Uitslag verkiezingen voor de 2e Kamer
UB
aanbesteden
ter Have
Have
CR0ENEVEIV
BRIUEN'
Motordienst
Je adres
Jac. Jonker Gz.
EXTRANUMMER
Grote winst voor de Communisten
Nederlaag voor de Partij van den Arbeid
De Kamer blijft rechts
1
re
5
[IRKSLAND bestaat lot alter
gelegenheid een beperkt aantal
ïeeren) aan te nemen.
naar eigen keuze met een mini-
|per maand.
bij de heeren
ben. K. van Putten of Cor Zoon.
|IS te Dirksland zal het werk
aan kunnen worden, wanneer
meisjes beschikbaar stellen
iadeelige gevolgen voor de
tblijven.
Iproep om hulp.
leurende Zuster des namiddags
?lf zeven.
)LDER DIRKSLAND c.a. te
|AG, 24 MEI 1946, des nam.
s
lagen van de bodems van 8
|ooduikers, het maken van
jet verleggen van een duiker
met aanverwante werken.
|schiedt op Woensdag, 22 Mei
vanaf Zaterdag, 18 Mei a.s.
|post a 2.75 verkrijgbaar bij
BEIJE, Nieuwstraat A 152
Bestuur voornoemd
De Secretaris.
M. ROOIJ.
koekje en gebakje
It, Bakkerij, Ouddorp
Beheersinstituut
Iken of bescheiden onder zich of
Tbehoren aan afwezigen in de zin
leT rechtsverkeer Stbl. No. E 100,
I '-'46 mededeling te doen aan den
Iderlandsch Beheersinstituut tt
een Sewindvoerder is benoemd,
I namens den aangever moet zijn
Iri opgave van naam, voornamen,
pgever en van de bovenbedoelde
ede een zo nauwkeurig mogelijke
hken of bescheiden.
P. DE VOGEL
MIDDELHARNIS
Westdijk B 206
lingconsulent"
I EN BOEKHOUDINGEN
dat de ledige zaai-
lin goede slaat ver-
1 met
1946 worden terug-
I rekening geplaatste
p unl worden de boven
Jjen 1 1.50 per slok op
inggenomen.
ld onze ledige zakken
|n gelieve hier goede
Dzn., Mlddelharnis.
Voor noodzakelijk verplicht
gebruik wordt te koop gevraagd
goede wandelstok
Br. onder no. 13 aan Firma
L VROEüINDEW'EIJ Wz., Mid-
delham is.
TE KOOP GEVRAAGD:
prima wandelwagentje
of ruilen voor pluche tafelkleed.
Brieven onder No. 170 aan
Firma L. VRQEüINDEWEIJ Wz.
Middelharnis.
Verloren
Zondag Mei van het dorp
naar de Middelduinen
een gouden Broche
niet zwaice steen (Gedachtenis).
Tegen beloning terug te bezor
gen bij Mej. T. ÜRINWIS Fld.,
Middelduineii B 84, Üuddorp.
Boekhouding. Belastingen,
Administratie- en Accountants
kantoor W. A. DE BAKKER,
Lid N. I. v. B.,OUDDORP.(Voor
het geheele eiland te ontbieden).
OOSTZEEDIJK 286 - ROTTERDAM
Heropening Veerdienst
Schouwen en
Duiveland-Flakkee
mei ingang'van 20 April 1946
Vertrek Zijpe 7.30 - 17.30
Vertrek Hoek van St. Jacob
bij Nieuwe Tonge 8.30 - 18.30
Des Zaterdags extra dienst
des middags 14 uur van Zijpe
en Hoek van St. Jacob 15 uur.
Zondags geen dienst.
A. DE WACHTER
Telefoon No. 30.
Vertrekt: Wekelijks
Donderdagsmorgens vroeg
uit MIDDELHARNIS en
Zaterdagsmorgens 12 uur
uit ROTTERDAM.
De goederen worden afge
haald en thuisbezorgd.
Voor Vlaardingen worden ook
goederen aangenomen.
HET GEBRUIK VAN HET
beurtvaartadres
is in het belang van
Afzender, Vervoerder, Ontvanger
VERPLICHT GESTELD.
