landarts J. tl. Bil IJS
Voorstraat 209 - Sommelsdiik
4-DAMES
+DE Sii.iMBra.jL
WOENSDAG
6 JUNI 1928
DWAALLICHTEN.
Bii Examens
MIJNHARPT's
Pluimveeteelt.
maar kan zijn ge-
nderwijs geven. Om
oogte te houden van
w wereld gaande is,
vakliteratuur ver-
wel niet anders, of
's waar niet heel veel
rdt als aan de cur-
ht dragen,
eschouwen als ver
cursussen. Behalve
bestaan ook de land-
jn bestemd voor boe-
iddelgroot bedrijf te
den kunnen zeggen,
ndbouwonderwijs ge-
'aar, omdat aan de
vare eischen gesteld
op de lagere land-
aan. Het bezwaar er
ot rayon bestrijken,
lijk alleen algemeen
en worden. Wel is
iden worden niet de
en komen, maar we
die de heele provin-
ie het grootste deel
ehandelen, zijn tijd
chen akkerbouw en
ste verscheidenheid
lk gevonden wordt,
oor de lagere land-
het onderwijs reke-
n met den aard van
re landbouwscholen
De leerlingen be-
heele winters van
iddellijke omgeving
en gadeslaan. Want
niet ontgaan zijn,
t te maken hebben
"rijf, maar met ver
erwijs wordt dus
ïaakt het les geven
eer vruchtdragend
Tlingen. Zoo moet
gemeene onderwijs
ijgemaakt voor dit
De verschillende
vaaronder ze voor
ver elkaar worden
voor de leerlingen
ellen, welke onder
der ze dan ver
te type is.
-s zijn, dat geheel
anderd. Naar het
lakkee inderdaad
het roer een flink
tere bedrijfswinst
edere en diepere
bezig ben, zal ik
e plaats mijn ge-
wijs aan onze in-
et gering. Ook de
tuurlijk niet ver-
bemesting, vee
teelt, Jandbouw-
king, enz., een
ijn geheel en ook
r daarnaast vra-
e jongens op het
hebben de ouders
enblik aan? En
rd gegeven wor-
net een vooraan-
nd. We hadden
uitkomsten van
ze boer: „Wan-
or ons vak voel-
b ijlt je bij neer-
k frappeerde me.
Gelukkig vinden we ze ook in Flakkee, die
hem dat nazeggen. Liefde tot het vak. Dat
is een voornaam ding. Want wat je graag
doet, dat kost geen moeite. En nu is de waarde
van ons onderwijs voor nu, dat we trachten
de jongens die liefde te gaan laten koesteren.
Onbekend maakt onbemind. Dat is ook hier
het geval. Een mooie motor trekt aan, maar
een mooi paard trekt meer aan, als we het
mooie er maar in zien kunnen. De motor heeft
zijn moois slechts aan een verfkwastje te dan
ken. Een mooi paard is product van het leven.
Dat is gegroeid en het is niet eenvoudig de
goede kwaliteit er van op te sporen. De oogen
daarvoor te openen, voor het goede en slechte,
voor het schoone en minder schoone in de
natuur, dat is de waarde van ons onderwijs nu,
voor thans, omdat daardoor ook de liefde tot
de natuur en daardoor ook voor het boeren
bedrijf gewekt wordt.
Maar er is meer. In de twee eerste leer
jaren wordt naast de natuur-wetenschappelijke
vakken, ook les gegeven in de algemeen-vor
mende vakken. Taal, rekenen, aardrijkskunde,
geschiedenis. Dat we daarbij zooveel mogelijk
practisch zijn is niet moeilijk te begrijpen.
Vooral dat werk, dat de jongens later te pas
kan komen, moet worden behandeld. Daarom
wordt bij het onderwijs in de Ned. taal niet
vergeten, hoe requesten, verzoekschriften enz.
moeten worden opgesteld, maar ook hoe een
vakblad moet worden gelezen. Niet zoo lang
geleden hoorde ik nog de verzuchting slaken:
een sportblad en een blad met grappen, dat
vindt aftrek, maar voor een boerenvakblad
trekken de jongelui van thans de neus op. Dat
is niets voor hen. Ik zou zeggen, dat ligt aan
de jongens en aan hun ouders. Een zieke krijgt
geen bruine boonen met spek, dat is wat zwaar
op de maag. Maar die zelfs van de beginselen
van de landbouwwetenschap niets weet valt
ook de literatuur wat moeilijk verteerbaar.
