>PELS, DER HET EENIG adres S. VAN DER PLAAT IJNHARDT'S 7*c (iJNHARDT'S 7etc iüNHARDT'S ^Ac sofdpijntabletten HJNHARDT'S QAC (taaltabietten IJNHARDT'S jixeertabletten Bekendmaking. SCHILDER E BEHANGER ZATERDAG 12 November 1927 n°. 4 Van Pee tot Suiker. Op excursie naar Puttershoek. DWAALLICHTEN. rC#||/9i be- vier I zMn fopig |nne- te Idoor linen, Ihaar 1 ver- 1 van ende een lielm |ooge i een loten Inge- ling" pma- liet i dit §e: logst ierlei I die gene hnen Iwijn li, te lenen ■land tege- Irapt In 10 lliten It te 18. ■nder 1 zijn Itina 1 dag ■men pnel- vlar- een even pdtal voor ■oord jDnïst I ont vangen van Italië. Deze snelheid was mogelijk ondakns den afstand, die volgens experts de langste verbinding was van een schip met de kust, die ooit door de draadlooze tot stand is gekomen voor een bericht van welke lengte ook. Marconi zei, dat, toen hij voor het eerst met een draadloos toestel experimenteerde, nu 30 jaar geleden, hij nooit gedroomd had, dai de draadlooze in korten tijd zoo'n enorme vlucht zou nemen. Hij lachte om de plompe machine, die hij in 1897 voor Koningin Vic toria van Engeland demonstreerde en over hei toestel, dat twee jaar later gebruikt werd om het verloop van de internationale zeilwedstrij den mede te deelen. „Mijn stoutste verwachtingen zijn overtrof fen," zeide hij, sprekende over het zenden van fotografieën, de televisie en den gewonen om roep. Amerika staat volgens hein aan de spits, wat betreft het experimenteeren met alle toe passingen der radio. „Het beamsysteem", voegde de uitvinder er 'aan toe, „is de beste methode om belang rijke berichten te verzenden, en om door mid del van een korte go'flengte direct contact met een bepaalde plaats te verkrijgen, daar het de grootste zekerheid verschaft." JAPANSCHE FANTASIE. In de straten van Tokio heeft men onlangs groote affiches aangeplakt, die zich als volgt tot de automobilen richten: „Automobiel, Gij zijt schoon, Gij zijt snel en Gij zijt machtig. Maak echter geen misbruik noch van Uw schoonheid, noch Uw van snel heid, noch van Uw macht. Denk aan Uw zwakkere broeders, de hond, het paard en de voetganger. De hond is bang voor Uw banden, die hem kunnen vermorzelen. Wees zoo goed en laat voldoende ruimte over, opdat hij passeeren kan. Het paard heeft een afkeer van ontplof fingen, rook en benzinelucht. Zorg er voor, dat hij daar niet te veel last van heeft. De voetganger is het minste bij U in tel. Heb toch medelijden met hem! Hij zal mis schien morgen automobilist zijn." Zouden dergelijke aanplakbiljetten in ons land ook geen goede diensten kunnen bewijzen? uniiuiiiiiiiiiiiuiiiuuiiiiiiJiiiiuiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiuiuiiiimuniiiiiinuiiiiiimiiiiniDiiiiiiD Iderveer I JELEN frouwen- per flacon, r flacon. pnde Idsomloop lerzekerd li onder volle goed, geld ERDAM. per brief, ormen door [tpnien, een ÊO pillen op !aet eiland voor eeta goed portret is sinds 30 jaar het - atelier Hobbemastraat- Middelharnls 2e atelier van af het station ïnuwta bietten iaagtabietten ijgbaar bij Apoth.en Drogisten Ivoorzien van den naam A.MIJNHARDT Pharm.Fabriek. ZEIST Ondergeteekende maakt bekend dat hij zich vanaf heden heeft gevestigd als Mij beleefd in Uw gunst aan bevelend, G.A. DE KONING NIEUWSTRAAT - MIDDELHARNIS Prijs psr kwartaal Losse nuffmers Advertenliën v.6 regels 120 Elke regel meer. 0,2' Bij contract aa zienlijk korting. Dienstaanbiedingen en Dienstaanvragen f I,— per plaatsing tot en maximum van 10 regels, elke regel meer 15 cent. Dit blad verschijnt lederen WöAftsdag- en Zaterdagmorgen. Hst wordt uitgegeven door de H V. Uitgeversmaatschappij „Onze Eilanden", Tel. Int. No. 15 Voorstraat fêiddelharnis. 