c
m
m
SwasawffiS
SB
ïèSSSSSps
3
A* in 't Veld Czn.
STEMPELS en
NAAMPLATEN
DE VERKIEZINGEN
NADEREN
Hoe zal de uitslag zijn?
Over eenige weken zal het Nc-
clerluncische volk, voor het eerst
na tien oorlog, ter atembus gaan en
weer de mannen kunnen kiezen, die
in dezen moeilijken tijd het vader
land moeten besturen. Hoe de
uitslag zal zijn weten wij niet. De
keus is groot en voor velen mis
schien moeilijk.
Op het gebied van ons dagelijksch
voedsel is het de huisvrouw, die
kiezen moet. On2e ilinke Neder-
landsclie huisvrouwen hoeven niet
lang te wikken en te wegen. Zij
hebben hun keus al bepaald De
Gruyter voor betere waar. Eigen
fabrieken met de meest moderne
installaties en geroutineerde vak-
nienschen hebben het mogelijk ge
maakt, dat de Gruyter bovendien
10 pCt. korting geelt. Voor iedere
tien gulden cassabons een gulden
contant terug. Dat zijn dingen waar
men wat aan heeft. Moeder heeft
de goede keus gedaan. Tot voor
deel van het heele huisgezin.
De Nederlandsche pers bezoekt
Goeree en Overflakkee
Op uitnodiging van de stichting „De FJakkeese
Gemeenschap" bezochten een 14-tal journalisten,
verbonden aan verschillende bladen, Dinsdag j.l.
ons eiland.
De bedoeling van het bestuur van de „Flakkeese
Gemeenschap" was, de journalisten een indruk te
geven van ons eiland, hen de bijzondere moeilijk
heden, waarmede de bevolking te kampen heeft
te laten zien en daaraan door middel van de pers
meerdere bekendheid te geven, waardoor de offi
ciële instanties, wier hulp ter oplossing van de
problemen nodig is, wellicht aangespoord worden
meer aandacht daaraan te schenken.
Omstreeks 9 uur vertrok het gezelschap, rond
geleid door het bestuur, vanaf het havenhoofd te
Middelharnis door Stad aeh Haringvliet naar Den
Bommel. Burgemeester Nieborg toonde daar de
plaats waar eens de uitwateringssluis was en gaf
een indruk van de verdere verwoestingen, die de
Duitsers hadden teweeggebracht. Hij deelde voorts
mede, dat de haven zou worden uitgebaggerd,
daar vermoedelijk per 1 Juni de „Beatrix" weer
van Den Bommel naar Numansdorp zou gaan
varen. Voorts vertelde hij nog iets over de gevolgen
van de evacuatie in zijn gemeenten.
Daarna werd de tocht voortgezet naar Ooltgens
plaat, waar eerst vol bewondering het prachtige
raadhuis werd bezichtigd.
Burgemeester Slobbe deelde mede, dat het raad
huis kort voor de oorlog met medewerking van
monumentenzorg en de provincie Was gerestau
reerd. Opvallend was dat de gebrandschilderde
ramen, waarop de namen van de levende leden van
ons Vorstenhuis voorkomen, door de Duitsers niet
beschadigd zijn. Het mag wel een wonder heten,
dat het raadhuis ook niet door beschietingen van
uit Brabant getroffen is, terwijl de omliggende
huizen zwaar beschadigd of geheel verwoest zijn.
Burgemeester Slobbe zeide onder het nuttigen
van een kopje koffie met koek, geserveerd door
Plaatse schonen in Flakkeese klederdracht (keuvel)7
dat het gelukt was alle huizen in Ooltgensplaat en
Oude Tonge met medewerking van de Rotterdamse
veiling, de gemeente Naaldwijk en Schipluiden,
weer van ruiten te voorzien.
Als Voorzitter van de stichting de „Flakkeese
Gemeenschap" sprak dhr. Slobbe zijn dank uit,
dat de Ned. pers in zo grote getale aan de uitnodi
ging hadden gehoor.gegeven.
Dhr. Slobbe besprak vervolgens de
Elcctrificatie van Oost-Flakkee
In 1937 waren er nog 3 plaatsen waar geen
electriciteit was, n.l. Empel met 1200 inwoners,
Zuidzande met 900 inwoners en Oost-Flakkee met
12.500 inwoners.
Thans is er nog een gedeelte in ons land n.l.
Oost-Flakkee. Hij stelt 3 vragen:
1. Waarom heeft Oost-Flakkee nog geen electri
citeit?
2. Is het gewenst dat het gebeurt?
3. Op welke manier kan het gebeuren?
De oorzaak van het ontbreken van electriciteit
is de gasfabriek te Oude Tonge. Aan de firma
M.A.B.E.G. zijn concessiën gedaan, waardoor de
gemeenten niet totelectrificatie mochten overgaan.
Toen de M.A.B.E.G. verdwenen was, was de fabriek
te zwaar belast. Er was een schuld van P/a fon,
waar geen waarde tegenover stond.
Men is in geheel Oost-Flakkee van mening, dat
het veranderen moet. Op 30 April 1940 is er door
het bestuur van de gasfabriek geconfereerd met
Dordrecht; op 4 Mei 1940 met de E.M.G.O. De
oorlog veroorzaakte stagnatie. Hoewel op 22 Nov.
1940 op een grote bijeenkomst te Oude Tonge
besloten werd de plannen door te zetten en daar
over met Gedeputeerde Staten een onderhoud
plaats vond, is in 1941 tengevolge van de oorlog
de zaalP vastgelopen.
Direct na de bevrijding is de electrificatie op
nieuw aan de orde gesteld.
Het bestuur van de E.M.G.O. bleek bereid het
Oostefl te helpen.
Waarom, zo zeide dhr. Slobbe, breng ik dit alles
hier ter sprake?
