r_No. 810
ihuis en eii
f3060.-
Gebitten
ONZE EILANDEN
RBANK
TWEEDE BLAD
Uw Hoofdhuid
PUROL
ONZE E1LANDE
N VAN ZATERDAG 25 SEPTEMBER 1926.
Registratie en
.SDIJK, zal op
iber 1926, bij
PEE" te Som-
penbaar ver-
en achteruit-
wchterstraat te
plaatselijk ge-
aal bekend al-
23, groot 3,83
kgeld 1
nning vrij van
voegd het stel-
tderen.
desgewenscht
r Vo I"61
n perceelsbe-
nzage tenkan-
Jntvanger, die
ngen verstrekt
zichtiging ver-
ial MtdUche
lesgewcnscht in
ook voor Zieken
en kosteloos
oor
mdige
irzekering
AARD,
b, Rotterdam
foon No. S001J.
:n 7uur.
ren:
JVoIphacrtsbocht
leyplaatstraat.
Ijk, Pernts.
irstraat 34,
frouw
.rtlkelen
middelen
NL. ORAT1SB1J
iANTÉ
Rotterdam
No. 90 25 Sept. 1926
den cr
iagd
de
len op
tlieven
8 n.m.
enhcid
MS
lois).
aWfflELSDIJK
Bt
delharnis
REN:
i., 2-4 uur n.m.
g van 67 n.m.
ing 3.6%
teeds dagelijks
zeer begeerde
11c gewenschte
;aarne ten kan-
ekt.
vergaren
eugd te sparen.
EILANDEN
Officieele Mededeelingen.
DIENSTPLICHT.
Vrijstelling wegons kostwinnerschap enz.
Uitstel van eerste oefening.
De BURGEMEESTER van MIDDELHAR-
NIS brengt onder de aandacht van degenen,
die voor de lichting van het volgend jaar
tot gewoon dienstplichtige ztjn of worden
bestemd, dat vrijstelling wegens kostwin
nerschap of wegens persoonlijke onmisbaar
heid in het algemeen moet worden aange
vraagd omstreeks drie maanden vóór het
tijdstip, waarop de ingeschrevene zal worden
ingelijfd.
Ten aanzien van hen, wier inlijving zal
plaats hebben binnen drie maanden naont
vangst van de kennisgeving betreffende de
toewijzing aan een onderdeel van de land
macht of de zeemacht, geschiedt de aan
vraag binnen 14 dagen na ontvangst van
bedoelde kennisgeving.
Ontstaat de reden van vrijstelling eerst
na den hierboven aangegeven tijd, dan ge
schiedt de aanvraag binnen 14 dagen nadat
de reden van vrijstelling is ontstaan.
Omtrent elk der genoemde redenen van
vrijstelling geldt voorts hetgeen op het
aanplakbiljet vermeld is.
(Zie verder het aanplakbiljet.)
Middelharnis, 20 September 1926.
De Burgemeester voornoemd,
L. J. DEN HOLLANDER.
Plaatselijk Nieuws.
MIDDELHARNIS. Onze vroegere plaats
genoot de heer R. Gouswaart Lzia deze
week wederom met zijn gezin per s.s. .In-
sulinde" naar Ned. O.-Indie vertrokken, na
ruim jaar bU zijn familie alhier te hebben
vertoefd.
Zondag zijn in de Geref. kerk twee
bankbiljetten van 10,- gecollecteerd voor
de Diakonie.
De timmermansleerling C. Jongejan
had Donderdagmiddag, terwijl hl) op de flets
langs den kaaikant reed, hot ongeluk in de
kaai te rijden. HU wist zichzelf op don wal
te helpen en daarna werd de flets met een
haak op den kant gehaald.
Terwijl Woensdagmorgen de stoomboot
Middelharnis aan het Spui haar reis naar
Rotterdam maakte vloog een postduif de
stuurkajuit binnen. Het diertje liet zich door
den kapitein v. d. Gevel gedwee vangen, die
het 's avonds aan een postduiven-liefhebber
afleverde Deze constateerde echter dat het
diertje in hevige mate ziek was en liet het
wegvliegen. Aan een harer pootjes zat een
guinmiringatje met een briefje, waarop stond
dat het diertje reeds eerder was opgevangen
door het s.s. Seine.
Centrale Veiling te Middelharnis
op Woensdag 22 September 1926.
