f
Purol bij Doorzitten - Zonnebrand - Stukloopen
I VËR
VERSLAGEN
ONZE EILANDEN VAN ZATERDAG 29 JULI 1933.
|o
lirui.
ligenblik
Iseerden
ireiden
alles gereed was voor de eerste voorstelling
ontruiming van liet terrein. Bij de discussie,'
die hierop volgde, wond de majoor zich zeer
op. Ten slotte trok hij zijn sabel en voerde
een charge uit, waarbij de eigenares van het
circus, mevr. Amanda Roberti, tamelijk ern
stige verwondingen opliep. Voorts kregen twee
mannen eenige sabelhouwen. Allen moesten
zich onder geneeskundige behandeling stellen.
De directie van liet circus heeft zich daarna
gewend tot den burgemeester van Haarlem
mermeer, Mr. A. Slob, en tot de justitie te
Haarlem, bij wie zij zich heeft beklaagd over
het optreden van den majoor der rijksveld-
vyacht. Door bemiddeling van burgemeester
Slob, die van meening was dat het hier een
civiei-rechtelijke kwestie betrof, waarmede de
politie geen bemoeienis had, werd het conflict
ten slotte bijgelegd, zoodat de eerste voorstel
ling gisteravond kon doorgaan. Ook de verdere
voorstellingen zullen kunnen plaats vinden.
HOKKEN MET VARKENS AFGEBRAND.
Een vijftigtal dieren omgekomen.
HAARLEM, 26 Juli. Een deerniswekkend
schouwspel heeft zich gistermiddag omstreeks
late aa halftwee afgespeeld aan den Oudeweg, waar
(De Staai een complex varkenshokken van den heer
udbouwn. Braakman geheel in vlammen is opgegaan. In
igen de b;c'e hokken waren meer dan honderd varkens
volgde ia,ondergebracht, waarvan er ongeveer veertig
rdappelenol h.et vuur zijn omgekomen. Van de overige
treffende ui'"» varen er tien zoozeer met brandwonden
Jerliner pnrcrdekt, dat zij moesten worden afgemaakt,
tleend: De hokken stonden op een open weiland tus-
„De me-- schen de spoordijk HaarlemAmsterdam en
n - den Oudeweg, tegenover de gashouders der
-* gemeentelijke gasfabriek. Omwonenden zagen
p omstreeks een uur rook opstijgen uit een der
;i houten gebouwtjes en voordat zij beseften, wat
e er gebeurde, sloegen plotseling de vlammen
1 aan alle kanten uit. Hun eerste gedachte was,
p om de varkens te redden, maar door de hevige
r rookontwikkeling en de verzengende hitte was
het zeer moeilijk, de hokken te naderen. Met
alle inspanning wist men ten slotte op een
plaats, waar het vuur minder hevig woedde,
een der zijwanden open te breken en onder er
barmelijk geschreeuw renden de in doodsangst
verkeerende dieren het weiland in. In de con
sternatie had men waarschijnlijk verzuimd,
direct de brandweer te waarschuwen. Toen
deze een kwartier later verscheen, bleek wel,
dat er niets meer te redden viel. Het geheele
complex van hokken was één vuurpoel, te mid
den waarvan nog een veertigtal varkens onder
hartverscheurend gehuil lag te zieltogen. De
dieren, die men maar eenigszins kon bereiken,
i werden door messteken uit hun vreeselijk lijden
verlost, de overige vonden een afschuwelijken
t dood in de vlammen.
De brandweer werd bij het blusschingswerk
ten zeerste gehandicapt doordat er in dezen
uithoek van de stad slechts weinig druk op de
waterleiding stond. Er kon met slechts drie
stralen water gegeven worden en daar nergens
in de nabijheid open water was, moest de
motorspuit onverrichter zake terugkeeren.
Na ongeveer een uur was het pleit beslecht.
Van de stallen was niets meer over dan een
smeulende chaos van verkoolde balken en ver
minkte varkenslijken. Een tiental dieren, dat
met brandwonden overdekt in het weiland
rondliep, is naar het abattoir vervoerd om
afgemaakt te worden.
De oorzaak van den brand is onbekend. Men
vermoedt, dat vuur onder een ketel, waarin
varkensvoer gekookt was, zich aan het om
ringende hout heeft medegedeeld.
VLIJMEN IN REP EN ROER.
In dertig iaar was er geen moord gepleegd.
VLIJMEN, 26 Juli. Het anders zoo rustige
dorpje Vlijmen was gisteravond door den
moord op Van Heesbeen, geheel in rep en roer.
