Burgerlijke
I
Stand 9
Muiterij aan boord van het
s.s. „Zeven Provinciën".
ONZE EILANDEN VAN WOENSDAG 8 FEBRUARI 1933.
3
0,73 tot 0,S0.
1,28
1,—
1,10.
2,64.
1,36.
1,27.
lts Bouwmeester overigens geen onbe-
ude op ons eiland ons zal brengen.
KU hebben we dezen winter ook zeldzaam
(inig uitgaansavonden, het stemt toch
Ittig, dat, al3 er wat te doen is. per slot
lg wat goeds is. Het Nut zal met deze
Poering, die a.s. Maandagavond plaats
Bdt, eeu volle zaal trekken,
utrale Veiling voor doeree Overllakkce
te Middelkumis.
Veiling van Vrijdag 3 Februari 1933.
Kaasappelen ƒ2,—tot 2,50 per 100 stuks.
Poye kool ö,60 tot 10,—per 100stuks,
lollen 1,50 per 100 stuks,
li 4,60 per 100 bos.
uiten 12,- tot 18,S0 per 100 k.g.
En 1,— tot 1,50 per 100 k.g.
fete Campagners ƒ16,401. 20,-p. 100 k.g.
jlefleurs 16,60 per 100 K.g.
ailing van Zaterdag 4 Februari 1933.
UIEN.
|OVE0,75 tot 0,SS.
lWONE(mettrosmerk) 1,20 1,61.
ijWONE (cirkelmerk) 1,08 1,20.
1IELINGEN0,95 1,05.
1KLERS2,60.
Llles per en inclusief baal van 50 K.G.
Lanvoer 175.750 K.G.
Veiling van Dinsdag 7 Februari.
UIEN.
|OVE
IWONE
lWONE (met cirkelm.)
IIELINGEN
fKLERS
Ier 50 k.g. Aanvoer 58.000 k.g.
IOMMELSDIJK. Gedurende de maand
luari 1.1. vestigden zich in deze Gemeente
•jersonen, vertrokken 8 personen, geboren
pden 4 kinderen, overleden 4 personen,
vijl 1 kind als levenloos werd aange-
|en.
Voor de uien wordt thans hier be-
fed 1,50 per H.L., aardappelen 0,60,
ers 0,30 en peen 0,45 per H.L.
URKSLAND. De werkzaamheden aan de
jfcerleiding zyn thans ook hier begonnen,
tele werkloozen konden er aan te werk
|den gesteld.
Met de verscbepiDg van landbouwpro-
Iten was het heden (Maandag) bizonder
Ik. Zelfs werkmenschen uit Sommelsdijk
Iden aan de haven alhier worden tewerk-
lteld.
De muziekvereeniging zal a s. Donder-
lavond in de zaal Odeon haar jaariykscbe
loering geven. Uitsluitend toegaDg voor
lateurs.
Gedurende de maand Januari vestigden
alhier 5 personen, terwyi er 6 ver-
kken.
ERKINGEN. By de stempeling ten kan-
l van de arbeidsbemiddeling bleek dat
laantal werkloozen bedroeg veldarbeiders
pn bouwvakarbeiders 2 totaal 51.
De algeraeene jaarvergadering van de
|v. Jongelingsvereeniging en Knapenver-
Iging zal niet plaats hebben op Donderdag
Br op a.s. Woensdagavond te 7 uur in de
|v. kerk. De toegang tot deze vergadering
(J. Behalve referaten door de leden zullen
nog door de meisjesvereeniging eenige
^nummers ten geboore worden gebracht.
- Door de Commissie van Winterbedeeling
|dt aan eenige ouden van dagen en arm-
fgen, die daarvoor in aanmerking wen-
lu te komen wekelijks een som gelds
Jefceerd, telkens des Maandags te 10 uur
.secretarie.
TELLENDAM. A.s. Donderdagmiddag 9
r. half 3 zal er Gemeenteraadsvergade-
gehouden worden.
Naar men verneemt zullen enkele gar-
uvisschers naar IJmuiden vertrekken,
1 het uitoefenen der garnalenvisscberij
.ar.
1EDEREKDE. De Diaconie der Ned. Herv.
heeft 25 werkloozen tewerkgesteld voor
omzetten van 2 meeden land, de z.g.
nmeed, in den Ouden Oostdtjk.
Wegens ongesteldheid van den Con-
nt Ds. Ameide zal er in 2 weken geen
Ichisatie gehouden worden.