Kippeneieren (bruin) 7,45 per 100 stuks.
Eendeneieren 6,80 per 100 stuks.
Roode kool 1,60 tot f 7,per lOOstuks.
Savooie kool 4,— tol J 7,— per lOOstuks.
Kropsla 2,10 per 100 krop.
AndUvie 2,10 per 100 krop.
SnlJboonen 1,60 tot 13,— per 100 kg.
Dubb. Prioressen 7,- tot ƒ12, - per 100 kg
Perfect 6,60 tot ƒ7,— per 100 kg.
Rentegevers 6,— per 100 kg.
Spekboonen 6,— per 100 kg.
Peren
Gieser Wildeman ƒ8,00 tot 10,40 p. 100 kg.
Blanke Jutten 10,60 tot ƒ12,- p. 100 kg.
William DuchesRe ƒ4,30 tot ƒ10,— p. 100 kg.
Beurré Hardy 17,50 tot 21,69 per 100 kg.
Foppeperen ƒ6,- per ICO kg.
Conseiller de la Cour ƒ121. 18,70 p. 100 kg.
Div. Handperen ƒ7,- tot 19,- per 100 kg.
Eigenheimer* 4,20 per 100 kg.
Spinazie ƒ1,- per 100 kg.
Gele knollen 0.20 per 100 kg
Druiven le kw 0,34 tot 0,37 per pond.
2e kw. 0,lS tot 0.20 per pond.
Kaas 20 plus 0,35 tot 0,36 per pond.
Kaas 40 plus 0,60 per pond.
Meloenen f 0,34 per stuk.
Bloemen (dhalia's) ƒ0,481. ƒ0,67 p. bouquet.
Uienreiling van 23 Septomber 1926.
Met U.C.B. merk:
Bonken 0,92
Gewone 1,41
Drielingen 0,88
Picblers 1,60 h 1,84
Zonder U.C.B. merk:
Bonken 0,76
Gewone B 1,— 1,08
DrieliDg 0,74
Picklers 1,60
Alles inclusief baal. Aanvoer 1200 balen.
In 't vervolg zullen de groenten-en fruit
veilingen "8 Maandags aanvangen om half
drie (2,30 uur). Andere dagen 2 uur.
SOMMELSDIJK. De huisvrouw van M. N.
alhier, bad het ongeluk te vallen en haar
pols te breken.
De eerste suikerbieten voor deze cam
pagne zijn Maandag j 1. aan de Kaai gebracht
door den koopman L D. Kastelein.
Deze week arriveerden voor de nieuwe
cichoreidrogerij alhier, twee schepen met
gietcokes. De werkzaamheden in de fabriek
zullen dus spoedig aanvangen.
Sportnieuws. Zondag a.s. ontvangt
„FLakkee" voor de competitie D I.N.D.U.A.
van Rotterdam. Aanvang 1.45 uur.
Dinsdag hield M.S.V.V. „Flakkee" haar
Jaarvergadering in Hotel Hif\jsman. Het
aantal opgekomen leden bedroeg 36 met een
tiental donateurs.
Na opening door den Voorzitter werden
door den secretaris notulen en Jaarverslag
voorgelezen, welke onder luid applaus en
dank van den Voorzitter werden goedgekeurd.
Vervolgens bracht de penningmeester verslag
uit, wat eveneens werd goedgekeurd.
Daarna hadden verscheidene verkiezingen
plaats. Voorzitter en Secretaris waren aan
de beurt van aftreding. De heer Haagens
verkreeg niet de meerderheid van stemmen
en in zijn plaats werd gekozen de heer L.
Gouswaart Czn., terwijl de heer M.J. Noor-
dijk met algemeene stemmen als secretaris
werd herkozen.
De Elftalcommissie werd voor dit jaar ge
vormd uit de heereD L Gouswaart, 1. C.
Zaaljer en L. Bund, de kascoramissie uit de
heeren J. C. van Hemert, Ant. Visser en
A. Verbrugge.
De heer H. Haagens werd als Bestuurslid
gekozen, doch daar deze z'n benoeming niet
aanvaardde, werd de heer P. Zaaljer gekozen.
Het bestuur bestaat dus uit de beeren:
L.Gouswaart Czn.(Voorzitter),M. J. Noordljk,
(Secretaris), L. Bund, (Penningmeester), Joh.
de Waard en P. Zaa\jer (Commissarissen).