Daarom moeten de jongelui leeren een krant
lezen. Wat men niet begrijpt slaat men ge
makkelijk over. Het is dan ook noodig, dat
het onbegrepene verklaard wordt. Is dat het
geval, dan komt meteen ook wel een grijpen
naar een vakblad. Daarin ligt dan ook een
taak voor onze school. Veel tijd kunnen we er
niet aan besteden. Dat is ook niet noodig.
Overdaad schaadt ook hier. Elke week één
artikeltje samen gelezen en besproken doet
meer nut, dan de heele krant doorgelezen, on
begrepen. De waarde van het onderwijs voor
thans ligt dus ook daarin, dat de lust tot het
lezen van vakboeken en kranten wordt aan
gewakkerd. En dan buiten dit alles wordt de
blik der jongens eens wat ruimer gemaakt. Er
wonen ook nog menschen buiten Flakkee en
van hen valt ook nog wel wat te leeren, al is
het soms in het negatieve.
Bij de opening van de school hield ik een
speechje, dat door enkelen van de hoorders
wel wat „mager" gevonden werd. Het is niet
moeilijk met groote beloften te komen. Maar
het versje zegt: veel beloven weinig geven,
doet een zot in vreugde leven. Ik veronderstel
de, dat er weinig zotten gevonden worden op
Flakkee. Daarom beloofde ik weinig. Want
dan moest ik het ook nakomen. En waar mijn
werk mij geheel nieuw was en ik tastend nog
een weg moest zoeken, zou het dwaas geweest
zijn groote woorden te gebruiken. In wat ik nu
gezegd heb, kan een programma van mijn
werk gezien worden. Misschien ook hier en
daar nog wat vaag, maar dan komt dat wel
licht, omdat ook voor mij nog niet de volle
zon is opgegaan. Hoe verder men in het werk
komt, hoe duidelijker dan ook de taak wordt
begrensd.
Na deze leerrijke voordracht sluit de voor
zitter met dank aan den heer Smits en de aan
wezigen de vergadering.
MMELSDIJK
op 1 September a.s.
en le klasse wor-
leerlingen aange-
ijl ook leerlingen
eede en derde
nnen worden toege-
zij de bekwaamheid
en te bezitten.
worden ingewacht
30 Juni a.s. bij het
School, den heer G.
ke ook desverlangd
verstrekt evenals on-
e.
e Secretaris,
A. W. KEIJZER.
ale Proeftuin
voor
it Overflakkee
arnis (Langeweg)
erkdag voor belangstel-
IS TOEGANKELIJK,
geeft de tuinman alle
mochten worden ver-
Spreekuren Dagelijks
van 8V, tot 10 uur voorm. en van
1 tot 21/, n.m. en volgens afspraak.
Telefoon No. 236.
Vraagt onze pillen en druppels ter rege
ling v. d. bloedsomloop, door H.H. Doc
toren aanbevolen, beslist onschadelijk
voor de gezondheid. Alleen blf ons
Is succes verzekerd.
Vraagt ons boekje met talrijke al-
beeldingen met duidelijke en vol
ledige Inlichtingen in blanco ge
sloten Convert met 25 cents insluiten
aan postzegels.
Wacht E voor misleiding
of teleurstelling.
Koopt in zaken waar U zeker van
kan zijn vakkundig en succesvol
geholpen te worden, en niet door min
derwaardige namaak op delange
baan geschoven te worden. WIJ zijn
vanouds bekend het soliedste
adres. Let daar voorat op.
Kipstraat 43, Rotterdam
Vraagt gratis inlichtingen of prijscourant.
EVD A A ai\ Lompen, metalen, zolderoprnlmlngen.
EYMAUU. Wij betalen de HOOGSTE prijzen.
HENDRIK WIJGERS,
straat 38a - Tel. 31748 - ROTTERDAM.
Prijs per kwartaal f 1,
Losse nummers 0,076
ADVERTENTIËN
van 16 regels 1,20
Elke regel meer 0,20
Bij contract aanzienlijk korting.
Dienstaanbiedingen en Dienstaanvragen
f 1,per plaatsing tot een maximum
van 10 regels, elke regel meer 15 cent.
Dit blad verschijnt iederen
Woensdag- en Zaterdagmorgen.
