LOGEEREN
PIET SIMONS zorgt voor
Pluimveeteelt.
CARTER'S Kill PILLS
Voor huis en hof.
RECHTZAKEN.
2
ONZE EILANDEN VAN ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1928.
O
ijsbeer, de zeehond, de vos, eenige strand?
vogels en verschillende soorten van visschen,
die allen tot voedsel van de bewoners dienen.
Al die dieren, met uitzondering van het
rendier en het goudhaasje, zijn vleeschetende
dieren. Daar ziet men één geboren en op
gegeten worden; weer geboren worden in
een andere gedaante en weer opgegeten wor
den, en zoo gaat dat maar steeds door. De
visschen eten elkaar op, de vogels eten de
visschen op, de vossen de vogels, de ijsbeer
eet elk levend wezen dat hy maar kan krijgen,
en de menschen eten elk levend wezen die
in hun bereik komen. Hier denk ik aan een
verhaal van een kattenvellen koopman. Deze
had een groot aantal katten, en die voedde
hy met muizen die hij zelf fokte. Het vleesch
van de katten diende weer tot voedsel voor
de muizen, en zoo ging dat maar om en om.
Op deze manier kreeg hij héél goedkoop
kattenvellen, die hij duur aan den man bracht.
In de Poolstreken ziet men iets dergelijks,
maar op groote schaal. De vellen en de veeren
dier dieren zijn een belangrijk handelsartikel.
De hond is ook in die streek de trouwe
metgezel van den mensch. Deze wordt ge
voed met het vleesch der andere dieren,
gewoonlijk echter met visch; maar na zijn
dood, dient ook hij tot voedsel der dieren,
soms ook wel van den bezitter.
Wij denken er zoo weinig over na, maar
toch ziet men duidelijk, dat alle levende
wezens elkaar opeten, en dat alle lichamen
na het verteringsproces te hebben door
gemaakt, in andere lichamen weer te voor
schijn komen. In een druppel water wordt
oorlog gevoerd, door met het bloote oog
onzichtbare diertjes, die elkaar ook weer
opeten. In de levenlooze natuur zien we
hetzelfde gebeuren. Waar voor duizenden
jaren land was, is nu zee, en omgekeerd;
waar vroeger geen bergen waren, verheffen
zich thans hooge bergen. De meeste dieren
die er thans zijn, bestonden vroeger niet.
De voorhistorische planten- en dierenwereld
zag er heel anders uit. Alles is veranderd.
Bezien wij onze landkaart maar eens. Waar
nu de Zuiderzee is, was tot ongeveer de
twaalfde eeuw alles nog land, en wordt weer
land.
Het eigenlijke Katwijk aan Zee ligt onge
veer een K.M. ver in de Noordzee; bij heel
laag water kan men nog de huizen onder
water zien. De groote Kerk te Scheveningen
stond vroeger midden in het dorp, en nu
staat zij vlak aan de duinen. Bezien we nu
eens de wereldkaart. Waar vroeger groote
en rijke steden waren, vindt men thans
water, of ze zijn onder de lava bedolven. Er
was eens een tijd, dat wij aan den Equator
waren, dat de Noordpool in het Zuiden lag,
dat er hier nog ijsbergen waren vooral in
Drente, Gelderland en Utrecht, dat er hier
dieren waren die niet meer bestaan, of naar
andere landen verhuisd zijn. En weer zijn we
op weg naar het Zuiden. We zijn op onze
wandeling al veel dichter bij de maan ge
komen; maar wat zeg ik, wandeling? We
maken ieder etmaal een ritje van 40 000 K.M
En nog gaat bet niet hard genoeg naar onzen
zinwe willen altijd nog vlugger voorwaarts.
Het is een komen en een gaan, een opstaan
en een ondergaan, een verschijnen en ver
anderen op de wereld, dat men er verbaasd
over staat. Juist deze beweging en dit tel
kens veranderen is de drijfkracht van al het
geschapene, en als men dat eens goed nagaat,
dan komt men er toe, zich diep aanbiddend
in het stof te buigen, voor dien Almachtigen
Schepper, die alles zoo wtjslijk heeft gere
geld. Met David moeten wij dan toch zeg
gen! „Wat zijn Uwe werken groot, o, Heere,
Gij hebt ze allen met wijsheid gemaakt."
