GROOT VERKOOPS -
ONDERZOEK
Hulp van
Fifty-Fifty rookers
wordt ruim beloond.
RUIME BELOONING
LANDBOUW en VEETEELT
ONZE EILANDENJjVAN ZATERDAG 9 DECEMBER 1933.
arbiter bepaald; ztyn uitspraak is bindend
voor beide partyen.
Zoowel in het Eogelsche Hooger- als in
het Engelsche Lagerhuis is een scherp debat
gevoerd over de tegenwoordige onvoldoende
organisatie van de Engelsche militaire lucht
macht. Baldwin, die namens de regeering
antwoordde, was uiterst voorzichtig, maar
kon toch niet ontkennen, dat Engeland zoo
ver bij Frankrijk, Rusland, Amerika en Italië
op luchtverdediging ten achter stond, dat
uitbreiding van de Engelsche luchtvloot wel
onvermijdelijk zal zyn. Arm Genèvel
De besprekingen tusschen Litwinof en
Mussolini te Rome zullen in hoofdzaak gaan
over de volgende onderwerpenontwapening,
vorming van een bloc voor het Oostelijk deel
van de Middelandsche Zee, uitwisseling van
Russische grondstoffen tegen Iraliaansche
eind producten, hot vraagstuk van Rusland's
buitenlandsche betrekkingen.
Over de hervorming van een volkenbond,
waaraan ieder thans denkt, doch waarover
niemand spreekt, zal men niet praten, tenzy
Litwinof deze moeilijke kwestie zelf te berde
brengt. Nu, daarvan kan men wel verzekerd
zijn. Doch reeds by voorbaat wijst Italiö de
verantwoordeiykbeid voor het beginnen mei
de behandeling van dat vraagstuk af. Maal
ais Litwinof nu eenmaal wil... nu dan is
Mussolini als gastheer, wel gedwongen er
ook over te spreken Handig!
Iq Januari komt het congres te Washing
ton bijeen en daar zal President Roosevelt
verantwoording hebben af te leggen, wat hy
met de hem verleende vrywel onbeperkte
volmachten heeft weten te bereiken. Het
eenige antwoord zal W8l wezen, niets, niets
en nog eens niets! Behalve een totaal ont
wrichte Amerikaansche samenleving en een
gekelderd betalingsmiddel. Voor Rosevelt
breken dus bange dagen aan, die zyn vroe
gere populariteit in Amerika danig zullen
schokken, misschien zijn heengaan nood
zakelijk zullen maken. Want, dat Roosevelt
in de paar weken, die hem overblijven,nog
veel zal kunnen tot stand brengen, gelooven
zelfs zyn medestanders geea oogenblik
Slechts één ding kan Roosevelt redden:
er is geen enkel werkeiyk groot man om
hem met kans op succes te vervaügen.
Te Weenen is de Pan-Europeesche confe
rentie, onder voorzitterschap van den Bonds
kanselier, Dr. Dolfuss, geopend Gedachtig
aan de mislukking van de Londensche econo
mische conferentie heeft deze Weensche con
ferentie slechts een beperkt programma
opgesteld. In de eerste plaats is men te
Weenen in veel kleiner gezelschap bijeen
gekomen. Slechts twaalf landen, gelegen
tusschen de Groote West-Europeesche Mo
gendheden en Sovjet-Ru sJand, tusschen Oost
zee en Middellandsche' Zee, zijn vertegen
woordigd. Een zestigta personen, menscben
uit de practyk voorn* meiyk, nemen aan de
conferentie deel. Men is zoo verstandig ge
weest de politici bu\ten de deur te houden,
zoodat deze Heeren niets kunnen verknoeien.
Men schat dat de co ferentie vier dagen zal
duren Vier commissies zullen behandelen:
de werkeloosheid, het valutawezen, douane
vraagstukken en verkeerswezen. Over het
vraagstuk van het bimotaiisme heeft Sir
Henry Deterding een uiterst belangwekkend
praeadvies ingediend.
