i
Let vooral op i adres,
Begunstigt onze adverteerders
Tandarts BUIJS
DERDE BLAD.
Ml MOS A-DROPPELS,
®*"Let op het adres:
0E SALAMANDER
j>NDERE AANDACHT
No. 17 I Januari 1930
Burgerlijke Stand
i
ONZE EILANDEN VAN WOENSDAG 1 JANUARI 1930.
9
3
BREUKBANDEN
alle soorten met en zonder veer
GENEESMIDDELEN
tegen Urinekwalen, Vrouwen
ziekten, enz.
SANTOLM1D1E f 2,25 per flacon.
INJECTIE f 1,per flacon.
Vraagt onze bekende
ter regeling v. d. bloedsomloop
falen nooit, succes verzekerd.
Al onze goederen worden onder volle
garantie verkocht. Niet goed, geld
terug.
Kipstraat 59, ROTTERDAM.
Inlichtingen gratis ook per brief.
Schoone volle lichaamsvormen door
onze Oostersche krachtpillen, een
Gulden per flacon van 80 pillen.
iiiHiniiiuiinniiinninmiiH
lllllilllllllll[llllllllllllllllllllllll]||||[[lJil!I[IllllllllIIIIIII|jlll![III|]||[[|]IIIII|[|
vJZE v*
3ETE RQODE EN WITTE WIJN
30DE ZOETE SPAANSCHE WIjN
Ir Literflesch1.00
IITTE ZOETE SPAANSCHE WIJN
Literflesch1.00
f\LIPOL! per Literflesch.
1.00
1ROOTE POT BOERENJONGENS
p.75 per pot 0.50 per halve pot
iT INBEGRIP VAN FLESCH
kALD (BEHALVE V. BOERENJONGENS)
-LIKEUREN
ll-HLLETJE 1.00 en 0.50 per flesch
Llfomhalf 1.00 en 0.50 per flesch
üORBURG1.00 en 0.50 per flesch
(ERRY-
BRANDY. 1.00 en 0.50 per flesch
PRIMA KINAWIJN
Literflesch c a 1.00
halve flesch 0.50
koorstwerend en eetlustopwekkend
in bekende Kina buikflesschen
AT, per flesch 1.00
ijn van prima kwaliteit.
en gezegend
is AFWEZIG
tot en met Donderdag 2 Januari
nam. 1 uur.
MlHiKLUAKNISc Vrijdagmorgen geraakte
de dekknecht. J van Holten, varende op de
motor van Bol Born, nabij Vlaardingen
mst een voet bekoeld tusscheo de staaldraad,
waarbij h?m dit lichaamsdeel zoo goed als
afgeklemd werd en hij direct naar het zie
kenhuis aldaar werd vervoerd. De doktoren
hebben echter alle hoop dat hij zijn voet
gal kunnen behouden.
- Vrijdag 8 Januari 's av. 6 uur hoopt
voor de Geref. gemeente aan de Christiaan
de Vrieslaan op te treden ds. R. Kok uit
Gouda.
- Werkloozen-statistiek. Zaterdag 28 Dec.
1929 stonden by den Correspondent der Ar
beidsbemiddeling als werkloozen ingeschre
ven: 82 landarbeiders; 4 zeevisschers; 5
transportarbeiders; 2 schilders; 2 timmer
lieden. Totaal 45 personen.
- Tot leidster van de Ned. Herv. Zondags
school „Timotheüs" is aangesteld mej. G.
Vermaas Ad.
Herkozen zijn in de Geref kerk tot
ouderling Anth. Driesse en Joh. Verduin en
tot diaken M. van der Slik. Allen hebben
bun herbenoeming aangenomen.
De collectebus op het Raadhuis, welke
met trouwplechtigheden de tafel siert, be
vatte over 1929 122,60.
- J.l. week is nabij het havenhoofd komen
aandrijven een jol, gemerkt 5110, waarin:
3 roeispanen, 5 meter ketting en een
plankje waarop het woord acciasia. Nadere
inlichtingen by den gemeente-veldwachter.
