D
V
PLUIMVEE
J^!and" en Tuinbouw'"jjjj
ONZE EILANDEN VAN WOENSDAG 20 AUGUSTUS 1930.
gasstokerij wordt gevestigd.
Voorzitter, neen.
De heer v. d. Heide. Er is nu een H.A.
grond verbruikt,. De gasfabriek geeft maar
tuintjes en plaats voor opslag van haar terrein.
De directeur heeft mij gezegd, dat de fabriek
wel te klein is voor nög een gashouder op
dat terrein, er moet dus wèl mettertijd een
stokerij komen.
Voorzitters Een stokerij komt er niet. Dat
beslist de raad immers en wij zijn er alle
maal tegen. De gasproductie zal niet veel
opgevoerd moeten worden. We verkoopen
gemiddeld 800.000 M3. gas. Dat zal door de
E.M.G.O. terugloopen misschien totdOO.OOO
a 500.000 M3. Die andere 400.000 M3. gas zul
len we moeten zien te verkoopen als kookgas.
Straks is de fabriek zonder schuld en dan
gaat dat. Laten we nog een paar jaar wach
ten met dien grond, dan kunnen we zien,
er ligt bouwverbod op.
De heer v. d. Meide. De gasfabriek vrij?
En met de kabellegging van de E.M.G.O.
bleek, dat vele buizen rot zijn, die moesten
vernieuwd worden. En met die schuur, jullie
doen toch net wat je wilt, daarmee zijn
jullie ook in overtreding geweest met je
eigen verbod.
Voorzitter... hebben we erkend.
De heer v. d. Meide. Als een burger dat
had gedaan, had hij in groote moeilijkheden
geraakt.
Voorzitters Er had eigenlijk al lang een
gashouder bij gemoeten, dan hadden b.v. op
Zondag de menschen niet hoeven te werken.
De heer Vogelaar: U zegt Voorzitter dat
u S00.000 M3 gas verkoopt. Dat zal b.v.
terugvallen tot 400.000 M3. en de rest wild
u als goedkoop gas verkoopen en dan nog
extra onkosten voor een derde gashouder?
Voorzitter: Dat had eigenlijk al laDg ge
moeten. Nu moet het personeel Zondags
doorwerken om ons van gas te voorzien.
Dan zal dit niet hoeven.
De heer Vogelaar meent dat dan het beste
maar is de knoop door te hakken en een
gashouder te bouwen. Dan kunnen we kijken
welke grond er overblijft.
De heer Koote heeft bezwaren.
De heer v. d. Meide gelooft dat de gas-
commissie dat niet aandurft.
De heer Vogelaar stelt voor het voorstel
v. d. Meide aan te houden.
Voorzitter: Dit voorstel ligt niet in het
belang van de gemeente. Een jaar verder,
dan hebben we meer zicht.
Het voorstel v. d. Meide valt, met de
stemmen van den heer v. d. Meide en Struik
vóór.
De heer v. d. Meide vraagt of het niet,
mogelijk is dat er meer lantaarns aan zijn.
Weliswaar gaat het misschien wat moeilijk
nu de gasfabriek spaarzaam is met gasleveren
door haar verbouwing, maar 't zou toch
beter zijn.
Voorzitter zal er over spreken met den
gasdirecteur.
5. Vaststelling rekening 1929 van het
Burgerlijk Armbestuur, Burgerlijk Weeshuis
en het Vleeschkeuringsbedrjjf.
De heer Vogelaar brengt rapport uit. Alles
is in orde, alleen de rente-rekening was wat
vreemd. Er was een navordering gekomen
voor een kasgeldleeningendatzatin de ver-
boogde prolongatie-rente.
De heer Struik vond het vreemd dat men
niet van te voren vroeg den rente-stand.
8. Vaststelling gemeentelijke vergoeding
ingevolge art. 101 der Lageronderwijswet
1920 voor de Bijzondere Weeshuisschool over
de jaren 1925, 1926 en 1927.
Er bleek teveel te zijn betaald 215,50.
die van het volgende voorschot zal worden
afgetrokken.
7. Aanbieding gemeenterekening 1929 en
benoeming commissie van onderzoek.
Worden benoemd de heeren Struik, Doorn
bos en De Lint.
8. Nadere bespreking wegenaanleg.
Is voor een geheime zitting. De heer Struik
voelt zich gedwongen om te berde te bren
gen dat de gemeentelijke grond-uitgifte niet
deugt. De gemeente heeft grond gekocht
voor totaal met onkosten 80.855,87. Daar
voor kreeg het 52.500 M2., waarvan afging
aan wegen 9340 M2. Bisico-kosten 4- rente
en diverse onkosten 6928,15.