Uit den uiensorteerder z(jn deafgeloopen
1400 balen uien vervoerd en Maandag
hier een schuit met uien geladen.
I Bij de werkzaamheden aan de te stichten
Erleiding zyn 13 werkloozen tewerkge-
Tj, wat weer een uitkomst is.
Door de garnalenvisschers werden 2
In gevischt, waarbij 80 kilo garnalen per
en per schuit werden gevangen.
Loop der bevolking. Ingekomen: Joh.
tong van HaarlemvertrokkenMaria
;ina Voogd naar Amsterdam.
De ingeschrevenen voor den dienstplicht
Pieter Groenendijk, Gerrit van Heest,
|b Lokker, Jacob Orgers en Pieter Struyk
by besluit van Z.Exc. den Minister van
t, Commissaris der Koningin in depro-
ie Zuid-Holland, dato 27 Januari 1933,
goed vrijgesteld van den dienstplicht
|sn3 broederdienst.
JDDOBP. Naar wij vernemen zal bet
Kamphuis by het Strand alhier door
lohil geheel naar de eischen des tyds
pensiongasten worden ingericht.
Door de gemeentelijke werkverschaffing
12 werkloozen te werk gesteld by de
■perstee.
De afgeloopen week werden uit deze
tente uitgevoerd ruim 8000 Kipp®n'
Maandag stonden by de Werkverschaf
fing ingeschreven 125 werkloozen.
Door KI. Voogd zyn ruim 20 werk
loozen te werk gesteld voor het omzetten
van het bosch by den watermolen.
De S. K. V. „Nut eu Sport" hield 3 en
4 Februari j.l. eeu goed geslaagde propaganda-
tentoonstelling alhier. Zeker mag deze ten
toonstelling geslaagd heeten, daar de belang
stelling der Ouddorpers voor deze nuttige
sport zeer groot was. We twijfelen dauook
uiet, dat by eventueele oprichting eenerver-
eeniging het aan liefhebbers niet zal ont
breken.
Voorzitter Bienefelt opende de vergadoring
en heette de aanwezigen harteiyk welkom.
Voorts bracht hij een woord van dank aan
schenkers der pryzen en inzenders der ten-
toonstelling-dieren. Nu de inzending mocht
er zyn.
Daar het voor de konynenliefhebbers van
uut zyn kan volgen hier de resp. klassen
met pryswinnaars:
In Haaskl. VI. Reuzen Rammen, jong,
behaalden de heeren J. v. Antwerpen, C.v.
Koppen en P. de Vos resp. Ie, 2e en 3e pry's,
terwyi de heeren A. Pollemans en M. H.
Braber hun dieren met z.e.v. zagen vermeld.
Zelfde klasse voedster, jong: A.Pollemans
en M. H. Braber. le prys ;J. Boom, Jb.Tanis
Dz. 2e prijs; en T. Tanis Jz. en L. Tanis Mz.
3e prys.
Witte VI. Reuzen voedster, oud: Zwaarste
konijn, 1ste prijs A. Sperling Pz.
Zelfde klasse rammen, jong: J. C. Bolle,
la prys, P. Bezuijen 2e en A.Koek Wz., 3e pr.
Zelfde klasse voedster,jong: A.Koek Wz
le en eere-prijs; Joh. Koek Wz., 2e prijs en
A. Sperling 3e prys.
Konynen grijs rammen, oud: W. Vis v.
Heemst, 3e prijs.
VI. Reuzen Geel, ram jong; J. C. Bolle
le prys. Idem voedster, J. C. Bolle le en
M. Grinwis 2e prijs; Reuzen Blauw, ram
le prps K. de Jong; Cinchilla, Ram, jong:
H. v. d. Meide, le prijs; Zelfde klas voedster:
P. Voogd Dz. le J. Volwerk 2e en S. J.
Nachtegaal derde prijs.
Blac and tan, voedster, oud: J. van Ant
werpen 2e prijs, S. J. Nagtegaal Z.E.V.
Idem Rammen, jong: J. van Antwerpen,
le en Eere prys. Jo v. Strien 2e en 3e prijs.
Idem voedster, jong; J. van Antwerpen le-
prys, H. v. d. Meide Z.E.V.
Zilvervossen, Zwart: H. v, d.Meide eerste
prijs ram, le prijs voedster.
In de klasse Brandneuzen zagen de heeren
P. Voogd Pz. en J. Verduin hun dieren be
kroond met resp. 2e en 3e prijs.