Voor het raadhuis, waar de substituut-officier
van justitie Mr. Vermeulen uit 's-Hertogen-
bosch en de burgemeester Van Vlijmen, de heer
Van de Ven, de moordzaak onderzochten,
schoolden honderden menschen samen. Door
de gemeentepolitie waren twee gehuwde man-
demakers uit Vlijmen aangehouden, die beiden
niet ongunstig bekend staan.
Het slachtoffer, dat reeds drie a vier jaar
in de werkverschaffing is en sedert drie weken
steun van het ziekenfonds trok, woonde in de
Molens teeg, bijgenaamd „de hel". Hij was
gisteravond reeds eenige uren op stap en had
verschillende café's bezocht, zoodat hij onder
den invloed van sterkedrank verkeerde. Hij
stond in het dorp bekend ais een ruwe gast.
Gisteravond was hij zeer baldadig opgetre
den. Hij had een fiets, die tegen den muur
stond, kapot getrapt en daarna een geit mis
handeld. Bij een café in het centrum van het
dorp had hij de beide aangehoudenen ontmoet.
Hij had met een van deze mannen een oude
veete over een duif. Beiden waren postduiven-
liefhebbers en Van Heesbeen verdacht Van
Esch er van een postduif van hem te hebben
opgevangen. Hierover was de ruzie ontstaan.
Toeschouwers vertelden dat Van Heesbeen een
mes getrokken had en daarmede de beide man
nen te lijf was gegaan. Dezen hadden hem toen
het mes afgenomen en hem daarmede aange
vallen met het bekende noodlottige gevolg. De
beide verdachten zijn in het gemeentehuis in
gesloten en het lijk is naar het lijkenhuisje
van Vlijmen vervoerd.
De burgemeester van Vlijmen, de heer Van
de Ven, vertelde nog dat in de dertig jaren
van zijn burgemeesterschap in Vlijmen nimmer
een moord was voorgekomen.
Van Heesbeen heeft, nadat hij was gestoken,
tot aan zijn huis geloopen, een afstand van
ongeveer 300 meter. Hij had een wond onder
den linkerschouder aan de borstzijde en een
der slagaders was geraakt. De rijksveldwachter
had hem zien loopen en hem toegeroepen:
„Wat is er Van Heesbeen?" Het slachtoffer
was toen evenwel op den grond gestort. Een
geestelijke kon den verslagene nog geestelijken
bijstand verleenen. In liet "dorp heerscht groote
opwinding en de familie van den verslagene
moest in bedwang gehouden worden. Van de
twee aangehouden mandenmakers is de één
hedenmorgen in vrijheid gesteld; de ander, I
Van E,
bekend
zal hedennamiddag een onderzoek instellen.
TREIN RIJDT OP MELKWAGEN.
Ongeluk op overweg bij Hoogezand.
GRONINGEN, 26 Juli. Vanmorgen vroeg
is de melkwagen van de gebroeders Steen te
Borgweg, beiden ongehuwd, op den onbewaak-
ten overweg tusschen de stopplaats Wester
broek en het Foxholstermeer door den trein
die om 6.03 van Groningen naar Nieuweschans
vertrekt, gegrepen. Een der beide broeders, de
4!-jarige Jannes, was onmiddellijk dood; de
andere, de 32-jarige Johan, leefde nog, doch
hij is zeer zwaar gewond. Hij is met den trein
WinschotenGroningen naar Groningen over
gebracht. Het paard was verpletterd en de
wagen was geheel vernield.
Wij vernemen nog, dat de overweg reeds
sinds 10 Juni 1923 onbewaakt is en het uitzicht
er vrij is; er hing echter vanmorgen een zeer
dichte mist. De machine en de bagagewagen
van den trein zijn beschadigd. De trein heeft
ruim twintig minuten oponthoud gehad. De
trein NieuweschansWinschotenGroningen
is aangehouden om den gewonde naar Gronin
gen mede te nemen; hij werd in het Acade
misch Ziekenhuis opgenomen, waar hij na
enkele uren is overleden.
Verslag van de vergadering van deu Raad
der gemeente OUDE TONGE, op Don
derdag 27 Juli, des voormiddags half
elf uur.
- - -. .1 Voorzitter Burgemeester Vooijs. Afwezig
wordt nog vastgehouden Hij staat met kennisgeving5de heer de Wit.
a s„.fn voorbeeldig Huisvader en be- De Voorzftter *pende de vergadering, waar-
kltedt in Vlijmen de functie van leider van den na de notU|en der laatste vergadering werden
Vrijw. Landstorm. Het parket uit Den Bosch j geiezeii en onveranderd vastgesteld.
