WOENSDAG 7 MEI 1930 OP EENZAMEN POST. Bij Scheren De Nestor onzer Industrieelen Zeventig Jaar. Geeft U op als Abonné ^,MN QiPGlNariLN HE.T WLLK^L^D Dit blad verschijnt iederen Woensdag- en Zaterdagmorgen. Het wordt uitgegeven door de N.V. Uitgeversmaatschappij „Onze Eilanden", Tel. Int. No. 15 Voorstraat Middelharnis. 12e JAARGANG. - N°. 52 prijs per kwartaal f 1,— Losse nummers 0,076 ADVERTENTIËN van 1—6 regels 1,20 Elke regel meer 0,20 Bij contract aanzienlijk korting. Dienstaanbiedingen en Dienstaanvragen f \tper plaatsing tot een maximum van 10 regels, elke regel meer 15 cent. Een brood, dat over den Oceaan reikt. Een brood, dat men van Amerika naar Europa kan leggen, zal men in letterlijken zin niet gauw bakken. Maar in figuurlijken zin heeft de Amerikaansche Regeering de wereld met een dergelijk gebak opgescheept. Het is enorm, zulke hoeveelheden graan de Amerikaansche Regeering met groote stout moedigheid uit de markt heeft genomen, ten einde den landbouw te verlichten, een alge heels instorten van de graanprijzen te voor komen en op die manier den rijkdom en de welvaart van het land te redden. Wij zullen er maar niet over twisten, in hoeverre dit doel bereikt is. Vermoedelijk heeft men het kwaad op groote schaal ver ergerd en doet de Amerikaansche Regeering het verstandigst om het lange brood maar- naar het hongerende China te zenden, want Europa heeft er op het oogenblik geen be hoefte aan. Het is een reuzen-strop geworden en men heeft de graanmarkt door die kunst matige graan-aankoopen leelijk ontwricht. Want om voor een artikel de markt grondig te bederven, doet men in het algemeen het beste om van bovenaf in te grijpen. De eigen lijke handel wordt dan oogenblikkelljk kop schuw en trekt zich terug. Het was immers te voorzien, dat al het graan, dat de Ameri kaansche Regeering opkocht, naderhand toch weer ter markt moet komen. En aangezien er graan genoeg is, over de geheele wereld, bracht deze onzekerheid omtrent de toe komstige graanvoorraden in Amerika de markt in een nog akeliger positie dan reeds het geval was. In Amerika zelf geeft men toe, dat alles veel beter geloopen zou zLjn, indien men bet graan maar tijdig tegen de geldende noteeringen had verkocht. Het is inderdaad diep treurig, dat men in een land als Amerika steeds maar weer vast houdt aan beschermende maatregelen, zoo- dra het ergens verkeerd dreigt te gaan. Dit dweepen met steunmaatregelen zit er bij den Amerikaan die zich overigens in zaken zoo kloek weet te redden diep in en dateert uit tjjclen, toen de eerste indus trieels pioniers bescherming vroegen voor hun industrie. Doch al spoedig bleek, dat de typische Amerikaansche industrieën, speci aal de massa-industrieën, die met groote vaste kapitalen werken, zooals de automo biel- en staalindustrie, allerminst bescher ming noodig hadden, juist omdat zij zoo goed op Amerikaanscheu bodem bleken te ged[|en. Doch de roep om bescherming is by de Amerikanen gebleven, ook daar, waar protectie allerminst noodig is. Voor den land bouw staat het bijv. onomstootelyk vast, dat de Amerikaansche industrie door bescher ming groot is geworden. En wanneer nu de gelegenheid zich voordoet, wenscht de land bouw op zijn beurt steun van bovenaf. Men heeft dien steun thans in ruime mate ge kregen. Men kan echter gerust aannemen, dat het weggegooide millioenen zijn, tenzij de Amerikaansche Regeering het brood, waarvan wij in den aanhef spraken, aan de Chineezen geeft 1 Er is nog een land, ja er zijn zelfs meer landen, waar men den landbouw gelukkig heeft willen maken met bescherming. Onze Oostelijke buren hebben geen varkens ge noeg om al het overbodige graan op te eten het, graaD, dat de Dultsche boeren naar hartelust hadden verbouwd, in de meening FEUILLETON. BOOTH TARKINGTON. NAAR HET AMERIKAANSCH DOOR HENRI VAN DE WEG. (Geaut. uitgave van de N.V. Uitgeverij P. D. Bolle.) 