Hollander zwart: A. Braber le prys.
Madagascar papillon, J. Volwerk ram en
voedster beide een 2e prijs.
Polen, ram, jong: H. v. d. Meide 2e prijs.
Cavia's trio: Corn. Voogd, le prijs.
Ook de nesten jongen waren goed ver
tegenwoordigd. Pryzen behaalden: C. van
Koppen le pr. met H. VI. Reuzen, A. Geu-
rand le pr. met Lotharingers. P. Voogd le
pr. met Zilvervossen, zwart en 2e pr. met
Cinchilla's.
Ook de collectie kippen mocht er zijn.
De heeren T. Mosselman, G. L. Warnaer,
K. Koek Az. zagen hun verschillende rassen
met mooie pryzen bekroond.
De duivencollectie was ook het bezichtigen
waard.
Ten slotte een woord van dank aan Zyn
Edelachtbare Burgemeester van Ouddorp, die
de tentoonstelling met een bezoek heeft
vereerd en daarbij blyk gaf van volle sym
pathie voor de nuttige sport. Wij twyfelen
dan ook niet dat bij eventueele oprichting
van een Konynen-fokvereeniging, B. en W.
hun goedkeuring daaraan niet zullen ont
houden.
S.K.V. mag op een gezellige en goed ge
slaagde propaganda terugzien.
Verslag van de Jaarvergadering der
Coöp. Broodbakkery tot „Nut van't
Algemeen, gehouden op Vrydag 3
Februari 1933.
De vergadering wordt met een welkomst
woord door den Voorz. geopend, die zich
verheugde over de groote opkomst. Uit de
jaarverslagen bleek de stygende groei der
Coöperatie, 9 leden waren toegetreden, met
vele niet-leden, er kon alzoo weer flink afge
schreven worden. Aan Dividend vrij brood
gebruik, zal 13 uitgekeerd worden, on
danks de verbouwingen die er plaatsgehad
hebben. Deze uitkeering aan de leden, komt
voor velen in deze werklooze tyden goed
'an pas. De aftredende bestuursleden de
taeten Jac. Tanis en T. Koek werden met
h(jba algemeene stemmen herkozen.terwyi
T. Grinwis Ez. lid van het college vd. Com
missie bij acclamatie werd herkozen. Zjj
allen namen hunDe benoeming aan. De leden
"erden ook nu weer in de gelegenheid ge
steld, hun kwantum turf voor huishoudeiyk
gebruik te betrekken door middel van de
Coöperatie. De rondvraag bracht verschil
lende vragen en werden op afdoende wyze
beantwoord.
NIEUWF, TONGE. Naar wy vernemen
bestaan er by het Gemeentebestuur ernstige
Plannen om dicht by de O. L. school alhier
een speelplaats in te richten.
- Aan de kade en aan het tramstation
alhier werden gedurende de afgeloopen week
m totaal plm. 9000 balen uien aangevoerd.
De prijs daalde van ƒ2,- tot ƒ1,25 per
H.L. Ook de prijzen van de andere veld-
'ruchten zyn dalende.
-Van de ingeschrevenen voor don dienst-
P acht 1934 zijn de volgende personen voor
I n°t, vrU3°3teld wegens broederdienst: J.
I T'i' ®ceur> Bödevaate, s. Dekker,
I i Lool>' A' L' v- Maden,
A. Melissant, KI. Visbeen, J. vaa Weenen
en W. J. Westdorp.
By den Correspondent der Arbeidsbe
middeling meldden zich Maandag j.l. 95
werkloozen aan.
OUDE TONGE. Op de weekmarkt werden
aangevoerd: 11 biggon en 2 manden kippen.
Handel slap.
A.s. Zondagmorgen zal in de Ned.
Herv. kerk doopsbediening plaats hebben.
Doopvaders kunnen zich a.s. Vrydagavond
van 7—8 uur vervoegen in de consistorie
kamer.
Ter algemeene kennis is gebracht, dat
Weegbrug I tot nadere aankondiging ge
opend zal zyn inplaats van 's morgens 7,
om 8 uur.
Gedurende de afgeloopen week meld
den zich bij den Agent der Arbeidsbemid
deling als werkloos aan: 204 landarbeiders,
2 transportarbeiders, 2 chauffeurs, 1 metse
laar on 1 gas- en waterfitter.