U gelieve er rekening mede te
houden, dat goederen zonder
Beurtvaartadres niet ter verzen
ding mogen worden aangenomen.
Verkrijgbaar bij Fa. J. BOTH
Zoon te Middelharnis en hare
agenten. Boden en Beurtschippers
genieten de gebruikelijke korting.
VOOR BOEKHOUDINGEN
Administraties en Belastingzaken
NAAR M. DE GROOT
(Gedipi. Boekhouder)
WATERWEG E 44, MIDDELHARNIS-
Stichting voor Lijkbezorging
„VOORZORG"
BIJKANTOOR: MIDDELHARNIS
A. BAART, Burg. Boumanpl. C38
Telefoon 312.
Begrafenissen, Transporten.
UITVOERING:
Indrukwekkend - Plechtig - Piëteitvol
Wij Vulcaniseeren
weer alle soorten banden, rub
berlaarzen, overschijenen, enz.
„VULCAAN"
Mr. Willemstr. 43, Tel. 44834
ROTTERDAM (N).
Uw gewassen verdrinken niet
als U uw landerijen draineert met
poreuze, en goed doorbakken
draineerbuizeii
Alle maten zijn voor U in voor
raad. Wij leveren zonder toe
wijzing.
Fa. P. DE KORTE G Zonen
OUDE TONGE - Telef. 24
voor alle soorten
Kool- en Knolplanten
Tomaten- en Tabaksplanten
is weer als van ouds
Hilstraat 12 - Oude Tonge
Te koop:
1 Boerenwagen, compleet.
1 Hekeldorschmachine.
1 Rud. Sack onkruidegg*.
I Gebr. Deeringmaaimachlne,
Te zien en te bevragen:
L. HANSON, Smid, Ouddorp
(Z.-H.), Tel.no. 52. 2—2
ZATERDAG 18 MEI 1946
Prijs per kwartaal f 1.50. Losse nummers f 0,15.
Advertentieprijs 1—30 mm 14 cent per mm.
Elke mm daarboven 10 cent.
Bij contract aanzienlijke korting.
OPBOUW
Christelijk-Nationaal Streekblad voor Goeree en Overflakkee
TWEEDE JAARGANG No. 3
Adres der Redactie en Administratie:
ZANDPAD B 282 - MIDDELHARNIS
TELEFOON No. 332
Dit blad verschijnt iederen Vrijdag
Hoofdredacteur C. M. VOGELAAR
Mededelingen van de Redactie.
Het ligt in ons voornemen „OPBOUW"
per 1 Juni tweemaal per week te laten
verschijnen.
TEXTIELPOL1TIEK.
Nog steeds zitten onze vrouwen met textiel
punten, waarvoor ze geen goederen kunnen kopen.
Een paar maanden geleden zeide minister Vos
op een vergadering van de "Partij van den Arbeid,
dat de winkeliers wel goederen hadden maar niet
wilden verkopen. Protesten van winkeliers bleven
niet uit. Zij toonden aan, dat zij heel gaarne wil
den verkopen, maar piet konden, omdat ze geen
goederen hadden.
Daar dit nog al wat stof deed opwaaien, stelde
het kamerlid Bachg vragen daarover aan minister
Vos.
Het antwoord van den minister week nog al
wat af van 2ijn verklaring in bovengenoemde
vergadering. Nu zeide hij, dat aan de textiel
handel van Juli 1945-1 Mei 1946 was afgeleverd
voor een waarde van 300 milüoen punten. Er
waren echter 500 "millioen purten geldig verklaard.
Dat wil dus zeggen dat per 1 Mei '46 voor 200
millioen punten geen textiel beschikbaar was.
Het wil ook zeggen, dat minister Vos' eerste
verklaring onwaar was.
Niettegenstaande het tekort aan textiel voor
200 millioen punten verklaart de minister per
1 Mei weer 20 punten per persoon geldig, waardoor
het tekort thans ongeveer 400 millioen bedraagt
en waardoor de wanverhouding des te groter
wordt.
