VOOR GOEREE EN OVERFLAKKEE
daatbov" 10 - Bli CHRISTELIJK NATIONAAL STREEKBLAD D"b,ad iederc
UIT DE TROONREDE
Plaatselijk Nieuws
DINSDAG 30 JULI 1946
Prijs per kwartaal f 1.50
Losse nummers f 0,15
Advertentieprijs 130 mm
14 cent per mm. Elke mm
OPBOUW
Tweede jaargang - No. 22
Adres der redactie en Ad
ministratie Voorstr. A 239
Postbus 14
Middelharnis Tel. No. 332
contract aanzienlijke korting
Dinsdag en Vrijdag
Landbouw en Visscherij
Met name de landbouwparagraaf zalVelen
interesseeren. Daarover wordt gezegd:
Bij de ten aanzien van den landbouw te
nemen maatregelen zal er naar worden
lystreefd aan economisch verantwoorde
kleine boeren- en tuindersbedrijf een zoo-
danig inkomstenpeil te waarborgen, dat
voor het gezin een behoorlijk bestaan ver
zekerd is.
De vraag is, wie maakt uit wat economisch
verantwoord is? Welke maatstaven zullen
worden aangelegd.
Voortgegaan wordt aldus:
,Met Inachtneming van een redelijke
bciooning voor diegenen, die in land- en
tuinbouw werkzaam zijn, zal de aandacht
moeten blijven op verlaging van den
kostprijs van onze land- en tuinbouw
producten. Daarnaast is bevordering van
de kwaliteitsverbetering een eerste ver-
eischte. Het land- en tuinbouwonderwijs
zullen moeten worden uitgebreid, terwijl
het landbouwkundig onderzoek zich tot
nieuwe gebieden zal dienen uit testrekken
Bijzondere aandacht zal worden geschon
ken aan de opleiding van landarbeiders".
Het loonvraagstuk in den landbouw is
zeer belangrijk. Uit de Troonrede blijkt niet
of de Minister uitvoering zal geven aan een
reeds eerder door hem gelanceerde meening,
dat door een z.g. .Egalisatiefonds" gelijk
heid moet worden gebracht in de loonen in
de verschillende takken landbouw, industrie
etc. in elk geval kan niet ontkend worden,
dat er een zuigende kracht is vanuit de
industrie ten opzichte van den landbouw.
Kostprijsverlaging is noodzakelijk in ver
band met onzen export. Ongetwijfeld zai de
scholing van alle medewerkenden in land-
vii tuin bouw leiden tor kwaliteitsverbetering
en arbeidsintensiveering.
Dat voorbereidingen zullen worden ge
troffen tot verdere landaanwinning en
nieuwe inpolderingen is toe te juichen, om
eenigszins aan de begeerte tot het stichten
van nieuwe bedrijven tegemoet te komen.
Dok dit is een jeugd en toekomstvraagstuk.
Een wettelijke regeling ten aanzien van
verkoop en doelmatige verpachting van
gronden zal worden voorbereid.
Op het gebied der visscherij zal het
inslaan van nieuwe wegen worden bevorderd.
Herstel en wederopbouw
Toegezegd werd, dat ook de wederopbouvv
met kracht zal worden voortgezet, terwijl
niet uit he.t oog zullen worden verloren de
gebouwen van geestelijke en cultureele
beteekenis. Wij verheugen er ons over, dat
daaruit blijkt, dat niet alleen het strak
zakelijke oog heeft, maar ook de historie
en de kunst waardecring blijft ontvangen.
