VOOR GOEREE EN OVERFLAKKEE
10 MEI 1940
daarboven io een,. Bii CHRISTELIJK NATIONAAL STREEKBLAD Di' blad verscbiinl "de"
Zwarte handel
Helden van Schouwen en Duiveland.
Kantongerecht
te Sommelsdijk*
Brieven uit Indië
Tractoren ploegen zonder chauffeurs
DINSDAG 17 SEPT. 1946
Prijs per kwartaal f 1,50
Losse nummers f 0,15
Advertentieprijs 130 mm
14 cent per mm. Elke mm
OPBOUW
Tweede jaargang - No. 36
Adres der redactie en Ad
ministratie Voorstr. A 239
Postbus 14
Middelharnis* Tel. No. 332
contract aanzienlijke korting
Dinsdag en Vrijdag
Nog steeds is het uitermate moeilijk,
langs de moeizame weg der distributie de
broodnodige goederen te krijgen. Zeker, als
we terugzien hoe de situatie een jaar geleden
was, dan is er vooruitgang te bespeuren,
maar deze is ongetwijfeld geringer dan we
hadden gehoopt. Belangrijke goederen en
levensmiddelen zijn nog steeds op de bon
en wat zonder bon te krijgen is, is veelal toch
nog schaars, waardoor de winkeliers zelf een
soort distributie moeten gaan invoeren, wat
niet zonder gevaren is.
Het eigenaardige is evenwel, dat buiten
de normale distributie en normale handel
om, alles te krijgen is. Heeft men een cos-
tuum nodigen punten daarvoor beschikbaar
dan moet men de aankoop meestal uitstellen
tot over maanden, maar in het zwart is het
slechts een kwestie van geld. Textiel,
hetwelk de huisvrouwen zo zeer behoeven,
is meestal niet te krijgen of men heeft geen
punten, maar in het zwart is het een klein
kunstje. Fietsen zijn dringend nodig,, prac-
tiseh kan men daarvoor geen toewijzing
bemachtigen, maar voor zwarte prijs kan
men slagen. Bonnen voor fietsbanden wor
den zeer beperkt verstrekt, heeft picn er
flink wat centen voor beschikbaar en er voor
over, dan zijn er verschillende bereidwillige
mensen die helpen willen, ledereen is in
staat het lijstje aan te vullen.
Wegens schaarste is distributie noodzake
lijk; buiten de distributie, in de zwarte
handel, kan men praciisch voor veel geld
krijgen wat men wil.
Valt de schaarste mee? Hoe komen al die
goederen in de zwarte handel?
Hier klopt iets niet!
OOK IN AMERIKA
Niet alleen in Nederland tiert de
zwarte handel levendig, ook in het buiten
land is dit het geval. België en Frankrijk
zijn landen, waarvan ons bekend is, dat voor
fenominale prijzen het meest aanlokkelijke
te kopen is. Dat ook in Amerika, het land
waarvan we dachten dat daar alleen maar
overvloed is, de „black market" alom bekend
is, wisten velen niet. Bij vele transacties
gaat het in Amerika vreemd toe. Als bijv.
iemand een auto wil kopen, dan is het
gebruikelijk, dat hij er iets zonder kwitantie
bij koopt. Het is gebeurd, dat de auto
handelaar zijn das verkocht voor een paar
honderd dollar. Een ander kunstje is het
aangaan van een weddenschap, die door de
koper verloren wordt. De klant kan bijv.
zeggen: „lk wed om 200 dollar dat hier
binnen 5 minuten brand uitbreekt". De
klant verliest zijn weddenschap, betaalt de
200 dollar en mag dan een auto kopen.
Woningen zoeken is in Amerika op het
ogenblik ook erg moeilijk. Men kan een
woning krijgen als men enkele duizenden
dollars wil betalen voor meubilair. Dat is
dan meestal een oud bed en een oud kleed
of iets dergelijks.
Veel verschil met Nederland is er niet.
Hier spreekt men van „geld onder tafel
door". Met boter, vet en dergelijke weet men
voorrang te verkrijgen en het verlangde
te kopen.
Hoe moeten zij, die geen geld hebben
voor „onder tafel door", die geen' boter en
vet hebben om boven dfe koopsom te be
talen, de goederen, die ook zij dringend
behoeven, krijgen?
Dit demonstreert het sociale onrecht van
zwarte handel.
In een prachtige, stille laan van het slot
Moermond te Renesse, tussen de 3e en 4e
boom ligt een ruwe, zware steen. Met kille
letters staat hier in gegrift, een kruis
waaronder 10 December 1944.