10 JAARGANG. Getrapt, geschopt, geslagen Een pompeus-groote fabriek, een zoetig- weeë lucht, als thuis wanneer moeder de vrouw kroten kookt, een geraas van machines, dat met al haar geraas geen oorverdoovend lawaai is, omdat er alleen gesneden, getrokken, gezuiverd of getransporteerd wordt, warm. overal waar je ook komt, maar weer niet zoo warm dat het er niet uit te houden is voor den buitenstaander, die van de frissche Holland- sche Novemberbuitenlucht opeens in de fa briek wordt overgepoot, ziedaar de bij bena dering opgegeven atmospheer van een Holland- sche suikerfabriek, bij name Puttershoek, waar we Woensdag met over de 200 andere suiker fabriek-nieuwsgierigen, dank zij de welwil lendheid van de heeren J. Breen en J. A. Slis, bestuursleden van de Coöperatieve suiker fabriek Puttershoek, met de Schelde heen zijn getrokken. De lijdensweg van de biet. Opgegroeid in de klei, dik geworden, wel gevuld en rond, zooals een Hollandsche suiker biet, en in het bizonderde Flakkeesche, behoort te wezen, uit haar omgeving weggehaald, op houten wagens weggebracht als ballingen, op gegooid en weggesmeten in motorschuiten of zeilschepen, weggevoerd over Haringvliet, Hollandsch Diep, Dordtsche Kil en Oude Maas of in groote wagons van de R.T.M.zoo komen ze aan bij de fabriek, waar machtige grijp armen ze opnieuw opscheppen, opnemen en wegsmijten op bergen kameraden, die een zelfden lijdensweg achter den rug hebben en die een zelfden lijdensweg bewandelen als haar collega's, van andere streken of eilanden. Die machtige grijparmen: de bak of de grij pers vallen in het ruim van het schip, dat er .telkens toch even van schudt en dompt, een signaal van de lossers aan den kraanmachinist die de grijpers temet uit zijn hout-met-glas huisje bedient, de peen wordt met honderden kilo's gelijk opgenomen, op den bergjgeworpen. Is het eene schip leeg, zoo volgt het andere, regelmatig als 't slingeren van een klok, er wachten er zoovele, die ook leeg moeten voor den wal, dat het er een waar mastbosch is: bietentijd is een drukke tijd voor de Holland sche binnenschipperij. Millioenen kilo's liggen er zoo op den wal verzameld, die alle hun lot afwachten tot de goten ze meenemen naar de fabriek. Er zit efficiency in dat systeem, de bieten worden boven groote goten gelost, waarover planken liggen. Telkens nu als er een plank wordt weg gerukt, glijdt er een klein gedeelte van den millioenenvoorraad in de goot, waardoor warm afvoerwater vanuit de fabriek met een flink vaartje stroomt. De biet gaat zoo mee, holder debolder over den kop, over haar zijde, schuurt aan alle kanten tegen den betonnen wand en komt al voor een flink stuk gereinigd in de hoofdgoot, vanwaar ze opgegrepen en opge voerd wordt in de eigenlijke waschinrichting. Zoo verdwijnen dagelijks bijna drie-en-een half millioen kilo bieten door die hoofdgoot de fabriek in... De waschinrichting: al weer warm water in den bak, waarin de bieten nu komen. Maar zoo geleidelijk kalm als in de eerste goot wor- FEUILLETON. E. WERNER VERTALING VAN HERMINA. (Geautoriseerde uitgave van D. BOLLE.) 