PK
ER
tratie
iddelharnis
ENTRUM FLAKKEE.
|een ervaren
ER
Istratieve leiding der zaak
zooals leeftijd, verl. sal.
het motto „Boekhouder"
irfa Hygiëa"
S Januari a.s.
HET BESTUUR.
J. WITTEKOEK
Eencfrachtstraat Middelharnis
HET ADRES
voor alle soorten versehe en ge
rookte visch, wenscht allen een voor
spoedig 194Ó.
IZ. GROOTENBOER
Kolenhandel
wenscht clientèle, vrienden en bekenden
een gelukkig Nieuwjaar.
Somnielsdijk, 1 Jan. 1946.
iCHlAS
IENUWPIJNEN
van een
IA-BAND".
]wen bekend,
i Drogwren.
l-'5
bons
■terug
>CHE
JAPPIJ, N.V
DELHARNIS
Verband met de
en dividend-
ren.
enz. nazien, repareeren en
ij halen ze af en brengen ze
>ns voor nieuwe of gebruikte
'elkom, zonder verplichting,
(re en gebruikte onderdeden.
U, ze worden in volgorde
[ON, Ouddorp
Vis in blik (zonder bon)
INDEL 5-5
puwstraat, Middelharnis
irantiën
Oude Tonge.
drijf
ïelsdijk
een voorspoedig 1946.
IDIJK
riE-INRICHTING
SOMMELSDIJK
p. f.
vrienden en
pfG?f0ï<8ïjSïfSifSï$SïjÖ!
jS?
<8i
<3
i8>:
«Si
Drspoedig 1946 cgj
:ig Nieuwjaar toegewenscht
en Begunstigers. Wij be
ier beleefd aan voor 1946
van gebak, koekjes enz.
en Banketbakkerij,
Weststraat A 22, Ouddorp.
FIRMA WED. J. KNAPE
alleen vertegenwoordigster voor Mid
delharnis en Sonnnelsdijk der „Delfia"
producten, wenscht haar cliënten een
voorspoedig 1946 en beveelt zich beleefd
aan voor de levering van alle soorten
Veevoeders.
L. v. d. RAFELAAR
Rmgstraat 251 - Sommelsdijk
Uw adres voor alle soorten Manden
werk, Borstelwerk, Houtwaren enz. enz.
wenscht familie, clientèle en vrienden
een gelukkig 1946.
H.H. Landbouwers, een voorspoedig
1946 toegewenst.
Ook voor 1946 voorradig alle maten
en soorten Draineerbuizen.
A. v. NIEUWAAL
Draineerbuizenhandei - Den Bommel.
Sub-agent voor West-Flakkee:
G. VAN NIEUWAAL, Binnenweg
143a, Melissant.
J. M. MOERLAND
Beurtschipper - St llendam
wenscht vrienden en clientèle een voor
spoedig 1946.
Mijn Beurtdienst wordt met half
Januari 1946 weer als voorheen hervat,
van Ouddorp, Dordrecht en Rotterdam.
Hopende de gunst weer als voorheen
te mogen genieten.
Beleefd aanbevlend,
A. DE GRAAF - OUDDORP
Al mijn vrienden en begunstigers
een voorspoedig jaar gewenscht.
Hartelijke Gelukwensch.
Met het nieuwe jaar heb je van mij
met te klagen,
want ik rij met een achttons wagen,
Ik neem vele kilo's vrachten mee,
Meubelen, stukgoed en ook vee.
Jb. VAN POORTVLIET
Ouddorp, 1 Jan. 1946.
Wilt gij in het nieuwe jaar weer auto
rijden,
iJan moet u zich naar C. Pikaart wijden,
Die heeft een zeer goede wagen.
Over de zitting heb je geen klagen,
Daarom wensch ik uit de grond van
mijn hart:
Mijn beste vvenschen van C. PIKAART
Ouddorp, 1 Jan. 1946.
KL. ALEMAN
en Echtgenoote
Zaai- en Pootgoed
Familie, Vrienden en Begunstigers
een voorspoedig jaar toegewenscht.
Ouddorp, 1 Jan. 1946.
Aan familie, vrienden en begunstigers
wenschen wij een gelukkig jaar.
J. KOMTEBEDDE
en Echtgenoote
Café en Veehandel
Ouddorp, 1 Jan. 1946.
LIENIS GRINWIS
en Echtgenoote
wenschen familie, vrienden en begunsti
gers een voorspoedig jaar.
Ouddorp, Havenweg; 1 Jan. 1946.
Aan familie, vrienden en cliëntèle etn
gelukkig Nieuw jaar.
W. DROGER
Metselaar
Nieuwe Tonge, 1 Jan. 1946.
A. BRABER
Schoenhandel en Reparatie
Molendijk 3 Oude Tonge
wenscht familie, vrienden en cliëntèle
een gelukkig Nieuwjaar.
SLAGERIJ DE VOS
wenscht cliëntèle,-vrienden en bekenden
een voorspoedig nieuwjaar. Is en blijft
uw adres ook voor 1946.
Ooltgensplaat, Brandewijnstraat 3.
J. v. NIEUWAAL
Brandstoffen en Houthandel
wenst zijn geachte clientèle, familie,
vrienden en bekenden een gelukkig 1946.
Den Bommel, Ben. Oostdijk, 1 Jan. '46.
Famili<Vrienden en Cliëntèle Gods
besten zegen toegewenst voor 1946.
S. v. NIEUWAAL
Mr. Metselaar
Den Bommel, 1 Jan. 1946.
Aan Familie, Vrienden en bekenden
een zalig Nieuwjaar.
Fam. P. v. PEPERSTRATEN
Made (N.Br.), Stationsstraat A 309.
SLAGERIJ GOEDEGEBUURE.
Boompjes A 120, Ouddorp.
Specialiteit in fijne Vleeschwaren en
Worstsoorten.
M. GOEDEGEBUURE.
M. v. 't GELOOF.
Ouddorp, 1 Jan. 1946. p. f.
Familie, Vrienden en Cliëntèle in en
buiten onze gemeente een gelukkig en
voorspoedig 1946 toegewenscht.
A. KALLE.
Handel in Rook- en aanverwante artike
len. Annex Kleermakerij.
Ouddorp, 1 Jan. 1946.
