fëcantfè
BUS
Boerenleenbank
he Veiling Rotterdam
F ft ZOON -
Middelharnis-Sommelsdijk
D.JOPPECz. te Sommelsdijk
Vraagt ons AdvertentiB-tariel
WOENSDAG
18 JULI 1928
Pluimveeteelt.
DWAALLICHTEN.
Slapeloosheid
Voor huis en hof.
BINNENLAND
kop
ilde
aar
een
een
ven
ooi
de
and
van
oo-
ug
te
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Doorzitten bij Wielrljden.Stukloopen
van Huid en Voeten, en Verbranden
der Huid door de zon, verzacht men
dadelijk en geneest men spoedig,
door onmiddellijk te behandelen met
Predikbeurten.
Zondag 15 Jnll 1928.
NEDERLANDSCH HERVORMDE KERK.
Middelharnis, nm. dhr. v. leperen en 'sav. ds.
Polhuijs.
Sommelsdjjk, vm. Ierskerk en 's av.ds. v. Ameide.
Dlrksland, vm. en 'sav. ds. v d. Wal.
Herkingen, vm. en 'sav dhr. Van Ieperen.
Melissant, nm. ds v. d- Zee.
Stellendam, vm. en 'sav. dhr. Bouman.
Goedereede, nm dhr. Bouman.
Ouddorp, vm, leeskerk en nm. ds. v. d. Wal.
Nieuwe Tonge, vm. ds. v. Ameide.
Oude Tonge, nm. ds. v. Ameide (doop) en'sav.
leeskerk.
Ooltgensplaat, vm. leeskerk en 's av. dhr. Vetter.
Langstraat, vm. dhr. Vetter.
Den Bommel, vm.ds. v.d. Zee en 'sav. leeskerk.
Stad aan 't Haringvliet, vm. ds. Polhuijs en nam.
leeskerk.
Hellevoetsluis, vm. en 'sav. ds. Timmer,
Nieuwenhoorn, vm. ds.de Voogd v. d.Straaten.
Heenvliet, vm. ds. Romyn.
PROTESTANTENBOND.
Sommelsdijk, (Langeweg) 's av. zes aar Ds.
L. S. P. van der Chys Luth. pred uit Rotterdam.
Brielle, (Kerkstraat) geen opgaaf.
GEREFORMEERDE KERK.
Middelharnis, vm. en 'sav. ds. Van Velzen.
Stellendam, vm. en nm. dhr. v. d. Kooy uit Maas
land.
Ouddorp, vm. en 'sav. ds. Diemer.
Ooltgensplaat, vm. en 'sav. ds. de Lange.
Den Bommel, vm. en 'sav. ds. Schaafsma.
Stad a. 't Haringvliet, vm. en 'sav. leeskerk.
Hellevoetsluis, vm. en 'sav. leeskerk.
Nieuw-Helvoet, geen dienst.
OUD-GEREFORMEERDE GEMEENTE.
Stad aan 't Haringvliet, vm.,nm.en 'sav.leeskerk
GEREFORMEERDE GEMEENTEN.
Middelharnis, vm. en 'sav. leeskerk.
Dirksland, vm. en 'sav. ds. De Blois.
Herkingen, vm nm. en 'sav. leeskerk.
Ouddorp. vm. en nm. leeskerk.
Bescheiden aanmaning.
„Als ik jou zie, denk ik altyd aan Leen
man die is mij ook nog een tientje schuldig."
Snel getroost.
Vriend (tot jonge weduwe) j „Het is wel
treurig, dat uw man overleden is; maar ik
vermoed, dat u niet weduwe zult blijven."
Jonge weduwe: „0, mijn vriend, dat komt
zoo onverwacht."
ERVERZENDERS!
t U als regel steeds te weinig voor Uw
Er wordt geen rekening gehouden met de
zoodat zij, die mooi goed leveren sterk
prijs maken dan U nu voor Uw eieren krijgt?
ichtingen bij
Warmoezlerstraat O 37—39.
ntröle voor H.H. Zenders»
Opgericht
1768
BEZOROEN: 3
ZIEKTEVERZEKERING, Wet-
heid en alle andere verzekeringen.