Een en ander komt dus de M2. de gemeente
op 16 ct. De gemeente geeft den grond uit
a 10 of 13 ct. Dus moet er geld bij.
De heer Zaaijer wijst den heer Struik
er op dat deze verkeert rekent. Ten eerste
mag bij niet die rioleering meetellen b.v.
De heer Doornbos is bet al evenmin met
den heer Struik eens. Hij had indertijd in
geheime zitting een rekening opgemaakt
waarbij wel degelijk bleek dat die grond voor
dien prijs gegeven kon worden.
De heer Koote beschuldigt den heer Struik
van reclame-makery.
De heer Struik houdt voet bij stuk: die
grond is te duur;| we bouwen er niets als
scholen op en lighallen plaatsen. Misschien
kunnen er nog 6 woningen by. Dat loopt
wat al te gek.
De heer Doernbos verwijt den heer Struik,
dat deze altijd tegen alle uitbreiding is van
Middelharnis.
Daarna sluiting van de openbare vergade
ring voor 'n geheime zitting. J. B.
Vliegveld Oostvoorne.
Lang voordat er sprake is van de opening
van een vliegveld op bet eiland Schouwen,
is een vliegveld op het eiland Voorne ge
opend. Het nieuwe vliegveld, gelegen onder
de gemeente Oostvoorne, dat een oppervlakte
van 9 K.a. heeft, is weliswaar voorloopig
slechts bestemd tot landingsterrein voor
sportvliegtuigen, maar de eigenaresse van
het mooie, gunstig gelegen veld zou er zeker
geen enkel bezwaar tegen hebben, als ook
verlof werd verleend er andere vliegtuigen,
die wellicht voor handel en landbouw van
het naar ontwikkeling strevende eiland van
beteekenis zouden kunnen zijn, te doen lan
den en opstijgen.
De eigenaresse van het veld is de maat
schappij Voorne's Duin. Het is in de onmid-
delijke nabijheid van de zee gelegen, tusschen
de mijlpalen 5 en 6, en beeft een lengte
van 500 en een breedte van bijna 200 meter.
Het is gedraineerd, loopt naar den duin
kant een weinig op en is door een wal met
een verbreedte van 10 M. en een kruinbreedte
van 6 M. beveiligd tegen den toevloed van
uit Z.W. richting komend zakwater. In den
Zuid-Oostelijken boek van het veld is men
bezig met den aanleg van een weg, die voert
naar de verharde wegen van de Maatschappij
Voorne's duin. In dezen zelfden boek wil
men een hotel oprichten, de plannen daar
voor zijn evenwel nog maar in het allereerste
stadium.
Onder hen, die de opening hebben byge-
woond, bevonden zich de heer H. Ch. E. van
Ede v. d. Pais, inspecteur van den lucht
vaartdienst, de beer P. Warbout, loco-burge
meester van Oostvoorne, de wnd. burge
meester van Den Briel, de heer v. d. Knoop
en de secretaris dier gemeente, de heer v. d.
Ban.
Het ongunstige weer was oorzaak dat de
belangstelling uit Botterdam niet zoo groot
was als men verwacht had. De bedoeling
was geweest, dat zeven vliegtuigen van de
Botterdamsche Aero Club en één of twee
toestellen van de K. L. M. naar Oostvoorne
zouden vliegen; er zijn in totaal evenwel
maar vier vliegtuigen van de B. A. C. ge
weest; een Fokker van de K.L.M. is wel
den toestand wezen verkennen, maar is zon
der landen naar "Waalhaven teruggekeerd.
Een Pandervliegtuig, gevlogen door den heer
Schmidt Crans, bracht op twee achtereen
volgende tochten den voorzitter en penning
meester van de K. A. C., de heeren C.Kolff
en mr. J. J. Krantz, aan. Dr. van der Maas,
van den Bijksstudiedienst voor de luchtvaart,
en de heer H. Pander, kwamen eveneens
met een B. A.C.-toestel.
Te ongeveer half-vier nam de heer J. v.
Hoey Smith, commissaris van de Maat
schappij Voorne's Duin, het woord om de
vele aanwezigen,diezicb in een ververschings-
tent verzameld hadden, welkom te heeten.
Hij bracht in herinnering, dat de aanleiding
tot de inrichting van dit vliegveld was ge
weest een opmerking van een der leden van
de Botterdamsche Aero Club bij de opening
van de golflinks eenige jaren geleden in dit
duinterrein, dat de afstand tot Rotterdam
zoo groot was.
De inrichting van een vliegveld paste juist
in het exploitatieplan van de Maatschappij.