Ingekomen stukken:
Een missive van den Minister van Staat,
inhoudende de goedkeuring van de verorde
ning, regelende de benoembaarheid en bezoldi
ging van den Gemeente-veldwachter.
Een missive van Ged. Staten inzake een
ontwerp besluit om aan de ambtenaren van
den Burgerlijken Stand, die na Januari 1933
benoemd zijn, geen geldelijke vergoeding daar
voor meer te verstrekken als de ambtenaar
gelijktijdig ambtenaar ter secretarie, Burge
meester of/en secretaris in diezelfde gemeen
te is.
B. en W. stelden voor de goedkeuring aan
dit ontwerp te verleenen, waartoe werd be
sloten.
Een schrijven van Ged. Staten inzake ver
leenen van vergunningen en verloven.
Een schrijven van den Minister van Staat
inzake de verordening tot de heffing van be-
graafrechten.
De VOORZITTER deelde mede dat de
overheid deze alsnog gaarne wat uitgebreider
zag, waaraan werd voldaan.
Een schrijven van Ged. Staten inzake de
inning van weeggelden. Ged. Staten stelden
voor dat voor de incasseering van de weeg-
gelden door de betrokken personen waarborg
werd gesteld.
B. en W. hebben de ontvangsten van de
laatste 5 jaren nagegaan en die bedroegen voor
brug 1 43,50 en voor brug 2 12,75 per
week. Zij stelden daarom voor een borgstelling
te verlangen voor de brug 1 van 200,en
voor de brug 2 een bedrag van 100,Alzoo
werd besloten.
Van J. Bezemer was een verzoek ingekomen
om een pakhuis in huur te ontvangen, dat
voorheen door de Automaat was gehuurd.
De Voorzitter deelde mede dat de Maatij.
De Automaat daarvoor per jaar betaalde een
bedrag van ƒ30,nu wil Bezemer dit graag
huren voor 27,50 per jaar. Alzoo wordt
goedgevonden.
Van de N.V. Pulleman's Autobedrijf was
een verzoek ingekomen om een stuk grond
langs de haven in huur te ontvangen voor het
bouwen van een loods, groot 23 X 22 M2.
B. en W. stelden voor dien grond af te staan
tegen 45 cent per M2., waartoe werd besloten.
De gemeentebegrooting dienst 1933 werd
met af- en overschrijvingen gewijzigd.
De heer JONKER:
Mijnheer de Voorzitter, Geachte Vergade
ring.
Naar aanleiding van de werkloosheid wilde
ik iets zeggen. j
in de eerste plaats wilde ik beginnen met
te zeggen dat het hier te Oude Tonge een
ongezonde toestand is. De werkloosheid neemt
een geweldigen omvang aan, wat door de
landbouwers geweldig in de hand wordt ge
werkt. Ik blijf dan maar bij de oogst, die vóór
de deur staat. Het graan wordt gesneden, zoo
veel mogelijk met de machine, dus zoo weinig
mogelijk handenarbeid, terwijl de bedoeling
is van den wetgever, om .steun te geven, om
de bedrijven gaande en staande te houden.
Ik meen, dat van het staande blijven der be
drijven de handwerkkracht vast zit, maar
hier wordt door de Landbouwers schrikbarend
gezondigd tegen de crisis-tarwewet. M. i. zou
er met een beleefd verzoek aan de landbouwers
wat te bereiken zijn, om de arbeiders werk te
geven.
In de tweede plaats M. de Voorz. de dorsch-
campagne treedt ook in, nu zijn er hier te
Oude Tonge twee Joondorschers, die gezamen
lijk 30 menschen 4 5 5 weken aan liet werk
hebben. Als nu deze campagne gerekt zou
kunnen worden tot 9 a 10 weken en de land
bouwers hun graan lieten dorsclien door eigen
burgers, zou dat een geweldige verlichting
geven voor de gemeente en 25 menschen daar
door 4 weken langer een weekloon genieten
van ƒ25,Als het gaat zooals andere jaren,
dat de niet-inwoners met het werk weggaan,
dan zal dat ten laste komen van de gemeente
en de werkloosheid in de hand gewerkt worden,
ten voordeele van andere gemeenten en ten
nadeele van onze eigen gemeente.
M. de V. ik zou dan om te beginnen de
Landbouwers die de eer hebben raadslid te
zijn willen verzoeken hieraan een goed voor
beeld te nemen, dank U.
VAN SCHOUWEN zeide dat liet den boer
momenteel niet mogelijk zal zijn den gelieelen
oogst met de hand te snijden. De exploitatie
uitkomsten van het bedrijf zijn zoo treurig,
dat men op alles moet zien om ook maar
eenigermate voor zijn kosten gedekt te komen.
