:el <3<3 <3 1940 1945 1946 wat brengt 1946? <3 S0> <3 <3 <3 •3 <3 <3 <3 p. f. ÏÊ5 <3 <3 <3 <3 <3 <3 <3 S3 <3 FAM. DE WACHTER Beurtschipper Vinger lang 3 Middelharnis 1 Jan. 1946 p. f. 'T NAAIMACHINEHUIS Zandpad B 232 Middelharnis Vert. M. HET JONK Een gelukkig Nieuwjaar. Sociteit „DE VRIJHEID" Zandpad Middelharnis Gelukkig Nieuwjaar. HORLOGEE OPTICIEN P. KERN Westdijk B 302, Middelharnis 1 Jan. 1946 p. f. HOTEL HUIJSMAN Lungeweg Middelharnis H. A. BROUWER Gelukkig Nieuwjaar. Café „Havenzicht" Vingerling Middelharnis Gelukkig Nieuwjaar. WIJNHOFF KROOS Woninginrichting en Meubelhandel Vingerling Visschersdijk Middelharnis, 1 Jan. 1946 p. f. VISCH- en KAASHANDEL C. LANGBROEK W estdijk 323 Middelharnis 1 Jan. 1946 p. f, A. v. d. NIEUWENDIJK In Modes Zandpad B 260 1 Jan. 1946 Middelharnis p.f. P. SNIJDER In Modes Zandpad B 284 Middelharnis 1 Jan. 1946 p.f. B. KOSTER Westdijk 298 Middelharnis Speelgoederen, Lederwaren, Toilet artikelen. Gelukkig Nieuwjaar. SLAGERIJ IJSSELDIJK Zandpad Middelharnis Specialiteit in fijne Vleeschwaren Gelukkig Nieuwjaar. SOMMELSDIJK IZ. KIEVIT Commissionnair wenscht clientèle, vrienden en bekenden een gelukkig Nieuwjaar. Sommeisdijk, 1 Jan. 1946 JAC. v. d. POLDER Kelner bij Kaptein wenscht familie, vrienden en bekenden een voorspoedig 1946. Sommeisdijk, 1 Jan. 1946 C. G. VAN ASSEN Varkenshandel Marktveld 45 Sommeisdijk wenscht clientèle, familie en vrienden een voorspoedig 1946. L. SCHOL Ringstraat Sommeisdijk het aangewezen adres voor Borstel- en Bezenwerk, Kwasten enz., Diverse soor ten Manden, wenscht clientèle, familie, vrienden en bekenden een gelukkig Nieuwjaar. Singer Maatschappij' N.V. Binnenweg B 88 Sommeisdijk Vert. C. J. WILDENBOER 1 Jan. 1946 p. f. G. JOPPE Levensmiddelenbedrijf (DE GRUTTER) Voorstraat Sommeisdijk 1 Jan. 1946 p. f. P. VAN HULST Schilder en Behanger Sommeisdijk Westdijk A 308 1 Jan. 1946 h. g. w. GARAGE J. TAALE wenst clientèle, vrienden en bekenden een voorspoedig Nieuwjaar Sommeisdijk, 1 Jan. 1946 Wed. G. BOENDER Manufacturen en Modeartikelen wenscht alle bekenden een gelukkig 1946. Sommelsdijkj 1 Jan. 1946 J. HOLLAAR Emaille en Wolhuis Sommeisdijk, 1 Jan. 1946 p. f. Gelukkig Nieuwjaar toegewenst Handelsond. „De Kampioen" Vert. S. VAN NOORT, Sommeisdijk De Groenteboer!! BESCHIER VAN DER VEER Ring Sommeisdijk wenscht klanten, vrienden en bekenden een voorspoedig 1946 toe. A. VROEGINDEWEIJ Vrachtautobedrijf Sommeisdijk v. Aerssenstraat 15 1 Jan. 1946 p.f. De Groenteboer B. BOOM Sommeisdijk Oostdijk wenscht alle menschen groot en klein een voorspoedig 1946. SLAGERIJ C. ZOON Vleeshouwerij en Spekslagerij Fijne vleeswaren wenst aJIe cliénten en begunstigers een gelukkig 1946. Sommeisdijk, 1 Jan. 1946 VRIJDAG 4 JANUARI 1946 Prijs per kwartaal f 1,50. Losse nummers f 0.15. Advertentieprijs 14 cent per mm. Bij contract aanzienlijke korting. OPBOUW Christelijk-Nationaal Streekblad voor Goeree en Overflakkee EERSTE JAARGANG - No. 36 Adres der Redactie en Administratie: ZANDPAD B 282 - MIDDELHARNIS Dit blad verschijnt iederen Vrijdag AFBRAAK KENTERING OPBOUW 1945 was het jaar dat ons de vrede bracht. De lang en vurig begeerde neder laag van de Duitsers en de steeds gehoopte overwinning der Geallieerden werd een feit. Daarmede nam de terreur van de Duitsers en hun handlangers een einde. Met de vrede waren de gevolgen van oorlog en besetting niet verdwenen. Ze waren ontzettend. Ons land economisch ontwricht. Een schade toegebracht van meer dan 25 milliard. De 5 jaren bezetting hebben ons straatarm gemaakt. Wij heb ben dit tot nu toe nog niet zo bemerkt. Langzamerhand zullen wij dit gaan onder vinden. Maar dit is door ons weer te boven te komen. Als ieder mee helpt aan de opbouw van ons geteisterd land, dan zullen wij langzaam vooruitgang kunnen constateren. Dan zal 1946 ons nog meer de materiële ellende doen vergeten. De materiële chaos, waarin wij door de verwoestingen en de diefstallen der Duit sers zijn gekomen is door ons verwacht. Wij wisten dat hard gewerkt zou