BERKO
E R R E S
EERSTE BLAD
f1152
652
ZATERDAG
1 NOVEMBER 1930
OP EENZAMEN POST.
WEEK OM
HEERENBAAI
Uw Zenuwen
al.
■jart.
K
Prijs per kwartaal f 1,—
Losse nummers 0,07'
ADVERTENTIËN
van 16 regels 1,20
Elke regel meer 0,20
Bij contract aanzienlijk korting.
Dienstaanbiedingen en Dienstaanvragen
f 1,per plaatsing tot een maximum
van 10 regels, elke regel meer 15 cent»
UMNi
Dit blad verschijnt iederen
Woensdag- en Zaterdagmorgen.
Het wordt uitgegeven door de
N.V. Uitgeversmaatschappij
„Onze Eilanden", Tel. Int. No. 15
Voorstraat Middelharnis.
13E JAARGANG.
N°. 1
W eek-revue.
Binnenland.
De indertijd door liet Utrechtsdie Dagblad
gepubliceerde en gewraakte geheime documen
ten komen opnieuw in het brandpunt der be
langstelling te staan, nu het Dagblad van
Noord-Brabant onthullingen brengt over be
langrijke militaire strategische werken van
België, alsmede van het voornemen der Belgi
sche spoorwegen tot het aanleggen van vier
sporen op het baanvak Brussel-Antwerpen en
Antwerpen-Esschen.
Dit laatste is na de publicatie in het Utr,
Dagblad door België ontkend, terwijl nu blijkt
dat deze plannen wel degelijk bestonden en
nu reeds tot een gedeeltelijke uitvoering zijn
gekomen. De publicaties in het Dagblad van
Noord-Brabant geven niet alleen een bevesti
ging van de destijds als valsch uitgekreten
documenten, doch toonen tevens aan, welke
waarde aan officieele ontkenningen toegekend
mag worden.
In onze Tweede Kamer, dat met 61 tegen
33 stemmen het kruiservoorstel heeft aange
nomen, een meerderheid die grooter is geweest
dan aanvankelijk wel werd verwacht, heeft
voor de aanneming hiervan een weinig ver
heffend incident voorgedaan. Het communisti
sche Kamerlid de Visser zag namelijk kans
zich dusdanig te misdragen, dat hij uit de
vergadering moest worden verwijderd. En zelfs
over deze volkomen verdiende en zeer clemente
straf is het knechtje der Russische kadaver-
dicipline hoogelijk verbolgen.
Inmiddels heeft de Kamer zich op de tweede
en eveneens belangrijke kluif geworpen, de
pachtwet, dat beoogt verbetering te brengen
aan de verdrukte pachters, doch waarover nog
vinnig zal worden gedebatteerd. Aan liet ziek
bed van den noodlijdenden landbouw staan vele
pratende politieke doktoren, ieder met een
eigen recept, dat den patiënt evenwel weinig
of geen baat belooft.
De geweldige aanvoeren van Russisch graan
in de haven van Rotterdam, nog versterkt door
de afgekondigde en deels haastig weer inge
slikte Belgische maatregelen tegen dumping
van Russisch graan, maken de vooruitzichten
op herstel der tarweprijzen illusoir. In ant
woord op deze Belgische maatregelen heeft
Moskou order gegeven aan verschillende naar
Antwerpen opstoomende booten om naar Rot
terdam te varen en worden daar uitgebreide
maatregelen getroffen voor opslag der steeds
aangroeiende voorrad en. Momenteel is de pas
in bedrijf gestelde nieuwe graansilo, de grootste
van Europa, welke 44.000 ton graan kan be
vatten, reeds volgeioopen en liggen honderden
schepen der binnenvaart eveneens afgeladen
met Russisch graan.
Is in vergelijking met het buitenland de
economische positie in ons land heilig, naar
mate de crisis blijft voortduren, grijpt dit ook
dieper in ons bedrijfsleven en groeit het aantal
werkeloozen.
