Onze Eilanden!
EERSTE BLAD
»eft U op ais Abonné.
is steeds voorradig bij
Iade - Middelharnis
f L-
ZATERDAG
4 JUNI 1932
DE WILDERNIS OVERWONNEN.
Vereen, tot bevordering van het
Landbouwonderwijs op Goeree en
Overflakkee.
HEERENBAAI
de goedkeuring en gemeentelijke auto-
Iten, binnenkort landingstochten naar ons
maken. De Zeppelin zal landen op het
jveld Waalhaven-Rotterdam en op het
[te nieuwe vliegveld Twente,
bor deze landingen worden eenige hon
en manschappen door een specialen
jingsdeskundige geïnstrueerd, en op de
lemde vliegvelden zullen de technische
|zieningen worden aangebracht, welke
de landing noodig zijn. De Graf Zeppelin
ongeveer een uur op de vliegvelden in
len van de landingstroepen en tevens
(nkerd, teneinde de passagiers die te
irichshafen aan boord zijn gekomen, uit
Lten en nieuwe op te nemen,
fze landingstochten naar Nederland zijn
lelijk geworden door het streven van de
[erdamsche Aero Club, in samenwerking
I de Nationale Luchtvaartschoolbenevens
de N.Y. Luchtvaartterrein Twente en
den heer Jac. Kleiboer, in wiens handen
organisatie is van dit luchtvaart-evene-
Jt, zoowel te Rotterdam als in Twente.
in iedere
er altijd
:o-patro-
an kleur,
mooi van
flat, dank
odellen, er
eeldige ja
maken zijn,
zoo prettig
En omdat
Idkoop zijn.
;toffen leven
ang omdat ze
I zijn, zonecht,
waschecht.
een onuitputte-
cheidenheid van
leuren en dessins
llen. Ga vandaag
;en de mooiste
n zijn altijd het
Uitverkocht,
echte Vlisco-stoffen
Vlisco" op den zelf-
Let daar vooral op!
|o 0.75 p. M. -
:omatting0.85 p. M.
scosilk 0.85 p. M.
iscovoile 1.30 p. M.
keuze van de NIEUWE
Vliscosilk en Vliscovoile
gewenscht wordt) alsmede
zomermodellen na inzending
duidelijk uw naam en adres
Amsterdam.
'REE OVERFLAKKEE
fauw naar den Drogist!
I 5 cent per stuk, want ik kan niet denken
DR. J. B. MEENK, HoorAchter den poeder
letters Ë.M.B.
Prijs per kwartaal
Losse nummers
0,07=
1,20
0,20
ADVERTENTIËN
van 16 regels
Elke regel meer
Bij contract aanzienlijk korting.
Dienstaanbiedingen en Dienstaanvragen
f 1,per plaatsing tot een maximum
van 10 regels, elke regel meer 15 cent.
Dit blad verschijnt iederen
Woensdag- en Zaterdagmorgen.
Het wordt uitgegeven door de
N.V. Uitgeversmaatschappij
„Onze Eilanden", Tel. Int. No, 15
Voorstraat Middelharnis.
14E JAARGANG. - N°. 58
Week-revae.
Buitenland.
Wat men ook verder te Lausanne moge
verrichten, een afdoende en definitieve op?
lossing van het voornaamste probleem op de
agenda moet worden bereikt. Er valt boven
dien geen tijd te verliezen. Het is zeker dat
Duitschland niet in staat zal zijn om zijn
betalingen te hervatteD, zelfs niet die der
onvoorwaardelijke annuïteiten; Duitschland
geheel insolvent te maken door op die be
talingen toch te blijven staan zou de wereld
het laatste vertrouwen in haar leiders doen
verliezen.
Weer een tijdelijke oplossing door allerlei
lapmiddelen zou de financieele onzekerheid
doen voortduren; terwijl een nieuw uitstel
de laatste druppel zou zijn om den lijdens
beker van een reeds zoo zwaar getroffen
wereld te doen overlaten." Tot zoover „The
Economist" het bekende Engelsche finan
cieele blad, geschreven voordat het kabinet
van Dr. Burning zich genoodzaakt zag er
het bijltje bij neer te leggen, niet omdat dit
kabinet struikelde iu den Rijksdag, doch
alleen omdat Hindenburg hem daartoe dwong.