Een vos verliest tegen de verkiezingen niet zo
gauw zijn streken.
EEN KLEINE ONWAARHEID.
Op de opmerking van een debater, dat bij
de papiertoewijzing de dagbladen van de Partij
van de Arbeid bevoordeeld werden, antwoordde
de spreker op een vergadering te Sommelsdijk,
dat dit maar zo leek, want „Het Vrije Volk" was
zo eerlijk te schrijven, dat men in verband met
de verkiezingen een ruimere papiertoewijzing
kreeg.
Wie de door de spreker genoemde dagbladen
leest, zal evenwel kunnen opmerken, dat deze
bladen wel degelijk - zelfs, vet gedrukt - de reden
van het grotere formaat vermelden.
De spreker zeide maar een kleine onwaarheid,
maar wie in het kleine niet eerlijk is.
Overigens ging hij met dit antwoord ook niet
in op de bedoeling van den debater.
STAATSSOCIALISME.
Het is niet waar, zeide diezelfde spreker,
dat de „Partij van den Arbeid" het staatssocialis
me wil. Hij probeerde zelfs aan te tonen, dat het
voorontwerp-Vos het staatssocialisme bestreed.
Een hachelijke onderneming, die alleen maar suc
ces kan hebben als tegenspraak niet meer moge
lijk is.
Of is het democratisch, dat de door den minister
benoemde commissaris (dus niet door de bedrijfs-
schappen gekozen) uiteindelijk de beslissing heeft?
Riekt dit niet naar het autoritaire systeem, dat
we hebben Ieren kennen in de jaren van de Duitse
bezetting? Of is net geen prediking van het zui
verste staatssocialisme als een van de voornaamste
leden van de P. v. d. A. schrijft, dat door middel
van de vermogensheffing successievelijk de eigen
dom van de individuen moet overgaan naar de
gemeenschap? Of betekent het geen staats
socialisme als men propageert bij de oprichting
Partij van den Arbeid
„Socialisatie van de beschikkingsmacht of van de
eigendom der voortbrengingsmiddelen behoort te
worden toegepast".
Men mag dan het Nederlandse volk tegen de
verkiezingen gerust willen stellen, wie niet ziende
blind is, zal zich niet door dergelijke propaganda
laten misleiden.
HET BEGIN VAN DE ONTBINDING.
De Partij van de Arbeid is een samen
smelting van heterogene politieke groepen. De
S.D.A.P., de Vrijzinnig-Democraten, de Chr. Dem.
Unie ,een aantal menstri uit de R.K. Volkspartij
en Chr. Hist. Unie hebben zich verenigd op basis
van het personalistisch- en democratisch socialis
me. Dit betekende, zeide men, een goede stap in
de richting van een grote socialistische eenheids-
partij.
Deze weck lezen we, dat leden van de voor
malige S.D.A.P. in een vergadering te Amsterdam
besloten hebben over te gaan tot oprichting van
de oude S.D.A.P. In verscheidene plaatsen zijn
afdelingen in het leven geroepen.
Het begin van de ontbinding?
NA DEN UITSLAG
Na negen jaren was ons volk weer
in de gelegenheid zich uit te spreken
over de richting van ons regeerings-
beleid.
Mede door de verlaging van den kiesgerechtigden
leeftijd namen thans dus negen nieuwe lichtingen
aan de stemming deel.
In die negen jaren heeft ons volk een geestelijke
worsteling moeten voeren tegen een alles onl-
wortelende levensbeschouwing, die bovengrondsch
niet kon worden bestreden.
Jf Met wapengeweld, gevangenis en den dood werd
bedreigd, ieder, die den moed bezat om des gewe
tens wil tegen den belager onzer geestelijke vrijheid
den strijd aan te binden.
Dien strijd ontwrrhire ons volk en ae geheele
wereld ook stoffelijk.
Hoe waren de geestelijke krachten in ons volk
in en door de worsteling veranderd en ontwiKKekl.
Wie gelooft, dat God regeert, ging gerust de stem
bus tegemoet, maar verbond onafscheidelijk het
bidden en het werken voor een goeden uitslag.