De heeren P. A. van Buuren, J.ZaaUer en
B. Boomsma werden tot Eereleden van de
vereeniging benoemd.
DIRKSLAND. Gevonden voorwerpenEen
portemonnaie met inhoud en enkele huis
sleutels. Inlichtingen ter Gemeente-secre
tarie.
By publicatie is bekend gemaakt, dat
de Volksbibliotheek zal worden geopend op
Zaterdag 2 October a s. des avonds te 7 uur,
ten huize van den heer P. J. Overbeeke,
Voorstraat.
Geen boeken zullen worden afgegeven aan
kinderen beneden 16 jaar of aan personen, die
niet in het bezit z(jn van een catalogus en
bovendien zal worden gelet op het bescha
digen der boekwerken.
De landbouwer A. G., alhier, had het
ongeluk van een paard te vallen en zijn duim
zoodanig te bezeeren, dat
hulp noodzakelijk was.
De verschillende vereenigingen die
gebruik maakten van het Gymnastieklokaal
der Openb. school, hebben dat lokaal weer
in gebruik genomen. Hot lokaal ziet er thans
keurig uit en hebben de vereenigingen van
het Gem. bestuur een schrijven ontvangen,
waarin verzocht wordt het lokaal zindeiyk
te houden.
Voetbal, a s. Zondag speelt Dirksland
thuis tegen het Schiedamsche S.F. C. Aan
vang 2 uur.
flKRKINGEN. Door de gemeente zal wor
den overgegaan tot het bouwen van een
vierde schoollokaal aan de bestaande school.
Door den Kerkeraad der Ned. Herv.
Gemeente alhier is tot Godsdienstonder wij
zer Evangelist benoemd, de heer van Ieperen
te Oosterwyk bl) Leerdam.
Evenals het vorige jaar is ook nu weder
besloten aan de Districts Arbeidsbeurs geen
subsidie uit de gemeentekns te verleenen.
Als bestuurslid van de stichting inzake
de drinkwaterleiding is benoemd de heer
J. M. van Eek, alhier.
De rekening van het Algemeen Arm
bestuur is goedgekeurd in
Ontvangsten op 9499,811
Uitgaven op 4975,79
Batig saldo 4624,02$
STELLENDAM. Dinsdag a.s. 23 September
des morgens 10 uur zal in het gemeentehuis
alhier gelegenheid zyn tot kostelooze vac
cinatie.
Do vorige week werden van hier ver
zonden 620 H L. aardappelen, 300 balen uien
en 150 balen koepeen.
Uitslag van de verkooping van bouw
land op 22 September gehouden door Notaris
Van den Berg:
Koop 1, 2 gemeten 201 roeden, ingezet
door P. v. Lente op 4876.
Koop 2, 2 gemeten 249 roedenj ingezet
door J. v. Soest op 4400.
Koop 3, 2 gemeten 45$ roeden, ingezet
door ABlokland op 8600.
Koop 4, 2 gemeten 77$ roeden, iDgezet
door A. v. d. Vlugt op 3600.
Koop 5, 2 gemeten 194 roeden, ingezet
door J. v. d. Vlugt op 4075.
Koop 6, 2 gemeten 239$ roeden, ingezet
door A v. Oostenbrugge op 4300.
Koop 7, 2 gemeten 61 roeden, ingezet
door A. Blokland op 3750.
Koop 8, 2 gemeten 79$ roeden, ingezet
door A. Blokland op 3826.
Afslag or Woensdag, 29 Sept. a.s.'s nam.
8 uur.
GOEDKREICDK. Naar men verneemt heeft
de landbouwer H. L. van 2 Gemet 400 H L.
ajuin gehaald.
OUDDORP. Onder de verloren voorwerpen
behoort een Zilveren dameshorloge met arm
band. InlicbtiDgen bij C. de Mooy.
Voor denlandbouwcursus, welke door
den heer Spuijbroek is opgericht, hebben zich
22 deelnemers aangemeld.
Dirk Grinivis had het ongeluk met
2 kalveren te geleiden, met een kalf in een
diepe sloot te geraken en was onkenbaar van
dè modder.
De cichoreifabrieken hebben deze week
een aanvang genomen.