Hierom. De aanleg zal belangrijk meer moeten
kosten dan in West-Flakkee, waardoor de tarieven
dijk hoger zouden komen te liggen dan in
West-Flakkee. Dit mag niet. Geheel Flakkee staat
op het standpunt, dat Rijk en Provincie moeten helpen.
Oost-Flakkee is door inundatie en evacuatie,
fgezièn nog van andere moedwillig aangebrachte
chade door de Duitsers, zeer zwaar getroffen.
Daarom moet geholpen worden.
De taak van Je pers is hier op te wijzen.
Na dit krachtig pleidooi werd de tocht voortgezet
naar Stuishaven. Er werd op gewezen dat de z.g.n.
Birmaweg" onderhouden wordt door de gemeente
Ooltgensplaat. Daar deze toegangsweg tot Stuis
haven (verbinding—FlakkeeBrabant) een alge
meen Flakkee's belang is, heeft het onderhoud
de bijzondere aandacht van de stichting.
Vervolgens werd de gasfabriek te Oude Tonge
bezocht, waarna via Nieuwe Tonge het gezelschap
op een geïnundeerd stuk land van dhr. Tanis te
Herkingen werd gebracht.
Ir. van Beekom gaf daarbij een uiteenzetting,
waarin hij wees op het verschil tussen Zuid en
Noord-Flakkee. Het zoutgehalte in Noord-Flakkee
bedroeg 5-8 .gram per liter, in Zuid-FIakkee 25
gram per liter.
Het gips-proefveld toonde zeer duidelijk de
voordelige werking van het gips aan. Het was te
voelen, dat de structuur op de met gips bemeste
grond heel wat beter was.
Tijdens de koffiemaaltijd, in Hotel Meijer te
Middelharnis, bespraken Ir. van Beekom en dhr.
Mol
de nood van de geïnundeerde boeren
Dhr. van Beekom zette de werking van het gips
uiteen. Hij wees erop, dat voor de inundaties
Flakkee produceerde voor 4 weken aardappelen
voor het gehele Neü. volk, voor 5 maanden suiker,
151/-» mill. Ma linnen, voor 5 mill, aan uien. Thans
wordt slechts de helft verbouwd.
De staat is in alle opzichten in gebreke gebleven
om de geweldige schade door de inundatie ontstaan,
maar enigszins te vergoeden. Een catastrophe
dreigt. Niettemin ontvangen deze gedupeerde
boeren even grote ze kerheidss te Hingen als andere
mensen. Nog geen enkele regeling betreffende ver
goeding voor de schade aan de gewassen is bekend.
De boeren dreigen failliet te gaan alvorens zij weer
normaal kunnen gaan produceren.
Het bericht in de pers over het Wónder van
Tholen is zeer schadelijk geweest. In Tholen zal men
nu pas goed de gevolgen van de inundatie gaan
ondervinden. De structuur van de grond is veel
slechter dan verleden jaar.
De pers heeft hier iets goed te maken. De nood
der geïnundeerde boeren moet bekend worden.
De pers kan dit doen.
De heer Mol begon met critiek op Dienst Land-
bouwherstel. Het was een grove fout, dat aan de
Heide Mij. en de Grond Mij. de herstelwerkzaam
heden werden opgedragen en niet de polderbestu
ren. De D.U.W. is een doorn in het oog der boeren.
Hij verwees vervolgens naar het historisch onder
richt van de stichting Herstel Flakkee, waarin 11
punten worden genoemd, waarvoor de regering
overeenkomstig de gedane toezeggingen schade
vergoeding dient te betalen. Nog steeds is het bij
toezeggingen gebleven in bijna alle gevallen.
De geïnundeerde boeren moeten geld gaan lenen
op hun bedrijf te kunnen voeren. Men verkoopt
thans al suikerbieten en vlas om aan geld te komen.
Is dit in Den Haag onbekend? 20 toeslag voor
de exploitatiekosten worden betaald. Vooral voor
de kleine boeren is dit meer dan onvoldoende.
Komt er geen volledige vergoeding, dan is de
toekomst somber. Er moet een volledige vergoeding
komen. De sfchade der geïnundeerde boeren moet
door het gehele Ned. volk gedragen worden.
De heer A. A. Mijs besprak de waterbouwkundige
toestand van het eiland. Hij gaf o.a. een overzicht
van de totstandkoming van de i dijkring Flakkee.
Hierna werd de tocht voortgezet. Burgemeester
Rijnders ontving de journalisten op het raadhuis
te Middelharnis. Hij vertelde een en ander over tie
gemeenten Sommelsdijk en Middelharnis, de ge
meenten die het centrum van het eiland vormen.
Sommelsdijk, zo zeide hij, dateert van 1464 en
Middelharnis" van 1465.
Vervolgens werd de Veiling bezocht, waarover
dhr. van Heest enkele dingen mededeelde.
In Dirkslan,d werd een kijkje genomen in het
prachtige Ziekenhuis. Ds. v. d. Wal sprak enige
welkomstwoorden en vertelde iets over de voor
geschiedenis van het Ziekenhuis. Dr. Stoel en
Zuster Zevenhuizen leidde het gezelschap rond.
Daarna ging het verder naar Ouddorp via
Melissant, waar de iandbouwloodsen werden be
keken en in Goedereede, waar de mooie oude
piekjes werden gefotografeerd.
De wnd. Burgemeester, Hameeteman, sprak op
het raadhuis van Ouddorp zijn dank over het be
zoek. Hij bood het gezelschap thee met gebak en
een heerlijke sigaar aan.
Tijdens het drinken van de thee en.het roken van
de sigaar, besprak dhr. Sieling de
Brugplannen
Hij toonde het plan van een brug, welke gelegd
zou worden van Den Bommel naar Tiengemeten
van Tiengemeten naar Zuid-Beijerland. De lengte
van de brug over het Haringvliet bedraagt 350 M.,
de rest wordt afgedamd met een dam van 1400 M.