De omstandigheden waren gunstig, men
vond er een groot egaal veld, met dichte
grasmat en harden bodem. Spreker betreurde
het, dat bet weer op dezen dag niet had
meegewerkt, bracht dank aan den heer van
Ede v. d. Pais, en allen die het hunne tot
de inrichting van dit terrein hadden bijge
dragen en verzocht den heer Kolff het veld
te openen..
De heer Kolff zeide gaarne van de waar
deering van de B.A.C. voor het initiatief
van de Maatschappij Voorne's duin te ge
tuigen. Het luchttoerisme is nog jong, maar
het neemt dagelijks in beteekenis toe, niet
alleen in Engeland, Frankrijk en België,
maar ook in ons land. De sportvlieger wenscht
evenwel niet te blijven boven bet aerodrome
vanwaar hij is opgestegen, hij wenscht ook
verder te gaan. Behalve de officieele vlieg
velden Schiphol, Waalhaven en Souburg
vindt hij thans in Nederland ook de door
particulier initiatief tot stand gekomen vlieg
velden Boermond en Oostvoorne.
Hopelijk zullen binnenkort nog andere
volgen. Oostvoorne biedt verschillende mo
gelijkheden. De sportvlieger kan er zijn zee
bad genomen hebben of zijn ronde golf ge
speeld nog voor de automobilist het van
Botterdam uit bereikt heeft. Deze eilanden
zijn door de slechte verbindingen altijd min
of meer geïsoleerd geweest, spreker hoopt
dat het luchttoerisme, dat op zijn kaarten
in het vervolg Oostvoorne met een stip zal
zien aangeteekend, van de gelegenheid hier
te landen, druk gebruik zal maken, dat Oost
voorne het doel zal worden van vele sport
vliegers, dat het vliegveld zal bijdragen tot
de bevordering van het bezoek aan Oost
voorne. Met deze woorden verklaarde de heer
Kolff het nieuwe terrein geopend.
De Pandersvliegtuigen hebben na deze
officieele plechtigheid ten aanschouwe van
de van alle kanten toegestroomde eilandbe
woners en pensiongasten een vliegdemon-
stratie gegeven."Het weer was inmiddels
veel verbeterd en heldere zonneschijn be
gunstigde de evoluties der vliegers.
N.E.C.
SCHARRELRDIMTE VOOR HOENDERS.
De groote waarde van „goed" turfstrooisel.
Nu door de aanhoudende regens onze hoen
ders gedwongen zijn, veel in de scharrel
ruimte te vertoeven, mag er wel eens bij
zondere aandacht worden geschonken aan
de bodembedekking. Een vochtige hokbodem
is voor onze hoenders uiterst schadelijk, niet
alleen in den winter, doch ook in den zomer.
Een der eerste voorwaarden voor de gezond
heid is wel een droge vloer.
Waarmee nu moet die vloer bedekt wor
den?
In verband met het gevaar, dat de hoen
ders elkaar zullen besmetten, worden er in
den laatsten tijd hokken geconstrueerd met
een bodem van latwerk, waarop dus geen
strooisel wordt aangebracht. Waar de pluim
veehouder over veel ruimte beschikt, zijn
die hokken bovendien verplaatsbaar gecon
strueerd, zoodat men ze telkens naar verscbe
grasrennen kan brengen. De mest, die vooral
de besmetting veroorzaakt, valt door het
latwerk naar beneden en raakt dus buiten
bereik der hoenders. Bovendien is zoo'n
vloer luchtig en in den zomer hygiënisch.
Het valt echter zeer te betwijfelen of voor
ons kille klimaat dit type hoenderstal zal
voldoen.
Op verreweg de meeste bedrijven en
ook bij houders van kleine toompjes volgt
men daarom een ander systeem. De bodem
wordt van beton gemaakt, waardoor hij droog
is en ondoordringbaar voor de diverse knaag
dieren, die zoo gaarne de hoenderhokken
binnendringen. Als goede bedekking van dien
betonnen vloer mag het turfstrooisel worden
genoemd. Het is echter lang niet onverschil
lig wélk soort turfstrooisel men gebruikt. Op
het platteland zlju er nog tal van menschen,
die 's winters turf stoken. Wat er ten slotte
overblijft: de kleine kluitjes en het z.g.n
molm gebruiken ze dan als strooisel in de
scharrelruimte. Tegen een dergelijke bodem
bedekking is ernstig bezwaar, omdat het
molm, vooral in zonnige zomerdagen, te veel
stuift. Men zou dan beter stroo of haksel
kunnen gebruiken.
Sinds jaren wordt er echter een soort turf
strooisel in den handel gebracht, welke
speciaal behandeld is om als scharrellaag
voor hoenders te dienen. In de grootere
bedrijven heeft dit product de andere ingre
diënten als: kalf, stroohaksel, zand en zaag
sel voorgoed verdrongen.