Aan alle Sportkameraden van de
O.V.V. „Prins Bernhard een gelukkig
Nieuwjaar toegewenscht.
MARK v. 't GELOOF.
Ouddorp, 1 Jan. 1946.
Gelukkig Nieuwjaar:
NAAIMACHINEHUIS.
Vert.: G. A. v. AST, DIRKSLAND.
SCHAATSEN SLIJPEN.
Beleefd aanbevelend:
D. BREEN, Hazersweg A 46, Ouddorp.
VRIJDAG 11 JANUARI 1946
Prijs per kwartaal f 1.50. Losse nummers f 0.15.
Advertentieprijs 1—30 mm 14 cent per mm.
Elke mm daarboven 10 cent.
Bij contract aanzienlijke korting.
OPBOUW
Christelijk-Nationaal Streekblad voor Goeree en Overflakkee
EERSTE JAARGANG - No. 37
Adres der Redactie en Administratie:
ZANDPAD B 282 - MIDDELHARNIS
Dit blad verschijnt iederen Vrijdag
Samenvoeging
kleine landbouwbedrijven
Er is op ons eiland eenige onrust ontstaan.
En terecht!
Niemand minder dan de Sociaal-Democratische
Minister Mansholt, Hoofd van het Departement
van Landbouw en Visscherij heeft eenige belang
rijke redevoeringen gehouden. Speciaal de passa
ges inzake de samenvoeging van kleine akkerbouw
bedrijven veroorzaakten die onrust.
Blijkens een persverslag van 15 December 1945
zeide genoemde bewindsman in een redevoering
voor de Vereeniging van bedrijfsvoorlichting in de
Wieringermeer: „De kleine akkerbouwbedrijven
zullen samengevoegd moeten worden tot bedrijven
van 5 tot 8 H.A., waarop een economische bedrijfs
voering mogelijk is. Een noodwet is in voorbe
reiding". Eenige dagen later gaf de pers wederom
een verslag van een redevoering van denzelfden
Minister, thans gehouden op het eeuwfeest der
Geldersche Maatschappij van Landbouw.
Excellentie Mansholt sprak daar ongeveer aldus:
„Het kleine bedrijf zal gebracht moeten worden
in een economische eenheid waar rationeel ge
werkt wordt. De regeering is dan ook doordrongen
van de noodzaak van herverkaveling en samen
voeging van kleine bedrijven. Zij doet dat al in
Walcheren en komt hiervoor met een speciale
wetgeving, welke een voorbeeld zal zijn voor ande
re deelen van het land. Dat beteekent dat een deel
der boeren naar elders overgebracht zal moeten
worden". Een dergelijke maatregel zou voor Flak-
kee groote gevolgen hebben.
Onderstaand staatje geeft daarvan een duidelijk
beeld. Ons eiland heeft:
1640 bedrijven van C t/m 1 H.A.
1034 bedrijven van 2 rim 5 H.A.
297 bedrijven van 6 t/m 10 H.A.
206 bedrijven van 11 t/m 20 H.A.
238 bedrijven van 21 en meer H.A.
Dit beteekent dus dat van de ruim 3400 bedrij
ven er ruim 2000 of wel 82 zouden moeten
worden samengevoegd.
Het spreekt vanzelf dat daardoor zeer vele,
kleine mjveren in hun bestaan zouden worden
bedreigd. Juist het klein-bedrijf vormt een stuk
volkskracht, omdat deze groep door ingespannen
arbeid zich. heeft weten op te werken tot klein-
bezitcers. Bezit kweekt steeds verantwoordelijk
heid en veelal initiatief, beide eigenschappen die
een volk sterk maken. Het is van groote beteekenis,
dat tusschen arbeiders en groot-werkgevers een
middengroep is, die tegenstellingen verzachte
Naast de sociale is er ook een economische zijde.
Zou samenvoeging van bedrijven de werkge
legenheid niet doen afnemen? De intensiviteit op
de bedrijven zal ongetwijfeld verminderen, terwijl
de teelt van grove tuinbouwproducten (uien en
peen) zeker sterk zal terugloopen, hetgeen zijn
terugslag zal geven op verschillende indirecte
groepen van onze eilandbevolking, als de handel
en het transportwezen.
Vanwege de groote belangen, die er voor ons
eiland mede gemoeid zijn, hebben we ter bevoeg-
der plaatse geïnformeerd, doch ontvingen de
geruststellende mededeeling, dat de noodwet tot
samenvoeging van bedrijven alleen betrekking heeft
op het zoo zwaar geteisterde Walcheren. Het ligt
in de bedoeling de vrij komende landbouwers
schadeloos te stellen in den Noord-Oost-Polder.
Ons is niet duidelijk wat de Minister bedoeld
heeft met de uitlating om de speciale wetgeving
voor Walcheren voor andere deelen van het land
ten voorbeeld te stellen. We willen gaarne gerust
zijn, maar vragen toch de zin der rede te mogen
verstaan. Intusschen make men zijn landbouw
organisaties sterk.
De maatschappij vorme zelf organen tot juiste
vormgeving aan de ontwikkeling der bedrijfs-
ver houdingen.
Beginselen beheerschen nog steeds ieders han
delingen. Daarom behoort ieder Christen in eigen
organisatie invloed uit te oefenen op de ontwikke
ling der maatschappij.
LANDBOUW»
DE DISTRIBUTIE VAN LANDBOUW
WERKTUIGEN.
Het Bureau Grondstoffen van de Directie van
de Voedselvoorziening deelt mede, dat bij den
handel onjuiste opvattingen zijn ontstaan ten aan
zien van de distributie van landbouwwerktuigen.
Het komt voor, dat leveranciers tractoren leveren
of in voorverkoopnoteeren zonder overlegging
van een koopvergunning door den afnemer, onder
toezegging, dat de betrokken handelaar zelf de
koopvergunning zal aanvragen. Deze handelwijze
is in strijd met de desbetreffende voorschriften
en kan leiden tot dupeering van de afnemers.
Belanghebbenden worden er op gewezen, dat
mededeelingen omtrent het vrij in den handel
komen van tractoren in Maart of April 1946 on
juist zijn. Bij den aankoop van landbouwwerk
tuigen, waarvoor een vergunning vereischt is,
voJge men de gedragslijn, zooals deze in de vak
bladen bekend is gemaakt.