Wanneer we bij dez? steen stii staan en
huiverend opkijken naar de takken der
bomen, die thans een onschuldigeii blader
tooi aanbieden, dan worden we stil. Stil
van de ontroering die door ons voert bij
de gedachte, dat onder deze takken de
doodstrijd is gestreden door 10 mensen,
behorende tot de kern van het Nederlandse
Volk. Floe verschrikkelijk is dit vonnis
geweest voar deze mensen, die in een claad
van hartstochtelijke vaderlandsliefde hun
leven stoutmoedig op het spel hadden
gezet om de Zuidkust van Noord-Bever
land te bereiken, om tezamen met de geal
lieerde troepen het Vaderland te helpen
bevrijden. Dood door ophanging. Een
vonnis dat op afschuwelijke wijze, na de
zwaarste mishandeling is uitgevoerd. Een
gedeelte van de bevolking van Renesse
werd gedwongen dit beestachtige vonnis
bij te wonen. De rouwende familieleden
werden uit hun huizen gezet; met de wapens
de straat opgejaagd. Een der slachtoffers,
die tijdens een gevecht was gewond en
later overleden, werd dood naast zijn
kameraden gehangen. Met het gezang:
,,Een vaste Burcht is-onze God" gingen
deze mensen in den dood. Zuilen we deze
helden niet eren. Een zwdrc schuld jegens
de nabestaanden voor het Nedei landse Volk.
In ons vorig artikel hadden wij het over
de oprichting van de Bond van Nederland-
sche Militaire oorlogsslachtoffers.
De oprichting vond plaats op 24 Augustus
1945 te Den Haag. Terstond na de oprichting
stelde het Bestuur zich in verbinding met
verschillende officieele instanties, teneinde
te trachten de pensioenvoorwaarden te
verbeteren. Dit gelukte voor een deel, doch
in het meerendeel der gezinnen van de
oorlogsslachtoffers bleef het „armoe troef".
Gelukkig niet voor allen, want er Waren er
die inmiddels weer aan het werk togen,
doch voor hen, die niét konden gaan werken,
bleef de toestand vaak hopeloos. Dank zij
de spontane hulp uit de burgerij, werden zij
voor den ondergang behoed. Er werden
reeds gedurende den bezettingstijd verschil
lende comité's gevormd, die daar de helpen
de hand boden waar de Staat dit achterwege
liet. Vooral de Comité's Eereschuld en
Dankbaarheid" en „Stamil" hielpen waar
zij koncien en doen dit nu nog.
Van off icieele zijde tracht men de invali
den aan een passende werkkring te helpen,
doch met de tewerkstelling vlot het niet al
te best. Er zijn nog heel wat invaliden
zonder werk, doordat men geen kans heeft
gezien om hen aan een gepaste betrekking
te helpen. Bovendien worden er wel eens
betrekkingen aangeboden, waarvoor men
zich moest schamen om met zulk een aanbod
te komen. We zullen uit de talrijk? voorbeel
den er één van weergeven.
Een zekere X uit Rotterdam is getrouwd
en heeft 3 kinderen. Op een dag kreeg hij
een uitnodiging om eens naar Den Haag te
komen, want men had werk voor hem.
Vol goeden moed toog X naar het aange
geven adres, dat hij na een half uur, nu
evenwel hevig gedesillusioneerd, verliet.
Wat was het geval? Men had hem een be
trekking als postzegelknipper aangeboden en
wel tegen een salaris van 24,per week.
Wellicht zijn er onder U die zullen beweren
dat 24,per week nog niet zoo'n slecht
salaris is. Bedenkt U evenwel, dat de man
zelf zijn reisgeld nog had nog had moeten
betalen, hetgeen hierop neer kwam, dat hij
circa 17,overhield. Commentaar is hier
overbodig.
Zooals vermeld is dit één voorbeeld uit
de velen. Om U alle problemen op te sommen
is een onmogelijkheid, daarmee zou een
boekdeel te vullen zijn.
Uit het voorgaande kunt U echter wel
opmaken, dat de positie van de oorlogs
slachtoffers, financieel bezien, over het
algemeen slecht is, hetgeen onder meer ook
blijkt uit het feit, dat velen niet eens in
staat zijn om hun bondscontributie, die
1,— per jaar bedraagt, te voldoen.
Gelukkig staat daar tegenover dat zij, die
het kunnen missen, uit eigen beweging een
grooter bedrag aan contributie betalen.
De bond moet echter, om haar acties te
kunnen voortzetten, meer geld uitgeven
dan zij aan contributie ontvangt. Dit zou
natuurlijk geen stand kunnen houden als
niet wederom de burgerij bijspringt door
als donateur(trice) toe te treden. Door de
steeds zwaarder wordende lasten stijgen ook
de bendsuitgaven en daarom is het nood
zakelijk dat nog meer menschen als donateur
of donatrice toetreden. Wij doen daarom
een. beroep op de bewoners van ons eiland.