Uit de maandberichten van de Amsterdam-
sche en Rotterdamsche Arbeidsbeurzen over
September blijkt, dat het werkeloozencijfer te
FEU 1LLETON.
BOOTH TARKINGTON.
NAAR HET AMERIKAANSCH DOOR
HENRI VAN DE WEG.
Geautuitgave van de N. V. Uitgeverij P. D. Bolle.)
54)
„Wanneer komt miss Sherwood thuis?" vroeg
een van de dames. „Waarom gaat zij toch altijd
weg, als anderen haar noodig hebben."
Tusschen de pianomuziek door klonk een pijnlijk
jammerende viool.
„Hij heeft het weer-Verschrikkelijk te pakken,"
merkte een van de vrijgezellen op.
Miss Hinsdale begon te lachen. „Het wordt eiken
avond erger. Die violist is Wetherford Swift," ver
telde zij Harkless, „hij is hopeloos verliefd, l iet
was vroeger zoo'n aardige jongen, maar de schoon
heid van Helen Sherwood, het nichtje van Mere
dith, heeft hem het hoofcl op hol gebracht; jammer,
dat zij niet hier is. dan kon u eens met haar kennis
maken. Uit verdriet over zijn onbeantwoorde liefde
is hij viool gaan spelen."
„Men zegt, dat zijn familie pogingen doet, clan
destien chloroform te koopen," merkte een ander op.
„Zijn muziek is als een barometer," ging de jonge
dame voort, „de buren kunnen er precies uit op
maken wanneer miss Sherwood vriendelijk voor
hem is geweest en wanneer niet."
Amsterdam in genoemde maand is gestegen
met 2953, bereikende een totaal van 17.367,
terwijl te Rotterdam deze stijging 2580 be
draagt en aldaar eind September het aantal
werkeloozen 13.837 bedraagt. In vergelijking
met dezelfde maand 1929 beteekent dit voor
beide groote steden nagenoeg een verdubbeling.
De te 's-Gravenhage gevestigde N.V. Ziekte-
verzekering-Maatij. „De Nieuwe Boerhaave",
een zwakke en weinig gunstig beoordeelde
zaak, heeft vermoedelijk een tekort van onge
veer 3 ton. Indien een ingediende faillissements
aanvrage zulks niet belet, zal het bestuur tot
ontbinding der maatschappij en tot benoeming
van een vereffenaar overgaan.
Buitenland.
Te Londen heeft de plechtige ratificatie
plaats gehad van het vlootverdrag tusschen
en de viering van den aanvang van het 9e
fascistische jaar was hiervoor dè gelegenheid.
Als Mussolini zijn Italianen tot geestdrift op
zweept, dan gaat zulks per oratorische blik
semschichten en veel dreigementen, waarvan
de echo's nog onaangenaam naklinken in het
toch al niet erg welluidend Europeesch con
cert. Ook nu weer is zulks het geval; luister
slechts wat de duce zijn voor hem te Rome
verzamelde leiders der provinciale fascistische
organisaties een riem onder 't hart stak.
„Het Fascistische Italië is een reusachtig
legioen, dat in het teeken van den lictoren
bundel een toekomst tegemoet gaat, die groo
ter zal zijn dan het heden. Het fascisme in
geheel Europa maakt groote vorderingen. Alle
staten kanten zich weliswaar tegen het fas
cisme, doch zullen in den strijd daartegen het
onderspit delven.
Italië zal zich zoolang wapenen, als de andere
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Berko-Erres de soliedste
en sterkste rijv/iellamp.
De dynamo loopt op
-kogellagers en behoeft
niette worden gesmeerd.
Berko-Errds rijwiellam
pen worden in de oudste
fabriek gemaakt volgens
de nieuwste constructie.