Ten aanzien van liet dorschen is het niet
mogelijk algeheel in de gemeente te blijven.
Daarvoor zijn er machines te weinig, want
elke boer heeft liefst spoedigst zijn oogst in
de zakken. Ook dc prijzen variëeren met de
andere gemeenten, zoodat men niet meer
kosten gaat betalen dan strikt noodzakelijk
zijn. Voor wat betreft de loonen van de arbei
ders, kan ik uit de statistieken aantoonen dat
de arbeidersloonen hier veel iiooger zijn dan
INGEZONDEN STUKKEN.
AFSCHEIDSGROET
AAN DE FAMILIE BERGMAN.
Weer zijn we allen bij elkaar
In Odéon gekomen,
Niet om de hulde als weleer,
Maar afscheid wordt genomen
Van u, geachte Directeur,
De ziel van „onze glorie";
Van „Amicitia"; met u aan 't hoofd
Begon zij de Victorie.
Dit zal door niemand toch ontkend,
Of tegenstrijding wekken;
Wie Bergman hoort, of Bergman ziet,
Die kan zulks dra ontdekken.
U deed precies zooals het moest,
Het echte maat-verdeelen,
De puntjes op de 1, dat was uw doel,
Elk „stuk" was dan te speien.
Geen marsch te zwaar, geen wals te lang,
Geen repetitie-koortsen;
Geen studie brak er ooit uw hoofd,
Geen malle „enzoovoortsen".
Steeds punctueel, steeds alles af,
Geen punt mocht er mankeeren;
Juist dat bracht „Amicitia" zoo hoog,
Dat deed hen triomfeeren!
Triomfen in de Zilverstad,
Maar ook in 't land der Vlamen!
Waar 't kampen toch wel moeilijk viel
De hoogste prijzen „bamen".
Genomen? neen, verdiend zoo waar!
Verdiend wat ge begeerde;
Met ijzeren wil bezield, en wetend:
Dat Bergman dirigeerde.
Veel vrienden, Bergman, hebt ge hier
In Dirksiand u gemaakt,
Dat komt pas nu ten openbaar,
Nu gij als leider staakt.
Hiermee zal „Amicitia"
Een zwaar verlies gaan boeken,
Want waar ter wereld, zal zij nu een man
Als Bergman moeten zoeken?
Laat staan hem vinden, 't kan haast niet,
Dat zal een puzzle worden;
Al zoekt men van den Briel tot Tiel,
Van Hulst tot aan Coevorden.
Ook zijn ze in geen spijkerbak,
Of in een rolmops-fleschje;
Men knijpt ze uit geen jutte peer,
Men snijdt ze met geen mesje.
Heer Bergman, u is kunstenaar!
Dus niet te imiteeren;
Bewond'ring dwong u van ons af,
Bij 't schoone musiceeren.
En staan we straks weer bij 't concert
De beenen te verstijven,
Dan zal, toch de herinnering aan u
In ons steeds wakker blijven.
Gij gaat thans naar de Licht-stad heen,
En laat ons hier in 't duister...
Aanvaard van „Amicitia"
Den vollen lof en luister.
Ontvang de pluim op uwen hoed!
Bewaar die t'alien tijde;
Familie Bergman, 't ga u goed,
Den zegen aan uw zijde!
Van 't gansche Dirksiandsche volk, hoera!
Maar niet het minst, van „Amicitia".
Dirksland, 21 Juli 1933.
BELEGRE.
in welk deel van ons land ook. Die staan hier
heusch niet zoo slecht en ook dat is aanleiding
van werkgevers om zooveel mogelijk inet de
machines te doen.
JONKER; Ja het is zoo jammer dat de
arbeider als een verlengstuk van de machine
wordt beschouwd.
BE1JER zeide dat hij over die loonstandaard,
waar van Schouwe» over sprak, nu niet kan
ingaan. Hem ontbreken daarvoor thans de
gegevens. Wel wil ik constateeren dat wat
van Schouwen daarover gezegd heeft groote
leugens zijn. Wel zou met korter dagen te
werken bij de loondorscliers de oogsttijd ver
lengd kunnen worden. Het is een schandaal
dat de werknemers, die aan de loondorscherij
deel nemen, zulke lange dagen maken.
VOORZITTER zeide dat vorig jaar reeds
getracht is de oogst meer met de hand gesneden
te krijgen. Dat is toen mislukt en ik vertrouw
ook dit jaar niet veel op succes. Over het
loondorschen heb ik eveneens gedacht, doch
van bevoegde zijde deelde men mij mede dat
niet iedereen daaraan kan werken.