We mogen zeggen en praten wat we willen,
er is geen God, er bestaat niets enz. enz. op
de vraag, waar is het begin? of waar komt
dat vandaan? of hoe komt het toch? daar
staan we voor een muur. Daar houdt ons
klein verstandje op, en moeten we zeggen;
ik weet het niet, ik weet niets; ik geloof
en ik aanbid. Wat zou God toch klein zijn,
indien wij Hem zouden kunnen begrijpen.
(Ofschoon we God soms wel eens al te men-
schelijk en te naïef voorstellen). Alles is
geschapen, maar niet volmaakt. Alles moet
zich ontwikkelen en steeds ontwikkelen, en
alle levend wezen voelt den natuurlijke drang
in zich, om zich voort te planten. En dat is
dan ook de drijfkracht van alleszonder dat
zou onze aarde reeds lang verdwenen zijn,
zooals zoovele wereldbollen, die nu in scher
ven, om het zoo maar uit te drukken, door
het luchtruim zweven.
De tweede streek of het tweede gedeelte
vinden we tusschen den Westafhang van den
Oeral tot aan Watjke en Perm. Hier vindt
men veel dennen en zéér veel struikgewas.
De winter duurt hier 67 maanden. Dat het
kwikzilver hier bevriest, is heel iets gewoons.
In November ligt hier de sneeuw reeds
metershoog. De landbouw is hier echter niet
slecht; gerst, haver, rogge, aardappelen en
eenige groentensoorten gedijen uitmuntend.
De roofdieren in deze streek zijn de beer, de
wolf, de vos en de lux. Ook treft men er
edelwild aan zooals herten, reeön, varkens
enz. De veefokkerij is heel goed.
De derde of de gematigde streek ligt tus
schen Olonez tot Kurland. Hier vinden we
uitgestrekte bosschen De koude in den winter
is 10° C. De lente begint hier al heel vroeg,
maar ook de herfst Hier is het voornaamste
akkerbouwgebied van Rusland. De fruitteelt
is van groote beteekenis. De wolf en het
elanddier zijn hier inheemsch; ook treft men
er nog den oeros of bison aan. Mineraalbron
nen zijn er zéér veel.
Het vierde gedeelte strekt zich uit vanaf
de Wolga tot aan den mond van de Donau
In de Krim vindt men vele en prachtige
bloemen. De winters zijn meestal stormach
tig en de zomers verbazond heet. Hier zien
we uitgestrekte grassteppen. Tulpen en
andere bolbloemen zijn er in overvloed te
vinden. Onze bloembollen velden zijn er maar
kleine tuintjes tegen. In deze streek ook
vindt men de Tsernosem of zwarte aarde,
die nooit gemest hoeft te worden. De graan
bouw staat hoog; de maïs en de meloenen
gedijen hier uitstekend. De veefokkerij staat
op een hoog peil. Naast het paard zien we
hier ook het kameel als lastdier gebruiken.
Antilopen en Jakhalzen zijn hier menigvuldig.
Tot kort voor den oorlog telde Rusland
130.000.000 inwoners. In geen land overtreft
het getal der landbewoners (86 dat der
stedebewoners (14 dan alleen in Rusland.
Er zijn, (ik spreek van tot aan den laatsten
oorlog) 1817 steden en 5.366.072 vlekken en
dorpen.
Het geslacht der inwoners staat ongeveer
gelijk n.l. 100 mannen tegen 111 vrouwen.
Dus, voor trouwlustigen niet veel keuze. Die
daar een bloempje wil plukken, moet er al
heel gauw bij zijn. Ik vind, by ons hoeft
men zoo'n haast niet te maken.
De kindersterfte is groot. De meeste kin
deren sterven tusschen 1 en 4 jaar. Hebben
ze dezen leeftijd bereikt, dan worden ze
meestal zeer oudde sterfte onder de jeugdige
personen is erg gering.
Op 100 geboorten komen in den regel niet
meer dan twee buiten het huwelijk geboren.
Daar had men dus niet noodig een wet op
het vaderschap te maken. En bij ons? Er
zijn soms zooveel vaders, dat de rechter er
geen raad mee weet.
Zijn wij nu, met onze fijne moderne be
schaving, niet veel en veel minder dan die
eenvoudige Russen? Nu is Rusland ten deele
ook gemoderniseerd, en wat zien we nu? De
vrouwen hebben hunne zedige kleeding ver
wisseld met onze moderne zoogenaamde ge
zonde kleeding. De zedelijke verkomming is
erger dan by ons, ten minste daar, waar het
Bolsjewisme heerscht. Niet geheel Rusland
is het Bolsjewisme toegedaan. Men kan alleen
maar in het Europeesche Rusland van Bolsje
wisme spreken.