Iu den alleriaatsten t(jd nu heeft men een
nieuw product gefabriceerd, dat minder fijn
gemalen is en uit kleine stukjes turf van
ongeveer 1 c.M.3 bestaat. Een betere bodem
bedekking is niet denkbaar. Van stuiven is
hierbij geen sprake zoodat de slijmvliezen en
ademhalingsorganen der hoenders er niet
door worden aangedaan. En mocht een al te
groote en langdurige droogte nog een weinig
stof doen opjagen dan wordt de ongunstige
werking daarvan vrywel t« niet gedaan door
de antiseptische eigenschappen.
Dit uitsluitend voor de hoenderhokken ge
fabriceerde turfstrooisel heeft bovendien op
stroo en kaf vóór dat de uitwerpselen der
dieren er niet aan kleven, maar in het turf-
molmbed wegzinken en door een laagje turf-
stof worden overdekt en geïsoleerd.
De pluimvee-consulenten zijn het er dan
ook over eens dat goed turfstrooisel de
voorkeur verdient boven ander strooisel-
materiaal, omdat het desinfecteerend ver
mogen van turfstrooisel de hennen en kui
kens voor velerlei ziekten behoedt. Boven
dien geeft turfstrooisel, vooral in den winter,
een heerlijk warme laag, welke door haar
groot absorbtievermogen alle vocht opneemt
en vasthoudt, zoodat steeds een droge loop
ruimte wordt verkregen.
Ter dikte van byv. 10 c.M. in de hokken
en rennen gestrooid geeft turfstrooisel een
ideale scharrellaag. Een weinig kanariezaad
of ander korrelvoer daarin geharkt houdt
de hennetjes voortdureud in beweging. Toch
zijn er pluimveehouders, die er huiverig voor
zijn om voer door 't strooisel te mengen,
zelfs by aanwending van turfstrooisel I
Het spreekt vanzelf dat de laag strooisel
af en toe moet worden ververscht. Deze
turfstrooiselmest heeft hooge waarde voor
den tuinman, omdat turf de goede mest-
bestanddeelen vasthoudt.
Iets over het bemesten van
aardbeien.
De voornaamste factoren tot het verkry
gen van een grooten oogst aardbeien zijn:
de soort, een flink losgemaakte grond, en
een ruime, doelmatige bemesting. Yoora)
bij de bemesting worden wel eens fouten
gemaakt, niet alleen bij de keuze der mest
stoffen, maar ook omdat de practyk de be
mesting op aardbeien niet altijd op het
juiste tijdstip toepast. De beste en doelma
tigst bemeste aardbeien geven de meeste
en mooiste vruchten.
In den regel wordt by het aanleggen der
aardbeien flink gebruik gemaakt van mest
of compost, de volgende jaren kan men deze
echter minder gemakkelijk toedienen, vooral
niet wanneer men, zooals op de meeste
plaatsen het geval is, de bedden vol laat
loopen. Men is dan geheel op het gebruik
ven kunstmeststoffen aangewezen. Trouwens
waar de teelt eenigzins in het groot wordt
gedreven, zal men bovenstaande manier niet
altijd kunnen toepassen en reeds van het
begin af kunstmest moeten gebruiken.
Wil men nu zyn aardbeien volledig be
mesten dan zou men gebruik kunnen ma
ken van zwavelzuren Ammoniak, superfos
faat (of Tbomasslakkenmeel) en patentkali.
De Zwavelzure Ammoniak heeft een ge
leidelijke werking en een langdurige, wel
ke juist bij aardbeien verlangd wordt. Vele
telers hebben door de slechte resultaten,
welke zij bereikten door geven van te
groote hoeveelheden drijvende stikstofmest,
de stikstof geheel achterwege gelaten, wat
zich natuuriyk aan de opbrengst wreekte.
Op de stikstof komt het dus by een doel
matige bemesting van aardbeien vooral aan.
By het gebruik van enkel kunstmest zou
ik dan willen geven per Are 3—4 k g. zwa
velzuren Ammoniak 3 4 k.g. patentkali en
45 k.g. superfosfaat of Thomasslakken
meel. Van de stikstof zou ik nu zoo spoe
dig mogelijk de helft willen geven, in de
herfst of winter de kali en het fosforzuur
en de rest van de stikstof vroeg in het
voorjaar. Worden de aardbeien aangelegd
met ruim stalmest of compost dan
men nu geen Zwavelzuren Ammoniak, maar
een weinig kali en fosforzuur om in den
winter of vroege voorjaar weer de halve
volledige bemesting te geven.