De heer P. van Markensteyn heeft be
dankt als Voorzitter van het Mannenkoor
„Wat lieflyck is en welluidt". De heer M.
heeft deze functie 60 jaren aaneen vervuld.
Hy is thans benoemd tot Eere-voorzitter.
OOLTGENSPLAAT. Woensdag 1 en Vry
dag 3 Februari gaf de muziekvereeniging
„U.D.I." haar jaarlyksche uitvoering voor
voor donateurs en kunstlievende leden in de
zaal van Hotel Hobbel, welke beide avonden
geheel bezet was. Na een kort openings
woord van den directeur, den heer Joh. Bol,
liet deze aanvangen met „Charmant pays",
een vlot en pittig gespeelde pas redoublé van
Gadenne. Het gebeele muziekprogramma
werd verder met zorg uitgevoerd, waarvan
bijzondere vermelding verdienen „Donau-
Wellen" van Ivanovici, „Le Trouvère" van
Verdi, gearr. door Kessels en „La Reine
Auiore", fantaisie van Tacq. Het was aan
allen te merken, dat er serieus was gestu
deerd, een dankbaar applaus was dan ook
de belooning na ieder gespeeld nummer.
Verder werd het programma aangevuld met
een blijspel in drie bedryven: „Haarlaatste
wil", van J. W. van der Heiden en H. Bakker.
Dit vermakeiy'ke stuk werd verdienstelijk
opgevoerd, waarvoor den spelers alle lof
toekomt. Het bleek ecbter ook nu weer, van
hoeveel waarde het is, indien een tooneel-
gezelschap kan beschikken over een goeden
regisseur. In den heer Bol, die ook geregeld
de functie van regisseur op zich neemt, heeft
het gezelschap een eerste kracht. Het wel
slagen was dan ook voor een voornaam ge
deelte aan den heer Bol te danken. We zullen
van de verschillende speelsters en spelers
niemand afzonderlijk vermelden, allen deden
hun best en hebben den aanwezigen een
kostelijken avond verschaft. Medewerkenden
waren de dames: Francien Buijsse, Wies
Holleman, Neeltje van Nimwegen, Riek
Breeman, met de heeren: A. van Nimwegen,
H. Tiggelman, P. de Vos, R. Janse, C. Beije,
G. de Vos, R. van Putten Pzn. en R. van
Putten Czn.
Na afloop dankten de heeren L. A. Hobbel,
J. van den Heuvel en G. N. Breur voor het
gebodene, wenschten directeur en gezelschap
alles goeds en hoopten in de toekomst nog
lang van hun spel te genieten.
Hierna een kort wederwoord van den
directeur, die de vereeniging nog eens extra
in den steun van het publiek aanbeval, waar
na het officieele gedeelte was afgeloopen en
men nog geruimen tyd gezellig bij elkaar
bleef. Het waren mooie avonden, waarop
„U.D.I." met genoegen kan terug zien.
Vorige week werden van hier verscheept
22.330 kilo aardappelen, 2140 kilo poters,
12.000 kilo koepeen en 11.500 kilo uien.
Handel slap.
Ged. Staten hebben aan de volgende
personen vrystelling verleend wegens broe
derdienst: Paulus I. Dorsman, Jacob Groe
nendijk, Marinus Hubrechtse, Jan Huijer,
H. P. van Kempen, K.J. van Kempen, Frans
Kreeft, Hendrik Kromdyk, N. C. Landheer,
Daniël Langeweg, Job van der Veer, Kom
mer Verkerk, IJzebrand van der Vliet, Gijs-
bert de Vos, Franciscus de Waal en Marinus
de Waal.
Vergadering „Volksonderwijs"
De afdeeling der Vereeniging „Volksonder-
wys" heeft haar jaarvergadering gehouden
in de zaal van den heer P. Vinke.
De Voorzitter, de heer L.A. Hobbel opent
met een kort welkomstwoord. Hy consta
teert, dat van de vele leden er weer maar
weinigen zyn opgekomen, doch een clubje
van trouwe voorstanders van het Openbaar
Onderwys, dat de belangen der afdeeling
altyd behartigt.
De notulen der vorige vergadering worden
gelezen en goedgekeurd.
Herkozen tot bestuursleden werden de
heeren L. A. Hobbel, L. J. Beye en W.
Wielaard.
Uit het jaarverslag door don Secretaris
voorgelezen blijkt, dat 5 bestuursvergaderin
gen werden gehouden.