Donderdag (2e Kerstdag) werd door de
leerlingen der beide alhier bestaande Zon
dagsscholen het Kerstfeest gevierd. De ge
bouwen waren stampvol met leerlingen,
ouders en belangstellenden. Benevens de ver
snaperingen die werden rondgedeeld, kreeg
ieder leerling nog bij het uiteengaan een
surprise mee naar huis. Voorzeker mag het
leest ook dit jaar weer als goed geslaagd
worden genoemd.
Bij Kon. Besluit van 28 December is
met ingang van 1 Januari a.s. benoemd tot
Adjunct Inspecteur der dir. bel., invoerrech
ten en accijnzen ter inspectie Utrecht, onze
vroegere dorpsgenoot de heer E. J. H. Volk-
maars, thans te Amsterdam.
Dansavond.
Men schuift het den Radio in de schoenen,
dat op Flakkee de klad in uitvoeringen is.
Wij weten niet in hoeverre het juist is;
vroeger jaren was elke avond een succes
op zichzelf, nu vaak het tegendeel.
Maar waar niet de klad in kan komen
door de Radio zijn de dansavondjes. Hilver
sum, Daventry, Parijs, Köoigswüsterhausen,
Moskou, of welk station ook magnogzoo'n
fijne jazz geven, dansen in de huiskamer met
'n keukenstoel tot partner is verre van
geestig en gezellig
Wij zijn gelukkig de periode van naar
achteren slaande charlestonnende menschen
te boven. De dansen zijn veel ingetogener
en veel meer gratievol. In de Six-eight of
Engelsche wals loopt je buurman waarlijk
geen kans om 'n nijdig gezicht tegen je te
trekken omdat je 'm raakt. Zoo gezegd, de
moderne dans is waard gedanst te worden.
Maandagavond hadden de danslustigen
zich weer eens vereend in de concertzaal
van Hotel Meijer. Er was rijkelijk versiering
in de zaal, er was veel stemming, heel veel
danseuses met schattige toiletjes.
Onze Fiakkeesche jonge dames hebben veel
smaak gekregen in zich te kleeden er was
heel wat liefhebberij - er was een uitste
kende jazzband er was stemming er
was - en dat is wel de hoofdzaak om een
dansavond te doen slagen, een uitstekenden
leider de heer Beckmann uit Rotterdam
die naast een uitnemenden dansleeraar ook
dito dansavond-promotor is en geestig zorgde
voor vele verrassingen met prijzen. Er was
veel genoegen aan alle kanten.
Men was gekomen van Ouddorp tot Oolt-
gensplaat men had gelijk de avond
Is geslaagd bij uitnemendheid en doet de
jonge menschen hopen op 'n dito nieuwe.
Centrale Veiling voor Goeree Overflakkee
te Middelharnis,
Veiling van Dinsdag 24 December 1929.
Sinaasappelen ƒ2,— tot ƒ2,05 per lOOstuks.
Roode kool ƒ1,— tot 1,50 per lOOstuks.
Spruiten 11,80 tot 13,— per 100 k.g.
Zoet appelen ƒ10,— tot j 12,40 per 100 k.g.
Kleiperen 5,80 per 100 k.g,
Bergamotten ƒ4,— per 100 k.g.
Bellefleurs 5,50 tot 10,10 per 100 k.g.
Boter 1,10 tot 1,12 per pond.
Veiling van Vrfjdag 27 Dec. 1929.
Spruiten 15,— tot 15,40 per 100 k.g.
Zoete appelen 6,80 tot ƒ8,— per 100 k.g.
Armgaard 3,tot 8,60 per 100 k.g.
Compagners ƒ5,— per 100 k.g.
Kookperen f 1,10 tot 8,80 per 100 k,g.
Gleser Wildemans ƒ6,50 tot ƒ10 per 100 k.g.
Kleiperen 8,30 tot ƒ7,— per 100 k.g.
Goudreinetten 7,70 tot 11,20 per 100 k.g.
Bellefleurs 3,50 tot 7,— per 100 k.g.
Kaas en Eieren.
Kipeieren 49-51 kg. 5,70 t. 5,90
id.