Teneinde teleurstellingen te voorkomen dient
men zich niet tot optimistische verwachtingen te
laten verleiden door berichten, die niet van of-
ficieele zijde zijn verstrekt.
FLAKKEESCHE BOERENBOND
'''Aan Rijksdienst Landbouwherstel
's-Gravenhage.
Uit een door ons ingesteld onderzoek is geble
ken, dat van de leden van onze organisatie door
de Duitschers zijn weggeroofd 32 bandenwagens,
1 vrachtauto, 4 boerenwagens en 1 maaimachine
(deze laatste is niet meegenomen, doch is in de
haven te Herkingen gegooid met nog andere
landbouwwerktuigen en machinerieën om de water-
loozing uit de polder te belemmeren of onmogelijk
te maken) van deze bandenwagens zijn er 6 heele-
maal niet betaald, en vervolgens zijn ze betaald:
een met f 180,een met f 200,twee met f 250;
twee met f 300,vier met f 400,een met f 800;
een met f 1350,de overige met f 1500,tot
f 3600,niets zou ons meer aangenaam zijn dan
dat de menschen hun wagens terug kregen, doch
dat achten wij vrijwel onmogelijk, zoodat ons niets
taders overblijft dan het verzoek deze leden eenigs-
tina schadeloos te stellen door hunne wagens te
Stalen tot f 1500,—, dit is dan wel niet de werkc-
lifre waarde die eenige percenten hooger ligt, doch
niet te overdrijven en de kosten niet boven
lig op te voeren, hebben wij gemeend dit cijfer
te dogen vaststellen om verzekerd te zijn dat daar
geen aanmerking op kan worden gemaakt.
Het zal ons aangenaam zijn Uw gunstig ant
woord spoedig te mogen ontvangen.
Namens het Bestuur,
De Secretaris, De Voorzitter,
(w.g.) A. W. KEIJZER (w.g.) G. J. BUTH.
Rijksdienst voor Landbouwherstel.
PUBLICATIE
betreffende registratie van agrarische schade
door bezettingsmaatregelen of door oorlogs
geweld.
Alle personen, die bij den Provinciaal Voedsel-
commissaris zijn geregistreerd om andere redenen
dan voor het houden van een huisslachtingsvarken
en enkele stuks kleinvee, en zij die in het bezit zijn
van een tuinbouw-teelt vergunning, moeten de
schade die zij hebben geleden aan landbouw-,
tuinbouw- of veeteeltbedrijven melden bij den
Plaatselijk Bureauhouder. De aanmelding beperkt
zich tot die onderdeden, welke rechtstreeks be
trekking hebben op het bedrijf. Voor schade aan
huisraad, kleeding e.d. behoort men zich tot de
Schade-Enquête Commissie, Schiedamsche singel
48, Rotterdam, te wenden en wel vóór 1 Maart '46.
Ook zij die niet geregistreerd zijn of alleen een
registratienummer hebben voor het houden van
een huisslachtingsvarken en dergelijke dienen hun
schade bij deze commissie op te geven.
De aanmelding bij den Plaatselijk Bureauhouder
dient per briefkaart voor 26 Januari 1946 te ge
schieden onder vermelding van het volgende:
1. naam, adres
registratienummer L.C.O.
tuinbouwrekening nummer
eventueel z.g.n. O.S. nummer
B.S. nummer
Defensie schadenummer
Schade-Enquête Commissie nummer.
2. Korte omschrijving van de schade (inun
datie, mijnenveld, versperringen, instellingen,
tankgracht, bommen, beschietingen e.d. roof) en
aan welk deel van het bedrijf de schade geleden is
(gebouwen, warenhuizen, kassen, platglas, grond,
boomgaarden, laan- en erfboomen, levende have,
inventaris, bedrijfsmiddelen (kunstmest, zaaizaad,
veevoer e.d.), akkerbouwproducten (alleen be
stemd voor verkoop), tuinbouwproducten (idem),
vervoerkosten).
Zij, die hun schade reeds opgaven en als bewijs
van die aangifte een kaart met een O.S., B.S.,
Defensieschade of Schade-Enquête commissie
nummer ontvingen, behoeven die schade niet meer
te melden, tenzij zij sindsdien weer schade aan
hun bedrijf opliepen.
Na 26 Januari 1946 worden geen schade-aangif
ten meer aangenomen.
De Inspecteur voor Zuid-Holland
van den Rijksdienst voor Landbouwherstel,
Ir.,F. HELLINGA.
MEDEDEELING
De Rijksdienst voor Landbouwherstel te Mid
delharnis, deelt aan de landbouwers in het voor
malige inundatiegebied mede, dat door boven-
genoemden Dienst geen Roode Klaver en Hop-
perupsklaver in natura verstrekt zal worden.
De landbouwers kunnen derhalve deze soorten
klaverzaad bij hun handelaar bestellen.
De rekeningen kunnen (mits het zaad gekocht
is tegen den vastgestelden prijs) ingediend worden
bij ons kantoor, waarna deze door ons aan de land
bouwers terugbetaald zullen worden.
Lucerfie klaverzaad hebben wij, voor zoover wij
thans na kunnen gaan, in voldoende hoeveelheid
voorradig.
Dit zaad zal dus door onzen Dienst, via de door
U aan te wijzen handelaar of zaadagent, aan U
worden afgeleverd.
Tevens deelen wij U mede, dat het graszaad
in de loop van de maand Februari aanstaande aan
U zal worden afgeleverd.
VERSLAGEN.
VERSLAG van de Openbare Vergadering van den
Gemeenteraad van STELLENDAM op Donderdag
27 December 1945.
Na opening der vergadering met het gebruikelijke
formuliergebed, worden de notulen van de vorige ver
gadering gelezen. De heer Meinders wenscht deze notulen
te zien aangevuld met hetgeen spr. in die vergadering ge
zegd heeft naar aanleiding van de geuite klachten betref
fende het ophalen van huisvuil, n.l. dat de schuld van het
niet ter beschikking staan van de gemeente van een paard,
te wijten is aan den Voorzitter.