4) Druk in gesprek reed het viertal naar den huize Briscoe. Men constateerde, dat de onbe kende zich voortdurend bezighield met mr. Fisbee en zelfs naast dezen had plaats genomen. Judd Bennett had mooi gelegenheid de vreemde gade te slaan, maar hi] had er weinig satisfactie van, omdat hij alleen maar haar klaarblijkelijke onbekendheid met Plattville vermocht te consta- teeren. Miss Mildy Upton, een van de gedienstigen bij Briscoe, kon evenmin veel bizonders vertellen. De dame heette Sherwood en woonde in Rouen, waar zij miss Briscoe nu drie jaar geleden op kostschool had leeren kennen. Mildy moest toe geven, dat zij niet begreep, hoe mr. Fisbee in dit gezelschap kon verzeild raken. Hij was met de anderen meegereden en uitgenoodigd om te blijven eten. Mr. Tibbs, de postmeester (het postkantoor had de eerste inlichtingen verstrekt aan miss Upton) gaf als mogelijke verklaring aan, dat de gast van de Briscoes met Fisbee zou kunnen pra ten, omdat deze geleerder was, dan wie ook in Plattville; miss Tibbs wierp echter de stelling van haar broer weer omver, door den naam te noemen dat, nu men maar bescherming had, er wel extra verbouwd kon worden, omdat de prijs toch vanzelf hoog bleef. De wreede ontgoocheling is ook hier ge komen. Zal men er door leeren? Wie dat mocht denken, vergist zich licht. In som mige landen is men zöö verzot op protec tionistische maatregelen, dat men er een voudig niet buiten kan. Gelukkig is de gemiddelde Nederlander dat niet. Hier te lande is het net andersom en heeft men veel eerder de neiging om met groot wantrouwen elke actie in de richting van regeeringsbemoeiing, hetzij door vecht of gewone tarieven, hetzij door subsidie of anderszins gade te slaan. Wy loopen dan ook veel minder kans verward te raken in onze eigen blunders. Het is al erg genoeg, dat we hier maar al te zeer de gevolgen ondervinden van de blunders van anderen geen stukgaan en pijn meer en ook geen na- schrijnen der huid, als men vóór het inzeepen de huid even inwrijft met slechts een weinig Doos 30, 60, Tube 80 ct. (Adv.) DE BIETEN VLIEG. In verband met de waarneming van de eerste eitjes (der eerste generatie) van de bietenvlieg deelt de Plautenziektenkundige Dienst te Wageningen het volgende mede. Het vorige jaar zijn op verschillende plaat sen proeven genomen ter bestrijding van de bietenvlieg. De methode, waarbij mesthoop- jes, bevochtigd met een oplossing van kiezel- fluoornatrium en suiker, over het veld ver spreid werden uitgelegd, heeft geen voldoende resultaat opgeleverd, zoodat een toepassing op groote schaal geen aanbeveling verdient. Alleen proefsgewijs kan deze metbode nog eens geprobeerd worden. Meer resultaat is verkregen met een be sproeiing der bieten met bovengenoemde oplossing. Deze besproeiing is alleen toege past tegen de tweede en derde generatie der vlieg. Zeer wenschelijk zou het zijn indien de vliegen van de eerste generatie, vóór het afzetten der eitjes aan de jonge bieten, ge dood konden worden, aangezien dan de schade aan de jonge bieten, die vrij vaak groot kan zijn, zou worden voorkomen en bovendien het optreden van de volgende generaties zou worden verminderd. Uit Duit- sche onderzoekingen is echter gebleken, dat een bestrijding der eerste generatie door middel van een besproeiing met een of ander vergiftigde oplossing zeer wéinig kans van slagen heeft. Daarom zullen hier te lande tegen de eerste 'generatie door verschillende personen, naast een besproeiing der jonge bieten, proeven genomen worden met andere middelen, als het aanleggen van vangbanden van spinazie, het uitstrooien van naphtaline enz. Voor een algemeene toepassing komen deze methoden nog niet in aanmerking. Aan hen, die alsnog