- Prima Maatschappijen
lijks
en van
De bank leent gelden aan leden
tegen 4.6 's jaars. Zij neemt
gelden op tegen 3,84 °/0 's jaa s, ook
van niet-leden. Voorschotten kunnen
dagelijks aangevraagd worden bij een
der leden van het Bestuur.
Gelegenheid tot inbrengen en
terugbetaling van gelden eiken Maan
dagavond en Vrijdagavond van 68
uur ten huize van den kassier
De Centrale Proeftuin
voor
Goeree en Overflakkee
te Middelharnis (Langeweg)
Is op eiken werkdag voor belangstel-
ledden GRATIS TOEGANKELIJK.
Desgewcnscht geeft de tuinman alle
Inlichtingen, die mochten worden ver-
laapd
Prijs per kwartaal
Losse nummers
ADVERTENTIËN
van 16 regels 1,20
Elke regel meer 0,20
Bij contract aanzienlijk korting.
Dienstaanbiedingen en Dienstaanvragen
f 1,per plaatsing tot een maximum
van 10 regels, elke regel meer 15 cent.
Dit blad verschijnt iederen
Woensdag- en Zaterdagmorgen.
Het wordt uitgegeven door de
N.V. Uitgeversmaatschappij
„Onze Eilanden", Tel. Int. No. 15
Voorstraat Middelharnis.
10E JAARGANG. - N°. 72
Vragen, deze rubriek betreffende, kunnen
door onze abonné"s worden gezonden aan
Dr. B. J. C. te Hennepe, Diergaarde
singel 96a Botterdam. Postzegel van
7\ cent voor antwoord insluiten en
Blad vermelden.
EEN EN ANDER OVER EENDEN-
H0UDERIJ.
Over het algemeen wordt er in ons land
zeer veel over de kippenhouderij geschreven
en betrekkelijk weinig over de eendsnhou-
derlj. Dit is eigenlijk wel opmerkelijk daar
Nederland toch in verschillende streken een
echt waterland is en veel gelegenheid biedt
om eenden in hun natuurlek element te
houden.
Laat mU direct beginnen met te zeggen
dat de moderne leg-eend absoluut geen
zwemwater noodig heeft, noch om veel te
leggen, noch in den foktoomtyd. De moderne
legeend, waaronder ik dan versta de Reebon-
te en witte loopeend en de Khaki-Campbell
eend hebben geen zwemwater noodig.
Men treft in ons land wel van oudsher de
z.g. hoereneend aan, een soort tamme, wilde
eend, doch die reken ik niet tot de legeen
den, al kunnen zij soms onder gunstige om
standigheden ook nog al aardig leggen.
De eendenhouderij werkelijk als bedrijf
werd veel in Waterland beoefend, doch dit
bedrijf was gebaseerd op betrekkelijk goed
koop voer (mais en ondermaatsche visch)
en de gewone hoereneenden, die in Noord-
Holland nog weer min of meer verdeeld
waren en dan witborsten, spreeuwkoppen,
krombek-eenden enz. genoemd werden. Dit
bedryf ging vooral toen de voerprtjzen laag
waren tamelijk goed en een eend die onge
veer 120 eieren legde kon zich al rendabel
maken. Tegenwoordig ziet men in Landsmeer
en elders al veel deze eenden door kippen
of door moderne legeenden vervangen, om
dat het ouderwetsche bedrijf niet loonend
meer is. Door de fouten die dit bedrijf te
Volendam aankleefden is er te Volendam
in de laatste jaren geweldig veel geld ver
loren en z(jn vele eendenhouders dan ook
diep in de schulden by particulieren en de
regeerüDg geraakt. De fouten van dit bedrijf
gaf ik toen in 1921 aan en gaf ook de mid
delen ter verbetering aan, doch tot heden
is er weinig verbeterd en zijn vele eenden»
houderijen te Volendam dan ook verdwenen,
de eigenaars in de schulden achterlatende.