moeten worden om ons land er weer boven op te krijgen. Dit is geen teleurstelling voor ons. Toch heeft 1945 veel idealen en 'goede verwachtingen, welke wij voor de vrede koesterden, vernietigd. Wat hebben we tijdens de bezetting gehunkerd naar de vrede, naar de terugkeer van onze regering, in de verwachting: dan zal aan al het on recht een einde komen, corruptie ver dwijnen, vrijheid en recht zullen terug keren. Hierin nu zijn we wel diep teleurgesteld. Er is fel gestreden tegen onrecht en ver drukking, voor vrijheid en recht. Men zal misschien opmerken, dat het maar een klein deel was, dat die strijd gevoerd heeft. Zeker, maar een groot deel van ons volk stond, al voerde men die strijd niet daad werkelijk, moreel achter de strijders. Daarom zijn niet alleen de verzetslieden, maar is ook een groot deel van ons volk zeer onbevredigd met de gang van zaken. De zuivering is tot een spotternij ge worden. De berechting tot een aanfluiting. De ambtenaren, die samenwerkten met den vijand, zitten nog veelal op hun plaatsen, terwijl zij, die zich tot het uiterste verzet hebben, met moeite of soms in 't niet op hun plaatsen terugkeren. Lagere ambtenaren zijn voor de zuiveringscom missies moeten verschijnen en de hogere? De zuivering begon van onder af aan. Is men ook aan de hogere toegekomen? Vele voorbeelden kunnen het zo even beweerde staven. Bij gelegenheid hopen wij feiten te noemen. De berechting geschiedt tergend lang zaam. Onrecht naar twee zijden. Tegen over de onschuldigen, die nog steeds in Z.g.n. voorarrest zitten en tegenover de schuldigen. Grote collaborateurs, zwarthandelaren e.d. schijnen door geheime machten be schermd te worden. „Prisma", een blad dat thans illegaal verschijnt, noemde een grote weermachtsaannemer, die Walcheren in één groot fort herschapen had, waardoor duizenden Geallieerden gesneuveld zijn, Walcheren tot een zee gemaakt werd, en die thans, het is ongelofelijk, in dienst is van het NEDERLANDS Departement van Oorlog en belast is met barakkenbouw enz. voor het Nederlandse leger. Bij dit alles openbaart zich bij velen, een Zucht naar macht en eer, die men wel angst vallig bedekt, maar voor de goede opmer ker niet te verbergen is; een jagen naar goede baantjes, waardoor anderen met de ellebogen opzij gewerkt moeten worden, en de kruiwagens nog steeds in ere blijken te zijn, dat we wel tot een teleurstellende con clusie moeten komen over de toestand in ons land. De 5 jaren oorlog, bezetting en ver schrikking hebben de mensheid niet ver beterd. Het egoïsme viert nog hoogtij. Daarom, de materiële vooruitzichten voor 1946 mogen dan niet rooskleurig zijn, er wordt flink aangepakt. Het gaat lang zaam, maar zeker. De geestelijke constellatie is echter min der hoopvol. Alleen dan, als men even fel de strijd voor recht en gerechtigheid voortzet als tijdens de bezetting, kunnen we in 1946 tot betere resultaten komen. Een recht, wij kunnen het niet anders zien, gegrond op de normen in Gods Woord gesteld. Wie zal anders uitmaken wat recht is? Tot de wet en tot de getuigenis! zo zij niet spreken naar dit woord, het zal zijn, dat zij geen dageraad hebben. Zij dit woord in 1946 voor ons en ons volk het richtsnoer. Kranslegging. Op Vrijdag 21 December j.l. heeft op de R.K begraafplaats te Middelharnis een eenvoudige plechtigheid plaats gevonden. Op het graf van Jan van Eykeren, die bij een poging om aan de greep van majoor Hom te ontkomen, verleden jaar in het inundatiegebied jammerlijk verdronk, werd een krans gelegd. Als eerste spreker voerde hierbij het woord de Res. Majoor A. Fopma, wiens toespraak luidde als volgt: Honderden jaren geleden gebeurden er heel ver hier vandaan schrikkelijke dingen. Daar was in Egypte de familie van Jacob uit gegroeid tot het volk Israels. In hun angst - angst is een slechte raadgeef ster - het tegen dit „jonge" volk niet te kunnen houden, werden de Egyptenaars wreed. De vroedvrouwen Pua en Sifrqjjioesten de pas geboren zoontjes doden; ze weigerden en... God zegende hen. Toen kwam het nog wredere bevel, dat alle pasgeboren jongetjes in de Nijl geworpen zouden worden. Was Egypte voor de Israëllieten door de harde dwangarbeid reeds een oord van verschrikking, nu werd dit la«d voor hen een hel. Amram en Jochebed gehoorzaamden het bevel van den Farao niet. Ik laat hier in 't midden of die overheid voor hen de wettige of de onwettige overheid was. Daar zullen ze wel niet over gedebatteerd hebben. 