willen beproeven de van Fisbee's werkgever. „Als dat waar was, Solomon," merkte zij pein zend op, „zouden ze dien wel gevraagd hebben inplaats van mr. Fisbee. Hadden zij het maar gedaan! Hij heeft geen last van malaria, maar wordt met den dag melancholieker. Het gezelschap van die aardige vreemdelinge zou hem goed gedaan hebben. Het zou interessant geweest zijn hen samen te zien. Wie weet," voegde de dichteres er aan toe, „hebben zij elkaar al eens ontmoet, voor hij zich hier vestigde. Het konden wel eens oude vrienden zijn." „Wat heeft hij dan," antwoordde haar broer, „den heelen middag op zijn bureau te zitten, terwijl Fisbee uit rijden gaat en naderhand nog blijft eten ook?" Hoewel het probleem van Fisbee's tegenwoor digheid een onderwerp vormde voor hopelooze speculatie, toch was Mildy er bij geweest, toen de koffer van miss Sherwood werd geopend. Hier had zij nu iets om met anderen over te praten. Dien zelfden dag werd er druk geredeneerd over hoeden en japonnen en menig man vroeg zich, gelukkig zwijgend af, waarom zijn echtgenoote zoo diep in gedachten zat tijdens het middagmaal. Om halfzeven arriveerde de weledel zeer ge strenge heer Kedge Halloway uit Amo om zijn lezing te houden over: „Het verleden en het heden. Wat wij eruit leeren en hun invloed op de toe komst." Om zeven uur was de zaal tot het uiterste gevuld. Miss Tibbs zat op het podium tusschen vooraanstaande stadgenooten en zag met verlan gen de komende dingen tegemoet. Het was mo gelijk, dat zij zich bedwelmde aan de zee van menschen, doch waarschijnlijker scheen, dat zij last had van de warmte. De thermometer wees 78, bietenvlieg op dit oogenblik te bestrijden, kan geen anderen raad gegeven worden dan te trachten door een besproeiing van de jonge bieten met een oplossing van kiezelfluoor- natrium ter sterkte van procent, waaraan toegevoegd wordt 2\ procent suiker, de vliegen van de eerste generatie te dooden. Deze besproeiing moet direct geschieden, daar de eerste eitjes van de bietenvlieg reeds gevonden zijn. Deze methode heelt echter zooals boven reeds is opgemerkt, weinig kans op succes. Bestrijding van de tweede gene ratie zal met meer kans op succes op dezelfde wyze moeten geschieden. Er moet wel voor gezorgd worden, dat de besproeiing op tijd geschiedt, dus zoodra de eerste vliegen van de tweede generatie verschijnen. De besproeiing moet meermalen herhaald worden in den loop van 14 dagen, daar de vliegen alleen door het opnemen van de ver giftigde vloeistofdruppeltjes gedood kunnen worden. Met behulp van een pulverisateur, of door over het veld loopende een gieter met fijnen broes heen en weer te zwaaien, kan de besproeiing vry vlug plaats hebben. Er wordt echter nadrukkelijk op gewezen, dat, hoewel er kans op succes bestaat spe ciaal met betrekking tot de tweede generatie der vliegen, die al naar de weersomstandig heden na 4 tot 6 weken verwacht kan wor den, deze methode zijn bruikbaarheid nog zal moeten bewijzen. Een mengsel van kiezelfluoornatrium en suiker is, voor zoover ons bekend in voor raad bijj de Centrale Suikermaatschappij te Am sterdam de Friesche Groningsche Coöperatieve Beet- wortelfabriek te Groningen; de Coöperatieve Suikerfabriek Dinteloord te Stampersgat, en de Coöperatieve Beetwortelsuikerfabriek Roosendaal te Roosendaal. De bankbiljetten van f 10. Verlenging van dezen termijn voor de inwisseling van de bil jetten model 1904 en 1922. Blijkens medecieeling in de Staatscourant van 2 Mei 1929, mede opgenomen in de meest gelezen Nederlandsche dagbladen, heeft de directie van de Nederlandsche Bank bepaald, dat de biljetten van 10,model 1904 en 1922 (op de voorzijde voorzien van een man nenfiguur, voorstellende den arbeid, en van een vrouwenfiguur, voorstellend de welvaart) zouden worden ingetrokken en na