Wordt vervolgd.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
en het gebruiken van een middagmaal
is een kwestie van vertrouwen.
DOE ZULKS IN HET HUIS WAAR
UW VOOROUDERS DIT DEDEN.
BOERENVISCHMARKT12. bij de Groote Kerb
te ROTTERDAM.
Vragen, deze rubriek betreffende, kunnen
door onze abonné's worden gezonden aan
Dr. B. J. G. te Hennepe, Diergaarde
singel 96a Rotterdam. Postzegel van
7$ cent voor antwoord insluiten en
Blad vermelden.
De verlamming van jonge hennen.
I.
In den laatsten tijd ontvang ik veel zieke
kippen met verlammingsverschijnselen en
brieven waarvan ik uit enkele een en ander
overneem, waardoor de lezers waarschijnlijk
de ziekte wel min of meer herkennen kun
nen. Bijv. de volgende:
„Vorig jaar en nu dit jaar weer heerscht
de ziekte. De Wit Leghorns geboren het
laatst van Maart groeien snel en nu ze vier
maanden zijn komt de misère weer. Zeloo-
pen een paar dagen mank en springen met
beide pooten tegelijk. Daarna liggen ze op
den grond met een been vooruit en een naar
achteren en tenslotte gaan ze dood. Ze loopen
los in het weiland. Met de overjarige is het
hetzelfde geval geweest. Van de zeventig zyn
er maar twintig over en de rest is aan de
zelfde verschijnselen dood gegaan. De hokken
en het voer zijn goed in orde en toch is het
een en al misère!"
Een tweede schrijft: „Er zjjn er al ver-
scheidenen dood gegaan. Ze beginnen met te
waggelen op haar pooten en haar vleugels te
laten hangen en dan met verloop van een
dag kunnen ze heel niet meer loopen en
liggen ze eenige dagen te gapen eer zy dood
gaan."
Een derde: „De ziekteverschijnselen zijn
niets dan het lam worden in de pooten en
eten bljjven ze goed doen tot ze by na dood
zijn."
Een vierde: „Eerst ziet men dat de hennen
beginnen te gapen, na een dag of twee loopen
ze kreupel en spoedig biy'ven ze liggen om
dan na eenigen tyd te sterven. Deze ziekte
komt hier by verschillende koppels voor, by
de eene erger dan bij de andere."
„Ten slotte: „Ik zend eenige zieke kippen
uit een koppel van 40 stuks waarvan reeds
meerdere exemplaren zijn gestorven, onder
verscbynselen van: gapen, vermageren, ver
lamming."
Met deze treurige bloemlezing zijn we dus
al direct tameiyk goed op de hoogte van deze
eigenaardige hoogst schadeiy'ke ziekte, waar
van we tot onzenspyt nog maar weinig weten.
Ik zelf zoek al jaren lang naar een oorzaak,
maar heb deze al evenmin als andere onder
zoekers aan kunnen toonen. Men staat in elk
opzicht voor raadselen. De eerste vraag is
direct of de ziekte besmetteiyk is, en hoewel
geen smetstof aangetoond is, doet toch de
Het is zoo Gemakkelijk
een Goede Gezondheid
te Genieten.
Koop een fleschje van die kleine, versuikerde,plant
aardige pillen. Ze worden verkocht in roode
kokertjes van 75 ct, maar eisch vooral het merk:
CARTER'S KLEINE LEVER PILLEN.
Zij zijn gemakkelijk in te
nemen en doen de inge
wanden pijnloos functio-
neeren. Constipatie bestaat
niet, wanneer ge Uw spijs
vertering in orde houdt.
Hoofdpijn, slechte spijs
vertering, last van gal en
een ongezonde gelaatskleur verdwijnen dan
spoedig. Probeer ze vanavond nog, U zult dan
heerlijk slapen en morgen frisch ontwaken.
Bedenk, dat Carter's Kleine Lever Pillen volgens
doktersrecept zijn samengesteld en dus door
oud en jong kunnen worden gebruikt. Zij be
vatten geen giftige stoffen en doen de ingewan
den pijnioos functioneeren zonder onaangename
nawerking. Waarom zoudt ge U gekortwiekt
voelen - ge hebt rechtop goede gezondheid! Let
op, dat U „Carter's" krijgt: eisch bovenstaand
merk. Bij Apoth. en Drog., in roode kokertjes
van 75 ct. en f 2.25.