Dit bedrijf was gebaseerd op het voeren
der eenden met visch en wel:kleine vischjes
uit de Zuiderzee z.g. „nest"en kleine(hoofd-
zafeeiy k) platvisch uit de Noord-Zee z.g „puf".
Later is men „nest" en „puf" ook wel door
mosselen gaan vervangen, een methode
waarmede ik proeven genomen heb en de
bruikbaarheid van aangetoond heb. Door
deze vischvoedering is dit soort bedrijf nauw
verbonden aan het probleem der Zuiderzee-
droograaking. Als over een paar jaar de
Zuiderzee geen visch genoeg meer oplevert,
wordt het voedsel' nog schaars.
Het „puf" probleem is ook zeer moeilijk
daar een deel der visscbers beweert dat door
het wegvangen van de kleine platvisch in de
Noord-Zee, de grootere visscheiy ook enorme
schade lijdt Het instellen van een puf-ver-
bod zou echter weer op groote practische en
economische moeilijkheden stuiten, zoodat
men daartoe ook niet gemakkelijk over kan
gaan.
Nu tegenwoordig de maisprljzen zoo ge
weldig hoog zijn is dit soort bedrijf heelemaal
niet loonend meer met de gewone N. Hol-
landsche eenden en komt men dus voor groote
moeilijkheden te staan in de eendenhoudende
plaatsen van Waterland.
Ik wijs er op dat het mislukken veel aan
de soort der eenden ligt, want als men te
Harderwijk aan den tegenover Volendam
liggenden oever der Zuiderzee komt zal men
verbaasd staan over de reusachtige eenden-
houderljen die daar in de laatste jaren ge
vestigd zijn. Deze eendenhouderij en liggen te
Tonsel, tusscben Harderwijk en Ermelo, op
den drogen, hoogen, witten zandgrond en
blijken met mais en Zuiderzeevisch (of gar
nalen) wel te rendeeren. Zy werken echter
met de door my als legeenden genoemde
soorten en hebben in den beginne wel met
de Noord-Hollandsche eenden begonnen, doch
deze direct afgeschaft toen zij vergelijkingen
konden gaan maken met de moderne leg
eenden.
Tevens bewijzen deze bedrijven de waar
heid van mijn stelling dat deze eenden geen
zwemwater noodig hebben. Ik mag gerust
zeggen dat ik vanaf 1921 toen ik met de
proeven inzake eendenhouderij begon, een der
grootste propagandisten geweest ben voor de
goede eendenrassen en veel tot de uitbreiding
der eendenhouderij bijgedragen heb.
Vandaar dat ik, vooral in het buitenland
bekend ben als een eenden-specialist en dat
ik nu deze positie, na eerst den boel aan den
gang gebracht te hebben, moet gaan gebrui
ken om de eendenhouderij, die op onverstan
dige wyze hier en daar opgevat, weer in de
normale banen te krijgen. Ik heb steeds het
voor en tegen tegenover elkaar gezet en
telkens de menschen gewaarschuwd toch
vooral voorzichtig te beginnen en langzaam
uit te breiden.
De meeste menschen vergeten dat eenden
houden heel ander werk is dan kippen houden
en dat een goed kippenhouder van eenden
vaak niets terecht brengt in den beginne.
Een eend is een heel ander dier dan een kip
en al kan men nu een eend, zooals ik door
langjarige en uitgebreide proeven bewezen
heb, goed zonder zwemwater houden en met
droog meel voeren net als een kip, daarom
is de eend nog lang geen kip en stelt aparte
eischen. Het water is voor de eend het na
tuurlijke element en de onnatuur van het
verblijf op het land kunnen wij alleen tot
voordeel aanwenden als we zorgvuldig allerlei
kunstgrepen toepassen, waar we bij kippen
op het land geen last van hebben.
FEUILLETON.
E. WERNER
VERTALING VAN HERMINA.
Geautoriseerde uitgave van D. BOLLE.)
81)
„Die diep beleedigde, geweldig verbitterde manl
Hij kan niet onbevooroordeeld zijnt Maar, gij,
Hartmut's vriend, die met hem op- en neergingt,
gij moest zijn partij opnemen en hem verdedigen!"