verloop van 1 jaar na publicatie van dat bericht niet meer ter betaling zouden worden aangeno men aan haar kassen, doch ter inwisseling naar Amsterdam zouden moeten worden gezonden. Nu intusschen deze termijn verstreken is, is het der directie gebleken, dat het aantal nog circuleerende biljetten van deze coupure zóó groot is, dat het handhaven van den ge stelden termijn voor het publiek ernstig ongerief zoude beteekenen. In verband daar mee heeft zü besloten, om onverplicht alsnog voor korten tijd al haar kassen open te stel len voor de inwisseling van dit papier. Hou ders van deze biljetten kunnen deze dus tijdelyk nog inwisselen op alle kantoren van de Nederlandsche Bank. In hun eigen be lang wordt aangeraden, zulks spoedig te doen, daar binnenkort uitsluitend bet biljet van 10,— waarop de Zeeuwsche boerin de ventilatoren draaiden, terwijl de dames heviglijk hun waaiers op en neer bewogen. Er waren onder het gehoor van mr. Halloway verschillende aardige gezichtjes, doch het vormde een typeerende bizon- derheid van Plattville, dat hoewel de meeste dames aanhangsters waren van de slanke lijn, de enkele ranke figuurtjes ver in de minderheid waren. Het ligt voor de hand, dat dames wier omvang het gemiddelde overschreed, meer onder de tempera tuur gebukt gingen, dan hun zusters. Men pleegt nu eenmaal te zorgen voor het geschoren lam, maar het warme weer matigt zich helaas nooit iets ten bate van hen, die wat royaler in hun vacht zitten. De bejaarde Tom Martin gaf uitdrukking aan zijn inzichten, toen hij de gechoqueerde miss Celina deed opmerken, zoodra mr. Bill Snoddy, de dikste inwoner van de stad naar zijn zetel waggelde: „de Voorzienigheid zal van avond heel wat kwaad uit Bill Snoddy persen." „Maar mr. Martin," riep miss Tibbs uit, blozend over zooveel profanie. „Denk u eens in, dat u in zijn plaats was, miss Celiny," hernam Tom. Mr. Martin sprak altijd op denzelfden toon, zonder ooit eenige modulatie in zijn stem te brengen, zelfs niet, wanneer hij bizonder geestig wilde zijn; steeds klonk in zijn stem een tikje melancholie. Zoo nu en dan streek hij 'peinzend met de vingers door zijn grijzen baard, welke nauwkeurig de lijn van zijn kaak volgde, zijn bovenlip en het grootste deel van zijn kin nauwelijks bedekkend. „Hebt u zich ooit afge vraagd, waarom de menschen altijd lachen om hun dikke medeschepselen?" ging hij voort. „Waarschijnlijk niet. De meeste menschen denken nietl" voorkomt, gangbaarheid zal hebben, en de overige door de houders ter inwisseling naar Amsterdam zullen moeten worden gezonden, waarmee t£jdverlies en kosten gepaard gaan. De Post-Cupido. Het Hoofdbestuur der Posterijen is op de uitnemende gedachte gekomen om het tee- ken-talent van Ton van Tast in dienst te stellen van de verbreiding van de post-regels. Inderdaad veroorzaken de vergissingen van het publiek oponthoud en postabuizen. De post-regels zijn bekend genoeg: postzegel rechts bovenaan plakken, volledig adres- seeren, adres van afzender achter op den brief, enz. De teekenaar schiep een Cupido met een postpet op, die den overtreder van de post-regels telkens bij den kraag palet en op zijn post-zonden wijst. Er staan veel geestige plaatjes in dit boekje, dat in 700.000 exemplaren zal worden verspreid, en zeker goede uitkomsten zal brengen wellicht zelfs nog verlaging der nog altijd te hooge posttarieven wanneer het publiek tot een vlotten postdienst meewerkt! Tot de enkele persoonlijkheden in ons land, die er in geslaagd zyn om zich door hun verdiensten een naam te verwerven, behoort de nestor onzer industrieele onder- nemersi Dr. F. G. Waller te Delft. De viering van zijn zeventigsten verjaardag is een goede aanleiding tot een korte beschouwing van het leven en de beteekenis van den man, op wien de Nederlandsche industrie