Import. Fa. B. MeinJersma, Den Haag. 20
ziekte in haar optreden zeer veel aan een
besmetteiyke ziekte denken. Ik heb in den
beginne, toen mijn aandacht voor het eerst
op deze ziekte viel, verscheidene proeven
genomen om de ziekte op gezonde proef-
kippen over te brengen, doch ik moet zeg
gen dat het mij niet gelukt is. Van alles heb
ik geprobeerd en de proefkippen ingespoten
en gevoerd met de organen, het bloed, zenu
wen, hersenen enz. van zieke of gestorven
kippen. Het is me echter in geen enkel ge
val gelukt een proefkip ziek te maken en
toch
Laat mij nu even ineer stelselmatig de
ziekte bespreken. In de laatstè jaren is de
ziekte in verschillende landen der wereld
opgemerkt o.a. Duitschland, België, Amerika.
Eerst liet zy zich betrekkelijk onschuldig
aanzien, maar thans blijkt dat zij zich meer
en meer uitbreidt en een zeer groote schade
veroorzaakt. In Amerika beschouwt men
haar thans als een der ernstigste ziekten
van jonge hennen en oudere hennen. Zij
treft ongeveer tusschen den leeftijd van vier
tot veertien maanden de dieren, dus in den
tijd dat de dieren de hoogste waarde ver
tegenwoordigen. Niets is ellendiger dan dat
men de kuikens na heel veel moeite en
zorgen door de eerste maanden heen gekre
gen heeft en ze thans groot ziet als mooie
jonge hennen, om dan te merken op een
kwaden dag dat er een ziekte optreedt waar
aan een groot deel te gronde gaat en waar
aan men niets doen kan.
Reeds in 1878 heeft men de ziekte in
Amerika, in het geboorteland der Rhode
Island Reds opgemerkt en van omstreeks
den tyd van ongeveer 1900 herinner ik me
nog heel goed dat er in de kliniek der Vee
artsenijschool veel lamme kippen gebracht
werden waarvan de oorzaak dan aan schim-
melig voer toegeschreven werd.
Vanaf 1914 dateert het stelselmatig onder
zoek dezer ziekte in Amerika. Men bracht
haar toen in verband met wormen of coc-
cidiën in den darm, omdat men by zieke
kippen dergelijke parasieten vaak vond en
omdat bekend is dat wormen of coccidiën
in den darm tot zenuwverschynselen aan
leiding geven. Toch is mijn meening dat de
typische verlamming der jonge hennen niet
door deze parasieten veroorzaakt wordt.
Meerdere onderzoekers en ik zelf ook heb
ben bij talryke zieke kippen nauwkeurig het
darmkanaal op parasieten onderzocht, doch
nooit wormen gevonden.
Verschijnselen. In het kort kan men deze
samenvatten onder het volgende:
Jonge kippen of hanen, tegen dat ze vol
wassen worden, verliezen het gebruik van
hun beenen, blijven liggen met goede eet
lust, doch sterven tenslotte. Bekykenwede
verschynselen meer nauwkeurig dan zien
we het volgende:
De jonge dieren zyn vaak totdat ze rijp
worden zeer voorspoedig opgegroeid. Op
zekeren dag ziet men ze veel gapen of een
abnormale, onzekere gang vertoonen. Men
merke dus op dat deze ziekte met de z.g.
beenzwakte der kuikens niets te maken
heeft. Deze laatste ziekte treedt op bij kui
kens van eenige weken oud en is niets dan
een verschijnsel van Engelsche ziekte, die
weer te genezen is door vitamine-rijk voedsel.
Ook bij coccidiosis, longontsteking, diarrhe,
enz. treedt by pluimvee gauw beenzwakte
op en over het algemeen vertoont pluimvee
als het ziek is, veel beenzwakte. Beenzwakte
is dus bij kippen een algemeen kwaaltje net
als hoofdpijn bij menschen en is meestal ook
even onschuldig. Voortzetting in het volgen
de artikel.
Dr. te Hennepe.
NEW YORK.
li.