Door den zalmvisscher C. Mierop werd
Donderdag nog een zalm van 15 pond gevan-1
gen.
as. Zaterdag wenscht de Byz. vrijw.
Landstorm van 5 tot 7 uur ia een der lokalen
van de O. L school schietoefeningen te hou
den en zullen dan de gewonnen prijzen
gehouden op den Landdag, uitgereikt worden.
De heer J. Klein, onderwijzer aan de
Chr. school te Lage Vuursche is benoemd
alhier aan de Chr. school.
De heer Joh. Tanis is periodiek aftre
dend als bestuurslid der N. V. Beurtveer
alhier.
NIEUWE TONGE. Voor de uien besteedt
men alhier 1,10 per 60 K.G., en voor de
aardappelen ƒ2,— per 70 K.G.
BU de j.l. Zaterdag door de P.V, Ge-
vleugde Bode alhier gehouden vlucht vanuit
Chimay (afstand 184.603 K.H.) was de aan
komst als volgt: 1 en 6 A. van Rumpt;
2 en 3 G. Knöps; 4 J. C. Braber. Lossing:
11.30. Aankomst eerste en laatste duif 2.17.6
uur en 2.36.27 uur.
Woensdagmiddag j.l. hebben de genees-
heeren van ons eiland een bezoek gebracht
aan het ziekenhuis „Elizabeth" alhier.
OUDE TONGE. By keur van den Heeren
polder is één spoorrjjden en wielschrabben
verplichtend gesteld.
Van den heer Joh. Jacobs werd een
rund in nood gedood. Daar het niet verzekerd
was is het voor Jacobs een groote schade
post.
Dinsdagavond werden in de Ned. Herv.
berk eenige zitplaatsen verkocht. De op
brengst was onbevredigend.
By publicatie waarschuwt de Burge-
le. de ouders wier kinderen suikerbieten
ontvreemden die op de voertuigen liggen,
daar af vallen of op de hopen, liggen.
2e. de kinderen om geen suikerbieten toe
te eigenen van de voertuigen, straten of
hoopen.
3e. de opkoopers om geen bieten op te
koopen of voor andere voorwerpen in te
ruilen.
Op een en ander zal streng toezicht wor
den gehouden en onmiddellijk proces-verbaal
worden opgemaakt.
De heer G. van Veen alhier werd Maan
dagavond door een onbekend gebleven per
soon aangereden tusschen Middelharnis en
Nieuwe Tonge. Hy viel van zy'n rywiel en
bleef eenigen tyd, versuft door den val, liggen.
Toen hy weer by zinnen kwam is hy verder
bomen loopen met achterlating van het rij
wiel, hetwelk later is gevonden en by Van
Veen thuis bezorgd. Hy zelf was echter zoo
geschrokken, dat hy eenige dagen het bed
moest houden.
Gevonden: een doublé armband, een
knipje van eeu portemonnai en een geldig
rywielbelastingmerk. Inlichtingen zyn ter
Gem.-Secretarie te bekomen.
Aan J. G. Geera, schipper alhier is
vergunning verleend voor den verkoop van
sterken drank in het klein in het perceel
Oostdyk 80.
OOLTGENSPLAAT. Gevonden voorwer
pen: een Rywiel, een kinderportemonnaie
en een colliertje Inlichtingen ter Gemeente
secretarie.
Het Bestuur van de Gymnastiek- en
Athletiek vereeniging werd definitief als volgt
samengesteld: A. van den Heuvel, voorzit
ter; M. Moas, secretaris; J. Korteweg, pen-
ningm. en G. A. Jansen, algemeen-adjunct.
DEN BOMMEL. Als een byzonderheid dee-
len we hier mede dat in den tuin van den
heer E. Mast een Mimosa Pudica in bloei
staat. Dit plantje, meer bekend als Kruidje
roer me niet, behoort thuis in West-Indiöen
Zuid-Amerika.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
wordt vrij van roos en Uw haar wordt
zacht en glanzend als ge des morgens
het haar Inwrijft met een weinig
Door 30, Tube 80 ct.