roem mag dragen, en aan wien geheel ons land groote verplichtingen heeft. Want aan den naam van Dr. Waller is een lang en belang rijk tijdperk van onze industrie verbonden. Vijftig jaren is een normaal menschenleven en al dien tijd heeft Dr. Waller meegeschre ven in het geschiedboek van onze vader- landsche nijverheid. Dr. Waller werd in 1860 te Loenen gebo ren. In September 1878 werd hij te Delft ingeschreven als student aan de voormalige Polytechnische School; reeds zijn eerste studiejaar was hij verbonden aan de Neder landsche Gist- en Spiritusfabriek, die toen onder directie stond van den bekenden eco noom J. C. van Marken. In 1882 slaagde de heer Waller voor het examen van tech noloog, en werd toen benoemd tot „chef van fabricatie" aan genoemde instelling. In 1884 volgde zijn aanstelling tot onder-directeur, in 1885 werd hij naast den heer van Marken benoemd tot mede-directeur. In 1905 werd de heer Waller, nadat de heer van Marken ontslag had genomen, eenig directeur, en in 1906, toen de heer Verkade naast hem in de directie was getreden, president-directeur der vennootschap. Vermeld dient voorts, dat de heer Waller van 1891 tot 1918 zich tevens belastte met de directie van de Lijm- en Gelatinefabriek. Op 2 Mei 1925 is Dr. Waller afgetreden als president-directeur; op dien dag, welke samenviel met zijn veertigjarig directeurs- jubileum, werd hem door het personeel der fabriek een grootsche huldiging bereid. Aan waardeering voor hetgeen Dr Waller op wetenschappelijk, technisch en commer cieel gebied verrichtte, heeft het niet ont broken. In 1914 kende de Senaat der Uni- Waarom dan mr. Martin?" vroeg miss Celina. „Het is precies, zooals de Schepper zeide, toen hij uitsprak, daar zij licht. Hij heeft ook gezegd: „Er moeten lieve dames zijn.(miss Tibbs boog) .en er moeten eerlijke menschen zijn zoo nu en dan en, er moeten dikke menschen zijn om den lachlust op te wekken, zoolang ze niet afvallen. Waarom het zoo moet zijn, valt moeilijk te zeggen, maar op die manier is het toch verordineerd." Het zaaltje was zoo tjokvol, dat de jeugd een plekje moest zoeken in de kozijnen. Hoe vreemd het ook moge klinken, de jongelui in Plattville waren niet aanwezig onder protest, gelijk het geval zou zijn geweest, met hun huns gelijken in een groote stad, waar de jeugd lezingen altijd be schouwt, ais iets om van te moeten leeren. De jongens kwamen dezen avond eenvoudig, omdat ze wilden. Het was ook maar geen evenement! Sommigen van hen hadden heel wat moeten op offeren, om mee te mogen; er zelfs voor moeten verduren, dat ze eens extra werden gewasschen. Kalm, onder het oog van hun ouders, bekeken zij het publiek, met voorgewende onverschilligheid, ai stonden zij met elkander in verbinding in een speciale geheimtaal en vormde elk groepje een centrum van ondeugende opmerkingen en stiekeme pret. Zittend in de kozijnen, ontstalen zij den overigen aanwezigen de weinige koelte, welke dezen anders nog hadden bemachtigd. De ouders zaten geduldig te transpireeren; de heeren extra aangedaan met stijve boorden, die hun een statig maar ongewoon uiterlijk gaven en onwennig waren versierd met slecht gestrikte das sen. Zij zaten plechtstatig, ai snakten zij, juist in deze omgeving, waar niet gerookt mocht worden, naar hun pijpje tabak. Goede manieren en ridder- versiteit te Groningen hem het doctoraat honoris causa in de chemie toe, en in 1925 werd hem door den Senaat der Technische Hoogeschool de graad van doctor in de tech nische wetenschap honoris causa verleend. Dr. Waller is voorts o.m. eere-lid van het Kon. Instituut van Ingenieurs en van de Ned. Chemische Vereeniging; lid van ver scheidene colleges en commissaris van vers schillende industrieele ondernemingen. De Regeering erkende zijn verdiensten door zjjn benoeming