Amerika, het land der beloftenVoor velen
houdt het zijn grenzen gesloten wat echter
niet kan verhinderen, dat we zijn geest ge
nieten, zijn bewegingen volgen,... dankzij
de radio. De radio heeft alle grenzen geopend,
stemmen doorklieven den aether, en al kan
men het land zelf niet betreden, het aller
grootste wonder, de modernste en machtig
ste techniek, het toppunt van menschelijk
vernuft, stelt ons in staat zijn geestelijke
voortbrengselen te gen;eten; muzieklitera
tuur, ideeën. Van afstand is geen sprake
meer, de duizenden kilometers, die ons van
de Nieuwe Wereld scheiden vallen weg, vor
men niet langer een hinderpaal in het trans
atlantische verkeer, zij worden overbrugd in
minder dan geen tyd en de stem aan gene
zyde van den Oceaan klinkt op hetzelfde
oogenblik in de huiskamers en salons van de
bewoners der Oude Wereld. In slechts luttele
jaren heeft de radio de gansche gemeenschap
veroverd, en we verbazen ons in geenen deele
meer, doch aanvaarden de resultaten als
doodeenvoudige feiten. We draaien aan den
condensatorknop van ons ontvangtoestel en
beluisteren het station WRNY in New York,
waar wellicht juist een uitzending plaats
heeft van het beroemde Edison Ensemble, of
WGY in Schenectady, 2XAR te Rocky Point,
KDKA te Pittsburgh, en welke stations er
al meer mogen zyn. We hoor en de yazz van
Paul Whiteman, en verwonderen ons niet,
want we vinden het bijna even gewoon als
ons dagelijksch maal. Misschien denken we
aan de profetische woorden van den physicus
Airton: „Eenmaal zal de dag komen, dat wij
allen vergeten zijn, dan zal het menschen-
kind, dat met z;jn vriend wenscht te spreken,
maar niet weet, waar deze zich bevindt, hem
met de electrische stem oproepen, welke
stem alleen gehoord wordt door dengene, die
hetzelfde afgestemde electrische oor bezit. Hij
zal vragen: Waar zijt gij? en het antwoord
zal in zyn oor weerklinken: Ik ben in de
diepten der mynen, op de toppen van een
gebergte of op den uitgestrekten Oceaan. Of
wellicht zal geen enkele stem antwoorden
en dan weet hij, dat zyn vriend dood is,"
en we glimlachen.
En daar in het verre land der dollars be
hoeft men onzen Mengelberg niet meer naar
zich toe te halen om te genieten van zyn
machtige kunst. De tonen van zyn orkest
vlieden langs de aet herlijn en, de geest van
den beroemdsten der musici wordt gedragen
door de aethergolven, waart gansch overal
„Seid Umschlungen Millionenl" de histori
sche gebeurtenis van de eerste uitzending
van Beethoven's Negende Symphonie, ten ge-
hoore gebracht door Mengelberg's orkest voor
de microfoon van den Philips kortegolfzender
PCJJ, is van niet te onderschatten beteeke
nis en heeft ontroering teweeggebracht in
duizenden harten. Ook thans nog worden niet
alleen in onze Koloniën, maar tevens diep
in de Par West de uitzendingen van PCJJ
op hoogen prijs gesteld, verdry ven zy de een
zaamheid en brengen het begeerde contact
met hen, die ver van hun vaderland leven.
Doch ook Amerikanen geven lucht aan hun
verwondering over dergelijke technische
prestaties waarin het pienterige Holland het
groote land der onbegrensde mogelykheden
is vóór geweest:
„The transmisson from the land of tulips,
canals and windmills was picked up by Wel
lington Muir of this city (New York) and
through land-wire connection was relayed to
station WMAK (Buffalo) to be rebroadcast.
So far as is known to local experts this was
the first time that a program originating in
Holland and put on the air by a Netherland
station has ever been rebroadcast by any
station in this country.
All musical numbers were distinguishable
and came in quite loudly. The announcer
proved to be a linguist of no mean ability.
His call „Hello, hello, hello, Holland" was
confined to Dutch andEnglish, but the signing-
off process involved five languages. Reception
was very clear with strong signals."
Het is het succes van de korte golf, die
de werelden en volkeren immer nader tot
elkaar brengt en met rechtmatigen trots
mogen wij er op neerzien, dat in den vreed-
zamen strijd der verbroedering ons kleine
Holland zulk een belangrijk aandeel neemt
Amerika heeft zijn „Lichtstad", Frankrijk
wil haar evenaren met zyn „Ville Lumière",
waar de Parisienne den scepter zwaait, doch
ook wy Nederlanders kunnen ons op een
„lichtstad" beroemen, eenig 'in haar genre,
met stralenden gloed over gansch de wereld;
waar naast de fabricage der gloeilampen, zich
de allermodernste techniek, de radio, ont
wikkelt, en vanwaar eenmaal „de stem van
Holland" over oneindige vlakten, gebergten
en uitgestrekte oceanen weerklonk tot in de
verste uithoeken der aarde!