Te Montevideo is de Pan-AmeribaaDSche
conferentie in het schitterende parlements
gebouw geopend door den President van
Urugay, Sabriel Terra. Maar reeds dadelijk
gooide de Cubaansche afgevaardigde roet iD
het eten door een motie voor te stelleD,
waarin de conferentie uitsprak, dat zy pro
testeerde „tegen de traditiODeele economische
en politieke inmenging der Vereenigde Staten
van Noord-Amerika in de Zuid-Amerikaan-
sche, Midden Amerikaansche en Cubaansche
aangelegenheden". Dat kon de Amerikaan
sche Minister van Buitenlandsche Zaken Huil,
natuuriyk niet op zich laten nemen en hij
verklaarde nadrukkelyk, dat hy ter confe
rentie was verschenen als een moderne vre-
des-apostel, waaraan hij toevoegde dat Presi
dent Roosevelt een politiek van vriendschap
wenschte te voeren tegenover alle andere
Amerikaansche Staten. Na dit weinig belo
vend begin zyn de afgevaardigden in de
commissies aan het beraadslagen gegaan.
Hoewel de herstemming voor de Kamer
verkiezingen in Spanje allerminst het be
lang had van de éérste verkiezingen op deD
191en November, is het er toch wat al te
lustig toegegaan. Naar men uit Madrid
meldt, gaat de rechtstreeksche coalitie met
de meeste zetels stryken. Dit was zoo weinig
naar den zin van de aDarchistisch-Syndica-
listische kringen, dat deze partyen in den
nacht van Zondag op Maandag in geheel
Spanje een gewapenden opstand wilden ont
ketenen. De Spaansche Regeering was noch-
thans tydig ingelicht en koüdigde over het
algeheele land een staat van preventie af.
Men verwacht een Ministerieels crisis in
Spaoje, in ieder geval het aftreden van
eenige ministers.
De nieuwe Fransche regeering, het kabinet-
Cbautemps, heeft flnancieele voorstellen in
gediend, ter dekking van het tekort op de
begrooting, welk tekort de lieflijke som van
zes milliard Fransche francs bedraagt. Twee
milliard zal men vinden uit bezuiDigingeD,
een milliard door belastingontduiking tegen
te gaan, anderhalf milliard door Dieuwe
fiscale maatregelen en nog eens anderhalf
milliard door buitengewone inkomsten.
Op papier sluit dus de Fransche begrooting,
de commissie uit de Kamer voor de flnan-
cieele aangelegenheden heeft reeds haar
werkzaamheden aangevangen en denkt,daar
mee in 2 dagen gereed te komen. Dan komen
de voorstellen in de Kamer, die wel ge-
dwoDgen zal zyn de voorstellen goed te
keuren, althans een paar voorloopige twaalf
Met het doel om de waarde van de verschillende distributiemiddelen in
Holland te onderzoeken, heeft de Verkooporganisatie van de fabrikanten het
denkbeeld opgevat, om het boven afgebeeld Dollarteeken in diverse
kleuren aan te brengen op verschillende 3U ets. Fifty Fifty sigaretten, die in ge
heel Nederland meer en meer verkocht worden.
Ten einde dit onderzoek te doen slagen moet iedere met een -teeken
gemerkte Fifty Fifty sigaret zoo spoedig mogeiijk'bij ons terugkomen, met opgave
van datum van verkoop aan het publiek.
De fabrikanten verzoeken e?n ieder vqn hun geachte clientèle vriendelijk,
hen met het bereiken van hun doel behulpzaam te willen zijn. U behoeft niet
anders te doen dan elke, door U in Uw pakje Fifty Fifty sigaretten gevonden
speciaal bedrukte sigaret per brief in te zenden aan: Goodwin Co., Postbus 2,
Amsterdam Noord en daarbij te vermelden Uw naam en adres, alsmede naam
en adres van Uw winkelier en datum van koop. U ontvangt dan voor Uw moeite een
den te verleenen, daar alles vóór de Kerst
dagen door Kamer en Senaat moet zijn
:oedgekeurd, wil de geheele Fransche be
grooting voor het jaar 1934 niet in het
honderd loopen. Men ziet het is ook te Parys
al weer kort dag geworden!
Op den afgeloopen Zondag is het eiland
Hawai geteisteid door een hevige aardbeving.
