'IE i
LOGEEREN
„Hotel-Restaurant SIMONS"
ÜOBBEMASTRAAT
Ons werk is onze rt
Zware Mm Cultivators. - Deering
Geeft U op als Abonné.
MAISGN SAN
RECHTZAKEN.
BINNENLAND
SOERENVISCHIHARKT12, bij de Groote Kerk
te ROTTERDAM.
PIET SIMONS zorgt voor U
Land- en Tuinbouw.
Gemengd Nieuws.
MOSSELMAN VIS, Ma
LAKENHANDEL HU1SKE
ONZE EILANDEN VAN ZATERDAG 26 JANUARI 1929
RECHTBANK TE ROTTERDAM.
De Herkingsche kerkkwestie voor de
Rechtbank.
De vordering in kort geding
Zaterdag heeft de president der Rechtbank,
mr. L. R. Telting, ia kort geding behandeld
de kwestie die te Herkingen gerezen is tus-
schen het gemeentebestuur eenerzjjds en de
Gereformeerde Gemeente anderzijds. Het be
treft een kerkgebouw dat op last van Ged.
Staten van Zuid-Holland gesloten is, omdat
het zich binnen 2u0 ellen afstand bevindt
van een ander (oud) kerkgebouw, dat even
wel met meer als zoodanig dienst doet doch
middelerwijl als schuur is verhuurd. Een
eigenaardig geval, een geval dat ook nogal
haastige afwisseling eischt, daar de Gerefor
meerde Gemeente te Herkingen nu al ge-
ruimen tyd met een splinternieuwe kerk
zit, zonder echter daarin godsdienstoefenin
gen te mogen houdenen dat allemaal
om een simpele schuur.
Maar nu het kort geding.
Eischeres was de Gereformeerde Gemeente
te Herkingen - vroeger geheeten de Oud-
Nederduitsche Gereformeerde Gemeente te
Herkingen; procureur mr. J.Drost;advocaat
mr. Th A. Fruin.
Gedaagde was de heer D.J Visscher, bur
gemeester der gemeente Herkingen, wonen
de te Dirksland; procureur mr. H, Bavinck;
advocaat mr. P. Wessels uit Den Haag.
De Gereformeerde Gemeente verklaarde,
bi) monde van haar advocaat, dat zij eigena
res was van een door haar het vorig jaar
gesticht kerkgebouw in de gemeente Her
kingen. Tijdens den bouw van deze kerk ge
bruikte eischeres voor de uitoefening van
baar godsdienst een ander, haar toebehoo-
rend gebouw, dat zich toevallig op slechts
200 el afstand van de nieuwe kerk bevond.
Deze laatste omstandigheid heeft het colle
ge van Burgemeester en Wethouders der
gemeente Herkingen doen besluiten een on
derzoek in te stellen in het belang der open
bare orde. Op 22 Augustus '28 openbaarde
zich het resultaat van dit onderzoek: het
verlof tot stichting van het nieuwe kerkge
bouw werd geweigerd. Op 24 December
heeft het college van Ged Staten van Zuid
Holland deze afwijzende beschikking beves
tigd.
De Gereformeerde Gemeente onttrok het
oude kerkje aan z)jn bestemming en ver
huurde het als schuur. Daarmee meende
z(j de kwestie te hebben opgelost, zoodat zy
vrijelijk gebruik zou kunnen maken van het
nieuwe gebouw. Maar neeü, de beslissing
van Ged Staten bleef van kracht: de nieuwe
kerk mocht niet worden geopend.
Eischeres meent nu, dat B. en W. inbreuk
maken op haar eigendomsrecht, dat zü op
het nieuwe gebouw heelt. Bovendien is zij
van oordeel, dat het gemeentebestuur (c.q.
B en W van Herkingen de wet op de on
derscheidene kerkgenootschappen schendt,
welke met vrijheid van godsdienstoefeningen
laat. Op deze wijze zegt de Gereformeerde
Gemeente, wordt ons de gelegenheid beno
men onzen eeredienst uit te oefenen.
