NSF
PREDIKBEURTEN.
Blharnis, Iel. 75
GRAAF EGBERT
SIGAREN
VERBRUGGE
DIE-WATERVERF
este!
eiken boekhandel.
WOENSDAG
18 JANUARI 1933
Spionnen en Spionnage.
ZIGEUNERBLOED.
en Francina van Wezel; Marinus Jan, z. v.
Bartel van der Linde en Martina van der
Valk.
OverledenLevenloos aangegeven kind van
Bartel van der Linde en Martina van der Valk.
OÜDE TONGE.
Geboren: Abraham Adriantis, z. v. Pieter
Quist en Maria Osseweijer; Reinier,z. v. Jo
hannes Pollemans en' WUhelnsina Maria Ca-
tbarina Stoop; Marina, d. v. Jan Pulleman
en Lüntje Oorbeek.
OOLTGENSPLAAT.
Geboren: Petronella Huberta, d.v. Antbo-
nius Janssen en Cornelia Vervloed; Cornelia,
z. v. Pieter Leydena en Lijntje Noteboom.
Zondag 15 Januari 1933.
NEUERLANUSCH HERVORMDE KERK.
Middelharuis, vui leeskerk en 's av. ds. v. d. Wal,
Sommelsdjjk, vui leeskerk en 's av, ds. van Asck.
Dirksland, vin. ds. v. d. Wal en 'sav. dhr. Baart.
Herkingen, vm. en 'sav. dhr. Overweel.
Melissant, vm. ds. Bouw en 'sav. leeskerk.
Stellendam, vm. en 'sav. dhr. Bouman.
Goedereede, nam. ds. Bouw.
Ouddorp, vm. leeskerk en nam. ds. van Ameide.
Nieuwe Tonge.vm. leeskerk en 's av. ds. Verkerk,
ude Tonge, vm. ds. Verkerk en 's av. leeskerk.
oltgensplaat,vm. ds. v. Aschen 'sav. dhr. Vetter
angstraat, vm. dhr. Vetter,
en Bommel, vm. ds v. Ameide en 's av. leeskerk
"tad aan 't Haringvliet, vm. en 's av. ds. Polhuijs'
'EREENIGING VAN' VRIJZ. HERVORMDEN^
ommelsdyk (Langeweg), 'sav. 7 uur ds. Brin
kerink van Oostvoorne.
GEREFORMEERDE KERK.
iddelharnis, vm. en 'sav. ds. Zeilstra.
elissant, vm. en 'sav. leeskerk.
tellendam, geen opgaat',
uddorp, vm. en nam. leeskerk.
oltgensplaat. vm.leesk. en nam. ds. Schaafsma.
en Bommel, vm. en 's av. ds. Schaafsma.
tad a.'t Haringvliet, vm. en's av. ds deGraatl'.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN,
iddelharnis, vm. en 'a av. leeskerk.
irksland, vm. en 'sav. d9. de Blois.
CHR. GEREFORMEERDE KERK.
iddelharnis, vm. en 's av. ds. Lanian-
DOOPSGEZINDE GEMEENTE,
uddorp, vm. ds. Foppema.
sultaten met
Is' Kunstkorrel:
Volledig dagrantsoen in één
eerste kw. grondstoffen, geen
r van het voeder. 20% minder
ik, 30°, o meer en grooter
ren. lager kostprijs van het ei.
10 staten. Let op ons loodje.
i
NU er
„SUPER-INDUCTIE" is
en nu er al een „Super-
Inductie" toestel is van
F. t60.—waarom zou
iemand dan nog met ge
wone radio-ontvangst ge
noegen nemen
„Super-Inductie" is de som
van kwaliteit en kwantiteit
''■>5... en selectiviteit van weer
al' gave. „Super-Inductie" is-
f weergaloos.
Zóó is de „Hilversum 24".
het nieuwe toestel met
„Super-Inductie" schake
ling.