Geef U op als donateur(trice) en toon
daarmede dat U zich liet lot van hen, die
toen ons land in gevaar verkeerde, op hun
post waren, aantrekt. U geeft daarmede
tevens te kennen, dat U betere pensioen-
voorwaarden voor hen verlangt. Stort 'een
groot bedrag ineens of 5,— per jaar.
U ontvangt dan iedere maand het Bonds
orgaan „De Kareoier".
Vraag zoo spoedig mogelijk een intecken-
biljct aan bij de onderstaande adressen.
Laat ons eiiand nu eens aan den spits staan
door met de meeste donateurs(trices) uit
de bus te kunien.
In onze volgende publicatie hopen wij een
artikel uit „De Kareoier" over te nemen,
waardoor wellicht de ware stand van zaken
U nog duidelijker wordt.
Vraag dus uw inteekenbiljet bij:
A. DE BLOEME, ie Weistraat B 185,
Middelharnis, of
J. DEKKER, Seer. Nijghstraat C 25, even
eens Middelharnis.
Zitting op Vrijdag 23 September 1946
Tegen enkele bakkers was proces-verbaal
opgemaakt, omdat hun brood te Weinig
droge stof bevatte. Hiervoor werd C. H. te
O. T. veroordeeld tot 15,en D. v. d. B.
te D. tot 200,boete
De bakkers D. te M. en G. te S. waren te
actief geweest. Zij waren n.l. 's morgens te
vroeg begonnen met hun werk. Beiden
veroordeeld tot 5,boete.
Mej. H. B. te Sommelsdijk moest ƒ4,
betalen, omdat zij zich zonder noodzaak op
het perron te Dirksland bevond.
Mej. G. te Ouddorp had haar baby niet
binnen het jaar na de geboorte laten inenten.
Hiervoor kreeg zij 2,boete.
J. V. te Ouddorp had zijn 14-jarige loop
jongen op een bakfiets laten rijden. Aange
zien men volgens de Wet 16 jaar moet zijn
om een dergelijk vehikel te berijden, moest
hij voor deze overtreding 5,betalen.
H. V. te Leiden zag zelfs nu kans zich
dronken te drinken. Dit kostte hem boven
de prijs van de borrels nog 10,
M. B. te Middelharnis had met een fles de
ruiten van den heer Dijkers stuk gegooid.
Dit kostte hem de prijs van een nieuwe ruit
'en een boete van 15,
Verschillende berijders van motorvoertui
gen blijken niet de nodige papieren te hebben.
Verscheidene moesten zich daarvoor verant
woorden.
D. R. te Ooltgensplaat was niet in het
bezit van een rijbewijs. Hij werd veroordeeld
tot 5,— boete.
C. S. te Melissant had eveneens geen
rijbewijs en werd tot 10,boete veroor
deeld.
J. C. v. d. W. te Melissant bleek geen
nummerbewijs te hebben. Veroordeeld tot
4,boete.
P. Kr. te M., die geen rijbewijs had, werd
schuldig verklaard zonder toepassing van
straf.
J. Gr. te Ouddorp had geen rijbewijs en
geen nummerbewijs bij de controle. Hij
werd tot 15,boete veroordeeld.
T. B. te Ooltgensplaat geen rijbewijs,
15,boete.
H. P. J. W. te Stellendam was niet in het
bezit van een rijbewijs B. 15,boete.
H. M. te Sommelsdijk had zijn rijbewijs
bij controle niet in zijn zak. Deze kreeg
4,— boete.
J. J. N. te Oude Tonge had zijn zoontje,
hoewel deze nog geen 18 jaar was, op een
motorfiets laten rijden. Veroordeeld tot
2,50 boete.
L. v. d. W. te Middelharnis had in Oude
Tonge niet op de verkeerstekens gelet.
Hiervoor kreeg hij 3,— boete.
Ook met de fietsen is nog niet alles oke.
Velen hebben nog geen voor- en achterlicht
C. van D. te Sommelsdijk kreeg daarvoor
4,boete.
J. v. d. V. te Sommelsdijk 1,en J. R.
te Ooltgensplaat 6,—.
K- B. te.Ouddorp iiad geen voorlicht. Hij
werd tot 2,veroordeeld.
T. B. te N. Tonge had zijn rijwiel onbe
heerd laten staan, Wat hem 5,kostte.
J. Gr. te O. Tonge had zijn hond laten
loslopen op de buitendijk. Daar dit bij Alg.
Politieverordening verboden is, moest hij
een boete van 4,betalen.