De brug over het vuile gat zou 450 M. lang worden.
Dc kosten daarvoor worden beraamd op 3V8 mill.]
(gerekend met vooroorlogse prijzen). Hij achtte j
het economisch niet verantwoord dat Flakkee
langer van de brug verstoken zou blijven. Hij
verwachtte dat binnen 5 jaar Flakkee zijn brug
zou hebben.
Dhr. Braber van Ouddorp, secretaris van de
V.V.V., vertelde iets over Ouddorp's natuurschoon
en zijn rustig strand. Voor iemand, die rust wil
hebben is Ouddorp een prachtig oord. Jammer is,
dat thans weinig gelegenheid is voor pension, daar
de zomerhuisjes door de inwoners van Otiddorp
bezet zijn. In dit verband deelde Burgemeester
Slobbe mede, dat de R.T.M. kampeerwagens be
schikbaar had, ln plaats van 4 is de bedoeling om
tl of 12 oude wagons in kampeerwagens om te
bouwen.
Daar het de laatste keer was dat het gezelschap
rustig bij elkaar was, dankte dhr. Suurbler als
oudste der journalisten namens hen voor de schitte
rende" ontvangst.
De heer Slobbe dankte nogmaals de journalisten
voor hun komst en sprak de Wens uit, dat de bladen
meerdere bekendheid aan het eiland zouden geven
door artikelen te plaatsen over allerlei wat men
gezien en gehoord had. Voor Flakkee is dat van
het grootste belang.
Vluchtig werden nog enkele mooie plekjes te
Ouddorp bezien. Via de punt Werd gereden naar
de plaats vanwaar eenmaal de vuurtoren stond.
Daar werd terloops het Poolse schip Poznan be
zichtigd. Als laatste plaats bezocht men Stellen
dam. De wnd. Burgemeester, dhr. Vogelaar, leidde
het gezelschap langs de vissershaven naar de vismijn
De heer Keizer vertelde iets over de garnalen
visserij. Voor de meeste journalisten was deze
visserij onbekend. Getoond werd hoe het pellen
van de garnalen gebeurde. Als men bedenkt dat in
normale tijden soms 14 miilioen garnalen per dag
werden gepeld, dan krijgt men respect voor een
dergelijke prestatie van de Stellendamse pellers.
Thans voelen de Stellendammers, aldus dhr. Keizer,
niet veel meer voor het garnalenpellen. Een pel-
machine zou uitgevonden moeten worden.
Van de beste vaartuigen met modern vistuig,
zijn in Duitsland 5 schepen achtergebleven. Een
mooie prestatie Was dat de S.L. 30, dat kaal uit
Duitsland terugkwam, binnen acht dagen weer
uitgerust kon uitvaren.
Als men Weet dat in normale jaren als 1937,
1938 en 1939 de netto-opbrengst van de garnalen
visserij resp. bedroeg rond f 119.000,148.000,-
en 162.000,dan begrijpt men wat dit bedrijf
voor een gemeente als Stellendam betekent.
Dr. Stoel vestigde nog de aandacht op het
natuurreservaat „De Scheelhoek", hetwelk voor de
kust van Stellendam ligt, waar 3040 duizend
vogelnesten zijn.
Na het kort bezoek aan Stellendam spoedde men
zich haastig naar Middelharnis-haven om met de
boot van 7 uur weer naar huis terug te keren.
Moge het initiatief van de stichting de „Flakkeese
Gemeenschap" het verwachte resultaat boeken.
0
VOOR DE KINDEREN
BESTE OPBOUWNICHTEN EN -NEVEN
Jullie zitten natuurlijk volspanning, wie de
Wedstrijd gewonnen heeft. Eerst zal ik jullie Wat
over het laatste raadsel schrijven. Eén heeft er
dit raadsel helemaal goed opgelost. Boven het
raadsel stond, dat in de volgende regels de namen
van dieren verborgen zaten. Dat wilde niet zeggen,
dat in alle zes regels elk één naam verborgen zit.
In regel 4 zaten er wel 3 verborgen en in regel 6
zat er geen één. Bijaa alle kinderen hadden niet
gezien, dat in het woord boterhammen van regel 4
de naam „bot" verborgen is. Alle nichten en neven
op twee na dachten, dat in regel 6 verborgen Was
de naam: „rijger". Maar dit is geen naam van een
dier. Was het een dierennaam, dan zou het met
een- korte ei geschreven moeten worden. Foei,
Wat zijn er veel ingelopen. Dat laatste heb ik
echter niet fout gerekend, anders was er niemand
geweest, die het raadsel helemaal goed opgelost
had. Het is eigenlijk een taalfout.
Ik zal nu de oplossingen van alle vier de raadsels
nog eens opschrijven.
I 1. Beter een half ei, dan een lege dop.
2. Zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens.
3. Spreken is zilver, zwijgen is,goud.
4. in regel 1. panter.
in regel 2. leeuw of leeuwen,
in regel 3. aap,
in regel 4. rat, paard en bot.
in regel 5. kat. r
in regel 6. was geen naam verborgen.
Eén nicht en een neef hadden alles goed. Die
neef is Adrie van Alphen uit Nieuwe Tonge. Maar
Adrie, jc hebt in geen van je vier brieven geschre
ven, hoe oud je bent. Of ben je al zo oud, dat je
de tel kwijt raakt. Je hebt prachtig geschreven,
hoor! Gelukkig maar, dat je weer beter bent.
Ja, nu kun je de prijs natuurlijk niet winnen,
want Tante Mar had duidelijk genoeg geschreven,
dat je op moest geven, hoe oud je bent. Jammer,
hoor! Maar een volgende keer beter, zullen we
maar denken.