F. 160-
diger:
verkrijgbaar voor winkeliers bij
MIDDELHARNIS
Prijs per kwartaal f 1,
Losse nummers 0,075
ADVERTENTIËN
van 16 regels1,20
Elke regel meer 0,20
Bij contract aanzienlijk korting.
Dienstaanbiedingen en DienstaatLvragen
f 1,per plaatsing tot een maximum
van 10 regels, elke regel meer 15 cent.
Dit blad verschijnt iederen
Woensdag- en Zaterdagmorgen.
Het wordt uitgegeven door de
N.V. Uitgeversmaatschappij
„Onze Eilanden", Tel, Int. No. 15
Voorstraat Middelharnis.
15E JAARGANG. - N°. 21
IS.
Hoe de inlichtingendiensten aan dc fronten
der oorlogvoerenden werkten.
Niets, letterlijk niets, zoo kan men zonder
geraar voor tegenspraak verklaren, is bü de
spionnage aan weerszijden verzuimd. Dat
Belgiö gedurende geheel den oorlog het
tooneel van spionnage was, kan niet ver
wonderen. De Duitsche bezetting verkeerde
er te midden van een openljjk of heimelijk
vijandige bevolking; waar de bezetter ging,
wist hij, dat vijandige oogen op hem loerden.
Vandaar, dat bet aan eontra-spionnage der
Duitschers in de Geallieerde gelederen niet
ontbrak, voor een deel om op het spoor te
komen van geheimen, voor een deel ook om
spionnen achter het Duitsche front te ont
dekken. Zonderlinge ontdekkingen werden
van weerszijden gedaan. In een der Fransche
ambulances, in de omgeving van Yperen, was
een verpleegster werkzaam, die door allen
bijzonder werd geroemd om hare zachtheid
en hare toewijding. Haar voornaam was
Solange, en de aantrekkingskracht, die zoo
wei van haar zorgen als van haar oogen
uitging, was zoodanig, dat meer dan een
officier, door haar verpleegd, de ambulance
verliet, lichamelijk hersteld, maar met een
diep getroffen hart. Het spreekt vanzelf, dat
de een tegen den ander weinig zeide over
datgene wat hij met Solange had gesproken.
Totdat het toeval wilde, dat twee officieren,
boezemvrienden, elkander ontmoetten, nadat
zij in de ambulance eenigen tijd hadden door
gebracht en over Solange kwamen te spreken.
De pleegzuster was een geweldige patriotte,
wie herinnerde zich niet de legerkaart in
haar kamer, geheel en al bezet met vlag
getjes in de geallieerde kleuren. En nu deden
deze beide officieren de eigenaardige ervaring
op, dat Solange op den avond, voorafgaande
aan hun vertrek uit de ambulance hen, tus
schen twee omhelzingen door, had gevraagd,
waar hun nieuwe standplaats was, waar zij
hadden te vechten, hetgeen zij wilde weten
opdat zij aan hen kon denken en het afscheid
haar minder zwaar zou vallen. In oorlogstijd
is alles verdacht, en ook dit leek den beiden
officieren verdacht. Zoo kwam de Fransche
geheime dienst op een spoor, en het kostte
daarna niet veel moeite te bemerken, dat
Solange de vlaggen van haar kaart verplaat
ste in verband met de inlichtingen, die zij
verkreeg en dat zjj deze inlichtingen een
enkelen dag of een paar dagen later op
ingenieuss wijze aan een bepaald adres wist
te verzenden. Natuurlijk kon zij nietcorres-
pondeeren met een vijand; dat was ook
geenszins haar bedoeling, maar zij cori es-
pondeerde met een tandarts te Parys, en aan
eenvoudige soldaten, die de ambulance ver
lieten, en die zij al evenzeer met zorgen had
overladen als de officieren, gaf zij de brieven,
voor dezen tandarts bestemd, mede, teneinde
ze te Parijs op de bus te doen. Welke soldaat
zou daartegen bezwaar maken te meer waar
zij moeilijk van elkauder konden weten hoe-
vele dergelijke brieven aan het gelijke adres
werden verzonden. Zoo was de corresponden
tie van Solange weken en maanden achter
een voortgegaaD zonder dat de geheime dienst
van het betreffende legerdeel deze op het
spoor kon komen en zoo zou die correspon
dentie wellicht nog tijden zijn voortgegaan,
had het toeval niet ingegrepen.