13) 't Was onderwijl geheel donker geworden, de avond viel, een koude, donkere herfstavond, zon der maneschijn of sterrenlucht; maar ginds op de weide, waar straks die witte nevelsluiers golfden, begon 't thans te regenen. Er flikkerde iets met een blauwachtigen weerschijn, dat eerst slechts mat door den mist blonk en daarop al helderder en duidelijker als een vlam schitterde. Nu verdween 't, dan verscheen 't weer en thans ook nog een tweede en derde de dwaallichtjes begonnen hun spook achtig, zonderling spel. „Schreit ge?" hernam Zalika, haar zoon stijf tegen zich aan drukkende. „Ik heb 't al lang zien aankomen, en al waren wij niet verraden door den jongen Eschenhagen, hadt ge toch op den zelfden dag, dat gij naar je vader teruggingt, een keus moeten doen tusschen scheiding en besluit." „Welk besluit? Wat meent ge?" vroeg Hart- mut onthutst. Zalika boog zich tot hem over, en hoewel zij alleen waren, liet zij hare stem tot een zacht ge fluister dalen. t „Wilt ge machteloos en weerloos bukken voor een tirannie, die den heiligen band tusschen moeder den ze nu niet behandeld, al stonden ook bij die goten werklieden die ze af en toe nog eens een extra zetje gaven als ze geen haast ge noeg maakten. Die groote waschbak doet ons denken aan een tweetal zinnetjes, die rijmen en waarvan we niet meer weten uit welk lite rair werk, of welk straatdeuntje ze stammen maar die luiden: Getrapt, geschopt, geslagen Moet ik mijn eindje dragen. Want als er twee regeltjes zijn, waar heel die beweging zoo karakteristiek mee zijn aan geduid dan zijn het wel deze twee regeltjes van acht woorden samen. Getrapt, geschopt geslagen; door groote ijzeren staven en schoe pen aan een lange as, gewenteld en geduwd, om zooveel mogelijk het vuil er maar af te krijgen en ze schoon er uit te laten zien, hate lijk schoon voor een suikerbiet, die dan, als bleek van den schrik voor den dag komt. Dan pas zijn ze klaar voor de eigenlijke fa bricage van het witte genots- en voedingsmid del, dat suiker heet. Opgenomen met een ja- cobsladder gaan ze naar boven, naar de snij- molens, waar roteerende schijven ze snijden in lange reepjes, net macaroni of vermicelli. Eigenlijk is het geen snijden, het is meer schrap pen wat deze machines moeten doen. Een luikje wordt er voor ons opgelicht om te laten zien, in razende vaart dendert de schijf rond: de niet lange, maar grovere stukjes en afge broken staartjes vliegen er uit, zoodat het luikje maar weer gauw wordt neergelaten. De biet is geen biet meer: opnieuw komt er een lange transportband, de biet verdwijnt, het is nu net geraspte Leidsche kaas Dat is het einde van de ronde Flakkeesche suikerpee, wier heele welgevuldheid is om gewerkt tot wat den technischen naam heeft van snijdsel. Nu pas komt het er op aan om over te gaan tot het verkrijgen van de suiker uit de peen, die daartoe opnieuw met warm water in aan raking wordt gebracht. Maar dat is geen ge woon warm water, reeds meerdere bieten heb ben daar hun beste bestanddeel aan geofferd, het versche snijdsel komt met het dikste sui kerhoudend water in aanraking, waardooi de suikerkristallen door den celwand heen van het snijdsel in dat sap worden getrokken. Dit snijdsel, dat eens afgetrokken is, komt daarna in dunner suikerhoudende sap tot op het laatst de snijdsels met versch water worden behandeld. Dan is er nog maar zoo weinig suiker in gebleven dat het practisch de moeite niet meer loont om de snijdsels in deze groote ketels van eenige honderden hectoliters en (Adv.) en kind verscheurt, onze rechten met voeten treedt, onze liefde uit de hoogte veroordeelt? Als gij daar toe in staat zijt, dan zijt ge niet mijn zoon, dan hebt ge niets geërfd van het bloed, dat mij door de aderen vloeit. Stuurde hij je hierheen om mij vaar wel te zeggen, en neemt ge dit als een laatste gunst vrijwillig van hem aan? Komt ge wezenlijk hier, om voor jaren, lange jaren afscheid van mij te nemen?" „Ik moet wel!" viel de jonge man wanhopig uit. ..Ge