2e gehoorzaamden eenvoudig niet en redden daardoor het leven van hem, die eenmaal volgens Gods raad het volk Israels uit de slavernij zou uitleiden. Tegenover de Egyptische hel van slavenarbeid en kindermoord plaats ik de Duitse hel van armoede en wellust, van gruwelijke bombarde menten en martelingen. Tegenover de Egyptische overheid stel ik de Duitse. Voor ons staat vast, dat de Duitse overheid een onwettige was. Onze wettige overheid zetelde in Londen, de tijdelijke residentie van onze ge- eerbiedigde Koningin. Daardoor konden de bevelen van onze onder drukkers slechts onder dwang worden gehoor zaamd en was het roeping en plicht deze zoveel mogelijk te ontduiken. Zo kom ik tot de droefste dag van Flakkee, 21 December van het vorig jaar. Zwaar rustte de vuist van den onderdrukker op ons eila wnn de buitenwereld volledig afgesloten, grotendeels geïnundeerd, de dorpen geïsoleerd, in die dorpen wrede soldaten met de modernste wapens. Was het wonder, dat algemene ontsteltenis ont stond, dat de wildste geruchten de ronde deden, dat slechts weinigen het hoofd koel hielden? Nochtans bleken er te zijn - weinig in procen ten, toch nog velen in getal - die toen de moed hadden ongehoorzaam te zijn. En nu moet ik één ding heel duidelijk zeggen: de scheidingslijn tussen plichtsvervulling en plichtsverzaking ligt niet tussen het niet gaan naar Duitsland en het wel gaan naar Duitsland. Die ligt aldus: In de gelegenheid zijn den Germaan te trotseren en het dan te doen of niet te doen. Ik zeg dit zo nadrukkelijk, omdat het absoluut fout is te zeggen, die gingen, waren geen goede Hollanders, die bleven, waren het wel. Het beware ons voor hooghartigheid en misplaatste eigenwaan. Dit brengt me tot de vraag: Waarom zijn wij hier Wij zijn hier als vertegenwoordigers van allen, die het Duitse bevel konden weigeren en dat ook deden. Wij zijn hier als vertegenwoordigers van de geest van Jan van Eykeren. Het comité kon niet allen vragen, doch eert allen door Uw aan wezigheid. Voor onderduiken was persoonlijke moed nodig. In vele woningen hingen en hangen de bekende bordjes van moed en vertrouwen. Wat was er weinig moed, weinig vertrouwen, weinig geloof. Daarom hulde aan allen, die - in de gelegenheid zijnde - het hoofd koel hielden, en weigerden te gaan. Een vraag aan die onderduikers: Waarom deedt gij het eigenlijk? Deedt gij het uit Vader landsliefde, of alleen uit eigenliefde? Is dit laatste het geval, dan moet ge U vooral in deze tijd her zien. Voor onderduiken was moed nodig, maar het was toch ook voor een zeker deel heilig egoïsme. Voor het herbergen van onderduikers was groter moed nodig, hier was geen sprake van een heilig egoïsme. Daarom betuigt het Comité U allen, die onderduikers herbergden, zijn warme dank en brengt het U allen oprechte hulde. Aan U allen leg ik de vraag voor: niet, wat deed ik voor Holland, doch wat doe ik voor Hol land? Gij allen waart verleden jaar ongehoorzaam. Hu hebt ge een wettige regering hier in het eigen land. Ik vraag niet, of deze regering erg naar Uw zin is, of hij wel van Uw kleur is, of van Uw politieke richting. Ik vraag U, of gij het ongehoot- zaam-zijn hebt afgeleerd, of ge gehoorzaam zijt aan de bevelen en lastgevingen van Uw wettige regering. Bedenk goed, en ik weet, niet aan eeni dovemans oor te kloppen: Zonder discipline gaat Holland ten onder en die discipline begint met zelftucht. Of plaatst ge Uzelf op een hooghartig stand punt? Voorwaar, de bevrijding viel tegen, de volksgeest is heel erg ontworteld, maar dit geeft U geen vrijheid Uw regering te honen, haar