Dan wijzen wü hier nog op de volledige
meststof Nitrophoska IG met een gehalte
aan stikstof van 16J%, aan fosforzuur van
16J%, aan kali van 21J%. Deze meststof
heeft in de practijk bewezen voor aardbeien
uitstekend te zijn. Men gebruikt van deze
meststof dan 4—5 k.g. per Are, waarvan
men ongeveer 2 k.g. zoo spoedig
de rest in het vroege voorjaar geeft.
Landwinning door
„Spartina" - aanplant."
Reeds goede resultaten in Zeeland.
MIDDELBURG, Aug. Een uitstekend
middel tot landaanwinning wordt thans,
dank zij het initiatief van dr. Lotsy en ir.
Verhoeven op groote schaal in Zeeland toe
gepast.
Wie over den Sloedam, den verbindingsweg
tusschen Zuid-Beveland en Walcheren gaat,
wordt steeds getroffen door het eigenaardig
gezicht dat het Sloe oplevert. Vooral bij laag
water, als aan weerskanten uitgestrekte slib-
veldeu droog komen te liggen, vraagt het
onze aandacht.
Is de Noordzijde van het Sloe niets dan
een kom vette zeeklei met wat zeekraalschor
ren, aan de Zuidzijde is die zeeklei bedekt
met groote ronde plakkaten van een soort
gras, welke als pannekoeken van wel 34 M.
doorsnede, in de grijze klei liggen.
Vele reizigers die over den dam trokken,
zal deze eigenaardige vegetatie zyn opgeval
len. De ingenieur der Domeinen A. G. Ver
hoeven gaf ons een beschrijving van deze
verspreiding der Spartina Townsendii-aan-
plant in het Sloe.
De verspreiding der Spartina.
Spartina T. is een groote grassoort, die het
eerst in Engeland werd gesignaleerd in 1870,
op de moerassen van Southampton. De ge
broeders Groves beschreven in 1879 deze
plant als een nieuw soort oevergras, dat zjj
Spartina Townsendii doopten. Het was toen
nog een zeldzame plant, doch sinds dien tijd
verspreidde de Spartina zich in al de wateren
van Southampton, het eiland Wight en een
groot deel van Engelands Zuidkust.
De oorsprong der plant is onbekend, doch
dr. Otto Stapf van het Kew Herbarium houdt
haar voor een bastaard van Spartina restricta
(ook in Zeeland voorkomend) èn Spartina al-
terniflora, een Amerikaansche soort.
In Frankrijk werd in 1906 de Spartina
gesignaleerd te Carentan; thans zijn uitge
strekte gebieden tusschen Cherbourg en de
Seine met de plant begroeid.
De plant viel op door haar vermogen, om
op modderbanken te groeien, die door alle
eeuwen heen zonder vegetatie waren geble
ven. De robuste plant, is een hard soort gras
met tweeërlei wortels: korte oppervlakte
wortels voor voedselvoorziening en lange
ankerwortels, welke diep de modder indrin
gen.-De halmen blijven den heelen winter
door op de plant tot April toe. Twee maanden
later worden zy door nieuwe vervangen. In
sommige gevallen veroorzaakt de opkomst
van een Spartina-bed zijn eigen vernietiging,
want door den groei zet het bed zich uit
en wordt hooger. De golven vinden nu weer
stand en vreten aan het bed, de modder wordt
tnsschen de planten weggeslagen en zoo
doende wordt een geul gevormd, waar de
golven zich invreten, rechts en links, tot het
heele veld is vernietigd. Dit is vooral het
geval bij ver van de kust gelegen banken,
welke in den golfslag liggen.
Als bijzonderheid dient nog vermeld te
worden, dat Spartina een veevoeder is, dat
zoowel als gras en hooi door schapen en
geiten, koeien en paarden graag gegeten
wordt. Zoodra het water af is, looptin Enge
land het vee de Spartinaweiden op. Ook voor
Nederland zit hierin een belofte, tarwe en
aardappelen waren ook eens nieuwigheden,
hun plaats in den landbouw nameu zy ook
eerst langzamerhand in, met Spartina staan
wij thans aan het begin van de exploitatie
als veevoeder.
Roe de Spartina in Nederland kwam.
De bekende Nederlandsche botanicus dr.
Lotsy, heeft in samenwerking met prof. Oli
ver uit Londen, een studie van de plant ge
maakt, waarbij hy tot de conclusie kwam,
dat haar zulk een groot vermogen tot land
aanwinning moest worden toegekend, dat
een proefneming in de zeekleigebieden hier
te lande zeer aan te raden was.
Dies wende dr. Lotsy, na de kwestie in
de Nederlandsche Genetische vereeniging be
sproken te hebben, zich tot het departement
van Financien met het verzoek hem en een
ingenieur, die volledig bekend was met de
Zeeuwscbe stroomen, in staat te stellen een
bezoek te brengen aan de vindplaats der
Spartina in Zuid-Engeland.