Die éne nicht is Jannie Leydens uit Melissant.
Jij bent dus de gelukkige prijswinnares. Het
leesboek wordt je toegestuurd. Lees het maar
goed.
Danie Meyer uit Nieuwe Tonge had ook bijna
alles goed. Behalve de laatste diernaam van het
laatste raadsel. Ze dacht zeker: Rijger met een-
lange ij gaat niet, nu zal ik maar tijger schrijven.
Heel veel nichten en neven hebben reuze goed hun
best gedaan. Ja, nu zullen jullie nooit raden,
hoeveel brieven ik wel gekregen heb. Zal ik het
eens zeggen? Wel meer dan 200. Dat was even
een uitzoekerij.
Jullie begrijpt Wel, dat al die brieven niet
beantwoord kunnen worden. Dan zouden we een
hele krant en misschien nog wel meer vol krijgen
en dat mag niet. Maar als jullie toch apart nog
eens een briefje aan Tante Mar wilt schrijven, doe
het dan maar gerust. Dan antüfóórd ik jullie
weer in de krant. Maar geen 200 gelijk, hoorl
Hebben jullie de lathyrus al gezaaid en komen
ze al boven? Vooral niet vergeten te begieten,
want het is zulk droog weer.
Ik hoorde van heel veel nichten en neven, dal
ze heerl'k feestgevierd hebben. Sommigen schreven
er fieri heel leuke brief over.
Nu meisjes en jongens. De volgende keer gaan
we weer een wedstrijd houden.
Geen wedstrijd met een prijs, maar waaraan
jullie toch wel erg graag zult meedoen, geloof ik.
ik maak jullie alweer nieuwsgierig, maar je zult
toch moeten wachten tot de volgende week. Ddg.
TANTE MAR.
PLAATSELIJK NIEUWS.
MIDDELHARNIS. De Mannenver. Calvijn verg.
Vrijdag, 17 Mei a.s. 's avonds half acht in de
consistoriekamer. Inleiding door G. Buth over:
2 Jac. 2 13 tot het einde. Daarna Kerkgeschiede
nis, door den Voorz, Ds. Blok.
Ook Middelharnis heeft onder auspiciën van
de O.-V. „Ons Vorstenhuis" op waardige Wijze de
bevrijding van ons land herdacht.
Voorop stellen we, dat een woord van dank aan
allen, die megewerkt hebben om deze gedenkdagen
zo gepast mogelijk :te doen verlopen, op haar
plaats is.
Vrijdagavond, om 6 uur werden van officiële
gebouwen en particuliere woningen de vlaggen
halfstok uitgehangen. Men gevoelde er kwam geen
feest, - maar een gedenkdag.
Om half acht stelden zich velen voor het Gemh.
op, zwijgend zocht men een plaats, sommigen
eerst weifelend, men gevoelde zich iets onwennig
in deze zwijgende rij, maar steeds meerderen sloten
zich aan bij de stoet, die voorafgegaan werd door
een patrouille der Padvinders, de Padvinders, die
in tegenstelling met de steeds geminachte Jeugd
storm der N.S.B. die tijdens de Duitse bezetting!
door ons dorp marcheerde en die zich daarbij zelfs
niet ontzagen onze geliefdeOranjekleur te misbrui
ken, thans een waardige opening vormde van deze
stille omgang.
Bij het Kerkhof gekomen sloten nog vele honder
den, die daar de stoet hadden afgewacht, zich aan.
Allereerst werd een stille groet gebracht door
autoriteiten en padvinders bij het massa-graf
van de 7 piloten, die op 20 Dec. '43 met hun
vliegtuig brandend neerstortten bij de hofstede
van de Gebr. Zeedijk. Velen legden bloemen neer
op dit graf om hiermede te bewijzen, dat ook deze
gevallenen als onze gevallenen werden beschouwd.
Zij immers vochten met en voor ons tegen den
gemeenschappelijken vijand, het Nazi-Duitsland,
dat zoveel leed over de wereld uitgoot. Niet alleen
militairen, die in deze stille omgang meeliepen,
brachten een ere-saluut, maar ook de honderden
burgers ontblootten eerbiedig het hoofd bij het
passeren van de laatste rustplaats dezer wapen
broeders.
Hierna werd tijdens het kleppen van bet Gemh.-
klokje (o, wat kwam even het verlangen naar de
oude klanken der grote klokken van vroeger boven)
twee minuten volmaakte stilte aangenomen. En
de graven zwegen spreekwoordelijk, maar indruk
wekkend was ook de stilte door de honderden
aangenomen tijdens deze dodenherdenking. Wat
moet dit een aangrijpend moment geweest zijn
voor de nabestaanden van de gevallenen! Niet
hierdoor kon het leed worden weggenomen, maar
men gevoelde het - zij waren gevallen op het
veld van eer. Wij gedachten niet alleen de hier
begraven slachtoffers, maar ook de helden, die
voor de bevrijding van ons land het leven niet
alleen hadden gelaten maar ook gegeven. Wij
mochten een ogenblik alle tweespalt, die helaas
weer welig tiert, vergeten om ons één te gevoelen
met allen, die een waren in den strijd tegen het
gehate Nazi-dom.
Nadat het klokje zweeg, zette de zwijgende
stoet zich in beweging om te defileren langs de
graven van onze dorpsgenoten, die of actief of
possicf waren gevallen tijdens de Duitzc bezetting.
Bijg elk graf werd een ogenblik halt gehouden
óf om bloemen te leggen óf om een groet te brengen.