Het wordt uitgegeven door de
N.V. Uitgeversmaatschappij
„Onze Eilanden", Tel. Int. No. 15
Voorstraat Middelharnis.
10E JAARGANG. - N°. 60
Wie gaat er mee?
Wjj zouden eens graag willen weten hoe
veel liefhebbers we hier hebben die er wat
voor voelen om gezamenlijk op reis te gaan.
Wie van onze Flakkeesche menschen zouden
er wat voor voelen om begin volgende maand
een dag of zes naar België te gaan, eerst
naar Antwerpen, dan naar Brussel, per auto
car naar Namen, Maasvallei, Dinant, Han,
bezoek aan de grotten, de|Ardennen door en
weer terug naar Brussel en Antwerpen.
Treinreis 2de klasse vanaf Roozendaal. Tot
Roozendaal voor ieder's eigen rekening.
Kosten vanaf Roozendaal per persoon, in
dien we minstens 10 deelnemers of neem?
sters krijgen f 75, Alles inbegrepen,
logies in goede hotels, alle maaltijden auto
tocht, fooien en belastingen. Uitgezonderd
dranken.
En we zouden verder graag opgaaf hebben
wie graag zoo'n tocht later zouden willen
maken, en dan wanneer, die om een of
andere reden nu niet, maar later wel weer
kunnen, misschien dat we hen tot eene groep
kunnen vereenigen.
Over het algemeen wordt er niet erg veel
gereisd op ons eiland, een enkeling trekt wel
eens over de grenzen van ons lieve landie,
maar bij een enkeling blijft het. En toch is
het heusch niet zoo'n heksentoer om eens
een flinken tocht te maken naar het buiten
land. Daarom beginnen we met België, gaat
dat en blijkt er animo genoeg te zijn op ons
eiland, dan gaan we verder, dan gaan we
gezamenlijk naar Parijs, naar de Alpen, naar
de Pyreneën.
Flakkeesche menschen houden er niet van
zich bij anderen aan te sluiten. Zoover ken
nen we wel den aard van den Flakkeeënaar.
Daarom wordt deze tocht georganiseerd, liefst
uitsluitend voor menschen van de eilanden
van Goeree en Overflakkee en van Voorne
en Putten. Dan komen er clubjes menschen
die elkander allang kennen, meest van ge
zicht en van naam, dikwijls al heel persoon
lijk, omdat wel voornamelijk het landbou
wers-element er den voorrang zal hebben.
Ztj, die hiervoor in aanmerking komen
bedenken vooral bet groote voordeel, dat
waar je in het Buitenland ook zit, dat je
altijd je eigen kennissen om je heen hebt.
Uit dien hoofde is gezelschap-reizen, zooals
dit er een wordt, al prettig.
Er gaat voor eiken tocht, die uitgeschreven
wordt een gids mee, die in Roozendaal bi)
het gezelschap komt en in Roozendaal pas
weer het gezelschap verlaat. Gij hoeft heusch
niet te denken het is niets voor mij, ik ken
geen Fransch, of mijn schoolfransch zal wel
niet voldoende zijn, dat doet niets terzake,
de gids helpt U wel op weg. De gids zorgt
voor alles, zooals van te voren voor zooveel
mogelijk gezorgd wordt dat onze reizigers
geen beslommeringen hoeven te maken.
Men gaat op reis om andere indrukken op
te doen en te genieten van andere streken,
om te zien de mooie Ardennen en het vroo-
lijke leven in Brussel.
Een week er tusachen uit, in Juli voordat
de oogst gemaaid moet worden, wie gaat
er mee? Wie geeft zich op voor a s. Zondag
definitief of anders toch in principe?
En verder, wie voelt er wat voor om in
Augustus naar de Alpen te gaan, naar
Chamonix aan den voet van den Mont-Blanc,
den hoogsten Alpenreus, (kosten ongeveer
200) of naar de Fyreneen, prijs eveneens
circa f 200,
Duur vau allebei 10 dagen.
Aanmelden voorloopig schriftelijk by de
redactie „Onze Eilanden". Nadere berichten
komen in de volgende nummers.
J. B.
FEUILLETON.
E. WERNER
VERTALING VAN HERM1NA.
(iGeautoriseerde uitgave van D. BOLLE.)