Egon zag de opgewonden vrouw half vragend,
half verwonderd aan.
„Dat schijnt gij te willen doen, mevrouw!"
zeide hij langzaam. „Ik kan 't niet, want er is te
veel in Hartmut's leven, dat dien achterdocht
bevestigt. Alles is mij nu duidelijk geworden, wat
mij vroeger raadselachtig toescheen, en 't zijn be
paalde feiten, waarop de aanklacht berust
„Tegen zijne moeder! Zij is van jongsaf het onge
luk, het verderf van haar zoon geweest maar
hij wist niet tot welk een schandelijk bedrijf zij
hare hulp verleende en woonde, niets kwaads ver
moedende, bij haar in. Ik zag, hoe hij ineenkromp
van ontzetting, toen zijn vader dat vreeselijke
woord noemde, hoe hij daartegen als in doodsangst
opkwam. Dat was waarheid, dat was de wanhoop
van een man, die zwaarder gestraft wordt dan hij
ooit heeft misdreven. Die vlucht, die ongelukkige
woordbreuk ontrooft hem nu het geloof diergenen,
tengevolge van de zomerwarmte, overwint
men spoedig door het gebruik van een paar
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Glazen Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten
(Adv.)
Vooral onder de tegenwoordige voeder-
prijzen moet men al heel voorzichtig zijn om
aan de eendenhouderij veel geld te bestedeD
en daarom besluit ik, die als een der grootste
propagandisten beschouwd wordt en ook als
een goed kenner (wat ik in mijn eigen oogen
ook wel ben met de noodige dosis verwaand'
heid) met een waarschuwing, om goed voor
en tegen te overwegen voor men aan de
eendenhouderij begint. Als men nu gewapend
is met de noodige voorzichtigheid, dan zullen
we den volgenden keer eens zien, wie nu wèl
en wie niet in de termen valt eenden te gaan
houden.
Dr. Te Hennepe.
Een! ge Cactussen geschikt voor
kamercultuur.
Wij hebben in ons voorgaand artikel be
loofd eenige soorten van cactussen eens
nader te bekijken en aan te geven, hoe ze
te behandelen. Uit den aard der zaak kunnen
we niet meer dan een greep doen uit de
talrijke soorten. Ais zoodanig komen hier
alleen in aanmerking die soorten, welke
weinig ruimte innemen en die geen al te
hooge eischen stellen, wat de verzorging
betreft.
Tot de meest verspreide cactussoorten be-
hooren de Opuntia's. Het eenige bezwaar
van deze soort is, dat ze nogal tamelijk veel
ruimte innemen en dat ze weinig bloeien.
Als een der vroegbloeiende soorten hiervan
noemen we de Salmiana. Het is een struik
achtig opgroeiend plantje, met sterk bedoorn-
de stengels. Deze doorns hechten zich zeer
gemakkelijk in de huid vast en veroorzaken
dan niet zelden het afbreken van een geheel
stengeldeel, terwijl dit tevens aanleiding kan
zyn tot een pijniyke ontsteking der huid.
Ze groeien uitstekend in zandige, kalkrijke
aarde. Neem den pot vooral niet te groot. Te
voedingrijke bodem doet de stengels te lang
uitgroeien, het bloeien wordt minder en de
mooie gedrongen vorm der plant gaat ver
loren. De geelgekleurde bloemen met hun
rood gespitste bloembladeren, welke boven
dien een roode rugstreep vertoonen zijn on
geveer 3 cM. lang en verschijnen aan de
uiteinden der stengels. Na den bloei vormen
zich roode besvruchten (zaadloos), welke
eenige jaren aan de plant kunnen blijven
zitten en waaruit nieuwe stengels ontspruiten.
Een heel bekend soort is de Zweepcactus,
welke veel als hangplanten worden gekweekt.