Zo werd gedefileerd langs de graven van de
beide Hollandse militairen Born en Kruik, die in
de Meidagen van 1940 gevallen zijn bij de ver
dediging van ons land. We zouden deze slachtoffers
de actieve oorlogsslachtoffers willen noemen, maar
eveneens werd gedefileerd langs de graven der
passieve oorlogsslachtoffers: van Anthonie Koote,
die als slachtoffer viel bij de bominslag op 2 Juli
1940 in de Nieuwstraat; van Jan en Anna v. d.
Maden, die bij hetzelfde bombardement op zo
jeugdige leeftijd het leven lieten; van Cornclis
Verhage, machinist bij de R.T.M., die bij de
beschieting van dc tram het leven liet; en van
Maart je Bouwman, die bij het mitrailleren van
dc sluizen en schepen bij bet Hoofd dodelijk
werd getroffen.
Nadat alle aanwezigen langs deze graven waren
getrokken, verlieten de honderden zwijgend de-
begraafplaats om diep onder de indruk stil luin
woning op te zoeken.
ZATERDAG:
Nadat om l uur dc vlaggen overal Waren gc-
.tti.; k*a'"c" dc schoolkinderen in hun Z«ndaese l
i,.Jnw éfj Vüuri" T' oranJl' Bdooid. hl „f,
■MlJS W "JJr scholen, waar ze under
rimlir h r personeel werden opgesteld en
en.w.l c/ngen va" vaderlandse liederen mar-
H^Cw"aar „hc;t P1™ Bosscheschool.
v r c'" behalve de Besturen der Oranie-
Verengingen Middelharnis en Suranielsdijk aan-
«Ig de schoolkinderen uit heide gemeenten
,i I Hu"m "el lk'k w' dichte massa menïï
int beide gemeenten was opgesteld De belde
M tuft<aanhnmi"gen Vl',l™!dt'" haar medewerking,
Cresen.m J ,van p,tt'Be "lars va'< Se"'pm
Instroomde Zlgte"™" t,: Saa""
Uit deze met gloed uitgesproken rede, want zo
reren'•ytTaak" "ever noemen, memo-
reran wij de volgende gedachten:
Nadat Z Edelaehtb. vertolkt had de dankbaar-
Seyf,lJdmg van 0,,s ,and> wees hij
als een noodzakelijk gevolg op de eerbied die wil
verschuldigd zijn voor allen, die een offer brachten
iSh i gebied, hetzij en dit mogen wij
toch wel het hoogste noemen door de inzft van
hun leve". Bnrgm. herinnerde vanzelfsprekend
S3 mhrathf"' oorlog ook voor ons eiland
had gebracht, evacuatie, inundatie, razzia en
deportatie zijn ook helaas hier geen onbekende
termen gebleven, Dal wij uit de klauwen vÜn den
blocddorstigcn Adelaar zijn ontrukt, legt ons een
grote verantwoordelijkheid op, niet alleen ten
opzichte van de nagelaten betrekkingen van hen
d e TOlen i"aar ook voor hen, die een leidende'
positie hebben vervuld bij de bevrijding van ons
Met grote dankbaarheid gewaagde spr. van het
beleid van onze Koningin, die Zichzelf geheel heeft
ingezet voor haar volk en Jand. Zeer treffend
noemde spr. haar Wilhelmina, „de Grote"
.ei, ar ,z'in. W1' zeker dankbaarheid ver-
be r ft H f?" d?,9call'CCrde legers en vooral, wat
wordfn Lfe«r'J?'ng Van °"s land' muet genoemd
worden het grote aandeel, dat de Canadese en
Poolse wapenbroeders hierin hebben gehad. Wij
gedenken dus zeer zeker de vele geallieerde fieval-
in" onze h-irt M Sti"E omffa"g °P de dodenakkers
in onze beide gemeenten hebben wii hen een
eerbiedige hulde gebracht voor alles, wat zij deden
voor dc bevrijding van ons land.
Door onze plaats, die wij hebben ingenomen
óns Li!J geall,eerde bondgenoten, hebben wij
en hrnhh „aa opgcle?d- bij de totstandkoming
en handhaving der wereldvrede. Niet alleen hier-
,Thr'mnlraar,?Ve.ral en ieder °P ziJ" plaat" heeft
zich met voike inzet van krachten te geven voor
Z 1delaPchT h"i f der
r.oelachtb. besloot zijn onder grote stilte
aangehoorde rede met de betekenisvolle zin'
volk te worten "e2ig ecn groot
Staande werden 2 coupletten van ons Volkslied
a.ngehoord, waarna de Schoolkinderen een rand
wandeling met de muziek in 't midden door de
prlfvtf n ^tussen werd bij het
eó dMnvoogrz a ndi,Armenen d00r den Bnrgm.
en den Voorz der O.-V. een krans gelegd.
De mooie dagen werden' besloten met een
concert door de zang- en muziekver. v.an Middel
harnis en Sommelsdijk, terwijl honderden zich
s avonds nog door het koude weer begaven het
ZTtiï ?en' dat °P de ^de in SomSdiik
d afgestoken, maar uw verslaggever zal het
SnnVï£SCn fm Zijn Somme,sdijkse collega het gras
voor de voeten weg te maaien.
»?ei"wo? m°0i,e'rustige gedenkdagen.
rr\rm A-w»"emse, leraar a/h Erasmianum
SlTil unJ te botterdam, die benoemd was tot
d ?cteU-r der R.H.B.S., alhier, heeft voor deze
benoeming bedankt.
rr~ De P,ee,l1 Kijkuit, onderwijzer aan de
Groen van Pnnstererschooi, alhier, heeft de
voor€delhpnÜpar- Huizen - aangenomen en heeft
voor de benoeming naar Nijkerk bedankt.
heeft pen hn' fSfed' Herv* Predikant, alhier,
Z Fe™ h ,0epw0n vangen naar Kampen, terwij!