bevelen niet te gehoorzamen, door Uw mateloze kritiek geestelijke zelfmoord te plegen en een hinderpaal te worden voor de geestelijke opbouw van Uw Vaderland, ons Holland. Daarom, Hollanders, een teveel aan gevoel uit schakelen en Uw klare verstand gebruiken om met grote nuchterheid te arbeiden en meer -te doen dan Uw plicht, met toewijding Uw werk doen, en anderen steunen en schragen. Tenslotte de vraag, waarom zijn wij hier. Wij zijn hier als Hollanders, om te eren de ware Hollandse geest, de Hollandse moed, de Hollanse onverzettelijkheid. We doen dit op deze plaats bij het graf van Jan van Eykeren. Zijn geschiedenis zal Pastoor Boekei nader beschrijven. Ge weet, dat Jan van Eykeren bij een poging om aan de greep van Majoor Hom te ontkomen een jaar geleden in het inundatiegebied jammerlijk ver dronk. Het was de tragische afloop van een helden daad. Gij Ouders, weest overtuigd van ons. mede leven, weet, dat we in Uw zoon eren de ware Hollandse geest. Wij mensen zijn slechte troosters. Trooste God U met Zijn vertroostingen en tone Hij U mildelijk Zijn genade en barmhartigheid. Zijn slotwoorden waren': „Jan van Eykeren, ik leg deze krans te Uwer gedachtenis en ter ere van hen, die door dezelfde geest bezield waren." Enige ogenblikken van stilte werden nu in acht genomen ter herdenking van hem en van hen, die vielen. Vervolgens werd het woord gevoerd, door Pastoor A. Boekei, die aldus sprak: Een goede en gezonde Vaderlandsliefde is eigen lijk de ondergrond, de diepere reden of oorzaak, waarom we hier tesamen verenigd zijn. Een Hollands gezegde luidt: Hij groeit tegen de verdrukking in. Zo is het ook met de Vader landsliefde. In tijden van druk, bezetting en be proeving van een land, dan groeit en wordt de Vaderlandsliefde sterker. In die 5 jaren van bezetting door den vijand hebben wij het overal geconstateerd, dat de Vader landsliefde al meer en meer groeide, naar de mate dat de rechten en vrijheden van het land en de bewoners onrechtmatig werden aangetast. Wij allen hebben het zelf ook gevoeld en onder vonden, dat de liefde voor het geboorteland, voor het Vaderland sterker en beter werd in ons. Voor ons geboorteland willen wij al het goede, wat met zijn aard overeenkomt. Wij zijn fier en trots op zijn glorie, wij kennen en gevoelen ook rouw en medelijden om zijn rampen en iedere nood, waar door het Vaderland wordt getroffen, wekt in ons weer een nieuwe en sterkere Vaderlandsliefde. Een goede en gezonde Vaderlandsliefde doet ons met eerbied spreken over alles, wat het Vaderland vertegenwoordigt, en dat is op de eerste plaats het wettig Gezag. Het Vaderland spreekt bij monde van het wettig Gezag. Het is de eer der Gezags dragers door goed beleid het Vaderland te dienen. En het onwettig gezag van een overheersende bezetting wordt slechts node geduld. Men voelt het als een onrechtvaardigheid, een schending van het Vaderland. En de onrecht vaardige bepalingen van een onwettige, vijandelijke overheid gaan in tegen ons rechtsgevoel. Onrecht vaardige bevelen of bepalingen van het onwettig gezag behoeven niet gehoorzaamd te worden. Ons wettig Gezag tijdens de oorlog was en bleef H.M. Koningin Wilhelmina met haar rege ring, al waren zij in ballingschap op vreemden bodem. Daarom werd ook tijdens de gehele oorlog evenals vroeger in alle katholieke kerken iedere Zondag voor H.M. de Koningin, als het wettig Gezag, gebeden. Een goede en gezonde Vaderlandsliefde vraagt ook eerbied voor de gemeenschap. Een goede Vaderlander weet zich solidair met het wel en wee van zijn land. Het Vaderland vraagt, dat een ieder zich verantwoordelijk weet voor het welzijn van het geheel en dat ook een ieder iets te be tekenen heeft voor het toekomstig lot van zijn geboorteland, dat ook hij een klein radertje is in de grote Staatsmachine van het Vaderland. Een goede en gezonde Vaderlandsliefde vraagt ook eerbied voor de persoonlijke waardigheid van den mens, voor zijn rechten en voor zijn gedachten, zijn overtuiging en zijn stand. De menselijke