Het verzoek werd toegestaan en in April
1924 begaven dr. Lotsy en ir. Verhoeven zich
naar Engelands Zuidkust, ten einde na te
gaan in hoeverre het wenscheiyk zou zyn
om ook op de buitengronden van den Staat
der Nederlanden proeven te nemen met het
inplanten van Spartina T. Hun opdracht was
het bestudeeren van invloeden van water
staatkundigen en geologischen aard waar
onder de plantensoort zich ontwikkelt, om
ten slotte uit vergeiyking dier factoren te
kunnen vaststellen onder welke omstandig
heden overplanting de meeste kans van slagen
zou hebben. Het spreekt vanzelf, dat daarby
werd nagegaan, of, inderdaad het slibaccuma-
latievermogen van dien aard was, dat het
nemen van proeven op de buitengronden hier
te lande gewettigd zou zyn.
Zp brachten in Juni 1924 een uitvoerig
rapport uit aan den minister van Financiën
waarby zy verklaarden, dat de aanplant van
Spartina Townsendii in Zeeland alle kans
van slagen zou hebben, mits hiervoor gedeel
ten werden genomen, die slibhoudend rivier
water ontvangen, zooals de inhammen van
de Wester-Schelde. (Deze conclusies trokken
de rapporteurs mede op grond van een proef,
die zy in Mei 1924 met een 500-tal meege
brachte planten hadden genomen in het Sloe,
den Braakman, het Kreekrak en op het ver
dronken land van Saeftingen. Reeds een
maand na den aanplant bleken de proefvelden
het te „doen").
De invloed van het zoutgehalte van het
zeewater, was op den groei van de plant vol
gens rapporteurs van geen invloed; door den
aanplant op eenigszins uitgebreide schaal
zou de landaanwinning belangrijk sneller
voortschrijden dan tot nu toe Bovendien een
dikkere kleilaag zou in de toekomst zyn te
verwachten op de in te dy'ken schorren,
daar toch de Spartina de aanslibbing onder
en ter plaatse van de zeekraalzone in sterke
mate zou bevorderen. De rapporteurs die een
gunstige meening over deSpartina-mogelyk-
heden hadden, vroegen en kregen van den
minister machtiging tot aankoop van 40.000
planten. Begin Mei 1925 werden reeds 20.000
planten uitgezet bezuiden den Sloedam, 50
benoorden den Sloedam en de rest op de
andere reeds aangehaalde plaatsen.
Dus ook ten Noorden van den Sloedam is
Spartina uit geplant doch er is niets van terecht
gekomen. De oorzaak is volgens de deskundi
gen dat aan de zyde van de Wester-Schelde
een menging van zout- en zoetwater plaats
vindt, die het vastzetten van het slib ver
gemakkelijkt; aan de Noordzijde mist het
water deze eigenschap.
De conclusies van dr. Lotsy en ir. Verhoe
ven blijkeD zeer juist te zyn geweest, de vel
den groeien steeds aan. Op sommige plaatsen
beginnen de pollen reeds ineen te groeien
en binnen enkele jaren zal het Sloe een weide
zijn, en 't thans zoo typische vegetatiebeeld
zal tot het verleden behooren.
Zeer vervroegde inpolderingsmogeljjkheid.
De meening van ir. Verhoeven is, dat de
Spartina-aanplant de inpoldering wel een tien
jaar eerder mogelijk zal maken dan anders
het geval zou zijn en hoe verder men komt
hoe beter het wordt. De feiten bewijzen het;
in de paar jaren dat de Spartina geplant is
zfjn de slibbanken in het Sloe pi m. 1 M.
opgehoogd. Zoo is 't in 't Sloe en zoo is het
ook bij de aanplantingen in den Braakman,
het Kreekrak en op 't land van Saeftingen,
De grootste en meest overzichtelijke aan
planting is echter die van het Sloe, waarop
men uit den trein een mooi gezicht heeft.
Een woord van hulde mag niet ontbreken
aan het adres van de pioniers op het Spartina-
gebied, nl. ir. Verhoeven en dr. Lotsy; ook
prof. Oliver vestigde in een art.„The econo
mie possibilities of rice-gras", er de aandacht
op.
De geleerde zegt, dat hij er nimmer aan
getwijfeld heeft dat Spartina het goed zou
doen als er een dergeiy'ke proef mee genomen
werd, doch dat door ir. Verhoeven's werk
de hoogste verwachtingen zyn overtroffen.