Dit plotselinge verdwijnen van het kabinet
Brüning is wel de grootste verrassing en
ook de ouaangenaamste verrassing dezer
week. Dat zijn positie erg zwakjes was en
dat uiterst rechtsche kringen in Duitschland
voortdurend in actie waren om Brüning
beentje te lichten was voldoende bekend
doch dat deze kalme en bezadigde staats
man, die in het buitenland groot vertrouwen
genoot, vlak voor Lausanne van het Duitsche
politieke tooneel zou verdwijnen, werd toch
niet verwacht.
Maar Hindenburg, tijdens z\jn verblijf in
Oostpruisen vermoedelijk heel sterk bewerkt
door conservatieve elementen, stelde bij zijn
terugkomst te Berlijn aan Brüning eischen
waaraan deze niet wilde en kon voldoen en
slechts heengaan restte. Hindenburg wenscht
te sturen in een meer rechtsche koers en
heeft de vorming van een nieuw ministerie
opgedragen aan Pranz von Papen, behooren
de Lot de uiterst rechtsche vleugel van het
Centrum. Von Papen is gedurende den oorlog
militair attaché te Washington geweest en
moest, omdat bij verdacht werd van kuipe
rijen tegen de Vereenigde Staten worden
teruggeroepen. Dat Hindenburg von Papen
met de vorming van een nieuw ministerie
heeft belast, heeft dan ook in Amerika op
zijn zachtst uitgedrukt een zonderlinge in
druk gemaakt. De door Hindenburg tot kan
selier gebombardeerde Von Papen heeft bij
het schrijven van dit overzicht zijn ministerie
reeds nagenoeg compleet. Aanvankelijk
heette het dat een ministerie van het per
soonlijk vertrouwen de regeeringszaken van
Brüning zou overnemen, doch nu dient het
in wording zjjnde kabinet Von Papen zich
aan als een kabinet van „nationale concen
tratie".
In werkelijkheid is van een nationaal con
centratie kabinet geen sprake. Officieel heeft
geen der rechter partijen iets met dit ministe
rie Von Papen te maken. Wel zullen alle
rechts van het Centrum staande partijen dit
kabinet steunen en wanneer de heeren geen
al te dolle sprongen maken, zal ook het
FEUILLETOI
ZANE GREY
Naar het Amerikaansch door
HENRI VAN DE WEG
(Geaut. uitgave van tie N.V. Uitgeverij P. D. Bolle.)
36)
„Eindelijk ben je dus, waar je wezen moet. Een
'ordinaire bandiet! Vermoord me maar meteen.
Ik ben liever dood, dan dat ik dezelfde lucht moet
inademen, als zoo'n lafaard."
„Ik heb gezegd, dat ik je krijgen zou, hoe dan
ook;" antwoordde hij, een felle uitdrukking op het
gelaat.
„Een mooie vangst heb je gedaan, terwijl ik
gebonden ben. Zijn al je plannen zoo dapper?"
vroeg zij.
„Je blijft gevangen, tot je erin toestemt met
me te trouwen,"
Helen lachte spottend. Hoe wanhopig haar toe
stand ook was, de wreede slag, haar neef toe
gebracht, wekte zoozeer haar tegenzin, dat zij de
kracht voelde, zich te verzetten.
Zij zag, dat de Engelschman niet stevig op zijn
beenen stond, en weer veel te veel had gedronken.
Will was blijven liggen, terwijl het bloed stroomde
over zijn bleek gezicht. Terwijl zij naar hem keek,
trok Case zijn lang mes en voegde Mordaunt toe:
,,lk zal hem maar afmaken, kap'tein. Hij is
ballast voor ons."
Centrum naar verwacht wordt een welwil
lende houding aannemen. Dit nieuwe ministe
rie zal a.s. Maandag voor den Rijksdag ver
schijnen. Zelfs wanneer het Centrum en de
Beiersehe Volkspartij in den Rijksdag blanco
stemmen, dan is de nieuwe Duitsche regeering
nog van een kleine meerderheid tegenover
de sociaal-democraten en communisten ver
zekerd, dank zij de 107 stemmen derHitle-
rianen. Voor dezen vriendendienst zullende
nazi's zich natuurlijk behoorlijk laten betalen.
Er wordt reeds gesproken over nieuwe Rijks-
dagverkiezingen in September en de nazi's
verkneukelen zich reeds in het vooruitzicht
op de dan te behalen winst. Bovendien ver
wachten ze dat verschillende speciaal tegen
de nationaal-socialisten gerichte maatregelen
zullen worden ingetrokken of verzacht en
ook daarvan verwachten Hitier en zijn tal
rijke vrienden groote voordeelen.