Ze verlangen een vlakken pot met bladaarde
en klei en zoodra de plantjes reeds een jaar
oud zyn, pronken ze al met enkele roode
bloempjes. Hoe ouder de plant boerykerde
bloei Na het bloeien (voorjaar) wordt de
plant naar buiten gebracht op een weinig
beschaduwde plek en tamelijk vochtig u
houden. Alvorens de nachtvorsten komen,
halen we de plant weer binnen en plaatsen
haar voor een zonnig raam. Is eenmaal de
plaats goed uitgekozen, dan laten we haar
daar rustig staan, aangezien veranderen
deelig is voor het bloeien. In het begin van
Junuari beginnen we heel langzaam aan weer
wat meer water te geven.
Voor den liefhebber met beperkte ruimte
zyn de Echinicactussen de meest gewenschte.
De meeste dezer soorten blijven klein en
kunnen dus met heel weinig ruimte volstaan.
Een groot voordeel is ook, dat ze over het
algemeen weinig zorg vereischen, toch mooi
bloeien en als ze uitgebloeid zyn, ons oog
weten te boeien door haar kleurige doorns
en vormrijkheid.
Enkele dezer soorten bloeien reeds als
kleine planten en naarmate ze ouder worden,
bloeien ze steeds rijker. Een heel mooi soort
hiervan is de Rebutia minuscula, welke in
Mei en Juni bloeit met steenroode bloempjes,
ontstaan aan het onderste gedeelte van de
plant. Het merkwaardigste hierby is, dat de
eerste bloemknoppen zich ontwikkelen aan
de van het licht afgekeerde zyde. Dit is de
reden, waarom de pot vanaf het voorjaar tot
na het bloeien, niet gedraaid mag worden,
want dan gaan heel vaak die bloemknoppen
verloren. Wordt de plant na het bloeien
gedraaid, dan bloeien ze het volgende jaar
aan de andere zyde. Het voortkweeken dezer
soort is zeer eenvoudig. In de eerste plaats
verschijnen aan den voet der plaht een groot
aantal jonge plantjes, terwijl de oude plant
na bet bloeien zaad rondom zaait. De uit dit
zaad ontwikkelde plantjes bloeien reeds in
het tweede jaar. Een werkelyk fraai effect
bereikt „men door ze te planten in een groote
vlakke 'schaal. Bescherming tegen al te felle
stralen der middagzon is noodzakelijk, ook
in het voorjaar.
Tot de veel voorkomende en geliefkoosde
soorten behooren de Echinopissoorten. De
Ecbinopsis, de bolvormige cactus, heeft het
echte oer-type van den cactus bewaard. Hier
in treffen we zoowel de goedkoope als de veel
duurdere soorten aan. In de kamer gekweekt
worden ze bij voorkeur voor een raam op
het Zuid-Oosten geplaatst, waar ze zonder
den pot te draaien, tot na het bloeien blijven
staan. In den zomer matig vochtig en 's win
ters nagenoeg droog. Heeft de plant eenmaal
gebloeid, dan wordt dit iederen zomer rijker
herhaald.
Het stekken en enten der cactussen kan
deze maand nog plaats hebben, terwijl ook
de overjaarsche zaailingen kunnen worden
verplant.
die hem het naast zijn: maar al wordt hij door
zijn vader en vriend veroordeeld, ik geloof aan
hem. 't Is niet waar, hij is niet schuldig!"
De jonge vrouw had zich met edele verontwaar
diging in hare volle lengte opgericht, haar wangen
gloeiden, haar oogen schoten stralen, en toon en
woorden getuigden van die opgewonden geestdrift,
die slechts de liefde kent, als zij het geliefde voor
werp verdedigt. Egon stond onbeweeglijk en zag
haar aan. Daar was 't, het ontwaken, waarvan hij
zoo dikwijls gedroomd had, de ijszee straalde gloed
en leven uit, een bloeiende wereld steeg daaruit op
maar 't was niet hij, maar een ander, die deze
had doen ontluiken.
„Ik durf niet beslissen of gij al dan niet gelijk
hebt, mevrouw," zeide de vorst op gesmoorden
toon, na éene seconde te hebben gezwegen. „Ik
weet alleen dit: hetzij Hartmut schuldig of on
schuldig moge zijn zelfs nu vind ik hem te be
nijden."