Maar nu is er nog een andere kwestie. En
wel deze: in 1922 traden negen personen uit
de eischende gemeente Bij die gelegenheid
is eischeres zij heette toen nog de Oud-
Nederduitsch Gereformeerde Gemeente -
toegetreden tot de Vereeniging van Gerefor
meerde Gemeenten. Dien overeenkomstig
heeft zij haar naam veranderd in die van
Gereformeerde Gemeente te Herkingen.
Er zou dus du een mogelijkheid kunnen
bestaan, dat die negen uitgetreden personen
opDieuw een gemeente vormden en hun
eeredienst wilden uitoefenen in de oude kerk
- tegenwoordig schuur waardoor dan
inderdaad de nieuwe kerk onmogelijk zou
worden Eischeres deelt echter mede. dat de
negen uitgetreden personen volstrekt geen
Dieuwe gemeente hebben gesticht. Het is
volgens eischeres, volkomen uitgesloten te
achten, dat het gebouwtje ooit weer als kerk
in gebruik zal worden genomen. Daarom
vindt z(j hel feit, dat aan haar het gebruik
der nieuwe kerk is ontzegd, een onrecht
matige overheidsdaad, inbreuk makend op
het burgerlijk recht vaD eigendom van eische
res op haar nieuw gesticht gebouw en tevens
iDbieuk te maken op het publiekrecht door
uitvoering te geven aan een ongeldig ge
worden beschikkiDg
Bij monde van mr. P. Wessels heeft ge
daagde als volgt van repliek gediend. In elk
geval, aldus deze, kan aan eischeres haar
vordering niet worden toegewezen, daar de
groDdslae, waarop deze berust, niet vaststaat
Eischeres kan met het oude kerkje doen wat
z(j wil. dat blijkt wel hieruit, dat z{j het
gebouwtje als pakhuis heeft verhuurd Dit
beweerde recht van eischeres is. volgens ge
daagde, betwistbaar en eerlaDg zal het tot
onderwerp van een procedure worden ge
maakt tusschen de Gereformeerde Gemeente
en de negen uitgetreden leden, die zich tot
op heden op bet standpunt stellen dat zij
en niemand anders, de werkelijke leden dier
oorspronk-liike Oud-Nederduitsche Gerefor
meerde Gemeente zijn Gedaagde is van oor
derf, dat. er geen sprake is van een onrecht
matige overheidsdaad.
Des middags heeft mr Telting uitspraak
in dit kort geding gedaan Hij overwoog, dat
is komen vast te staan, dat de eischeres
zonder voorafgaand verlof van Burg en Weth.
van Herkingen binnen de gemeente een kerk
heeft gebouwd binnen 200 ellen van een be
staande kerk. Burg. cd Weth. hebben het
verlof tot stichting geweigerd en Ged Staten
bevestigden deze weigering, welke uitspraak
echter nog niet aan de beslissing van de
Kroon door eischeres is onderworpen.
Het besluit van Burg. en Weth. tot slui
ting van 't nieuwe kerkgebouw is 't noodza
kelijk uitvloeisel van de tot dusver onaan
gevochten beslissing van Ged. Staten tot
weigering van de stichting van het nieuwe
kerkgebouw. En wanneer de op- of inrich
ting zonder verlof geschiedt, is het zaak, dat
het gebouw wordt gesloten,
Eischeres zegt dat de beslissing van over
heidswege haar feitelijken grondslag heeft
verloren, immersi het feit van het bestaan
van twee kerken binnen 200 ellen van elkan
der is vervallen. De president kan echter dit
oordeel van eischeres niet deelen. Het staat
niet ter beoordeeling van het college van
Burg. en Weth. of een op wettige wijze tot
stand gekomen beslissing van een boven haar
gesteld administratief college al dan niet
zal worden ten uitvoer gebracht.
Daardoor zouden Burg. en Weth. buiten
de grenzen van hun bevoegdheid treden.
Eischeres zal zich tot de Kroon moeten
wenden.
De president verklaarde eischeres niet ont
vankelijk in haar vordering en veroordeelde
haar in de kosten van het reféré tot deze
uitspraak aan z(jde van gedaagde groot ƒ30
(Adv.)
ZAAL INGESTORT TE LONNEKER.
ENSCHEDE, 22 Jan. Hedenmorgen te
ruim elf uur heeft alhier een ernstig ongeluk
plaats gehad. De nieuwe danszaal van café
Dikkers, gelegen aan den Hengeloschweg,
onder de gemeente Lonneker, die ongeveer
twee weken geleden in gebruik was genomen,
doch nog niet geheel reed was, is ingestort.