Van de ingekomen stukken worden voor kennisgeving
aangenomen een schrijven van het gemeentebestuur van
den Bommel, houdende mededeeling van benoeming van
den heer L. Jacobs tot bestuurslid van de Stichting Drink
waterleiding „Goeree en Overflakkee", alsmede een tweetal
berichten van opnamen van boeken en kas van de gemeente
ontvanger. Op voorstel van B. en W. worden tegen de
ontvangen Balans en Verlies- en Winstrekening 1944/45
van de E.M.G.O. en tegen de Begrooting van de Vleesch-
keuringsdienst 1946, geen bezwaren ingebracht.
Over het hierna voorgelezen schrijven van den lieer Van
Eek, voorzitter van de Visschersvereeniging te Stellendam,
houdende verzoek om de heffing van 3 vischmijnrechten
te verlagen tot 2 vraagt de heer Melissant of dit Inder
daad niet mogelijk is. De Voorzitter zegt dat B. cn W. het
niet mogelijk achten in verband met den toestand der
gemeentefinanciën, De heer Meinders is ook van xneening,
dat wanneer de jaarwedden van het personeel omhoog gaan,
niet tot verlaging van de heffing kan worden overgegaan.
Z.h.s. wordt hierna besloten de heffing van 3 voor-
loopig te handhaven.
Vervolgens worden vastgesteld een tweetal Verordenin
gen op de heffing van Begraafrechten, waarin de begraaf-
rcchten In sommige gevallen in de kosten van aankoop van
eigen graven verhoogd zijn. De heer Meinders vraagt of
deze verhoogingen noodzakelijk zij'rt en wijst erop, dat nu
een voorgenomen begrafenis op de tweede klasse misschien
wei naar de derde klasse zal worden verschoven. De heer
Mclissant acht de tarieven over het algemeen niet aan
den hoogen kant. Z.h.s. worden de verordeningen hierna
overeenkomstig de overgelegde ontwerpen vastgesteld.
Hierna komt in behandeling het verzoek van Dr. Krcling
om naast diens woning een wachtkamer te bouwen, waarbij
wordt overgelegd een tcekening cn kostenbegrooting van
den gemeente-opzichter. De heer Krcling heeft zich bereid
verklaard de verschuldigde rente voor het eventucele op
te nemen kapitaal aan dc gemeente te vergoeden. De heer
Bloxland wijst In dit geval op dc moeilijkheid met een
eventueelen opvolger; de heer Mclissant vraagt of «Ie gc-
meente-financiën een uitgaaf hiervoor toelaten, terwijl hij
meent voor het bedrag der kostenbegrooting niet veel te
kunnen bouwen. De heer Meinders zou het ook wel gc-
werisclit achten, dat de geneesheer een gedeelte van den
kostprijs zelf zou aflossen. Na eenige bespreking wordt
z.h.s. besloten aan B. en W. het gevraagde crediet te vcr-
leencn, onder voorwaarde dat met den geneesheer de
regeling betreffende rentebetaling cn aflossing, mede in
verband inct een opvolger, schriftelijk zal worden vast
gelegd.
Hierna wordt de begrooting van het Burgerlijk Am-
bestuur voor den dienst 1946 z.h.s. goedgekeurd met een
gelijk bedrag aan Inkomsten en uitgaven van 5055,20,
waarin is opgenomen een subsidie van de gemeente ten
bedrage van 50UO,—
Vervolgens wordt in behandeling genomen de gemcente-
begrooting voor het dienstjaar HMo. Dc Voorzitter deelt
in dc eerste plaats mede, dat liet dit jaar niet gelukt Is een
sluitende bcgrootlng te maken, hoewel het zich In eersten
aanleg liet aanzien, dat liet tekort een veel grootcr bedrag
zou bedragen, is het nog geluld, ült tot rond 4000,
terug te brengen. Bij dc behandeling bespreekt de lieer
van Lenten dc kosten van verpleging van krankzinnigen,
waarbij hij speciaal de aandacht vestigt op een bijdrage
van de Kerken in die kosten. De heer Meinders vraagt
achtereenvolgens, waarom de opbrengst van het havengeld
dit jaar hooger wordt geraamd dan vorig jaar, of ook
verhaal mogelijk ls voor de door de gemeente aan het Rijk
verschuldigde bijdrage in de kosten van de R.H.B.S.,
informeert meer iu liet bijzonder naar de werkzaamheden
van den gemeentebode en acht het voor hem uitgetrokken
salaris veel te hoog, wijst op het slechte onderhoud van de
wegen In de gemeente, om tenslotte sterk te ageeren tegen
de raming van ƒ500.voor het gewoon onderhoud van de
Openbare Lagere School. Spr. wijst In dit verband op het
geringe bedrag dat voor dit onderhoud in 1943 ls uit
gegeven cn hetgeen thans hiervoor wordt geraamd en
vestigt er de aandacht op dat ook de bijzondere scholen
hiervan zullen profiteeren, terwijl de besturen de geleden
schade tengevolge van de bezetting wellicht ook bij den
Dienst Wederopbouw zullen aangeven en dus een dubbele
ultkcering zullen ontvangen. Na beantwoording en be
spreking van de eerste vragen, zegt de Voorzitter, dat alle
reparatiewerkzaamheden in de toekomst waarschijnlijk veel
duurder zullen zijn dan voorheen en wijst er op, dat de
onderhoudstoestand van de school evenals de toestand van
de leermiddelen zeer slecht ls. De heer Meinders achtte het
beter voor de reparatiewerkzaamheden een bepaald bedrag
te leenen cn dat over verschillende jaren af te lossen. Een
bedrag van ruim 12,per leerling zooals thans wordt
voorgesteld acht spr. te hoog. De Voorzitter antwoordt,
dat in voorgaande jaren sterk op de onderwijsuitgaven is
bezuinigd, doch dat deze bezuiniging zich nu gaat wreken, i
Na nog eenige opmerkingen wordt de Begrooting voor 1946
overeenkomstig het overgelegde ontwerp vastgesteld.
Tegen stemde de heer Meinders. Het per leerling beschik-'
baar gestelde bedrag voor het gewoon lager onderwijs
wordt vastgesteld op 12,37. Tegen stemde de heer Mein
ders.