Het bestuur bestond in het afgeloopen
jaar uit de heeren:L.A.Hobbel,Voorzitter;
H. Kruik, Secretaris; W. Wielaard, Penning
meester en de heeren M. H. Meijer, KI. Troost,
L. J. Beye en W. de Vos Jzn.
De rekening over het afgeloopen jaar sloot
in ontvangsten met 241,53, in uitgaven
met 239,56, zoodoende met een goed slot
van 1,97.
Het aantal leden blijft stationnair.
Op 8 Februari 1932 organiseerde men een
propaganda-feestavond, waaraan medewer
king verleenden het mandoline-ensemble
„O.V.O." en een tooneelgezelschap, beide
uit Dirksland. Tevens werd een rede uitge
sproken door den heer J.E. Weitering, hoofd
der openbare school te Dirksland,over:Het
openbaar en het byzonder onderwys",welke
rede met zeer veel aandacht werd gevolgd,
terwijl ook de daarna opgevoerde tooneel-
stukjes zeer in don smaak zyn gevallen.
Door verschillende voorstanders van open
baar onderwys, zoowel buiten als binnen de
gemeente werden gelden beschikbaar gesteld
voor het verstrekken van scboolpantoffels
aan de leerlingen der openbare school.
Met de kinderen der openbare school werd
een zeer leerzaam schoolreisje gemaakt.
Op 5 September werd een schoolfeestje
gehouden ter herdenking van het 50-jarig
bestaan der school.
Half December werd een goedgeslaagde
propagandafeestavond gehouden, waarby op
trad de heer Van Gaasbeek uit Utrecht met
onderwerp; „Vrede of Stryd." Verder werd
door het personeel en eenige leden der af
deeling het tooneelstuk opgevoerd: „Myn
heer de Senator", hetgeen een waar succes
is geworden en van ongeëvenaarde propagan
distische werking.
Tot leden der commissie belast met het
nazien en controieeren der rekening en be
scheiden werden benoemd de heeren W. M.
de Vos, Jan van Gent en G. Verkerk.
De rekening werd met een kleine wijziging
goedgekeurd.
In de rondvraag kwam ter sprake dat
zooveien nog een tweede opvoering van
propaganda-feestavonden wenschten, omdat
niet alle gegadigden tegelijk in het beschik
bare lokaal der school gehuisvest kunnen
worden. Als oplossing denkt men aan het
geven van een Generale repetitie, doch zon
der spreker.
De voorzitter dankte daarna allen voor de
prettige wijze waarop men heeft vergaderd.
Hij wekt ieder op, zooveel in zijn vermogen
is, te ijveren voor de belangen der openbare
school en propaganda te maken voor de af
deeling „Volksonderwys".
Dan sluiting.
DEN BOMMEL. Gedurende de afgeloopen
week zijn uit deze gemeente verzonden:
1100 H.L. aardappelen, 400 H.L. uien en
300 H.L. koepeen.
By den agent der arbeidsbemiddeling
staan 99 werkzoekenden ingeschreven.
De verlofgangers der lichtingen 1921
en 1924 zullen in de maand Juni a.s. aan
het jaarlyksch onderzoek worden onder
worpen.
In de woningen van J. O. aan de Voor
straat en J. du P. aan den Beneden-Oostdyk
is een schoorsteenbrand ontstaan. Eerstge
noemde brand werd gebluscht met zout, de
tweede met emmers water.
VERKOOPINGEN.
Op WOENSDAG, 8 Februari 1933 bij Inzet
Op WOENSDAG, 15 Februari 1933 bij Af
slag, telkens des nam. 3 uur in het Hotel
Harmonie te Sommelsdijk, van:
a. De perceelen BOUWLAND in den
polder het Oudeland te Sommelsdijk, groot
1.27.60 Heet. (3 gem. 45 roeden S'dljksche
maat)
b. De perceelen WEILAND aldaar, groot,
2.08.49 Heet. (5 gem. 44 roeden S'dyksche
maat);
e. De perceelen BOUWLAND in den pol
der Duivenwaard te Nieuwe Tonge, groot
8.93.00 Heet. (19 gem. 134 roeden Voorn-
sche maat). Ten verzoeke van de Erven
van Mej. Wed. Jan Kastelein te Middel-
harnis. Notaris VAN BUUREN.
FAILLISSEMENTEN.
(Opgegeven door Van der Graaff Co.,
afd. handelsinformatiën.)
Uitgesproken:
Rotterdam, 3 Februari. L. M. A. van den
Nieuwendijk, koopman, Melissant.R.-c.:mr.
