VOOR GOEREE EN OVERFLAKKEE
hristelijke Vakorganisatie*
46.
N.R.D.
RAPPORT
LANDBOUW.
'C
OPBOUW
ontract aanzienlijke korting CHRISTELIJK NATIONAAL STREEKBLAD
)INSDAG 2 JULI 1946
prijs per kwartaal f 1,50
„osse nummers f 0,15
advertentieprijs 1—30 mm
l-l cent per mm. Elke mm
Haarboven 10 cent. Bij
Tweede jaargang - No. 13
Adres der redactie en Ad
ministratie Zandpad B 282
Middelharnis Tel. No. 332
Dit blad verschijnt iedere
Dinsdag en Vrijdag
e.
igste
;nde
117.
ide
tt
Eiken Zondag doet de Kerk
dijden is van haar geloof. Zij
elijdt dan dat God, Schepper is
;ui hemel en van aarde. In deze
kdijdenis stemt de Christen hier-
nede in, dat God en Hij alleen
lorsprong en doel der dingen
lepaalt en dat alle tnenschelijk
landelen gericht moet zijn op de
erwezen lij king van Gods wil,
zooals Hij dien in Zijn Woord en
Je natuur ons geopenbaard heeft.
Voor den Christen mag er geen
edrag voor den Zondag en een
edrag voorde week zijn. Christen
ijn beteekent eiken dag weer bij
emieuwing door genade een
esbare brief van Christus zijn.
iod vraagt geen mond-belijders,
naar kinderen, die metterdaad
ionen in handel en wandel, in
arbeid en alle levensopenbaring
aiet van deze wereld te zijn.
Niet te ontkennen valt, dat er,
naast hen, die alleen maar leven
jm zooveel mogelijk aardsch goed
e verwerven, hetzij dat ze arbei-
ler of werkgever zijn, velen leven,
lit onderscheiden levensbeschou
wingen. We noemen slechts de
.iberalen, Socialisten en Commu-
listen. Allen streven een bepaalde
maatschappij-inrichting na, heb
ben allen eigen beschouwingen
ver de verhouding van Overheid
ui Maatschappij, over den eigen-
lom, over de plaats van werk-
evers en werknemers, over vraag-
tukken van loon en zeggenschap
n het bedrijf, over staking en
bedrijfsvrede. Er is toch niemand
neer, die gelooft, dat deze dingen
liets'te maken hebben met God
ii godsdienst.
Men heeft dit van moderne zijde
[Vel eens gezegd, maar steeds
'cteekende dit, dat de Christenen
fum opvattingen moesten prijs
even en dan welkom waren in de
moderne organisaties, daar deze
'et bereid waren de denkbeelden
Ier Christelijke maatschappij
beschouwing te aanvaarden.
Dit is niet toevallig, maar een
gevolg van de gehoorzaamheid
aan Gods geboden. Niet hij, die
gehoorzamen wil aan God, den
chepper, scheidt zich van ande
en af, doch hij, die ongehoorzaam
s aan de door God gestelde
evensorde, gaat afzonderlijk in
jhet leven staan. Steeds is weer
[het criterium, de maatstaf. Naar
«elk beginsel wilt ge leven?
Daardoor bestonden er voor
1940 op verschillend gebied Chris-
elijke organisaties. We hadden
igen schoolvereenigiiigen, Chris-
elijke politieke organisaties, een
'Christelijke radio-organisatie, ook,
en niet in het minst Christelijke
vakorganisaties, zoowel voor ar
beiders als patroons.
Aan al deze organisaties werd
door den Duitschen tyran het
voortbestaan geheel of gedeeltelijk
onmogelijk gemaakt. Na de be-
vrijding kwam weer de vraag op
Zijn Christelijke vakorganisaties
noudig?
Met groote beslistheid werd die
vraag niet „ja" beantwoord en de
organisaties, die liever dan onder
Woudenberg gelijkgeschakeld te
worden,zichzelf ophieven,toonden
weer de beteekenis van het
beginsel te verstaan en deden een
oproep tot Christelijk werkend
Nederland. Dagelijks neemt het
ledental toe en overschrijd in vele
organisaties reeds het ledental
van voor 1Ü40.