N.V HANDELMAATSCHAPPIJ
R. S. STOKVIS ZONEN
ROTTERDAM-AMSTERDAM-GRONINGEN
Amerika, Engeland en Japan, mager resultaat
van de bekende vlootconferentie, waar Frank
rijk en Italië niet tot overeenstemming konden
komen en daarom nog afzijdig zijn gebleven.
Wel waren de Fransche en Italiaansche gezant
bij de ratificatie aanwezig, doch dit wil nog
heelemaal niet zeggen dat het nu gesloten en
bekrachtigd vloot-driemanschap zal worden
uitgebreid tot een beduidend sterker vijfman
schap. Aan uitgesproken wenschen heeft het
in deze richting niet ontbroken, doch voor-
loopig zullen dit vrome wenschen blijven. On
geveer terzelfder tijd dat te Londen het zwakke
vlootkindje ter doop werd gehouden, in figuur
lijken zin dan, achtte Mussolini zich weer eens
geroepen zijn zwartheinden wat op te kikkeren
„Hij speelt altijd even hopeloos," betoogde een
van de andere dames.
„Behalve één keer," hernam miss Hinsdale.
„Herinner je je niet, toen zij in Juni een paar dagen
thuis was?"
„Maar den volgenden avond speelde hij een be-
grafenisliedjc van Toski," klonk liet antwoord.
„Jc kunt zeggen," wat je wilt, oordeelde een
van de vrijgezellen, „maar zijn vreugde klinkt nog
erbarmelijker dan zijn verdriet. Hoor inaar eens!"
„Ieder van ons is bereid de heelc stad op stelten
te zetten, alleen om van zijn spel te worden verlost."
„Als er maar een middel bestond tegen dat ge
jammer."
De piano gaf zich gewonnen voor het stand
vastige treuren van de viool; de geheele omgeving
was verplicht te luisteren naar het gejammer, maar
niet zonder protest, want van verschillende zijden
klonken verontwaardigde stemmen: „Wetherford
schei uitl Dan komt ze terug!" De viool speelde
door.
„Geen nicnsch of hij kent de liefdesgeschiedenis
van Wetherford," lichtte miss Hinsdale den jour
nalist glimlachend in.
„Het geeft niets Wetherford lastig te vallen,"
antwoordde een vrijgezel. „Wie denkt, dat hij zal
ophouden, begrijpt hem niet."
„Hij treurt niet alleen over haar afwezigheid,"
riep een van dc jongedames, Macauly wordt zijn
dood!"
„Zoo ver komt liet niet," meende Tom Mere
dith, „maar luister, daar krijgen wij het dubbel
mannenkwartet, hoor cens, hoe zij hem.
Maar de dame, die den naam van Brairiard Ma
cauly had genoemd, riep verontwaardigd: „U pro
beert van onderwerp tc veranderen, juist nu het
staten het doen. Het fascisme is geen gevaar
voor den vrede; dat zijn die staten en die
kringen in Genève, welke vasthouden aan de
komedie dat verscheidene staten tot de tanden
gewapend zijn en andere ontwapend. Mussoli-
nie herinnerde aan de militaire voorbereidingen
aan de grenzen van Italië en zijn gehoor een
bundel acten voorhoudende, vervolgde hij:
Hierin zijn, dag in dag uit, de militaire voor
bereidingen opgeteekend, die sedert I927, dus
lang voor mijn redevoeringen te Florence en
Milaan, tegen Italië zijn ondernomen. Hier is
de lijst der opgestelde batterijen, van de ge
bouwde forten, de voorbereide en aangelegde
versterkingen.
Natuurlijk hebben zij, wien het masker is
interessant begint te worden. Zij waren samen te
vinden, zelfs tot vlak voor haar vertrek toe. Zij
dansten en zaten soms een heel bal met elkaar uit;
eiken middag gingen zij uit rijden; ze maakten
wandelingen en hij was bij de Sherwoods kind aan
huis, zoolang zij er was. Er is bepaald iets gebeurd."