BEIJER zeide dat het met de werkverschaf
fing ook eigenlijk een schandaal is. De polders
graaien ten onrechte in de Staatskas. Dat
werk moest niet zoodanig gebeuren, dat is
geen gezocht werk en ik geloof dat de Minister
er onwetend van is, anders zou die zeer zeker
een ander standpunt innemen.
VAN DEN BOOGAART zeide dat hij het
vorige jaar heeft medegewerkt om de tarwe
met de hand te doen snijden. Dit jaar laten
de financiën van hem het echter niet meer toe.
De nood onder de landbouwers is zoodanig
gestegen dat op elk kwartje gekeken dient te
worden.
Daarna werd de vergadering gesloten.
Excursie naar Noord-Brabant
De vereeniging van Oud-leerlingen der La
gere Landbouwschool „Excelsior", welke nu
twee en een half jaar' bestaat, heeft zooals
andere-jaren een excursie op touw gezet.
Zoo'n excursie heeft tot doel den leden der
Vereeniging iets van land-, tuinbouw en vee
teelt of wat indirect hiermede in verband staat
te laten zien.
Om het mogelijk te maken, dat ieder lid
aan zoo'n excursie kan deelnemen is het een
eerste vereischte een goedkoop reisje en als
tweede factor: het moet de moeite waard zijn.
Vooral in dezen tijd, waarin iedereen met
finantieele aangelegenheden te kampen heeft
en niet het minst boerenjongens, zal het eerst
genoemde den doorslag geven.
Het Bestuur van „Excelsior" heeft met de
voorbereiding der excursie naar Noord-Bra
bant, waarvan ik iets ga vertellen, met boven
staande rekening gehouden en is er in geslaagd
een goedkoop, maar tevens mooi en leerzaam
tochtje te maken.
Woensdagmorgen 19 Juli j.l. 5 uur bevond
zich een gezelschap bestaande uit 24 personen,
onder leiding van den Heer H. van der Velde,
op de z.g.n. Hoek van St. Jacob onder Oude
Tonge.
De motorboot van den veerman van Herkin-
gen bracht ons naar Anna-Jacoba, waar een
nieuwe Opel Touringcar van de Gebr. de Rooy
te Dinteloord, gereed stond, waarmee verder
de reis door Brabant werd gemaakt. De be
schrijving van de excursie zou te lang worden,
wanneer ik alle plaatsen opsomde waar langs
de bus reed. Het lijkt mij voldoende alleen
de plaatsen te noemen, waar om de één of
andere reden werd gestopt.
Allereerst werd de Coöperatiefe Vlasfabriek
„Dinteloord" bezichtigd. Eén der chefs liet ons
de gebouwen en machines, waarvan de meeste
in werking waren, zien en gaf daarbij den noo-
digen uitleg. Hoewel de laatste jaren op ons
eiland bijna geen vlas verbouwd is, gaven alle
excursisten grooten blijk van belangstelling bij
het zien hoe het vias wordt verwerkt.
Punt 2 van het programma was „Bezoek
aan de N.V. Hero Conserven Fabrieken te
Breda".
Een schitterende ontvangst viel „Excelsior"
daar ten deel. Thans nu de campagne in vollen
gang is, vinden hier een 600 tot 700 personen
werk. Bij het bezichtigen der gebouwen zien
we hoe alles naar de eischen des tijds is inge
richt. Alles even prachtig en zindelijk, hetgeen
al een groote waarborg is voor de waarde der
producten.
Nadat de fabrieken waren bezichtigd, werd
ons gezelschap naar een bij de fabrieken W
hoorende Villa gebracht, waar den bezoekers
„Hero Perl", de Parel der dranken, werd aan
geboden.
Iedereen genoot van dezen frissclien vruch
ten drank, welke vrij van alcohol is.
„Excelsior" kan een ieder aanbevelen de
producten van de Hero-Fabriek te gebruiken,
inzonderheid „Hero-Perl".
Vervolgens werd naar Tilburg gereden, waar
een half uur gelegenheid werd gegeven om
den inwendige» mensch te versterken.
lntusschen was één der leden er op uit
gegaan om zich een muziekinstrument aan te
schaffen, waarmede hij op het verdere van de
reis voor de noodige variatie zorgde.
Dan werd de reis voortgezet naar den Bosch,
waar juist toen we arriveerden de veemarkt
ten einde liep, doch het zien van de nieuwe
veeliallen daar ter plaatse is alleen al de moeite
waard.