Er waren nog zeven arbeiders, schilders en
metselaars, aan het werk. Een van hen, de
ongeveer 35-jarige ongehuwde schilder Zoet
hout uit Groningen, geraakte tusschen de
balken bekneld en moes', worden uitgezaagd.
Eenige oogenblikken later is hij overleden,
waarschijnlijk doordat hem zijn nekwervel
werd gebroken. De kastelein, de heer W. Dik
kers, die in de zaal aanwezig was, trachtte
naar her café te vluchten, doch werd door een
balk getroffen, waardoor drie zijner ribben
braken. Een drietal andere werklieden kregen
minder ernstige kwetsuren.
Het ongeluk is waarschijnlijk daaraan te
wijten, dat de buitenmuren naar beide kanten
uitweken, zoodat het dak instortte. De zaal
is geheel verwoest.
Nader vernemen wij nog het volgende:
De oppervlakte van het gebouw is ongeveer
270Ma. De teekening, die gemaakt was door
een opzichter, wes door het bouwkundig toe
zicht van de gemeente Lonneker goedgekeurd.
Het gebouw was echter nog niet voor in ge
bruikneming afgeleverd. Het dak werd alleen
gedragen door de buitenmuren, doch had ver
der van binnen geen steun. Bij de zware
sneeuwval van de vorige week heeft het zich
goed gehouden. De mogelijkheid bestaat even
wel, dat toen reeds de muren een knauw heb
ben gekregen en daarna bij den plotseling
ingevallen dooi zijn bezweken.
Hoewel, zooals gezegd, het gebouw nog niet
was goedgekeurd, waren er reeds Zondagavond
ongeveer 200 dansers in de zaal aanwezig. Ware
het ongeluk toen gebeurd, dan zou de ramp
niet te overzien zijn geweest. Een geluk mag
het nog heeten voor de in de zaal aanwezige
werklieden, dat de stoelen en tafels er langs de
kanten in waren opgestapeld. Het neerstor
tende dak werd hierdoor nog eenigszins tegen
gehouden. Ware dit niet geschied, dan zouden
ér zeker meer slachtoffers te betreuren zijn
geweest.
De gewonde kastelein, de heer B. A. Dikkers,
is naar het ziekenhuis overgebrachi. De overige
gewonden konden naar huis gaan, daar zij
slechts betrekkelijk lichte kwetsuren hadden
opgeloopen. Uit een voorloopig onderzoek van
de specie is gebleken, dat deze aan de gestelde
eischen voldoet.
Twee schilders en een metselaar bevonden
zich tijdens de instorting op het dak. Door het
hevig gekraak werden zij gewaarschuwd zoo
dat zij zich bijtijds konden bergen.
Het lijk van den om het leven gekomen Zoet
hout is door de Justitie in beslag genomen.
Er waren spoedig na het ongeval drie dok
ters ter plaatse.
De ruïne van de zaal maakt den indruk of
er een aardbeving heeft plaats gehad. Alles
ligt door en over elkaar. De langs het perceel
loopende straat is door de omgevallen muur
brokken geheel versperd. Er was vooral in het
middaguur zeef veel bekijks, zoodat de politie
groote moeite had het verkeer geregeld te doen
doorgaan. Behalve de politie uit Lonneker was
ook die uit Enschede gerequireerd, om de orde
te handhaven. Deskundigen zullen een onder
zoek instellen aan welke oorzaak het ongeval
moet worden toegeschreven.
LAFFE STREEK TE GOUDA.
GOUDA, 23 Jan. - Baldadige feestvierders
hebben des nachts van een in de Steijnkade
liggende woonschuit een handwagen van boord
gehaald en onder Reeuwijk in een sloot ge
reden. De vrouw van het vaartuig had de ver
dwijning van den wagen bemerkt en ging op
zoek naar haar eigendom. Op den Zwarteweg
is zij door een der mannen overvallen, geslagen
en getrapt, tengevolge waarvan zij verwon
dingen aap gezicht en knie opliep. Den laffen
aanrander is de politie op het spoor.
TRAGISCH ONGEVAL TE
SCHUILENBURG (FR.).