Het bleek, dat Solange dochter van een
volkomen honorabele familie, goed patrio-
tisch, by een bezoek aan dezen tandarts, in
handen was gevallen van een gevaariyk
individu. De man had het medium, dat het
meisje bezat, opgemerkt, en hij had haar
zijn wil opgelegd om te verraden en hem
de vruchten van dit verraad mete te deelen.
Zoo correspondeerde zy, tegen haar wil, met
dezen man, en slechts de schob, veroorzaakt
door de ontdekking en het daarop volgend
verhoor voor den krijgsraad konden den band
verbreken, die hypnotisch was gelegd. De
tandarts, in enkele dagen niets vernemende,
was op geheimzinnige wijze verdwenenmen
heeft hem nooit teruggevonden. De pleeg
zuster kon men niet vervolgen, men kon
haar en haar familie slechts beklagen. Ook
spionnage is een feit, dat moreel en juridisch
slechts dan wordt verricht, wanneer de wil
daartoe aanwezig is, en hier was van wil
geen sprake, hier was misdadig de wil lam
Een geheel andere ontdekking deed een
Duitsch medewerker van de eontra-spionnage
in het Oosteerijksche leger, doch ook ditmaal
in een ambulance. Het geschiedde in het
gebied van de rivier de San, waar in een
hospitaal de toewijding van zuster Sainte
Innocence werd geprezen. Haar was niets
te veel, zy waakte nachten en deed dan
overdag haar gewone diensten. Zij wist de
zieken en gewonden te onderhouden en moed
in te spreken als geen ander. Is het wonder,
dat de majoor, verbonden aan het Duitsche
Nachricbtbureau, deze verpleegster wilde lee-
ren kennen? Zij maakte den indruk van een
heilige onschuld op hem; haar nobel gelaat,
haar gezicht vol toewijding brachten hem
tot de overtuiging, dat nren niet te veel
van haar had gezegd. Maar als bij toeval
vielen zijn blikken op het schoeisel van de
zuster, en dit schoeisel scheen hem rijkelijk
groot en grof voor een vrouwenvoet.
's Avonds over de verschijning nadenkende,
glimlachte hij er om en toen plotseling als
een bliksemflits trok iets van wantrouwen
door zijn gedachten. Hij begon met de iden
titeitspapieren van geheel het personeel van
deze ambulance te onderzoeken, maar dat
bracht hem tot generlei resultaat. Van den
majoor-dokter vernam hij opnieuw niets dan
loftuitingen over deze zuster, die op het punt
stond voor de gouden medaille van het Roode
Kruis te worden voorgedragen. Dit gaf in-
tusschen den man vanhetNachrichtenbureau
een aanleiding om den dokter te verzoeken
de zuster bij hem te laten komen. Opnieuw
kwam zij, en vroeg met haar diepe stem
waarmede zij hem van dienst kon zijn. De
officier vanhetNachrichtenbureau zeide niets,
maar plotseling leunde hij zwaar op de tafel,
waartegen hij stond; hij streek met de hand
langs zijn hoofd en zakte, als door een slag
getroffen ineen op den stoel, die zich naast
hejp bevond. De dokter en de zuster schrikten
de" laatste schoot toe en greep den officier
krachtig onder den arm, en bedacht daarbij
tiiet hoezeer zij zich tegen hem aandrukte.
Dit nam den laatsten twijfel bij den officier
van het Nachrichtenbureau weg. Toen de
zuster hem op een rustbank had neergelegd,
en de dokter zeide, dat het het beste zou
zijn zoo spoedig mogelijk de knellende uni
form uit té trekken, sprong hij op, en zeide
op een toon, waarvan de dokter al evenmin
iets begreep als van de woorden die hfl sprak
FEUILLETON.