«MW nSTöameren" t0MeSging Va" bc™p
heer°GA^e,uD'J,f; 0n.ze 0.udste dorpsgenoot, de
93 jaar overiéden 81 de ouderdom va«
hoüdtZdeteArftf p' des middags 4 "ur
V - Aot'-Rev. Kiesvereniging een openbare
vnn°aAenng 'f het Zondagsschoolgebouw aan de
ÏÏr m ran' Spreker is de Weled. Gestr.
A( rhr- \at!i Baren» burgemeester van Delft
Alle belangstellenden zijn van harte welkom!
,-q m nn sobere' en iuist daardoor plechtige wijze
vrijding geviteidÓ 6 onzi!
Vrijdagavond werd een stille omgang gehouden
onderden dorpsgenoten trokken onder eerbiedige
ite"aar&t ke,kll0f- De tolnSeWvS
fó?"1™- We zagen rijken en armen, ouden en
jongen naast en door eikaar, zwijgend meeloooen
biedfg^lmidphpt' voe,d5a éfa
slacl taffórs V I 0n,lng aan de Scvaile" °"rl"gs-
afgevaardigden van allerlei vcr-
feiS droegen grote kransen met zich mee,
bSón rn partictdieren grote en kleine bossen
van T'Tj ?ct waren a"emaai tolken
ótw J il pc da"kbaarheid voor bet grootste
óp b'e? s'tif,itrlT" d°°' diC thadf
We l.epn met ontroering langs de graven van
vós van'Tf erdCfd°i!o sgen0ten Piet Slis en Willem
graven 2 V- e stonden vol deernis bij dc
nnóróó nVf h,cr ter aarde bestelde, gevallen
p loten. Onbekenden, die ons toch zo nl staan
met hun"jonge fc°vriihaM betaalden
gedachten1?,y?" T abso""e stilte ^"8?" onze
verloofden !i- ".aa'„dc ver verwijderde ouders en
smart ™u' J" uron van berdenken, met
S g acht "ebben aan ben, die zij voor
j zulle" m°eten missen en we zonde i ons
dftmurend^
Vermelden wij nog dat We opder dc aa
het
SÓic om de vlag hali-stok uit te steken was door
sIsiÉsg
dapks dc bittere koude was er grote belangstelling.
SOMMELSDIJK. Burgerlijke Sland wer
Anril ll>46 Geboren: Francina, d; v. K. <Jroin in
N Mierop; Wjllcmlna. d- v. L. Wwlbn™ier en A.
Faasse; Jacob Johannes, t. \y
en C. Kalle; Cornelia, d. v. r. van uriu ui
van Sliedregt en Anna Pietertje Tieleman.
DIRKSLAND. Donderdag 2 Mei, was er in het
knor der Ned. Herv. Kerk alhier een verg. van dc
AR-Kiesver „Met God voor Neerland en Oranje
De Voorz dhr. AA. Jansen las een bijbelgedeelte
voor, waarna hij voorging >n gebed.
Na het voorlezen van de not. door den ^ecr. anr.
a „o hiplri dhr I H. Bestman een inleiding
m^l13"11"88" HERDENKINGSFEEST
mS onze doden te herdenken, die vielen voor
de vrijheid van ons land. Zaterdagmorgen elf uur
I OPrt knrmnslae de minuut stilte aan,
^TsmSgs Slfi signaal de burgers uit-
SÉséss&sa?
TJ, dTc in te raam der herdenking met gepaste
vrolijkheid gevierd is en niet ontsierd ,s door
in.druchtigheid^ onSera,ijler aan de Chr.
School alhier, is als zodanig benoemd tegen 1 Aug.
te W'erden (O) an, onlierwijzer aan de O.L
School alhier, is in gelijke functie benoemd te
^Maandagavond gaven de muziekverenigingen
n0^Teatobè&Sage°n?tS v°an dh goed »Hjg
Hnnenliik krijgt onze muziektent in de naaste
toekomst 'eens e?,, geschikte vaste standplaats en
tevens een goede beurt!
hFRKINGEN. Op Donderdag 2 Mei j.L werd in
de Hervormde School, alhier, een vergadering ge-
houden, "waarin als spreker optrad dhr. van der
Brugge uit Middelharnis, die sprak de
Partij, met als onderwerp: „Waarom het gaat
Na opening met het zingen van Ps. 86 en het
iP7Pn van een gedeelte uit den Bijbel ging dhr.
R Witvliet voor in gebed. In een inleidend ^oord
fette spreker de bedoeling van dezen avond uiteem
Daarna werd het woord gegeven aan den heer
esssssvB^?»;
gadering g?sloten met het zingen van Ps. 89 vers
eniaDe8ekeeur'ing voor dienstplichtigen van de
lichting 1946 zal voor deze 8™eente «orden ge-
h0UdeSpteZ"nnMÓlPay.™l,™^jemeente-
verstrek?zal worden is voor 9 wekenop tart. van
4 tabletten per week per kind. De tabletten zijn
Pnrtemonnaie met
z. V. H. de Geus en L. Hogerwerf, Leeintj.c,
Jiasraraas.srr-
M Oveó 1 edenóc0rnelis^van ifer Ve 1de93 j.
Ev'rikjagavond3 Mei, organiseerde het
Kerkkoor" met medewerking van het "Kinder
koor" een Herdenkingsavond in de Ned. He™.
Wat heeft ze ons, aldus spreker, geleerd na één
jaar? Waar zijn onze be-en geloften gebleveni mi
fittere nood ian voorgaande jaren uitgesproken?
SCBAAKRUBRIEK
De oplossing van No. 4 van C. Mansfield is:
1. Db8b4. Dreiging 2. Db4-rc7 mat. Op 1
Da2 X e2 volgt 2. Pd4b5 mat. Na 1 La6 X
e2 speelt wit 2. Pd4 b3 mat.