Bij de rondvraag vraagt de heer Meinders naar de huis
vesting van den heer Nagtegaal en de fam. Kastelein, er
op wijzende dat in de gemeente Goedereede enkele huizen
en een woonkeet leeg zouden staan. De Voorzitter zegt
hiernaar onderzoek toe. De heer Meinders vraagt nog of het
klokluiden weer zal plaats vinden. De Voorzitter zegt ook
dat de oude traditie weer zal worden hersteld. Tenslotte
spreekt de heer Meinders nog over de bijdrage aan de kerk
voor het gebruik van de torenklok. Na bevestigende be
antwoording van door de heeren Melissant en van Lenten
gestelde vragen betreffende ondersteuning van de weduwe
C. Roon en C. Melissant sluit de Voorzitter de vergadering.
Intrede van Ds. J. Thiessen in Blokzijl.
Na afscheid genomen te hebben van de gemeen
te te Ouddorp op 9 Dec., heeft Ds. Thiessen op
16 Dec. zijn intrede in de Doopsgezinde gemeente
te Blokzijl gedaan. Eerst votum, daarna zingen
Psalm 84 vers 1 en 3. Schriftlezing 1 Cor. 3 9-19
en gebed. Hierop volgde zijn predikatie naar aan
leiding van Nehemia 2 20 „God van den hemel
zal het ons doen gelukken, en wij, Zijne knechten,
zullen ons opmaken en bouwen."
Al zitten wij dan ook niet in letterlijken zin
op de puinhopen, zoo voerde Ds Th. uit, in geeste
lijken zin zijn deze woorden wel zeer toepasselijk.
Zitten ook wij niet op de puinhopen van ons ge
loof? Zijn de puinhopen van Arnhem, Viissingen
enz. niet een beeld van ons innerlijk leven? Ik ga
nog verder: is de stoffelijke verwoesting en de
vernieling van menschenlevens niet een gevolg van
onze zonde? Ook een Nehemia wist, dat de ver
woesting van Jeruzalem eigen schuld was. „Wij
hebben 'het tegen U verdorven. Uwe geboden
hebben wij niet ge(houden enz." Als wij ons leven
zien in het licht van het groote wereldgebeuren,
dan moeten wij bekennen: „Wij hebben gezon
digd". Als U het met mij eens bent, dan kunnen
wij verder spreken.
En dan willen wij ons voor God niet beter voor
doen dan wij zijn. Niet met den Pharizeër in den
Tempel Hem danken, dat wij beter zijn dan andere
maar met den Tollenaar belijden, dat wij niets zijn
en daarom Zijne genade noodig hebben. Deze zat
op de puinhopen van zijn geloof. Dat wij heel dicht
bij den Tollenaar in dit opzicht staan - wie zal
het ontkennen? Wij willen daarom ook niet aan
ons geloof verder bouwen maar het op bouwen.
En dan willen wij het doen als David: Als hij zijn
verdorven toestand heeft ingezien, wendt hij zich
tot zijn God, wetende dat bij Hem veel vergeving
is. Ook Nehemia wist dit. Lang heeft hij gebeden
en schuld beleden. Maar dan komt Gods antwoord
tot hem: bouwen.' En hij durft het aan. God zal
helpen als wij gaan bouwen. Niet andersom. Eerst
van Gods hulp verzekerd zijn.
Maar hoe kan een mensch zijn verwoest leven
weer opbouwen? Herstellen? Alleen met Gods
hulp. Er staat in het verhaal van de spijziging van
5000 man een heerlijk woord: „Waar koopen wij
brood!' enz. Wij, U en ik, samen, dan gaat het.
Jezus en ik. „Want zonder Mij kunt gij niets doen".
Zoo wil ook ik helpen ons allerheiligste geloof op
te bouwen. Maar ik steun daarbij op Gods kracht
en Zijn beloften. Anders zou ik het niet durven.
Maar naast Hem heb ik U noodig. Gij, ik en God,
met ons drieën zal het gaan. Hoe dat weet ik niet.
üt weet alleen DAT. Dat het gelukken
zijn Zijner handen werk. Hij zal Zijn werk in ons
voleinden.
En daartoe vraagt Hij tenslotte van ons slechts
één ding: Bereidheid. Hij beveelt en wij doen het.
De rest laten wij aan Hem over. Wij willen vandaag
beginnen, samen en met Hem. Hij zal het ons doen
gelukken. Mogelijk, dat wij beginnen gelijk de
Pharizeër met God te danken, dat wij nog iets zijn.
Maar tenslotte toch eindigen als de Tollenaar met
NIE.TS te zijn. Als dat eens waar was! Te begin
nen met „iets" en te eindigen met „niets". Ik
niets, God alles.
Dit zij ons streven, ons doel.
Op deze toespraak liet Dominee de Gemeente
antwoorden met het zingen van Gezang 52 vers 1
„Wij willen needrig Gode loven, U volgen waar
Gij ons wilt leiden" enz.
Hierop volgden de gebruikelijke toespraken: tót
den Kerkeraad, Gemeente, Koster, tot de afge
vaardigden van de Doopsgezinde gemeenten van
Meppel en Steenwijk.
Nadat al de toespraken elk afzonderlijk door de
afgevaardigden beantwoord waren, waarbij vele
hartelijke woordenge sproken werden en den lee-
raar nog werd toegezongen Psalm 134 3, sloot
Ds. Thiessen deze samenkomst met dankgebed.
De meeste aanwezigen maakten van deze ge
legenheid na afloop gebruik om Ds en Mevrouw
Thiessen met een handdruk te begroeten.
Algemeene vergadering Chr. Bewaar
school te Ouddorp, op Maandag 17 Decem
ber 1945 in het Vergaderlokaal der Ned.
Herv. Kerk.
Opening door den Voorz. Ds. J. Hovius met
gebed na het zingen van Psalm 25 vers 6. heet
alle aanwezigen hartelijk welkom, het is verblij
dend dat zoo velen tegenwoordig zijn van de nog
kortelings opgerichte Bewaarschool. De secr.
leest de notulen der vorige vergadering, welke
wordt goedgekeurd en vastgelegd. De Secr. dhr.
C. Pape brengt tevens verslag uit over de rond
gang in de gemeente; in het korte tijdsbestek
sinds de oprichting (23 Nov. lA.aijn er 537 leden
en 105 Begunstiger, terwijl circa reeds een 85
kinderen zijn opgegeven. De Voorz. dankt bij
monde der vergadering dc Sccr. voor zijn verslag.