CH. GARVICE
Uit het Engelsch door
HENRI VAN DE WEG.
Oeaut. Uitgave van de N.V. Uitgeverij P. D. Bolle.
11)
„Natuurlijk," antwoordde de knecht, gepiqueerd
bij de gedachte, dat hij de particuliere aangelegen-
heden niet zou weten van zijn „familie". „Is het
soms geen goed huwelijk? Ze hebben immen. niet
anders te doen, dan met elkander om te gaan en
de landgoederen bij elkaar te voegen. De jongelui
zijn voor elkaar geschapen."
Het lustte Tazoni niet dit onderhoud verder
voort te zetten en daarom maakte hij zich gereed
te vertrekken.
„O, nee; je moet eerst wat eten en drinken,
protesteerde de stalknecht. „Miss Veronica heeft
zelf gezegd, dat ik je een twaalfuurtje moest aan
bieden."
„Miss Dartworth zal wel begrijpen, dat ik dank
baar ben voor haar welwillendheid, ook al maak
ik er geen gebruik van," antwoordde Tazoni glim
lachend. Toen ging hij heen met het paard, ter
wijl zijn gedachten met betrekking tot hetgeen
b'j juist gehoord had over lord Raymond en
Veronica dooreen warrelden.
Zij gaat trouwen met dien bruut, dacht hij;
bij houdt niet van haar en zij niet van hem
ik heb het gezien in de manier, waarop zij elkan
der aankeken en ik, ik had haar kunnen winnen,
als het lot vriendelijker geweest was, wanneer ik
ook in haar leven zou zijn gekomen.
Halverwege de heide, het tentenkamp was
reeds in het gezicht, kwam hij een open rijtuig
tegen, waarin Veronica en lord Dartworth zaten,
vergezeld door miss Slade. De paarden werden
ingehouden en de koetsier wenkte Tazoni oin
naderbij te komen. De lippen op elkaar geklemd,
zoodra hij Veronica zag, naderde Tazoni. Het
meisje herkende hem onmiddellijk, maar iict niet
blijken, dat ze hem reeds eerder had ontmoet.
„Ik moet je wat zeggen, kerel," begon lord
Dartworth; hij zweeg echter plotseling, terwijl
hij Tazoni lang en onderzoekend aankeek. „Maar
dat moet een vergissing zijn; jij bent natuurlijk
geen zigeuner."
„Toch wel, mylord," antwoordde Tazoni.
„Je zou het anders niet zeggen," merkte lord
Dartworth op. „In elk geval dan zal ik je zeggen,
dat een paar van je menschen den laatsten tijd
op mijn landgoed aan het stroopen zijn."
Tazoni fronste het voorhoofd, maar gaf geen
antwoord.
„Twee of drie nachten geleden hebben mijn
koddebeiers een man door het bosch zien loopen.
Zij vonden een paar hazen in strikken. Van nacht
was de kerel er weer en zagen ze, hem duidelijk.
Uit dc beschrijving, die ik van hem kreeg, zou
ik opmaken, dat hij tot jou troep behoort. Be
wijzen kan ik niets, maar ik duld dergelijke dingen
niet hier in dc buurt. Je weet, dat ik gezag genoeg
heb om den heelen troep te laten verhuizen en
bovendien lijkt het mij heel ondankbaar, omdat
verschillenden van jelui op mijn landgoed werk
„Integendeel, zuster, het zal beter zyn, dat
gU Uw kleeren aflegt." De dokter wilde
tegenstreven, maar een fluitje bracht enkele
gendarmes binnen het vertrek, die ai spoedig
ontdekten, dat deze zuster niet alleen geen
verpleegster, maar ook geen vrouw was.
Betrapt moest deze het bekennen; hij was
een officier van den Russischen Generalen
Staf, die de gevaarlijke taak had op zich
genomen om te spionneeren in het leger
van den vijand.