Adelheid schrikte. Zij begreep de beteekenis
dier woorden en boog zwijgend het hoofd voor den
droef verwijtenden blik, die haar trof.
„lk kwam om afscheid te nemen," vervolgde
Egon. „Ik had nog een vraag, een verzoek met dat
afscheid willen verbinden maar dat's nu voor
bij. Ik behoef u alleen nog maar vaarwel te zeggen
Adelheid hief de oogen, waarin twee dikke tra
nen stonden, tot hem op en stak hem de hand toe.
„Vaarwel! De hemel zij met u in den strijd!"
Maar de vorst schudde slechts ontkennend het
hoofd. „Nu nu kan 't mij niets meer schelen, hoe
't met mij afloopt!" barstte hij eindelijk op bitte
ren toon uit. „Ik zou 't liefst Neen, zie mij niet
zoo smeekend aan, ik weet nu immers, dat ik in
een noodlottige dwaling verkeerd heb, en zal u
MIJNRAMP TE BRUNSSUM.
Vermoedelijk 12 dooden.
HEERLEN, 18 Juli. Een mijnramp
heeft heden plaats gevonden in de kolen
mijn „Hendrik" onder Rumpen-Brunssum.
Daar ontstond vanmiddag te twaalf uur een
explosie ten gevolge van myngaswerking.
De- gevolgen zijn van zeer ernstigen aard.
Hoewel de autoriteiten nog sober zyn met
mededeelingen over de bijzonderheden van
het gebeurde, vernemen wLj, dat vele dooden
naar boven zijn gebracht. De lijken zijn ver
voerd naar het hospitaal te Heerlen. Uit het
gebeurde blijkt, dat alle voorzorgsmaatrege
len, bestaande uit z g. stof barrières, niet ge
holpen hebben. Hedenavond te halftien werd
ons gemeld, dat er nog zeven personen in
de myn waren en dat hun redding hoogst
moeilijk zou wezen. De lichamen der ge-
dooden vertoonden brandwonden, zoodat
zeer waarschijnlijk de explosie door brand
gevolgd is.
Nadere bijzonderheden.
Nader wordt ons gemeld, dat er ook eenige
mijnwerkers gewond zijn. Ongeveer twintig
arbeiders werden in bewusteloozen toestand
boven gebracht. Bij het meerendeel gelukte
het, het leven weer op te wekken. Met eenige
anderen is men nog bezig. Er wordt, zooals
gemeld, nog naar zeven arbeiders gezocht.
Men vreest echter, dat deze onder het ge
steente zyn bedolven. De middagploeg is nie^
afgedaald: ook de nachtploeg zal niet in
dienst gaan.
niet lastig vallen met een liefdesverklaring; maar,
Adelheid, ik zou gaarne door een kogel zijn ge
vallen, als ik daarmee den blik en den toon voor
mijzelf kon koopen, die gij straks voor een ander
overhadt Vaarwel!"
Hiermede drukte hij nog eens hare hand aan
zijne lippen en snelde heen.
De wind was in den loop van den namiddag toe
genomen; hij Joeide in de bosschen, huilde rondom
de kale bergtoppen en joeg de wolkgevaarten on
stuimig door het luchtruim. Ook op die hoogte,
waar den vorigen herfst zulk een gewichtige ont
moeting tusschen twee menschen had plaats ge
had, stormde 't nu geweldig; maar de man, die
daar zoo eenzaam tegen een boomstam leunde,
scheen dit niet te gevoelen, want hij stond onbe
weeglijk te midden van al dat rumoer.
Hartmut zag doodsbleek; maar een strakke,
akelige rust lag over zijn gelaat uitgebreid en zijne
schitterende oogen hadden al hun glans en gloed
verloren, terwijl het dikke haar hem op het voor
hoofd kleefde. De wind had hem den hoed van
het hoofd gerukt, maar hij merkte 't niet, even
min als de regenvlagen, die hem doornat maakten.