„Ik ben bang, dat Wetherford weinig kans maakt,
meende een vrijgezel. „Onlangs moest ik voor
zaken op het bureau van dc krant zijn en daar zat
miss Sherwood in het heiligdom van Macauly met
een verslaggever te praten, terwijl Brainard met
zijn eigen werk bezig ivas.
„Helen is een beetje excentriek," hernam dc
eerste spreker weer, „maar zoo excentriek is zij
toch ook weer niet, ivant ze heeft zicli met heul
verloofd. Je kunt er op aan, dat zij het nog dit
najaar publiek maken."
Miss Hinsdale was wel zoo vriendelijk Harkless
uit te leggen, dat Macauly eigenaar was van de
„Morning Journal, de beste krant in Rouen een
knappe jonge man, van nog geen dertig jaar. Nu
reeds moest men rekening houden met zijn invloed
hij zou het ver brengen in de wereld. Hij ziet er
altijd zoo keurig gekleed uit, echt een man, zooals
vrouwen graag zien. Wc geloovcn allemaal, dat
Helen Sherwood met wie Harkless noodig cens
moest kennis maken viel dc vertelster zich zelf
in de rede zich door hem heeft laten inpalmen
net als zij vroeger zelf zoo veel jongelui heeft in
gepalmd. Trouwens, hij moest ook eens kennis
maken met Macauly den meest interessanten man
uit Rouen. Of mr. Harkless niet geloofde, dat het
er voor de vele minnaars van miss Sherwood lang
zamerhand icelijk begon uit tc zien?"
Harkless beaamde dit glimlachend. Zij voelde
plotseling innig medelijden met hem, medelijden
afgerukt, getracht, Italië als het eenigste ge
vaar voor den vrede voor te stellen, als den
eenigen wolf onder een kudde schapen. Dat
spelletje is uit. ik leg er den nadruk op, dat
wij ons stoffelijk en intellectueel wapenen om
ons te verdedigen en niet om aan te vallen.
Het fascistisch Italië zal nooit het initiatief
nemen tot een oorlog.
Onze politiek ten gunste van een herziening
der vredesverdsagen is gericht op voorkoming
van oorlogen. Deze herziening is niet alleen
in het belang van Italië, doen in het belang
van Europa en de geheele wereld. De mogelijk
heid eener herziening is geen utopie, want deze
is reeds in het volkenbondsstatuut voorzien.
Met betrekking tot de italiaansche Balkan-
politiek verklaarde Mussolini, dat deze geheel
en al door vitale belangen van Italië wordt
beheerscht. Ons gebied zal als gevolg der steeds
toenemende bevolking spoedig verzadigd zijn.
In 1930 is Italië de eenige jonge staat in een
ontzaglijk verouderd Europa en onze uitbrei
ding kan zich slechts naar het Oosten richten."
Dit is het voornaamste uit zijn jongste rede
en zelfs indien men bedenkt, dat Mussolini
weer eens meer dan ooit meende verplicht te
zijn de groote fascistische reciametrom te
moeten roeren, dat bescheidenheid bij zulke
redevoeringen een altijd afwezige deugd is,
dan nog klinkt dit alles toch onaangenaam.
In de groote wereldpers, voornamelijk de
Fransche en de Engelsche wordt deze rede
ongunstig beoordeeld. De Franschen zijn er
natuurlijk heelemaal over verbolgen, niet zoo
zeer over de dreigementen, doch meer in het
bijzonder over de steeds weer door Mussolini
uitgesproken verlangen naar herziening der
vredesverdragen, welker herziening op den
duur onafwendbaar is, daarvoor zijn er te veel
en te kapitale fouten bij gemaakt, doch welker
herziening de Franschen steeds nijdig van zich
afschuiven. De Engelschen becritiseeren de
rede van Mussolini kalmer en de Daily Express
komt in haar beschouwing tot de conclusie,
dat Mussolini bezig is op een catastrophe aan
te sturen, indien hij blijft volharden in den
door hem gevolgden koers.