INGEZONDEN MEDEDEELING.
blijft men kalm en helder indien
men te voren gebruikt een paar
ZENUWTABLETTEN
Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten
Vragen, deze rubriek betreffende, kunnen
door onze abonné's worden gezo?iden aan
Dr. B. J. C. te Hennepe, Diergaarde
singel 96a Rotterdam. Postzegel van
7\ cent voor antwoord insluiten en
Blad vermelden.
Voortzetting van liet Gist-Vitamine.
Kippetjes die nooit eitjes zullen leggen.
De lezer zal nu wel begrypen dat steeds
m\jn stelregel is: Voer vitamine- en mine-
ralenrijk voer, het zal veel misère voor
komen. Ze vormen feitelijk een soort veilig
heidsklep van de pluimveehouderij en al zal
men nu duizendmaal aantoonen dat een goed
machinist geen veiligheidsklep noodig heeft,
doch leert de practijk dat men ze beter op
alle machines aanbrengen kan. Zoo is het
ook met de pluimveevoediDg, beter iets te
veel dan te weinig. De groote vraag is echter
hoeveel? want men moet wel voldoende
geven, doch moet niet veel meer geven dan
noodig is, omdat het anders te duur wordt.
Gedroogde gist is betrekkelijk duur en
vooral sinds men de waarde als voeder ont
dekt heeft is de pry's sterk gestegen. Deze
bedraagt van 30 35 de 100 K.G. en als
men de z.g. goedkoope gist vindt van ƒ18—
20 kan men haast zeker zijn, dat men met
uitgetrokken gist te doen heeft.
By de meest gewone pluimvee voederings-
methode n.l. die waarbij het dagrantsoen
bestaat uit ongeveer 55 gram meelvoer en
55 gram graanvoer, bevat het ongemalen
graan zooals ik reeds zeide nog al B vitamine.
Verder bevat een der meest gebruikte grond-
producten van het meelvoer, tarwezemelen,
gries of grint ook vitamine B, evenals gele
mais.
Vandaar dat bij een dergelijk voeder men
ook zonder' groenvoer wat vitamine B betreft
met 3 a 4 gist volstaan kan of 1 a 2
cereina, dat veel sterker is. Er zijn zooals
ik reeds vermeld heb ook preparaten in den
handel, die levertraan en gist bevatten en
die men direct in het meelvoer kan mengen
Voor kuikens heb ik daarvoor aangegeven
het Sapiol II dat een geheel andere verhou
ding der vitaminenhoudende grondstoffen
bevat dan Sapiol I dat voor kippen gebruikt
wordt.
Teneinde nog even een punt te behandelen
dat me vandaag weer sterk trof vermeld ik
even het volgende:
Uit het Oosten des lands ontving ik heden
een aantal door de justitie verzegelde Bar
nevelder kuikens, die als hennetjes verkocht
69)
De torenklok van Rodeck sloeg langzaam en
dof tien. 't Was doodstil buiten in het bosch en
even stil binnen in het huis, waar een doode lag.
De slotbewaarder en de dienstboden hadden zich
te rusten begeven, zoowel als mevrouw van Eschen-
hagen. Ook bij haar eischte de uitgeputte natuur
eindelijk haar recht; na den langen en vermoeien-
den rit van Burgsdorf had ze dien dag héél wat
beleefd! Alleen een paar vensters waren nog flauw
verlicht; zij behoorden tot de kamers, die men voor
mevrouw Walmoden en den overste van Falken-
ried had ingericht en die slechts door een voor
vertrek van elkaar gescheiden waren.
Falkenried wilde de jonge vrouw den volgenden
dag vergezellen, als zij naar de stad terugkeerde.
Hij had haar en Regina nog gesproken en daarop
geruimen tijd bij het lijk van den vriend zijner
jeugd gestaan, die hem den vorigen dag nog zoo
opgewekt „Tot weerziens!" had toegeroepen, en
toen nog zoo vervuld was geweest met de plannen
en voornemens voor zijne toekomst en nieuw ver
worven bezittingen. Nu was 't daarmee voor goed
n. Koud en roerloos lag hij daar, en koud en
somber stond Falkenried thans in zijne kamer aan
het venster. Zelfs dit vreeselijke voorval was niet
bij machte, hem zijn ijskoude bedaardheid te doen
verliezen, daar hij reeds lang verleerd had den dood
als een ongeluk te beschouwen, 't Was hard en
moeilijk om te leven niet om te sterven!