In ieder geval zijn de heeren er niet door
ontstemd dat ze voorloopig buiten de regee
ring zijn gebleven. Ze weten maar al te goed
dat dit kabinet niets anders is als een over
gangskabinet, dat den weg voor hen baant.
Mislukt Lausanne, dreigt den laatsten drop
pel den lijdensbeker te doen overloopen, dan
ligt de schuld niet aan hen.
In de groote buitenlandsche pers wordt de
aankondiging van het ministerie Von Papen
algemeen als een pijnlijke verrassing be
schouwd. Ook de Duitsche pers zelf, met
uitzondering van de bevriende bladen, toont
zich zeer gereserveerd of neemt reeds direct
scherp stelling. Zoo schrijft de KölZtg „De
formatie Von Papen is de grootste en helaas
ook de pijnlijkste. Wat nu ondernomen wordt
is niets halfs en niets heels. Het is een ver
legenheidsoplossing van den eersten rang,
welke uit den aard der zaak verdere ver
legenheden na zich slepen zal. Het centrum
wijst de verantwoordelijke onderteekening
van deze onderteekening af.'.'
Van de buitenlandsche bladen houdt de
Amerikaansche zich nog het kalmst, de
Engelsche pers beschouwt het komende ka
binet Von Papen als een overgangskabinet,
evenals de Fransche bladen, waarvan de
nationalistische de gelegenheid dankbaar
aangrijpen om te betoogen, dat de nieuwe
Duitsche regeering voorbestemd is om de
brug te vormen iusschen de politiek van
Brüning en Hitier, mitsgaders de daaraan
voor Frankrijk verbonden gevaren.
En dit met wantrouwen begroete ministe
rie zal Duitschland op den 16 dezer aanvan
gende conferentie te Lausanne vertegenwoor
digen. "Welk vertrouwen zullen de Franschen
en Engelschen stellen in een kabinet, dat
zijn bevoegdheid ontleent aan de gratie vat
Hindenburg en dat offiicieel op geen enkelf
partij steunt en alleen door Hitier zal worden
geduld zoolang het dezen belieft? In iedei
geval zijn de vooruitzichten van Lausanne
nu zoo goed als tot 0 gedaald. Er zijn zelfs
reeds stemmen opgegaan om de conferentie
maar te verdagen. We hebben al te veel
slecht voorbereide conferenties gehad, kun
nen ons in Europa de weelde van een nieuwe
mislukking niet veroorloven.
Nimmer is in deze onzekere tijden de poli
tieke constellatie van Europa verwarder ge
weest dan nu, nimmer de chaos op economisch
en financieel gebied zoo geweldig als nu. De
De blinsterende punt was reeds gericht op de
borst van Will.
„Beest." gilde Helen vol afschuw. Zij trachtte,
haar oogen te sluiten, maar werd zoo gefascineerd
dat het haar onmogelijk werd.
„Schiet op! Ik wil geen moord," beval Mordaunt.
„Hij blijft hier liggen."
„Dat wondje heeft anders niets te beteekenen,"
merkte de man, die naast Mordaunt stond, op.
„Hij komt over een poosje wel weer bij er dan
maakt hij alarm op het fort."
„Wat kan mij dat schelen?" vroeg Mordaunt
scherp. „Dan zijn wij al lang in veiligheid. Ik neem
hem niet mee, want de een of andere Indiaan maakt
hem toch af. Wat dat betreft, wij behoeven nie
mand te vermoorden."
„Oef!" bromde een van de wilden, terwijl hij
wees in oostelijke richting. „Lange weg wij nog
gaan." Zonder meer maakten allen zich gereed
om onder leiding van de Indianen het boscjh in te
trekken.
Helen zag Will bewusteloos liggen, de handen
gebonden op den rug en het gelaat overstroomd
met bloed. Hoe ellendig alles leek, toch voelde zij
zich blij, dat hij zoo achterbleef. Zij wist, dat de
verwonding niet ernstig was; hij zou in staat zijn,
weldra den tocht naar de nederzetting weer te
ondernemen.