STAD AAN 'T HARINGVLIET. In de
Raadsvergadering op Donderdag 16 Sept.j.l.
sprak de Voorzitter, na de vergadering
geopend te hebben, als volgt: Alvorens onze
agenda af te werken zy het my vergund, ons
oudste raadslid, de heer Elvé in deze openbare
raadsvergadering van ganscher harte te felici-
teeren met het groote voorrecht, dat God
hem vijftig jaren het huweiyksgenot met zijn
krasse echtgenoote doet beleven. Namens den
geheelen raad, mijnheer Elvé, wensch ik U
geluk met. dit groote voorrecht. Als gy terug
blikt naar de jaren, welke achter U liggen,
hebt gy overvloedigiyk stof om den Heere
te danken voor al Zyne weldaden. Ja, als gy
terugblikt, dan weent üw hart over het ver
lies van geliefde panden, maar ook zal de
danktoon zeker niet ontbreken, als gy het
vele goede moogt opmerken, dat God U in
den loop der jaren heeft geschonken.
De raad heeft gemeend, dat dit feit niet
onopgemerkt voorby mocht gaan. Hy wil U
een klein bewys van zyn waardeering en
hoogachting doen toebomen. Mag ik daartoe
beide dooojes overhandigen, waarvan de in
houd voor U en Uwe vrouw bestemd is.
Mynheer Elvé, vervulle God uw levens
avond met Zyn licht. Hij schenkeU en Uwe
echtgenoote Zijn onmisbaren zegen.
De heer Elvé dankt den Voorzitter voor
de vriendelyke woorden tot hem gesproken
en den geheelen raad voor het mooie ge
schenk, dat hy ontving.
- Woensdag j 1. herdacht de heer J. C.
Elvé met zyne echtgenoote hun 50-jarige
echtvereeniging. Het echtpaar met zijn fami
lie werd des avonds verrast door een serenade
gebracht door „Sempre Crescendo" van Mid
delharnis en door de zangvereeniging „Con
cordia" alhier. Byna het geheele dorp vierde
feest. Zoo herdacht men hier zijn oude leer
meester.
Aan A. Roos is bouwvergunning ver
leend voor het bouwen van een woning aan
den Molendyk alhier.
HELLEVOETSLU1S. a s. Zondag nm. 2
uur zal Hellevoetsluis I te Rotterdam een
bondswedstryd spelen tegen Germinal I.
- By gunstig weder zal'sRyks werf Har
moniekapel heden avond half zeven een
rondgang met muziek door de gemeente
maken.
a 8. Donderdag 30 Sept. nm. 2.30 zal
ten Stadhuize gelegenheid zijn tot kostelooze
inenting of herinenting.
De hengelaarsclub „De Eersteling" zal
morgen (Zondag) in de Marinehaven een
onderling vischconcours houden.
Ingezonden Stukken.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.Stukken
die volgens het oordeel der Redactie niet aan den
eiech van olterate beknoptheid voldoen, worden
terx(jde gelegd.Kopie wordt niet terng gezonden
Mijnheer de Redacteur,
Wil onderstaande s.v.p. plaatsen, myn
dank daarvoor.
Beleefd verzoek ik de heeren bestuursleden
van de Elect Centrale den heer Bouwman
te willen bewegen dat ook op Zondagavond
de motor draaien zal. Wy hebben dan geen
licht. Het is toch al te gek, dat Stellendam
prachtig verlicht is en de Zondag geheel in
duister gehuld, 's Morgens h3lf vier uur wel
licht voor enkele, en Zondags voor heel
de gemeente niet.
In de hoop dat de heer Bouwman ons
Zondags licht geeft.
Een Stellendamtner dié Zondag
ook licht noodig heeft.
Land- en Tuinbouw.
DE IEPENZIEKTE.
Op dit oogenblik staan op zeer vele plaatsen
in ons land doode of stervende iepeboomen.
In dc meeste gevallen is de zoogenaamde iepen
ziekte oorzaak van dit afsterven, terwijl iepen-
spintkevers veelal het proces verhaast'hebben.
Zooals bekend is, staan juist de kwijnende
hoornen aan aantasting dóór spintkevers bloot.
De iepenziekte nu heeft het aantal kwijnende
boomen sinds eenige jaren zeer doen toenemen,
hetgeen hier en daar buitengewone vermeer
dering van de iepenspintkevers tengevolge
heeft gehad. Het is nog niet bekend," of, en
zoo ja. op welke wijze de door iepenziekte aan
getaste boomen andere kunnen besmetten;
wel is bekend, dat in vrij sterke mate door
iepenspintkevers aangetaste boomen een ge
vaar voor de nog gezonde iepen vormen'.