Dan naar Oss, waar de Export-Slagerijen
van de N.V. Zwanenberg werden bezocht. Hier
werden we door een zoon van den Heer Zwa
nenberg rondgeleid door liet reusachtig groot
bedrijf.
Wekelijks worden hier 5 6000 baconvar-
kens geslacht, benevens een groot aantal
koeien voor dc worst verwerkt.
Het slachten volgens liet Tayloersystcem is
ongetwijfeld de moeite waard en een kijkje
in de koelpakhuizen geeft een nog grooter
indruk, wat hier al zoo wordt verwerkt. Van
ertels' Oliefabrieken N.V.
Amsterdam.
Kwaliteits producten:
Murwe en halfz. 7'8'/2
Lijnzaadkoekjes vocht, dat is
Lijnzaadscbilfers 5 vocbt
Lijnraeel minder dan
Soyaschilfers gewoonlijk
Soyakoekjes in de koeken.
Ratiokoekjes v. rationeele voedering
Kunstkorrel geeft meeste eieren
en sterkste kuikens
Vitaminenmeel beter dan vischmeel.
Vraagt merk BERTELS.
Let op ons ongeschonden LOODJE.
(Adv.)
Oss werd terug gereden langs Den Bosch naar
Hedel (Geld.), waar 2 kali-proefveiden liggen,
één te Hede) en één te Ammerzode». In een
café werd namens de Kali-Maatschappij aan
ieder een consumptie en een sigaar aangebo
den, waarvan ieder een gretig gebruik maakte.
Dan naar het kaliproefveld te Hedel, 't welk
gelegen is op zwavelgrond.
Deze proef wordt genomen met 16 ver
schillende land- en tuinbouwgewassen en wel
van ieder gewas 3 perceelen, één perceel met
een hooge kalibemesting, één met lage- en één
zonder kalibemesting.
Dat een kalibemesting hier op z'n plaats
is was zeer duidelijk te zieri, daar op de per
ceelen zonder kalibemesting de gewassen een
zeer slechte ontwikkeling vertoonden, v.n.l.
suikerbieten, aardappels, alsmede boonen en
aardbeien. Het minst was het verschil bij de
haver te zien. Op het proefveld te Ammerzoden
worden dezelfde proeven genomen, doch alleen
op landbouwgewassen, v.n.l. erwten, uien,
klavers, aardappelen, suiker- en voederbieten.
Grondsoort is hier klei, doch dat een kali
bemesting ook hier goede resultaten geeft was
duidelijk zichtbaar. lntusschen was het 4 uur
geworden en dus hoog tijd om de terugreis te
aanvaarden. Weer iangs den Bosch, Tilburg
naar Breda, waar in het welbekende Liesch-
bosch een poosje halt gehouden werd, zoodat
iedereen kon genieten van het mooie natuur
schoon daar ter plaatse.
Hoewel velen aldaar gaarne langer hadden
vertoefd, was dit echter niet mogelijk, om
reden, dat nog meer op het programma stond,
I n. 1. het bezichtigen van het Proefveld Nier
vaart te Klundert.
Dit proefveld, gelegen op middelmatig
zwaren kleigrond, is van reusachtige afmeting,
n.l. 6,5 H.A. Natuurlijk was het onmogelijk
om in den korten tijd, die we nog over hadden,
geheel het proefveld serieus te bezichtigen.
Allerlei proeven worden hier genomen, bemes-
tingsproeven met verschillende meststoffen op
aardappels, met schitterende resultaten. Ook
zagen we hier een 30-tal aardappelrassen naast
elkaar, om verschillende eigenschappen der
diverse rassen nauwkeurig na te gaan. Verder
uitgebreide proeven met tarwe, haver, gerst,
boonen, erwten enz., met het doei, vergelijking
van de rassen om de waarde voor den verbouw
in Nederland te bepalen.
I Het proefveld, dat onder uitstekende leiding
staat van de „Vereeniging tot Ontwikkeling
van den Landbouw in het Rentambt „Nier
vaart" te Klundert", is zeer zeker een bezoek
waard. Dan alleen kan men een idee krijgen
van het werk dat daar door bovengenoemde
vereeniging geleverd wordt.
Hiermee was het programma van den excur
siedag beëindigd en wei voldaan gingen wij
de bus in, die ons weer te Anna-Jacoba bracht,
waar de veerman met zijn boot klaar lag om
het gezelschap naar Flakkee terug te brengen.
Het was intusschen reeds donker geworden en
de leider deed er goed aan, door, vóórdat de
boot van wal ging appèl te houden, om zich
zoodoende te overtuigen dat niemand achter-
wege was gebleven.