Zwijgend staarde hij naar buiten in den winter
nacht, en ook hij zag dat wonderlijke, geheimzin
nige licht, dat de duisternis verhelderde. Aan den
verren horizon flikkerde 't thans met een donker-
rooden gloed; de geheele noordelijke hemel scheen
als met vurige vlammen bezaaid. Roodachtig, als
door een purperen sluier, blonken de sterren
en nu vlogen er enkele stralen op, steeds talrijker
steeds hooger tot aan het zenith stijgende, en onder
dien vlammenden hemel lag koel en wit de be
sneeuwde aarde, het noorderlicht schitterde
in al zijne pracht.
Falkenried was geheel verzonken in dien aan
blik, zoodat hij niet hoorde, dat de deur van het
voorvertrek geopend en weer gesloten werd. Zacht
opende zich nu de deur van zijn eigen kamer, die
slechts op een kier stond; doch de binnentredende
maakte zijne aanwezigheid niet kenbaar, maar
bleef onbeweeglijk op den drempel staan. De over
ste stond nog altijd aan het venster; maar bij het
flikkerend licht'van de kaarsen, die op tafel brand
den, was zijn aangezicht duidelijk zichtbaar, de
scherpe trekken en diepe lijnen en het bewolkt,
van verdriet gerimpeld voorhoofd onder het witte
haar. Hartmut schrikte onwillekeurig zóo groot
had hij zich die verandering niet voorgesteld.
Die man, nog in de volle kracht van zijn leven, zag
er als een grijsaard uit, en wie had hem dien vroe
gen ouderdom bezorgd?
Een paar minuten verliepen onder diep stil-
werden aan de goedgeloovige gemeente, doch
waarvan de politie vermoedde dat het haantjes
waren. Na lijkopening bleek dit ook inder
daad het geval te zijn en hebben we hier
te doen met een jaarlijks terugkeerenden
zwendel om menschen, die niet al te veel
verstand hebben van kippen, te bedriegen.
Soms worden de kammetjes en lellen der
haantjes geknipt, doch in het geval van
vandaag was veel handiger bedrog gepleegd
en had men n 1. de kammetjes min of meer
doen verdrogen, ineenschrompelen en zwart
gemaakt met een chemisch preparaat, dat
waarschijnlijk helscbe steenoplossing is, doch
dat ik nog moet onderzoeken. Deze kippetjes
die nooit eieren zullen leggen zijn in ver
schillende gemeenten verhandeld en mijns
inziens kan hier niet flink genoeg gestraft
worden, daar de bedrogen kooper vrijwel
altijd behoort tot de kleine luiden die geen
tijd en gelegenheid hebben zich grondig op
de hoogte te stellen van de pluimveehou
derij en die dan met goedkoope hennetjes
denkt van 't winter eenige waardevolle eitjes
te rapen.
De meer geroutineerde pluimveehouder
ziet wel ook zonder op de kam te letten aan
den bouw der dieren, grofheid der pooten enz.
dat het haantjes zijn. De kuikens waren allen
flink ontwikkeld en wogen gemiddeld 450
gram.
Een dergelijk bedrog komt ook bij eenden
voor. Hier kan men op den eersten dag reeds
het geslacht onderscheiden als men het z.g.n.
„geheimpje" kent. De eendenhouders ver-
koopen dan ook vaak de woerdjes voor een
paar cent aan opkoopers die ze z.g. voor de
slacht opfokken. Onlangs werd ik bij een
paar enthousiaste dames geroepen, die mijn
advies vroegen, aangezien hun koppel eenden
geen enkel ei legden. En de koopman had
nog wel gezegd toen hij ze verkocht dat hij
hoopte dat ze goed zouden leggen. De geheele
koppel ongeveer 50 stuks bleek uit woerden
te bestaan. Ik voor mij maak behoudens een
heel enkele direct na het uitkomen alle
woerdjes dood, wat wel een allerberoerdst
werk is als men na vier weken zorgen een
mooi broedsel kuikens heeft en er soms de
helft van dood moeten, doch pluimveehou
derij is nu eenmaal een centenkwestie en
woerden en haantjes ppfokken kost geld.
Dr. te Hennepe.
Voor huis en hof.
Een goed tuinman denkt steeds aan de
toekomst, anders raakt hij uitgeput. Het
eene gewas is nog maar amper geoogst, of
het opvolgende vraagt zijn zorgen. Nu de
eerste voorjaarsgroenten, als spinazie, raap
stelen en radys geoogst zijn, ontstaat er
ruimte voor andere gewassen, hetzij voor
een juiste opvolging van reeds eerder ge
zaaide groenten, hetzij voor de herfst en
wintergroenten.