Na verscheidene uren door het bosch te hebben
gezworven, was hij eindelijk op deze plek terecht
gekomen, waarheen een onbestemde herinnering
hem dreef 't was de rechte plek om zijn oogmerk
te volvoeren.
Eindelijk had hij de met zulk een koortsige
spanning verwachte tijding ontvangen: geen brief,
slechts een paar regels, zonder opschrift en niet
anders onderteekend dan: „Egon, vorst Adels-
berg" maar in die enkele regels lag het doem-
vonnis voor hem, die ze ontving. Voor altijd uit
de maatschappij verbannen, ook door zijn vriend
GROOTE VERSLAGENHEID TE
BRUNSSUM.
HEERLEN, 14 Juli, ('s nachts 2 u. 30).
Toen wij gisteravond laat bij de myn „Hen
drik" arriveerden, waren nog slechts een paar
honderd personen aanwezig, die in angstige
spanning wachtten op nadere berichten. De
directie kon ons geen nauwkeurige mededee
lingen doen, daar blijkbaar een goed onder
zoek naar de oorzaak van de ramp nog niet
kon worden ingesteld. Omtrent de personen,
die zich nog in de mijn bevinden, was nog
niets naders bekend.
Er waren nu reeds acht lijken geborgen,
terwyi er nog vier mynwerkers in de myn
zijn, van wie men veronderstelt, dat zij even
eens het slachtoffer van het noodlottige onge
luk zyn geworden.
In het ziekenhuis St. Jozef te Heerlen zyn
drie arbeiders opgenomen, van wie er een
levensgevaarlijk is gewond. Zyn toestand is
zoo ernstig, dat men eraan twyfelde of hy
den ochtend zou halen.
Tragische omstandigheden.
Een tragische omstandigheid is verder, dat
zich onder de verongelukten ook een jongen
bevond, die deel uitmaakte van de reddings
brigade. Op de plek waar hij aan het werk
was, dreigde geenerlei gevaar, doch hy achtte
het zijn plicht dadelijk zyn in gevaar ver-
keerende makkers ter hulp te snellen. Terwyi
de man, dien hy wilde redden naar boven kon
worden gebracht is hij zelf het slachtoffer van
zijn heldenmoed geworden De ontploffing had
plaats in een schacht, die 537 meter diep ligt.
De nachtploeg kon later weder aan het werk
gaan, maar de arbeid werd slechts in een
klein gedeelte van de afdeelingen hervat, daar
de mynwerkers het beneden niet vertrouwden.
Namen yan slachtoffers.
Nader wordt gemeld: Van de laatste vier
slachtoffers die zijn bovengebracht, zyn thans
ook de namen bekend. Het zijnj de Nederlan
ders Hartmans uit Brunssum, Huisman uit
Waubacb, Lunenburg uit Hoensbroek, en de
Duitscher Rautert uit Nieuwenhagen.
Omtrent het lot van de vier vermisten is
nog niets bekend. Het staat echter vrywel
vast, dat het ergste gevreesd moet worden.
Er zijn zes gewonden, van wie er drie in het
ziekenhuis zyn opgenomen. Van één hunner is
de toestand zeer ernstig, van de overigen gun
stig. De dagploeg is hedenmorgen weer ge
woon aan het werk gegaaD. De ontploffing
heeft tydens het aflossen van de ploegen
plaats gevonden, aan welke omstandigheid het
te danken is, dat er nog niet meer slachtoffers
zyn gevallen. Indien het ongeluk een uur
vroeger of later was gebeurd, zou de ramp
niet te overzien zijn geweeest Vermoede-
lyk moet de oorzaak van de explosie worden
gezocht in het aanschieten van een gaslaag.
Zekerheid hieromtrent bestaat evenwel niet,
daar alle op de plaats vaD de ramp werk
zaam zijDde personen om het leven zijn ge
komen of vermist worden
De eerste vier dooden waren allen van de
middagploeg, die juist afdaalde en de ongeluk-
kigen met gasmaskers trachtte te belpen. Het
verraderlijke gas was hun echter noodlottig.