rechten en van de huisgezinnen moeten geëerbie digd worden. En het is een onrechtvaardigheid, wanneer de rechten van ieder mens afzónderlijk, van de huisgezinnen en van het Vaderland worden geschonden. En we hebben het terdege gevoeld, dat tijdens de Duitse bezetting onze Vaderlandsliefde werd gewond, onrechtvaardig werd aangetast, omdat het wettig Gezag genoodzaakt werd van plaats te ver anderen, in ballingschap te gaan, omdat de eerbied voor de gemeenschap, voor het Nederlandse volk werd geschonden, omdat ook de rechten, de vrijheid en waardigheid van den mens en de huis gezinnen niet werden geëerbiedigd. Wat een leed en droefenis is er als een vloedgolf over ons Vaderland gekomen tijdens die jaren van verdrukking en rechteloosheid. Door de dagbladen, boeken en tijdschriften wordt al meer en meer bekend gemaakt. Ep toclvblijft er nog zoveel leed en droefheid van die jaren voor ons verborgen, dat alleen aan God bekend is. Als we onze herinnering een jaar terug laten gaan, toen bevonden wij ons in de droeve dagen vóór Kerstmis. Er heerste algemene verslagenheid, angst en vrees in bijna alle huisgezinnen. De bedoeling was een wegvoering in slavernij op grote schaal, 't Was een schreeuwende onrechtvaardig heid, een inbreuk op de vrijheid en de rechten van den mens. De rechten der ouders over hun kinderen werden aangetast. De rechten der huisgezinnen werden geschonden, wanneer de Vader, als Hoofd van het gezin werd weggevoerd, de persoonlijke vrij heid van de mens werd aangerand. Ons rechtvaar digheidsgevoel kwam in opstand, onze Vaderlands liefde werd gekwetst. Da.ir werd een wonde toe gebracht aan de gehechtheid aan ons geboorteland. Aan zulke onrechtvaardige bepalingen behoeft men niet te gehoorzamen. Een goede en gezonde Vaderlandsliefde voelt dat spontaan. Het aantal onderduikers in ons Vaderland is dan ook legio geweest. Met durf, moed, ja zelfs verbetenheid tegen het onrecht heeft hun Vaderlandsliefde bijeen willen houden, wat bij elkaar behoort n.l hun geboorteland en hun eigen leven, lichaam en arbeid en vrijheid Het onderduiken was een voort- SCHRIFTO VERDENKING. ALS EEN DIEF IN DEN NACHT. Want gij weet zeiven zeer wel, dat de dag des Heeren alzoo zal komen als een dief in den nacht. I Thess. 5:2. Neen, we kunnen niet berekenen, wanneer, in welk jaar en op welken dag de Heere Jezus Chris tus zal wederkeeren op de wolken des hemels. Alleen de Vader weet die ure, heeft de Heiland Zelf verklaard. Paulus moest sommigen in de Kerk van Thessalonica terechtwijzen op dit stuk. Hij zal komen als een dief in den nacht Zoo had Christus daarvan gesproken, en Hij had de Zijnen gewaarschuwd, dat zij waken zouden Lees maar Mattheus 24 en 25. ...De dief komt onverwacht. Hij vraagt niet eerst, of ge het goedvindt dat hij dien nacht uw huis zal doorstelen En hij zegt het ook niet te voren dat hij dien nacht U met zijn bezoek zal vereeren. Daarom moet eiken nacht de deur goed op slot. Welnu, zoo onverwacht komt Jezus. En nu is menigeen wel bezorgd over zijn aardsche goed, hij laat zich maar niet zoo berooven. Maar wat zijn zij zorgeloos en gertist, terwijl de Rechter op komst is. Zij waken niet, zij bidden niet, zij bekee- ren zich niet. Zij stellen maar uit. Want zij hebben geen lust den Heere te vreezen. Zij leven voor zichzelf. Nu ja, zij gaan nog wel naar de kerk, zij lezen nog wel den Bijbel, zij doen alsof zij bidden net als de man die de pet voor zijn gezicht houdt. Maar een haasten naar den Dag des Hee ren is er niet. Een verwachten van den Heere Jezus Christus met al de liefde van het hart, neen! Plotseling komt Jezus. Terwijl we nog leven. Of terwijl we reeds gestorven zijn. En immers, de dood komt ook op het uur, dat wij het niet ver wachten? Hoevelen worden door een ongeluk weggenomen. Verwacht gij den Heere Jezus? Kent gij het heimwee naar Hem Kom, Heere Jezus, kom Als een dief in den nacht. Ja, de toestand der wereld zal dan zijh vol du'sternis en donkerheid. De aarde zal daarmee bedekt zijn. Zonde en