Het is voor de eerste maal onder de zwaarste
eischen bewezen, dat een behandeling van
modderbanken door beplanting uitvoerbaar is
en dat dit den dag van ontginning belangrijk
kan vervroegen en dus ook: den datum
waarop de grond aan den hoer kan worden
overgegeven." (Tel.)
C. Boeter,
J. Boeter
Vererving.
De roodbloeiende erwten, waarmee Mendel
waren zuiver. De gekruiste erwten
die afstamden van wit- en roodbloeiende, ga
ven toch alleen roodbloeiers. Die roodbloeiers
gaven echter weer witte en roode bloemen.
Die kruislingen, die rood bloeiden, waren
toch niet zuiver voor de eigenschap rood,
want anders konden ze in geen geval ook
witbloeiers geven. Toch was op het oog aan
die gekruiste rooden nietste zien. Wy noemen
zulke kruislingen bastaarden.
In de natuur zien wij bij dieren en planten
bepaalde eigenschappen. In de nakomelingen
vinden we die soms in het geheel niet, soms
slechts gedeeltelijk terug. Hoe dat komt?
Omdat wy de ouderplanten en dieren voor
zuiver aanzagen, terwijl ze het in het geheel
niet waren. Bijna alle planten en dieren,
die wij om ons heen zien, zijn van die bast
aarden. Zij zijn niet zuiver voor hun eigen
schappen. Die onzuiverheid is in veel ge
vallen niet te zien. Denk maar aan die bast
aarden van wit en roodbloeiende erwten en
groene en gele erwten. Soms is wel te zien,
dat wij met kruislingen te doen hebben en
dan is het veel gemakkelijker.
Bovendien zijn er veel eigenschappen, die
zoo maar niet dadelijk te zien zijn. Wy heb
ben by voorbeeld een koppel Wit Leghorns
gekocht. Het zijn mooie beesten en iyken
uiterlyk geheel op zuivere Wit Leghorns.
Maar er was ons bygezegd, dat ze afstamden
van beste legsters. Dit kunnen we niet zien,
dit moeten we gelooven. Maar als de dieren
gaan leggen en we oontroleeren ze, dan
blijkt ons vanzelf, of we goede legsters ge
kregen hebben of niet. Zoo kunnen we aan
H. van dei
A. Visser,
P. A. van
T. van den
P. van Hu
SOMME)
zijn van
zyn fiets,
,ea kuiken die eigenschap niet opmerken,
terwijl ze toch aanwezig kon zijn. Aan een
voe merken we wel op, hoe het uitwendig ge
bouwd is, maar hoe zijn eigenschappen voor j. p. Nieu
vet en melk zijn, is voorloopig niet te zien, a. Witvlie
bat weten we pas na een controle, als het p. Kievit,
bier melk geeft. G. Nieuwlff
Of een konyn zuiver is voor een bepaalde
kleur en beharing is aan het dier zelf niet
te zien, maar als we er mee gaan fokken,
wh'zen de jongen wel uit, of het dier zuiver
was of niet.
Zoo zien we dus, dat dieren, die niet
zuiver zyn voor een eigenschap niet al hun
nakomelingen die eigenschap mee kunnen
geven, maar slechts een gedeelte der afstam
melingen, terwyi zuivere ouderdieren of plan
ten die eigenschap meedeelen aan alle na
komelingen.
In de praktijk komen we vaak voor moei
lijkheden te staan. Want een plant of dier
bezit niet een eigenschap, maar talloos vele
en dat maakt het juist zoo moeilijk om een
juiste conclusie te trekken. Toch helpt een
klein beetje verervingskennis ons al over
veel onbegrijpelyks heen.
Wit Leghorns hebben een enkele kam. Dat
is hun eigenschap. Wit Wyandottes hebben
een dubbele kam (rozenkam). Dat is de
eigenschap vau hun ras. Wanneer Wit Wyan
dottes nu gekruist wordeu (expres of per
ongeluk) met Wit Leghorns, dan zullen de
kuikens, die geboren worden zoowel de eigen
schap, voor enkele als dubbele kam bezitten.
Maar we zien by alle kuikens een dubbele
kam, omdat de eigenschap: dubbele kam,
dominant is en de eigenschap enkele kam
zoolang teruggedrongen wordt. Maar in de
nakomelingen komt bij bepaalde omstandig
heden die enkele kam weer terug. Zoo zyn
er veel koppels Wit Wyandottes, die wel
een dubbele kam hebben, maar verborgen
toch de enkele eigenschap in zich dragen.
Die koppels geven in hun kuikens altyd weer
een zeker percentage enkelkammen. Die kop
pel was dus uiet zuiver voor de eigenschap
van een dubbele kam.