kent vader en zijn ijzeren wil zou 't ooit mogelijk wezen zich daartegen te verzetten?" „Als gij naar hem teruggaat neen! Maar wie of wat dwingt je daartoe?" „Mama! In 's hemels naam 1" riep Hartmut verschrikt maar de armen, die hem omkneld hiel den, lieten hem niet los en wederom drong het ver leidelijk gefluister hem in de ooren: „Hoe ontstelt ge zoo bij dit denkbeeld? En waarom? Waarom zoudt ge niet met je moeder meegaan, die je onbeschrijfelijk liefheeft en voort aan slechts voor haar eenig kind zal leven? Ge hebt mij dikwijls genoeg geklaagd, dat ge het be roep haat, waarvoor ge moet worden opgeleid, en dat ge bijna sterft van verlangen om vrij te zijn. Als ge nu terugkeert, is alle kans voor je verloren; je vader zal je dan onverbiddelijk aan zijn zijde gekluisterd houden, en al wist hij dat dit je dood zou wezen, liet hij je tcch niet je eigen zin volgen!" Zij had haar zoon dit niet-behoeven te zeggen: hij wist 't beter dan zij. Nauwelijks een uur gele den, had hij immers nog de onverzettelijkheid van zijn vader leeren kennen, had hij dat harde: „Gij zult gehoorzamen en je leeren buigen!" uit zijn mond gehoord. „Om het even," antwoordde hij op bitteren toon, wier technische naam diffuseur is, te behan delen. Dat wat weggaat wordt over breede banden zonder einde weggebracht, buiten de fabriek naar spoorwegwagons of schepen, dient voor veevoeder en is alom bekend als pulp en voor niemand op ons eiland een vreemde. Dat, wat men nu heeft is nog geen suiker, bij lange na niet. Wel is het hoofdbestanddeel van deze dunne vloeistof het witte product dat we allen zoo goed kennen. Maar er zit meer in, zuren en eiwitten en vuil: die stoffen die we niet in onze suiker wenschen. Al is de peen nog zoo goed gewasschen erblijft toch nog wel eens een beetje slik in een of ander klein verborgen kuiltje achter, slik, die mee gaat in de snijmachine en in de diffuseurs. En het eerste wat men nu gaat doen is het verwijderen van die ongewensche produc ten in al even groote ketels. We hebben voor de fabriek groote hoeveelheden bieten zien liggen, groote hoeveelheden steenkool en ook groote hoeveelheden kalksteen. Deze laatste wordt daar zelf gebrand en dat product speelt in wat nu wordt gedaan een belangrijke rol. Kalk heeft namelijk de eigenschap om de eiwit stoffen en zuren af te scheiden van de suiker. Onder flinke warmte wordt die kalk bij het z.g. dunsap, zooals de technische term van het tot nu toe verkregen product luidt, bijgevoegd. Wanneer dit afgeloopen is kunnen we nog niet overgaan tot het indikken van de vloei stof. Er is nu teveel kalk in de suiker, die er uitgehaald moet worden. Ook kalk wenschen we niet in onze suiker, al is ze behoorlijk wit. Langs chemischen weg wordt ze hieruit ge haald, door koolzuurgas bij het mengsel in te leiden. Nu is men al aardig op weg naar het goede product. De neergeslagen stof is be kend als schuimaarde en dient voor mest. Het gezuiverde dunsap wordt nog verder gezuiverd. Die stoffen, die niet door kalk, noch door koolzuur konden worden verwijderd, blijven dan wel achter in de filterpersen, groote doeken, in serie achter elkander geplaatst. Maar nog eens wordt dit sap gezuiverd en nog eens gefiltreerd, opdat het dunne sap maar uiterst zuiver zij. Dan kan men over gaan om in groote ketels, al even pompeus als die andere de sap in te dikken. Geweldige ketels achter elkander, de lucht wordt daarin verdund, de een kookt hierdoor al bij een temperatuur van 65 graden, de ander had al 85, een volgende moest 95 graden hebben om te koken. Hoe lager de temperatuur om te