58-62
7,50
id. bruin 60 7,40 8,—
Eendeieren 6,50
Alles per 100 stuks.
Kaas (komijnej 0,40 tot 0,41 per pond.
Kaas (volvet) 0,60 per pond.
SOMM&LSüiJK. Uit deze gemeente wer
den de vorige week verscheept 3100 H.L.
aardappelen en 600 H.L. uien.Pryzen waren
l',lo voor aardappelen en ƒ1,— voor uien
per H L.
Wegens overtreding der Motor- en
Rij wiel wet is tegen een bewoner van Dirks-
land procesverbaal opgemaakt.
De tractor van de Dorsch-vereeniging
alhier geraakte aan den Molenweg in een
sloot. Door behulp van een z g. bok van de
firma Mosselman en Vis werd het gevaarte
weer spoedig op den weg gezet.
DIRKSLAND. Tijdens de bietencampagne
werden 130 schepen met suikerbieten gela
den tot een totaal van 20.118.000 K.G.
Op de Beurs van j.l. Vrijdag werd be
steed voor; Aardappelen f 1,20, uien f 1,—
en koepeen f 0,50 per H.L. Tarwe f 11,—
en haver f 7,50 per 100 K.G.
Verleden week werd de nieuwe winkel
van de Coöp. „Volharding" officieel geopend.
De modern ingerichte ruime winkel met
daarachter gelegen magazijn, benevens de
goede stand, geven gegronde hoop dat de
omzet nog grooter zal worden, dus meer
voordeel voor hare leden af zal werpen.
Dirksland is hiermede weer een mooi ge
bouw rijker geworden. Het werd onder leidiDg
van den bouwkundige dhr. Mosselman uit
Middelharnis gebouwd.
HERRINGEN. Tot geneeskundige, belast
met het voeren van de doodschouw voor
1930 is benoemd Dr. C. Huisman te Me
lissant.
Tot bestuursleden der IJsclub zijn ge
kozen de heeren M Dorst, Voorzitter; A.
de Geus Gzn., Secretaris-Penningmeester;
M. Breur, Vice-Voorzitter; J. C. van Putten,
T. Kalle, A. de Geus Wzn. en J. L. Coen-
radie, leden.
MELISSANT. De IJsclub D.O.S., alhier,
hield in de bovenzaal van den Heer M. v.
d. Werf haar derde jaarvergadering. Aan
wezig 45 leden. De voorzitter L. Vogelaar
opende de vergadering en heette allen wel
kom. De notulen der vorige vergadering
werden gelezen en goedgekeurd. Uit het
verslag van den penningmeester bleek dat
de inkomsten met het saldo van het voor
gaande jaar bedroegen 190,32, de uitgaven
bedroegen 108,20, alzoo een saldo van
82,12. Er werden 5 rentelooze aandeelen
uitgeloot. Daarna had de bestuursverkiezing
plaats. Voor het bestuur werden gekozen
de h.h. L. J. Keizer, M. Wielaard, H. Ha-
meete, Joh de Reus en L. Vogelaar. Thans
is deze als volgt samengesteldL Vogelaar
voorz H.TTameete 2e voorz L. J. Keizer
secr., Joh. de Reus 2e secr., R. van Putten
penningm., M. Wielaard 2e penningm. en
A. Robijn commissaris van orde. Daarna
had de verloting plaats van eenige kistjes
sigaren. In de rondvraag werden nog eenige
vragen gesteld over de banen en besloten
om de z.g. baanschoot in reserve te houden
en eerst de baan by Vogelaar in te wijden.
Niets meer te behandelen zijnde sloot de
voorzitter de vergadering.
Zondagmiddag 2 uur zal in de Ned.
Herv. kerk door ds. Vlasblom van Oude
Tonge worden bevestigd; tot ouderling J. A.
Baart en tot diaken C. Goedegebuur.
STELLENDAM. Inzet huis, schuur en
bouwland van Mej. de Wed. M. v. Seters:
Koop I, huis, schuur en bouwland groot 2
gem., 155 Ringezet door A. Kievit Kz
voor 6300;
Koop II, een perceel bouwland groot 1
gem. en 274 R., ingezet door J. van Soest Hz.
voor 3825;
Koop III, een perceel bouwland 1 gem.