Het Woningvraagstuk is èn door vernieling
èn door bevolkingsaanwas zeer urgent, ook
al doet men het voorkomen in kleine
gemeenten alsof het een plaatselijk vraag
stuk is. Zoodra materialen-aanvoer dit
mogelijk maakt, zal met den bouw van
nieuwe woningen worden begonnen. De
wijziging der Woningwet, die aangekondigt
wordt, zal noodig zijn omdat in die wet
voorschriften worden gegeven inzake den
houw, die vermoedelijk niet tc handhaven
zijn. Hei heeft onze volle instemming, dat
een financieele regeling voor den bouw van
woningen door particulieren vrijwel gereed
is. Wil er weer welvaart komen, dan moet
liet particuliere bedrijfsleven weer ingescha
keld worden. De bemoeiingen met het ver
voer zullen worden voortgezet. Dit betreft
zoowel liet spoorwegverkeer als het geha
vende autopark, doch zelfs de fietsen zijn
:iiet vergeten, want de productie van banden
zal worden voortgezet. Het verwondert niet,
üat in bijzonderen zin het luchtvaartverkeer
Üe aandacht heeft. De plaats, die dit
verkeersmiddel in den oorlog veroverd heeft,
zal nog beteekcnisvoller zijn in vredestijd.
Dit neemt niet weg, dat onze koopvaardij
vloot, de roem van ons land, met kracht
moet en zal worden opgebouwd.
Bedrijfsorganisatie
Het onderwerp bedrijfsorganisatie geniet
vooral den laatstcn tijd veel belangstelling.
Vooral in Christelijk Socialen kring is deze
gedachte steeds gepropageerd en vooral na
den oorlog maakt het een onderwerp van
bespreking uit. We denken aan het ontwerp
van Minister Vos, dat voor velen, ook voor
Be R.K. onaanvaardbaar was.
De Regeering kondigt in algemeene termen
een wetsvoorstel aan en we zijn belangstel
lend, hoe het geschil tusschen R.K. en
Sociaal-Democraten zal worden opgelost.
In elk geval moet op korten termijn vorm
gegeven worden aan een organisatie van den
arbeid, waarin werkgevers en werknemers
als samenwerkende bedrijfsgenooten worden
erkend en samengebracht.
Boven de afzonderlijke bedrijfsorganen
komt dan een top-orgaan met publiekrechte
lijke bevoegdheid, dus een sociaal-economi-
schen raad, waarin alle draden van volks
bestaan zullen worden samengetrokken.
De Troonrede kondigt zelfs aan Rege
lingen zuilen moeten worden getroffen, opdat
alle bedrijfsgenooten èn in de bedrijfstakken,
via de publiekrechtelijke bedrijfsorganisa
ties èn in de afzonderlijke ondernemingen
in het overleg niet enkel over de sociale,
maar ook over economische vraagstukken
worden betrokken". Eenvoudig gezegd, dus
niet alleen over de arbeidsvoorwaarden,
doch ook over het bedrijfsleven zelf zal
zeggenschap komen.
Even komt ook de socialisatie om den
hoek gluren. Het socialistisch stelsel was de
eigendom van grond en productiemiddelen
brengen in handen van de gemeenschap.
Thans is volgens de aankondiging te ver
wachten de socialisatie van openbare
nutsbedrijven, als gas- en electriciteitsfa-
brieken etc., echter alleen wanneer de
publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie geen
voldoende waarborgen biedt voor een juist
beheer of het consumentenbelang. Ten
aanzien van het mijnbedrijf was een dergelijk
voornemen bekend. Wij vragen ons af, of het
wordt „socialisatie" in dit verband wel
juist is. De rechtsche partijen, die zich tegen
socialisatie verzetten, zijn geen tegenstan
ders, om sommige bedrijven openbare
nutsbedrijven te maken of van Staatswege
te doen uitvoeren, wanneer dit noodzakelijk
blijkt.
Van belang is voorts, dat een regeling
wordt voorbereid inzake de kartels en
concern, de combinaties dus van groote
wereldfirma's.
Sociale zorg.
De Troonrede aanvaardt als richtlijn de
rechtvaardige verdeeling van de stoffelijke
welvaart. Gewaakt zal worden tegen on-
noodige prijsopdrijving, terwijl de verhoogde
productie dienstbaar moet worden gemaakt
aan prijsverlaging. Aangekondigd wordt een
verbetering van den Kinderbijslag.