Getracht zal worden om 1 April 1946 met het
Voorbereidend Chr. Onderwijs een aanvang te
kunnen nemen, dit hangt ook af van de beslissing
B. cn W. inzake het vrij geven der localen in de
O. L. school, welke voor dit doel zijn aangemerkt.
SCHRIFTOVERDENKING.
APART GENOMEN.
En hem van de schare alleen genomen
hebbende... (En Hij nam hem mede,
van de menigte apart.
Mare. 7 33.
(Vert. Dr. v. Leeuwen).
In het gebied van Decapolis is een doofstomme
die tot Jezus gebracht werd. We lezen dat Jezus
hem apart nam. Onder vier oogen! Daar wordt
een „gesprek" gevoerd. Natuurlijk met gebaren
taal, want de stumper is doofstom.
't Is een zeer welsprekend gesprek, in alle op
zichten. De groote Medicijnmeester gaat eerst de
„diagnose" vaststellen in gebrekkige doofstom
mentaal. Hij steekt de vingers in de ooren van den
ongelukkige, 't Is of de Heere zeggen wil: „Niet
waar, arme man, daar zit de kwaal, in je ooren
je bent stokdoof l" En die arine man kan dan met
anders doen dan „ja" knikken.
Daarna raakt Jezus zijn long aan met speeksel.
Daar zit zijn tweede kwaal. Hij is stom. En het
is weer net alsof Jezus dan met die aanraking
Zeggen wil: „Nietwaar man, daar zit het hem ook,
in die tong." En wat kan dan die doofstomme
beter doen dan alleen maar „ja" knikken.
Als de diagnose is vastgesteld, dan moet ook
het medicijn aangewezen worden. Ook dat ge
beurt in gebarentaal. Jezus ziet op naar den hemel
en zucht! Die gebarentaal is welsprekend. Het is
of Jezus zeggen wil: „Man, je moet bidden; het
moet van Boven komen; sla je oogen maar op naar
den hemel!" Ja, bidden is het eenige, wat helpen
kan. En waar ze alleen zijn, kunnen ze samen
bidden, een kort gebed. Daarna komt het ant
woord: „Effatha!, wordt geopend!" En terstond
werd de band van zijn tong losgemaakt, en hij
sprak recht.
Tenslotte geeft Jezus nog een bevel: hij mag
nergens over spreken. Hij moet alleen maar in
een stillen wandel ware dankbaarheid voor God
openbaren. Ja, wat minder spreken en meer door
daden dank toonen, is beter dan al dat gepraat.
Een gesprek onder vier oogen is voor ons
allemaal wel eens goed. Heel alleen. Net als die
doofstomme. En dan steekt Jezus de vingers in
onze ooren. Daarmee zegt hij: „Arme man, je bent
stokdoof. Je hebt niet geluisterdtoen mijn roep
stemmen klonken over de aarde. Je bent doof
voor de wezenlijke, hemelsche dingen. Je hebt
wel bestaan maar nooit geleefd."
Ook hebben we veel kwaad gedaan met de tong.
Een rad, dat van de hel ontstoken is, zegt Jacobus!
Apart genomen, komen we gansch ellendig te
staan. Doof en stom.
Gelukkig is er medicijn. Jezus zuchtte! Hij zei
daar mee, dat wij maar naar boven moeten zien,
zoodra we ingestemd hebben dat die kwaal daar
zit in die ooren en in die tong. En dan bidden.
Alleen maar bidden. Omdat we zoo schuldig en
ongelukkig zijn. En niemand ons helpen kan.
Als dit het resultaat is van het gesprek onder
vier oogen met uwen God, dan is het goed. Dan
blijft er alleen maar over, in eiken stand ook van
het geestelijk leven: „O, God, wees mij zondaar
genadig!"
Amsterdam. L. S. den B.
Verslag Penningm. geeft aan deurcollecte 23,81,
Leden (contributie) 782,75, Begunstigers 141,10
alzoo in kas 946,66. Ook de Penning, wordt
dank gezegd voor zijn werk. Voor het nazien der
rekening volgend jaar wordt benoemd dhr.
Kreeft en dhr. T. Tanis Kz. De Voorz. deelt mede
dat de Kerkeraad toestemming heeft gegeven om
in de Kerk om de 14 dagen een collecte te houden
ten bate van de Bewaarschool. Verder wordt
besproken de aanschaffing van leerkrachten en
leermiddelen, schoolmeubels enz. enz. Besloten
wordt een kijkje te gaan nemen Bewaarschool te
Dirksland. Reglement en Stetuten worden voor
gelezen. Behoudens art. 1, 2 en 3, welke onver
anderd blijven, zijn deze enigszins gewijzigd,
overigens op dezelfde grondslag geformuleerd als
die der Chr. School. De bewaarschool zal de naam
dragen van Prinses Margriet School, hetwelk door
de aanwezigen wordt goedgevonden. Voorlopig
zal dan de localiteit der O.L. school in gebruik
worden genomen, mogelijk dat lafer een eigen
gebouwtje kan worden gezet; dit hangt af van de
financieele draagkracht der Vereeniging.
Met de rondvraag vraagt dhr. Kreeft waarom
geen ouders van andere Kerkgenootschappen lid
kunnen worden. Van verschillende zijden heeft
dit besluit ontstemming gebracht. Ook dunkt spr.
dat dit een struikelblok kan zijn met het oog op
de verkrijging der localen O.L. School. Hier volgt
enige discussie over. De Voorz. ligt het een en
ander toe, daar er met het oog op de kerkelijke
verhouding de goede samenwerking hierdoor kan
worden geschaadt. Wat een moeilijk probleem
vormt is wel de aanschaffing van kleine meubels
enz. Er zal getracht worden hiervoor hout ter be
schikking te verkrijgen bij de Opbouwdienst, en
mogelijk inzameling van bruikbaar materiaal bij
de leden.
Daar verder niemand meer wat te vragen had,
werd de vergadering dank gezegd. Als slot werd
gezongen Psalm 25 vers 2, waarna de 2e Voorz.,
dhr. Bezemer, met dankgebed deze vergadering
sloot.