Twee broertjes door het Ijs gezakt en ver
dronken.
SCHUILENBURG (Fr.), 23 Jan. Twee
zonotjes van den rietsnijder W. de Vries, die
hun vader zouden afhalen, zijn door het ijs
gezakt en verdronken.
KINDJE VAN VIJF MAANDEN TE
KAMPEN VERBRAND.
KAMPEN, 23 Jan. Een jonge moeder in
de Prinsenstraat alhier had een baby van vijf
maanden. Ze moest noodzakelijk een bood
schap doen in de buurf, maar voelde bezwaar
het kindje alleen in huis te laten en riep daar
voor een vijfjarig buurjongetje binnen, om tij
dens haar afwezigheid even op te passen. Het
ventje zag in de wieg een rammelaar hangen
met balletjes van celluloid en toen kwam in
zijn brein het onzalige denkbeeld op, te onder
zoeken of die dingen zouden willen branden.
Het noodlottige doosje ontbrak helaas niet op
de tafel en de rest laat zich denken. In een
oogwenk stond het wiegekleed in volle vlam
en toen de buren op het angstgegil van het
knaapje kwamen toeschieten, had de baby
reeds zulke brandwonden aan het hoofdje be
komen, dat hij kort daarop in het zieknhuis
overleed.
ZEVEN JONGENS DOOR HET IJS GEZAKT.
WAALWIJK, 23 Jan. Gistermiddag zak
ten alhier zeven jongens door het ijs. De land
bouwer Pulles wist zes jongens met gevaar
voor eigen leven te redden. De zevende werd
door een toevallig passeerenden wielrijder be
wusteloos onder het ijs uitgehaald. Met behulp
van kunstmatige ademhaling slaagde men er
in de levensgeesten weer op te wekken, maar
de toestand van den jongen is nog ernstig.
VERSCHILLENDE INBRAKEN TE
ROTTERDAM.
ROTTERDAM, 23 Jan. Maandagavond
en in den vorigen nacht hebben hier ter stede
wederom verschillende inbraken plaats gehad,
die echter den daders slechts een geringen
buit hebben opgeieverd,
In de eerste plaats heeft men zich met be
hulp van valsche sleutels toegang verschaft
tot het pakhuis van den koopman J. R. aan de
Ged. Botersloot, waar een partij van pl.m. 200
vischdobbers en een partijtje oud tin werden
ontvreemd. Eveneens met valsche sleutels zijn
ongenoode bezoekers in het kantoor van het
advertentie-bureau „Zeevaart" aan de Leuve-
haven gekomen, waar zij een bedragje van
2.24 buit maakten. Dan is ingebroken in het
kantoor van den pettenmaker E. S. de W. aan
de Lijnbaanstraat, waar alles overhoop gehaald
is, doch de dader niets van zijn gading heeft
kunnen vinden. Eveneens geen succes hadden
de inbrekers, die in liet kantoor van liet Wo
ningbureau van J. G. aan de Vliegerstraat een
schrijfbureau doorzochten; zij waren binnen
gekomen via een tuimelraam. Meer succes had
de man, die in het kantoor van den glazen-
wasscher P. v. d. S. aan den Schiedamsche-
singel wist binnen te dringen: hij vond ten
minste een overjas.
S.S. „VALKA" VLOT GESLEEPT.
HOEK VAN HOLLAND, 23 Jan. Het s.s.
„Valka", dat hedenmorgen door sleepbooten
van L. Smit Co.'s Internationalen Sleep
dienst is vlot gelleept, is hedenmiddag te twee
uur Hoek van Holland gepasseerd, gesleept
door drie sleepbooten. Het vaartuig gaat thans
naar Rotterdam ter reparatie.
LASCHAPPARAAT GESPRONGEN.
Twee arbeiders gedood.
DORDRECHT, 23 Jan. Hedenmorgen te
ongeveer half tien bad op Jurgens' Oliefabrie-
ken te Zwijndracht een.ernstig ongeval plaats,
dat den arbeiders S. A. van Eyk en J. M.
Goudsbloem het leven kostte.
Deze arbeiders waren bezig met het schoon
maken van een laschapparaat, toen dit plotse
ling uit elkaar sprong. De kap van het toestel
werd honderden meters in de lucht geslingerd.