Behouden bleef een rechtsche meerderheid,
waardoor het mogelijk is een combinatie van
R.K., A\R., C.H. of 53 leden, die bij principieele
beslissingen moet kunnen rekenen op den steun
der twee S.G.P.'ers.
De ontwikkeling der staatkundige geschiedenis
na de bevrijding in ons land geeft echter aanleiding
tot het maken van andere beschouwingen; immers
het optreden van het Kabinet Schermerhorn Drees
heeft den verkiezingsstrijd in een bepaalde richting
gestuurd.
Een ernstige poging moet worden ondernomen
om de antithese te doorbreken, om de staatkundige
formatie op principieelen grondslag, te veranderen.
Daartoe kwamen de S.DJX.P., V.D., C.D.U. met
een groep C.H., R.K- en politiek dakloozen tot
een fusie in de Partij van den Arbeid. Een groep
predikanten steunde dit pogen en we denken aan
Ds. Buskes en de professoren Kraemer en Banning,
Dr. v. Rhijn.
Deze poging is totaal mislukt. Ondanks den bree-
deren basis verminderde het aantal zetels van 31
op 29, waardoor ons volk een duidelijke uitspraak
gedaan heeft.de leiding niet in handen van de Partij
van den Arbeid te willen leggen.
De fusie bevorderde slechts een verdere revolu
tioneering van ons volk, die groote zorg baart. De
Communisten stegen van drie op tien zetels, waar
uit af te leiden valt, dat de linkerzijde van de
S.D.A.P. zich heeft gevoegd bij de Communisten.
Mocht verwacht worden, dat de C.H., door
moeilijkheden in eigen kring verlies zou moeten
boeken tengevolge van de Partij van den Arbeid
en Protestantsche Unie,_ met verwondering en
groote blijdschap mag worden geconstateerd, dat
deze partij haar positie geheel behield.
De A.R. verloor haar zetels, die zij in 1937 met
den Heer Colijn als lijstaanvoerder behaalde op
de Liberalen, maar behield haar positie, die zij
reeds vanaf 1918 had, n.l. 13 zetels, waardoor
bleek, dat men in die kring, ondanks alles vast
hield aan het beginsel.
De groote toenadering dezer groepen, die in
beide partijen zoo sterk is geaccentueerd, is door
de kiezers bekrachtigd en versterke zich in de
toekomst tot heil van ons volk.
De S.G.P. handhaafde zich op het peil van 1937.
De Partij van de Vrijheid, de vroegere Vrijheids
bond, kwam van 4 op 6 en kreeg daardoor een
deel van het verlies van 1937 terug. Haar invloed
zal in de naaste toekomst de rechterzijde ten goede
moeten kómen, aangezien ze van de andere linker
partijen te ver verwijderd staat in haar practische
politieke wenschen.
De afwijzing der Protestantsche Unie is een be
wijs dat ons volk van verdere versplintering af-
keerig is.
De verkiezing van gisteren houdt een duidelijke
uitspraak in, n.l. dat ons volk herstel en ver
nieuwing andere inhoud geven wil, dan het kabi
net Drees-Scherrherhorn daarmee bedoelde. Ons
volk wenscht geestelijke vrijheid en geen staats
regeling efi staatsingrijpen in alle levenskringen.
Het komt ons dan ook voor, dat de opdracht
tot Kabinetsformatie niet aan een man van de
Partij van den Arbeid kan worden opgedragen.
Alle krachten zullen moeten worden samengebun-
d.ld tot een Nationaal Kabinet onder rechtsche
signatuur.
Ons volk zal in de komende dagen waakzaam
moeten zijn, om den invloed der Christelijke be
ginselen te handhaven ook bij de Statenverkiezing,
opdat deze een Eerste Kamer kiezen kan, die den
„rbeid der thans gekozen Tweede Kamer, kan
steunen.
Naast groote zorg, kunnen we God danken
voor dezen uitslag.
Moge blijken, dat we ook in politiek opzicht
leven willen in gehoorzaamheid aan Gods Woord.
AANTAL ZETELTOEWIJZINGEN
Partij van de Arbeid
:z-
0,
■o
iwS*
f
'c
:pT3
■p
Z
c
D
tT
CL
O.