Nu zij had vernomen, dat Mordaunt de ont
voering beraamde, scheen haar eigen toestand niet
hopeloos. Voor Brandt koesterde zij een diepen
afschuw, doch voor den Engelschman was zij niet
bang. Hij zou haar niet dwingen en Jonathan Zane
en Wetzel zouden binnen enkele uren de achter
volging. beginnen Doch waar brachten zij haar
heen?
eenigste sleutel voor een herstel van Europa
is een betere Fransch-Duitsche verhouding.
Stresemann heeft daar met al zonkrachten
naar gestreefd en Biüning, die getracht heeft
deze politiek op zijn wijze voort te zetten,
wordt vlak voor Lausanne, vlak voor de eind
streep uit wandelen gezonden.
De moeilijkheden van West-Europa worden
slechts overtroffen door de misère van Mid
den-Europa en de Balkan. Deze week is ook
de Roemeensche regeering afgetreden. Oor
zaak financieele moeilijkheden bij het dekken
van een tekort van slechts 4 milliard. Om
de eindjes aan elkaar te knoopen zullen of
de salarissen met de helft worden vermin
derd, of er zal epnieuw een buitenlandsche
Jeening noodig zijn, waarop niet veel kans.
De Roemeensche ambtenaren zullen hun
buikgordel een paar streepjes moeten aan
halen.
HÖöfd-eriKiespyn
MIJNHARDT'S POEDERS
Doos 4-5 ct. Per stuk 8 et.
Bij Uw drogist.
(Adv.)
ALGEM. VERGADERING OP VRIJDAG
27 MEI 1932, N.M. 4 UUR, IN HOTEL
SPEE TE SOMMELSDIJK.
(Vervolg.)
De heer Van Schouwen antwoordt het volgende:
Antwoord van den Voorzitter.
Geachte heer Keijzer!
In de eerste plaats breng ik u hartelijk dank
voor de herinneringen, die door u zijn naar voren
gebracht betreffende de gebeurtenissen, die zich
hebben voorgedaan sedert onze eerste kennis
making op het gebied van den landbouw en het
geen daarmede verband hield vanaf 1912. dus
gedurende ongeveer 20 jaar en onze samen
werking te dien opzichte, welke nimmer aanleiding
is geweest tot verstoring van onzen vriendschap-
pelijken omgang. En thans acht ik den tijd ge
komen de behartiging der landbouwbelangen aan
jeugdiger krachten over te laten, omdat ik er van
overtuigd ben, dat mijn lichaamsgesteldheid niet
meer toelaat te doen, zooals ik dit gaarne zoude
wenschen. De tijd, dien wij hebben samengewerkt,
is door u in herinnering gebracht en daarbij heeft
u mij m.i. wel te veel beschouwd als een eerste
plaats innemende op ons eiland, vooral ten op
zichte van de verschillende gebeurtenissen op land
bouwgebied in de door u genoemde jaren. Ik
meen met gerustheid te mogen zeggen, dat het
geen bereikt is in veel opzichten op landbouw
gebied, dit bovenal en voornamelijk ook toe te
schrijven is aan de werkkracht en welwillendheid
in alle opzichten van u, heer Keijzer, die in de
meeste der door u genoemde feiten een buiten
gewone werkkracht wist te ontwikkelen en waar
van meestal het slagen der pogingen van de ver
schillende besturen voor het verbeteren van veel
wantoestanden voor het grootste deel afhankelijk
was, terwijl niet mag worden vergeten de mede
werking der verschillende voorzitters en bestuurs
leden van de vereenigingen, die op ons eiland den
landbouw hebben trachten op hooger peil te
brengen.
Geachte heer Keijzer, met genoegen neem ik
uwen dank voor onze vriendschap aan, maar ik
geef u de verzekering, dat mijn dank ten uwen
opzichte voor uw medewerking en werklust op het
gebied, waarop wij samen zijn werkzaam geweest,
zeker niet minder groot is, want in dergelijke ver-
Deze vraag verontrustte haar, vooral, omdat
Mordaunt' n aanraking was gekomen met Indianen.
Plotseling bedacht zij, hoe het mogelijk was, dat
Brandt toch de hand in het spel had. Misschien
vormde Mordaunt slechts een werktuig; misschien
werd hij zelf bedrogen. Deze gedachte liet haar
niet meer los. De vreemde, dreigende uitdrukking
op Brandt's gelaat, dien dag, toen zij weigerde,
met hem te gaan wandelen, kwam weer in haar
herinnering terug.