Eindhoven in New York!
SEPTEMBER IN DEN GROENTENTDIN.
Wy zijn nu in den oogsttijd en langzamer
hand treffen we voorbereidingen voor de
winterprovisie. De inmaak potten en de weck-
glazen staan in [het teeken der volle be
langstelling. Het steriliseeren in glas heeft
de ouderwetsche methode van inzouten wel
gedeeltelijk verdrongen, doch in menig groot
gezin heeft de bekende boonenpot zich weten
te handhaven. De aanschaffingskosten van
het materiaal om te steriliseeren is min of
meer kostbaar en bovendien eischt het ste
riliseeren meer zorg. Van al de groenten
voor winterprovisie nemen de snij- en sla-
boonen wel de grootste plaats in.
De snijboonen zooals de „Vroege Veen-
sche" en „Slagzwaard" moeten zoo vroeg
worden geplukt, dat de boonen, die in de
peul zitten, niet te zien zyn, evenwel zoo
danig, dat ze in lengte en breedte volgroeid
zyn, zonder dat ze dik worden. Op het
platteland treft men nog veel „Pronkboonen"
i, die krachtiger in ontwikkeling zyn en
beter bestand zyn tegen allerlei ziekten. Ze
zijn voor het inmaken niet zoo fijn als de
hierboven aangehaalde soorten en moeten in
elk geval zeer jong worden geplukt.
Zaadwinning der boonen. De zaadwinning
der boonen is buitengewoon gemakkeiyk en
eenvoudig en ondanks dit alles ervaren we
geregeld hoe hiertegen gezondigd wordt. De
fouten beginnen reeds in den regel bij het
plukken der eerste groene boonen. De eerste
pluk groene boonen is een gebeurtenis van
belang, vooral als we eerder zijn dan buur
man. Zoo vroeg mogelijk worden daarom
alle planten grondig geinspecteerd, daar er
anders nog niet voldoende te plukken valt.
Dit is nu nog niet zoo heel erg, doch wat
er verder plaats heeft is een ernstige fout.
Voor het dagelijksche gebruik wordt er ver
der geplukt van alle planten, zonder dat er
ook maar in het minst rekening mee wordt
gehouden met de zaadwinning Aan deze of
genen stam blijven eenige peulen zitten
omdat ze reeds te geel geworden zyn en
deze worden dan aangewezen om als poot-
boonen dienst te doen. Dit systeem heeft
dus tot gevolg dat er voor direct gebruik
eerst de mooisten en besten worden geplukt
en dat veelal de minderwaardige boonen
voor pootboonen dienen. Grooter fout is
moeilijk te maken. Vooral indien zooals dit
jaar de stand der boonen toch al slecht is,
wreekt zich dit dubbel.
De meest aanbevelingswaardige methode
is om eenige stokken en stammen uitslui
tend voor pootboonen te bestemmen. Van
deze stokken en stammen plukken we hoog
stens alleen de kleinere en onvolmaakte
peulen af. Dit is de zekere weg om het vol
gend jaar te beginnen met prima pootboo
nen, welke by behoorlijke verzorging in staat
zijn een maximum opbrengst te geven.
Waarom zouden we bij aardappelen en gra
nen etc. wel selectie toepassen en bij boonen
niet. In het algemeen kunnen we met min
der pootboonen (aantal) volstaan, doch Dog
zeer velen gebruiken helaas als pootboonen
nog ieder jaar de overgeschooten minder
waardige boonen.
Voor hen die zonder glas tuinieren is de
tyd van zaaien en planten nagenoeg geheel
voorbij. In hoofdzaak bepalen de werkzaam
heden zich tot het onderhouden van wat
zich nog op den akker bevindt en het weg
ruimen van hetgeen zijn opbrengst reeds
heeft gegeven. De hierdoor ontstane plekjes
kunnen nu nog worden benut voor het zaaien
van herfstknolletjes. Hiervoor nemen we by
voorkeur de ronde geele herfstgoudbal en
zaaien breedwerpig 10 gram per vierkante
meter. Toevoeging van 1 K.G. patentkali
zal in de meeste gevallen gewenscht zyn.
Het zaad na het zaaien met een hark heel
licht inwerken. Voor het uitzaaien van an
dere groentensoorten wordt de tijd te kort.
Bij gunstige omstandigheden wil de teelt
nog wel eens gelukken, doch heel vaak
brengt het niets dan teleurstelling.