koken, hoe meer de lucht verdund is. Af en toe ging er een kraantje open en langzaam vloeide het dikke sap eruit. Men liet het op een glazen plaat loopen, die dan tegen het licht gehouden werd en aantoonde hoe ver het proces al gevorderd was. Thans kan men al beginnen om een gedeelte van de suiker uit het product te halen, bij afkoeling in centrifuge's slingert men de suiker uit, de stroop, die overblijft ondergaat opnieuw het proces van koken en kristalli- seeren. Totdat men op het laatst een product verkrijgt dat niet meer uitkristalliseeren wil,» in vaten wordt dat opgevangen en ze heet melasse, en wordt gebruikt voor de bereiding van spiritus, de melasse van Puttershoek gaat allemaal b.v. naar de gist- en spiritusfabriek te Bergen op Zoom. De suiker, die warm uit de centrifuge's komt gaat nog eens door een groote trommel heen: ditmaal om defeinitif af te koelen en daarbij niet te klonteren, de reden waarom ook tijdens dit proces de trommel draait. Niemand wenscht klonterige suiker? ,ik moet naar huis. Ik heb mijn woord gegeven, binnen twee uur weer op Burgsdorf te zijn." „Is 't waar?" vroeg Zalika met een schamperen lach. „Dat heb ik wel gedacht! Anders moogt en moet ge niets anders zijn dan een knaap, wien elke stap voorgeschreven, elke minuut toegerekend wordt en die niet eens zelfstandig mag denken; maar zoo gauw er kwestie is van je vast te houden, dicht men je de verantwoordelijkheid toe van een man! Welnu, toon dan ook, dat ge niet alleen mondig zijt in woorden handel ook als man! Een afgedwongen belofte heeft niet de minste waarde, verbreek dien onzichtbaren keten, waar mee men je wil binden, en maak je vrij!" „Neen, neen!" mompelde Hartmut, terwijl hij opnieuw een poging aanwendde om zich uit hare armen los te wikkelen, 't Gelukte hem niet, hij wendde slechts het gelaat af en staarde met gloei ende oogen naar het stille, donkere bosch in het verschiet en nog verderop, waar de dwaallichten spookachtig dansten en flikkerden. Overal ver toonden zich thans de electrike vlammetje's; ze schenen elkaar te zoeken en te ontvlieden; ze zweefden over den grond en verzonken dan daarin of losten zich op in de zee van nevelen, om altijd weer opnieuw te voorschijn te komen, 't Was akelig en toch wonderlijk aanlokkelijk, dat spook achtig spel dier vurige dampen, die daar uit de diepte, uit dien bedriegelijken moerassigen bodem opstegen. „Ga met mij mee, Hartmut!" smeekte Zalika thans met die innemend vleiende stem, die haar zoowel als haar zoon steeds ten dienste stond. „Ik heb reeds lang alles voorzien en voorbereid; ik wist wel dat er een dag als deze zou aanbreken. Een half uur hier vandaan wacht mijn rijtuig, Zoo is de suiker klaar voor 't gebruik, voor de consumptie in 't kopje thee of bakje troost en in die honderd andere kookprocessen, waar zij als onontbeerlijke factor geldt, of ze gaat via een nieuwe lijdensweg bij den banketbakker veranderen in verrukkelijk-heerlijke borstplaat of verdwijnt in andere lekkernijen. Alzoo is de fabricage van het witte, zoete product zooals we die zagen in de groote fa briek te Puttershoek met de, zooals we even in het begin memoreerden, over de twee honderd medebelangstellenden, waaronder de twee hoogste klassen van de H.B.S. met haar directeur, den heer van der Pol en met den heer Nanning. Eveneens maakte de Lagere Landbouw school onder leiding van den heer Smits van deze gelegenheid gebruik om een suikerfabriek eens van nabij te bezien. Twee honderd belangstellenden, die zagen geïnteresseerd toe hoe de bieten versneden werden, hoe de pulp kwam uit de fabriek