Toen de officier van het Nachrichtenbureau
hem toevoegde: „Ge zijt een spion en ge
zult gefusüeerd worden", antwoordde hij on
vervaard: „Ik ben soldaat en ik heb op deze
wijze vorst en vaderland niet minder ge
diend dan ik het had kunnen doen op het
slagveld. Ik heb mijn lot tevoren geweten"
Van algemeene bekendheid is het zeker
niet, dat spionnage veelvuldig vanuit, en
meer nog door middel van de lucht werd
uitgeoefend. Tal van malen zijn per vlieg
tuig spionnen van Geallieerde zy'de achter
de Duitsche frontlinie gebracht, die dan,
hetzij in België, hetzij in Noord-Frankrijk,
maar ook in Polen of Galicië, hunne ver
richtingen aanvingen. Het is mogelijk, dat
hetzelfde geschied is met Duitsche officieren
op het Fransche grondgebied, maar op groote
schaal kon dit niet voorkomen. De Fransche
of Engelsche officier toch, die aan land werd
gezet in Belgisch of Fransch gebied, vond
daar een hem in het algemeen welgezinde
bevolking en was in den regel bekend met
de streek, die hij had te exploreeren. De
Duitsche officier daarentegen, gesteld, dat
hij het Fransch perfect sprak, had alles tegen.
In een der vele Engelsche boeken over
spionnage, ontleend aan de pen van degenen,
die medewerkers van de Intelligence Service
zijn geweest, wordt verteld van een vlieger
officier, die was aangezocht om zich beschik
baar te stellen om een spion achter het
Duitsche front aan land te zetten. Op tijd
was hij op het vliegterrein; maakte zijn
vliegtuig in orde, en zag rODd naar den man,
dien hij verwachtte. Een groep personen was
aanwezig, en daaruit maakte zich een man
los, die, zooals hij moest erkennen, de meest
Duitsche Duitscher was, dien hij ooit had
gezien. De vermomming was voortreffeiyk,
en het Duitsche accent, dat hij een oogen-
blik deed hooren, niet minder. Voorstelling
had niet plaats; een vliegofficier, is in zoo
danig geval slechts geleider, hij wordt niet
in het geheim genomen. Op de aangegeven
plek werd geland; in de onmiddellijke na
bijheid van de landingsplaats was aan een
eenzaam staanden boom een lantaarn beves
tigd. De spion steeg uit, groette den vlieger,
sprak af, dat hij den daaropvolgenden Dins
dagavond op hetzelfde uur op dezelfde plaats
zou zijn, ging naar de lamp en deed deze
uit, enverdween in het donker. De
vlieger steeg op, en was den Dinsdagavond
d.a.v. ter plaatse. Afgesproken was dat hij
ten hoogste een half uur zou wachten, niet
langer, omdat de kans op verraad altijd
bleef bestaan. Met het horloge in de hand
keek hfl rond, trachtte de duisternis te door
boren, maar zag weinig of niets, totdat juist
op het aller, allerlaatste oogenblik de spion,
opnieuw als Duitsch officier gekleed, in het
toestel stapte, dat vlug opsteeg en vertrok.
Niet altijd ging het zoo gemakkelijk. Lui
tenant Hall, de bekende Amerikaansche
vliegenier, die, nog voordat Amerika in den
hebben gevonden."
De oogen van Tazoni namen een booze uit
drukking aan.
„Mylord," zeide hij, zich oprichtend, doch zach
ter sprekend, dan zijn gewoonte was, „als ik be
merk, dat dc strooper tot mijn mannen behoort,
zal ik hem binnen vier en twintig uur aan u uit
leveren. Ik hoop echter, dat u zich vergist. Ik
durf veronderstellen, dat geen van onzen troep
zoo ondankbaar zou zijn, om te stelen van den
man, die hen heeft beschermd. Als u mij wilt
toestaan den kerel op te sporen, geef ik u dc ver
zekering, dat ik hem zal vinden."
Lord Dartworth knikte 'goedkeurend.