J. G. Huijser; cur.: mr. A.Zaaijer, te Dirks
land.
Naar wij vernemen zullen Commissarissen
der N.V. Insulaire Hypotheekbank.te Zierik-
zee aan de vergadering van aandeelhouders
voorstellen, na belangrijke afschry vingen en
extra versterkingen der reserves, het divi
dend over 1932 te bepalen op 18 (onv.)
GOEDEREEDE.
Geboren: Maartjo, d. v. J. Tanis en G. van
Asperen; Willem Jan, z. v. W. van Veen en
Elizabeth van der Veer.
Overleden: J. Koeteeuw, oud 96 jaar, on
gehuwd; Pieternella van Heest, oud 69 jaar,
echtgenoote van Frans van Heest; Cornelis
Jongste, oud 80 jaar, weduwnaar vanA.de
Vogel.
OOLTGENSPLAAT.
Geboren: Hendrik z. v. Dingeman den
Braber en Christina Pieterse.
Overleden: Maria van Nieuwaal, 80 jaar,
weduwe van Jan van Drongelen; Maartje
Mijs 77 jaar, ongehuwd.
Niemandsland,
Een paar jaren terug werd een Volkeren-
bonds-prijs uitgeloofd voor het filmverhaal,
dat het boste geschikt was om langs den weg
van de film de Volkeronbondsgedachte te
propageeren. Op deze prijsvraag hebben een
jonge Rus en een Duitschev samen een
scenario ingestuurd, dat als de film Nie
mandsland thans in Middalharnis vertoond
werd.
Het verhaal bevat ongetwyfeld vele knappe
momenten, waarom moeten menschen, die
niets met de hooge-heeren-ruzie's te maken
hebben, huisvaders met jonge kinderen, in
de loopgraven om herrie te beslechten!
Daar zyn ze verdwaald tusschen het Nie
mandsland in, het beruchte land tusschen
twee loopgraven, een Duitscher, een Fransch-
man, wantrouwend tegenover elkander, maar
helpend, omdat er een gewonde is, een neger,
die als cabaret-artist de moderne talen
machtig is, een Engelschman en een onbe
kende doofstomme soldaat. Daar leven ze,
terwyi buiten hen de granaten het Niemands
land blyven doorploegen, zoo leven ze met
elkander, eerst wantrouwend, later vrienden,
die tot de conclusie komen dat alle oorlog
krankzinnige werk is....
Het verhaal is zoo simpel en eenvoudig,
en het blyft een vraag: Waarom!
En deze vraag wordt niet beantwoord, kan
niet beantwoord worden ook. Waarom moet
de menschheid zichzelf af en toe geeselen
door een oorlog te voeren, waarom wor
den alle menschen niet verstandig, waarom
vechten nu weer de Japanners met de Chinee-
zen, waarom!
Dat zal de vraag wel blijven, nog eeuwen
lang, waarom zullen we telkens oorlogen
verklaren, waarom zullen we elkander nooit
willen begrijpen. Waarom loopen we politiek
zoo warm, waarom schetteren alle politieke
kopstukken op elkander, hakken de verschil
lende politieke partyen elkander figuurlyk
in de pan! Waarom vechten inDuitschland
Hitlerianen en sociaal-democraten met elkaar,
ofschoon ze beiden Duitscherszijn! Waarom
dat alles! Het zal de vraag blyven, waarop
niemand het antwoord kan geven, dan dit:
wanneer alle menschen hersens krijgen.
Wanneer de sociaal-democraat onderzoeken
wil wat er voor goeds kan zitten in het
fascisme, en het fascisme wat er voor goeds
zit in de sociaal-democratie, wanneer rechts
en links-politiek-georiënteerden elkander wil
len verstaan en geen politieke propagandisten
er op na gaan houden die elkander tot op
het been afbreken en uitkleeden. Eerst dan,
ja dan, als we elkander verstaan willen, maar
anders, nooit zal er vrede heerschen, omdat
elk of bijna elk mensch meent dat zy'n
meening de allerbeste is voor ons allen...
De heer De Vries is ongetwyfeld een knap
en ook begaafd redenaar. Het is een genoegen
naar hem te luisteren en de sociaal-demo
cratie heeft in hem een uitstekend woord
voerder op ons eiland. Hij weet de menschen
te boeien en te pakken met zijn uiteenzet
tingen en velen zullen gepakt zyn geworden
met zijn sociaal-democratischen levenskyk,
wat wel tot uitdrukking zal komen met de
komende verkiezingen.