en hoe de suiker uiteindelijk tot stand kwam. INGEZONDEN MEDEDEELING. Natuurlijk is het het beste dadelijk Akker's Abdijsiioop te nemen, wanneer de eerste asthmatische verschijnselen zooals: spoedig vermoeid zijn en hijgen, beginnende benauwdheden bij trappen- klimmen enz. zich voordoen. Men voorkomt daarmee erger. Maar ook wanneer Uw kwaal reeds vergevor derd is, ook dan zult Gij van een gc- regeldgebruikvan Akkers Abdijsiroop oogenblikkelijk verlichting kunnen ondervinden. Volg het voorbeeld van duizenden, die ééns aan asthma leden en versterk Uw luchtwegen en bevrijd hen van het slijm met MKER'5 i! Voorde Borst Per koker: f 1.50, f2.75, f 4.50 Twee honderd menschen die zwierven onder begeleiding van personeel van de fabriek door alle hoeken en vertrekken van de groote in richting, langs ketels en transportbanden, door de geweldige groote machinekamers met reuze kasten van motoren en dynamo's en door het laboratorium. Twee honderd Flakkeeënaars, op de Schelde, die dank zij de welwillendheid 't brengt ons naar het naaste station, en eer ze op Burgsdorf nog eenig vermoeden hebben dat ge niet terugkomt, zijn wij al met den sneltrein een geheel eind van hier. En daar ginds wacht je de vrijheid, het leven, het geluk! Ik zal je de wijde, wijde wereld laten zien, en als ge deze leert kennen, zult ge ver ruimd ademhalen en juichen als een vrijgelatene. Ik weet immers, hoe deze zich voelt; ik heb ook ketens gedragen, die ik, dwaas en verblind, voor mijzelve had gesmeed, en als gij er niet geweest waart, zou ik ze al het eerste jaar verbroken heb ben. O, ze is zoo zoet, de vrijheid dat zult ge eens ondervinden!" Zij kende maar al te goed den weg, die tot haar doel voerde. Vrijheid, leven, geluk! Deze woorden vonden een duizendvoudige echo in de borst van den jongeling, wiens opgewonden vrijheidszucht tot hiertoe met zooveel kracht en geweld was be streden. Als een schitterend en betooverend fata morgana lokte dat voorgespiegelde leven hem aan. Hij behoefde slechts de hand daarnaar uit te ste ken dan was 't zijn eigendom. „Mijn woord, mijn stellige belofte!" murmelde hij met een laatste poging om zich aan hare om helzing te onttrekken. „Vader zal mij verachten, als „Als gij je een grootsche, prachtige toekomst heb veroverd?" viel Zalika hem hartstochtelijk in de rede. „Kom hem dón weer onder de oogen en vraag hem, of hij 't ook dan nog waagt je te verachten! Hij wil je laag bij den grond houden, alsof gij geen vleugels hebt, die ge kunt uitslaan. Hij begrijpt een natuur als de uwe niet en zal die ook nooit leeren begrijpen. Wilt gij je nu door een enkel woord gebonden achten en daardoor een leven van ellende te gemoet gaan? Kom met mij mede, mijn van de directie van de R.T.M. voor deze zeer interessante excursie was afgestaan, en waar de heer Jumelet zijn gevestigde reputatie als hofmeester getrouw bleef en de na afloop toch wel wat moede kijkers moest laven en voeden zoodat hij inet zijn helpers schier handen te kort kwam. Dat was de excursie naar Puttershoek naar een van de grootste bietsuikerfabrieken van Nederland. J- B. Pijnloos Scheren Vlwg Scheren Schoon Scheren zonder dat Uw huid stukgaat of naschrijnt, ook al is Uw baard nog zoo zwaar en hard, indien U slechts vóór het inzeepen de baardoppervlakte inwrijft met een weinig Doos 30, 60, Tube 80 ct. PUK0L (Adv.) DE NASSAK. De Hertog van Westminster heeft kort ge leden een ouden en zeer kostbaren edelsteen verkocht. Dat wordt hem in Engeland nogal kwalijk genomen, want deze edelsteen is geen andere dan de Nassak, een dier groote histo rische