Intusschen werd zij gedwongen snel voort te
loopen. Niemand sprak een woord. De roodhuid,
die als gids vooraan liep, koos geen makkelijken
weg; hij vermeed de open plekken in het bosch
en nam rotsachtige hellingen. Klaarblijkelijk was
het zijn bedoeling, zoo min mogelijk sporen achter
te laten. Op een gegeven oogenblik bleef hij staan
om te luisteren.
Helen kon hem goed opnemen, terwijl hij zoo
stond. Zijn athletische gestalte was als brons. Zijn
donkere oogen schenen alles in het bosch te willen
doorgronden.
De stilte in het bosch was als de stilte in de
woestijn. Geen vogel floot; geen wind zoemde door
de kruinen der boomen. Slechts geel geworden
blaren zweefden langzaam neer.
Maar een of ander geluid, dat aan den geoefenden
gids niet was ontgaan, scheen hem toch te veront
rusten, want plotseling hervatte hij den tocht in
geheel andere richting.
Deze voorzorgsmaatregelen, blijkbaar uit angst
genomen, deed Helen denken aan Jonathan en
Wetzel. Zouden de woudloopers haar reeds op het
spoor zijn? De mogelijkheid hierop vervulde haar
met blijdschap. Plotseling werd zij er zich van
bewust, dat de snelle marsch over het moeilijke
eenigingen, waarin wij hebben samengewerkt,
hangt in den regel een groot deel van het slagen der
pogingen af van hem, die met de schriftelijke
verwerking der opdrachten van zijn besturen is
belast en daarom meen ik gerust te kunnen zeggen,
mijnheer Keijzer; ik dank u uit naam van den
Flakkeeschen landbouw voor alles wat door u te
dien aanzien is gedaan en/gewerkt en ik spreek de
hoop uit, dat het u gegeven moge zijn nog vele
jaren in dienzelfden geest en op dezelfde wijze werk
zaam te kunnen en te mogen zijn. Ik kan met
gerustheid zeggen, heer Keijzer, op dit oogenblik
en in dezen crisistijd is een man als u, gezien het
door u gepresteerde voor den landbouw op ons
eiland, beslist onmisbaar. Ik geef u de verzekering,
dat ik de werking en bloei enz. van de verschillende
vereenigingen op landbouwgebied op ons eiland,
waaraan gij uw werkkrachten hebt gegeven, en nog
zult blijven geven, steeds met groote belangstelling
zal volgen en zoo noodig daarvan zal blijk geven.
Ik eindig met den wensch, dat het met den bloei
van onze school in alle opzichten zal vooruitgaan,
opdat ook dit een stap zal geweest zijn in de goede
richting om de heerschende crisis te boven te
komen en ik roep daarom bij voorbaat de mede
werking in vooral van onze eilandbewoners, om
de school tot grooten bloei te brengen.
Ook den heer Mijs wordt dank gebracht voor
zijn gesproken woorden.
Rede van den heer M. B. Smits.
Daarna krijgt de heer M. B. Smits, hoofd der
lagere landbouwschool, gelegenheid tot het houden
van een rede over het onderwerp: Landbouw
voorlichting en organisatie in Italië."
Spr. merkt op, dat er groot verschil is in de
wijze, waarop in de onderscheidene landen de
landbouw is georganiseerd en de wijze waarop aan
den landbouw voorlichting wordt gegeven.
In de laatste jaren zijn veler oogen gericht op
Italië en toen het bestuur hem vroeg op deze ver
gadering een lezing te willen houden, heeft het
hem goed gedacht een en ander te vertellen over
landbouwvoorlichting en oiganisatie in Italië,
waar spr. ongeveer een jaai heeft vertoefd.
Dat de organisatie van den landbouw in de
onderscheidene landen verschillend is, vindt zijn
oorzaak niet in toevallige omstandigheden. De
oorzaken daarvan zijn het verschil in volkskarakter
en geschiedenis en ook deze hebben onderling op
elkander ingewerkt.
Alvorens iets te zeggen over de organisatie van
den landbouw in Italië, is spr. verplicht iets te
zeggen over het Italiaansche volk.
Omstreeks het jaar 1860 was er nog van geen
koninkrijk Italië sprake. Heb was toen nog ver
deeld in verschillende vorstendommen, hertog
dommen en het konkinkrijk Sardinië, terwijl Oos
tenrijk en Frankrijk er ook gebied hadden. Een
groot gebied werd ingenomen door den Kerkerlijken
staat. Het koninklijke Sardinië wist verschillende
landstreken aan zijn gebied toe te voegen en zoo
groeide het koninkrijk Italië tot wat het nu is.
