes dusdanig
beschadigd zijn, dat deze in hun groei en
functie zijn belemmerd, zodat een regel
matige ontwikkeling uitgesloten wps. Door
dat het zich Weinig of niet beweegt, is de
stofwisseling ook zeer vertraagd en lijdt het,
vooral in de eerste jaren vaak aan alle
mogelijke ziekten. Ook de slijmvliezen zijn
zeer gevoelig: keelontsteking, bronchitis en
oogontsteking, vragen de zorg van den
huisarts. Ook als het voedsel Wat meer
wordt en van andere samenstelling, raken
de ingewanden van streek. Nu is het
merkwaardig, dat het vaak een tamelijk
weerstandsvermogen heeft, en deze ziekten
weer te boven komt; bij zorgvuldige be
handeling. Als regel Worden echter deze
patiënten niet oud, en de kans dat het nog
eens eenigszins zelfstandig zal Worden, is
zeer gering.
Waar om? Zo Wordt vaak oppervlakkig
gevraagd. WaartoePast ons als Christen,
't Zijn ook schepselen Gods, mensen, ge
schapen met een doel. Hij weet, Wat van
Zijn maaksel zij te wachten
n I i i kc. OOSTEROM.
Oud Beijerland, Koninginneweg 39.
Veilingberichten van Woensdag 20 Nov. '46.
Witlof I f 67-f 85; Witlof (afw.) f 39-f 68
Spruiten f 61—f 74; Kroten f 5-f 7.80;
Boerenkool f 10.30-f 11; Andijvie f 8.90;
Veldsla f 18—f 20; Rode kool f 14.40;
Bloemkool f 10—f 11, alles per 100 kg.
Voortaan zal iederen Woensdag en Vrij
dag des namiddags 3.30 uur Witlofveiling
worden gehouden. Uienveiling iederen
Dinsdag en Vrijdag des namiddags 2 uur.
i ZEJBEGINNEN WEER
Amerikaanse politie heeft een uit 15
leden bestaande ondergrondswerkende S.S.-
bende, bewapend met revolvers en hand
granaten in het gebied van Stutgart weten
te ontmaskeren.
De bendeaanvoerder was de 23-jarige
vroegere S.S.-majoor Siegfried Kabus die
als krijgsgevangene was ontsnapt. De bom
aanslagen te Stutgart waren door hen
uitgevoerd.
OFFICIEELE BONNENLIJST
voor de eerste helft van de 13e periode 1946
24 November t/m 7 December
Elk der volgende bonnen geeft recht op
het koopen van:
Bonkaarten KA, KB, KC 612 (strook 3)
49-1 Brood800 gr. brood
49-2 Brood400 gr. brood
49-1 Boter125 gr. boter
49-2 Boter 125 gr. margarine
of 100 gram vet
49-3 Boter250 gr. margarine
of 200 gram vet
49-1 Melk 4 liter melk
49-1 Vleesch 100 gr. vleesch
49-2 Vleesch 400 gr. vleesch
49-1 Algemeen 200 gr. kaas
49-2 Algemeen f. 50 gr. cacao
49-3 Algemeen 750 gram suiker,
boterhamstrooisel
enz. of 1500 gr. jam
stroop enz.
49-1B Reserve. 1600 gr. brood
49-1C Reserve. 800 gr. brood
49-2B, 49-2C Reserve 3 liter melk
49-3 B Reserve. 100 gr. kaas
49-3C Reserve. 1 ei
Bonkaarten KD, KE 612 (strook 3)
50-1 Brood 800 gr. brood
50-1 Boter 250 gr. boter
50-2 Boter 125 gr. margarine
of 100 gram vet
50-1 Melk 12 liter melk
50-1, 50-2 Vleesch. 100 gr. vleesch
50-1 Algemeen 100 gr. kaas
50-2 Algemeen 50 gr. cacao
50-3, 50-4, 50-5 Alg. 250 gram suiker,
boterhamstrooisel
enz. of 500 gr. jam,
stroop enz.