Verslag van de vergadering der A.-R. Kies-
vereeniging „Vreest God, eert den Koning", ge
houden op Vrijdag 14 December 1945.
De vergadering werd geopend door te laten
Zingen Ps. 103 6 en lezen van Efeze 6 vers 1-17
en gebed. Hierna sprak de Voorzitter een kort
openingswoord en werden de notulen gelezen.
Daarna wordt het woord gevoerd door M. Tanis
die een inleiding leverde over Art. 36 N.G.B.
Inleider wees er op dat wij den strijd hebben te
voeren tegen ongeloof en revolutie, afgodendienst
en afgoderij, niet met vieeeselijke wapenen maar
met de sterkste wapenen die er zijn, namelijk het
Woord Gods. Hebr. 4 12. Hierop volgde een korte
bespreking. Door den heeï Verbrugge werd nog
een kort woord gesproken. Hij wees er op dat de
Christenen met woord en daad, dus ook financieel
de partij moeten steunen om haar mogelijk te
maken de eeuwige beginselen van Gods Woord
uit te dragen in den Ned. Staat. Naar behandeling
der ingekomen stukken werden twee personen aan
gewezen om gelden in te zamelen. Na de rondvraag
werd verzocht aan K. Padmos de volgende vergade
ring een inleiding te leveren.
De vergadering werd gesloten door het zingen
van Ps. 73 1 en dankgebed.
OOLTGENSPLAAT. In December 1945hield
de ouder-commissie der O. L. School No. 2,
Langstraat, een druk bezochte ouderavond. Na
een welkomstwoord van den Voorzitter, gaf het
Hoofd der School, dhr. Broere, verslag over dc
schoolgebeurtemssen der afgelopen 2 jaar. Als
gevolg van de lange evacuatietijd heeft het onder
wijs een grote achterstand gekregen. Gelukkig kon
heel spoedig na de bevrijding, n.l. reeds op 11 Juni
de School weer worden geopend. Tot zijn volle
tevredenheid kon hij de ouders meedelen, dat dc
achterstand spoedig zal zijn ingehaald. Reden tot
bezorgdheid geeft echter dc personeelsvoorziening.
Hij bracht dank aan Mej. Quispel, hoofd der
Lleuterschool, die bereid gevonden werd, tijdelijk
haar bijstand te verlenen. Zij trotseert dagelijks
weer en wind en slechte wegen op haar reis naai
de Langstraat. Met volle toewijding geeft zij zich
aan haar werk en toont zich een uitstekende leer
kracht. Haar hulp is voor de school van onschatba
re waarde. Spr. herdacht met weemoed dc viei
leerlingen der school, die tijdens de evacuatie bij
een bombardement om het leven kwamen. Voor
de getroffen gezinnen is dit wel een zeer smartelijk
verlies.
Bij de bestuursverkiezingen werden herkozen
de heren Kaslandcr, in 't Veld en Bakelaar, terwijl
als nieuwe leden der ouder-connnissic werden ge
kozen dc heren Wcsdorp en van Noord. Gedurende
de pauze werd chocolademelk geschonken.
Na de pauze besprak liet Hoofd der School dc
actuele kwestie over onderwijsvernieuwing. Ook
vóór dc oorlog was de drang naar vernieuwing
in ons land aanwezig. Dc vcrmemvingsgedachic
blijkt echter na dc oorlog zeer versterkt. Er worden
nu plannen uitgewerkt voor ccn radicale onderwijs
hervorming, waarbij Engeland cn Amerika als
lichtend voorbeeld kunnen dienen. Eén van de
doelstellingen dezer vernieuwing is o.a. het school
onderwijs te maken tot schoolopvoeding. Spr.
hoopte dat de ouders de besprekingen dezer zeer
belangrijke kwestie in dag- en weekbladen zouden
volgen in het belang van hun kinderen.
Nadat nog werd gesproken over schoolverzuim,
schoolfondsje en schoolreisjes, werd deze leerzame
ouderavond besloten met de mededeling dat een
begin zou worden gemaakt met het sparen op
school door middel van de bij de Rijkspostspaar
bank beschikbaar zijnde spaarbankboekjes voor
leerlingen der Lagere School.
Zondag 23 Dec. verbond de Eerw. Heer J. Neijenhuis,
gekomen van Ermelo, zich aan de gemeente van Langstraat,
na des 's morgens door den plaatselijken predikant Ds. A.
H. Sonnenberg van Ooltgensplaat te zijn ingeleid. Ds. Son-
nenberg had als tekst gekozen Matth. 13 38. De nadruk
in deze predikatie werd gelegd op hoe „De Zaaier" in deze
gelijkenis met milde hand den akker bestrooid, maar hoe
veel zaad in onze oogen nutteloos is. Toch heeft Christus,
wetende de gesteldheid van den akker der wereld geroepen
tot zaaien overal waar de gelegenheid geboden wordt.
Spr. wees op vele teleurstellingen die het brengen van het
Woord medebrengt, omdat juist dan de droevige gesteld
heid van den akker openbaar komt. Maar met het oog op
de gegeven opdracht, zal dit zaaiwerk gerechtvaardigd
worden door den oogst, die in de eeuwigheid openbaar
komt.
's Middags deed dhr. Neijenhuis zijn intrede, sprekende
over 2 Koningen 2 1922. Deze tekst had spr. gekozen
naar aanleiding van een gesprek met ouderling Cors. Korte-
weg toen hij de Langstraat voor het eerst kwam bezoeken.
Broeder Korteweg zei toen: „Zie de woning dezer stad is
goed, maar het water is kwaad en het land is onvrucht
baar". Deze woorden werden uitgesproken in verband met
de inundatie die het land ook onder deze gemeente tot
onvruchtbaarheid maakte. Mijn tekstkeuze viel terstond
op deze woorden, aldus dhr. Neijenhuis. Achtereenvolgens
stond spr. stil bij „Elisa's eerste optreden" gezien, ten eerste
„In het verleden" en ten tweede „In het heden". Nadat
spr. in zijn eerste punt het verhaal historisch schoon had
uiteengezet en vooral ook het profetisch karakter van dit
stuk geschiedenis had belicht, teekende hij in duidelijke
trekken hoe heden het menschelijk hart de bron is die alie
kanalen in deze menschelijke wereld vergiftigd. Zooals de
profeet een nieuwe schaal met zout gebruikte om Jericho's
onvruchtbaarheid te niet te doen, zoo is de taak van den
voorganger om met het vernieuwende zuiverende Woord
in de menschenwereld te komen. Als instrument in Gods
hand, is het bij menschen onmogelijke, mogelijk bij God,
dat het onvruchtbare hart, vruchtbaar gemaakt wordt,
door het vernieuwende zuiverende woord Gods. Spr. sprak
den wensch uit, dat zijn werk zoo de gemeente tot eeuw gen
zegen mocht zijn. Hij slechts een instrument, maar toch
een instrument.