on gerechtigheid zal alles in het donker hullen. En dat kunt ge wel zien in de ontwikkeling der wereldgeschiedenis. De lichten des hemels hebben wij uiigebluscht, durft het ongeloof beweren. En al wordt het kunstlicht van wetenschap en tech niek steeds helderder, het leven der wereld wordt nachtleven. En weldra de eeuwige nacht. Zie, dan als de maat der ongerechtigheid vol is, dan komt Jezus. Behoort gij tot den nacht of tot den dag? Zijt gij kind des nachts of kind des daags? Dat weet ge wel. Een tusschending is er niet. Maar dan weet ge ook, of die groote Dag U overvallen zal als een verderf, dan wel Uw Verlossing zal zijn. Dit is de vraag: Wie is Jezus voor u, uw Rechter of uw Redder? Welgelukzalig zijn allen die Hem verwachten! P. A. ZEILSTRA. durend leven in angst en vrees voor de geweld dadige onrechtvaardigheden van den bezetter Voor zulk een verborgen leven was nodig een zekere mate van zelfbeheersing, om zich niet in nodeloos gevaar te begeven, en ook een zekere dosis geduld om vol te houden, om de moed er in te houden Ook de nood van ons eiland, een jaar geleden heeft vele Vaderlandslievende mannen tot onderduikers gemaakt Gij, onderduikers, hier tegenwoordig, gij weet bij ondervinding welke offers zulk een beangstigend leven van U heeft gevraagd Wij brengen hier eer en hulde aan Uw durf, Uw moed en volharding, geïnspireerd door Uw goede, gezonde Vaderlandsliefde. Ook de helpers van onderduikers bij het verschaffen van een schuilplaats en het verschaffen van levens middelen willen wij laten delen in deze eer eh hulde. Wij staan hier aan het graf van Jan van Eykeren, die ook met dienzelfden moedigen geest bezield was. Op de 21e December bereikte ons het droevige bericht van zijn tragische dood. Bij een poging tot ontvluchten aan de dreigende wegvoering naar slavernij in een vreemd land, op weg naar zijn schuilplaats in het watergebied, is hij jammerlijk verdronken. Hij was de oudste zoon van een groot huisgezin, 27 jaar oud, de trots en het sieraad van zijn vader en moeder, een goede en hartelijke broer voor jongere broers en zusters, als flinke werker, een steun en kracht voor het huisgezin. Dat onrechtvaardige bevel van den bezetter, die aanslag op zijn vrijheid heeft hem naar den dood gedreven. Zijn goede, trouwe Vaderlands liefde zocht een schuilplaats om zijn leven op de Vaderlandse bodem te beschermen en te beveiligen Helaas de ramp van het watergebied heeft er een ramp voor een huisgezin bijgemaakt. Zijn jonge, gezonde lichaam vond de dood in het water en zijn onsterfelijke ziel steeg op naar God, Die ook de goede, gezonde Vaderlandsliefde als een deugd beschouwt, als een goede daad in een mensenleven. Wij eren en huldigen hier door deze kransleg ging en deze bijeenkomst ook bijzonder de Vader landsliefde van Jan van Eykeren, zijn durf en moedige wil om te weerstaan aan een schreeuwen de onrechtvaardigheid, die hem jammerlijk het leven kostte. Door hun tegenwoordigheid willen wij ook zijn goede ouders en familie in die hulde laten delen. Ik begrijp het zo goed, zijn jammerlijke, tragische dood, zijn gemis in het huisgezin blijft een gevoelige wonde voor het ouderlijk hart. Gods troost moge de ouders en familieleden blijvend Zijn kracht en sterkte geven. Van de ruim 60 mannen van ons eiland, die door die onrecht vaardige slavenjacht het leven hebben verloren, is Jan van Eykeren de enige, wiens lichaam hier op Vaderlandse bodem begraven ligt. De anderen hebben hun graf gevonden in een vreemd land, hetgeen voor hun ouders en nagelaten familieleden nog harder en zwaarder is. God moge al hunne zielen genadig zijn, hun Vaderlandse liefde als een deugd en een goede daad erkennen. Hunne zielen zijn opgestegen van uit het oorlogsrumoer naar God en moge Gods barmhartigheid hunne zielen geleid hebben naar het eeuwige Vaderland van rust en vrede, waar Gods glorielicht hen moge overstralen. Deze eenvoudige plechtigheid werd door Z.Eerw. met het „Onze Vader" besloten. Tenslotte dankte de ontroerde vader