50-6 Algemeen 1 ei
50-1D Reserve 800 gr. brood
50-1E Reserve. 250 gr. rijst
50-2E Reserve. 300 gr. bloem
Tabakskaarten enz.
T 59 2 rantsoenen tabaksartikelen
V 60 200 gr. chocolade en/of suikerw.
X 59 2 rantsoenen tabaksartikelen
X 60 100 gr, chocolade en/of suikerw.
Voor de week van 1 t/m 8 December a.s.
zullen nog bonnen worden aangewezen voor
Tabak en Suikerwerk.
Deze week is wederom 100 gram vleesch
extra beschikbaar, zoodat men in totaal
500 gram per veertien dagen ontvangt.
Op de bonnen voor tabaksartikelen zal
bij aankoop van 2 rantsoenen cigaretten ten
minste één pakje cigaretten, vervaardigd uit
Zuid-Amerikaansche tabak, gekocht moeten
worden.
Voor zoover nog voorradig, kan op de
suikerbonnen pindakaas worden gekocht en
wel één potje (pl.m. 370 gram) pindakaas
per 250 gram.
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 22 NoVember a.s. worden ge
bruikt, met uitzondering van de bonnen
voor vleesch en melk, waarop eerst met
ingang van Maandag 25 Nov. e.k. mag
worden gekocht.
Distributiekring Ouddorp Z.-H.
Inlevering formulierenlBijz. Arbeid.
De Leider van den Distributiedienst te
Ouddorp Z.-H. maakt bekend, dat de
formulieren ter verkrijging van toeslagkaar-
ten voor Bijz. Arbeid voor de 13e periode
1946 en Zeep voor Vuilen Arbeid voor de
13e, le en 2e periode '47 dienen te worden
ingeleverd op de bekende zitdagen en uren
in de week van 25 t/m 29 November 1946.
De na-uitreiking zal dan plaats hebben in
de week van 1 t/m 6 December 1946.
Distributiekring Ooltgensplaat
De Leider van den Distributiedienst te
Ooltgensplaat maakt bekend, dat de inleve
ring van naamlijsten en aanvraagformulieren
voor de na-uitreiking 13e periode 1946,
toeslag Bijz. Arbeid, kan plaats hebben te:
Ooltgensplaat op Donderdag 28 Nov.
a.s. van 99.30 uur;
Oude Tonge op Vrijdag 29 November
a.s. van 99.30 uur;
Den Bommel op Vrijdag 29 November
a.s. van 1111.30 uur.
Kantooruren voor het publiek.
In verband met de invoering van een
nieuwe werkwijze is het Kantoor en de
Agentschappen met ingang van 25 Nov. a.s.
als volgt voor het publiek geopend:
Ooltgensplaat op Maandag- en Donder
dagmorgen van 912 uur.
Den Bommel op Dinsdagmorgen van
911 uur.
Oude Tonge op Woensdag- en Vrijdag
morgen van 911 uur.
Buiten deze uren kan niemand worden
geholpen.
Gedrukt ter Flakk. Drukkerij
J. M. Boomsma, Middelharnis
CHOCOLADEPRIJZEN
Met het oog op de feestdagen zijn afzon
derlijke maximumprijzen vastgesteld voor
speciale chocolade-artikelen en marsepein
voor levering van detaillist aan verbruiker.