„Dat is niet meer dan billijk," zeide hij. „Ik
zal mijn jachtopzieners medcdeelcn, dat jij een
paar nachten de wacht zult houden. Je ziet, ik
vertrouw je onvoorwaardelijk en ik neem aan,
dat je mijn vertrouwen niet zult beschamen."
„Ik ben u dankbaar, mylord; u kunt op mij
rekenen."
Toen wachtte hij zwijgend, zijn sterk gebruinde
handen rustend op de heupen.
„Afgesproken dus! Goeden middag," zeide lord
Dartworth.
Tazoni nam zijn muts af en het rijtuig reed
verder. Geen enkel oogenblik had zijn oog Veronica
gezocht, maar hij wist, dat zij gedurende het
gesprek hem voortdurend had aangekeken en zijn
hart klopte sneller. Een oogenblik had hij nog
gehoopt, dat zij iets tot hem zou zeggen, zoodat
hij opnieuw de muziek van haar stem zou hooren.
Het volgende oogenblik begreep hij echter, dat
zij te trotsch was om te willen erkennen, dat zij
hem ooit tevoren had gezien.
„Wat een knappe kerel is dat," merkte Judy
oorlog trad, behoorde tot het Lafayette Es»
cadron van vrywillige vliegers, heeft meer
dan eens dergelijke tochten volbracht en
heeft daarbij de meest uiteenloopende erva
ringen opgedaan. Hij zou een spion dien hij
drie dagen tevoren naby Rooroi had aan land
gezet, terughalen. Boven het veld gekomen,
zette hij den motor af teneinde elk onnoodig
geluid te vermijden. Toen hij nog even
boven den grond was, zette hjj den motor
weer aan, maar deze scheen te weigeren.
Het was een oogenblik van groote spanning,
maar spoedig bleek de zaak in orde. De
vlieger landde, maar geen spion was te vin
den. Hij wachtte en wachtte, totdat zijn
aandacht werd getrokken door een voorwerp
dat zich snel voortbewoog. Uit het gras dook
een Duitsch .soldaat op. Voordat hij de motor
had kunnen aanzetten, was de soldaat in
de machine gesprongen. Hij was op het
punt om zijn revolver af te schieten, teneinde
zich van den ongewenschten indringer te
bevryden, toen deze hem in het Fransch
toesprak. Het was de spion, dien hij zocht,
maar, gelyk hy eigenlyk wel had kunnen
verwachten, in Duitsch uniform. Onderweg
vertelde Luitenant Hall hoe op het kantje
af hy gered was, doordat hij begon te spreken.
De spion lachte- dergelyke gevaren waren
zijn dagelijksch werk. Hij was bovendien
tevreden, want zijn opdracht was geslaagd.
Wat die opdracht was en wat het succes
was, Luitenant Hall kreeg er niets van te
hooren. Hij had vermoedens, maar bevesti-
hing kreeg, hij al evenmin. Het is een der
eerste regelen van het spionnage-stelsel,
dat de spionnen met niemand dan hun eigen
chefs over hun opdrachten en hetgeen zy
hebben vernomen, spreken.
De spionnage door middel van de lucht
had, zoowel van Engelsche als van Fransche
zijde nog andere belangrijke kanten. Men
werkte op deze wijze gemakkelijk met post
duiven. Tal van malen steeg een spion op,
die een korf met postduiven bij zich had.
Deze stelde hem in staat om berichten aan
de Geallieerde zijde te geven, schoon hij zelf
achter het Duitsche front bleef. Meer dan
eens ook werden de postduiven aan een in
woner van België of Noord-Frankrijk ter
hand gesteld; het is bekend en wij hebben
er reeds meermalen op gewezen, dat onder
die bevolking vele spionnen voor het ek-en
leger werden aangetroffen. Nu gebeurde het
natuurlijk dikwijls, dat zulke postduiven,
werden zij losgelaten, werden getroffen door
Duitsche soldaten, die order hadden erop te
schieten. Dan was de boodschapper verloren,
maar er bleven nog voldoende postduiven
over om den geschotene te vervangen. Het
kwam natuurlijk ook voor, dat van Duitsche
zijde een postduif, die een dergelijk bericht
had over te brengen, door andere werd ver
vangen, met een valsch bericht gewapend.