Als zoodanig komt ook de ramenas in
aanmerking, welke zeer na verwant is aan
de radijs, wat duidelijk blijkt uit den vorm
der bladeren, bloemen en vruchten. Ook de
smaak der ramanasknollen komt met die
der radijs overeen, hoewel de smaak van
ramenas veel scherper is. De winter-ramenas
wordt eind Juni begin Juli gezaaid op een
daarvoor bestemd stukje grond, of op een
open gekomen ruimte. Ook een kaalgewor-
den plekje, ontstaan door het afsterven van
een sla- of koolplant, is daarvoor zeer ge
schikt. In dit laatste geval leggen we een
paar zaadjes bij elkaar op zoo'n kaal plekje
(natuurlijk niet boven op den grond) en na
het opkomen laten we alleen het sterkste
plantje staan.
Op rijen gezaaid nemen we een 30 cM.
afstand tusschen de rijen en na het opko
men worden de plantjes tot op een afstand
van ongeveer 20 cM. uitgedund. Bij voorkeur
zaaien we niet op grond welke het voor
gaande jaar of dit jaar met verschen stal
mest is bemest, daar dit de kans op worm
stekigheid aanmerkelijk vergroot, waardoor
de knollen vrijwel waardeloos worden. Om
den aangenamen smaak ten volle te behouden,
verdient het aanbeveling de knollen niette
groot te laten worden, terwijl gedurende den
winter de knollen op een vorstvrije plaats
moeten worden bewaard. Zooals den lezer
bekend is, wordt de ramanas als een toe-
spy's bij de boterham gebruikt, terwijl het
tevens dienst doet als huismiddeltje tegen
verkoudheid. (Uitgehold en met suiker
(basterd) aangevuld).
Het steken van asperges duurt tot onge
veer St. Jan (24 Juni), hoewel de weersge
steldheid alsmede de toestand der planten
een zeer groote rol spelen. Dit bepaalt het
tijdstip van ophouden. Na den oogst wordt
de aarde, welke in het voorjaar op de bedden
is gebracht, voorzichtig met een vork en
handen van de bedden verwijderd, zorgdra
gende dat geen stengels worden beschadigd.
Deze grond wordt in de paden gebracht,
zoodat het geheel waterpas komt te liggen.
Hierna is het gewenscht de bedden op
nieuw te bemesten, om een krachtige ont
wikkeling der stengels te krijgen. Vertoon en
zich tal van bruine vlekjes op het loof
(roestziekte) dan terstond bespuiten met
Bordeausche pap van 1 sterkte. Het be
ruchte aspergekevertje, dat meermalen ge
duchte schade aanricht kunnen we bestrijden
door het loof te bespuiten met tabakstof,
tabakswater, fijne kalk, insectenpoeder, of
met een oplossing van 1 deel Parijsch groen
en 1000 deelen kalkmelk van 1 sterkte.
Door de stengels van onderen naar boven
door de gesloten hand te halen, kunnen we
tal van eieren en larven vernietigen. Is de
kwaal erg, dan laten we het afgestorven lof
staan tot den winter. Tegen dezen tijd ver
schuilen de kevertjes zich in de holle sten
gels, zoodat we ze gelijk met het afgesneden
loof doen verdwijnen.
Andijvie voor najaarsverbruik wordt ook
in het laatst .lezer maand gezaaid. Te vroeg
voor dit doel gezaaide andijvie wil nog wel
eens doorschieten. In den volksmond speelt
ook hier weer de datum van St. Jan (24 Juni)
een groote rol.
De bloemkool welke in het voorjaar als
weeuwen is uitgeplaut, kan nu worden ge
oogst. Geregeld moeten de planten worden
nagegaan. Een rijpe kool welke niet tijdig
wordt geoogst verliest by zonnig weer spoe
dig haar blankheid en krijgt een gele kleur.
Zoodra een bloemkool rijp is gaan de hart-
bladeren, die eerst over de kool heen gebo
gen lagen rechtop staan, zoodat het zonlicht
vrije toegang heeft. Wenscht men dan nog
niet te oogsten dan kan dit enkele dagen
worden uitgesteld, door de nerven dezer
hartbladeren te knikken (niet breken) en de
bladeren weer over de kool te buigen. Ook
een los blad, dat af en toe wordt ververschd
zwijgen, en daarop klonk een stem door het ver
trek, halfluid, smeekend, en toch vol met geweld
bedwongen hartelijkheid, een enkel, veelbeteeke-
nend woord:
„Vader!"