In verband hiermede achten ondergetee-
kenden het van belang voor liet behoud van
nu nog gezonde of slechts in lichten graad aan
getaste iepenboomen, dat in den komenden
winter alle doode boomen worden gerooid,
alsmede die exemplaren, welke zoo sterk kwij
nen, dat herstel ervan uitgesloten mag worden
geacht, benevens de zichtbaar door iepen
ziekte aangetaste boomen, waarop tevens de
iepenspintkever in vrij sterke mate voorkomt.
De gerooide, door iepenspintkevers aange
taste boomen, dienen te worden ontschorst,
tenzij ze dadelijk na de velling worden ver
voerd naar plaatsen, waar geen iepeboomen
groeien. Ook kan men de boomen onder water
bewaren.
Daar op dit oogenblik de sterk kwijnende
boomen gemakkelijk zijn te herkennen, ves
tigen ondergeteekenden de aandacht van be
langhebbenden op de wenschclijkheid om die
boomen nu te merken, opdat in den winter
al wat opgeruimd moet worden, dadelijk her
kend kan worden.
Boomen, die nog slechts in lichten graad
door de iepenziekte zijn aangetast, behooren
nog niet te worden geveld. In verband met
het spintkevergevaar, moeten zij echter wel
onder voortdurende controle blijven.
Afdoende bestrijdingsmiddelen tegen de
iepenziekte zijn ons niet bekend. Ook mangaan-
sulfaat heeft zijne bruikbaarheid als zoodanig
nog niet bewezen.
Voor zoover de boomen eigendom zijn van
publiekrechtelijke lichamen, alsmede van ver
eenigingen of stichtingen van algemeen nut,
zij hier herinnerd aan dc in art. 7 3e lid der
Boschwet 1922 verplichtend gestelde aan
gifte bij den eerst ondergeteekende van voor
genomen veilingen op grond van liet bepaalde
in art. 7, 3e lid,"van de Boschwet 1922.
De Directeur van het Staatsbeheer,
E. D. VAN DISSEL.
De Inspecteur, Hoojd van den Plantenziekten-
kundiecn Dienst,
N. VAN POETEREN.
ONTWAPENING.
Wat het aantal demonstranten betreft, m
de Roode Zondag in den Haag, waar geagee
is voor medezeggenschap, 8-uren-dag en
't bijzonder voor ontwapening, wel zeer g
slaagd heeten. In hun ijveren tegen het oorlog
monster heeft de S.D.A.P. ongetwijfeld di
bijval en steun van de weidenkenden uit z
Ie partijen, uitgezonderd dan de partij d
facistische kwajongelingschap en de partij dc
communisten, die het als een roeping beschot
wen om de wereld, als 't kan, te vuur en t
zwaard naar hun idee te organiseeren.
„Ontwapening" is overigens een ideaal, d;
in ons land en in meerdere andere rijken geei
beteekende bestrijding meer bevindt en, naz
we hopen, eens een ideaal der geheele mensclfl
beid zal worden.
't Is alleen over het tempo, waarin tot onl
wapening gekomen moet worden en in he
algemeen over de beoordeeliHg van het juist
tijdstip, dat verschil van gevoelen bestaal
Zulk verschil van inzicht is volkomen verklaar
baar en behoeft volstrekt geen reden te ziji
om aan de waarachtigheid van de ontwapening
gedachte te twijfelen van hen, die omtrent da
tijdstip van invoering een uiteenloopende mee
ning zijn toegedaan.
De sociaal-democraten hebben daarom niefl
het recht om zich als uitsluitende dragers var
het ontwapenings-ideaal voor te doen. 't I:
bovendien bekend, dat onder de verschillende
nationale afdeelingen der S.D.A.P. eveneens
groot verschil van meening omtrent het ont-
wapeningsvraagstuk bestaat en sommige soci
alistische fracties in volksvertegenwoordiging-
gen van Europeesche landen omtrent de leger-
organisatie begrippen huldigen, die zelfs in d<=
ooren van menigen Nederlandschen bourgeoi:
erg... militaristisch klinken.