Hier volgt ecn tempoprobleeni. Er is dus geen
dreiging na de sleutclzet. Wanneer we deze tweezet
bekijken, zien we dat er nu reeds (dus vóór dc
sleutclzetI) op elke zet van Zwart een niatzet
klaar ligt.
Als Zwart 1 Pdlf2 speelt volgt 2. e2c3
mat. Op 1 Pdlc3 volgt 2. Da3c5 mat.
Na 1 Pdlc3 zet Wit mat met 2. c2c3 enz.
Mocht Wit nu zijn beurt maar laten overslaan II
Dan was zwart na elke zet matl Wit moet nu dus
een tempo-zet doen. Er moet ecn tempo gewonnen
Worden. Maar hoe?
We zien dat Wit «iet zo'n zet kan doen waardoor
dc stand a.h.W. feitelijk eender blijft. Zo'n zet zou
b.v. met de koning kunnen gebeuren, als dan de
zwarte pion op b7 maar niet verzet kon worden!
enz. Het mooie van deze eenvoudige tweezet is
echter dat na de sleutclzet alle gereedliggende
matzetten veranderen t Wat „gereed ligt" is schijn-
spel! Men noemt dit matverandering. Na de
sleutclzet volgt dus b.v. op 1 Pdlb2 iets
anders dan wat nu reeds kan, d.i. 2. e2e3 mat.
We dienen dus naar een zet te zoeken, die de
„bouw" enigszins ingrijpend verandert. Met behulp
van deze bespreking zal dat U zeker gelukkenl
No. 5. J. J. P. A. Seilberger
abcdefgh
lil 1
S
mm
*mm
Als spreker voor de Chr. Hist.
Unie te Ooltgensplaat zal op.
treden de WelEd. Heer
Wethouder te IJsselmonde
op Woensdag 15 Mei a.s.
Waarom loozen wij ze niet in? AHt-i-n dan kunnen 1
wij de ware zegen van de vrijheid genieten als wij
haar beleven in gehoorzaamheid tot God. Bindt
het devies uit ons oude volkslied, misschien zo
vaak reeds gedachteloos gezongen op uw hart:
Mijn schild en mijn betrouwen
Zijt Gij o, God mijn Heer,
Op U 7.0 wil ik bouwen
Verlaat mij nimmermeer.
Hierna bracht het Kerkkoor op schone wijze
3 coupletten van het Wilhelmus ten gehore. Het
bleek weer, dat de directeur, dhr. J. Kaslander, op
uitnemende wijze de beide koren beheerste. Voor
het Kinderkoor was het een hele gebeurtenis om
voor de eerste keer in de Kerk te zingen. Bij het
Kinderkoor viel vooral op: Ferme jongens, stoere
knapen. Bij het Kerkkoor: Oranje Liev' en De
Vesper van L. van Beethoven. Dit laatste nummer
eiste veel van de zangers, wat betreft de maat, het
juiste invallen enz. De muzikale omlijsting werd
verzorgd door den in onze kringen zo bekenden
organist den heer R. Rijksen uit Middelharnis.
Na het gemeenschappelijk zingen speelde hij een
solo-nummer, een fantasie van Cor Kee over de
Avondzang, wat buitengewoon in de smaak der
aanwezigen viel. De beide predikanten, Ds. A. v.
d. End en Ds. H. de Valk werkten eveneens aan
deze avond mede. Ds. A. v. d. End leidde het
onderwerp: „De vrede als zegen" en Ds. H. de
Valk: „De vrucht van de vrede" in.
De eerste spreker stond vooral stil bij de ellende-
die achter ons ligt om ons daardoor een des te
scherper beeld te geven van de zegen die thans
verworven is, terwijl de tweede spreker ons een
ogenblik bepaalde bij de vruchten die thans die
vrede afwerpt op elk terrein des levens, waarbij
helaas maar al te veel de verslapping en het afwij
ken van den door God geboden levenswandel blijkt.
Een geslaagde avond, onze volle lof voor alle
Om
..uJcktent op de „Hoek" h
ipcningswoord, ultgesprokj
der Feestcommissie, den
beluisteren. In korte trekB
voorbijgegane jaren. De drH
daarna dc bevrijding.
De heer Kkynenbiig spfl
meester, dhr. W. P. VogelaH
hinderd was, een woord vH
monument voorde gevallene®
weinigen uit ons dorp blcvcl
waren Dick Sieling en Dj
nagedachtenis zal bij
Daarna volgde zang van „I
kinderen. Ecn goede verbet®
gen van een microfoon, waal
beter tot z'n recht kwam. il
:ixl gevuld met muziek i®
Na de pauze volgde een hil
de jaren 1940—1945 vertol!
leed en droefheid. Het verdel
nog: Optocht met muziek, zl
onder leiding van den Welti
een concert van de muziekvfl
gen". Aan het eind sprak il
dhr. Kleynenberg, een sloil
oude tonge. Op de I
igadering van de Muziekver!
Oude Tonge is benoemd all
heer A. v. d. Voorde, Voor!
Oude Tonge herdacht]
tige en waardige wijze. Vrij]
te 6.30 uur een stille omga
plaats. In aansluiting daarol
voor de 18 gevallen vlieger?
A. Baardse, voorzitter G.O
.opende deze plechtigheid, v.
gaf aan burgemeester Slobn
afgelopen oorlogsjaren. Daa]
Vogelaar. Hij herinnerde
Churchi! in Mei 1940, die
bieden te hebben dan werk,
Dit graf is dc verwerkelijki
Tenslotte wekte hij op dc ge
en ook de achtergeblevenen
De Heere verblijdde ons met
de geboorte van een welgeschapen
dochter, welke wij
MARINA D1NGENA
(Rieneke)
noemden.