Daarvoor gelden thans ,de volgende
prijzen:
Chocoladeletters, -harten en platfiguren
(geen normaal wichtgoed),
per 100 gram
in papier verpakking:0,35
in carton verpakking:0,40
Niet bewerkte holle chocoladefiguren,
100 gram en zwaarder per stuk: 0,55
lichter dan 100 gram per stuk:. 0,60
Bewerkte holle chocoladefiguren,
100 gram en zwaarder per stuk: 0,60
lichter dan 100 gram per stuk:, 0,65
Marsepein-vormwerk:0,50
Overige marsepein-artikelen: 0,35
In de veertiendaagsche periode, welke
op 23 November begint, zal voor de kin
deren tot 14 jaar (de groepen C, D en E)
een bon worden gegeven voor een ei. In
verband met het aan den leg komen van
de kuikens van dit jaar zal dat een ei zijn
van klasse V, dat is een klein ei. De be
voorrading van de winkeliers zal zoodanig
zijn, dat zij op deze bonnen uitsluitend
eieren van klasse V kunnen leveren. Het
publiek zal dus voor dezen bon geen
aanspraak kunnen maken op een grooter ei,
ook al heeft de winkelier dat voorradig voor
ziekenbonnen e.d. Een ruimere distributie
voor eieren is op het oogenblik niet moge
lijk.
Mede in verband met de huidige beperkte
voorraden zal het extra-rantsoen versnape
ringen, dat per 30 November beschikbaar
wordt gesteld, uitsluitend in suikerwerk
kunnen worden opgenomen. Het is de
bedoeling, in denzelfden vorm tegen Kerst
mis een tweede extra-bon voor 100 gram
suikerwerk te publiceeren.
Als een extraatje voor de komende feest- -
dagen zal in December een half ons thee
bóven het normale rantsoen worden ge
geven.
Degenen, die hun verwachtingen op
spijsolie voor de feestdagen hebben gesteld,
zullen het een teleurstelling vinden te
vernemen, dat daarvan dit jaar geen sprake
kan zijn. De vetpositie is van dien aard,
dat niet dan met veel moeite de voor de
margarine-industrie noodzakelijke grond
stoffen geïmporteerd kunnen worden.
8.
Naar aanleiding van m'n vijfde stukje
over ons Flakkeesch kreeg ik van een Oud
dorper een briefje.
Ik ben hem daar dankbaar'voor en voor
meerdere opmerkingen van hem en ande
ren, over wat ik over onze „tael" schrijf,
houd ik me aanbevolen. We dienen n.l.
goed te beseffen, dat we strikt genomen niet
eens van „Flakkeesch" spreken kunnen,
daar bv. in Ouddorp, Stellendam, Melissant,
Ooltgensplaat ae taal telkens weer anders
is en dus is het gewenscht, als ik opmerk
zaam gemaakt word op punten waarin de
taal van 't ééne dorp afwijkt van die van
't andere.
Mijn briefschrijver wijst me er op, dat
in Ouddorp niet gezegd Wordt: „bedde" met
een korte e-klank, doch dat dit woord daar
met een lang-gerekte e' gesproken wordt.
Ik meen dat ook wel gehoord te hebben.
De opmerking ligt op 't terrein van de
„klankleer".
Het eigensoortige van een dialect komt in
vele dingen uit. Ik noem:
Het gebruik van bepaalde Woorden
bepaalde woord vormen;
eigenaardige klanken.
Over de Flakkeesche „klanken" schreven
We nog njet, evenmin over speciaal-Flak-
kéesche woorden. Dit briefje geeft me ge-
reede aanleiding iets over „onze klankleer"
te zeggen.
Ik begin dan maar met het Ouddorpsche
bedde en het Melissantsehe bed. Hier schrijf
ik een en hetzelfde lelterteeken, maar wat
een verschil in klanki De e in bedde is heel
lang gerekt en die in bèd is kort, èn
zweemt naar de a.
Het heeft me heel wat moeite gekost een
zuivere Hollandsche e-klank voort te bren
gen. Ik had, evenals velen op Flakkee, de
neiging de e meer achter „in de keel" te
vormen, vlak bij de plaats waar de a ge
vormd wordt.
'Het zelfde verschijnsel is op te merken
bij de vorming van de ei. Ook die komt bij
vele Flakkeecnaars dieper „uut de kele" te
voorschijn, en lijkt meer op „ai".
We zullen in onze stukjes over het Flak
keesch deze c- en e:-klank toch maar op z'n
Hollandsch schrijven.