62 R., ingezet door M Mijnders voor ƒ1500.
Door de Gedeput. Staten is vergun
ning verleend tot oprichten van een Radio-
Centrale aan den heer Joh de Jager.
Zaterdag had den heer C. v. d. Maas
het ongeluk in de haven te rijden met zijn
fiets en de achterop zittende T. Troost ging
mede te water, met een nat pak en den
schrik waren spoedig beiden op den wal
hetwelk niet meeviel.
Ds. A. Hoogendijk heeft zyn beroep
naar Echteld by Tiel aangenomen.
GOEDEREEDE. Kerstfeestverslag. Tweede
Kerstdag werd door de kinderen der Zondags
school het Kerstfeest gevierd in de Ned. Herv.
kerk.
Ten 5 uren nam het een aanvang en ein
digde ten 9 uren.
De eerste voorganger dhr. Snijder kon
wegens ongesteldheid het feest niet bijwonen
en moest het door de overige Bestuursleden
worden gedaan.
Hoewel zoo'n leider onmisbaar is had het
nogal een gunstig verloop. De Kerstgeschie
denis werd toch verteld met nog een gewoon
verhaaltje en werden eenige Kerstliederen
gezongen door de kinderen, begeleid door het
orgel dat bespeeld werd door dhr. K. v. d.
Wende en als dirigent dhr. T. v. d. Wende Tz.
die beide veel hebben bijgedragen tot het
welslagen van het feest.
De kinderen werden wederom goed getrac-
teerd en bij het einde kregen elk een boekjf
naar leeftijd en een elftal dat de Zondags
school gaat verlaten ontvingen elk een pracht
plaat ter herinnering bij het verlaten van de
Zondagsschool.
Dank zij het medeleven der gemeentenaren
kon er alles rojjaal naar toegaan.
Dat de Zondagsschool onder Sods zegen
nog vele jaren moge voortbestaan.
Zondag a.s zullen als Ouderling en
Diaken resp. bevestigd worden de heeren
W. Redert en J. Klein.
OUDDORP. De lichtwachter O. Kikkert
vau het Westhoofd alhier, gaat met 1 Januari
in dezelfde betrekking naar Texel.
De oogstcolleete in de Ned. Herv. Kerk
alhier heeft ruim J 1000,- opgebracht.
NIEUWE TONGE. Iu de afgeloopen week
zijn uit deze gemeente vervoerd 2000 balen
uien, 600 balen peen en 800 H.L. aard
appelen.
Bij den heer A. van Alphen Jz.,alhier,
ontstond een schoorsteenbrand. Gelukkig
nam de brand geen ernstig karakter aan,
zoodat het hierbij bleef.
Bij publicatie is bekend gemaakt, dat
alle bedelarjj, hoe ook geDaamd, verboden
is, waaronder ook valt het zgn. Nieuwjaars-
wenschen. Bij overtreding zal proces-verbaal
worden opgemaakt.
Tegen een persoon, alhier, is proces
verbaal opgemaakt wegens overtreding der
Motor- en Rijwielwet.
OUDE TONGÉ. De Ed.Achtb. Heer Bur
gemeester geraakte met zijn auto in een put
op den Molendijk. Persoonlijke ongelukken
kwamen niet voor, doch de auto was nog
al beschadigd.
Bij inschrijving naar de beneficie van
eenige perceelen bouwland van het Diac.
Armbestuur is gepacht als volgt:
T'. van Noord Jr. 400,- per gemet.
M. Vogel330,-
J. D. v. d. Welle 380,—
OOLTGENSPLAAT. Op 1 Januari a.s. zal
de heer B. Dorsman het feit herdenken, dat
hjj 25 jaar geleden door den gemeenteraad
werd benoemd tot doodgraver, klokluider en
klokkenist. Deze betrekkingen zijn 175 jaar
lang door dezelfde familieleden Dorsman
vervuld.