•5,
tx
S"
IX
3
o
f o
D
CQ
Q.'
5
Hist.
o-S
•O-O
re p
CL
c
re
O.
O
O
fX
N.S.B.
U Cl
t-3
•2
fC
re
Q
Q
Q
c/5
cccr
c
J=
O
O
O
ri
Q
Cd
•o
s
JSJ
fo
c
5
re
£X
O
Z
f-
1925
7
24
30
13
11
9
1
2
3
100
1929
-
7
24
30
12
11
8
2
-
3
-
-
3
-
-
100
1933
i
6
22
28
14
10
7
4
-
3
-
5
10 1
1937
2
6
23
31
17
8
4
3
-
2
-
-
4
-
100
1946
-
-
29
32
13
8
6
10
2
-
-
-
t
-
100
UITSLAG
Verkiezing Tweede Kamer
Aantal Zetels
1937 1946 Winst Verlies
Partij v. d. Arbeid
31
29
R.K
31
32
17
13
8
8
Partij v. d. Vrijheid
4
6
3
10
Prot. Unie
2
2
De Uitslag op Flakkee
Blijkens de elders opgenomen uitslag is Flakkee
fceer stabiel gebleven. Procentsgewijze boekte de
A.R., de grootste vooruitgang. De Chr. Nat. Actie,
die in 1937 zelf uitkwam, keerde weer voor een
deel naar de A.R. terug, waardoor blijk werd ge
geven, dat het beginsel weer verbond.
Ook de C.H. gingen goed vooruit, vooral in
Ooltgensplaat. De Partij van den Arbeid ging
minder dan 1 vooruit, terwijl de Prot. Unie
slechts 79 stemmen behaalde.
De R.K- verloren 2.16 wat wel toe te schrijven
is aan niet teruggekeerde kiezers uit geïnundeerd
Flakkee.
De S.G.P. verloor 1.59%.
Ook de Liberalen boekten een geringe achteruit
gang, terwijl hier de Communisten werden gehal
veerd.
In het geheel viel op Flakkee een opschuiving
naar rechts te bemerken, terwijl men^veTdere
versplintering afwees. g*
Hoewel sommige cijfers tot groote werkzaamheid
aanleiding geven, mogen we dankbaar zeggen, dat
Flakkee aan den invloed der Chr. partijen grooten
invloed toekende.
Moge de Prot. partijen zich nog hechter vcrèeni-
gen.
Hoe onze grote steden stemden
AMSTERDAM
Aantal
Aantal
stemmen
Percentage
stemmen
PARTIJ VAN DEN ARBEID
146424
38,89
140485
R.K. VOLKSPARTIJ
60249
15,02%
74315
61021
15,21%
36570
CHR. HIST. UNIE
13920
8,31 9
12963
PARTIJ VAN DE VRIJHEID
19953
4,97
27755
COMMUNISTEN
51293
12,78,%
129189
STAATK. GEREF. PARTIJ
589
0,16%
796
ROTTERDAM
f' -! <1 1937
Aant. st. Percentage
Percentage
32,69%
17,29%'
8,51
3,02
6,46%
30,07
0,18%
1946
Aantal st. Percentage
PARTIJ VAN DEN ARBEi'D
R.K
A.-Rv
C.-H
PARTIJ VAN DE VRIJHEID
COMMUNISTEN
S.GP
122186
42615
57470
13123
11641
12380
5708
42,35%
14.75%
19.82%
4.54
4.03
4.28
1.98
131733
48219
44355
15467
25210
62042
67789
DEN HAAG
1937
PARTIJ v. d. ARBEID
R.K. VOLKSPARTIJ
ANTI-RÉV. PARTIJ.
CHR. HIST. UNIE
PARTIJ v. d. VRIJHEID
COMMUNISTEN
STAATK. GEREF. PARTIJ
Aantal
Aantal
stemmen
Percentage.
stemmen.