Achterlyke groentenplanten kunnen we
door gieren nog wat vooruit helpen. Geef
echter niet al te veel van het goede ineens,
doch herhaal dit eenige malen met wat
dunnen gier. Op deze wy'ze kunnen de plan
ten er het meeste profijt van trekken en
bereiken we dus ook het meeste nut van
deze bewerking.
RECHTBANK TE ROTTERDAM.
Meineed.
Terecht heeft gestaan de 25-jarige N. J. K.
te Dirksland, wien ten laste was gelegd, dat
hy op 1 Juni 1927 in een civiele procedure
als opposant tegen C. Vroeg in de Wei, ge-
opposseerde, valscheiyk en in stryd met de
waarheid den volgenden eed heeft afgelegd i
„Ik zweer, dat het niet waar is, dat geop-
posseerde C. Vroeg in de Wei met mij is
overeengekomen dat wij voor gezamenlijke
rekening in een hem toebehoorend pand aan
de Boomvlietstraat te Dirksland een répara?
tie-inrichting voor auto's zouden drijven,
doch dat ik aldaar slechts ingevolge door
hem met mijn vader getroffen overeenkomst
als bedrijfsleider tegen vast salaris per week
ben werkzaam geweest.
Verdachte hield vol, dat bovenstaande eed
inderdaad de waarheid was geweest.
Getuige C. Vroeg 'in de Wei verklaarde
echter, dat hij met verdachte als compagnon
de zaken hadden gedreven. In tegenwoordig
heid van twee getuigen, die verdachte in
zijn werkplaats verdekt had opgesteld was
aan deze overeenkomst een einde gemaakt,
terwijl bepaald werd dat van 1 Juli tot 31
December 1927 verdachte voor eigen rekening
de zaken verder zou drijven.
Getuige C. Lagendijk, ambtenaar randen
Raad van Arbeid zeide, dat verdachte bij
den Raad als werkgever bekend staat. De
getuigen J. L. Groenendijk en A. v. d.Ham
verklaarden in de werkplaats gehoord te
hebben, dat de overeenkomst die tusschen
verdachte en Vroeg in de Wei bestond werd
Getuige k décharge A. K., de vader van
verdachte, verklaarde dat er sprake van ge
weest is dat hij compagnon zou worden met
Vroeg in de Wei, en dat zijn zoon bedrijfs
leider zou worden. Er is wel een stuk in dien
geest opgemaakt maar getuige Vroeg in de
Wei wilde dit niet teekenen.
Getuige Vroeg in de Wei hield vol, dat
getuige A. Koopman nooit met zulk een stuk
bij hem was geweest.
Het O. M., waargenomen door mr. C.F. J.
Gombault, wees er op dat de bewering van
meineed alleen steun vindt in de verklaring
van Vroeg in de Wei. Het gesprek dat de
beide andere, verdekt opgestelde getuigen
gehoord hebben kan evengoed geslagen heb
ben op het verbreken van de overeenkomst
waarbij verdachte bedrijfsleider werd. Het
O. M. aGht verdachte dan ook niet schuldig
en vraagt vrijspraak.
De verdediger, mr. F. A. Nelemans, sloot
zich by dit requisitoir aan.
Zes balen chiiisalpeter.
In de zaak van P. v. D., schipper te Oude
Tonge, 46 jaar, die zich had te verantwoorden
terzake van diefstal subs, verduistering van
6 zakken chiiisalpeter ten nadeele van het
Centraal Bureau, uit het Nederlandsch Land-
bouwcomité, uit een lading chiiisalpeter,
die hij ten uitvoer onder zich had, heeft
het O M met toepassing van de geldboete-
wet, geëischt J 150 boete sub. 50 dagen
hechtenis, de verduistering bewezen ach
tende.
Mr. G. H. B. v. d. Boom, de verdediger
wees er op, dat in geen geval deze verdachte
de zakken, die hy vervoeren moest, geopend
heeft en op geraffineerde wyze daaruit zes
zakken heeft gevuld. Er worden heel dikwyls
bij het tellen fouten gemaakt, die by tekorten
altyd ten nadeele van de schippers komen.
Vandaar dat de schippers geneigd zyn om
te zeggen, dat by een te veel dit ook hun
eigendom is. Deze v. D. had zes balen te
veel aan boord gekregen en ze ten eigen
bate van de hand gedaan aan zekeren Zuid-
dijk van Wolphaertsdijk, die ze voor 9,50
overnam van verdachte en ze onmiddellijk
voor 12,65 weer verkocht.