De directie der Staatsmynen is niet bereid,
eenige byzonderheden over de ramp en de oor
zaak daarvan mede te deelen Ook aan het per
soneel is verboden inlichtingen te verstrek
ken.
Het onderzoek vanwege het staatstoezicht
veroordeeld, zonder zelfs zijne verontschuldiging
te willen aanhooren wél werd het noodlot aan
den zoon van Zalika vervuld!
Het gekraak van een zwaren stam, die onder de
drukking van den wind bezweek en daarop dreu
nend neerstortte, wekte Hartmut uit zijn somber
gepeins. Hij was niet eens verschrikt opgesprongen,
maar wendde langzaam het hoofd om naar den
zwaren last, die vlak in zijne nabijheid neerviel;
slechts éen voetbreed dichterbij, dan had deze
hém getroffen en misschien in éen oogenblik een
eind gemaakt aan alle schande en ellende; maar
zóo gemakkelijk ging 't niet om te sterven. Zulk
een lot trof slechts dengeen, die het leven liefhad
wie 't van zich wilde werpen, moest 't met eigen
hand doen.
Hartmut nam zijn geweer van den schouder en
plaatste dit met den kolf op den grond; daarop
legde hij de hand op de borst om de juiste plek te
zoeken. Nog eens zag hij op naar de betrokken
lucht met de jagende wolkgevaarten, en toen naar
beneden naar het kleine, donkere meer in het bosch
met zijn bedriegelijk weiland, boven welks moe-
rassigen bodem de misten en nevels samenpakten,
evenals vroeger in zijn geboorteland. Déar waren
ze hem verschenen, de dwaallichten, déar hadden
ze hem gewenkt en gelokt; en hij was die roepstem
men uit de diepte gevolgd, en nu voerden ze hem
reddeloos mede en zonk hij al dieper en lager.
Eén kogel door het hart en 't was met hem gedaan!
Hij wilde het geweer aanleggen, toen hij zijn
naam hoorde roepen; maar 't was een kreet, als
in doodsangst geslaakt. Een slanke gestalte in een
donkeren regenmantel snelde van den zoom van
het bosch op hem toe, en het wapen viel hem uit
de hand, toen hij Adelheid, aan al hare leden beven
de, eensklaps vóór zich zag staan.
Een paar minuten verliepen, zonder dat een
van beiden een woord sprak. Hartmut was de
eerste, die zich wist te beheerschen.
„Gij hier, mevrouw?" vroeg hij met gedwongen
bedaardheid. „Zijt gij met dit "noodweer in het
bosch?"
De jonge vrouw zag naar het wapen, dat voor
haar op den grond lag, en kon een huivering niet
onderdrukken.
„Dat zelfde zou ik u kunnen vragen," antwoord-
de zij.
„Ik was op de jacht, maar 't is vandaag geen
weer om te jagen, en ik wilde juist mijn geweer
ontladen, om
Hij brak af, getroffen door een droevig verwij
tenden blik, die hem zeide, dat hier geen leugen
baatte. Somber zag hij vóór zich. Ook Adelheid
gaf 't op, de onwetende te spelen en hare stem
beefde nog van diepe ontroering, toen zij riep:
„Mijn God, mijnheer van Falkenried wét
wilt gij doen?
„Wat nu volbracht zou zijn zonder uw tusschen-
komst," zeide Hartmut norsch. „En geloof mij,
mevrouw, 't zou beter zijn geweest, als het toeval
u vijf minuten later dezen kant uit had gevoerd."
„Dat is geen toeval! Ik ben op Rodeck geweest
in de houtvesterswoning en hoorde dat gij al ver
scheidene uren afwezig waart en toen dreef
mij een vreeselijk voorgevoel om u te volgen en
u hier te zoeken Ik wist zoo goed als zeker
dat ik u op deze plek zou vinden!"
„Hebt gij mij gezocht? Mij, Ada?" vroeg hij
onstuimig. „Hoe wist ge dan, dat ik bij den hout
vester was?"
(Wordt vervolgd)