voor het medeleven en voor de hulde gebracht aan zijn Zoon. Enkele genodigden hadden bericht van ver hindering gezonden, o.m. het lid van het Eiland- Comité, Ds. v. d. Valk, en de heer C. M. Vogelaar. De zoogenaamde Jehova-getuigen. Ook ons eiland krijgt bezoek van deze lieden. Wij mogen op hen wel toepassen het woord van Johannes: Indien iemand tot U komt en deze leer niet brengt, ontvangt hem niet in uw huis en heet hem niet welkom, want wie hen welkom heet, heef i deel aan zijn booze werken. Laat U ernstig waar schuwen en ga maar niet met hen debatteeren. Als het hun blijkt, dat gij U houdt aan GodsWoord zooals dat U gepredikt wordt, dan overladen zij U met hun vloeken. Zij behooren tot den geest der dwaling, tot dc anti-christen, die den boozc dienen. Ernstige Bijbelonderzoekers hebben zij zich genoemd, en nu heeten zij zichzelf: Jehova getuigen. Vraagt ge, wat ze leeren? Dat God een lichaam heeft; dat Christus een geschapen engel is; dat Hij niet is opgestaan; dat de leer der Drieëenheid dwaasheid is; dat cr geen opstanding der doodeh is; dat de Kerk Babylon is. En over de wederkomst des Heeren vertellen zij allerlei nonsens. Dominee's en pastoors dat zijn huiche laars, bedriegers, duivcl-aanbidders. Laat U toch waarschuwen voor deze menschen. Het is wel droef, dat sommigen veel geld uitgeven voor de boeken van hun zoogenaamde Bijbel- en Traktaat genootschap. Satan zoekt U af te trekken van het eenvoudig Bijbelsch Evangelie, ja, zij zoeken U in slaap te wiegen, alsof er na den dood nog be- kecring mogelijk is. Blijf bij Gods Woord! P. A. ZEILSTRA. Pers-communique Nr. 1 R.T.M. Nog steeds worden niet alle treinen der Rotter- damsche Tramweg Maatschappij stipt op tijd gereden. Dit is een gevolg van het feit, dat de reparatiemogelijkheden voor het materieel nog zeer onvoldoende zijn. Bovendien is de kwaliteit van de briketten inferieur, daar de mijnen over de bij de fabricage hiervan benoodigde hulpstoffen niet in voldoende mate de beschikking hebben. Met ingang van 1 Januari 1946 zullen wederom dagretours beschikbaar worden gesteld tegen Et maal den enkele-reisprijs. Enkele verbeteringen konden in de afgeloopen maand worden ingevoerd, waarvan wij hier noe- m: 1de uitbreiding van de dienstregeling, waar bij het mogelijk werd het aantal vaarten in het veer Hellevoetsluis-Middelharnis van vier op zes te brengen; 2. het wederom invoeren van den Zondags dienst; 3. het in dienst stellen van een motorwagen op de lijn Blaakschedijk-Cillaarshoek (Strijen). In de maand Januari komen de herstelwerk zaamheden der vernielde trambruggen ten zuiden van Klaaswaal gereed, waardoor de tramdienst tot Numansdorp hervat zal kunnen worden. Tevens zal hierdoor een autobus beschikbaar kopien, waarvan de Gemeente Zuid-Beyerland zal kunnen profiteeren. Met het herstel van de tramlijn Middelharnis- dorp-Ooltgensplaat, waartoe in overleg met de Burgemeesters der betrokken Gemeenten van Oost-Flakkee besloten werd, zal, zoodra de daar voor benoodigde dwarsliggers zijn afgeleverd, be gonnen worden, zoodat binnen afzienbaren tijd ook het vervoer op Oost-Flakkee belangrijk ver beterd zal kunnen worden. Financieele inlichtingen, Amerikanen doen alles in het groot. Dit volk van super latieven bouwt de hoogste huizen ter wereld, de grootste fabrieken ter wereld, in het kort: doet alles op een tot nu toe ongekende wijze. Gedurende den oorlog hebben de Geallieerden daarvan in hooge mate profijt getrokken: de Atnerikaansche industrie bouwde millioenen tonnen scheepsruimte, vervaardigde tienduizenden vliegtuigen enz. enz. Niet in het minst door dezen ontzagwekkenden stroom van oorlogsmateriaal konden Duitschers en Japanners verslagen worden. Dezer dagen deden de Amerikanen weer iets ontzag wekkends. Zij verleenden aan Engeland een crediet tot het fantastisch hooge bedrag van 4.4 milliard Dollar, inderdaad het hoogste crediet, ooit gegeven. De monetaire overeenkomst, waarin deze credietverlee- ning is opgenomen, is evenwel niet alleen interessant