De twee slachtoffers, die zwaar" verminkt
waren aan het hoofd, moeten op slag dood ge
weest zijn. Een derde arbeider, die vlak bij
het apparaat stond, werd tegen den grond ge
worpen, maar kreeg geen letsel. De man was
echter zoo overstuur, dat hij naar zijn woning
gebracht moest worden.
Over de oorzaak van het ongeval kon men
ons geen mededeelingen verstrekken. Men
schijnt hieromtrent in liet duister te tasten.
DRONKEMANSRELLETJE TE KERKRADE.
Gedreigd met een herhaling van Grootegast.
HEERLEN, 23 Jan. Het drama te
Grootegast schijnt op verschillende personen
een ongunstigen invloed uit te oefenen. Te
Kerkrade althans heeft een zekere S. tijdens
een conflict met twee agenten na het café
sluitingsuur gedreigd met een herhaling van
het gebeurde in de provincie G'oningen. Om
dat die onder invloed van sterkedrank ver
keerde, zich niet uit het café wilde verwijderen,
werd hij door de politie hiertoe aangenaamd.
Hij begon echter met de agenten een vecht
partij, en voegde hun toe dat hun hetzelfde
lot wel eens kon te beurt vallen als den veld
wachters te Grooiegasi. De beide agenten
lieten zich geen vrees aanjagen en slaagden er
in den woesteling te arresteeren.
VROUW TE APELDOORN VERMIST.
APELDOORN, 23 Jan. Sedert 4 Jan.
wordt vermist de 61 -jarige echtgenoote van
den heer B. S. wonende in de Apollolaan 5, al
hier. De vrouw, ter lengte van pl.m. 1.55 M.,
heeft blond haar, en was gekleed in eén langen,
donkergrijzen mantel met donkerbruine cein
tuur en zwart krulbontje, bruinen vilthoed,
zwarte schoenen en dito kousen. De heer S.
stelt 100 beschikbaar voor hem of haar, die
de gegevens verstrekt, welke er toe leiden, de
vrouw terug te vinden.
BELOONING VAN DUIZEND GULDEN
UITGELOOFD.
DEVENTER, 22 Jan. De commissaris
van politie, alhier, maakt bekend, dat aan hem
of haar, die de politie zoodanige inlichtingen
verstrekt, welke leiden tot de opsporing en
terugvinding van het bedrag, waarvan G. J. J.
Stoelinga op 19 dezer beweert te zijn beroofd,
een belooning van 1000 zal worden toe
gekend.
OOK BELGIE KOOPT FOKKER-
VLIEGTUIGEN.
Order voor tien toestellen.
AMSTERDAM, 23 Jan. Nadat een der
grootste Fransche luchtvaartmaatschappijen
bij de Nederlandsche Vliegtuigenfabriek kort
geleden een order plaatste voor tien Fokker
verkeersvliegtuigen, heeft thans ook België tot
aankoop van Fokker-vliegtuigen besloten. Wel
is waar worden deze toestellen niet door de
Amsterdamsche fabriek geleverd, dóch is een
licentie-overeenkomst getroffen met de S.A.B.
C.A. (Société Anonyme Beige de Construc
tions Aé'ronautiques) te Brussel, die de machi
nes in eigen werkplaatsen zal bouwen. Het
type in kwestie is de drie-motorige Fokker F.
VII, uitgerust met Titan-motoren, welke
vliegtuigen gebruikt zulien worden voor het
Belgische luchtverkeer, de luchtlijnen in de
Beglische Congo en voor de luchtverbinding
tusschen België en zijn koloniën. De Fokker
toestellen zijn thans in gebruik bij meer dan
dertig luchtverkeersmaatschappijen en in 32
verschillende landen.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
en het gebruiken van een middagmaal
is een kwestie van vertrouwen.
DOE ZULKS IN HET HUIS WAAR
UW VOOROUDERS DIT DEDEN.
De bereiding vail alcohol uit suikerbieten.
Onze rijkslandbouwconsulent te Parijs,ir.