Falkenried ontstelde, alsof de stem van een
geest zijn oor had getroffen. Langzaam wendde
hij zich om met een uitdrukking op het gelaat, alsof
hij werkelijk aan een spookverschijning dacht.
Hartmut trad schielijk een paar stappen nader
en bleef toen staan.
„Vader, ik ben 'tl lk kom
Hij verstomde, daar hij thans de oogen van zijn
vader ontmoette, de oogen, die hij zoo gevreesd
had; en wat hij daarin las, benam hem den moed
om iets meer te zeggen. Hij boog het hoofd en
zweeg.
Uit het aangezicht van den overste scheen elke
bloeddroppel geweken. Hij had van niets geweten,
bij vermoedde niet dat zijn zoon zich onder éen
dak met hem bevond, hij was volstrekt niet op
dat weerzien voorbereid; maar 't ontlokte hem
geen uitroep, geen gebaar van toorn of van zwak,
heid. Straks en zwijgend zag hij den persoon daar
vóór hem aan, die eens zijn alles was geweest.
Eindelijk hief hij langzaam de hand op en wees naar
de deur.
„Ga heent"
„Vader, hoor mij aanl"
„Ga heen, zeg ik!" klonk 't thans op dreigen
den toon.
„Neen, ik ga niet heen!" riep Hartmut opge
wonden. „Ik weet dat onze verzoening van dit
ons weerzien afhangt. Ik heb u verdriet aangedaan
hoe bitter en zwaar, dat voel ik eerst nu;
maar ik was een jongen van zeventien jaar en
kan als zoodanig dienst doen. Dit alles is
evenwel maar van zeer korten duur.
De roode en witte kool alsmede de gele
en groene savoyekool moet naar den hiervoor
bestemde grond worden overgebracht en voor
het einde dezer maand hun groeien hebben
hervat, willen we verzekerd zy'n van winter?
en voorjaarkool.
Tusschen de koolrijen kunnen kropsla-
planten worden geplant, mits deze een
voorsprong op de kool hebben, daar ze anders
worden overgroeid. Om steeds jonge wor
teltjes te hebben zaaien we bij opvolging
door tot einde Juli, terwijl we nu de in Mei
gezaaide winterwortels flink uitdunnen. In
de meeste gevallen blijven ze altijd nog te
dicht staan. Houdt verder den grond los met
den schoffel.
Het 10de huis vau het
Centraal Genootschap.
Het Centraal Genootschap voor Kinder-
herstellings- en Yacantie-kolonies, waarvan
zich de bemoeiingen op ongelooflijk snelle
wyze uitbreiden, heeft dezer dagen een be
staand huis te Ellecom aangekocht en daar
door het getal van haar koloniehuizen op 10
gebracht.
Bijna alle reeds onder het beheer van
het Genootschap staande koloniehuizen zijn
nagenoeg den geheelen winter geopend ge
weest. Het aantal verpleegdagen, dat in 1924
148640 bedroeg, steeg in 1925 tot 170314, in
1926 tot 204496, in 1927 tot 243064. In het
tijdvak van 1 Januari tot 30 April van dit
jaar bedroeg het aantal verpleegdagen 64800,
dat is wederom 13535 meer dan in hetzelfde
tijdvak van 1927. De groei houdt dus aan en
het Genootschap heeft tot plicht voor ver-
plegingsruimte te zorgen.
Op 9 Juni a.s. kunnen reeds 56 zwakke
kinderen het nieuwe koloniehuis „Veluwe-
zoom" te Ellecom betrekken. 3 kolonies van
5 weken kunnen dezen zomer geplaatst wor
den en zg'n reeds volledig besproken. Dan
moet het huis gesloten worden om te worden
verbouwd en uitgebreid als een aan de
eischen voldoend koloniehuis voor ongeveer
100 kinderen. Yoor den aankoop, den verbouw
en de inrichting is ongetwijfeld een som van
100.000.— noodig; tot nog toe beschikt het
hoofdbestuur echter slechts over ƒ35 000.