ten gevolge van 'de grootte der daarin genoemd bedragen. Wellicht nog veel belangwekkender is de geest, welke uit deze credietverieening spreekt. Uitdrukkelijk is immers in den tekst opgenomen, dat het crediet aan Engeland ten 'doel heeft, dit land in de gelegenheid te stellen, zich te herstellen van de gevolgen van den oorlog. In verband daarmede is ook de clausule opgenomen, dat gedurende |de eerste 5 jaren geen rente zal worden betaald, terwijl bovendien de rente niet zal behoeven te worden betaald in de jaren, waarin kortweg gezegd de Engelscbe regeering zal verklaren daartoe niet in staat te zijn. Voor Engeland is deze overeenkomst wel van groot belang. Het land is van een der belangrijkste crediteur- landen tot een debiteurstaat geworden. Een schuld van ruim 1 '/a milliard Pond aan Britsch-Indië, Birma en andere landen in het nabije Oosten is het gevolg van den oorlog. Het is teekenend voor de gewijzigde verhoudingen in het Britsche gemeenebest, dat dergelijke schulden aan koloniën, mandaatgebieden en dominions konden ontstaan. In het „koloniale" tijdperk had men z'ch zoo iets bezwaarlijk kunnen voorstellen. De gewijzigde opvattingen van thans spreken ook duidelijk, wanneer men een vergelijking maakt tusschen het Amerikaansche crediet van nu en de Atneri kaansche leening van 143 millioen Dollar uit den vorigeti oorlog. Toen werd in 1917 een leening tot het genoemde bedrag tegen een rente van 5l<s verstrekt, welke in 1937, dus na 20 jaar, moest worden terugbetaald. Rekening houdende met de jaarlijksche aflossingen kan berekend worden, dat deze lecning den Engclsclien 5.90 per jaar kostte. Thans is 4.4 milliard Dollar geleend tegen 2 per jaar, af te lossen in 50 jaar. Dit bcteekent. dat de Engclsclien per jaar aan rente en aflossing tezamen 3.18 hebben tc betalen. Indien de Amerikanen de leening van thans zouden hebben verstrekt op dezelfde voorwaardeij als in 1917, dan zou bij gelijkblijvende verplichtingen voor Enge land dc leening niet 4.4 milliard, doch slechts bijna 2.4 milliard Dollar hebben kunnen bedragen. Voor het overige moet er nog dc aandacht op gevestigd worden, dat de 4.4 milliard Dollar niet allen voor aankoop van goederen bestemd zijn. Een bedrag van 650 millioen Dollar is hierin begrepen voor dc verrekening van lend- lease leveranties na V.J.-day en aankoop van in Engeland aanwezig Amerikaansch materiaal. Men kan niet anders concludecren, dan dat dc Amerikanen door hun leveran ties ingevolge deze overeenkomst aan Engeland op 650 Millioen Dollar te stellen ook hierin welw'llend zijn geweest. De Anglo-Amerikaansche overeenkomst gaat ervan u:t, dat dc regeling op financieel gebied, zooals die is ontworpen tijdens de conferentie van Brctton Woods, zal worden aangenomen. Tot nu toe hebben nog slechts dc Rcgce- ringen der Vcreenigde Staten en van China dc voorstellen aanvaard. Gelijk hekend, zal eerlang ook hier tc lande dc parlementaire behandeling van Bretton Woods een aan vang nemen. Er zal den Engclsclien wel niet veel anders overblijven, dan dc voorstellen eveneens te aanvaarden (hoewel daartegen zeker nog wel dc noodige oppositie zal worden gevoerd) nu dc nieuwe crediettransnctie reeds in den geest van Brctton Woods is gehouden. Minister Lieftinckdoet zijn woord gestand. In dc bekende radiorede van September kondigde Z.E. aan. dat omstreeks half December wel genoeg middelen in omloop zouden zijn gebracht. In verband hiermede staat de zoojuist door dc Ncdcrlnndsche Bank gegeven Algcinecne Vergunning No. 43 waardoor dc tot nu toe geldende vergunning om salarissen te betalen en gelden op tc nemen (indien de rekening houder een vrij beroep uitoefent) ten laste van een geblok keerde rekening, komt te vervallen. In dc toekomst zal zulks uitsluitend (en laste van girale rekeningen kunnen geschieden, terwijl de rekeninghouder ook nu zal moeten verklaren, dal hij voor deze doeleinden niet over voldoende contanten of vrij tegoed beschikt. ROTT. BANK.

Krantenbank Zeeland

Opbouw | 1946 | | pagina 1