tot Ridder in de Orde van den Ned. Leeuw en tot Commandeur der Oranje- Nassau-Orde; de Belgische Regeering be noemde hem tot Commandeur der Orde van België en tot Ridder der Leopoldsorde. Toen een aantal jaren geleden een groot aantal industrieelen op verschillend gebied kwamen tot de stichting van een Verbond een organisatie niet gericht tegen de werknemers, maar als vanzelf voorkomende uit de omstandigheden, die op elk gebied nauwer contact tusschen de leden van een zelfde maatschappelijke groep doen geboren worden was Dr. Waller de aangewezen leider. Aan zijn waardige doch doortastende leiding in deze eerste moeilijke jareD, aan de kracht van zijn persoonlijkheid dankt dit Verbond de beteekenis, welke het heeft ver kregen. Men wist dat aan het hoofd stond iemand, die wel geroepen was om de belangen der ondernemers naar zijn beste kunnen te be hartigen, maar die dit deed in verband met de belangen van de geheele bevolking, in verband met de belangen van een goed» geordende samenleving in het algemeen. Dr. Waller heeft door zijn voorbeeld getoond, dat men de belangen der ondernemers niet op de juiste wijze en dus niet goed kan dienen wanneer men zich plaatst op een eenzijdig ondernemersstandpunt; maar an derzijds heeft hij het Nederlandsche volk steeds voor oogen gehouden, welk een belang rijke plaats de ondernemer in de maatschap pelijke samenleving inneemt. En wanneer hfi met volle overtuiging streed voor econo mische vrijheid en tegen de steeds verder voortwoekerende staatsinmenging iD het be drijfsleven, dan deed hij dit omdat de beper king der economische vrijheid door hem zoo'n groot en ernstig gevaar werd geacht voor de geheele Nederlandsche natie, geen „klasse", welke ook, uitgezonderd. De zeventigste verjaardag is een mijlpaal, niet echter een eindpaal W(j hebben, ook al zijn wij geen ondernemers, nog hooge verwachtingen van Dr. Waller voor ons ge heele volk in de levensjaren mogen het nog vele zijn die hem resten REGEN- EN ONWEERSBUIEN IN N00RD-1TALIE. ROME, Mei. Uit geheel Noord-Italië worden berichten ontvangen over hevige regen- en onweersbuien, waardoor een man om het leven is gekomen en verscheiden huizen in brand raakten. Uit de provincie Toscana wordt gemeld, dat verscheiden rivieren buiten de oevers zijn getreden. Bij Viareggio is door overstroomingen groote schade berokkend aan de te velde staande gewassen. Ook in de Po- vlakte bestaat gevaar voor overstrooming. lijkheid verboden in Carlow county echter het gebruik van nicotine. Plotseling ontstond eenige beweging en ver stomde het rumoer der stemmen voor een oogen blik. Twee grijze heeren en twee aardige jonge vrou wen liepen de zaal door naar hun plaatsen op het podium. Een van de heeren was lang van ver schijning, met een gebruind gelaat, waaruit een paar hartelijke oogen de wereld inblikten. De ander liep gebogen. Hij zag bleek, maar zijn gelaat was fijn geteekend en een lange witte baard, die over zijn borst-stroomde, gaf hem het uiterlijk van een patriarch. Een van de jonge dames had dezelfde vriendelijke oogen als haar vader, die thans voor haar uit liep. De andere was de onbekende. Deze had eens moeten weten, hoeveel oogen haar gade sloegen. Zij was klein en blond, maar mooi van gestalte; het type van een francaise, zooals schil ders zich wenschen tot model. Van haar kon men zeggen: „Het is niet zoo zeer haar uiterlijk, als wel de manier, waarop zij het gebruikt". Juist het feit, dat zij zoo kleintjes is, geeft haar iets aan trekkelijks. Wat het meest opviel en het gebabbel in de kozijnen voor een oogenblik deed verstillen, was de manier, waarop zij naar voren liep. Het werd voor de meesten een opoffering, rustig te blijven zitten. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Onze Eilanden | 1930 | | pagina 1