Na de predikatie sprak ouderling Cors. Korteweg een
hartelijk welkomstwoord namens kerkeraad en het bestuur
van de Langstraat. Uit de naburige gemeente Oude Tonge
sprak Ds. Votlebregt enkele woorden. Ds. Sonnenberg
richtte zich als plaatselijk predikant tot dhr. Neijenhuis en
verzocht de gemeente staande hun nieuwen voorganger
Ps. 121 4 toe te zingen. Dhr. Neijenhuis dankte in
hartelijke woorden de sprekers en herdacht hierbij tevens
den vorigen voorganger van Langstraat dhr. Vetter. Tot
de aanwezige leden van den kerkeraad uit den Bommel
sprak hij zijn gevoelens uit voor hun belangstelling. Beide
malen was de kerk vol, vooral 's middags was de belang
stelling groot. Ook van deze plaats roepen wij dhr. Neijen
huis met zijn vrouw en 2 kinderen een hartelijk welkom toe,
de hoop uitsprekende, dat zijn werk velen, en ook hemzelf
tot zegen mag zijn.
Kerstwijding. In December stond onze gemeente in
het teeken van liet naderende Kerstfeest. Gedurende drie
avonden was „Elthato" het middelpunt.
Op 18 en 20 Dec. gaven onderwijzers, personeel en leer
lingen van de Chr. School een Kerstwijdingssamenkomst
en op 19 Dec. ging dit uit van dc Herv. Vereen. Centrale.
De belangstelling was groot. Vooral de laatste avond,
welke zekerde voornaamste was,mocht zich in een prachtige
opkomst verheugen. „Elthato" was te klein voor zitplaatsen
velen moesten zich met een staanplaats tevreden stellen.
De eerste avond waren het de jongste leerlingen, die
onder leiding van het Hoofd der School dhr. J. de Weerd,
zich in het openbaar lieten horen. Dhr. de Weerd wees er
dan ook op, dat dit voor het eerst in de geschiedenis der
School is voorgekomen, dat ook dc kleintjes in een Kerst-
wijding zullen optreden. Hij roept de clementie in van de
bezoekers, wat achteraf bezien heus niet was nodig ge
weest. Juffr. Verboom vertelde op boeiende wijze het
Kerstverhaal speciaal gericht tot dc kinderen. Enkele
meisjes zongen „Uit hogen Hemel daalt Hij neer", Nellie
van Kempen droeg een gedicht voor, waarna 2 broertjes
en 2 zusjes van de fam. A. de Vos ons ook met een zang
nummer verraste. Verschillende andere groepjes van meisjes
en jongens gaven een nummer ten beste, waarbij ieder zijn
uiterste best deed. De rondgedeelde koek met chocolade
melk in de pauze kwam hun als beloning best toe en ook
wij als bezoekers mochten hiervan ook genieten. De Kerst
cantate die na dc pauze volgde was ook de moeite waard*.
Juffr. de Vaal cn Verboom hadden hierbij de leiding, terwijl
Annie v. Dam, leerlinge van de hoogste klassen het orgel
bespeelde. Hoe schoon klonk het „Lof zij den Hcere" en
„Ach blijf met Uw genade" uit deze kinderstemmen om
maar enkele verzen te noemen. Hartelijk dankte dhr. dc
Weerd de kinderen voor lam prestatie cn ook de aan
wezigen voor hun belangstelling. Met liet zingen van dc
Lofzang v. Z ach arias vers 4 en gebed sloot dhr. dc Weerd
deze avond. Burg. Slobbe gaf ook blijk van belangstelling
door zijn aanwezigheid.
Donderdagavond 20 Dec. was de beurt aan de oudere
leerlingen. Deze avond stond onder leiding van den Voorz.
der School, dhr. P. v. d. Heuvel. Na liet zingen van
Ps. 89 1, het lezen van Jcsaja 53 en gebed, sprak deze
een krachtig, vermanend en opwekkend openingswoord.
Hij releveerde onze terugkeer van evacuatie^dc wercld-
gelijkvormiglicid van deze tijd cn het grote licllsfcit bij uit
nemendheid, nl. liet aanstaande Kerstfeest. Een hartelijk
welkomstwoord bleef ook niet achterwege. Het Kerstver
haal werd deze avond verzorgd door Juffr. de Vaal, daar
leerlingen cn aanwezigen belangstellend naar luisterden.
Corrie v. Hasscnt gaf hierna een orgelsolo begeleid met
vioolbcspcling van A\cj. Verboom cn de Heren de Weerd,
L. Helleman en J. v. Hasscnt. Met onverdeelde aandacht
werd dit gevolgd. Schoon klonk het oude lied „Ecrc zij God".
Annie v. Dam nam daarna plaats achter liet instrument, idc
verschillende groepjes leerlingen, van 4. 5 of 6 meisjes,
begeleide hij liet zingen van Kerstliederen. Leuk was liet
om tc zien cn aangenaam om te horen, hoe leerlingen elkan
der ook in muziek cn zang kunnen aanvullen, zonder dat
daarbij ouderen nodig zijn. Gemeenschappelijk werd hierna
gezongen „Er ruisclit langs de wolken". Op chocolademelk
cn koek werden wij wederom verrast in de pauze.
Na tic pauze kwam het hoogtepunt n.l. dc Kcrstcantatc.
De leiding hiervan berustte hij dhr. dc Weerd, terwijl
bovengenoemd viertal de begeleiding van orgel cn violen
verzorgde. Verschillende leerlingen zeiden tussen dc zang
nummers op keurige wijze enkele teksten op dlc betrekking
hadden op hetgeen gezongen werd. Dan was liet ccn heldere