Te ongeveer elf uur stapten alien op één na
op den Hoek af. Eén persoon was doordever-
moeienissen van de» dag onder in de kajuit
in slaap gevallen, wat echter in de duisternis
door niemand werd bemerkt.
Lustig voer het Bootje met den siapenden
passagier naar Zijpe terug, totdat hij halver
wege "den tocht wakker werd en tot zijn ver
bazing constateerde dat zijn medepasasgiers
waren verdwenen. De veerman was zoo wei-
1 willend hem nogmaals aan den Hoek te bren
gen, waar hij tot overmaat van smart tot de
ontdekking kwam, dat de loods waarin zijn
fiets stond opgeborgen op slot was, en hij
zoodoende den weg naar huis te voet moest
afleggen.
Met recht kunnen we zeggen, dat deze
excursie een zeer geslaagde is geweest.
De Secretaris,
P. BUIJS.
Be Flakkeesche Boerenbond.
Donderdag 27 Juli hield de Flakkeesche j
Boerenbond zijn algemeene vergadering in j
Hotel Spee te Sommelsdijk.
De Voorzitter, de lieer G. C. van Schouwen,I
opende de vergadering met de hieronder vol-l
gende rede:
Mijne Heeren!
Op dezen mooien Juli-middag komt del
Flakkeesche Boerenbond voor de 62e maal i
in Algemeene Vergadering bijeen en is hel
mijn taak deze vergadering niet een enkel
woord in te leiden. Het doet mij buiten
gemeen leed, dat ik in mijn openingswoord
tot u, geen opgewekten toon kan doen wed-
klinken omdat helaas de toestand in den lanel'
•bouw daar geen aanleiding toe geeft. De crisis
die zicli thans in liet gansche bedrijfsleven
doet gevoelen, drukt buitengewoon zwaar nP
den akkerbouw, zoo als die op ons eiland
wordt uitgeoefend, met zijn speciale teelten
van uien, kocpeen en aardappels. Drie pr°'
ducten die in groot kwantum in onze streek
worden voortgebracht en die in het vorige
oogstjaar zulke bedroevende finantieele resul
taten hebben opgeleverd. De enorme ver
liezen bij de teelt dier producten, die zoo
geëigend voor onzen bodem zijn, geleden, zijn
oorzaak geworden, dat van een catastrophalen
toestand gesproken moet worden. Steeds tal
rijker worden degenen wier betalingsmogelijk
heden uitgeput raken, wier schulden als een
loodzwaren last hen neerdrukken, wier levens
energie aan het wankelen raakt en die met
kunst- en lapmiddelen door familie op de
been worden gehouden. De boerentrots, die
in ons allen is, zorgt er voor dat de ellende
zoo weinig mogelijk naar buiten treedt, maar
dat in stilte onnoemelijk geleden wordt en
wanhopig naar eenige uitkomst wordt uit
gezien staat wel muurvast. Ik meen, dat liet
een gelukkige greep is geweest, van den redac
teur van „Onder de menschen" om in een der
groote bladen, ook de stedelingen op den ernst
van den toestand ten plattelande te hebben
gewezen.
Te weinig toch is men buiten de betrokken
groepen op de hoogte van den werkel ijken
toestand en maakt onbekendheid, dat er vol
doende aandacht aan de zorgen ten platte
lande besteed wordt. Het is aan de organisaties
om de aandacht te trekken en van voorlichting
te dienen, maar daartoe moeten zij juist in
dezen tijd zeker, namens allen kunnen spreken
en optreden en is vaste aaneensluiting meer
dan ooit dringend noodzakelijk. Wij hebben
te bedenken, dat wij zijn een standorganisatie,
die voor de belangen van het bedrijf opkomt,
zonder aanzien des persoons en met uitschake
ling van wat op ander terrein des levens ons
verdeelt of scheidt. Een verheugend verschijn
sel is het, dat de centrale landbouworganisaties
elkander door den nood der tijden gedrongen,
gevonden hebben en ééndrachtelijk de be
langen van den geheeien Nederlandschen land
bouw verdedigen en voorstaan. Zoo heeft ook b
onze streekorganisatie haar beteekenis en haar ni
bestaansrecht, omdat zij als centraal lichaam zq
de belangen van het Eiland, met zijn speciale
teelten en zijn uitzonderlijke belangenover-
eenkomst wil vertegenwoordigen en behartigen.