Uit Indië krijgen we geregeld brieven met
de vraag deze in „Opbouw" te plaatsen. Uit
die brieven blijkt, dat onze jongens, die vol
idealen naar Inoië zijn gegaan, diep teleur
gesteld zijn over de gang van zaken.
Men is teleurgesteld, niet over Indië, niet
over wat men daar moet doen, niet over de
houding der Indiërs, maar over de houding
van vele Nederlanders, die het durven
bestaan gewonde soldaten, die terugkeren
morrdenaars toe te roepen, die in de huizen
waar de familie van de soldaten achterge
bleven zijn, de ruiten ingooien. Ook de
houding der Regering wordt becritiseerd.
Hieronder volgt een brief in versvorm
van een oorlogsvrijwilliger:
HERRIJZEND NEDERLAND
Wat is het tegenwoordig toch een rare tijd.
Een ieder kakelt luid, maar kan zijn ei niet
kwijt.
Het lijkt alsof de zon weer lacht,
Maar het is nog zo donker als de nacht.
Van Mook zwamt met Sjarir, de zitting
wordt verdaagd.
Ons volk moet blijven wachten, het rant
soen wordt weer verlaagd.
Een lichting onder dienst, men schreeuwt
al moord en brand.
Ja, dat is nu herrijzend Nederland!
Nog honderden zijn hier geïnterneerd,
Maar in Malino wordt druk geconfereerd.
Waarom wordt er toch zoveel gepraat,
't Is de tijd nu van de daad.
Elke jongen wou vroeger wel naar Indië gaan
Doch dat is alleen maar vooreen goeie baan.
Nu lijkt hem dat niet meer zo interessant,
Ja, dat is nu herrijzend Nederland
De oorlog in Europa is gelukkig weer voorbij
In Holland vergeet men die tijd van slavernij
En Indië is er zo ver vandaan
Daar zal 't vanzelf wei beter gaan.
Maar vooruit Nederlanders, zegt he. voor
Dat Indië bij Holland hoort.
AI zijn we blank en bruin, we moeten
hand in hand.
Dan pas is 't herrijzend Nederland.
De O.V.W.-er,
JOOP.
Indië, Aug. '46.
•Wanneer een vreemdeling in het ploeg-
seizoen Wellington in Texas bezoekt, staat
zijn verstand stil, als hij grote tractoren
netjes voren in de aarde ziet trekken zonder
dat er in de wijde omtrek een menselijk
leven te zien is. Gelijk metalen monsters
met menselijk verstand, ploegen deze
machines recht door het land, maken een
kwart draai, vervolgens gaan ze in een
rechte hoek naar het eind van het veld,
keren gehoorzaam om, maken elke keer
kleinere vierkantjes, tot het werk geëindigd
is. De enigste hulp die ze nodig hebben is het
voorzien van vloeistof. Met behulp van
kleine schijven, die door de voorafgaande
voor lopen, wordt elke tractor in Se juiste
lijn gehouden. Als de voor een hoek maakt,
völgt de schijf deze. Door deze beweging
keert de stalen kolos en begeeft zich op
nieuw in de goede richting, terwijl de ploeg
een nieuwe voor maakt voor de tractor,
die er achter volgt, want er lopen soms 4
machines achter elkaar. Wanneer de eerste
voor met behulp van menselijk verstand
getrokken is, doen de machines de rest.
Indien de schijf per ongeluk de voor verlaat
of de tractoren komen in botsing, staan de
nrachincs stii. Indien het veld 170 H.A.
groot is, is de besparing der arbeidskosten
pl.ni. 96
Met deze methode wordt 3545 cM. diep
geploegd. Het is natuurlijk Amerikaans.
HEBT U VERTROUWEN IN HET NIEUWE KABINET?
in Augustus Li. werd een enquete gehouden over de vraag of men in het algemeen
vertrouwen had in het nieuwe Kabinet.
Het antwoord daarop Was als volgt:
2872 van de ondervraagden antwoorden met JA!
39 NEEN!
22V2 hadden geen mening.
De cijfers, verdeeld naar de politieke richting der ondervraagden had het volgende
resultaat:
Aanhangers
Kath. Volkspartij
Vertrouwen in de regering 63
Geen vertrouwen in de regering. 12%
Geen mening25
Uit het laatste overzicht blijkt, dat de van de twee partijen, die in de Regering
vertegenwoordigd zijn, voor resp. 63 en 47 vertrouwen in de regering stellen, terwijl
van de overigen slechts 15 vertrouwen in de regering stelt,
Aanhangc rs
P.v.d. Arbeid
47
34
19
Aanhangers
der overige partijen
15
62
23