94C07
37,52
87478
46563
18,58%
57767
44360
17,70%
37250
12653
5,05
15605
15709
6,27
31592
9154
3,65
36721
1519'
0,61
2088
38,9
14.2%
13.1
4-7%
7-4%
18.3
2%
Percentage.
31,70%
20,93
13,50%
5,65
11,45
13,31
0,76
Totaal Uitslag Goeree en Overflakkee
1937
Totaal
Totaal
aantal
Percentage
aantal
Percentage
Winst
Verlies
stemmen
stemmen
Partij van de Arbeid
2895
22,47
4049
23,34%
0,87%
R.K. Volkspartij
1077
8,35
1075
6,20%
2,16%
Anti-Rev. Partij
4110
31,89%
6024
34,73
2,84
Chr. Hist. Unie
392
3,04
688
3,97%
0,93%
Partij v. d. Vrijheid
1271
9,87
1612
9,30
0,57%
Communistische Partij
187
1,45%
117
0,67%
0,78%
Protestantsche Unie
79
0,46%
0,46%
Staatk. Geref. Partij
2954
22,92
3700
21,33%
1,59%
De Burgemeester van Middelharnis en Sommelsdijk roept vrijwilligers op
uit zijn gemeente om op zo kort mogelijke termijn mede te werken tot het
verrichten van arbeid in de haven van Rotterdam. Alle krachten dienen te
worden ingespannen om te voorkomen
geschaad. Aanmelden ten gemeentehuize.
Wie dadelijk helpt, helpt dubbbel
dat nationale belangen .worden
De burgemeester voornoemd,
RIJNDERS.
UITSLAGEN der Tweede Kamer-Verkiezingen op Goeree en Overflakkee in 1937 en 1946
Middelharnis
Somme'sdijk
Dirksland
Herkingen
Melissant
Stellendam
Goedereede
Ouddorp
4 ie uwe Tong.
Oude Tonge
Doltgensplaai
Den' Bommel
■tad a/h H.vliet'
PARTIJEN
1937
1946
1937
1946
1937
1946
1937
1946
1937
1946
1937
1946
1937
1946
1937
1946
1937
1946
1937
1946
1937
1946
1937
1946
1937
1946
S.D.A.P.i i Partij
333
274
264
15
87
77
84
71
239
353
202
85
64
Vrijz. Dem. Bond van de
217
686
61
584
61
389
10
34
14
239
19
196
41
184
24
120
18
335
39
456
49
482
15
194
8
150
Chr. Dem. Unie Arbeid
3
7
2
-
3
38
9
3
7
3
107
117
24
25
12
18
28
29
8
2
4
7
5
20
10
376
370
281
254
211
240
3
1
Anti-Revolutionaire Partij
532
820
446
649
582
731
133
216
230
389
266
542
178
282
409
881
288
381
179
300
401
370
234
252
227
231
432
570
399
436
264
340
156
197
212
251
73
85
67
91
332
724
240
283
343
258
234
245
119
155
83
129
Partij van de Vrijheid
212
388
2z0
254
126
211
8
13
25
34
70
74
62
60
U5
143
45
74
97
98
75
76
88
69
I2S
118
Chr. Hist. Unie
90
77
16
33
42
30
3
16
78
80
18
58
2
23
26
123
17
11
16
15
21
157
28
17
35
47
Chr. Nat. Actie (Prof. Visscher)
261
133
50
47
108
236
36
521
20
11
119
31
8
Herv. Geref. Staatspartij
5
8
5
2
2
12
10
2
8
3
2
Communistische Partij
40
39
18
7
14
15
3
1
13
17
11
3
4
25
4
12
2
9
20
17
11
11
2
5
I
R.S.A.P
5
1
1
1
2
I
4
3
I
Nat. Boeren-, T. en M. Partij
l/>i t h rin ril FL.nrl
1
1
2
1
1
1
1
rvatn. uem, Dona
Algemeen Belang
8
4
8
5
1
12
4
10
1
Nat. Soc. Beweging
40
22
23
12
17
25
4
11
12
6
12
1
Nationaal Herstel
1
Zwart Front
5
20
1
3
1
5
2
5
2
Protestantsche Unie
27
5
5
1
7
2
4
2
10
8
8