De grootste actieve vulkaan ter wereld, die
zich op deze eilanden bevindt, de Mauna
Loo, vertoonde een sterk verhoogde werking,
waarmede de vulkaan alle records sedert
het jaar 1903 moet hebben geslagen. Wij
ontleenen dit bericht aan een telegram uit
Amerika en blijven dus in den sportieven
styi van Amerika. Lavastroomen van meer
dan een vierkanten kilometer oppervlakte
zijn waargenomen, zoodat de bevolking bezig
is de dorpen, in de buurt van dezen berg
gelegen te ontruimen. Nu zal een Ameri-
kaansch vliegtuig zoo laag over den krater
vliegen, om den stand der uitbarstingen
waar te nemen.
Te Brussel heeft men in b8t Paleis der
AcademiSD, in het bijzijn van Koning Albert,
KoningiD Elizabeth, Prins Leopold, Prinses
Astrid, Minister Lippens, den NederlaDdschen
GezaDt Jhr. Tjarda van Starkenborch Sta-
chouwer, en tal van andere autoriteiten, den
öOsten verjaardag van het overiyden van
len ook in Nederland zeer veel gelezen
Vlaamschen letterkundige, Hendrik Con
science, met groote plechtigheid herdacht
Het is een schitterende huldiging geworden,
ter eere van de nagedachtenis van den man,
die het Vlaamsche volk heeft leeren lezen.
Tusschen de Valera en de Eogelsche Re-
geering is het minder botertje tot den boom
geweest. Thans heeft de Valera aan de re
geering te Londen gevraagd, wat deze zal
doen, indien Ierland koos tusschen het lid
blijven van het Britsche Gemeentefeest en
het uitroepen van een onafhankelijke Iersche
Republiek, waarby zéér vermoedelijk de keus
zou zyn gevallen op een Iersche Republiek.
Een commissie uit het Engelsche kabinet,
bestaande uit Mac Donald, Thomas, Sir John
Simon en Lord Hailsmaü, heeft thans het
antwoord der Engelsche regeering geredi
geerd. In dat antwoord zal de Engelsche
Regeering verklaren, dat zy niet tot agres
sieve bedreiging van Ierland zal overgaan,
daar zij vriendschappeiyke betrekkingen met
IerlaDd wenscht te onderhouden. Alleen
vestigt de EDgelsche RegeeriDg er de aan
dacht van de Valera op, dat op die manier
de voordeeleh verloren zullen gaan. verbon
den aan het lidmaatschap van het Britsche
Gemeentebest.
Weekpraat je
Alles op één kaart
Menigeen voelt onbestemd, dat hij slechts
na een volkomen centralisatie en concen
tratie van zyn geestvermogens en zijn be
staansvoorwaarden geheel kan opgaan tot,
het doel van zijn leven, maar steeds opnieuw
betrapt hy zichzelf erop, op zijwegen af te
dwalen, of zich wel te voelen by het ver
richten van halfheden...
Het is onze menscheiyke zwakheid, die
ons steeds weer ertoe verleidt., meerdere
Goden te aanbidden. Onze zwakheid is zoo
groot, dat wij het benoodigde, onbegrensde,
onbeperkte vertrouwen in den Bestuurder
der Wereld, niet bil machte zijn in onszelf
op te wekken, zoodat wy steeds een achter
deurtje open houden, om hü'p te halen in
geval van nood! Wy nemen dien grooten
Bestuurder als onzen Leider, onzen Heer aan,
maar houden rekening met de mogelykheid,
dat Hy op een zeker oogenblik niet scnerp
genoeg op ons let, zoodat een kleinere macht
de gelegenheid krygt ons iets aangenaams
te verschaffen. Met zoo'n hoop in het hart
koopen wy bv. loteryloten. Om van den al-
machtigen God te verwachten, dat Hy juist
den boofdprys laat vallen op ons, dat is toch
wel wat dwaas! Doen wij echter feiteiyk wel
anders?.
Daarin ligt toch eigenlijk wel de stille
bekentenis opgesloten, dat wy ons zelf niet
waardig achten, zoo'n geschenk te ontvangen.