Van belang is de voorbereiding voor een
wachtgeldregeling en een werkloosheids
verzekering. Zijn we goed ingelicht, dan ligt
het in de bedoeling, de werkloosheidsverze
kering niet vrijwillig, doch verplicht te
maken, waardoor allen, of men werkloosheid
heeft te verwachten of niet, premie moet
betalen. Inderdaad is uit gemeenschapsover
wegingen, hier alles voor te zeggen. Heel het
Verzekeringswezen zal naderworden herzien
terwijl voor Ouden van Dagen een voorloo-
pige voorziening in voorbereiding is. Ook
de bestaanszekerheid wil men waarborgen.
Arbeiders, die reeds langen tijd bij een
werkgever zijn wil men meerdere zekerheid
geven.
Door technische verbeteringen wil men
inzake de gezondheidszorg coördineerend
werken.
Financiën
Dit is wel een zeer belangrijke aangelegen
heid. Want al blijft het idiaal werken, toch
zullen de middelen gezocht moeten worden,
om alles te kunnen financieren en dat in een
tijd, waarin de staatsfinanciën door de
bezetters, deerlijk gehavend zijn. Groote
zorg boezemt men dien toestand in, aldus
de Koningin. Het buitenland heeft en zal
in de toekomst krachtige hulp moeten ver-
ieenen, want onze credietwaardigheid moet
behouden blijven. Wanneer liet geld zijn
waarde verliest of althans vermindert, komt
de wedloop zooals we die in liet buiten land
zien, dat de bedragen, die men betalen moet
voor dagelijksche behoeften, niet uit te
spreken zijn.
De Regeering is vah oordeel, dal de
grootste soberheid moet worden betracht,
ook bij de overheidsdiensten.
De Nedcrlandsche Bank dient naar het
oordeel der Regeering in publieke handen
over te gaan. Naast de aanhangige ver'mo-
gensaanwasbelasting is een heffing ineens
van de vermogens te verwachten.
Duidelijk is, dat deze heffingen niet ten
doel mogen hebben loopende uitgaven te
financieren, doch aangewendmoeten worden
voor de vermindering der enorme staats
schuld. Doet men dit niet, dan veHiest de
heffing alle effect, omdat deze heffingen
maar eenmaal opgelegd kunnen worden.
Diversen
De instelling van een staatscommissie tot
herziening der Grondwet wordt aangekon
digd. Dit behoeft geen verwondering, gezien
de vraagstukken, die gegroeid zijn in vijf
jaren bezetting.
Voorts zal met instemming vernomen
worden de inkrimping van Rijksbureaux.
Dien kant zal het tocli spoedig uit moeten.
Ook de zuivering cn het vraagstukken der
politieke delinquenten eischt grondige,
rechtvaardige, doch besliste oplossing.
Voorts is voor de ambtenaren een herziening
van stelsel en normen van het bezoldigings
besluit te wachten. De onderwijzers zullen
reeds een voorgratificatie ontvangen.
Het Georganiseerd Overleg voor Ambte
narenzaken zal worden gewijzigd.
De Koningin eindigde aldus: „Ik ben mij
bewust dat de nauwgezette behandeling van
al deze voorstellen - overvloedig in aantal -
onVdat de taak der Overheid in dezen tijd
zoo diep ingrijpt, in veie levensterreinen -
veel van Uw werkkracht en van Uw
toewijding zal vergen.
Met de bede, dat God U hiertoe wijsheid
en kracht moge schenken tot zegen van ons
Koninkrijk en deszelfs toekomst verklaar ik
de gewone zitting der Staten-Generaal
geopend".
Een rijk program wacht op uitvoering.
Moge het geschieden in deze overtuiging,
w ij zijne knechten zullen ons opmaken en
bouwen en God van den hemel, die zal het
ons doen gelukken."
We betreuren het, dat niet alle bevolkinsg-
groepen in een nationaal Kabinet zijn opge
nomen. Dit neemt niet weg, dat allen,
wanneer de nadere uitwerking dit mogelijk
maakt, bereid zullen zijn God en het Vader
land te dienen.