Een ander voorbeeld. Wij hebben 10 hen
nen, die prachtig leggen, allemaal boven de
300 eieren per jaar. Niet watertanden, hoor,
want het is maar een voorbeeld. Wij koopen
daarbij een haan en zien nu vol verlangen
uit naar de komende kuikens. Die vallen
ons bitter tegen, ze halen net de 150 eieren
per jaar. Hoe dat kan? Omdat de haan ook
een woordje mee te spreken heeft en die
had waarschijnlijk niet de eigenschap voor
300 eieren. Daarom: koop bij goede hennen
steeds een haan van een beste moeder, dat
geeft ons meer waarborg, dat ook de haan
goed zal zyn.
Het komt op de boerderij meermalen voor,
dat zwarte koeien roode kalveren geven,
terwijl toch het vaderstier ook zwart was.
Dit kan. Maar al leek die koe en die stier
zwartbont, in werkelijkheid waren ze het niet,
het waren bastaarden, die de eigenschap
voor roodbont toch verborgen by zich hadden.
En die eigenschap komt toch altijd weer op
een of andere manier terug. Zoo kunnen
we veel voorbeelden aanhaleD, maar wachten
daar verder mee tot over eenige weken.
Mocht iemand bij het fokken van zijn
dieren of by het winnen van zaad van planten
iets opgemerkt hebben, wat hij nog niet kan
verklaren, laat hy dit dan even melden, dan
kunuen we dit volgende maal by het noe
men van nog meer practische voorbeelden
tegelijkertyd behandelen.
Woe,
kerk alhie
ten in tot
ging voor
DIRKSJ
(O. T.)zull
Crescendo
concert ge
Teneind
te stellen,
felvoeten,
zal toegan
a 10 cent
dames dei
den waars
het zullen
ter wat r
Dit con
zijn, maa:
beide corjj
verkeeren
ten goede
Te kwa
sen van c
door de g
Mat
J. Hoftus
beklemd,
wond dat'I
constatee
De oorzaa
hers
houden i
groot 86
dit aang
geboden
- Op
nam. om
nieuwe
schoolgel
het wooi
Aal
voogd in
heer A.
melis
middag
sing plaa
door D.
W. v. d.'
ander w
botste hl
die in d
moest e-
komen,
kwam e
den bok
Met bell
het ong
- Mf
terrein
vliegtui
MIDDELHARNIS. Tot gezworene van den
polder Het Oudeland van Middelharnis is
gekozen den heer G. Soldaat met 183 stem
men.
Donderdagavond 7 uur hoopt voor de
Geref. gem. aan de Chr. de Vrieslaan op te
treden ds. Heykoop uit Utrecht.
Uitslag aanbesteding centrale verwar
ming van het Raadhuis en nevenstaand
nieuw gebouw.
Sneep, Schiedamƒ3864,—
Visser Van der Giezen, B'dam 3070,-
Bepeka, Amsterdam2975,-
Firma Goud, Rotterdam 2580,-
De Meijer, Beverwijk2575,-
Op de Weegt, Alkmaar. 2170,-
Gebrs. De Mooij, Sommelsdyk 2123,
Begrooting 2375,
Postduiven-sport. Op Zondag 24 Aug.
zal door de P.V. „de Seinpost" worden deel
genomen aan een wedvlucht vanuit Noyou
(Frankrijk), afstand ruim 256J K.M.
Des morgens 7 uur zullen de duiven wor
den losgelaten.
In de afgeloopen week zijn aan de kaai
aangevoerd en verscheept 2200 H.L. Eigen
heimers en 200 balen ajuin.
De heer W. Prins alhier heeft onders
hands van dhr. P. Wielhouwer alhier ge
kocht een woonhuis staande aan de Tuin
straat te Sommelsdyk.
Uitslag aanbesteding voor den bouw
van een nieuw winkelpand aan den Westdtjk
voor rekening van de Firma Albert Heijn.
Timmerwerk
J. C. Osseweijer, Sommelsdyk. 3699,-
M. Langbroek, Middelharnis. 3434-,
P. Boeter, Middelharnis3150,—
K. Kroos, Middelharnis2845,—
iaetaet-we/ n»
D. van der Waal, Middelharnis 4580,-
P. Mackloet, Sommelsdyk 4240,—
A, J, Dykers, Middelharnis 3990,—
de vliei
Alles v)
STEL
k. v. d. E
lenderw
hoofd v
hetwelk
dige hu
- D:
het ong
eenigen
zich on I
len die I
GOEI
de blik
wat ge
oorzaak
loopen
dag en
e B
2 perst
gemaal
dat nid I
- T
Bacchu
maakt,
uitgesl
meentt
OUD
zoeke
verkoc
van da
Haven)
Meijer
Dorps:
Een p
hoogst
het ri
vissch
gevan
t -
ruim
afkom
vondei