Nu was in den tijd omstreeks 1860 de adel
oppermachtig. Het was destijds geheel anders dan
bij ons, waar de adeldom niet veel anders is dan het
voeren van een titel. De adel speelde inderdaad een
groote rol. De burgers hadden geenerlei invloed,
ze moesten zich geheel schikken naar den adel.
De eenheisbeweging ging uit van het volk. De
adel had met die beweging weinig op, want het
was te voorzien, dat ze daarmede van haar invloed
zou inboeten.
Na de vorming van den eenheidsstaat was de
politiek der regeering er op gericht, om te zorgen,
dat het nieuwe koninkrijk niet uiteen zou vallen
in zijn samenstellende deelen. Dat bracht mee, dat
men zorgen moest om te voorkomen in botsing
te komen met den adel. In het staatsbestuur werd
dan ook naar de oogen van den adel omgekeken.
Geleidelijk aan zou het misschien mogelijk zijn om
de positie van den adel te verzwakken.
Vervolgens stelt spr. de sociale toestanden aan de
orde. De adel was in Italië de grootgrondbezitter.
Bijna alle grond was in handen van den adel. Die
exploiteerde de landerijen niet zelf. Wat men daar
aantrof was een soort „deelbouw". De landerijen
waren verpacht en de boeren moesten hun pacht
terrein te veel vergde van haar kracht.
„Ik kan niet meer, als mijn armen zoo gebonden
blijven," riep zij staan blijvend.
„Oef!" bromde de roodhuid, die voor haar liep.
Dreigend zwaaide hij met zijn tomahawk.
Mordaunt maakte haastig haar polsen vrij. Hij
werd vuurrood, toen zij terugdeinsde voor zijn
aanraking, alsof hij een slang was.
Nadat Helen, naar zij meende, nog mijlen had
afgelegd, begon de waakzaamheid van de leiders
te verslappen.
Bij den oever van een riviertje bleef de Indiaan-
sche gids staan om weldra alleen te verdwijnen
in het kreupelhout. Weinige oogenblikken later
verscheen hij weer en beduidde hij de anderen hem
te volgen. Hij ging hen voor over een mul zand
pad tusschen de wilgen, dat uitliep op een met
hoog gras begroeide vlakte. Verderop langs de
rivier kwam een heuvel in het gezicht, waar hier
en daar zware rotsen uitstaken en bij den top
het bosch begon.
Verscheidene uit berkenstammen opgebouwde
hutten waren te zien. Twee ruwe, gebaarde kerels
lagen in het gras en in hun nabijheid stond een
troep, met oorlogskleuren beschilderde, Indianen.
Een kreet, zoo schril, zoo angstaanjagend,
scheurde door de stilte, dat zij dacht te zullen
bezwijmen van schrik. Een man, dien zij nog niet
gezien had, baande zich door het kreupelhout een
weg in haar richting. Hij sprong als een wild paard
over de beek. Groot was hij, breed geschouderd,
niet een harde, nietsontziende uitdrukking op het
gezicht.
Helen voelde, hoe ontzetting haar verlamde. Zij
werd duize'ig, nu zij in dezen man herkende den-
gene, voor wien zij het meest bevreesd was
m
RflTFFftlÊSCHÏ
20-50 cl.per ons1
'!*vessckaft li usdk&i van pe.notf
(Adv./
betalen in natura. Men had daar landgoederen met
een groot aantal boerderijen. Op het landgoed
woonde niet de eigenaar, die woonde in de groote
steden of soms in het buitenland, maar daar
woonde de rentmeester. En aan hem moesten de
boeren een gedeelte der gewonnen producten bren
gen bij wijze van pacht.
Men heeft het wel eens voorgesteld, alsof de
deelbouw bijzondere voordeelen biedt, inzonder
heid bij lage prijzen. Maar dat is niet waar. Het
spreekt vanzelf, dat bij deelbouw de eigenaar een
groot belang er bij heeft, dat de grond zooveel
mogelijk opbrengt. Ook is hij er bij geïnteresseerd
welke producten er worden gebouwd. De boeren
zijn bij deelbouw dus lang niet vrij. De rentmeester
schrijft voor welke gewassen er zullen worden
verbouwd, zelfs zijn ze niet vrij in de hoeveelheid
mest, dien ze gebruiken willen. Ook niet in de hoe
veelheid vee, die ze willen houden. Het wordt alles
door den rentmeester voorgeschreven. De boeren
op deelbouw zijn te vergelijken met onze zetboeren,
maar toch weer niet geheel. De zetboer heeft ten
minste een vast salaris en alle risico is voor den
eigenaar.