Met hem beamen we de vraag, waarom
de krankzinnige oorlogen, waarom. Het moet
onnoodig zijn. Waarom maar door blyvende
bewapening, dat geld kost en mannen.
Maar ondanks zyn knappe speech zouden
wij niet gaarne met alles wat hy zeide
accoord kunnen gaan. Of de sociaal-demo
cratie de reddingbrengende zal zijn mogen
wij, als niet-socialist, zeer zeker in twijlel,
trekken. Wy voor ons houden een anderen
ky'k er op na, en beginnen dan met een
uitspraak van welke politiekeling is ons
ontschoten-die luidde: elk systeem is goed,
mits het krachtig zy.
En b'evmee komen we op de kern van
alle regeeringskwestie's. Als we de demo
cratie houden, dan zullen we nooit een
krachtig systeem krijgen, omdat de regee
ringen te veel afhankelijk worden gesteld
van den wil van het volkterug te brengen
tot den wil van enkele politieke zeer knappe
redenaars en kranten, die het volk, dat niet
politiek denkt en geen verstand van staats
zaken heeft, in hun bepaalde richting stu
wen. Wanneer we de systemen van de
laatste jaren bekijken, dan zien we alleen
al dit, dat het socialistische Duitschland van
Ebert van na den oorlog thans onder het
fascistisch-getinte Hitler is gekomen een
verschuiving dus naar de dictatuur, of liever
uaar de mogelijkheid om een krachtige regee
ring te vormen. We zien hoe Italië, vlak
na den oorlog een wanhopige staat, door den
zeer krachtigen Mussolini is vervormd tot
een stevigen staat, die een hartig woordje
mee durft te spreken in de internationale
wereldpolitiek.
De verdere vraag, of het voor de menschen
zoo bar aangenaam zal zijn met deze zeer
krachtige regeeringen te leven zal niet geheel
bevestigend worden beantwoord, al valt het
vermoedeiyk zeer mee. Zoo lang men de
krachtige regeering maar niet saboteert zal
het wel gaan, maar wanneer men begint
met tegenwerking, dan zijn fascisten erg
ongemakkeiykMaar pleegt niet elke
regeering ongemakkeiyk te zijn met haar
politieke belagers?
Wy pleiten natuuriyk niet voor een fas
cisme, verre van dit, maar wij zouden liever
geen democratische experimenten meer terug
wenschen. De wereld is ziek van alle te
haastig gemaakte hervormingsplannen. De
te snelle invoering van den 8-uren arbeids
dag, de veel te snel op hooger levenspeil
gebrachte arbeidorswereld het gaat hier
niet over de questie om het den arbeiders
niet te gunnen, dat begrllpe den lezer vooral
goed de gevolgen hiervan door overal
snelleren machine-aankoop en meer hebben
ons de wereld-ellende zoo niet geheel, dan
toch dieper gebracht.
En om nu terug te willen naar een ge
ordende samenleving, waar we allemaal in
kunnen werken, maar bovenal allemaal onze
goede boterham kunnen verdienen, dat zal
heel wat talenten vragen van bestuurders
van de staten, maar vooral kracht. Menschen,
die niet van experimenteeren willen weten
Eens, op een Zomerdag waren we in Oud
dorp met den landdag van den Vry willigen
Landstorm. Laten we beide uitspraken
naast elkaar zetten, die van den heer De
Vries en die toenmaals van wijlen den heer
Van der Velde.
De heer De VrieB vraagt zich af, waarom
wapenen, al die wapenen geven den oorlog,
ze vragen eigeniyk om den stryd, weg er
mee.
Wyien de heer Van der Velde: Hier, man
nen, voor U hebt U het land in rust, en die
rust willen wij leden van den Vrywilligen
Landstorm helpen bewaren...
Ziedaar twee uitspraken, met precies het
zelfde doel, den vrede. Wie heeft geiyk, de
heer De Vries of wyien de heer Van der
Velde I Het is voor dengene die de internatio
nalen toestand het beste kent.
Ook wij willen den vrede graag, niets
liever, maar wy voor ons gelooven mede
naar aanleiding van wat wij zooal gehoord
en gezien hebben op onze zwerftochten buiten
ons eigen land, dat in dezen wijlen de heer
Van der Velde een beteren kijk had op den
internationalen toestand om wapens wel klaar
te houden, dan op de visie van den heer De
Vries om ze weg te werpen...