Wy... vergenoegen ons met de vaststelimg,
dat het raadselachtig toegaat in de wereld
en dat wij het niemand kwalijk nemen kun
nen, als hij uit deze ongeregeldheid een voor
deeltje weet te slaan! Doch deze zwakheid
te overwinnen, schynt bovenmenschelijke
kracht te vereischen. En toch is onze religie
nog zeer eerbiedwaardig vergeleken bij die
van vroeger tyden, waarby de wereldorde
over een onnoemeiyk aantal goden en half
goden was verdeeld zoodat wy biy zyn,
dat wy ons niet met hun eigenschappen be
hoeven bezig te houden. Wy verlangen juist
Daar een eenheid van God en Wereld, maar
lyden onder een groot gebrek aan evenwicht
tusschen overgave aan ons levensdoel en het
egoïsme, de zelfzucht, die ons beheerscht.
Stryd is er in ons, voortdurende stryd, die
ons niet gelukkig maakt, zooals ieder ver
stoord evenwicht, funest inwerkt.
Toetsen wij ons geweten, dan bestaat er
voor ods slechts ééa God, slechts één keuze,
één doel maar staan wy voor de keuze,
voor de beslissing, dan zet het lagere instinct
in ons zich onmiddellijk schrap tegen de
goede erfenis onzer voorvaderen.
Lied van de Week.
NA dei» vijfden December.
Guus Betlem Jr.
Sint Ni'claas is alweer voorby,
Heeft ouderwetsch gereden,
Maar, ouderwetscher nog dan dat
Heeft weer mijn beurs geleden...
'k Kreeg van m'n vrouw een wandelstok,
Een dasspeld met opalen,
Een rookstel en een boekenrek...
Maar ik mocht het betalen!
M'n oudste zoon verraste me
Met vier paar dure sokken,
De jongste met een nieuwe das
Maar... vader mocht het dokken!
M'n buurman links, die stuurde me
Een fijne kist sigaren,
Het kost den man zoowat geen cent,
Hy handelt in die waren.
Maar ik schryf versjes, en... nietwaar?
Dikan 'k hem moeilyk sturen,
't. Gevolg is dus weer een cadeau
Want daarvoor ben je buren.
M'n tante breide me een das
Gewoonweg niet te dragen,
Maar zélf wist ze van „Sinterklaas"
Een theeservies te vragen!
Ik kreeg papieren vlechtmatjes
Van fröbelende neven,
En mocht er spoortreinen en zoo
Liefst in "de plaats voor geven!
Zeg, denk aan Zwart, zoo schrikt, m'n vrouw,
Daar kun je heusch niet buiten...
Ja vrouwtje, ja.ik wéét het wel,
En... v èg zyn weer je duiten 1
M'n schoonmama zei: 't is een tyd
Dat j' elke cent moet keeren,
Dus geef maar niets... doch, ai, ik had
Het eens moeten probeerenü
Sint Ni'claas is alweer voorby,
Heeft ouderwetsch gereden,
Maar ouderwetscher nog dan dkt
Heeft weer mijn beurs geleden!
Nederlandsche Landbouwers
in Zuid-Afrika.
Zooals bekend, zyn er in den loop van de
jaren, na 1925, verscheidene Nederlanders
naar Zuid-Afrika vertrokken om zich, som
migen hier en daar verspreid, anderen in
eikaars nabijheid aan het landbouwbedrijf
en de veeteelt te wyden. Zoo zyn er in het
noorden van Transvaal enkele groepen Neder
landers, die vee fokken en vetweiden en
tabak, grondnoten, mielies, aardappelen enz,
verbouwen. Ook in Lijdenburg wonen er
enkele Hollanders, die zich op de boerdery
hebben toegelegd.
Verder is er de landbouwnederzetting op
Wonderfontein, waarover hieronder verder.
Eerst willen wij wijzen op een tweetal
brieven in de Leeuwarder Courant van den
heer H. ten Cate Hoedemaker, die in 1926
als eenige Hollander deelnam aan de, van
Engeland uit georganiseerde, „farmer's tour"
en zich daarna in het Pietersburgscbe ves
tigde. Hy woont thans in de buurt van Port
Elizabeth. Zyn opmerkingen onder den in
vragenden vorm gestelden titel: „Landver
huizing naar Zuid-Afrika?" geven wy bier
onder weer.