Maar daartegen waren middelen te vinden;
de merken niet alleen van de postduiven,
maar ook van de brieven wezen zulks gemak
makkelijk uit. De Fransche geheime dienst
heeft later, rekenende op de medewerking
van de Belgische en Fransche bevolking, een
stelsel in praktyk gebracht, waardoor zelfs
de daling van spionnen overbodig werd en
toch van postduiven gebruik kon worden
gemaakt, Op een eenzaam, weinig bezochte
plek werd een korf met postduiven neer
gelaten; een briefje, dikwijls ook een pak
bankbiljetten was daaraan bevestigd; het
Slade op, toen Tazoni het niet meer kon hooren.
„Ik zou nooit gelooven, dat hij een gewone zigeu
ner is."
„Hij is ook geen gewone zigeuner," antwoordde
Veronica; als voelde zij behoefte den man, die
haar belangstelling had gewekt, te beschermen
tegen kleineering.
„Dat geloof ik ook niet," zeide haar vader.
„Hij is in elk geval boven het gemiddelde. Hij
spreekt keurig en gedraagt zich als een heer.
Maar Veronica, heb je niets bijzonders aan hem
gemerkt? Doet hij je niet aan iemand denken?"
ging lord Dartworth voort.
„Ik geloof het niet," antwoordde het meisje
nadenkend. „Waarom vraagt u dat?"
„Och, zoo maar," was het weinig zeggende
antwoord van lord Dartworth, die niet verder op
dit onderwerp wenschte in te gaan.
Omstreeks denzelfden tijd zocht een bleeke,
somber uitziende vrouw haar weg door de bos-
schen naar het dorp, Zij zag er niet sterk uit en
moest telkens rusten. Zij leunde tegen een boom,
toen de gestalte van een man te voorschijn kwam
uit dc struiken achter haar. Dc vrouw stond op
het punt haar weg te vervolgen, toen iets er haar
toe bracht achter zich te kijken. Zij stond plotse
ling tegenover een grooten, gebruinde» kerel, die
haar had gadegeslagen van achter den boom,
tegen welken zij leunde.
„Luke!" riep ze uit, terwijl haar lippen bleek
werden van schrik.
„Ja, wijfje. Je hoeft niet zoo te staren; het is
mijn geest, niet,"
„Wat kom je hier doen?"
„Hetzelfde als jij. Ik wil ook wel eens oude
briefje gaf de inlichtingen hoe te handelen;
de banknoten waren de voorafgaande beloo
ning. Die kon natuurlyk niet groot zyn,
omdat men met het neerleggen van zulk
bedrag riskeerde, dat zij of in handen viel
van Duitsche patrouilles, of in handen van
personen, die wel bet geld tot zich nemen,
maar de verlangde diensten niet deden. Aan
den anderen kant had het vinden slechts één
keer van een dergelyken korflichttengevolge,
dat een vaste verbinding met eenigen in
woner op dezelfde plek kon worden tot stand
gebracht, die dan in de toekomst profijt
afwierp. De groote moeilijkheid was deze,
dat werden de postduiven niet vrij spoedig
gevonden, zy stierven en al de moeite nutte
loos was. Daarom heeft de Fransche geheime
dienst het later geprobeerd met kleine bal
lonnetjes. Deze werden opgelaten aan de
Fransche zijde van het front op dagen, dat
de wind daarvoor gunstig was. Aan ballon
netjes waren enkele andere ballonnen ge
vestigd gemaakt evenals de opgelaten ballon
van zoodanige stof, dat zij op een hoogte
van niet veel meer dan 100 M. reeds niet
meer zichtbaar waren. Deze ballonnen droe
gen evenals de korven postduiven een briefje
met instructies en biljetten ter voorafgaande
belooning. Soms werden zij gevonden door
bewoners, die bereid waren de gevraagde
diensten te verleenen; soms ook werden zij
niet of door de Duitschers gevonden. Een
groot nadeel van deze ballonnen, hetwelk
ook leidde tot het einde van het experiment,
was daarin gelegen, dat de bewoners, wilden
zij de ballonnen gebruiken, moesten wachten
totdat de wind gunstig was en naar het
Geallieerde front blies. De berichten, die de
ballonnen vervoerden, waren zoodoende
menigmaal verouderd, en van dit middel
geldt in groote mate, dat de uitkomsten niet
evenredig waren aan de kosten!