Met het feit, dat in de party twee K.G.
per baal te weinig was heeft verdachte niets
te maken. Pleiter vraagt de rechtbank met
alle omstandigheden rekening te houden
er is een gunstig reclasseeringsrapport
en verdachte zoo clement mogeiyk te be
handelen.
INGEZONDEN STUKKEN
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie. Stukken die
volgens het oordeel der Redactie niet aan den eisch van
uiterste beknoptheid voldoen, worden teraijde gelegd.
Kopie wordt niet teruggezonden.)
Mijnheer de Redacteur!
Als partijlooze moet ik een kleine opmer
king maken over het voorstel Dijkers in den
raad van Sommelsdijk; dezelfde roode bewe
ging zooals Dijkers bedoelt is hier in Oolt-
gensplaat ook geweest; ik heb persoonlijk
daar niets geen klachten van gehoord, ook
niets onhebbelijks van gezienook in den
Raad is er niet over gesprokenzelfs hetgeen
door de roode broeders is gesproken was
niets op af te wijzen het was een ordelyke
avond. Nu hebben hier de Oranjemenschen
op 31 Augustus ook hun manier eens getoond
van optreden voor den verjaardag van H. M.
de Koningen. Daar heb ik my wel aan
geërgerd en meer met my; zelfs de politie
moest tusschenbeide komen, waar de gum
mistok de feestvierenden ter eere van de
Koningin moest kalmeeren of waren dat
soms roode
Als een oud en getrouwe abonné krijg ik
zeker wel een plaatsje in uw volgend blad;
by voorbaat mijn dank. Ik teeken:
EEN PARTIJLOOZE ABONNÉ.
Het 175-jarig Jubileum
der
N.V. DOUWE EGBERTS
Een zaken-jubileum biedt in den regel
den lezer niet zooveel interessants, dat hy
met belangstelling een beschryving van
eenige kolommen hiervan zal „verwerken"
en zeker niet, indien 'teen firma betreft,
die een weinig bekend artikel fabriceert.
Maar het zal U interesseeren, te weten,
hoe voor 175 jaren de grond gelegd werd
voor 't thans zoo omvangryke bedryf der
N.V. Douw Egberts, welk feit op 7 en 8
September a s. met het personeel van Joure—
Utrecht Amsterdam en Den Haagfeeste-
ïyk herdacht zal worden.
Och, het was zoo héél eenvoudig en heel
gewoon. Een jonge man uit 't dorpje Idsken-
huizen huwde in 1753 en begon te Joure
een kruidenierswinkel, waarin hoofdzaak
waren, de drie voorname verbruiksartikelen
Tabak Koffie Thee. Hy heette Egbert
Douwes Egbert, zoon van Douwe, beide
Friesche voornamen).
3AC08 DOUWES DE JONG (1779-1850)
EEN OER ZES ZONEN VAN OOUWE EGBERTS
Immers, heel veel dergelijke zaken zijn
evenzeer in dien zelfden lang vervlogen tyd
begonnen, waarin natuuriyk ook de kiem
voor groei en bloei heeft gelegen, want die
is in den beginne overal aanwezig. Het was
nu maar de kwestie, wie de verzorging op
zich nam en wie die later voortzetten.
Het bijzondere daarby is, dat de beheer
ders der Firma Douwe Egberts elkander in
6 geslachten van Va
Zoo is de eenvoud]
den loop der jaren g
bedryf, waarvan ge
ling zoudt kunnen
groote gebouwen-coi
Utrecht want ook
een deel van het b
kondt zien.
Mogen we U even
U ziet daar, om tl
huis, de beide stoom
die de electrische str;
om de tallooze werk
trische energie toe
schakelbord voor de
draagt.
In de tabakskervei
zware en vlijmscher;
om de van te voren
gemeleerde en aangej
snijden in fijne, midcl
U hoe een jacobslad)
opvoert en uitstort
wentelenden doorsto-
Daarin wordt de tab
vochtigheidsgraad I
wilt gebracht.
Verderop ziet ge
de naar eisch gedrooj
pakketteer-afdeeling
Wat een wonderen
ketteermachines. De
handen hebben enke
afwegen en verder g
U daar, hoe de tabak
omvat? Er wordt gelij
alles door die wonde
is zéér interessant,
mensch in tienvoud'
onberispelijk, en le\
20.000 pakjes, 'tz:
wel een half pond.