En dat Mussolini voorloopig in deze ge
vaarlijke koers zal volharden, is om meer dan
één reden waarschijnlijk. Tot heden heeft hij
nog steeds de wind in de Italiaansche zeilen,
gaat hij naarstig voort naar verschillende kan
ten een vriendenhand uit te steken en zijn
jongste uitlating over herziening der vredes
verdragen is een duidelijke wenk in Duitsche
richting.
Vruchteloos heeft Henderson, de Engelsche
minister van buiteniandsche zaken, getracht
de beide weerspannigen, Frankrijk en Italië,
tot overeenstemming te brengen. Dit is op een
volslagen fiasco uitgeloopen. Nu weet een cor
respondent van de Times te Washington te
melden dat de Vereenigde Staten den rol van
bemiddelaar hebben overgenomen, doch meer
is hieromtrent niet bekend.
ECHTE FRIESCHE
■50 ct. per ons
(Adv.i
De Engelsche regeering is aan haar tweede
parlementaire zitting begonnen. Wij zullen nog
volop gelegenheid krijgen terug te komen op
de in de vage troonrede uitgesproken plannen
der regeering terug te komen en stappen even
over naar Brazilië, waar tegen veler verwach
ting in, de regeering omvergekegeld en voor
zoover niet tijdig gevlucht, meteen is opge
borgen.
De Amerikanen zitten met dit geval lichte
lijk in de knel, ze hebben de nu op het kussen
zittende partij juist eenige dagen voor de
definitieve overwinning voor het hoofd ge-
stooten met hun verbod tot uitvoer van wa
penen aan de Braziliaansche opstandelingen
en na aldus op het verkeerde paard te hebben
gewed, heeft Washington zich gehaast door
een zoetsappige verklaring den onaangenamen
indruk hiervan te doen vergeten. De Engel
schen zijn in dit opzicht handiger geweest, daar
heeft men zich angstvallig onthouden van
partij te kiezen en deze politiek van de kat
uit den boom te kijken, dit kunstje verstaat
verstaat John Buil altijd nog uitstekend, heeft
ook nu weer succes gehad.
De nieuwe Braziliaansche regeering, steu
nend op de militairen, heett al aanstonds een
zeer onaangenaam incident op te knappen.
De Baden, een schip van de Hamburg-Amerika
lijn is uit de haven van Rio de Janeiro ver
trekkend, door een misverstand door de forten
beschoten en hierbij zijn 29 passagiers gedood
en 40 gewond. Maar de slachtoffers meeren-
deels Spanjaarden zijn, hebben zoowel de
Spaansche als de Duitsche gezant in verband
hiermede de noodige stappen ondernomen om
de Braziliaansche regeering voor de gevolgen
van dit misverstand verantwoordelijk gesteld.
In Duitschland, we zijn dan meteen wat
dichter bij huis, heeft opnieuw een ernstige
mijnramp plaats gehad en wel in de mijn
Maybach bij Friedrichsthal in het Saargebied.
Blijkt dat de ramp bij Alsdorf in totaal 263
dooden heeft geëischt, bij de ramp nabij Frie
drichsthal bedraagt het aantal dooden reeds
96 en is het nog niet zeker of dit aantal nog
zal stijgen.
Onze zuidelijke buren, de Belgen, treffen
plannen voor een extra versterking van de
oostergrenzen en ook langs onze grenzen zijn
en worden militair strategische werken uit
gevoerd. Volgens de Nation Beige is er een
leening van 2 milliard francs op komst ter
bestrijding der kosten van dit alles. Over het
geen aan" onze grenzen geschiedt heeft het
Dagblad van Noord-Brabant een en ander ge
publiceerd, waarvoor we naar het overzicht
Binnenland verwijzen.