Het is duidelijk, dat op de geschetste wijze de
boer geheel afhankelijk is van den rentmeester
en hem in alles naar de oogen moet zien.
Spr. onderscheidt twee perioden wat betreft
de organisatie van den landbouw. Vóór en na het
optreden van Mussolini.
Zooals gezegd droeg de politiek der regeering
het karakter om botsingen te voorkomen. Bij de
organisatie van 't nieuwe koninkrijk Italië moesten
verschillende diensten in het leven worden ge
roepen, die de belangen van de onderscheidene
bedrijfstakken zouden behartigen. Zoo ook voor
den landbouw. Deze diensten droegen evenwel het
karakter van van bovenaf te zijn opgelegd.
Italië is verdeeld in provinciën en deze in pre
fecturen, die te vergelijken zijn bij onze gemeenten,
hoewel ze minder zelfstandigheid genieten. Aan
iedere gemeente werd overgelaten om organisatie
tot stand te brengen in dienst van den landbouw.
Daar is evenwel weinig van gekomen. De boeren
stand stond er geheel buiten. Het bestuur der
prefecturen was in handen van den adel. Er werd
voornamelijk gelet op de belangen van het groot
grondbezit.
De provinciën konden veel meer doen. Ze
konden aanstellen inspecteurs van den landbouw.
Daarnaast stond dan een Raad van Toezicht. Die
inspecteurs waren meest vooraanstaande menschen
uit de groot-grondbezitters. Ze zijn te vergelijken
met onze Rijkslandbouwconsulenten. Maar ze
hadden met den boerenstand zoo goed als geen
aanraking.
De Staat bemoeide zich alleen met den land
bouw voor zoover de statistiek en het onderwijs
betrof. Aan de universiteiten had men ook een
faculteit voor landbouwonderwijs. Maar dat
onderwijs was voornamelijk theoretisch. Er werd
weinig met de practijk rekening gehouden. Eigen
lijk landbouwonderwijs ontbrak. De colleges
werden meest bezocht door den adel en de aan
staande rentmeesters. Die werden dan later weer
geplaatst als inspecteurs van den landbouw. Ze
kende den boerenstand slecht. De inspecteurs
KLOKKEN, PENDULES, BAROMETERS
geleverd door de
Fa. E. HARTOGS ZN. Middelharnis
voldoen aan de hoogste eischen.
Prijzen belangrijk lager dan elders.
(Adv.)
Brandt.
Hij keek haar aan, dreigend, gemeen en begon
een g.sprek met den Indiaanschen gids.
He'en 'iet zich neervallen bij den voet van e<?n
boom. Tot nu toe had zij den moed niet verloren,
hoe moeilijk de situatie ook voor haar was. Maar
dit was het allerergste, wat haar kon overkomen.
Om een of andere reden had Mordaunt haar uit
geleverd aan Brandt en de bandieten van Legget.
Zij was echter niet iemand, om zich geheel dooi
de omstandigheden te laten beïnvioeden. Ondanks
de gevaren, die dreigen en het vrijwel Uopelooze
van haar toestand, gaf de gedachte, dat de woud
loopers haar niet in den steek zouden laten, toch
moed. Zij herinnerde zich te goed de verhalen van
kolonel Zane over de onverzoenlijke vervolgingen
van Wetzel, als deze eenmaal het spoor van ban
dieten had gevonden. Zoolang er leven was, bleef
er hoop.
De komst van de gevangenen bracht de heele
bende van Legget op de been. Een reus van een
kerel, blondgebaard, nam Helen onderzoekend op
en klepte Brandt op den schouder industrie wist
zij, dat dit Legger moest zijn.
Verduiveld, kerel, dat is het beste, wat ik ooit
gezien heb! Jij boft wel!
Brc.ndt antwoordde gejaagd en Legge IaclUe.
Case had al dien rijd ,n het gias gezeten, zonder
iets te zeggen, doch zijn oogen gluurden van den
een naar den ande.. Mordaunt stond naast hem.
het hoofd gebogen.
(Wordt vervolgd).