Verschillende malen ontstond hevige
ruzie in de familie K. Eindelijk kwam het
zoover, dat men politiehulp inriep, zoodat
van een en ander proces-verbaal kon worden
opgemaakt.
Voor de betrekking van onderwijzer
aan de Openbare School no. 1 hebben zich
25 sollicitanten aaDgemeld.
De heer J. Kooiker, tijdelijk onderwij
zer aan de Openbare School No. 1, is als
onderwijzer benoemd te Kerkvliet (gem
St een w(j kers wo] d e)
De heer M. van Zanten, tijdelijk onder
wijzer aan de Bijzondere School, is benoemd
als onderwijzer te Nunspeet.
Met ingang van 5 Januari a.s. is tot
burgemeester dezer gemeente herbenoemd
de heer W. J. Donkersloot Lzn.
In de afgeloopen week warden van hier
vervoerd! 121.298 K.G. aardappelen; 24.190
K.G. koepeen en 4500 K.G. uien.
Zaterdagmiddag had de heer J.M. van
Repen uit Achthuizen, het ongeluk met zijn
auto tegen een telegraafpaal te rijden, die
afknapte, waarna hy den Gaiatheeschendijk
moest afrijden en nog een hek vernielde. De
auto kwam met een wiel in de sloot terecht
en werd erg beschadigd. Persoonlijke onge
lukken hadden niet plaats.
Op initiatief van den burgemeester
dezer gemeente is hier een comité gevormd
tot voorbereiding van den door den Ned.
Blindenbond te geven kunstavond, welke
zal gehouden worden op Donderdag 9 Jan a s
half zeven in de Openbare School No. 1.
Uit de gemeente zijn in de maand Dec.
vertrokkenJan F. de Lange, naar Rotterdam
Leendert Buscop en gezin, naar Vlaardingen
Simon. Kamp, naar Zwjjndrecht; Willemina
J Dorsman, naar Eindhoven.
Ingekomen zijn; Hendrik Noordijk, van
Hellevoetsluis; Geertrui D. van PutteD, van
's-Gravenhage; Apna M. de Ruiter, van Mui
den; Catharina M. Padmos, van Ouddorp en
AnDa C. M. Bovée, van Halsteren
DEN BOMMEL. Bij de Ned. Herv. Kerk
alhier is beroepen Ds. Koster van Montfoort.
HELLEVOETSLUIS. Op Woensdag 8 Jan.
zal de Voetbalvereniging „Hellevoetsluis"
in „Casino" haar jaariijkschen feestavond
geven in samenwerking met de Veteranen-
vereeniging.
Voor dien avond hebben wij het gezelschap
Carter uit Rotterdam bereid gevonden voor
ons op te treden.
De Muziekvereeniging „Sempre Cresendo
Directeur de Heer M. v. d. Hor gaf 1ste Kerst
dag een welgeslaagde uitvoering, wat betreft
het muzikale gedeelte, in de zaal van Mej. de
Wed. L. de Pijper, echter jammer dat er zoo
weinig belangstelling was.
Zaterdag 28 December j.l. gaf de Arbei-
ders-Muziekvereeniging „Voorne en Putten"
in de zaal van den Heer J. Waardenburg, voor
donateurs en kunstlievende leden een welge
slaagde uitvoering, de 3e in het bestaan.
Allereerst werden uitgevoerd zes muziek
nummers, welke zeer goed ten gehoore werd
gebracht. Hierna volgde pauze, gevolgd door
een spreker, propagandist der S.D.A.P. Voor
een feestelijke uitvoering nemen de sprekers
meestal te veel tijd in beslag, zoodat het soms
meer een vergadering dan een ontspanning
wordt, zoo ook ui. Het tooneeispel in 4 bedrij
ven „Het Spinnewiel" begon dan ook eerst
over tien, zoodat het reeds middernacht was
eer het bal kon beginnen. De zaai was tjokvol,
zoodat zeer velen met een staanplaats tevre
den moesten zijn.
De bemanning van Hr. Ms. „Brinio" zal
na hun verlof, de tweede week in het nieuwe
jaar, een uitvoering geven in „Casino" tenbate
der armen van Hellevoetsluis. Een ieder, die
zich de vorige avond deze bemanning her-
ineert, zal zeer zeker weer deze uitvoering
bezoeken.