(Adv.^
vooral omdat hij zoo verdrietig kon glimlachen.
Later vertelde zij, hoe begrijpelijk het was, dat
iemand, die zoo ontzettend veel had doorgemaakt
met die verschrikkelijke „Witkappen" glimlachte,
dat het je door de ziel ging.
Ondanks al zijn pogingen, slaagde Meredith er
niet in de gesprekken op een ander onderwerp te
brengen. Men bleef hardnekkig redeneeren over
Helen Sherwood en Brainard Macauly. Tom ver-
wenschte zichzelf om zijn dwazen inval den patiënt
te willen opvroolijken met menschen, die zich alleen
konden amuseeren, door kennissen uit hun krin
getje over den hekel te halen. Bij zichzelf schold
hij "hen uit voor een troep oude wijven. Die men
schen voeren een gesprek, mopperde hij, als men
het tenminste dien naam mocht geven, waaraan
geen enkele vreemdeling zou kunnen deelnemen en
dat opgezet scheen om zijn vriend geheel van streek
te maken. Harkless zat er tenminste bij, als een
geest. Hij uitte het verdere van den avond nauwe
lijks een enkel woord meer. En toch, dacht Mere
dith, zullen ze morgenochtend niet uitgepraat raken
over hem. Dat de journalist geen woord uitbracht,
was wel te verklaren, Want hij scheen beleefd te
luisteren naar de verhalen, welke de ronde deden.
Hij was het type van een gentleman en Miss Hins
dale vond zichzelf dezen avond bekoorlijker dan
anders. Niemand scheen in zijn zwijgzaamheid iets
bizonders te zien, al vond men het jammer, dat hij
zoo weinig vertelde. Maar, zoo was het excuus, dat
ieder voor zichzelf uitvond, iemand die zooveel
had doorgemaakt, kon ook haast geen lust hebben
in praten.
Toen Harkless dien avond naar bed was gegaan,
bleef Meredith nog lang voor het open venster
zitten peinzen. Hij ontdekte plotseling, dat tegen
daarbij tevens gesterkt door het gebruik van
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Glazen Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
(Adv.)
de boomen een zacht licht weerkaatste, afkomstig
uit de kamer van zijn vriend. Na lang aarzelen
klopte hij luchtig op de deur.
„Binnen."
„Hij ging naar binnen. Harkless lag in bed; hij
lachte flauwtjes, toen Meredith binnentrad. „Ik
ben bang, dat je mij voor de gasrekening laat op
draaien, Tomhet was vroeger mijn gewoonte niet.
Maar sinds die kleine onaangenaamheid durf ik
niet meer te gaan slapen in donker. Dan krijgt de
angst mij weer te pakken."
Meredith uitte een paar woorden van troost en
wilde weer heengaan, toen zijn oog viel op den
schoorsteenmantel. In de positie der portretten was
verandering gekomen; de foto van het meisje was
verdwenen. Slechts een rand er van was nog zicht
baar achter het beeld van een ouden man.
Toen Tom een uur later weer over dc gang kwam,
riep hij door de gesloten deur: „Kerel, zou je lang
zamerhand niet gaan slapen?"
„Dat komt wel, Tomga jij maar naar bed hoor,
ik voel me uitstekend."
Meredith wist den volgenden dag geen raad meer.
Er moest iets gedaan worden, maar wat? Nog steeds
geloofde hij, dat Harkless dringend behoefte had
aan gezelschap, doch dan vanonder gehalte, als
den vorigen avond. Toen zij dien dag zaten te di-
neeren werd hem plotseling een plan voorgelegd,
dat uitvoerbaar scheen. Hij werd opgebeld en een
vreemde stem zeide beleefd: „een dame zou gaarne
weten, of inr. Meredith en diens gast vanavond op
de club komen."
(Wordt vervolgd.)
4ER
ang.
tot
316
I
•inj
len
imis
terk:
ne