Sevenster, schryft in Handelsberichten:
Waar de bietsuikerindustrie thans moei
lijke t(jden doormaakt, bestaat er aanleiding,
een en ander mede te deelen omtrent een
wyze van verwerking van de bieten, welke
in Frankrijk sinds het midden van de voor
gaande eeuw op tamelijk uitgebreide schaal
wordt toegepast. In andere landen heeft
deze industrie tot nu toe geen of weinig
ingang gevonden.
Een gedeelte der in Frankrijk geteelde
bieten wordt namelijk niet tot'suiker, doch
tot alcohol verwerkt Vóór den oorlog waren
de bieten van 25U.OOO H.A. voor de suiker
bereiding bestemd, die van ruim 50.000 H.A.
voor de alcoholbereiding, d. i. derhalve der
verbouwde bieten. Destijds bedroeg het aan
tal distilleerderijen ongeveer 250. Centra
dezer industrie zijn de omgeving van Parijs
Normandie en de Noordelijke Departemen
ten als Oise, Somme en Pas-de-Calais.
Vele distilleerderijen zijn tijdens den oor
log verwoest. In verband met de in dien tijd
onzekere vooruitzichten betreffende den af
zet van alcohol zijn zij slechts voor een ge
deelte weer opgebouwd. Dientengevolge is
het aantal bietendistilleerderijen thans kleiner
dan vóór den oorlog. Thans bestaan er 140,
die deel uitmaken van een landbouwbedrijf,
10 coöperatieve distilleerderijen en circa 30
inrichtingen, welke zelfstandig door particu
liere ondernemers worden gedreven.
De achteruitgang van deze nijverheid kan
voorts hieruit blijken, dat de cultuur van de
alcoholbieten is ingekrompen tot 27 000 H.
A., zoodat zij nu slechts 10% van denble-
tenbouw uitmaakt.
Zooals uit bovenstaande cijfers blijkt,heeft
de verwerking in hoofdzaak op de boerde
rij zelf plaats. Daartoe zijn meer of minder
belangrijke inrichtingen noodig. De kleinste
distilleerderijen verwerken circa 20 ton bie
ten per dag en worden aangetroffen op be-
diijven van 160 tot 200 H.A. De grootste
landbouwdistilleerderljen verwerken tot 100
ton bieten per dag. Deze koopen dan echter
een gedeelte van de grondstof by landbou
wers in de omgeving aan.
De capacitiit der coöperatieve fabrieken
is 100 tot t50 ton. De particuliere fabriekeD
zijn grooter. Haar capaciteit bedraagt ge
woonlijk 300 a 400 ton; de grootste kan
700 ton bieten per dag verwerken. De distil
leerderijen werken van omstreeks 1 October
tot 16 Januari, circa 100 dagen per jaar.
De voordeelen voor den landbouwer-fabri
kant liggen voor de hand. Aangenomen, dat
de prijs van het eindproduct naar verhouding
gelijk is aan dien van suiker, hetgeen
verder zal blijken het geval te zijn, dan
nltjft de winst van den suikerfabrikant voor
den landbouwer behouden. De verwerkings
kosten zijn geringer, terwijl het vervoer van
oieten en pulp, in Frankrjjk metztjn groote
afstanden en klein getal waterwegen een
factor van beteekenis, daarenboven zoo goed
als geheel wordt uitgeschakeld. Een ander
voordeel is dat kleine hoeveelheden bieten
kunnen worden verwerkt. Op de bedrijven,
waar een distilleerinrichting aanwezig is,
wordt als regel meer dan '/3 gedeelte van
het bouwland met suikerbieten beteeld. De
voorwaarden voor deze industrie zijn de
laatste jaren zoodanig geweest, dat nieuwe
dirtilleerderijen zijn gebouwd o.a. in het
departement Cóte d'Or. Hier en daar sluiten
kleinere landbouwers zich aaneen ter op
richting van een coöperatieve fabriek. Ge
durende de afgeloopen twee jaar zijn 4 co-
operatieve distilleerderijen gebouwd.
Op dit oogenbiik bedragen de bouw- en
inrichtingskosten ongeveer 15 000 francs per
ton bieten, die per dag moet worden ver
werkt. Zoo bedroegen de bouwkosten van
een bedrijf in Cóte d'Or, hetwelk dezen
zomer gereed kwam en een capaciteit bezit
van 200 ton, ruim 3 miliioen francs. Het
spreekt vanzelf, dat dikwijls, vooral op de
boerderijen, van aanwezige gebouwen ge
bruik kan worden gemaakt, waardoor de
kosten lager kunnen zijn.