De Rotterdamsche Korfbalbond organ
seerde op den 2en Kerstdag zijn jaarlijksche
seriewedstrijden op het Schuttersveld te
Rotterdam en had hiervoor ook uitgenoodigd
de Hellevoetsche Korfbalclub „Zwaluwen",
welke eerst sedert een jaar bestaat en nog niet
in de R. K. B. speelt. „Zwaluwen" naam deel
in de 2e klasse en verwierf daarin den eersten
prijs, terwijl Moordrecht den 2en prijs kreeg,
zeer zeker voor zoo'n jonge vereeniging een
schitterende prestatie. De heer K. J. Heyboer
rijkte na afloop de prijzen uit, waarbij „Zwa
luwen" een welverdiend pluimpje kreeg.
De uitslag der 2e klasse was als volgt:
O.S.C.R. 4Moordrecht 11.
O.S.C.R. 4—Velon 3 1—1.
O.S.C.R. 4Zwaluwen 02.
Velox 3Zwaluwen 13.
Velox 3Moordrecht 11.
MoordrechtZwaluwen 00, zoodat de
stand was als volgt:
Zwaluwen, aant. wedstr. 3, gew. 2, verl.
gelijk 1, punten, v-t, 5—1.
Moordrecht, resp. 3, 3, 3, 22.
Velox 3, resp. 3, 1, 2, 2, 35.
O.S.C.R. 4, resp. 3, 1, 2, 2, 2—4.
Uit de stand blijkt dus ten duidelijkste, dat
„Zwaluwen" zeer zeker de sterkste was.
ROCKAN JE. Onder leiding van den Heer
H. F. Vos gaf Rockanje's Fanfare op 20 en
21 Dec. in „De Rots" twee uitvoeringen;
de le voor gehuwde donateurs en eereleden;
de 2e voor de overigen. Zoowel het muzikale
gedeelte van het programma, als de beide
tooneelstukjes vielen na de opening van
den avond door een goedgekozen welkomst
woord van den voorz. den Heer L. Vjjf-
vinkel zeer In den smaak en werden
hartelijk toegejuicht, vooral de beide num
mers, waarmee het gezelschap te Nieuw-
Helvoet in de le afdeeling een 2de en een
directeursprijs verwierf. De grimeur, de Heer
C. Kramer, stond met zijn mooie kunst het
gezelschap verdienstelijk ter zyde. De Heer
J. de Vries Jr. gaf in de pauze entusschen
de bedrijven goede pianomuziek. Een taart,
in de pauze ten bate van de kas verloot,
werd gewonnen door den Heer J. H. Pothof.
Het was een mooie avond, waarvoor Direc
teur en leden onze hulde.
4 Januari zal de tooneelvereeniging
„Kunst na Arbeid" in 't café „Heurèka" op
voeren het boeiend stuk van A. Ruysch:
„Zoo werd ik rijk!"
SOMMELSDIJK.
Geboren: Jacob, z, v. Cornelis Appel en
Tannetje Vijfhuize; Arij, z. v. Hubrechtvan
den Doel en Huberta Taaie.
Overleden: Margaretha Levi, 67 j., d. v.
Hartog Jacob Levi en KlaraMeuleman;Izak
Schol, 71 j., z. v. Lieven Schol en Anna
Doornhein.
OUDE TONGE.
Geboren: Teunis, z. van Leendert Both en
Leuntje de Jong; Augustinus Hendricus
Johannes, z. van Gerardus A. Meeuwis en
Petronella Surtel; Neeltje, d. van Jan Willem
van Noord en Jannetje Wouterina Breur.
Overleden: Martina Krouwer, 79 j. wed.
van Adam Pollemans; JohannisDingenouts,
93 j. echtgen. van Cornelia Pollemans; Lena
de Korte, 87 j. wed. van Simon de Korte.
OOLTGENSPLAAT.
Geboren i Johannis, z. van Maria Gootjes.
GetrouwdGerritjvan Dam, 23 jen Johanna
van Drongelen, 21 j.