Een ideaal, al is het nog zoo mooi, is niefl
onmiddellijk en in alle omstandigheden maafl
direct te verwezenlijken. Op den Rooden Zon
dag b,v. werd ook gedemonstreerd voor het; I
behoud of verdere doorvoering van den 8 uren-H
dag. Het was echter juist die betooging waar-B
voor het noodig was 30 extra treinen op Zon-H
dag te laten loopen, bovendien kwamen 700 I
autobussen naar den Haag en liepen er tal 9
van extra-trams en gingen er vele booten. I
De treinenloop kwam vaak geheel in disorde, I
met gevolg, dat vele treinen een uur en langer A
over tijd op de plaats van bestemming aan- f
kwamen. Dat alles heeft honderden menschen
extra-Zondagarbeid bezorgd en een aanmer-B
kelijke overschrijding van den 8 uren-dag. fl
Nu hebben we ten opzichte van zulke feiten
een loyale opvatting; we zeggen niet: ziet
het verschil tusschen woorden en daden, I
maar erkennen graag, dat voor de propaganda
voor hooge idealen offers gebracht mogen wor
den, zelfs wel eens een offer, dat volkomen in
strijd lijkt met het ideaal, dat we nastreven. I
ln zulke feiten echter ligt toch wel het be
wijs, dat het niet mogelijk is "hm op eiken tijd
en onder alle omstandigheden een ideaal door 1
te voeren, te verwezenlijken. En daarom be- Ir
hoorden de sociaal-democraten wel wat meer
respect te hebben voor de overtuiging van ande- n
deren, die meenen, dat ontwapening slechts
practisch te verwezenlijken is, als de idee in
de harten van alle weidenkenden ter wereld
is doorgedrongen en gelijktijdig en internatio- 1
naai kan worden verwezenlijkt een stand- 1
punt, dat niet alleen door vele „burgerlijke" 1
Nederlanders, maar ook door tal van socialis
tische buitenlanders wordt ingenomen.
In zooverre de idee van ontwapening op 1
den Rooden Zondag weer verder gepropageerd
is, kan men verheugd zijn over liet succes; in
zooverre enkele woordvoerders echter op dema
gogische wijze de anti-oorlogsactie als' een
uitsluitend socialistisch streven aanmerkten
en de soldaten tot verzet aanzetten, verdient
het optreden scherpe afkeuring. Zulke actie
leidt tot droeve gebeurtenissen, als het verzet
in Assen en Ede, dat aan een jongen man het
leven kostte.
Op het congres, dat voor de betooging ge
houden werd, merkte b.v. een heer Schutjes
op„Wil men werkelijk het leger onbruikbaar
maken, dan moeten de soldaten hun geweer-
loopen niet richten tegen hun buitenlandsche
klassegenooten, maar tegen hun eigen offi
cieren."
Ontwapening wordt verdedigd op allerlei
ideëele gronden, zeer terecht, gelijk ook op
het groote gebod „Gij zult niet dooden". Wat
moet men echter denken van de waarachtig
heid der motieven van hen, die onder de leuze
„ontwapening!" zich alléén ten doel stellen,
dat het moordend lood niet in de borst van
een buitenlandschen vijand terechtkomt, maar
in het lichaam van een landgenoot, wiens mis
daad het is, dat hij een functie vervult die niet
naar den zin van deze „vreedzame idealisten"
We leven snel en vergeten gauw. In den mo
bilisatietijd liebben óók de socialisten voor de
oorlogsbegrootingen gestemd eu 't was Schaper
die in 1919 nog verkondigde met zijn geweer
naar de grenzen te zullen snellen, als de Belgen
ons gebied bedreigden. Zijn de omstandig
heden nu zóó veranderd, dat gebeurtenissen,
die we enkele jaren geleden beleefden, niet
meer mogelijk zijn? We gelooven inderdaad,
dat de ontwapeni'ngsgedachte in dien tijd veld
gewonnen heeft en we achtten het juist, dat
we met een geleidelijke ontwapening verder
gaan, naarmate de algemeene gedachte daar
toe vordert en als gevolg daarvan international
overeenkomsten, de sterkte der legers terug
voeren en de mogelijkheid van oorlog vermin
deren. Zoo moeten we eens aan het door alle
redelijke menschen gestelde doel komen.
Maar eenzijdige ontwapening is laf en dom.
Als correspondent van een Nederlandsch blad
heeft schrijver dezer regelen een deel van den
oorlog meegemaakt, maar wie de realiteit van
den oorlog kent, gezien heeft hoe dan juist de
weerloozen aan willekeur en geweid zijn over-