L. v. DIJKE
M. A. v. DIJKE-KNöPS.
DIRKSLAND, Mei 1946.
Tijdelijk adres: Ziekenhuis
„Bethesda", Dirksland.
Tot onze groote blijdschap heeft
de Heere ons een zoon en broertje
geschonken. We noemen hem
AREND, ADRI, JOHAN.
C. A. VAN "LOON
M. VAN LOON-MIJS
KEES
RIA
DAAF.
OUDE TONGE, 6 Mei 1946.
„Essenhof".
DIRK VERHAGE Gz.
en
LENA GROENENDIJK Cd.
hebben mede namens wederzijd-
sche Ouders, de eer U kennis te
geven van hun voorgenomen
Huwelijk, waarvan de voltrekking
zal plaats hebben D.V. op Don
derdag 23 Mei a.s.
MIDDELHARNIS,
Schoolstr. B 84
9 Mei 1946
SOMMELSDIJK.
Dijkstraat B 386
JACOB VERHAGE
en
JOHANNA JORDAAN
hebben de eer U kennis te geven
van hun voorgenomen Huwelijk,
waarvan de voltrekking D.V. op
een nader te bepalen datum zal
plaats hebben.
MIDDELHARNIS, 7 Mei 1946.
3de Weistraat B 145.
Spuistraat E 93.
Stro-matrassen
met fijne jute overtrokken
leverbaar in de maten
110 X ISOcn 120 X 190
13.65 per stel
Heden behaagde het den
Heere na een geduldig gedra
gen lijden van onze zijde weg
te nemen, onzen geliefden
Vader, Behuwd-, Groot, Over
grootvader, Broeder en Oom
GERRIT BREUR Cz.
Wedn. v. Johanna Lena Spuij
in den ouderdom van ruim
93 jaar.
Sommelsdijl
L. v. d. SLUIS-Breur
Fr. v. d. SLUIS
Schiedam
A. BREUR
A. BREUR-GIimmerveen
Rotterdam .-
J. TROOST-Breur
C. TROOST
Dirksland:
M. v. GULIK-Breur
J. v. GULIK
Sommelsdijk:
JOH. BREUR
A. BREUR-v. Broekhoven
Rotterdam
A. C. BREUR
W. BREUR-Visser.
Klein- en -
Achterkleinkinderen.
Sommelsdijk, 6 Mei 1946.
St. Jorisdoelstraat A 158.
Firma G.v. d. STOEP
Tel. 63 - SOMMELSDIJK
Dankbetuiging
Ondergeteekende betuigt zijn
oprechten dank aan liet „Bureau
voor den Handel" Afd. Assurantie
voor Paarden, Rundvee, Varkens
en Geiten, Dir. C. van Dommele,
te Bergen op Zoom,-voor de vlotte
en zeer coulante uitbetaling der
schade van mijn onteigend paard.
Ik kan niet anders dan deze
Assurantie bij iederen Paardcn-
en Veehouder ten zeerste aan
bevelen.
C. KORTEWEG.
Ooltgensplaat, Mei 1946.
Slikdijk 16.
Agent: C. DUIM, Ooltgensplaat,
Molendijk 36.
Heden nam de Heere van
ons weg na een langdurig lijden
onze lieve zorgzame Moede
Behuwd- en Grootmoeder
ELSJE VAN DER SLUIS,
Weduwe van H. J. Jansen,
in den ouderdom van ruim
74 jaar.
Den Dolder:
W. S. JANSEN
Dirksland:
ANT. JANSEN
A. JANSEN
Herkingen
C. WITVLIET-Jansen
P. WITVLIET
Leiden
D. A. JANSEN
C. JANSEN-Koets
Dirksland
A. A. JANSEN
L. M. JANSEN-Schooff
L. J. JANSEN
en Kleinkinderen
DIRKSLAND, 7 Mei 1946.
Boezemweg 259.
De teraardebestelling za
plaats hebben Zaterdag 1
Mei, nam. 2 nur.
Heden 29 April werd dooi
een noodlottig ongeval van
onze zijde weggerukt onze
geliefde Zoon, Broederen Man
de Heer
CORNELIS JOHANNES
knOps,
in leven Serg.-Maj. Ned, leger,
in den ouderdom van 30 j'aar.
Dirksland
M. KNöPS
K- KNöPS-v. d. Laan
Hanswecrt:
Mcj. Wed. C. J. KNöPS
en kinderen
Dirksland:
L. KNöPS
A. KNöPS-Knape
en kinderen
Poor tu gaal
FRANCINA KNöPS
r>4
Vo.
langst!
55-jar^^
April
weg o®
kleinkH
dank.H
OUDfl
KiiH
.Vol
zen vfl
tijdenfl
lijden
MoedeH
moedêH
ARB
betuigl
rechte®
Zr. del
zorgvil
ziekte®
lede nel
MELi!
Vool
ken vl
bruidsl
onder\l
harteli|
SOUBl
Vool
blijken]
bij hei
liefde
GEVRAAGD: Een bekwaam
Hoofdknecht
bij A. J. DE WEERD. B 6
Gem. DEN BOMMEL.
Tevens gevraagd: een goede
wagcnbuitenbnnd 800 19.
Wei
betuigt
dank.
Midden
Dooi®
ten wij®
Echtv ei
de velel
op dien®
wij, ooi
bartelijl
Nieuwi
Dï
JONG-
lijk daj
vriendsi
beste tcj
van alk
ODO(|
Voor
bewijze;
mochte;
ziekte
onze in|
huwd-,
moeder
JAC<|
Wi
betuigc
dank
OUDDCi
Bij tri
op 14 M
den en bi
en danW
schap.
Ik wei
Wed.
Mei 194
Bij on®
roepen
familie, H
inzond,'!®
straat cc®
ziens to<®
P.
A. fl