VERKOOPINGEN.
Op WOENSDAGEN 8 en 15 JANUARI 1930
telkens nam 3 uur bij Veiling in Hotel
Polderman en bij Afslag in Hotel Keuvelaar
te Dirksland, van:
a. Drie Huizen; b. 0.94.95 H.A. (2 Gem.
20 R V M.) Tuinland; c. Het recht tot hef
fing van een erfpacht groot 8,68 van een
perceel tuingrond. Alles staande en gelegen
te Dirksland, behoorend tot de nalaten
schap van wijlen Mej, Wed. A.Vroeginde-
wejj. Notaris VAN DER SLUIJS.
Prinses Juliana eeredoctor
van de Leidsche universiteit,
De senaat van de Rijks-univer8iteit te
Leiden heeft aan Prinses Juliana het eere
doctoraat in de letteren en wijsbegeerte ver
leend. Als promotor is de hoogleeraar dr. J.
Huizinga, decaan der faculteit van letteren
en wijsbegeerte, aangewezen.
Maandag heeft H. K. H. met goed gevolg
haar laatste tentamen in het volkenrecht
EEN INTERESSANTE REIS.
Een zeer belangwekkende studiereis door
Rusland werd eenigen tijd geleden ondernomen
door Prof. Mr. H. Frijda, een man die op zich
zelf zeker niet onwelwillend tegenover dit land
staat. Van zijn indrukken en bevindingen heeft
hij een verslag gegeven in het Utr. Dagblad,
waaraan de volgende interessante passages
mogen worden ontleend:
„In Moskou gekomen is men in het hart
van het roode land. Daar zijn de groote be-
toogingen van jeugdj vrouwen en mannen en
deze zijn niet zelden gewapend. Daar is de
strijd tegen het kapitalisme en heerscht het
alleenzaligmakend communisme.
Er heerscht in Rusland een ontzettende
armoede, in alle klassen van de bevolking. Ja,
in sommige kringen wordt zelfs gebrek geleden.
Wat verder treft is het feit, dat alle luxe
artikelen ontbreken. Zoo vroeg b.v. een jour
nalist aan spreker of hij zijn vulpen niet wilde
verkoopen, omdat een dergelijk voorwerp een
voudig ontbreekt. Ook als men fotografeert
gebeurt het herhaalde malen, dat men tracht
duidelijk te maken, dat men het toestel wil
koopen.
Het aantal bedelaars, ook al is dit een
Oostersch verschijnsel, is bijzonder groot, even
als dat der verwaarloosde kinderen, 's Morgens
vroeg kan men op straat groote groepen vin
den. Hierbij komt, dat het een sterk gedegene
reerd geslacht is, dat zoo spoedig mogelijk uit
inrichtingen, waar zij onder worden gebracht,
tracht te ontsnappen. Toch doet men alles om
den toestand te verbeteren.
Deze menschen zijn de slachtoffers der revo
lutie. De steden zien er slecht uit, wat ook
geen wonder is als men nagaat, dat de loonen
in verband met de prijzen laag zijn. De ver
dienste bedraagt een derde van een arbeider
in het Westen. Maar door de revolutie heeft
de sociale positie van den arbeider mogelijk
heden en maatschappelijke waarden gekregen.
De beambten echter en vooral de kleine amb
tenaren zijn achteruit gegaan.
Er is geen land waar zoo'n vrijheid van
critiek mogelijk is als in Rusland, mits men
maar niet raakt aan de fundamenten van het
stelsel.
Er zijn jaren geweest, dat er in Rusland een
chaos heerschte. In 1921 is men gekomen tot
een nieuwe economische politiek, die weer een
en ander van het kapitalisme heeft binnen
gehaald.
De buitenlandsche handel is een monopolie
van den staat en ook de groothandel is voor
een aanzienlijk deel in handen van den staat,
evenais de groot-industrie. Het bestaan voor
de groot-industrie in private handen wordt
steeds moeilijker.
De landbouw is het zwarte schaap in Rus
land, ze is voor 97 in private handen. Wei
was de boer de bondgenoot van het proletari
aat, maar hij was het om het groot-grondbezit
te vernietigen.