Het Christelijk Nationaal Vak
verbond trad op 1 Juli 1909 in
Werking. Dit beteekent niet, dat
daarvoor geen Chr. Vakvereeni-
k'ingen bestonden. De Christelijke
Sociale beweging was een gevolg
van de schreiende misstanden op
sociaal gebied in de eerste helft
van de negentiende eeuw. Het
Liberalisme, de onbeperkte vrij
heid heerschte op maatschappelijk
terrein. Tegen die menschontee-
rende toestanden trok het Socia
lisme ten strijde, maar het deed
het zonder God. Niemand minder
dan Ds. J. J. Buskes schreef:
„Het Socialisme in zijn opkomst
was zeer beslist anti-godsdienstig"
De eerste periode wordt dan ook
gekenmerkt door het woord van
Marx: „de godsdienst is opium
voor het volk".
Het is niet toevallig, dat in
Christelijken kring gepleit wordt
voor recht op sociaal gebied. De
inensch is immers beelddrager
Gods en geschapen tot verheerlij
king van Zijn Schepper. Reeds
in 1840 uit da Costa zijn aangrij
pende klacht over de sociale
verwording. In 1848 verheft Groen
v.Prinsterèr zijn stem voor arbeids
wetgeving en organisatie van den
arbeid in zijn geschrift: „Vrijheid,
gelijkheid en broederschap". In
1870, wanneer Dr. Kuyper zijn
intree houdt bij deNed. Hervorm
de Kerk te Amsterdam, roept hij
de Kerk op om in het leven van
den arbeid haar opbouwende taak
te vervullen, lil 1872 vangt hij
een artikelenreeks aan over „de
Sociale kwestie" en steunt het
vragen van hoger loon en arbeids
tijd en striemt in een fel protest
tegen vrouwen- en kinderarbeid
liet Liberalisme. In 1873 pleit hij
in de Tweede Kamer voor een
Wetboek voor den Arbeid en ook
de Savornin Lohman en de R.K.
Schaepmau steunen niet weinig
de opkomende Christelijk Sociale
actie.
Aanvankelijk werd medege
werkt in aigemeene organisaties.
Een der voormannen, de bekende
Klaas Kaper, was lid van het
Algemeen Nederlandsch Werk
liedenverbond. Dit verbond koos
partij voor de openbare school en
iieeft zelfs de stichting in ons land
van de Sociaal-democratische be
weging heipen voorbereiden-.
Het anti-Zondagsarbeidsverbond
bracht de positieve Christenen
bijeen en hier groeide in 1876 de
gedachte aan een Christelijk Werk
liedenverbond. Men gaf het den
naam „Patrimonium" (Vaderlijk
erfdeel). Reeds in 1877 spraken de
smeden en in 1886 de textiel
arbeiders zich uit voor vakorgani
satie naar eigen beginsel, doch in
1891 komen de timmerlieden, in
1894 de typografen en zoo wordt
de vlucht steeds breeder. In 1901
wordt het Christelijk Nationaal
Arbeids-secretariaat gesticht. In
samenwerking met de Textiel-
arbcidersorganisatic „Unitas"
wordt op 30 April 1908 een Chris
telijk Nationaal Vakverbond
gesticht op dezen interconfessio-
neelen grondslag: Het C.N.V.
aanvaard den Chr. godsdienst,
het gezin en privaatbezit als de
onmisbare grondslagen, waarop
een gezonde sociaal-economische
samenleving kan en moet worden
gebouwd. Door een reeks van
voormannen is het goed recht der
Christelijke Vakorganisatie be
pleit. We denken aan den beken
den Hervormden predikant, oud
minister Talma, in het laatste
geschrift, dat van zijn handen
verscheen„De arbeidsbeweging".
Aan den Geref. predikant Ds. J.