Wil Nederland ons helpen om ƒ65.000.—
bijeen te brengen, teneinde het gewenschte
doel te bereiken? 65.000.— lijkt een heele
som, maar hoe gemakkelijk kan dit bedrag
bijeen gebracht worden, indien ieder, die
dezen zomer naar buiten gaat en nieuwe
kracht opdoet voor zichzelf en zijn gezin,
een bydrage stort voor dit mooie doel: het
verschaffen van levenskracht aan het zwakke
Nederlandsche kind.
Nederland heeft zoo vaak getoond voor
zwakken en ongelukkisen veel te voelen.
Moge het ook thans aan deze traditie ge
trouw blijven.
Bydragen voor dit doel worden gaarne
ingewacht by
Th. M. KETELAAR,
Penningmeester^ van het
Centraal Genootschap.
Postgiro No. 16038.
Laatste middel.
Advertentie: Lieve Marie, keer terug; de
modiste wacht op je.
Je man.
't svas mijne moeder, die ik volgde. Bedenk dit,
vader, en vergeef mij vergeef uw zoon!"
„Ge zijt de zoon van de vrouw, wier naam ge
draagt niet de mijnel" zeide de overste scherp
„Een Falkenried heeft geen eerlooze tot zoon.
Hartmut wiide opstuiven bij dit vreeselijke
woord, het bloed steeg hem weer brandend en
gloeiend naar het voorhoofd maar daar zag
hij een ander voorhoofd onder sneeuwwit haar en
met geweld bedwong hij zijne drift.
Beiden meenden alleen te zijn nachtelijk
stilte heerschte rondom, het geheele kasteel lag
in diepe rust zij vermoedden niet,, dat hun ge
sprek door een derde werd gehoord. Adelheid van
Walmoden had zich niet te rusten begeven; zij
wist dat ze toch niet zou slapen na den dag,
waarop ze zoo plotseling en op zulk een akelige
wijs weduwe was geworden. Nog in het donkere
reiskostuum, dat zij op dien rampzaligen rit had
aangehad, zat ze in hare kamer, toen de stem van
den overste Falkenried op eens tot haar doordrong
Met wien kon hij nog spreken op dat late uur?
Hij was hier immers geheel vreemd, en zijn stem
klonk zoo wonderlijk dof en dreigend! Bezorgd
stond de jonge vrouw op en begaf zich naar het
voorvertrek, dat tusschen de beide kamers lag
slechts even, zooals zij meende, en alleen om zich
te overtuigen, of er niets kwaads aan de hand was
Nu hoorde zij een andere stem, die zij kende,
hoorde het woord: „Vader!" en nu rees eensklpas
een vermoeden van de waarheid in hare ziel op
dat reeds door de volgende woorden werd beves
tigd. Als aan den grond vastgeworteld, bleef zij
staan; maar door de slechts half gesloten deur
drong elk geluid tot haar door.
„Gij maakt mij dit uur niet gemakkelijk
zeide Hartmut, zich met geweld beheerschende.
,,'t Zij zoo ik heb niet anders verwacht, Wal
moden zal u wel alles verteld hebben, dat kan ik
mij voorstellen; maar dan heeft hij u ook niet
kunnen verzwijgen, wat ik bereikt en hoever ik
't gebracht heb. Ik breng u den lauwerkrans van
den dichter, vader, den eersten lauwerkrans, die
mij ten deel is gevallen. Leer mijn werk kennen,
Iaat 't tot u spreken, en dan zult gij gevoelen, dat
de schrijver niet leven en ademhalen kon onder
den dwang van een maatschappelijke betrekking
die alle poëzie doodt dan zult ge dien ongelukki-
gen jongensstreek vergeten."
Dat was weer Hartmut Rojanow, die thans
sprak, met zijn laagdunkenden trots, zijn hoog
moedig zelfbewustzijn, dat hem zelfs in deze oogen-
blikkcn niet verliet, de dichter van de „Arivana"
voor wien geen plichten en geen slagboomen be
stonden; maar hier vond hij een rots, waartegen
hij het hoofd stiet.
„Een jongensstreek?" herhaalde Falkenried
even bits en kortaf als straks. „Ja, zóo heeft men
't genoemd, om mij mijn dienst in blijven mogelijk
te maken; ik noem 't anders en al mijne kame
raden doen dat mét mij. Gij stondt op het punt
van vaandrig te worden, eenige weken later zou
't ook voor de wet schandelijke desertie zijn ge
weest; ik heb 't nooit als iets anders beschouwd.
(Wordt vervolgd.)