De landbouwproductie is sterk achteruit
gegaan. Rusland, dat eens de korenschuur van
Europa was, heeft niets kunnen uitvoeren,
maar moest zelfs graan van buiten af invoeren.
Op het land is de rijke boer weer langzaam
opgekomen. Men streeft nu collectiviseering
van den landbouw na, en wekt de arme boeren
op gemeenschappelijk hun land te bebouwen.
De boer is echter individualist, die van 't com
munisme niet wil weten, vooral ook omdat het
den godsdienst bestrijdt.
Het groote gevaar is, dat de Rus het tempo
van de industrie niet te pakken heeft. Ook de
medezeggenschap dreigt een gevaar te worden,
daar zij de discipline bemoeilijkt. De leiding
is zich dit in Rusland wel bewust en het volk
wordt dan ook duidelijk gemaakt, dat ze
slechts adviseerend is. Men tracht nu de arbei
ders te prikkelen de productie van een con-
curreerende fabriek te overtreffen. Lukt dit,
dan krijgen ze een premie. Aan die propaganda
zit dus wel een kapitalistisch tintje."
ZWITSERLAND EN WIJ.
Zwitserland is evenals Nederland een klein
land. En het is. ook eveneens een mooi land,
al is de natuurschoonheid er van geheel anderen
aard dan die in ons land. Terwijl de Zwitsers
onder de bekoring geraken van de schoonheid
der lage landen langs de zee, trekken jaarlijks
duizenden Nederlanders als toerist naar Zwit
serland om er in hun vacantie over de Alpen
te - buitelen. Daardoor ook weten wij, dat
Zwitserland geen goedkoop land is; met name
de spoortarieven zijn er vrij hoog. En hetzelfde
geldt voor de spoorvrachten, die in hoogte
wedijveren met het Zwitsersche Alpentraject
zelf. Het is dan ook begrijpelijk, dat de tarwe
voor Zwitserland bestemd, niet wordt inge
voerd vanuit het Zuiden (Genua), immers de
hooge Zwitsersche spoorkosten doen de lage
Italiaansche tarieven practisch te niet. Deze
tarwe wordt dan ook voor een groot deel via
de Noordzee-havens, zoowel Rotterdam en
Amsterdam als Antwerpen, ingevoerd.
Op het voetspoor van de beruchte tarieven
politiek der Duitsche Rijksspoorwegen is men
thans ook in Zwitserland overgegaan tot een
tarievenstrijd. Men heeft zich eenvoudig de
vraag gesteld: hoeveel moeten de bestaande
tarieven op het Zwitsersche traject worden
verlaagd teneinde een goedkooper vervoer mo
gelijk te maken over italië-Zwitserland dan
via de Rijnhavens. En men heeft dit gedaan
zonder zich te bekommeren om- de levens
belangen van verschillende uiterst belangrijke
ondernemingen, zooals de te Bazel gevestigde
veembedrijven. Maar nog veel minder heeft
men zich bekommerd om het feit, dat ook
Nederlandsche belangen zeer ernstig worden
geschaad. Zoodat hier opnieuw een aanslag op
onze zeehavens is gedaan zeehavens, die
voor onze nationale welvaart van zoo groote
beteekenis zijn.
Het is dringend noodzakelijk, dat onze Re
geering met klem Zwitserland wijst op dezen
voor ons land zeer ongewenschten toestand.
Tusschen beide landen bestaan vriendschappe
lijke betrekkingen; beiden nemen in de wereld
huishouding ongeveer dezelfde positie in, dus
waarom zouden zij het elkander moeilijk
maken? Wanneer er dan ook op wordt aan
gedrongen om de vroegere spoortarieven te
herstellen, is het volstrekt niet uitgesloten, dat
een verzoek in dien zin in Zwitserland weer
klank zal vinden.
an
tal
tar
;ot
ig-
te
:r.
w
it
:n
:n
'S
Ie
ve
de
:n
én
ik,
1 "et
in
:n
g4
ie"
|n
3
ig
it
r-
n
tt