Zonder in de technische bijzonderheden
te treden, kan omtrent het bedrijf het vol
gende worden meegedeeld:
Wasschen en snijden van de bieten heeft
op de gewone wijze plaats. Het onttrekken
van de suiker geschiedt op tweeërlei wijzen,
n.l. door maceratie of diffusie Bij de eerste
methode, welke minder uitgaven aan mate
riaal vordert en op de kleinere bedrijven
wordt aangetroffen, heeft het onttrekken
plaats in open vaten, welke gewoonlijk van
hout z)jn. De diffusie, welke op de nieuwere
bedrijven wordt toegepast, eischt grootere
vakkennis en oplettendheid van de zijde van
het personeel. Men verkrijgt echter een sap
met 10 pCt. suikergehalte tegen 6 k 7 pCt.
bfl het oudere systeem. In de diffusie-ma
chines worden de gemalen bieten bewerkt
onder een druk van ongeveer ls/4 atmosfeer.
De werktuigen zijn onderling verbonden,
evenals zulks met de vaten bij het mace-
ratie-systeem het geval is.
Het onttrekken begint bij een temperatuur
van 90° C., welke in het laatste vat is ge
daald tot 35". Het sap wordt hierna in een
aant3l groote open bassins geleid, waarin
de alcobolgisting plaats heeft, welke eindigt
bj) een temperatuur van 20°. Vervolgens
heeft de distillatie plaats.
De opbrengst aan alcohol hangt af van
het gehalte der bieten. Vroeger werden nog
tamelijk veel balfsuikerbieten voor de stoker
rij verbouwd; tegenwoordig zoo goed als uit
sluitend suikerbieten.
Theoretisch levert 100 K.G. suiker 60 k
61 L alcohol. Men rekent gewoonlijk, dat
1000 a 1200 K G. suikerbieten 1 HL zui
veren alcohol geven. Alcohol van 100° wordt
echter niet bereid. Men volstaat met een
distillatie tot 90°.
Vóór den oorlog was de handel in bieten
alcohol vrij. Tijdens den oorlog verschafte
de staat zich echter het monopolie van der
aankoop, hetwelk tot heden is gehandhaafd.
De aankoopprijs van den alcohol wordt jaar
lijks vastgesteld door een door den minister
van financiën benoemde commissie, waarin
behalve de bietenstokers, de afnemers van
de regeering en een aantal ambtenaren zit
ting hebben. De prjjs wordt bepaald op grond
slag van den suikerprijs De commissie houdt
daarbij rekening met de bedrjjfsonkosten
der suikerfabrieken en bietenstokertjen en
stelt aldus een coëfficiënt vast, waarmede
de gemiddelde suikerprijs moet worden ver
menigvuldigd om den prjjs van 1 H.L. alco
hol te verkrijgen.
Waar de suikerindustrie door een invoer
recht van 1 franc per K G. suiker een sterke
bescherming geniet en de vaststelling van
den coëfficiënt volgens het oordeel der alco-
holbereiders tamelijk billijk is geweest, is
het verwerken van suikerbieten tot alcohol
een loonend bedrijf geweest.
Naar verluidt, wordt echter aan de suiker
industrie een eenigszins bevoorrechte positie
gegeven. De regeeriDg bedoelt biermede de
alcobolbereiding en daarmede de alcoholcon
sumptie zooveel mogelijk te beperken. Het
is ook om die reden, dat de Staat weigert
den handel in dezen alcohol weer vrij te
geven. Op deze wijze wordt jaarlijks 700.000
H.L alcohol (en bovendien nog 500,000 H.L.
melasse-alcohol) aan de consumptie onttrok
ken en uitsluitend voor industrieels doel
einden bestemd.
Vóór den oorlog bedroeg de alcoholprüs
40 a 50 frs. per H L. Het laatste jaar was
deze ongeveer 350 frs., hetgeen rekening
houdend met de waardedaling van den franc,
van circa 50 tot 10 cent, dus belangrijk
hooger is dan in 1913 en 1914
De landbouwers hebben dan ook thans,
nu de prijsbepaling voor hen op zoo gunstige
voorwaarden geschiedt, tegen het Staats
monopolie weinig bezwaar. Zij zien wel in,
dat by een vrije markt de gemiddelde prijs
weinig zoude verschillen van dien, welken
zij thans voor hun product verkrijgen.