L. Sikkel in zijn geschrift: „Vrij
making van den Arbeid" en
„Christelijke Vakorganisatie".
Was een ander standpunt moge
lijk? Ons antwoord is neen.
Christelijke Vakorganisatie is eisch
van het christelijk beginsel. Ook
in den socialen rechfssfrijd gaat
het om de geboden Gods. Stel in
elke „neutrale" organisatie den
eisch van gehoorzaamheid aan
Gods geboden en men zal zich
daaraan niet willen binden. Toch
gaat het levensbeginsel ook over
de stoffelijke dingen. Niet het
klassenstrijd-beginsel moet gepre
dikt, niet de klasselegenstellingen
moeten verscherpt, niet het in
den meest scherpen strijd tegen
over elkaar staan van werkgever
en werknemer mag als de natuur
lijke toestand worden aanvaard.
Neen, gepredikt moet worden dat
zij naast elkander moeten staan,
met elkaar hebben saam te wer
ken. En dat strijd tusschen de
beide in het productieproces
optredende factoren, kapitaal en
arbeid, niet anders dan schade
voor liet maatschappelijk leven
tengevolge kan hebben.Een Chris
ten kan de verantwoordelijkheid
van de moderne vakbeweging niet
dragen. Wie een beweging steunt,
is nooit verontschuldigd, wanneer
hij het kwade doet, uit de over
weging,dat de beweging dit eischt.
Een collectieve verantwoordelijk
heid moge ons in de wereld in
staat stellen, ons te dekken tegen
verwijten, tegenover God heeft de
mensch zijn persoonlijke verant
woordelijkheid. leder lid draagt
mede verantwoordelijkheid voor
een beleid, dat hij niet kan goed
keuren. Staat hij hierbij niet alleen
dan zal hij zich verbinden met
gelijkgezinden en zoo kan hij
verwachten dat bij rustig en kloek
optreden zijne-beginselen zullen
kunnen doorwerken, ook buiten
den christelijken kring. Hij kan
op die wijze medehelpen om de
arbeidsbeweging tc houden of te
brengen op den goeden weg.
Hierin ligt naar het woord van
Talma de rechtvaardiging voor
de oprichting van Christelijke
vakorganisaties. Het is goed, juist
nu, dat we dit elkander voorhou
den, opdat de eischen van het
Woord Gods niet ondergaan in
een wereld, die niet bouwen wil
op het eenig fundament Jezus
Christus.
Laten ook hier werkgevers en
werknemers hun eigen christelijke
organisatie sterk maken cn ieder:
ongeorganiseerde of verkeerd ge
organiseerde aansluiten, opdat zij
samen mogen werken aan een
samenleving, waarin niet de
macht, maar het recht geëerbie
digd wordt.
Wat doen de reclasserings-
instellingen? Het belangrijkste
deel van hun arbeid is: de voor
lichting mede in verband met de
voorwaardelijke veroordeling. In
de z.g. voorlichtingsrapporten,
welke omtrent aard en vroeger
leven van de verdachte, aan de
rechtbanken wordt uitgebracht,
wordt aangetoond, door welke
invloed de afdwaling werd ge
boren. en hoe door voorwaarde
lijke straf en leiding een diepere
wegzinking misschien voorkomen
kan worden zonder gevangenis
straf.
Ook voor hen die als over
treders der wet reeds onvoor
waardelijk gestraft werden, en
na het boeten van hun straf bij
hun terugkeer in de samenleving
maar al te vaak met koele ogen
cn koude harten ontvangen wor
den, ook voor hen werkt de
Reclassering.
Den weg van de gevangenis
naar een eerlijk bestaan, trachten
de reclasseringsinstellingen te
overbruggen door hun doorgangs-
instellingen. Dat zijn de land-
kolonies en schrijfkamers; de
eerste voor de mensen die met
hun handen, de tweede voor hen
die met hun hoofd arbeidden,
vóór hun veroordeling.
En dan dc werkkampen voor de
jeugdige voorwaardelijk veroor
deelden! En de drankbestrijding.