Al kunnen we natuurlijk, omdat dit een
zeer principieele questie is, nooit hierover
debatteeren omdat dit uitsluitend een ge-
voels-en aanvoelskwestie is...
Laten we ten slotte niet vergeten te ver
melden dat de zaal ei-vol was, de boel goed
georganiseerd en onze bewondering uiten
voor de voortreffelyke projectie, zoowel als
geluids-voortbrenging. De heeren van het
Arbeiders-Instituut zijn knappe technici in
hun vak, wien alle (lol toekomen voor hun
werk en moeite.
J. B.
WAT DEDEN DE EUROPEANENl
Aan boord moesten zich minstens 40
Europeesclie schepelingen bevinden.
Aneta seint d.d. 5 Februari uit Batavia:
Het pautserschip „Zeven Provinciën" heeft
de haven van Oleh-Ieh verlaten terwyi de
Commandant en een gedeelte van den staf
aan land waren. De commandant tracht aan
boord van de „Aldebaron" de „Zeven Pro
vinciën" te achtervolgen. Aldus een officieel
communiqué.
Een nader communiqué van het Departe
ment van Marine in Ned. Indië meldt, dat
blijkens nadere berichten van den Gouver
neur van Atjeh een muiterij is uitgebroken
onder het aan boord van de „Zeven Pro
vinciën" aanwezige Inlandsche personeel.
De „Zeven Provinciën" heeft des nachts drie
uur de reede van Oleh-leh verlaten en werd
het laatst gemeld bij Poeloeh Breueh, koer
sende om de Zuid. Het civiel en militair
bestuur in de omgeving is gewaarschuwd.
Het schip wordt achtervolgd door de gouver
nementsstoomboot Aldebaran", aan boord
van welk schip zich de commandant van de
Zeven Provinciën" heeft ingescheept even
als officieren, Europeesche onderofficieren en
Europeesche manschappen.
Nader meldt Aneta nog:
De Deli Courant verneemt nader uit Koe-
taradja dat Zaterdagavond negen uur plot
seling alle lichten van de „Zeven Provinciën"
uitgingen om daarna weder te worden ont
stoken. De commandeerende Officier is toen
onmiddeliyk met een roeiboot naar de ter
reede liggende „Aldebaran" gevaren, welke
hem naar den wal bracht. Hij begaf zich
naar de Atjebclub, waar zich de commandant
van de „Zeven Provinciën" bevond om deze
te waarschuwen dat de negen aan boord
vertoevende officieren door matrozen met de
bajonet op het geweer waren gevangen ge
nomen. De commandant van de „Zeven Pro
vinciën" heeft zich met den militairen com
mandant van Atjeh, kolonel Behrens en tien
twaalf marineofficieren onmiddelly'k inge
scheept aan boord van de „Aldebarari" om
bet muitende schip te volgeD. De „Zeven
Provinciën" kan ongeveer vijftieD knoopen
loopen, doch thans waarschtjniyk slechts
acht en de „Aldebaran" tien knoopen.
Een eskader er op af.
Kapitein ter Zee M. H. van Duim, de
commandant der „Java" is met dezen krui
ser en twee torpedoboot jagers van de Zuid
punt van Celebes vertrokken, koers zettend
naar Atjeh's Noordkust, om de achtervolging
van de muiters op te nemen. Het is een
afstand van eenige dagen stoomens.
Op weg naar Soorabaja?
Aneta Holland meldt dat bij het departe
ment van Defensie van den commandant
der zeemacht in Nederlandsch Indië een
telegram is ontvangen volgens het welk de
muitery aan boord van de „Zeven Provin
ciën" biykt uit te gaan van de inlandsche
schepelingen die zich van het schip meester
maakten na zich voorzien te hebben van
geweren en munitie die in kasten aan dek
klaar staan voor het geval het schip in nood
zou moeten worden verlaten. Zy hebben do
aan boord aanwezige officieren en onder
officieren overmand.
Overigens is hieromtrent nog niets bekend.
De commandant en zeven officieren, tien
Europeesche onder-officieren en twintig kor
poraals en manschappen begeleiden het schip
op de „Aldebaran" langs de Westkust, van
Sumatra. Te twintig uur Indische tyd waren
z(j bewesten Melaboe.
Door de „ZeveD Provinciën" is in omroep
bekend gemaakt, dat het schip naar Soera-
baja gaat.