Ook onze organisatie heeft van noode, dat
zij zoo algemeen mogelijk het geheele Eiland
achter zich heeft, en ik doe dan ook een ernstig
beroep op die vereenigingen, die zich tot dus
ver afzijdig hielden, zich bij onzen bond aan j ]1(
te sluiten, haar kracht te versterken en haar! jj
werkingssfeer uit te breiden. Moge de regeering bit
bij het voorbereiden van maatregelen tot j ge
leniging van den ergsten nood, ook haar licht j gai
in de eerste plaats bij de centrale organisaties ku]
opsteken, de ondervinding heeft ons geleerd, wo
dat die op hun beurt weer om advies komen uw
bij de streekorganisaties, die de belangen voor aai
bepaalde cultures beter kunnen beoordeelen oo
en overzien, door de speciale interesse bij die dje
*ee'" i he
Zoo is ten opzichte van de uie/icontröle, j de
zoo dikwijis en zoo lang op de ongewenschtepe,
uitvoering door het U.C.B. gewezen, dat de roe|
centrale organisaties, onze klachten als ge-j gij-
grond erkennende, met steeds meer aandrang sfa
bij de Regeering op wijziging van de uitvoering die
zijn gaan aandringen en er aanleiding bestaat op
om te veronderstellen dat binnen afzienbaren j
tijd ons streven met succes bekroond zal geo
worden. Ten opzichte van de aardappel-ellende
van vorig jaar, hebben wij ons in vereeniging
met alle op liet Eiland bestaande organisaties
bezig gehouden met het uitwerken van een
plan, dat verbetering in den toestand zou
kunnen brengen wat "den afzet betrof. Bij de
DerSOOnliike aanhieAin» or, io--■
d
verj
If
Lanl
niet
weg,
Flak
zijn. I
'c I
r „Vil UlirVb UCtl Ui. D IJ CIC
persoonlijke "aanbieding en verdediging van verf
het plan, werden wij door den Minister van E
Oeconomische zaken op de vele moeilijkheden wa;
en bezwaren gewezen, maar kregen wij sterk dat
den indruk, dat deze bewindsman doordrongen der£
was van den nood der aardappelboeren en sch)(
naar zijn beste krachten wilde meewerken om j,edl
te redden wat er te redden viel. Helaas is de q
uitvoering van het plan niet tot stand gekomen sj.eu
en is er volstaan met de toezegging van een j-ent
premie over het nog onverkochte deel, zoo jaaP
gering, dat het geld aan het rooien besteed,
daarmee nog niet betaald kon worden. De
toezegging is tot heden nog niet ingelost en
ondanks herhaalden aandrang is het bedrag, 'yJ
dat hoe klein dan ook, thans toch van be- contl
teekenis is voor onze boeren nog niet in hunne wejnj
handen gesteld. De zich toen gevormd heb- gr
bende commissie was van oordeel, dat zij door
intact moest blijven, om zoo noodig het vol- van
gende jaar tijdig op maatregelen te kunnen kon J
aandringen. Heiaas is zulks maar al te noodig gat d
geweest en staat een hernieuwde aardappel- Met 1
debacle voor de deur indien niet tijdig door zeer J
de Regeering wordt ingegrepen. De voor- op dJ
stellen in voorbereiding hebben niet onverdeeld je yj J
de sympathie der commissie en er wordt ge- geweJ
tracht daarin verbetering te krijgen. Mogelijk je gj
dat na aanneming der machtigingswetten ook j-jc|
door de ie Kamer meer schot in de aan- om dj
gelegenheid komt en een eenigszins bevredi- wat ,1
gende regeling kan worden tot stand gebracht. je |]0
De buitengewoon slechte gang van zaken Nu'
in den aardappelhandel is mede oorzaak ge- sprek'
weest, dat het bestuur den tijd nog niet ge- gedaa
komen achtte, om de oprichting van een telers- Putte
vereeniging krachtig te propageeren. Alle voor- Nod
bereidingen zijn echter getroffen. Door de Landi
krachtige medewerking van den Eere-voorzit- ring
ter J. v. d. Koagli zijn statuten en reglementen Da;
in concept ontworpen, instructies en verder het bi
noodige zaken op papier gezet; zoodat in batig
behandelingneming met bekwamen spoed kan Dez
volgen, indien de -omstandigheden zich ook onder;
maar eenigszins ten gunste wijzigen. Door één Dan
der afdeelingen daartoe aangezocht, is aan de den tl
bonden der verschillende ambachtslieden ver- Bond
zocht hun tarieven te wijzigen en meer in onder
overeenstemming te brengen met de thans' „De
geldende materiaalprijzen. Van vrijwel alle veel al
organisaties is antwoord ontvangen, waarin 1 Het
liet frappeerende was, dat allen op vluggereals liet