En dan nog het celbezoek aan de
gevangene, welke eenzaam in zijn
cel zit! Het is moeilijk zich in te
denken wat het betekent 24 uur
in een etmaal alléén tc zijn 1
Alléén, met zijn eigen gedachten,
de jongeman met een verhitte
verbeelding, en met de herinne
ring aan een losbandig leven!
Alléén, de mislukte, diep onder
de indruk van de begane fouten,
die vrouw en kinderen achterlaat!
Is het wonder, dat door de
meeste gevangenen met verlangen
naar het volgende celbezoekwordt
uitgezien, en dat de celbezoeker,
vaak een groten invloed ten goede
kan uitoefenen?
Betekent het werk der reclas
sering, het kwaad vergoeilijken,
of de rechtsorde verdoezelen?
Neen, dat ontkennen wij ten
sterkste 1 Het is naar onze over
tuiging, dat in een samenleving
het recht een onmisbare grondslag
ismaar dat zal ons nooit kunnen
beletten, mensen te helpen, tot
een hogere levenshouding te ko
men, hun leed te verzachten en
mede te werken, om de bitterheid
uit hun hart te bannen!
Reclasseren: dat wil zeggen,
een gevallen medeburger ophef
fen. Het werk der reclassering is
de zaak van geheel ons volk!
Wij mogen en kunnen ons niet
onttrekken aan dit werk, daarom:
Denk om 6 Juli. De N.R.D.
HET COMITÉ.
Tot het Ned. Volk spreken
de Min. v. Justitie 5 Juli 19.15
Pater H. de Greeve 29 Juni
Ds. Spelberg 5 Juli
Jan Schouten 4 Juli 20.05
Koos Vorrink 3 Juli
van de Commissie van onderzoek
inzake de politieke moeilijkheden
te OUDDORP bij de pogingen tot
fusie der drie rechtsche Kiesver-
eenigingen.
Naar aanleiding van het ver
slag der Commissie, die het initia
tief tot de samenwerking genomen
had, welke bestond uit de heeren
Ds. Hovius, P. Tanis Hz. en L.
Kreeft, gepubliceerd in „Op
bouw" van 5 April 1946, verzocht
dhr. Koppelaar namens de Staatk.
Geref. Partij om een commissie
te benoemen, die zou onderzoeken
inhoeverre enkele in dat verslag
opgenomen beweringen ten op
zichte van de S.G.P. niet de
waarheid overeen kwamen.
In deze commissie namen zit
ting: voor de A.-R. dhr. N. v. d.
Brugge te Middelharnis, voor de
Hervormden dhr. A. v. Eek te
Stellendam en voor de S.G.P. dhr.
J. H. Koppelaar te Middelharnis.
De A.-R. en de Herv. K.V.
hadden eenig bezwaar tegen de
aanwezigheid van den laatste in
de commissie, omdat deze dan
feitelijk in eigen zaak mede uit
spraak moest doen, maar zij
wilden dit niet zóó zwaar laten
wegen, dat zij hun veto daartegen
zouden uitspreken.
Deze Commissie vergaderde op
5 Juni j.l. te Ouddorp met de
besturen der A.-R., Herv. en S.G.
Kiesvereenigingen, benevens de
comtnissie-Hovius, onder leiding
van den heer v. Eek. De gang van
zaken en de wederzijdsche stand
punten werden daar uitvoerig
uiteengezet en toegelicht, zoodat
tenslotte de Commissie zich een
beeld kon vormen van de oorzaken
van dc mislukking der fusie.
De Commissie spreekt, gehoord
de partijen, als haar meening uit:
lDc poging der commissie-
Hovius, om van de drie Kiesver
eenigingen, met het oog op dc a.s.
Gemeenteraadsverkiezingen ééne
Chr. Nat. K.V. op Geref. grond
slag tc maken, was bij voorbaat
tot mislukking gedoemd. Het is
onmogelijk Kiesvereenigingen niet
eigen landelijke partijen beginsel
program, plaatselijk te f usee ren.