Moge heel ons volk bedenken, dat arbeid
nuttig en noodig is, doch dat aan Godes
Zegen alles gelegen is.
MIDDELHARNIS, De plannen tot het
oprichten van een school voor Chr. Buiten
gewoon lager onderwijs, zijn voor ons eiland
in vergevorderden staat, zodat eeriang de
bouw van een dergelijke school tegemoet
kan worden gezien.
Tegen enkele personen is proces-verbaal
opgemaakt wegens het (na 17 uur) rijden
met hun rijwiel op de Westelijk, alhier.
Het 40-jarig jubileum van de Ambaehts
sphooLdat tengevolge der bezettingsjaren
niet feestelijk kon worden herdacht, zal nu
plaats vinden in de maand September e.k.
De landarbeider A. V., die werkzaam
was bij een vlasplukmachine, had het onge
luk met zijn voet in de machine bekneld te
geraken, tengevolge waarvan hij naar zijn
woning moest worden overgebracht. Inroe
ping van geneeskundige hulp bleek hoogst
noodzakelijk.
Het_raadslid J. v. d. Slik heeft de
volgende vragen gesteld aan Burgemeester
en Wethouders van deze gemeente:
Ie. Is het juist dat W. de Boed feitelijk
in dienst der gemeente is en aan hem ook
salaris met de daaraan verbonden kinder
toeslagen worden uitbetaald, terwijl zijn
zoon het werk verricht vanaf 1 Januari 1.1.,
dus derhalve niet, W. de Boed maar M. de
Boed in dienst der gemeente is.
2e. Is het College bereid aan de Raad
mededeling te doen op grond waarvan deze
bijzondefe arbeidsverhouding is aangegaan
door de gemeente?
Onze dorpsgenoot dhr. A. Konings,
Rijkspolitie in Hellevoetsluis, heeft met
goed gevolg deelgenomen aan de Vierdaagse.
In het Koor der Ned. Herv. Kerk
namen het Bestuur, het personeel en de
leerlingen van de Groen van Prinstererschoo!
Vrijdagmiddag afscheid van den heer B.
Kijkuit, onderwijzer dier school.
Namens het Bestuur sprak Ds. I Blok,
hij wees op de schepping der kleine dingen,
maar hoe juist dit kleine door den Heere
gebruikt werd om Zijn wil te volbrengen.
Zo ook lijkt het werk van den onderwijzer
klein t.o.v. het grote wereldgebeuren, maar
de Heere heeft ii hier een werk opgedragen,
dit moest u volbrengen. Uw leven is niet
meer los te triaken van dit tijdperk, dat u in
Middelharnis hebt gewoond. Ook dit werk
zal meegewerkt hebben aan uw levensvor
ming en levensverdiepipg. Moge het ook u
tot verootmoediging stemmen, dat de Heere
u wilde gebruiken voor dit mooie belangrijke
werk aan onze school.
U krijgt een nieuwe woonplaats met vele
voorrechten, hier hebt ge vanwege uw
bijzonder werk (bedoeld wordt het werk
tijdens de bezettingsjaren) geen gemakkelijke
tijd geiiad. U werd heen en weer gegooid.
V/ij wensen u na alles wat u voor de school
hebt gedaan, dat u ginds rust moogt vinden,
al zult ge begrijpen, dat ook van Huizen geldt
de lijfspreuk van Marnix van St. Aldegonde
Repos ailleurs! Rust elders!
Wij wensen u, dat u te midden van de
woelige levenszee gegrond moogt zijn in den
Heere Jezus Christus.
Als blijk van waardering voor al het werk
werden dhr. Kijkuit namens hej Bestuur
twee mooie boekwerken overhandigd.
Hierna sprak het hoofd der school, welke
wees op de zeer bijzondere verhouding,
waarop de scheidende onderwijzer t.o.v.
hem had gestaan. Nimmer is de verhouding
verkeerd geweest. Reeds aan twee scholen
hebben we nu samengewerkt en alles ging
goed, thans gaan onze wegen uiteen. Wij
danken u voor alles wat gij voor onze school
zijt geweest en wensen u het goede toe voor
de toekomst.