Vooral van EDgelsche zijde heeft men
systematisch en bijna wetenschappelijk het
stelsel der postduiven in praktijk gebracht.
Dit is te danken aan den lateren Inspecteur
van den Engelschen postduivendienst, jaren
achtereen reeds een liefhebber van deze sport,
die zelfs Koning Eduard VII, toen nog Prins
van Wales, daarvoor belangstelling had weten
in te boezemen. Toen de oorlog uitbrak, was
men in bijkans alle oorlogvoerende landen,
en niet ten onrechte, erop uit om postduiven
te vangen, wijl zij zoo licht aan in het land
gevestigde spionnen berichten konden over
brengen of van deze spionnen konden uit
gaan teneinde berichten naar het buitenland
te brengen. Dit had vanzelf ten gevolge, dat
alle postduivenhouders hun duiven binnen
hielden, en het dezen dieren aan de voor alles
noodige oefening ging ontbreken. Daartegen
kwam nu de man in verzet, die spoedig daarop
in staat werd gesteld een Engelschen post
duivendienst te organiseeren. Hij wees er het
Ministerie van Binnenlandsche Zaken, met de
leiding in deze aangelegenheid belast, op. dat
zoodoende met het badwater het.kind werd
overboord geworpen. Zeker, de mogelijkheid,
dat spionnen in het eigen land op deze wijze
bericht ontvingen, was niet uitgesloten, maar
men kon die mogelijkheid verminderen door
het houden van postduiven te binden aan ver
gunningen die slechts werden uitgegeven aan
diegenen, over wie de politie gunstig advi
seerde. Daartegenover werd er reeds toen
zijnerzijds op gewezen, dat een goede post
duivendienst een groot belang voor het leger
kon beteekenen. Men heeft hem in staat ge-
bekenden zien. Nou, je hoeft je niet ongerust te
maken. Denk maar, dat ik dood ben, dat zou jou
toch het liefst wezen. Wat mij betreft, ik zal maar
doen, of je een geest bent. Dat moet je al haast
zijn ook," voegde hij er nijdig aan toe.
De vrouw klemde zich aan den boom vast om
steun.
„Luke, doe toch niets! God weet, dat ik liever
dood zou zijn en..."
„Des te beter!" viel de man haar in de rede.
„Houd clan ook je mond over mij. Als je dat niet
doet, weet je, wat je te wachten staat."
In haar oogen was te lezen, dat ze dit wist.
Plotseling strekte zij de handen smeekend naar
hem uit. „Luke, mijn jongen..." begon zij, doch
hij viel haar dreigend in de rede:
„Dat kind is kapot! Onthoud dat nu eens en
vooral! Alleen een gek kan zoo iets vergeten."
Het veelzeggende in zijn woorden deed haar
sidderen.
„Soms denk ik, dat ik gek ben," stiet ze uit.
„Jc bent niet de ccnige, die dat denkt," wierp
hij haar bruut tegen. „Lord Raymond doet het
ook. Als hij het voor het zeggen had, liet hij je
wegjagen!"
De vrouw uitte een hartverscheurende!! kreet.
„Luke, Luke, wil je me vermoorden!"
„Zoo lang jc je mond houdt, niet," bromde hij.
„Jc kunt niet voorzichtig genoeg zijn. Als je mijn
raad opvolgde, ging je voor goed weg. Hoe makke
lijk vliegt niet het vuur in het kruit; als je je
één keer verspreekt, is het met ons allemaal voor
altijd hier gedaan."
(Wordt vervolgd)