Het is ook onnoodig, omdat een
federatieve samenwerking veel
gemakkelijker tot stand komt en
veel minder aanleiding geeft tot
moeilijkheden. Een groot deel der
verwikkelingen is van deze opzet
het gevolg geweest. De conimissie-
Hovius en de drie besturen waren
het hiermede volkomen eens.
2. De kwestie van art. 36 is
eerst door de commissie-Hovius
in het concept-reglement en later,
toen deze terwille van de samen
werking met de A.-R. dit artikel
wilde uitschakelen, door de S.G.P.
ondanks een tegengesteld advies
van dhr. Koppelaar, ten onrechte
als struikelblok op de weg naar
samenwerking der drie Kiesver
eenigingen. Ware dit achterwege
gebleven, dan zou samenwerking
met behoud van principiëele vrij
heid der diverse raadsleden zeer
goed mogelijk zijn geweest. Be
halve het S.G.-bestuur was men
ter vergadering unaniem van
oordeel, dat het beter ware ge
weest, art. 36 buiten beschouwing
te laten.
3. De mededeeling van dc
Voorzitter der S.G. Kiesvereeni-
ging op de vergadering van 3!
Oct., dat de S.G.P. tegen aaneen
sluiting was, waarbij hij zeide tc
spreken namens bestuur en leden,
was gedeeltelijk onjuist, daar hij
wel namens het bestuur, maar
niet namens de leden gesproken
kan hebben.
4. De oorzaak van het mis
lukken der samenwerking met de
A.-R. is gelegen bij de S.G.P.,
vooreerst doordat zij art. 36 niet
wilde laten vervallen, toen de
commissie-Hovius dit gedaan had
en vervolgens door het afstemmen
van de toelating der A.-R. De
bestuursleden der S.G.P. erken
nen allen tegen toelating der
A.-R. te hebben gestemd.
5. De candidaatstelling is fout
geloopen allereerst door gebrek
aan leiding en voorts doordat niet
voldoende rekening is gehouden
met de rechten der Hervormden.
Dat de eerste 4 plaatsen aan
S.G.P.'ers werden toegewezen,
was voor de Hervormden uiter
aard niet te accepteereu. De
uitslag van deze stemming moet
hieruit worden verklaard, dat de
meerderheid der vergadering ker
kelijke en S.G.P.-sympathieën
had.
Tengevolge van deze uitslag
bedankten 5 van de 7 bestuurs
leden en 41 van de 46 leden der
Herv. Kiesvereenigng als iid dei-
nieuwe K-V. Het verslag der
commissie-Hovius sprak dus te
recht van innerlijke verdeeldheid
en gemis aan broederlijke liefde
en eensgezindheid.
6. Als gevolg van de niet-
toelating der A.-R. en het uit
treden van de hoofdmacht der
Hérvormden heeft de nieuwe
K.V. haar bestaansgrond ver
loren. Zij was bedoeld als een
eenheidsorganisatie der 3 Christe
lijke groepen, doch zij is thans
practisch niets anders dan een
S.G.-vereeniging. Instandhouding
daarvan is ongewenscht, daar zij
de verhoudingen vertroebelt, zij
is onnoodig, omdat er toch nog
een S.G. K.V. is. Daarom meent
de Commissie, al ligt dit advies
formeel buiten haar taak, dat dit
overblijfsel der eenheidspogingen,
mi deze totaal mislukt zijn, ook
geheel kan verdwijnen. Behoud
ervan kan slechts de gerechtvaar
digde indruk wekken, dat de
S.G.P. haar wil gebruiken voor
propagandistische doeleinden
N. v. r. BRUGGE
A. v. ECK
J. H. KOPPELAAR.
Laatstgenoemde zend een miii-
derheidsrapport in.
MEDEDELING VEILING
Eigenheimers.
Aan belanghebbenden zij mede
gedeeld, dat de op tuinbouwteelt-
vergunning of bijzondere vergun
ning geteelde eigenheimers met
ingang van Maandag 1 Juli 1946
ter veiling mogen worden aan
geboden.