De schryver begint met te verwijzen naar
zijn, boven reeds genoemdestudiereis. „Sinds
dien zijn de vooruitzichten in den landbouw
en veeteelt, zoowel hier als in Nederland,
zeer gewijzigd. In de Unie zijn zy slecht,
in Nederland lyken zy mij hopeloos." De
schryver kan zich daarom voorstellen, dat
jonge boerenzoons en ook gevestigde boeren,
die steeds achteruit gaan, wel graag eens
iets zouden willen weten van de vooruit
zichten in de Unie. Hij wil daarom een
indruk geven van den huidigen stand van
zaken. „Wat ik schrijf", vervolgt hy, „is
niet het resultaat van een langdurige theo
retische studie, maar zijn de inzichten, ver
kregen door iemand, wien het in Nederland
te benauwd werd en toen in de Unie een
bedryf is begonnen". Zijn mededeelingen
zijn gebaseerd op eigen ervaring, vaklitera
tuur en gesprekken met, andere Nederlanders
De heer Ten Cate Hoedemaker begint
met te memoieeren, dat de af«l. Landbouw
van de Nederlandsche Vereeniging in Johan
nesburg het niet raadzaam acht reclame te
maken voor Zuid-Afiika. Hij wil dat daarom
ook niet doen, maar slechts een inzicht
geven in de verhoudingen.
„Evenals in Europa zitten we hier in een
groote crisis. Vooral landbouw en veeteelt
hebben daar zwaar onder te lijden, eh er
zullen maar zeer weinig boeren zyn, by wie
de inkomsten de uitgaven dekken. Alle
vroegere verhoudingen van prijzen zijn omver
gegooid. Producten, die tot nu toe een goe
den prijs opbrachten,zijn waardeloos gewor
den Landprijzen zijn over het algemeen nog
te hoog, hypotheeklasten vaak ondragelijk.
Wy zitten hier midden in een overgangs
tijdperk en dat is niet het geschikte oogen
blik voor Nederlanders, geheel ODbekend met
de toestanden hier, om nu te beginnen."
Natuuriyk zyn er allerlei adviezen te
ferygen, b.v. van het departement van Land
bouw en van gevestigde boeren. Deze zyn
meestal goed bedoeld en een boer met er
varing van de streek kan er wel Dut uit
slaan. Anderen zullen desniettegenstaande
in moeiiykheden geraken.
„Toch zyn er enkelen, onder wie ook ik,
van meening, dat, als er een grondige studie
gemaakt woi dt van de bedry ven, die ondanks
de slechte tyden, toch nog winst opleveren,
we dan zullen vinden, dat hier nog wel
degeiyk ruimte is voor boeren uit Nederland.
Er zal echter met zeer veel voorzichtigheid
en overleg te werk moeten gegaan worden."
„Veel zal er van afhangen, hoe de dingen
zich in de naaste toekomst zullen ontwik
kelen." Het lijkt dat de goudmynen zich
sterk zullen uitbreiden. „Dan zal er meer
vraag komen naar boerderij producten (maïs,
vleesch, boonen, enz), voor rantsoenen voor
de kaffers, die in de mynen werken."
„Werkeloosheid zal sterk afnemen en daar
door de koopkracht toenemen." „In een
land als Zuid-Afrika, met hooge invoer
rechten en maar betrekkeiyk gering over
schot aan landbouw- en veeteeltproducten,
kan dat een geweldig verschil in pryzen
beteekenen.
Dan is er nog een heel groote factor. Het
is gebleken, dat vleesch in gekoelden toe
stand, hier in het binnenland geslacht, in
uitstekende conditie in Londen op de markt
gebracht kan worden.
Op het oogenblik is die uitvoer nog niet
goed loonend, maar het is niet onmogeiyk,
Uat de vleeschpryzen in Engeland wat zullen
oploopen en daarby gemet de Unie voor
keurrechten, die vastgelegd zijn op de
Oitawa-confereDtie. Ook is het zeer wel
mogeiyk, dat wij onze productie kosten naar
beneden kunnen orengen."