Namens de collega's sprak dhr. Wijnmaa
len woorden van hartelijke dank voor al de
vriendschap, die de collega's van u mochten
ondervinden. Zelden zal er zo'n band van
collegialiteit gevonden worden. Thans gaat
u weg, als blijk van waardering bood dhr.
Wijnmallen zijn collega 2 boekwerken, een
tegel en een sierplant aan.
Nadat ook de leerlingen Agnita de Mey,
Jo Schellevis en Rudi Terluin hun scheiden
den meester hadden toegesproken, sprak de
vertrekkende onderwijzer.
Toen 3 maanden geleden we ook hier
aanwezig waren om afscheid te nemen van
meester de Jager, was het me reeds be'kend,
dat ik over een paar maanden ook zou gaan.
Zoals jullie weet, ben ik bijna 5 jaar hier
geweest, het waren niet de gemakkelijkste
jaren, door de Duitsers was meester verplicht
om dikwijls van school weg te blijven, des
te groter was de blijdschap toen we weer
normaal in onze eigen school ons werk
.mochten hervatten. Jullie weet, dat we reeds
enkele keren voor een benoeming naar een
andere school (Veenendaal, Nijkerk, Ut
recht) hebben bedankt, thans echter moeten
we,gaan scheiden. Ik kan jullie niet echt
meenemen, wel heb ik een foto vanmorgen
van jullie laten maken, ik houd dus zo een
goede herinnering aan jullie.
De aangeboden tegel wijst op de inundatie,
maar boven Jiet water herrijst de leeuw van
Oranje. Kinderen blijft trouw qan Oranje.
Maar bovenal wens ik jullie toe, dat ge
moogt onthouden, wat God heeft gedaan,
knielt voor Hem neder.
Na nog het Bestuur en de Collega's
bedankt te hebben voor de hartelijke woor
den en de aangeboden cadeaux, werden de
kinderen getracteerd.
Daar het tevens de laatste maal was dat
de Voorzitter, Ds. Blok, in deze kring aanwe
zig was, werd ook deze toegesproken namens
het personeel en de leerlingen door het hoofd
der school en hem een mooie plant als dank
voor alles, wat hij voor de school had ge
daan, aangeboden.
Nadat Z.Eerw. ook hiervoor had bedankt,
werd deze afschcidsmiddag, nadat ook de
Voorzitter de leerlingen had getracteerd,
door den scheidenden onderwijzei met dank
zegging gesloten.
Nadat alle aanwezigen den beiden schei
denden functionarissen hadden toegezongen
Ps. 121 :4 namen beiden afscheid aan de
deuropening van de schooljeugd.
In de nacht van Donderdag op Vrijdag
hebben ongewenste gasten een bezoek ge
bracht aan het kantoor van de P.T.C.
Meegenomen werd een schrijfmachine cn een
bedrag aan geld. Van de daders ontbreekt
elk spoor.
Zondag werd het door de fa, Leeflang,
alhier, gerestaureerde kerkorgel der Ned.
Herv. Kerk weer in gebruik genomen.
- Dc volgende leerlingen van de Chr.
U.L.O.-school, alhier, slaagden voor het
U.L.O.-examenS. Mariens en D. v. d.
Nieuwendijk (m) te Middelharnis; J. G.
Blok, M. Ie Com te en M. A. Knape tc Soni-
melsdijkC. A. v. Bruinisse (m), D. J. Kort
(m). J. P. van Rossutn en L. E. Struik (m)
te Melissant; A. L. van 't Geloof, D. P. L.
Koole (m). A. v. Nieuwenhtiijzen (nt) en
H. v. Nieuwenhuijzen tj) te Dirkslaiid;
A. E. Struik en G. S. Wolfert tc Herkitigeh
G. de Graaf (m) te Ouddorp. candidaat
werd afgewezen.