De bietendistilleerders zijn vereenigd in
een syndicaat, belast met de verdediging
van hun belangen. Het syndicaat bezit een
laboratorium, hetwelk de gistbereiding voor
de aangeslotenen heeft ter hand gsnomen.
Waar de distilleerderijen te klein zijn om
een eigen scheikundige te onderhouden stelt
het syndicaat tijdens de campagnie een 10-
tal scheikundigen aan, die in de verschillende
productiecentra werkzaam zijn en geregeld
toezicht op de gang van zaken in de ver
schillende bedrijven uitoefenen. Aan de
economische uitkomsten komen ook deze
maatregelen zeer ten goede.
GROOTE OPLICHTERIJEN TE BERLIJN.
Benken voor circa 3 miliioen mark
benadeeld.
BERLIJN, 22 Jan. De Berlijnsche recher-
ehe is eengrootez wendelaffaire met vervalsch-
te wissels op het spoor gekomen. De bedoelde
manipulaties zijn door den firmant van het
bankiershuis Löweuberg Co., Unter den
pinden 42, dr. Lewin geheeten, gepleegd.
Dr. Lewin blijkt naar Parijste zijn gevlucht,
waarheen zijn vrouw hem is gevolgd Ook
de verblijfplaats van den procuratiehouder,
Rappaport, Die eigenlijk commanditair ven
noot der instelling is, is onbekend. De bank
beeft heden haar betalingen gestaakt.
De firma Löwenborg Co die reeds in
1848 is opgericht, genoot vroeger een zeer
goede reputatie. Z(j werd in 1915 door dr.
Bewin overgenomen.
Sedert November j.l. doken bij diverse
bankinstellingen in Duitschland wissels op
van verschillend uiterlijk en op verschillende
valuta luidend, die meerendeels de hand-
teekening van de grootste Duitsche indus
trieele ondernemingen droegen. De wissels
waren door Lewin in omloop gebracht, die
ze bij bedoelde bankinstellingen verdiscon
teerde, waardoor hy groote bedragen in han
den kreeg. Daar de firma Löwenberg &Co,
op grond van haar oude reputatie voor cre-
dietwaardig gold, kwam aauvankeiyk nie
mand op de gedachte, dat men met ver-
valschte wissels had te doen Enkele groote
provinciale bankinstellingen, die dergelyke
wissels in disconto hadden genomen, stel
den degenen, wier naam als acceptant op
de wissels voorkwam, van een en ander in
kennis. Op deze wyze kwamen reeds vroeger
in sommige gevallen de onregelmatigheden
aan het licht, doch Lewin wist verdere moei
lijkheden te voorkomen, door de wissels in
die gevallen onmiddeliyk tegen contante
betaling terug te nemen.
In de gi
niet werdf
treffende
valdatum
een veel
over de oi
Intusscb
aantal gro-
van Löwe
en ten slq
titie
iandsche 1
een bedrd
te zyn op
Naar ui
is ook ee:
heeten,
trokken,
moet circl
Bloei
het begii
onveilig
ontvangei
Italiaanse?
besloten
verschille
len. Bij
gedood, I
Askari's
gewond.
Nieuwe
parijI
meld woi
Mateixeii
de Azore
Portugee
inzameli;
tuig.
2E ATELIER VANAF HET S
o
Alles uit voorraad levei
SOMMELSDIJK - - Te!
HOOGSTRAAT 279, bij het Viaduct - Tel. 923
Stoffen Kleermakersfournituren
Gestreept Engelsch leer Billart- en Bes
Gevestigd 1882
F"
ALLEEN
Geldersche Kade No. 7, Rt
nabl] HET WITTE HUIS
WAS, IS EN BLIJFT HET
EN MEEST BETROUWBARE ADRE
Elastieken Kousen, Breu
Buikgordels, Suspenso
Vraagt onze zeer belangrijke Qratis Broc
courant, welke op aanvrage gaarne worde
a Aanbevelend, Arth E. M.