Iu den tweeden brief begint de heer Ten
Cate Hoedemaker met te constateeren, dat
de Unie een „derderangs" landbouwlaüd is.
Hy somt dan tot staving daarvan allerlei
bezwaren en nadeelen op, als langdurige
droogten, die in sommige streken het be
drijf tot een loterij makeDlange afstanden,
derhalve hooge transportkostenonbetrouw
baarheid, „ongeleerdheid" en luiheid van het
kafferwerkvolk; onregelmatige kunstmatige
watervoorziening, insectenplagen (sprink
hanen en commandoworm), nachtvorst en
tenslotte wildschade.
Ondanks deze nadeelen, zegt de heer
Hoedemaker, „zal ik liever in Zuid-Afrika
weer een bedrijf beginnen, dan in Neder
land. Waarom?"
„Omdat op de bezwaren, die voor het
overgroote deel van de Unie gelden, enkele
uitzonderingen bestaan. Bovendien komen
er telkens, door mis-oogsten over groote
gebieden in de Unie, tydeiyke oplevingen
in de prijzen van sommige landbouw- en
veeteeltproducten, zooals b.v. dit jaar.
Op de plekjes, die door hun ligging, of
door andere omstandigheden aan die scha
delijke invloeden geheel of gedeeltelijk ont
komen, kan men zoo'n jaar behoorlijke
winsten maken.
Een vooruitziende blik is echter noodig
om daar ten volle van te kunnen profiteeren.
De meeste Afrikaansche boeren hebben
één groote fout, ze zorgen niet voor de
toekomst. Ondaoks het feit, dat elke boer
□u toch wel langzamerhand kan weten, dat
er telkens jaren komen, waarin hun plaats
niet genoeg oplevert om bun vee voldoende
voedsel te verschaffen voor melk- of vleesch-
productie, erger nog, om het zelfs in het
leven te houden, zorgen ze Diet voor een
voldoenden voorraad hooi of persvoer Resul
taat: geen of zeer geringe melk- en vleesch-
productie voor een geheel jaar en sterfte
onder de dieren.
Déar ligt de kracht V3D den Nederland-
schen boer. Hij weet, door eeuwenoude
ervaring, dat één van de voornaamste zoi gen
moet wezen een voedselvoorraad voor den
wiDter te verzamelen.WelkeNederlandsche
boer zal niet trachten zooveel hooi te win
nen, dat hy aan het einde van den staltijd
een half of heel vak over heeft, opdat, als
volgenden zomer de hooioogst tegenvalt, h(j
niet genoodzaakt is duur by te koopen?
De schrijver meent, dat de Afrikaansche
boer nalatig is in deze dingen en dat daarin
de periodiek weerkeerende voerschaarste is
toe te schryveD T° dergelijke tyden sprin
gen de prijzen ?aak niet 100% naar boven
en dan komt de gouden tyd voor hem, die
wat bewaard heeft voor den slechten tijd.
Men ziet he" de oude politiek van Jozef,
den vreemdf',D8 in het land der Farao's.
De schryver neemt verder de moeite om
de oorzaak tran deze toegeschreven nalatig
heid op tP3P°ren en leidt, die terug tot den
tyd toen de boeren nog konden trekken en
er winter- eD zomerweideD op na hielden.
Bovendien zorgden de vele veeziekten-, die
nu me' zooveel succes bestreden worden er
el vcot, dat de kudden niet te groot waren.
Voor'-" speelt het gemakkelijk opnemeD van
geld "n eeD zetar fatalisme ook een rol in
het drama Zoo vertelt, hij van een boer, die
vlak na den regen, toen het veld dus eindeiyk
pjpögbaar werd, aan den passeerenden dok
ter verklaarde: nJa dokter, die hand des
fleuren druk swaar op ons, ons kan nieeen
kaffer kry oni vjr ons te werk nie" pd rus-
ig zijn koffie door bleef drinken. Wij laten
dit grapje gHieel voor rekening van den heer
Hoedemaker, zyn vorige opmerkingen laten
reeds duidelijk genoeg zien, dat de voor
zichtige bekwame Nederlandsche boer, die
de toekomst, aandurft nog wel degelijk kans
van slagen heeft en dat menige boer, wan-