diamanten uit Indië, die evenals de Kohinoor, de Regent en de Orloff een echte Golconda-steen is en die, hoewel particulier bezit toch onder de historische schatten van het Rijk gerekend werd. Maar als men geld noodig heeft, en de Hertog van Westminster heeft gewoonlijk zeer veel geld noodig, dan is het om het even, wat men verkoopt. Het gaat er mede als met schilderijen en middeleeuwsche kasteelen, die men van zijn voorvaderen erft... zij gaan naar Amerika. De tachtig karaat zware Nassak is de eerste groote historische diamant, die in Amerikaansche handen komt. Hij stamt waarschijnlijk uit hetzelfde tijdperk, waarin ook de Kohinoor geslepen is, en is omweven van Indische mythen en legenden, vol van intriges en bloedvergieten. Men weet, dat de Nassak-diamant sedert de Middeleeuwen ge diend heeft als oog van het reusachtige Shiwa- beeld, dat staat in den rotstempel bij Nassak, aan den bovenloop van de rivier de Godavery. Toen in het jaar 1818 troepen van de Post- Indische Compagnie door deze streek kwamen, plunderden zij den Tempel, en braken den diamant uit het beeld. Twintig jaar later, in 1837, werd hij door den toennialigen Hertog van Westminster gekocht. De Parijsche juwelier Mauboussin, die den verkoop regelde, had met de Amerikaansche douane-autoriteiten een interessanten strijd uit te vechten. Men kan zeggen, dat de Nassak een oud stuk is en als zoodanig had hij volgens de Amerikaansche wet zonder eenige betaling, in de Vereenigde Staten ingevoerd kunnen worden. Maar de Amerikaansche douane expert had eens gehoord, dat de diamant in het jaar 1830 opnieuw geslepen was, en daar door zijnde geen 100 jaar oud modern en dus tolplichtig. Mauboussin verdedigde zich tegen deze bewering met een leger van docu menten en vaklieden, om te bewijzen, dat de Nassak nooit door moderne slijpers aangeraakt is, maar geslepen is volgens die oude methode, waarvan het geheim reeds sedert eeuwen als verloren geldt. Hartmut, met mij, voor wie ge alles zijt! De vrij heid wacht je daar ginds I" Zij trok hem met zich mede langzaam maar onweerstaanbaar. Eerst bood hij nog eenigen weerstand, maar hij rukte zich niet los, en onder de smeekingen, onder de liefkozingen zijner moeder hield ook allengs dat tegenstreven op en volgde hij. Eenige minuten later was 't stil en eenzaam bij den vijver, moeder en zoon waren verdwenen, het geluid hunner voetstappen was weggestorven, duisternis en stilzwijgen breidden zich over alles uit. Alleen in het verschiet, in den nevelachtigen damp van het drasland, heerschte nog altijd dat spookachtig leven, die geheimzinnige beweging. Ze zweefden heen en weder, ze verschenenen ver dwenen, ze doken op en verzonken in hun rusteloos spel de geheimzinnige dwaallichtenjuit de diepte. 't Was weer najaar geworden en de warme zon van een helderen Septemberdag bescheen de groene zee van boomen, die zich uitstrekte, zoover het oog slechts reikte. De groote bosschcn hadden nog iets van de vroegere oerwouden, die eeuwen geleden dit ge deelte van Zuid-Duitschland bedekten, en de honderdjarige boomstammen behoorden daarin niet tot de zeldzaamheden. Het geheel droeg den stempel van een met hout bewassen gebergte, want hoogten en laagten wisselden elkander voort durend af; maar terwijl het spoorwegnet zich over het heele land uitbreidde en de eene plaats na de andere in zich opnam, lag het „bosch", zooals dit verscheidene kilometers groot gebied kortweg in den volksmond genoemd werd, als een groen eiland grootendeels van de bewoonde wereld afgescheiden.

Krantenbank Zeeland

Onze Eilanden | 1927 | | pagina 1